• No results found

R BIROEANG DARI OETARA

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "R BIROEANG DARI OETARA "

Copied!
106
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

Oleh: TJOE-KAT LIANG,

»)•» iap pertengahan Abonnement per kwartaal f 1.50, petri Monthly Stories bajaran lebih doeloe. Proefnummer tid]

• AMA", Bandoeng, dikirim. Harga ketengan f1.- per djiliq

(2)
(3)
(4)
(5)

>

Oh, itoe kalde OüL(?\v-

Itoe waktoe saja merasa girang sekali koetika d a p e t taoe bahoea HikajatnjaTjheng- tie Sian bakal ditoelis oleh T o e a n T j i o e ' Khing Soei. Saja tjoema berpendapetan : Riwajatnja itoe Djago-silat jang memang pantes ditjatet, aken tertjantoem dalem b a - tjaän Melajoe, tapi sadikit-poen tida njana bahoea itoe boekoe nanti berwoedjoed ba- gitoe roepa, kerna — samoea o r a n g poen bisa doega pasti — s a t o e p e n o e l i s j a n g b e l o n m e m - poenjai kepandeian tjoekoep tida nanti brani lantjang bikin Biography. Demikianlah maka saja -menoenggoe moentjoelnja itoe boekoe.

T a p i kamoedian sasoedah itoe boekoe terbit, hati saja djadi menjesal, kerna Hika-

jatnja itoe o r a n g toewa jang pantes diboeat toeladan d a n peringatan, telah dibikin t e r - tjemar oleh itoe orang dogol jang belon m e ­ ngarti satoe Nol dalem hal toelis-menoelis.

Soenggoe mendoekaken, itoe T j i o e Khing Soei jang bitjara Melajoe sadja belon m e ­ ngarti bagimana soedah brani bagitoe lantjang toeJis Biography, tida oesah heran bila dalem sifoe isinja djadi sampah meloeloe.

T e n t a n g styl d a n edja'an dari permoelaän sahinggah tamatnja, a d a terlaloe rendah boeat dibitjaraken pandjang d i sini, kerna s e d e n g anak-anak jang masih sekola sadja poen mengatahoei bahoea antara

„marika" d a n „ i a " itoe a d a beda, tapi itoe

(6)

„peiioelis Biography" belon mengarti hinggah kapan ia bitjaraiten satoe o r a n g ia toelis :

„marika." Ini bisa bikin orang djadi tertawa, tapi satoe bagian laen kaloe orang meliat isinja nanti mendjadi goesar dan niengoe- toek, kerna T j i o e Khing Soei salaennja s o e - d a h beber sendiri poenja kagoblogan dengen loekisken perkata'an tjemar pada a p a jang sabenarnja ia hendak poedji, poen ia telah menghinaken Tjheng-tie Sian dan samoea moerid-moeridnja.

Dalem itoe boekoe a d a diloekisken bagi- mana koetika itoe orang gagah bertempoer dengen satoe rombongan s o l d a d o e di kreta a p i , ia soedah lari terbirit-birit pergi ka Grabak, di mana ketakoetannja telah diloe­

kisken bagitoe heibat, hinggah saoepama terkentjing-kentjing. Ini nonsens besar, satoe Louw Tjheng-tie boekan a d a satoe kampret matjem Tjioe Khing Soei. Satoe Djanten dari kalangan Kang-ouw s o e d a h brani b e r - boeat brani tanggoeng Resico. (Tjioe King Soei taoe siapa adanja T j o e - k a t Liang, maka djangan lantes bilang saja tida brani tanggoeng Resiconja ini toelisan). Kaloe oepamanja benar bahoea Tjheng-tie itoe memang a d a bagitoe pengetjoet, hinggah soedah lari d a n ketakoetan satengah mam poes tjoema lantaran kira telah membinasaken djiwanja bebrapa orang, Louw Tjheng-tie tida a d a harga boeat Hikajatnja tertjatet sebagi G o e r o e dan Djago- silat jang oetama. T o c h itoe penoelis soedah loekisken sendiri bagimana koetika Tjheng-tie bertaroeng s a m a satoe matjan besar dengen tida membawa sendjata, d a n bagimana t a t -

(7)

kala d i d e p a n idoengnja ratoesan Pembesar negeri dan riboean Publiek ia s o e d a h ambil djiwanja satoe Kaosoe dari Oetara. Ini soenggoe soesah dimengarti oleh laen orang, d a n toch saja taoe betoel bahoea T j i o e Khing Soei masih bisa membedaken antara nasih

poetih d a n nasih merah

Dalem „Pendahoeloean" antara laen-laen nonsens ia a d a toelis : „ T e n t a n g Djeng T i poenja kepandean, itoelah penoelis tida brani poedji tjoekoep sampoerna, samentara t o e - iisan dalem ini boekoe tjoema ditoelis sakedarnja sadja. Djeng T i brangkali tjoema a d a satoe toekang mentjak jang masih terlal,oe idjo, kaloe maoe dibandingken pada d j a g o - djago oeloeng di T i o n g Kok, doeloe a t a w a s e k a r a n g . "

Apa artinja ini ? Kaloe memang benar Djeng T i tjoema satoe toekang mentjak jang masih idjo, perloe a p a ia poenja Hikajat ditoelis d a n . . . . didjoewal ? !

Betoel, menoelis Biography boekan tjoema jang baek sadja, hanja tjatjat-tjatjatnja poen haroes diloekisken djoega, tapi toch boekan lajiknja saperti a p a jang T j i o e Khing Soei berboeat, kerna sabenarnja ia tida menga- tahoei satoe a p a tentang Hikajatnja itoe orang toewa, jang ia toelis, saja taoe ia d a p e t tjolong dari boekoe Tionghoa, jang bertitel ; Koo Kin G i e Hiap Kie T o a n , dan katanja ia menoelis Biography(?), hinggah itoe p e - noetoeran Hikajat djadi tertjampoer dengen segala nonsens dari pedang rasia, jang T j i o e Khing Soei tida mengatahoei a p a maksoednja.

Tingkatannja pengarang Tionghoa Melajoe

(8)

jang memang belon tinggi, oleii T j i o e Khing Soei soedah dibikin tambah merosot. Maka saja tentoe merasa „SJoekoer besar" ( p e r - kataän dari itoe -penoelis sendiri) kaloe ia soeka bladjar doeloe bahasa Melajoe, edjaän dan commanja, kamoedian sasoedah mengarti betoel baroeiah bole menoelis poela, soepaja tida membikin kotornja Doenia batjaän.

Maski bagitoe toch saja masih teroes merasa menjesal, kerna Hikajatnja Tjheng-tie Sian jang samoestinja a d a harga boeat d i - Ipekis dengen tinta e m a s orang s o e d a h toelis dengen aer pertjomberan.

„BOELAN POERNAMA" poen berdoeka seiiali a t a s adanja ini kedjadian, maka k a - betoelan sanget antara pembatja sabagian besar a d a soeka pada batjaän d a n tjerita- tjerita jang bersifat kegagahan, d a n teroetama memang a d a ia poenja maksoed boeat loeas- ken pengartian tentang limoe Silat, maka moelai ini boelan ak en sering dimoeat tjerita- tjerita jang berhoeboeng dengen Hikajatnja Louw Tjheng-tie, jang tjabangnja banjak sekali, tapi s o e d a h tentoe itoe aken ditoelis nienoeroet laen tjara, dengen bagitoe diha rep namanja Louw Tjheng-tie jang s o e d a h dibikin boesoek plahan-plahan aken kembali m e n - djadi baek saperti oedjoed jang sabenarnja.

b j o e g a 'biarlah pembatja djangan salah mendoega, kita membela Louw T j h e n g - t i e a t a s namanja kabenaran, s e b a b kita boekan a d a ia poenja moerid, kendati-poen benar

kita termasoek d i dalem satoe kalangan.

TJOE-KAT LIANG.

(9)

ONG ÏÏWIE UANG ) *

BIROEA OETARA

OLEH

TJOE-KAT LIANG.

Boelan Poevnama No. 12.

D R U K K E R I J , , I . I T E R A " , P A N G E R A N S O E M E O A N G W E Q 6 9 B A N D O E N G .

(10)

Darah ada jang poetih, tapi ^ tinta tiada. Dari itoe, maka kaloe saja moesti pilih pedang atawa kalam, saja aken ambil pedang

Irn Yang Tjoe.

(11)

R BIROEANG DARI OETARA

M OL E H ; T J O E - K A T L I A N G .

. 1.

Dl DEPAN MEDJA IDJO.

„Diam ! " demikianlah satoe O p a s bertreak.

T a p i dari satoe podjokan a d a soeara menjaoet :

• „Djangan galak-galak, ' d o "

Si O p a s membelalaken matanja tjari orang jang berkata itoe, tapi tida dikatemoeken,.

samentara orang banjak sama tertawa, hinggali ia poenja moeka djadi bertambaii djelek

lantaran marahnja. -r«

Itoelah kedjadian d i dalem roeangan p e ­ ngadilan, di mana a d a penoeh orang-orang

jang menonton papriksaän tentang satoe pemboenoehan jang menggemparkan saloe- roeh kota Batavia.

Koetika pintoe loear terboeka, dari mana kaliatan masoek satoe pesakitan, saorang moeda dengen paras poetjet d a n sorot mata penoeh kasedihan, badannja lemah dan g o e - metar hinggah moesti satengah ditoendjang oleh itoe d o e w a Politie jang menganter padanja, orang banjak laloe p a d a berbisik :

p a n -

> >

\ \\

m. u:, ,

(12)

DI DEPAN MEDJA IDJO.

„Bagitoe kedjam, lagi," satoe o r a n g poela menambahin.

„Betoel, saperti djoega boekan manoesia.

Marilah kita koetoekin," kata satoe orang berbadan gemoek pendek.

„Ah, biarlah Allah s a d j a jang mengam- poenin kaoe, Boentjit, s e b a b a k o e tida s e d i a kantong maäf,"' menjeletoek satoe o r a n g jang berdiri di blakangnja. „Kerna saoepama benar ia meniboenoeh orang toch moesti a d a sebabnja, boekan saperti kaoe jang saban hari memboenoeh k e rb o dan sampi tjoema perloe djoewal dagingnja boeat mentjari oentoeng, hinggah peroet kaoe s a m p e djadi bagitoe gendoet saperti tong cement lantaran inengiroep darah sesama machloek, tapi toch masih tida taoe maloe hendak mengoetoekin laen orang jang djadi pemboenoeh a d a alesannja."

Si gemoek djadi marah.

„Perdoeii a p a , " kata ia, „akoe djadi djagal tapi bajar blasting, tida sebagi kaoe jang s a m p e dibeslaag Deurwaardeur lantaran m e - noenggak p a d j e k . "

Pastilah ia-orang djadi bertjektjok kaloe tida keboeroe a d a jang berkata :

„Eh, djangan setori, sobat-sobat, ini di roeangan pengadilan. Apa lagi kaoe-orang soedah riboetin pepesan kosong, s e d e n g itoe pesakitan toch boekan jang didakwa m e m b o e n o e h . "

2

(13)

DI DEPAN MEDJA IDJO.

„ H e ? " kata orang jang pertama bitjara.

„Abis perkara a p a ? " menanja poela soeara laen.

„Liat sadja, sabentar poen kita aken men- d ap et taoe "

Demikianlah maka di dalem itoe roeangan djadi brisik, soearanja saperti tawon diogok, hinggah s a n g O p a s moesti bertreak poela soepaja marika berdiam kerna papriksaän soedah moelai dilakoeken.

Soearanja Hakim jang angker d a n njering kadengaran njata sekali :

„Siapa nama kaoe ? "

„Koo Hong-eng," mendjawab itoe orang moeda dengen soeara goemetar.

„Tinggal di mana ? "

„Betawi, Kandjeng."

„Oemoer brapa ? Apa s o e d a h beristri d a n a d a anak ? "

„Oemoer delapanbelas, Kandjeng. S o e d a h beristri, tapi belon mempoenjai anak, kerna menikah baroe d a p e t tiga boelan ini."

Tatkala Djaksa menjatet pengakoeannja s i pesakitan, itoe Hakim soedah dongaken moekanja memanflang pada pian roemah, dalem hatinja berpikir, ia tida mengarti mengapa toch orang Tionghoa soeka kawinken anak-anaknja dalem oesia bagitoe m o e d a ? Kamoedian ia prentah Djaksa batjaken Verbaal d a n penoedoehan kenapa itoe orang moeda ditoentoet :

3

(14)

D l DEPAN MEDJA IDJO.

„Koo Hong-eng, kaoe soedali ditoedoeh telah bikin o e w a n g palsoe. Di dalem kaoe poenja roeniah koetika digiedah Politie s o e d a h kateuioeken tiga boewah tjitakan o e w a n g terbikin dari Giet dan laen-laeii prabotan poela. Boekti-boekti soedah a d a dan kaoe tida bisa poengkir lagi, maka sekarang kasihlah pengakoean jang sabenarnja soepaja kaoe tida oesah dihoekoem terlaloe berat."

Hong-eng berdiam lama baroe bisa m e n - d j a w a b :

„Kandjeng, itoe barang-barang boekti a d a menerangken d a n menindes pada saja boeat saja tida oesah menjangkal poela, kerna maski bagimana itoe aken pertjoema sadja.

T a p i kerna Kandjeng minta saja bikin p e - ngakoehan jang sabenarnja, maka dengen ini sekarang saja bersoempah salaennja pada W e t poen pada T o e h a n jang taoe samoeanja, bahoea sabetoel-betoelnja saja tida merasa pernah berboeat itoe. itoe boekti-boekti jang telah didapetin oleh Politie dalem roemah saja, jang saja tida bisa menjangkal lagi, sabenarnja saja tida taoe satoe apa. Saja baroe sadja bangoen tidoer koetika di itoe pagi roemah saja digledah, dan setaoe b a ­ gimana bisanja itoe barang-barang a d a di sitoe. Saja taoe itoe a d a satoe perboeatan djahat jang dilarang oleh Negeri, saja tida nanti brani lakoeken, apa-poela penghidoe- pan saja. belon bagitoe tjilaka boeat bisa 4

(15)

DI DEPAN MEDJA IDJO.

hilap lakoeken satoe perboeatan jang dilarang oleh jang berkwasa dl sini. Aken tetapi boekti-boekti telah menekan bagitoe sänget, samentara Wet Negeri tjoema bisa meliat boekti, maka saja tida aken bikin pembela'an a p a - a p a , hanja pasrah sadja a p a jang Hakim aken poetoesin saja aken trima dengen t o e n - doek kepala."

Berbareng dengen habisnja itoe anak moe- d a poenja perkata'an, dalem itoe roeangan pengadilan lantes sirep tida kadengaran satoe soeara. Roepanja samoea penonton sama terharoe, s e d e n g Hakim sendiri poen diam termenoeng-menoeng sahinggah brapa l a m a - nja.

Sasoedah dibikin persidangan tertoetoep, di mana soedah dibongkar boekoe-boekoe W e t dengen harepan masih a d a Artikel kasesap jang koetika sekola marika kalom- patan boeat pladjarin, brangkali sadja itoe bisa membatalken kesaksiannja boekti, tapi pertjoema, hinggah achirnja marika moesti poetoesin lima taon pendjara.

T a p i kamoedian dengen soeara m engan- doeng penjesalan besar itoe hakim berkata :

„Maskl di sini soedah kasih kaoe poetoe- san lima taon hoekoeman, tapi itoe masih bisa dibatalken atawa sadikitnja diringanken oleh jang a d a hak dan lebih berkwaaa.

Maka sekarang kirimlah Gratie, siapa taoe kaoe aken diberi pengampoenan."

5

(16)

DI DEPAN MEDJA IDJO.

„Trima kasih, Kandjeng," d j a w a b H o n g - e n g dengen plahan. „ T a p i biarlah saja tida oesah minta Gratie, pertjoema, s e b a b boekoe W e t jang d i dalem ini Kantoor dengen jang a d a di sana satoe roepa. Saja tida perloe minta a m p o e n kerna saja tida berdosa."

Samoea mata mengawasin koetika itoe pesakitan berdjalan kaloear, diam dan soenji senjap, jang kadengaran tjoema soeara t i n - dakannja si anak moeda jang bertjilaka.

Samentara waktoe ia s a m p e di dekat pintoe, mendadak satoe prampoean moeda s o e d a h toebroek dan peloek padanja seraja menangis d a n meratap dengen soeara jang bagitoe memiloeken hati

„Oh, T o e h a n , kenapa kaoe berdiam sadja, s e d e n g toch kaoe taoe bahoea Soeami saja ini sama sekali tida berdosa ? "

demikianlah itoe prampoean moeda berkata dalem sesenggoekannja. „Kaoe aken m e n - djalanketl hoekoeman dengen zonder berdosa, 'ngko, adjaklah pada saja, saja maoe ikoet, saja hendak rawatin kaoe, saja nanti pidjetin kaoe poenja badan sasoedah kepajahan m e m a - tjoel areng-batoe, d a n dengen aer mata saja nanti borehin kaoe poenja loeka-loeka bekas tjamboeknja Mandoor-mandoor p e n d j a r a . .

S a n g soeami tida sanggoep oetjapken sapatah perkataän, hanja bales memeloek dengen a e r mata bertjoetjoeran d i sapandjang pipinja

6

(17)

DI DEPAN MEDJA IDJO.

Bagitoe mengantjoerken hati itoe p e m a n ­ dangan, hinggah itoe Hakim jang sedari tadi memang hatinja soedaii sänget terharoe telah berbangkit dari tempat doedoeknja masoek ka dalem sembari mengeloeh :

„Setan, a k o e bersoempah biarlah a n a k - tjoetjoekoe tida aken mendjadi Hakim lagi.

Lebih baek makan nasih merah s a m a djangan loemboe dari pada makan biefstuk d a n anggoer tapi moesti mengalamin perkara-

perkara jang bagini "

i'

„Boelan Poevnama" No. 12.

7

(18)

r DI WAKTOE MALEM.

G.elap goelita

Di a t a s langit jang tida kaliatan sabidji bintang, tertoetoep oleh aw an niendoeng jang itamnja sebagi tinta.

Sabentar-bentar s a n g kilat berklebat, tjah- janja jang poetjet membikin seram.

Angin malem mengemboes dengen santer, dinginnja meresap s a m p e di toelang-toelang, soearanja menderoe-deroe bikin salembar- lembar boeloe badan pada berdiri.

Itoelah a d a satoe malem jang menakoetin.

S a n g oedjan belon djoega toeroen, hinggah tida a d a soeara bagitoe brisik jang m eng- halangin terdengarnja satoe soeara tangisan teramat sedih kaloear dari dalem saboeah roemah papan ketjil jang di sapoetarnja

terkoeroeng kasoenjian.

Satoe prampoean moeda s e d e n g s e s e n g - goekan tekan moekanja d i a t a s bantal jang s o e d a h djadi basah lantaran a e r mata. T i d a djaoe di pinggir randjang a d a berdoedoek di satoe korsi pendek saorang prampoean toewa, roepanja sebagi boedjang, jang s a ­ bentar-bentar oetjapken perkataän-perkataän menghiboer, tapi oleh jang lagi berdoeka tida didengarken,

8

(19)

DI WAKTOE MALEM.

Itoelah a d a istrinja Hong-eng jang langisin nasib soeaminja jang telah dihoekoem zonder berdosa, berbareng tangisin nasib sendiri jang di Betawi selcarang dirinja sabatang- karang, kerna orang toewanja a d a di Wates, bilangan Djocja, jang soedah tiga kalih, d i - kirimin soerat sadjek soeaminja ditahan, tapi sahinggah dipoetoesin belon djoega ia dateng atawa membales soeratnja. Soedah tentoe ia poenja doeka d a n soesah boekan a l a n g - kepalang

„Oh, p a d a siapatah sekarang saja moesti mengadoe ? " demikianlah seraja mengisek-isekitoe istri jang doeka sesambatan.

„ P a d a Allah saja soedah memoehoen, tapi

Allah tida mendengarken Di Loear-

batang poen saja s o e d a h meminta, tapi toch kedi,adian soeami saja dihoekoem

d a n pada orang toewa saja kirim soerat, tapi s a m p e sekarang tida a d a kabarnja, a d o e h , sekarang saja moesti h i d o e p tjara bagimana, di sini soeami telah tida ada, siapa jang melindoengin ? Poelang ka W a t e s orang toewa belon djoega dateng ambil, oh, s e ­ karang bagimana ? bagimana ? "

„Soedahlah, Njonja, diam, djangan dibikin bagitoe soesah hati," kata itoe boedjang prampoean, „nanti djadi bertambah tjilaka kaloe badan sakit. Pertjaja sadja pada jang koeasa, kaloe dasar baek masa tida a d a jang toeloeng ? "

9

(20)

DI WAKTOE MALEM.

T a p i si Njonja m o ed a masih teroes s e - senggoei<an

Oedjan masili beion djoega toeroen, t j o e - m a di loewar soearanja angin kadengaran samingkin heibat

Samentara itoe, tida lama kamoedian t e r ­ dengar soearanja boeroeng toehoe jang dalem 1 keada'an demikian kadengarannja a d a sänget i menjeramken, tapi itoe Njonja moeda tida d a p e t dengar kerna tersaroe oleli soeara j tangisnja sendiri. T j o e m a si boedjang jang d a p e t dengar dengen tegas, tapi ia tida ( djadi takoet malaiian lantes kaloear dari

! dalem kamar pergi memboeka pintoe loear, 1 d i mana laloe masoek satoe o r a n g lelaki

bertoeboeh tinggi besar jang krodongin diri- nja dengen Jas-oedjan itam, moekanja tida 1 bisa dikenalin kerna pake petji malem jang 1 diblesakin s a m p e menoetoepin alis.

I Sasoedah mengoentji pintoe poela, si b o e - 1 d j a n g laloe masoek di'ikoetin oleh itoe lelaki

tida terkenal jang koetika s a m p e di kamarnja itoe Njonja moeda lantes sadja sigra masoek dan koentji pintoenja dari dalem.

Istrinja Hong-eng boekan maen kagetnja, tapi sabelon ia mendjerit itoe o r a n g s o e d a h tjaboet piso biatinja jang berkilat-kilat ter- tod jo sinar lampoe seraja berkata :

„Djangan bertreak, kaloe kaoe masih ingin h i d o e p . "

Si Njonja djadi samingkin terkasiap, kerna 10

(21)

DI WAKTOE MALEM. ^

roepanja ia kenaün soearanja itoe orang, . ' tapi dari saking iiatinja takoet ia tida bisa oetjapken sapatah perkata'an.

Meliat demikian itoe lelaki laloe tertawa seraja boeka mantel d a n petjinja, dan laloe tertampak sa'antero ia poenja roman, saorang moeda dengen idoeng bengkok dan moeloet lebar, sorot matanja mengandoeng kakedje^

man dan kaliatannja djahat sekali.

„ H m , " kata poela itoe lelaki seraja ber^- doedoek, „tjoba sedari doeloean kaoe menoeroet sadja, Soen, kaoe poenja s o e a - mi tida s a m p e terhoekoem saperti s e k a ­ r a n g . "

„'ngko Hoay-siong, djadi kaoe jang kania- ja saja poenja soeami ? " berseroe Soen-nio dengen soeara serak.

„Betoel," d j a w a b itoe lelaki sembari t e r - senjoem iblis, „betoel a k o e jang pitenah ia dengen kasih masoek dalem ini roemah barang prabot tjitak oewang, perloenja s o e - paja ia d i b o e w a n g ka laen tempat d a n diri kaoe djadi akoe poenja. Itoelah a d a kainginan kaoe sendiri, tjoba itoe waktoe kaoe loeloesip sadja permintaänkoe, toch a b i s perkara, kaoe poenja soeami tida nanti mengatahoei a p a jang kita lakoeken, d a n selaennja kaoe bisa i d o e p teroes padanja dengen s e n a n g poen kaoe bisa pake segala perhiasan e m a s inten pengasih dari akoe. T a p i kaoe b o d o maka menolak kebaekankoe, hinggah s e k a -

M

(22)

DI WAKTOE MALEM.

rang kaoe moesti rasaken sendiri ini k a - tjilaka'an."

Istrinja Hong-eng lantes menangis k o m - bali.

„Oh, Allah, Allah, kenapa kaoe tjipta orang bagini djahat ? " katanja, „'ngko Hoay-slong, kaoe toch soedah kenal baek pada soeami saja, kaoe sering menenamoe kaniari, kaoe sering berdiam di bawah kita poenja woewoengan, kaoe sering minoern kita poenja thee, mengapatah kaoe bisa a d a mempoenjai kakedjeman jang bagitoe besar, hinggah boeat orang jang belon pernah kenal sadja nioestinja tida tega berboeat, tapi kaoe, kaoe, oh, kaoe boekan manoesia hanja satoe Iblis jang kaliwat djahat "

„Apa kaoe kira ak oe poenja sering dateng kamari lantaran akoe soeka berkenalan dengen soeami k a o e ? " djawab Hoay-slong, „o,itoelah keliroe, manis, keliroe. Akoe poenja sering mengoendjoengin kasini lantaran akoe merasa kasian pada kaoe, tida pantes djadi istrinja H o n g - e n g jang miskin, soeroepnja boeat d o e d o e k d i akoe poenja pangkoean . . . . "

„Pergi kaoe, orang rendah ! " memoetoes itoe prampoean moeda dengen soeara sengit d a n paras moeka merah kerna merasa saiiget maloe mendengar perkataännja Hoay-siong jang kotor itoe. „Kaloe tida saja nanti men- djerit soepaja orang nanti poekoel kaoe sebagi andjing 1"

12

(23)

DI WAKTOE MALEM,

„Djangan berboeat, Nona manis," kata itoe lelaki dengen tingkah jang membikin djemoe, „ s e b a b pertjoema, liatlah malem a d a bagini soenji dan gelap-goelita, tambahan lagi, nah, dengarlah, oedjan riboet soedah moelai toeroen, a d a siapa jang soeka d a n bisa dengar kaoe poenja soeara jang tida lebih njering dari soearanja boeroeng k e n a r i ? "

Hoay-siong mengampirin samingkin dekat seraja berkata poela ;

„Maka itoe, Soen, kaoe djangan m e m ­ bantah lagi, kerna boekan sadja aken djadi pertjoema s e b a b akoe bisa goenaken p a k - sa'an di sini sekarang dengen merdika, poen biarlah kaoe tida sia-sia akoe poenja katjin- ta'an jang soetji dan tinggi, ja, tjoba kaloe tjintakoe tida bagitoe besar nistjaja tida kedjam akoe lakoeken penganiaja'an terhadap pada kaoe poenja soeami, O h , manis, akoö^

nanti tjinta kaoe sebagimana a k o e belon pernah bagitoe menjinta pada laen pram- poean, d a n kaoe boleh d a p e t a p a jang kaoe inginken, akoe nanti sediakan Auto boeat kaoe plesir, belikan perhiasan jang rabo boeat kaoe pake, dan kasih o e w a n g sabanjak- banjaknja boeat kaoe iiiaen di tempat orang mantoe "

„Tida, tida," kata Soen-nio seraja m e - njingkir ka podjokan randjang dengen moeka póetjet dan badan goanietar. „Tida, maski bagimana tida nanti saja soeka lakoeken itoe 13

(24)

DI WAKTOE MALEM

pakerdjaäh hina, lebih baeit saja binasa dari p a d a iringken kaoe poenja kainginan bi­

natang. Sekarang pergi, lekas pergi, orang

boewas, lekas pergi " •

Kombali Hoay-siong tertawa jang bisa bikin berdiri boeloe-boeioe badan.

„Pergi kamana. Nona eilok, pergi k a m a n a ? "

k a t a i a . „ S e d e n g o e d j a n t o e r o e n b a g i n i l e b a t , a p a k a o e t i d a k a s i a n k a i o e a k o e k e b a s a h a n ? "

Kamoedian ia ambil dari sakoenja, satoe botol ketjii jang ia toendjoekin seraja b e r ­ kata poela ;

„Kaoe taoe, ini a d a Chloroform, dengen bebrapa tetes di sapoetangan akoe bisa bikin 'f kaoe pangsan, djadi pertjoema s a d j a kaoe membantah, Soen, pertjoema, s e b a b toch achirnja satoe roepa. Kaoe poenja baboe poen nanti aken membantoe padakoe, saperti kaoe taoe ia tadi jang memboekain pintoe t boeat a k o e masoek kamari, kerna ia memang a d a ak oe poenja tangan kanan jang bekerdja p a d a kaoe a t a s akoe poenja prentah. Kaoe poenja tiga soerat jang kaoe kirim p a d a orang toewa kaoe d i Wates, olehnja boekan d i m a - soekin ka Kantoorpost, hanja diberiken pa­

dakoe. Ah, Soen, kenapa kaoe ingin dipaksa dengen kakerasan, s e d e n g akoe a d a sanget kasian pada kaoe. Kamoedian baroe kaoe taoe bagimana besar ak oe poenja t j i n t a a t a s kaoe poenja diri, maka sekarang menoeroet- lah, Soen, menoeroetlah "

14

(25)

DI WAKTOE MALEM. ^

Itoe Njoiija nioeda tida s a n g g o e p oetjapken poela sapatah perkata'an lantaran doeka takoet dan djengkel. la tekap moekanja di"

atas bantal d a n menangis tersedoe-sedoe kaliatan amat sedihnja, d a n lama-lama ia djadi satengah pangsan dari tida koewat m e ­ nahan Itoe penderitaan heibat dalem hatinia.

Pada romannja Hoay-siorig lantes tertam­

pak tjahja Iblis, d a n sembari tertawa ia piahan-plahan laloe angkat tangannia, tapi sabelonnja la bisa rabah badannja Soen-nio dengen kaget mendadak ia tarik kombali dan seraja berdjengit-djengit kesakitan ia priksa di mana a d a s a t o e djaroem fang menantjep masoek a m p i r saparonja di ba­

gian ia poenja oegel-oegelan.

la tjaboet itoe djaroem, d a n ia rasaken sakitnja boekan boeatan.

Dengen bringas ia memandang sakoeliling- nja boeat tjari siapatah adanja jang s o e d a h brani berboeat demikian, tapi ia tida d a p e t liat dan d en gar a p a - a p a salaennja di a t a s genteng soearanja oedjan dan angin jane

menderoe-deroe. ®

T e r a n g di sitoe moesti a d a a p a - a p a jang tida terlaloe enak boeat ia poenja diri, bagi- toelah ia berpikir, tapi apatah ia moesti e p a s Itoe korban jang telah a d a di dalem tjengkeramannja dengen bagitoe s a d j a ? inilah la tida aken berboeat, s e d e n g toch boeat Itoe kaloe perloe ia brani korbanken djiwanja.

15

(26)

DI WAKTOE MALEM.

Demikianlah maka ia iantes menghampir- ^ ken poela p a d a itoe Njonja moeda jang ^ itoe waktoe s e d e n g dalem pangsan tida ingat soeatoe a p a . Dan koetika ia angkat lagi ; tangannja boeat pegang badannja Soen-nio, | kombali satoe djaroem soedah menoblos ia

poenja nadi dan sekarang ada bagitoe heibat hinggah a m p i r masoek sama sekali d a n tangannja s a m p e djadi s e m p e r s a w a t e s poendak.

Hatinja djadi terkasiap dan takoet, koetika ia tjaboet itoe djaroem, ia rasaken sakitnja ^

sampe nienemboes di oeloe-ati. I

Sekarang baroelah ia mendoesin bahoea di sitoe ia poenja keada'an berada di dalem lingkoengan bintjana. Ia taoe itoe a d a pßi""

boeatannja saorang gagah jang rnempoenjai ^ kepandeian tinggi dalem llmoe silat. Betoel Hoay-siong belon pernah keder boeat m e - ngadepin moesoeh, tapi kaloe sekarang ia moesti berhadapan dengen itoe orang jang melepas djaroem bagitoe gapah d a n djitoe dengen moeloetnja, itoelah ia tida a d a tak­

siran. Samingkin lama hatinja djadi samingkin takoet s e d e n g ia tida mengatahoei itoe moesoeh berada di mana, demikianlah ia lantes sembat mantel dan petjinja, memboeka-

pintoe dan teroes lari kaloear, tida perdoeli- ^ ken oedjan besar menimpah ia poenja badan sahiifggah basah lepek sama sekali.

Berbareng dengen larinja Hoay-siong, dari 16

(27)

D I W A K T O E MALEM.

a t a s g e n t e r ^ t e l a h m e l a j a n g t o e r o e n s a t o e b a j a n g a n p o e t i h j a n g g e r a k a n n j a b a g i t o e gesit, lari m e n d o e i o e i n d a n n i e m e g a t ' d i d e p a n n j a i t o e o r a n g j a n g s e d e n g k e t a k o e t a n .

„Brenti ! " k a t a i t o e o r a n g b e r p a k e a n s e r b a p o e t i h , j a n g d a r i s i n a r n j a kilat b e r t a m p a k ia p o e n j a m o e k a ja-itoe s a o r a n g jang o e s i a n j a d i k i r a a n t a r a a m p a t p o e i o e lima taon, b a - d a n n j a k e k a r d a n g e r a k a n n j a t a n g k a s s e k a l i .

H o a y - s i o n g m e r a n d e k , ia p o e n j a r a s a t a k o e t m e n j o e n d o e l s a m p e d i p o e n t j a k n j a . T a p i s e k a r a n g ia s a o e p a m a b o e r o n a n jang s o e d a h k a p e p e t , m a o e tida m a o e ia m o e s t i m e l a w a n k a l o e t i d a s o e k a dirinja d i r i n g k o e s d e n g e n s a s o e k a - s o e k a . D e m i k i a n l a h m a k a d e n g e n k a t j e p e t a n s e b a g i kilat ia t j a b o e t blatinja d a n m e n j e r a n g s a k o e w a t - k o e w a t n j a .

T a p i s i s e r b a p o e t i h s o e d a h s a m b o e t i t o e d e n g e n kalm, ia m e n d e k i n s a d i k i t ia p o e n j a b a d a n d a n b e r b a r e n g i t o e i a p o e n j a kaki kirî m e n e n d a n g d i b e t o e l a n s i k o e t n j a H o a y - s i o n g , j a n g l a n t e s s a d j a i t o e t a n g a n t e r p e n t a l d a n blatinja t e r l e m p a r d j a o e t i d a k e t a o e a n k a m a n a p a r a n n j a .

( T e n d a n g a n jang s a r o e p a ini b o e k a n a d a t e n d a n g a n b i a s a , k e r n a i t o e d i l e p a s d a r i s a m p i n g k e n d a t i k a d o e d o e k a n b a d a n n j a m a s i h b e r a d a s a p e r t i t a d i . Kaloe kaki kiri j a n g d i g o e n a k e n , o e d j o e n g d j e m p o i n j a h a r o e s m e n g a d e p k a f i h a k k a n a n , d a n tjara m e l e - p a s n j a k o e d o e d e n g e n b a d a n s a d i k i t m e n d e k ) .

1 7

(28)

D I W A K T O E M A L E M .

A m p i r b e r b a r e n g d i i t o e s a ' a t d j o e g a , H o a y - s i o n g s o e d a h t e r p e n t a l m o e n d o e r k a b l a k a n g t i d a k o e r a n g d a r i d o e w a m e t e r , d i m a n a i a l a n t e s d j a t o h t j e l e n t a n g d e n g e n k a d o e w a kakinja t e r a n g k a t n a e k k a a t a s . Itoelah t e r s e b a b i a p o e n j a d a d a o l e h i t o e m o e s o e h s o e d a h d i t e p a k d e n g e n e p e k - e p e k a n t a n g a n k a n a n n j a j a n g d j a t o h n j a a m p i r b e r ­ b a r e n g s a d j a d e n g e n t o e r o e n n j a ia p o e n j a kaki jang h a b i s d i g o e n a k e n b o e a t m e n e n d a n g . Ini s a b e n a r n j a b o e k a n a d a s a t o e tjara tipoe- silat j a n g terlaloe b a g o e s , t a p i k e r n a d i g o e ­ n a k e n t e r h a d e p p a d a H o a y - s i o n g j a n g b o e k a n m e n d j a d i i a p o e n j a t a n d i n g a n , m a k a d e n g e n b a g i t o e g a m p a n g t e l a h m e n d a p e t k e n hasil j a n g s ä n g e t m e n j e n a n g k e n .

„ H a j o kasih t a o e , " k a t a s i s e r b a p o e t i h d e n g e n b a h a s a M e l a j o e j a n g s a n g e t t i d a t e g a s , s o e a r a n j a s e b a g i s a o r a n g jang b e l o n l a m a d a t e n g d a r i T i o n g k o k , „ s a m a s i a p a k a o e b e r k a w a n s o e d a h m a s o e k i n i t o e tjitakan o e w a n g p a l s o e h d i d a l e m r o e m a h n j a H o n g - e n g ? "

H o a y - s i o n g b e r b a n g k i t d e n g e n p l a h a n s e r a j à m e n t j a r i pikiran b a g i m a n a i a m o e s - ti m e n g a t o e r d j a w a b a n . T a p i koetika s a n g kilat b e r k l e b a t s e m b a r i m e m b a w a p a - n e r a n g a n j a n g poetjet, kaliatan i t o e o r a n g g a ­ g a h m e n a r i k g o l o k n j a j a n g s a p e r t i m e n j i a r k e n lelatoe, bikin H o a y - s i o n g d j a d i b e r g i d i g , d a n l a n t e s m e n d j a w a b d e n g e n s o e a r a g o e m e t a r :

• 1 8

(29)

D I W A K T O E MALEM.

„ J a n g k a s i h maSoek i t o e b a r a n g g e l a p s i D a h l "

„Di m a n a ia tinggal ? " m e n a n j a p o e l a i t o e o r a n g g a g a h d e n g e n p e n d e k .

H o a y - s i o n g a n g k a t t a n g a n m e n o e n d j o e k k a s a t o e d j o e r o e s a n .

T i d a m e n o e n g g o e lama. l a g i l a n t e s s a d j a s i s e r b a p o e t i h p e g a n g l e h e r b a d j o e n j a H o a y - s i o n g d a n d i g o c s o e r m e n o e d j o e k a d j o e r o e s a n

j a n g t e r o e n d j o e k .

O e d j a n t o e r o e n t e r o e s d e n g e n s a n g e t l e b a t , t a p i m a r i k a b e r d j a l a n t e r o e s , m e l i w a t i n b e - ; b r a p a g a n g d a n t i k o e n ^ a n . T o e b o e h n j a H o a y - s i o n g kaliatan m e n g g i g i l , t a p i b o e k a n l a n t a r a n k a d i n g i n a n h a n j a d a r i s e b a b h a t i n j a j a n g ; k a l i w a t t a k o e t .

Achirnja m a r i k a s a m p e d j o e g a d i d e p a n n j a s a b o e w a h r o e m a h ketjil, jang laloe s i s e r b a p o e t i h p r e n t a h H o a y - s i o n g ketok p i n t o e s e ­ r a j a m e m a n g g i l n a m a n j a Dalil s o e p a j a s i g r a k a l o e a r .

Koetika k a d e n g a r a n s o e a r a Daljl m e n d j a w a b d a r i d a l e m , s i o r a n g g a g a h t e l a h a n g k a t t a n g a n n j a d a n d e n g e n o e d j o e n g d j a r i n j a i a T h i a m s a l a h s a t o e bagian a n g g o t a n j a - H o a y - s i o n g j a n g l a n t e s berdiri d i a m s e b a g i p a t o e n g , t i d a bisa b e r g e r a k d a n t i d a bisa bitjara.

T a t k a l a Dalil k a l o e a r m e n g a m p e r i n rioay- s i o n g si s e r b a p o e t i h g o e n a k e n p o e l a o e d j o e n g d j a r i n j a , d a n s e b a g i H o a y - s i o n g s e k a r a n g Dalil p o e n l a n t e s d j a d i s a p e r t i mati b e r d i r i . 19

(30)

D I W A K T O E M A L E M .

D e n g e n k a k o e w a t a n j a n g m e n g h e r a n k a n i o r a n g g a g a h l a n t e s p a n g g o e l i t o e d o e w a r a n g a t a s k a d o e w a p o e n d a k n j a d a n b e r - i n d a k s a p e r t i t e r b a n g m e n o e d j o e ka g e d o n g

e n g a d i l a n d i m a n a tadi s i a n g t e l a h b o e a t r i k s a d a n poetoesin p e r k a r a n j a H o n g - e n g . S a s o e d a h berganti-ganti d i t e p o k b l a k a n g e h e r d e k a t k o e p i n g n j a , i t o e d o e w a o r a n g ial laloe b i s a b e r g e r a k d a n bitjara s a p e r t i s a l n j a , t a p i m a r i k a s a t o e - p e r s a t o e l a n t e s i'ikat p a d a d o e w a t i a n g , m a s i n g - m a s i n g m o e i o e t n j a d i s o e m p e l i n keicaenan t o p o j a n g e r d a p e t d i s a t o e p o d j o k a n sitoe, h i n g g a h tida" bisa b e r s o e a r a t j o e m a m a t a n j a s a d j a j a n g b e r k e t a p - k e t i p d i d a l e m k a g e l a p a n .

H a b i s m e l a k o e k e n i t o e s a m o e a , d e n g e n t i d a m e n i n g g a l k a n s a p a t a h p e r k a t a ' a n laioe t o e o r a n g g a g a h jang t i d a terkenal b e r t i n d a k p e r g i

„Boelan Poevnama" No. 12,

(31)

111.

F A D J A R MENJINGSING.

Baroe sadja boeroeng- b o e r o e n g memng- sralkén sarangnia, ampat orang politie deng te boeroe-boiroe soedah dateng di gedon^

p e î g a S n b o e a t d j a g a

iang terikat di tiang, atas titahnja Toear Hakim ian2 berkoeasa di sitoe.

Toean Hakim samalem tidoer tida bis:

nieniak lantaran pikirannja senantiasa ter änggoe oleh itoe kedjadian jang

meniedihken di hari kemaren, tentang i.

moesti memberi poetoesan atas satoe per kara iang ia taoe tjoema pitenahan meloeloe S k e r n a sang boekti-boekti ada menetapkei S o e 7 i . o e f r a n g k e „ d a , i - p o e . batoel M bersalah moesti dihoekoem d]oega ken hoekoe Wet memerentah bagitoe. Tatkai baroe sadja toeroen dari la

rinaan, djongosnja kasih taoe bahoea c loear ada menoenggoe satoe Njonja moed ians soedah lama menoenggoeken padan]<

datent' sedari tjoeatja masih gelap sekal p M a a m a n j a n g k e m a r e n s o e d a h mem b i k i ^ l i a n g s a b a g l a i i b e s a r kaberigisann]

toà H a k n l S e k i r a n g l a b a n j a k m e m , k tentang jang lebih tinggr, kerna di_sana nias

ada p o e l a satoe. Hakim besar jang berk

(32)

FADJAR MENJINGSING.

p o e t o e s i n k a d o - J a n Itoe, m a k a k e n d a t i belon tjoetii m o e k a pakeinTidoer d j a , d l ma^na la d a p e t k e n N j o n j a jano- lateng i t o e a d a p r a m p o e a n m o e d a k e m a r e n a n g tangisin s o e a m i n j a k o e t i k a d a p e t p o e ­ s e s a n h m a t a o n . ^ P

P a r a s m o e k a n j a itoe istri j a n g b e r d o e k a

•da b a g i t o e m e n g h a r o e k e n h a t ? S T d i Itoe a d a niematitjar s a d i k i t t j a h j a p e n a h a - i ^ a n tapi k e r n a t e b a i n j a i t o e m e n d o e n g l i a r i

da h"»";'"" ""e '"«"-pa c i a n g S " ' " ™ S a n e , o e , k e „ s a d j a h a , l

„ K a o e a d a k a p e r i o e a n a p a , N j o n i a ' " m e -

E

,oe7„ saja?""'''®''"' "'""S , „ T o e a n H a k i m , " d j a w a b S o e n - n i o , „ s a j a

p e r l o e n j a b o e a t o e n d i o e k i h o e a k a o e k e m a r e n s o e d a h h o e k o e m s o e a m i

ja d e n g e n z o n d e r b e r d o s a . "

» A p a k a o e b i s a k a s i h d j o e g a boektinia b a f o e a s Ä

„ O , b a e k s e k a l i . B i t j a r a l a h . "

„ T o e a n H a k i m , s o e a m i s a j a t i d a p e r n a h o n o e w a n g p a l s o e h , ia t i d a nanti m a o e brani l a k o e k e n itoe p e r b o e a t a n . T e n t a n t Ö

(33)

FADJAR M E N J I N G S I N Q .

i t o e b a r a n g - b a r a n g boekti jang P o l i t i e d a p e t - ken d a l e m kita p o e n j a r o e m a h , itoelah p e n g a n i a j a ' a n d a n p i t e n a h a n o r a n g iaën, j a n g s e n g a d j a m a s o e k i n b o e a t m e m b i k i n kita d j a d i tjilaka. O r a n g jang berboeat itoe kedjahatan s e k a r a n g s o e d a h b e r a d a d i d a l e m ge.dong p e n g a d i l a n , terikat p a d a d o e w a tiang, tinggal m e n a n t i k e n b o e a t d i p r i k s a . "

S a n g H a k i m b e s a r i n matanja j a n g m a s i h b e l o n k e n a a e r .

„ A p a k a o e bitjara betoel, Njonja ? " k a t a n j a .

„ D a r i m a n a d a n b a g i m a n a k a o e bisa k a t a b a g i t o e ? "

„ D e n g a r l a h , T o e a n H a k i m , s a j a t o e t o e r - k e n , " k a t a i t o e p r a m p o e a n m o e d a l e b i h d j a o e .

„ S e m a l e m k o e t i k a b a r o e s a d j a o e d j a n brenti t o e r o e n , d i a t a s w o e w o e n g a n r o e m a h s a j a , d a r i se'la-sela g e n t e n g a d a o r a n g bitjara b a h o e a ia s o e d a h t a n g k e p d o e w a o r a n g s a t o e n a m a T j i o e H o a y - s i o n g j a n g laen n a m a Dalil, jang t e l a h d i t j a n t j a n g d i t i a n g d a l e m g e d o n g p e n g a d i l a n , ja-itoe o r a n g n j a j a n g s o e d a h p i t e n a h m a s o e k i n tjitakan o e w a n g p a l s o e h d i . d a l e m r o e m a h kita. K a m o e d i a n i t o e o r a n g t i d a t e r k e n a l s o e r o e h s a j a p a g i - pagi d a t e n g m e n g a d e p s e n d i r i p a d a T o e a n H a k i m b o e a t k a s i h t a o e i t o e h a l , s o e p a j a T o e a n H a k i m bisa p r i k s a d a n bikin t e r a n g ini p e r k a r a d a n b a t a l k e n i t o e p o e t o e s a n j a n g keliroe a t a s diri s o e a m i s a j a . T j o e m a bitjara s a b a g i t o e , d a n i t o e o r a n g j a n g t i d a kaliatan 23

(34)

FADJAR M E N J I N G S I N Q .

r o e p a n j a l a n t e s berlaloe. D e m i k i a n l a h , T o e a n H a k i m , m a k a k e n d a t i h a r i m a s i h bagini p a g i ' s a j a s o e d a h d a t e n g k a t e m o e i n k a o e d e n g e n

; p e n g h a r e p a n jang s o e a m i s a j a a k e n t e r l e p a s ' d a r i itoe h o e k o e m a n j a n g p e n a s a r a n . "

S a n g H a k i m m a s i h m e r a s a s a n g s i b o e a t . k a b e n a r a n n j a i t o e o m o n g a n dari s i N j o n j a

• m o e d a , s a t e n g a h pertjaja s a t e n g a h tida. T a p i a c h i r n j a i a t e l a h a m b i l p o e t o e s a n b o e a t tjari t a o e , m a k a ia l a l o e telefoon p a d a K e p a l a P o l i t i e b o e a t l a n t e s kirim a m p a t o r a n g s a - b a w a h n j a k a g e d o n g p e n g a d i l a n , kaloe m e m a n g betoel k e d a p e t a n d o e w a o r a n g t e r i ­ k a t d i sitoe, s o e p a j a i t o e P o l i t i e bikin p e n d j a g a ä n d j a n g a n s a m p e t e r l e p a s , t o e n g g o e s a d i k i t s i a n g ia a k e n bikin p a p r i k s a ' a n .

D a n k a m o e d i a n betoel s a d j a m a r i k a d a - p e t k e n i t o e d o e w a o r a n g tjilaka terikat s a p e r t i l e p e t d i sitoe, d e n g e n nioeloet t e r - s o e m p e l kaen t o p o , t i d a b i s a b e r g e r a k d a n tida b i s a bitjara t j o e m a k a d o e w a m a t a n j a s a d j a j a n g k e t a p - k e t i p .

S e b a g i h a n i b a h jang m e n d e n g a r p r e n t a h , i t o e o r a n g - o r a n g Politie t i d a b o e k a a t a w a a m b i l i t o e d j e d j e l a n t o p o . S e b a b m a r i k a t j o e m a d i p r e n t a h m e n d j a g a , t i d a d i k a s i h t a o e m o e s i i a m b i l d j o e g a i t o e k e k a e n a n j a n g m e n j o e m p e l m o e l o e t . D e m i k i a n l a h m a k a t e l a h d i a n t e p i n s a d j a i t o e d o e w a o r a n g tjilaka m o e l o e t n j a m a n g a p s e d a r i t e n g a h m a l e m .

24

(35)

FADJAR M E N J I N G S I N G .

Djem 8 s a n g Hakim- s p e d a h d a t e n g d i i<antoor p e n g a d i l a n , b e r b a r e n g itoe t e l a h d a t e n g d j o e g a s a r o m b o n g a n o r a n g - o r a n g Politie jang m e m b a w a b a n j a k p r a b o t a n o e n - t o e k tjitak o e w a n g jang marika b a r o e d a p e t b e s l a g d a r i r o e m a h n j a H o a y - s i o n g , d a n b e - b r a p a b o e d j a n g lelaki jang d i g i r i n g k a s i t o e b o e a t m e n d j a d i s a k s i .

Itoelah a d a T o e a n H a k i m p o e n j a m a o e , jang koetika d a p e t d e n g a r b a h o e a b e t o e l d i d a l e m g e d o n g p e n g a d i l a n a d a terikat i t o e d o e w a o r a n g , s i g r a ia poeter_ telefoon p a d a H o o f d c o m m i s s a r i s van Politie s o e p a j a l a n t e s g l e d a h r o e m a h n j a T j i o e H o a y - s i o n g , d i m a n a b e n a r s a d j a t e l a h d i k a t e m o e k e n i t o e b a r a n g - b a r a n g boetam'al p r a b o t tjitak o e w a n g jang t e r o e s d i a n g k o e t d a n t a n g k e p b e b r a p a o r a n g d a l e m i t o e r o e m a h jang d i r a s a a d a t o e r o e t t j a m p o e r a t a w a s a d i k i t n j a m e n g e - t a h o e i t e n t a n g i t o e p a k e r d j a ' a n jang s a n g e t t e r l a r a n g .

T a p i H a k i m p o e n j a t i n d a k a n j a n g p e r t a m a ja-itoe t i t a h k e n o r a n g a m b i l K o o H o n g - e n g d a r i d a l e m p e n d j a r a , k e r n a i t o e p e r k a r a j a n g ia m a o e p r i k s a l e b i h d o e l o e .

B e r m o e l a T j i o e H o a y - s i o n g m e n j a n g k a l b a h o e a ia - s o e d a h m a s o e k i n i t o e p r a b o t a n tjitak o e w a n g d a l e m r o e m a h n j a H o n g - e n g b o e a t k a n i a j a p a d a n j a , t a p i k o e t i k a Dalil m e n g a k o e b e n a r ia jang s e l o e n d o e p i n i t o e b a r a n g - b a r a n g a t a s p r e n t a h n j a H o a y - s i o n g , 25

(36)

FADJAR M E N J I N G S I N O .

a c h i r n j a ia i t o e t e l a h m e n g a k o e d j o e g a , t j o e m a i a t i d a terangicen l a n t a r a n h e n d a k d a p e t k e n dirinja N j o n j a H o n g - e n g , h a n j a d a r i s a l a h s a t o e hal jang katanja b e r h o e b o e n g d e n g e n d e n d a m s a k i t hati.

D a n k a m o e d i a n t e n t a n g i t o e p r a b o t tjitak o e w a n g lantaran tida bisa d i m o e n g k i r i n p o e l a i a s o e d a h a k o e h t e r a n g b a h o e a i a m e m a n g t e l a h l a m a bikin o e w a n g p a l s o e h .

D e m i k i a n l a h m a k a H o a y - s i o n g d a n Dalil l a n t a s d i b o r g o l , d i b a w a k a d a l e m k a m a r t a h a n a n b o e a t m e n a n t i k e n d i b i k i n v e r b a a l n j a l e b i h d o e i o e , k a m o e d i a n b a r o e l a h a k e n d i - p r i k s a b o e a t t r i m a p o e t o e s a n h o e k o e m a n n j a .

S a m e n t a r a H o n g - e n g p o e n s i g r a d i m e r - d i k a k e n .

B r a p a g i r a n g d a n b e r s o e k o e r h a t i n j a i t o e d o e w a s o e a m i - i s t r i , i t o e l a h - o r a n g b i s a b a n - d i n g k e n d e n g e n s a e k o r b o e r o e n g p e r k o e t o e t d j a n t e n jang d i l e p a s d a r i i a p o e n j a k o e r o e - n g a n , t e r b a n g n i e n g a m p e r i n ia p o e n j a istri j a n g m e r a t a p - r a t a p t i d a brenti d i p o e t j o e k n j a p o e h o e n r a n d o e , m a r i k a l a n t e s s a l i n g m e - n e k o e r d a n m e m a t o k d e n g e n p l a h a n a k e n k a m o e d i a n l a l o e t e r b a n g b e r s a m a k a d j o e - r o e s a n t i m o e r d i m a n a s a n g m a t a - h a r i s e d e n g s e b a r s i n a r n j a d i s a l o e r o e h l a d a n g j a n g s e d e n g p a n e n .

T a t k a l a s o e d a h d e n g a r a b i s S o e n - n i o p o e n j a p e n o e t o e r a n t e n t a n g p e r b o e a t a n n j a H o a y - s i o n g d a n k a m o e d i a n s o e a r a p e n g o e n - 26

(37)

FADJAR M E N J I N G S I N Q .

d j o e k a n n j a i t o e o r a n g r a s i a d i a t a s g e n t e n g , H o n g - e n g b e r d i a m b e n g o n g s a h i n g g a h l a m a , t i d a h a b i s m e m i k i r k a b e d j i k a n n j a i t o e o r a n g g a g a h jang t i d a t e r k e n a l .

„ D a n s e k a r a n g , S o e n , " k a t a H o n g - e n g , „ k a - m a n a p e r g i n j a i t o e b o e d j a n g p e n g h i a n a t .

„ T i d a t a o e ia p e r g i k a m a n a , " d j a w a b s a n g istri, „ t a p i t a d i a d a o r a n g k a s i h t a o e b a h o e a ia k a t e m o e i n s i t o e w a b a n g k a itoe lagi b e r d j a l a n d i p i n g g i r kali d e n g e n t o e t o e p i n k e p a l a n j a p a k e s l e n d a n g k e r n a d o e w a - d o e w a d a o n k o e - p i n g n j a t e l a h ilang. Koetika d i t a n j a b e r o e l a n g - o e l a n g b a r o e l a h ia k a s i h t a o e b a h o e a s e m a l e n i w a k t o e i a s e d e n g b e r d j a l a n d i t e m p a t g e l a p s o e d a h d i t a n g k e p o l e h s a t o e o r a n g b e r p a k e a n s e r b a p o e t i h j a n g z o n d e r b a n j a k tjerita l a n t e s p o t o n g d o e w a - d o e w a d a o n k o e p i n g n j a , i a m e n d j e r i t - d j e r i t t a p i t i d a a d a j a n g d a t e n g m e n o e l o e n g i n s a h i n g g a h i t o e p e m b e g a l k o e - p i n g d e n g e n e n a k p e r g i k a l a e n t e m p a t .

„ O , S o e n , i n i t e n t o e a d a p e r b o e a t a n n j a kita p o e n j a p e n o e l o e n g itoe, m e m a n g s o e d a h p a n t e s n j a i t o e p r a m p o e a n d o e r h a k a d a p e t b a g i a n d e m i k i a n . D a n s e k a r a n g , " l e b i h d j a o e k a t a H o n g - e n g , „ k i t a d j a d i m e n g a t a h o e i b a h o e a j a n g m e n g o e t a n g k e n b o e d i b e s a r p a d a kita, b o e k a n laen jalah s a t o e E n g - h i o n g t e r s e m b o e n i j a n g b e r p a k e a n s e r b a p o e t i h , S o e n , s e r b a p o e t i h , ingat, s o e p a j a b r a n g k a l i s a d j a l a e n w a k t o e kita b i s a k a t e m o e p a d a n j a kita b i s a m e n g e n a l i n . "

27

(38)

FADJAR M E N J I N G S I N Q .

S a n g istri m a n g g o e t i n k e p a l a . Ia p o e n j a r a s a b e r s o e k o e r d a n b e r t r i m a k a s i h p a d a i t o e p e n o e l o e n g b e s a r n j a s a m p e m e n o e t o e p i n s a ' a n t e r o k a l b o e n j a .

B e b r a p a m i n g g o e k a m o e d i a n , m a r i k a d a p e t d e n g a r baiioea H o a y - s i o n g telali d i l i o e k o e m l i m a - b e l a s t a o n , s a m e n t a r a s i Dalil t j o e m a s a t o e t a o n , s e b a b ia t i d a t j a m p o e r d a l e m i t o e p e m b i k i n a n o e w a n g p a l s o e h , h a n j a t j o e ­ m a d i p e r s a l a h k e n t o e r o e t m e n g a n i a j a o r a n g .

„ T o e l i a n t i d a b o e t a , " k a t a H o n g - e n g s e ­ r a j a m e n g e i a h n a p a s . „ T a p i , S o e n , kita m o e s t i b e r t r i m a k a s i h p a d a s i a p a ? p a d a Allah a t a w a p a d a i t o e o r a n g j a n g kita t i d a t a o e s i a p a ? "

„ P a d a d o e w a - d o e w a n j a , " m e n j a o e t s i istri d e n g e n s e n j o e m a n j a n g p e n o e h r a s a t e r h a r o e

„Boelan Poetnama" No. 12.

28

(39)

IV.

DJERITAN DI DALEM BARA.

D i i t o e d j a m a n k o t a T j i r e b o t i m a s i h b e l o n b a g i t o e r a m e . T e n g a h malern s o e d a h s o e n j i s e n j a p d a n g e l a p - g o e i i t a .

B e r s e l a n g t i d a l a m a s a s o e d a h s o e a r a k o k o l - n j a o r a n g r o n d a b e r b o e n j i d o e w a kalih, m e n ­ d a d a k t e l a h k a d e n g a r a n s o e a r a n j a k e n t o n g a n j a n g d i p a l o e b a g i t o e g e n t j e r d a n t i d a b r e n t i ^ M a r i k a j a n g t i d a s o e k a p o e s i n g i n s e g a l a - gala, t i d a d a p e t d e n g a r , d a n o e p a m a d e n g a r t o c h t i d a nanti m a o e l o l o s k e n d i r i n j a d a r i m a s i n g - m a s i n g p o e n j a s l i m o e t j a n g a n g e t . i T a p i t o c h k a m o e d i a n m a r i k a p a d a b a n g o e n

• \ d j o e g a k e r n a d i l o e a r r o e m a h s a p a n d j a n g

•' s t r a a t k a d e n g a r a n n j a a d a b a g i t o e r a m e , s o e a ­ ranja o r a n g b a n j a k jang berlari-lari s e r a j a b e r k a o k - k a o k s a p e r t i a d a h o e r o e - h a r a .

Itoelah a d a k e b a k a r a n b e s a r j a n g t e r d j a d i d i P a g o n g a n .

M e n j a l a n j a a p i j a n g b e r k o b a r s e b a g i g o e - n o e n g t e r t a m p a k d a r i t e m p a t - t e m p a t d j a o e , h i n g g a h m e n g g e r a k e n s a m o e a h o r a n g i n g i n d a t e n g k a s i t o e b o e a t m e l i a t .

' B r a n d w e e r m a s i h d j a o e s e k a l i d a r i s a m - . v > p o e r n a , i t o e s e b a b m a k a s a t o e r o em a h g e d o n g f j a n g bagitoe b e s a r d a n tinggi t e r b a k a r

s o e s a h d i t o e l o e n g .

29

i

(40)

D J E R I T A N D l D A L E M BARA.

B a n j a k d j o e g a o r a n g j a n g s o e k a g o e l o e n g t a n g a n b a d j o e b o e a t b a n t o e t o e l o e n g m e - n i a d a m k e n a p i , t a p i m a s i h l e b i h b a n j a k lagi j a n g tinggal peloek t a n g a n m e n o n t o n s a d j a d a r i d j a o e .

B e r k o b a r n j a a p i jang m e m b i n a s a k e n i t o e g e d o n g b e s a r s o e s a h d i b i k i n p a d a m , h i n g - g a h a c h i r n j a m e r e m b e t p a d a s a t o e r o e m a h l a e n jang a d a d i s a m p i n g n j a , ja-itoe s a b o e a h r o e m a h ketjil b e r d i n d i n g p a p a n , j a n g pasti s e k a l i l a n t e s s a d j a d j a d i b a r a , s a p e r t i a r e n g

b a t o e d i m a s o e k i n ka d a l e m d a p o e r .

Itoe r o e m a h ketjil p i n t o e n j a m a s i h t e r t o e - t o e p , t a p i njata b a h o e a d i d a l e m m a s i h a d a o r a n g n j a , k e r n a s o e a r a - s o e a r a d j e r i t a n a d a k a d e n g a r a n d a r i s i t o e .

„ H a , i t o e r o e m a h n j a ' n t j e k S e n g - g o a n p o e n t o e r o e t k e b a k a r ! " d e m i k i a n l a h b e r - t r e a k s a t o e o r a n g s e r a j a m e n o e n d j o e k d e n g e n t a n g a n n j a , t a p i ia p o e n j a kaki t i d a b e r g e r a k d a r i t e m p a t ia b e r d i r i .

„ O , ja," m e n j a m b o e n g s a o r a n g laen j a n g d j o e g a t j o e m a m e n g a w a s i .

T i d a s a m o e a h o r a n g bisa m e n g a n t e p i n s a d j a djeritannja b e b r a p a d j i w a j a n g s e d e n g t e r k o e b o e r d i d a l e m i t o e laoetan a p i , t a p i d j o e g a t i d a s a m o e a h o r a n g b i s a a d a k e t a ­ b a h a n hati b o e a t t j e b o e r k e n diri d a l e m i t o e b a h a j a , jang p e r l o e n j a b o e a t m e n o e l o e n g l a e n d j i w a , s e d e n g s a l a h - s a l a h d j i w a s e n d i r i

b i s a m e n d j a d i k o r b a n . 30

(41)

D J E R I T A N D I D A L E M BARA.

D i i t o e g e d o n g b e s a r a p i b e r k o b a r s a - m i n g k i n h e i b a t , s o e a r a n j a b a r a n g - b a r a n g j a n g t e r b a k a r m e l e t o e s s o e n g g o e bikin ngeri o r a n g j a n g d e n g a r .

Itoe g e d o n g a d a b a g i t o e b a g o e s , p e n o e h p r a b o t - p r a b o t jang a l o e s d a n m a h a l , s e k a r a n g s e d e n g d i b i n a s a k a n oleli s a n g a p i j a n g t a - biatnja m e m a n g m e m o e s n a k e n s e g a l a - g a l a , m e m b i k i n s a m o e a h o r a n g jang liat^ d j a d i m e r a s a s a j a n g , k e r n a i t o e d i b i k i n d e n g e n t e n a g a jang b o e k a n s a d i k i t , o e w a n g j a n g t i d a ketjil d j o e m b l a h n j a , d a n m e n d j a d i p e r ­ h i a s a n d j o e g a bagi k e b a g o e s a n n j a i t o e s t r a a t . Inilah jang m e m b i k i n s a b e n t a r - b e n t a r k a d e - n g a r a n s o e a r a n j a o r a n g - o r a n g p a d a b e r s e r o e h .

T a p i m a r i k a s a p e r t i t i d a b a g i t o e liat a p a jang t e r d j a d i d i ' s a m p i n g n j a itoe r o e m a h b e s a r . Ah, i t o e t o c h t j o e m a s a t o e r o e m a h p a p a n ketjil

S a p e r t i d j o e g a o r a n g t i d a s o e k a m e m i k i r , b a h o e a d i d a l e m i t o e r o e m a h ketjil a d a s e ­ s a m a O e m a t j a n g s e d e n g b e r t r e a k - t r e a k m i n t a p e r t o e l o e n g a n l a n t a r a n s a n g a p i b o e k a n s a d j a s e d e n g m e n e l a n m a r i k a p o e n j a s a d i k i t b a r a n g -

b a r a n g j a n g a d a d j a d i milik s a m e n g g a - m e n g g a n j a , t a p i d j o e g a lagi a k e n o e n t a l s a ' a n t e r o m a r i k a p o e n j a d j i w a .

A p i m e m b i n a s a k e n d a l e m i t o e g e d o n g t j o e m a p a d a b a r a n g - b a r a n g s a d j a , k e r n a o r a n g - o r a n g j a n g tinggal d i s i t o e s o e d a h l a m a bisa k a l o e a r s i n g k i r k e n diri. Laen s e k a l i 31

(42)

D J E R I T A N D I D A L E M BARA.

d e n g e n a p a jang a d a d i i t o e r o e m a h ketjil, jang t e r b a k a r n j a t j o e m a k e r n a k a t o e l a r a n , d i d a l e m n j a m a s i h s e t a o e a d a b r a p a o r a n g j a n g b e l o n b i s a k a l o e a r . T a p i t o c h o r a n g t i d a b a g i t o e p o e s i n g i n , s e b a b t j o e m a s a t o e r o e m a h k e t j i l . . .

S a b e t o e l n j a t i d a b i s a d i m e n g a r t i , k é n a p a t a h m a r i k a j a n g di d a l e m i t o e r o e m a h ketjil t i d a b i s a k a l o e a r ? s e d e n g d a r i s e t a d i a n m o e s t i n j a m a r i k a t a o e b a h o e a i a - o r a n g p o e n j a t e t a n g g a r o e m a h n j a k e b a k a r a n .

Di d a l e m i t o e r o e m a h m a s i h a d a tiga o r a n g , s a t o e m a m a h d e n g e n d o e w a a n a k n j a , s a t o e p r a m p o e a n t e l a h d j a d i g a d i s s a m e n t a r a jang l a e n a d a a n a k lelaki m a s i h ketjil, b a r o e b e r o e s i a s a b e l a s t a o n .

M a r i k a t i d a bisa k a l o e a r , k e r n a pintoenja t e l a h d i k o e n t j i d a r i l o e a r o l e h T j h o a S e n g - g o a n , ja-itoe s o e a m i d a n a j a h m a r i k a , j a n g s a b e n m a l e m m e m a n g b i a s a k a l o e a r p e r g i b e r d j o e d i .

K a t a n j a l a n t a r a n k a s i a n p a d a i t o e istri d a n a n a k , k a l o e -tiap-tiap m a l e m p o e k o e l t i g a a t a w a a m p a t m o e s t i m e n g g e d o r p i n t o e kasih i a - o r a n g b a n g o e n b o e a t m e m b o e k a i n , d a r i i t o e m a k a ia s o e d a h koentji s a d j a p i n t o e d a r i l o e a r , s o e p a j a g a m p a n g d a n t i d a m e m b i k i n s o e s a h p a d a jang d i r o e m a h

K a b i a s a ä n i t o e b e r d j a l a n b e r t a o n - t a o n , s e l a l o e s l a m e t , s a m p e m e n d a d a k d a t e n g i t o e m a l e m j a n g tjilaka, d i m a n a l a n t a r a n s a n g

3 2

(43)

D J E R I T A N D l D A L E M BARA.

tetangga kebakaran, roeniahnja Seng-goan toeroet katoelaran. Geger bagitoe heibat, soedah tentoe Seng-goan poen dapet dengar dioega bahoea ada roemah kebakaran, tapi ia tida ambil perdoeli, kerna seiaennja la tida doega itoe terdjadi dl Pagongan, poen ia poenja kartoe djoestroe sedeng idoep, maka ia tida maoe taoe segala-gala. • • • •

Samentara itoe, sang istri dan doewa anak soedah sama lemas lantaran engap, dan sang api poen soedah moelai merembet mendjilat- diilat dari satoe barang ka laen barang boeat samperken pada marika, aken kamoedian moelai menelan daharannja itoe.

Tida rata-rata orang soeka peloek tangan sadia, kerna sekarang kaliatan ada bebrapa orang iang berdaja boeat toeloengm kabi- nasaannja itoe roemah ketjil, tapi dalem kagoegoepan marika poenja tenaga banjak iang diboewang pertjoema, marika pada siremin aer, tapi boekan apinja jang disirem, hania gentengnja sadja jang dibandjoerin, tida heran api boekan samingkm padam bebalik tambah heibat kerna asep jang moe ek lantaran kena hawa aer dari atas membikin keadaän djadi samingkin menakoetin.

Marika taoe di dalem itoe roemah masih ada orangnja, tapi tida ada satoe orang jang brani mendeketin pintoe boeat petjahken itoe, kerna api soedah berkobar besar dan panasnja poen boekan boeatan.

(44)

D J E R I T A N D I D A L E M BARA.

S e d e n g m a s i h d i d a l e m kekaloetan d e m i ­ kian, m e n d a d a k d a t e n g ka s i t o e s a t o e o r a n g b e r p a k e a n s e r b a p o e t i h , t a n g a n b a d j o e n j a d i bagian b a w a h a d a l e b a r t a p i t i d a m e n - d j a d i k e n b r a b e , d a n tjelananja r i n g k e s sekali k e r n a d i m a s o e k i n d i d a l e m k a o e s kaki, j a n g d i l o e a r n j a k o m b a l i d i g o e b e t p a k e k a e n m e r a h . Koetika m e n d a p a t t a o e b a h o e a d i d a l e m i t o e r o e m a h ketjil m a s i h a d a o r a n g n j a t a p i t i d a a d a j a n g brani m e n o e l o e n g i n m a r i k a , d e n g e n brani ia l a l o e m e n r o b o s d i b a w a h a p i j a n g m e n d j i l a t - d j i l a t d i s a p a n d j a n g b l a n - d a r , m e n g a m p e r i n p i n t o e j a n g terkoentji.

Ia r a b a h d a n t e k a n - t e k a n , koetika m a s i h d j o e g a b e l o n b i s a t e r b o e k a ia s o e d a h m o e n - d o e r s a t o e tindak k a m o e d i a n t e n d a n g i t o e p i n t o e j a n g t e r o e s s a d j a p e t j a h t e r b o e k a k e r n a s e l o t d a n e n g s e l n j a t e r l e p a s s a m o e a h . T a t k a l a i t o e p i n t o e t e r b o e k a , dari d a l e m laloe k a l o e a r a s e p jang b e r g o e l o e n g - g o e l o e n g , h i n g g a h k e p a k s a ia moesti m o e n d o e r d o e l o e b e b r a p a t i n d a k ka b l a k a n g , tapi w a k t o e liat j a n g i t o e a s e p s a m i n g k i n l a m a s a m i n g k i n h e i b a t kaloearnja, s i g r a d e n g e n s e b a t i a l o m p a t m a s o e k ka d a l e m , l a m a d j o e g a ia d i sitoe, h i n g g a h o r a n g b a n j a k j a n g d i l o e w a r d e n g e n t i d a d i s e n g a d j a p a d a m e r a s a koeatir a t a s k e s l a m e t a n n j a i t o e o r a n g brani p o e n j a d j i w a .

S a m p e l a m a sekali b a r o e l a h t e r t a m p a k ia k a l o e a r p o e l a d e n g e n s a t o e t a n g a n k e m p i t 34

(45)

D J E R I T A N D l D A L E M BARA.

s a t o e a n a k p r a m p o e a n d a n s a t o e a n a k lelaki ketjil, s a m e n t a r a t a n g a n jang l a e n la g o e ^ ^ k e n b o L i p a n o g o e l s a t o e b a d a n l a e n , jaitoe s a n g i b o e d a r i i t o e d o e w a a n a k . _

D a n , o h , kasian sekali i t o e i b o e d a n s a d i s n i a t l d a b i s a k a t o e l o e n g a n , k e r n a s a - L t e r o t o e b o e h n j a s o e d a h ^ n g o e s a n t a r a n

d i m a k a n a p i . T j o e m a , t o e a n a k ' m a s . h a d a h a r e p a n , k e n d a t i terlaloe s a d i k i t , k e r n a r o e p a n j a l a n t a r a n p a k e a n n j a t i d a b a n j a k d j a d i a p i tida membakar terlaloe heibat.

Koetika i t o e t i g a t o e b o e h jang t i d a b i s a h e r k o e t i k l a a i terletak d i a t a s t a n a h , b a r o - l a h o r a n g b a n j a k p a d a m e r o e b o e n g i n , a d a d i o e g a i a n g hatinja r a d a t e t a p b r a n i a n g k a t S a n n j a i L a n a k ketjil j a n g a m p e r s o e d a h

" l a S

.ARJT.SR

r n ' i d a k d . t e n g ' n t i e k S e n g - g o a n , jang a c h i r n j a d a p e t d e n g a r d j o e g a k o e t i k a a d a o r a n g w a r t a k e n p a d a n j a . Itoe S g s o e d a h berlari-lari p o e l a n g , t a p i s e s a m -

p e n i a d i s i t o e i a t j o e m a d a p e t k e n s a d j a f t o e s a m o e a h jang s a n g e t m e n d o e k a k e n

la m e n o e b r o e k d a n p e l o e k m itoe tiga t o e b o e h d e n g e n t a n g i s a n jang s a p e r n a n a k k e t j L

T e r n j a t a i i o e o r a n g b o e k a n s a d j a p i k i r a n n j a

s a p e r t i a n a k ketjil j a n g t i d a m e n g a r t i b a h a - i a n j a m e n g o e n t j i p i n t o e d a n l o e a r s e d e n g a n a k istrinja b e r a d a d i d a l e m , p o e n la b i s a l e p a s s o e a r a m e n a n g i s s e b a g i a n a k ketjil d j o e g a

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

seperti badannja laki-Iaki; kaoe lautas tjoerig a jang akoe ads saorang pmmpoewun.tjoba kaoe pikir di dalam doenia ap1l koerang orang jinig seperti akoe ini? Kuloe begitoe terang

&#34;Hoedjin, akoe ini boleh dibilang ada saorang jang telah menerima Hoedjin dan kongtjoe Liong Tjaij poenja boedi dan perloeloengan [ang teramat besar, lantaran mana soedah

Mengapatah akoe poenja hati ada djadi begitoe soeka dan tjinta padamoe?! Itoelah akoe sendiri tida taoe, dan brangkali kaoe djoega jang poenja diri tida taoe. Akoe tentoe merasa

- ~aloe akoe keloear dari roernan]a, tida perna dapet Hat ada orang, tapi akoe tida berani tang- goeng jang tida ada orang daleng kaloe akoe soeda poelang. Sering akoe ketemoe

:, Akoe sekarang telah dapet kekoeatan baroe, Helens jang baek. Ingetankoe telah moclai diadi sedikit lebi terang! Kcmaren orang soeda labrak padakoe l Saben hari akoe poenja sakit

poe nja mal oe!&#34; menjentak si nona jang soeda men djadi nekat: &#34;akoe Hong Se-He tida nanti kapinginan boeat djadi istrinja satoe manoesia jang seperti babi, seperti kaoe

koe amat gelap, kerna sadjalan-djalannja akoe dapet maloe sadja. Pada boelan jang soeda la- marankoe telah ditoelak oleh 'Souw Yoe-pek, hingga akoe djadi amat maloe pada Yhio Tay-

&#34;Akoe poenja ajah tida taoe jang akoe ada di sini, ia tentoe kira akoe masi ada di Hangtjioe melakoeken kawadjiban Tjinsoe. Ai, kaloe inget ini akoe djadi inget pada