Behorend bij besluit: OLO3635705 Datum: 30 april 2019 Namens het College van B&W van de gemeente Woerden:

(1)

Vestiging Kamerik Nijverheidsweg 7 3471 GZ Kamerik t 0348 402103

Vestiging Heerhugowaard Galileistraat 69

1704 SE Heerhugowaard t 072 5729457

Vestiging Steenwijk Oevers 16

8331 VC Steenwijk t 0521 521924 www.grondslag.nl

PROJECT 7673

VERKENNEND BODEM- EN ASBESTONDERZOEK KIEVITSTRAAT 44 TE WOERDEN

(HOFSTEDE BATENSTEIN)

Behorend bij besluit: OLO3635705 Datum: 30 april 2019

Namens het College van B&W van de gemeente Woerden:

(2)

Project 7673

Het bodemonderzoek is uitgevoerd conform de richtlijnen die zijn opgesteld in de BRL SIKB 2000. Grondslag is door KIWA gecertificeerd voor het verrichten van “Veldwerk bij milieuhygiënisch bodemonderzoek” conform deze BRL. Grondslag BV is als opdrachtnemer onafhankelijk van de opdrachtgever. Tussen beide bestaat geen relatie als bedoeld in paragraaf 3.1.7 van de BRL SIKB 2000.

Titel Verkennend bodem- en asbestonderzoek

Kievitstraat 44 te Woerden

Projectleider Dhr. ing. J.M. Stoop

Adviseur Dhr. J.A. van de Wolfshaar, MSc.

Datum rapport 13 juli 2018

Opdrachtgever Omgevingsdienst regio Utrecht

Postbus 13101

3507 LC Utrecht

Contactpersoon De heer O. Verhagen

(3)

Project 7673

INHOUDSOPGAVE

1 INLEIDING EN DOEL 1

2 TERREINGEGEVENS 1

2.1 Afbakening onderzoekslocatie 1

2.2 Huidige situatie 1

2.3 Historie tot op heden 1

2.4 Voorgaand onderzoek 2

2.5 Toekomstige situatie 3

2.6 Bodemopbouw en geohydrologie 3

2.7 Hypothese en onderzoeksopzet 4

3 VELDWERK 5

3.1 Uitvoering 5

3.2 Resultaten 5

3.2.1 Grond 5 3.2.2 Grondwater 6

4 CHEMISCHE ANALYSES 7

4.1 Toetsingskader 7

4.2 Analyses grond 7

4.3 Analyses grondwater 8

5 ASBESTANALYSES 10

5.1 Toetsingskader asbest 10

5.2 Analyses asbest 10

6 CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN 12

BIJLAGEN

BIJLAGE I : Kaartmateriaal BIJLAGE II : Boorbeschrijvingen BIJLAGE III : Toetsingstabellen BIJLAGE IV : Analysecertificaten BIJLAGE V : Verklarende woordenlijst

(4)

Project 7673 1

1 INLEIDING EN DOEL

Door Omgevingsdienst regio Utrecht is aan Grondslag BV opdracht verleend voor het uitvoeren van een verkennend bodemonderzoek inclusief verkennend asbestonderzoek op het perceel Kievitstraat 44.

De aanleiding voor het onderzoek wordt gevormd door de voorgenomen renovatie en herbestemming van de locatie.

Het doel van het chemisch onderzoek is het vastleggen van de milieuhygiënische bodemkwaliteit en het beoordelen of de bodem geschikt is voor de beoogde bestemming.

Het doel van het verkennend asbestonderzoek is om met een relatief geringe onderzoeksinspanning te bepalen of de bodem ter plaatse van de onderzoekslocatie verontreinigd is met asbest. Met het verkennend onderzoek wordt een indicatief asbestgehalte bepaald, aan de hand waarvan kan worden bepaald of nader onderzoek noodzakelijk is.

Het bodemonderzoek is verricht volgens de richtlijnen uit de NEN 5740/A1 (Strategie voor het uitvoeren van verkennend bodemonderzoek) en de NEN 5707+C1 (Inspectie, monsterneming en analyse van asbest in bodem en partijen grond) en de onderliggende norm NEN 5725 (Strategie voor het uitvoeren van milieuhygiënisch vooronderzoek).

2 TERREINGEGEVENS

Voorafgaand aan het bodemonderzoek is er een vooronderzoek conform NEN 5725 verricht.

De resultaten van het vooronderzoek zijn verwerkt in dit hoofdstuk. Het vooronderzoek richt zich tevens op de direct aangrenzende percelen.

2.1 Afbakening onderzoekslocatie

Het perceel Kievitstraat 44 is kadastraal bekend als gemeente Woerden, sectie B, nummer 8485. De x- en y-coördinaten van het perceel zijn 120,872 en 455,966. Het perceel heeft een oppervlakte van 1.205 m². De onderzoekslocatie bestaat uit het gehele perceel Kievitstraat 44.

De begrenzing van de onderzoekslocatie is weergegeven op de tekening in bijlage I.

2.2 Huidige situatie

Op de locatie is een voormalige boerderij aanwezig (hofstede Batenstein). De locatie is momenteel niet in gebruik. De boerderij is gelegen aan de rand van het Brediuspark aan de noordoostzijde van het centrum van Woerden. De regionale ligging van de locatie is weergegeven in bijlage I.

2.3 Historie tot op heden

Voor het historisch onderzoek zijn de volgende bronnen geraadpleegd:

- opdrachtgever (Omgevingsdienst regio Utrecht) - oud kaartmateriaal (www.topotijdreis.nl) - www.bodemloket.nl

- terreininspectie (plaatsgevonden ten tijde van het veldwerk op 27 juni 2018)

(5)

Project 7673 2

De boerderij is in 1852 gebouwd, hierbij is tot 1973 weinig veranderd aan de boerderij. De locatie is in ieder geval tot de Tweede Wereldoorlog in gebruik geweest als agrarisch perceel.

In 1973 is de boerderij gerenoveerd en verbouwd tot woning, hierbij zijn geen werkzaamheden aan de vloeren uitgevoerd. In 2003 is een verbouwing uitgevoerd, waarbij alle vloeren op maaiveldniveau zijn gesloopt en een nieuwe betonvloer is gestort (m.u.v. de kelder). De kelder stond bij een vorige inspectie van de omgevingsdienst vol met water. In 2008 is er op de locatie brand geweest, waarbij de kap en de achterzolder zijn verbrand.

Uit oud kaartmateriaal blijkt dat er op het perceel in het verleden een boomgaard aanwezig is geweest.

In de bodem kunnen puinresten worden verwacht, als gevolg van verbouwingen en de brand.

Zover bekend zijn er geen sloten gedempt, is er niet structureel afval gestort en is het maaiveld niet opgehoogd. Voor zover bekend zijn er geen (grote) obstakels, zijnde puin, funderingsresten, slakken, sintels en/of asfalt in de bodem aanwezig.

Voor zover bekend hebben zich op of in de directe omgeving van de onderzoekslocatie geen calamiteiten voorgedaan, waardoor mogelijk bodemverontreiniging zou kunnen zijn ontstaan.

Bij www.bodemloket.nl is geen informatie aangaande de onderzoekslocatie bekend.

De locatie bevindt zich binnen zone ‘Naoorlogse Bebouwing II’ van de regionale bodemkwaliteitskaart West Utrecht. In de bovengrond en ondergrond kunnen lichte verhogingen aan zware metalen, PAK en PCB’s worden verwacht.

2.4 Voorgaand onderzoek

Reeds uitgevoerde bodemonderzoeken

In het archief van Grondslag BV is één onderzoek bekend dat is geregistreerd onder het adres Kievitstraat 44 te Woerden (project 7673). Het betreft hier een in februari 2003 door een externe partij aangeleverd mengmonster van grond die vrij zou komen bij werkzaamheden op bovengenoemde locatie. Het monster is geanalyseerd op een NEN-pakket. Bij de analyse werden geen verhogingen ten opzichte van de streefwaarde aangetoond. Verdere gegevens (zoals exacte plaats van herkomst) zijn niet voorhanden.

Ter plaatse van de onderzoekslocatie zijn verder geen bodemonderzoeken uitgevoerd. In de directe nabijheid van de onderzoekslocatie (afstand < 100m) zijn verschillende bodemonderzoeken uitgevoerd.

Burg. H.G. van Kempensingel 40-41 Woerden: Ter plaatse van de locatie is een verkennend onderzoek conform NEN 5740 uitgevoerd (4-2-1992), tijdens dit onderzoek zijn geen bijzonderheden waargenomen.

Burg. H.G. van Kempensingel 35 Woerden: Tijdens een verkennend en aanvullend (asbest)bodemonderzoek (Inventerra Milieuadviesbureau, rapportnummer: 15-2292- R01AvH, d.d. 11-4-201) is in de bovengrond matig siltig zand, in de ondergrond kleiig zand aangetroffen en zintuiglijk bijmengingen van puin (ophooglaag) aangetroffen.

Analytisch is het volgende aangetroffen:

(6)

Project 7673 3

 BG: PAK >I (ophooglaag, >25 m³), Olie >T (oprit, <2 m³), Cd, Cu, Hg, Pb, Zn

>Aw.

 OG: PAK >I (ophooglaag, >25 m³), Cd, Cu, Hg, Ni, Pb, Zn, PCB, Olie >Aw.

 GW: Ba, Zn, fluorantheen >S.

 Asb: asbest >I (3.200 mg/kg)

Ten behoeve van de verontreinigingen op de locatie is een plan van aanpak bodemsanering (Inventerra Milieuadviesbureau, rapportnummer: 16-6009-PvA01MP, d.d. 6-3-2017) opgesteld. De grond achter de woning is sterk verontreinigd met asbest (ca. 5 m³), de grond ter plaatse van de oprit voor de woning is matig verontreinigd met minerale olie (< 2m³) en de grond aan de voorzijde van de woning is sterk verontreinigd met PAK (ca. 35 m²). De verontreinigingen zijn nieuwe gevallen van bodemverontreiniging, waardoor de zorgplicht van toepassing is. Zover bekend is de sanering nog niet uitgevoerd. Het is niet de verwachting dat deze verontreinigingen op de H.G. van Kempensingel 35 invloed hebben op de te verwachten bodemkwaliteit ter plaatse van de onderzoekslocatie.

2.5 Toekomstige situatie

De voormalige boerderij zal worden gerenoveerd.

2.6 Bodemopbouw en geohydrologie

De gegevens met betrekking tot de bodemopbouw en geohydrologie (tabel 2.1) zijn afkomstig van het Dinoloket (TNO).

Tabel 2.1: Regionale bodemopbouw Diepte

(m-mv)

samenstelling Formatie Geohydrologische eenheid

0-8 schelp- en kalkhoudende kleien, zeer fijne tot matig grove zanden, veen

Naaldwijk, Nieuwkoop deklaag

8-40 Zand, zeer fijn tot matig grof, zwak tot sterk siltig, lokaal zwak tot sterk grindhoudend.

Boxtel, Kreftenheye, Sterksel 1^e watervoerend pakket

40-44 Fijne zanden en kleipakketten

Sterksel 1^e scheidende laag

44-58 Matig grof tot uiterst grof (210 - 2000 µm), zwak tot sterk grindhoudend zand

Sterksel 2^e watervoerend pakket

58-65 Fijne zanden en kleipakketten

Peize/Waalre 2^e scheidende laag

> 65 Matig fijn tot uiterst grof zand, zwak tot sterk grindhoudend.

Peize / Waalre 3^e watervoerend pakket

Grondwater

De hoogte van het maaiveld in de omgeving van Woerden varieert tussen circa 1,5 m-NAP (buitengebied) tot circa 1 m+NAP (centrum Woerden). De stijghoogte van het eerste

(7)

Project 7673 4

watervoerend pakket bedraagt circa 2 m-NAP. Uit de isohypsenkaart wordt afgeleid dat de regionale grondwaterstroming van het eerste watervoerend pakket noordwestelijk is gericht.

Het freatisch grondwater is tijdens het onderhavig onderzoek vastgesteld op een diepte van 1,47 m-mv. Er kan geen eenduidige grondwaterstromingsrichting voor het freatisch grondwater worden vastgesteld. Deze wordt beïnvloed door lokaal aanwezig oppervlaktewater.

De onderzoekslocatie bevindt zich niet in een grondwaterwingebied.

2.7 Hypothese en onderzoeksopzet

Aangezien het perceel al langere tijd in gebruik is, in ieder geval vanaf 1852, kunnen verhogingen aan zware metalen en PAK niet worden uitgesloten. Tevens kan door de aanwezigheid van boomgaarden in het verleden, het gebruik van bestrijdingsmiddelen niet worden uitgesloten. De locatie wordt derhalve aangemerkt als verdacht voor het voorkomen van deze parameters. Voor het voorkomen van andere verontreinigingen wordt de onderzoekslocatie aangemerkt als onverdacht. De onderzoeksopzet wordt gebaseerd op de

"Onderzoeksstrategie voor een heterogeen verdachte locatie (VED-HE)" van de NEN 5740.

De bovengrond van de bodem zal aanvullend worden geanalyseerd op OCB’s.

Asbestonderzoek

Omdat in de bodem puinresten kunnen worden verwacht, als gevolg van verbouwingen en de brand, wordt tevens een verkennend asbestonderzoek uitgevoerd conform de NEN 5707.

De onderzoeksopzet volgt de strategie voor een verkennend onderzoek op een verdachte locatie met een heterogeen verdeelde asbestverontreiniging. De bovengrond wordt als verdacht beschouwd.

Algemeen

Opgemerkt dient te worden dat een verkennend bodemonderzoek volgens een steekproefsgewijze opzet wordt uitgevoerd. Tevens dient het bodemonderzoek beschouwd te worden als een tijdelijk vastgestelde status van de bodemkwaliteit ter plaatse. Derhalve kan in bepaalde situaties (bijvoorbeeld bij een toekomstige bestemmingswijziging of aanvraag van een omgevingsvergunning) de geldigheidsduur van het onderzoek beperkt zijn.

(8)

Project 7673 5

3 VELDWERK 3.1 Uitvoering

Het verrichten van de boringen, het graven van de inspectiegaten en het plaatsen van de peilbuis heeft plaatsgevonden op 27 juni 2018 onder leiding van dhr. J.C.W. Plomp. Het grondwater is op 5 juli 2018 bemonsterd door dhr. J. Terlaak.

In totaal zijn ter plaatse van de onderzoekslocatie negen boringen verricht (nrs. 01 t/m 09).

Alle boringen zijn voorzien van een inspectiegat van 0,3x0,3x0,5 meter ten behoeve van het asbestonderzoek. De boringen zijn verspreid over de onderzoekslocatie verricht. Boring 04 is voorzien van een peilbuis. De ligging van de boringen en de peilbuis is weergegeven in bijlage I.

Alle boringen zijn uitgevoerd tot een minimale diepte van 0,5 m-mv. De boringen 02, 03 en 09 zijn uitgevoerd tot een diepte van 1,0 m-mv. Boring 01 is uitgevoerd tot een diepte van 2,0 m-mv, boring 04 is uitgevoerd tot een diepte van 2,2 m-mv en voorzien van een peilbuis.

3.2 Resultaten 3.2.1 Grond

Bodemopbouw

Vanaf het maaiveld tot een diepte van 0,5 m-mv bestaat de bodem uit kleiig zand. Daaronder wordt tot circa 1,0 m-mv en plaatselijk dieper een kleilaag aangetroffen. Tot de maximale boordiepte van 2,2 m-mv bestaat de bodem uit zand. De boorprofielen zijn weergegeven in bijlage II.

NB: Opgemerkt wordt dat voor dit milieuhygiënisch onderzoek de profielbeschrijvingen gebaseerd zijn op zintuiglijke beoordeling en ‘puntwaarnemingen’ betreffen. In een geroerde bodem kan het profiel soms sterk verschillen in het horizontale en verticale vlak. De profielbeschrijving heeft plaatsgevonden conform de NEN-EN-ISO 14688. Dit kan in sommige situaties een andere classificatie opleveren dan volgens de standaard RAW-bepalingen. Er gelden bijvoorbeeld verschillende definities voor o.a. zand en klei. Hiermee dient rekening te worden gehouden bij het opstellen van bestekken en andere voorbereiding van civieltechnische werkzaamheden. Geadviseerd wordt om zo nodig aanvullend onderzoek te doen conform de standaard RAW-bepalingen, bijvoorbeeld door middel van aanvullende zeefproeven.

Zintuiglijke waarnemingen

In alle boringen wordt in de bovengrond tot maximaal 1,2 m-mv bijmengingen aan baksteen en/of beton aangetroffen. In boring 09 wordt in de ondergrond op een diepte van 0,5 tot 1,0 m-mv kolen aangetroffen. Dit kan duiden op een verontreiniging met zware metalen en/of PAK.

Er is visueel geen asbestverdacht materiaal in of op de bodem aangetroffen.

(9)

Project 7673 6

3.2.2 Grondwater

In onderstaande tabel zijn de gegevens vermeld die zijn verzameld tijdens de monstername van het grondwater.

Tabel 3.1: Veldwerkgegevens grondwater

peilbuis filterstelling (m-mv)

grondwaterstand (m-mv)

pH EC

(mS/cm)

Troebelheid (NTU)

04 1,20-2,20 1,47 7,1 710 64,0

Tijdens het veldwerk is de grondwaterstand hoger ingeschat dan deze daadwerkelijk is gemeten. Hierdoor staat de bovenzijde van het filter van de peilbuis minder dan de voorgeschreven 0,5 m onder de grondwaterspiegel. Omdat visueel en analytisch geen significante verontreiniging is aangetoond, is dit geen kritische afwijking.

(10)

Project 7673 7

4 CHEMISCHE ANALYSES

De analyses en bewerkingen zijn uitgevoerd door een RvA-geaccrediteerd laboratorium.

4.1 Toetsingskader

De analyseresultaten zijn getoetst aan de normwaarden uit de ‘Circulaire Bodemsanering per 1 juli 2013’ en Bijlage B van de ‘Regeling Bodemkwaliteit’. Hierin zijn de achtergrond- waarden (grond), streefwaarden (grondwater) en interventiewaarden (grond en grondwater) gedefinieerd. De tussenwaarde is het rekenkundig gemiddelde van de achtergrond-/

streefwaarde en de interventiewaarde. Overschrijdingen van de normen kunnen worden geïnterpreteerd als een:

lichte verhoging: gehalte > achtergrondwaarde (grond) of streefwaarde (grondwater) matige verhoging: gehalte > T-waarde (tussenwaarde)

sterke verhoging: gehalte > interventiewaarde

De meetwaarden worden gecorrigeerd naar een standaard bodemtype met 25% lutum en 10%

organische stof. Deze gestandaardiseerde meetwaarden worden berekend en getoetst via de landelijke toetsingsmodule BoToVa (Bodem Toets- en Validatieservice). De toetsing is opgenomen in bijlage III.

De normen geldend voor grond voor barium zijn ingetrokken. Gebleken is dat de interventiewaarde voor barium lager was dan het gehalte dat van nature in de bodem voorkomt.

Alleen als verhoogde bariumgehalten het gevolg zijn van een antropogene bron (menselijk handelen), kan het bevoegd gezag dit gehalte beoordelen aan de voormalige normen. Het gehalte barium moet wel gemeten blijven worden.

Conform de Wet Bodembescherming (Wbb) is de ernst van de verontreiniging gerelateerd aan een omvangscriterium. Om van een ‘geval van ernstige bodemverontreiniging’ te spreken, dient voor tenminste één stof de gemiddelde concentratie van minimaal 25 m³ grond of 100 m³ bodemvolume grondwater de interventiewaarde te worden overschreden.

Voor een geval van ernstige bodemverontreiniging dat is ontstaan vóór 1987 geldt formeel een saneringsplicht. In de praktijk wordt een sanering alleen verplicht gesteld indien sprake is van actuele risico’s, of indien dat bij een functiewijziging (bijvoorbeeld bouw) noodzakelijk is. Bij ongewijzigd gebruik en de afwezigheid van risico’s wordt bij een historische verontreiniging geen termijn aan de saneringsverplichting opgelegd.

Indien de verontreiniging geheel of grotendeels na 1 januari 1987 is ontstaan, is sprake van een ‘nieuw geval van bodemverontreiniging’. Vanuit de zorgplicht in de Wet bodembescherming dient een nieuw geval van bodemverontreiniging, ongeacht de mate en omvang van de verontreiniging, in beginsel terstond te worden verwijderd.

4.2 Analyses grond

De analyseresultaten zijn weergegeven in tabel 4.1. De analysecertificaten zijn opgenomen in bijlage IV, de toetsing aan de normwaarden in bijlage III.

(11)

Project 7673 8

Tabel 4.1: Overschrijdingstabel grond

Ref Boringen met diepte (m-mv)

Waarnemingen Analyse- parameters

Overschrijding

>AW >T >I

Bovengrond

1. 03 (0,08-0,50)+

05 (0,10-0,50)

Baksteen+

NEN-g Hg, Zn, minerale olie#, PAK

Ba, Pb -

2. 01 (0,30-0,80)+

02 (0,20-0,70)+

03 (0,50-1,00)+

04 (0,08-0,50)

Baksteen++, beton+

Baksteen+, beton+

Baksteen+

Baksteen+, beton+

NEN-g + OCB’s

Hg, Pb, Zn, PAK - -

3. 06 (0,00-0,50)+

07 (0,00-0,50)+

08 (0,00-0,50)+

09 (0,00-0,50)

Baksteen+, beton+

NEN-g + OCB’s

Hg, Pb - -

Uitsplitsing

4. 03 (0,08-0,50) Baksteen+ Pb - Pb -

5. 05 (0,10-0,50) Baksteen+ Pb - Pb -

Ondergrond

4. 09 (0,50-1,00) Baksteen+, kolen+ NEN-g + OCB’s

Hg, Pb, Zn - -

ref : referentie op analysecertificaat

waarneming : + (sporen/zwak), ++ (matig), +++ (sterk), ++++ (uiterst)

Ba^@ : de normen voor barium zijn buiten werking gesteld, toetsing vindt plaats aan de vml. normen (AW=190, T=555, I=920) getal# : het gehalte wordt veroorzaakt door PAK

De grond(meng)monsters van de boven- en ondergrond zijn geanalyseerd op het standaard NEN-pakket. Door middel van dit analysepakket wordt een breed beeld verkregen van de kwaliteit van de grond. De grond(meng)monsters zijn, met uitzondering van het mengmonster met straatzand (1), aanvullend geanalyseerd op bestrijdingsmiddelen (OCB’s).

In het mengmonster van het straatzand met bijmengingen aan baksteen (1) zijn matige verhogingen aan barium en lood aangetoond. Daarnaast zijn lichte verhogingen aan kwik, zink, minerale olie en PAK aangetoond. Uit het oliechromatogram blijkt dat de lichte verhoging aan minerale olie wordt veroorzaakt door PAK.

In verband met de matige verhoging aan lood (de normen voor barium zijn ingetrokken, zie paragraaf 4.1) is het mengmonster uitgesplitst. Uit analyse blijkt dat beide individuele monsters maximaal matig verontreinigd zijn met lood.

In de overige mengmonsters van de bovengrond (2 en 3) zijn lichte verhogingen aan zware metalen en/of PAK aangetoond.

In het grondmonster van de ondergrond met bijmengingen aan baksteen en kolen (4) zijn lichte verhogingen aan zware metalen aangetoond.

4.3 Analyses grondwater

De analyseresultaten van het grondwater zijn weergegeven in tabel 4.2. De analysecertificaten zijn opgenomen in bijlage IV, de toetsing aan de normwaarden in bijlage III.

Tabel 4.2: Overschrijdingstabel grondwater

Peilbuis Filtertraject (m-mv)

Analyse- parameters

Overschrijding

>S >T >I

04 1,20-2,20 NEN-gw - - -

(12)

Project 7673 9

Het grondwater is geanalyseerd op het standaard NEN-pakket. Op deze wijze wordt een breed beeld verkregen van de grondwaterkwaliteit.

In het grondwater zijn geen verhogingen gemeten.

(13)

Project 7673 10

5 ASBESTANALYSES

De analyses zijn uitgevoerd door een daartoe gecertificeerd laboratorium.

5.1 Toetsingskader asbest

Voor asbest in grond geldt een interventiewaarde van 100 mg/kg ds gewogen, zoals opgenomen in bijlage 1 van de ‘Circulaire Bodemsanering per 1 juli 2013’. Gewogen betekent dat de toetswaarde op de volgende manier wordt berekend:

toetswaarde = gehalte serpentijn (chrysotiel) + 10 x gehalte amfibool (crocidoliet, amosiet, etc)

Wanneer de interventiewaarde voor asbest in de bodem wordt overschreden, dient conform de Wet bodembescherming een uitspraak te worden gedaan over de risico’s van de verontreiniging bij het huidig en toekomstig gebruik, op basis van een milieuhygiënisch saneringscriterium. Voor asbest geldt hiervoor het ‘Protocol Asbest’, opgenomen als bijlage in de hierboven genoemde circulaire.

Voor asbest in grond geldt geen achtergrondwaarde. De interventiewaarde voor asbest ligt op het niveau van verwaarloosbaar risico. Grond met een asbestgehalte kleiner dan de interventiewaarde kan worden beschouwd als niet asbestverontreinigd.

Toetsing verkennend onderzoek

Het resultaat van het verkennend onderzoek is een uitspraak over de mogelijke verontreiniging van de bodem met asbest, waarbij een indicatief gehalte wordt bepaald.

Met een verkennend onderzoek wordt het asbestgehalte getoetst aan de interventiewaarde gecorrigeerd met een factor 2. De toetswaarde voor nader onderzoek bedraagt hiermee 50 mg/kg ds. Indien het asbestgehalte uit het verkennend onderzoek kleiner is dan 50 mg/kg ds geldt er geen noodzaak tot nader onderzoek. Bij een asbestgehalte groter dan 50 mg/kg ds dient er wel nader onderzoek te worden uitgevoerd.

5.2 Analyses asbest

Grove fractie (>2 cm)

Op het maaiveld is geen asbestverdacht materiaal aangetroffen. Tijdens de visuele inspectie van de opgegraven grond is in geen van de inspectiegaten asbestverdacht materiaal aangetroffen.

Fijne fractie (<2 cm)

Voor het onderzoek van de fijne fractie zijn twee mengmonsters samengesteld:

MM1: 01 (30-60) 02 (20-60) 03 (8-50) 04 (8-50) mengmonster zonder bijmenging MM2: 05 (10-50) 06 (0-50) 07 (0-50) 08 (0-50) 09 (0-50) mengmonster zonder bijmenging

De mengmonsters zijn geanalyseerd op asbest. Het analysecertificaat is opgenomen in bijlage IV. De resultaten zijn weergegeven in tabel 5.1.

Totaalresultaat

Voor het totaalresultaat dienen de resultaten van de grove fractie en de fijne fractie te worden opgeteld. De rekentabellen voor de bepaling van het asbestgehalte zijn opgenomen in bijlage

(14)

Project 7673 11

III. In tabel 5.1 zijn de voor de toetsing relevante analyseresultaten weergegeven, alsmede het totaalgehalte.

Tabel 5.1: resultaten verkennend asbestonderzoek – bepaling indicatief gehalte in mg/kg ds

Ref Inspectiegat (monster m-mv)

Verzamelmonster (> 2 cm), gemeten waarde

Grond(meng)monster (< 2 cm), gemeten waarde

Totaalgehalte, gewogen#

(afgerond) serpentijn amfibool serpentijn amfibool

MM1

AB01 (0,3-0,6) - -

0 0 0

AB02 (0,2-0,6) - -

AB03 (0,1-0,5) - -

AB04 (0,08-0,5) - -

MM2

AB05 (0,5-0,5) - -

0 0 0

AB06 (0,0-0,5) - -

AB07 (0,0-0,5) - -

AB08 (0,0-0,5) - -

AB09 (0,0-0,5) - -

Ref referentie op analysecertificaat - niet aangetroffen

blanco niet geanalyseerd

(h) / (nh) hechtgebonden asbest / niet-hechtgebonden asbest

# gewogen toetswaarde = serpentijn + 10 x amfibool

* het gehalte overschrijdt de toetswaarde voor nader onderzoek (50 mg/kg ds)

** het gehalte overschrijdt de interventiewaarde (100 mg/kg ds)

Noch visueel noch analytisch is asbest waargenomen of aangetoond.

(15)

Project 7673 12

6 CONCLUSIES EN AANBEVELINGEN

De milieuhygiënische kwaliteit van de bodem ter plaatse van de onderzoekslocatie Kievitstraat 44 te Woerden is vastgelegd. Behalve de chemische kwaliteit is tevens de aanwezigheid van asbest in de bodem onderzocht.

Chemische kwaliteit

De gestelde hypothese, dat gezien het langdurige gebruik van het perceel, de verschillende verbouwingen en de brand ter plaatse van de locatie verhogingen aan zware metalen en PAK niet kunnen worden uitgesloten, is bevestigd.

In de bovengrond bestaande uit beige straatzand met bijmengingen aan baksteen zijn matige verhogingen aan barium en lood aangetoond. In de overige bovengrond en de ondergrond zijn hooguit lichte verhogingen aan zware metalen en PAK aangetoond. In het grondwater zijn geen verhogingen ten opzichte van de streefwaarde gemeten.

Asbestonderzoek

De gestelde hypothese dat de bovengrond verdacht is op het voorkomen van asbest, is niet bevestigd. In de bovengrond is zowel visueel als analytisch geen asbest aangetroffen.

Algemeen

De onderzoeksresultaten vormen ons inziens geen belemmeringen voor de nieuwe bestemming. Wel wordt geadviseerd de gebruiksadviezen te volgen die door de GGD Nederland zijn opgesteld voor lood in de bodem, met inachtneming van het toekomstig terreingebruik.

Aanbevolen wordt om grond die tijdens (eventuele) werkzaamheden vrijkomt te hergebruiken binnen de perceelsgrenzen. Indien dit niet mogelijk is kan de grond op basis van dit rapport worden afgevoerd naar een grondbank of -depot. Als de grond wordt afgevoerd voor hergebruik elders, is (normaliter) eerst een keuring nodig conform het Besluit Bodemkwaliteit.

Met name bij grotere partijen grond is dit laatste voordeliger dan afvoeren naar een grondbank of -depot. Indien de gemeente beschikt over een bodemkwaliteitskaart, is in sommige gevallen hergebruik mogelijk zonder aanvullend onderzoek.

(16)

BIJLAGE I

(17)

Oudelandseweg 44

8485

01

04

02 05

03 06

07

08

09 beton

terras

gras klinkers

struiken struiken

bomen + struiken

bomen + gras

struiken

waterloop struiken

gras

- boorpunt

- boorpunt met peilbuis

Legenda

- perceelsgrens - onderzoekslocatie

Overzichtskaart

N

Datum : Formaat:

Project: Schaal:

Getekend:

Bestandsnaam:

Project nummer:

Opdrachtgever:

Kamerik

Nijverheidsweg 7, 3471 GZ Tel: 0348-402103 Fax: 0348-402703

Galileistraat 69, 1704 SE

Heerhugowaard

Oevers 16, 8331 VC Tel: 0521-521924 Fax: 0521-521928

Steenwijk

Tel: 072-5729457 Fax: 072-5721744

Omgevingsdienst regio Utrecht

Kievitstraat 44 te Woerden

7673

1:250

0 2,5 5 7,5 10 m

7673tek.dwg

MM 29-06-2018

BOORPUNTENKAART

A4 8485- kadastraal nummer

- bebouwing

(18)

BIJLAGE II

(19)

Project: 7673 Projectnaam: Kievitstraat 44 te Woerden

getekend volgens NEN-EN-ISO 14688

Boring: 01

0

50

100

150

200

1

2 6

3

4

5

klinker

0 -8

Zand, matig fijn, zwak siltig, witbeige, 30*30*60, 95%ff

-30

Zand, matig fijn, zwak humeus, matig baksteenhoudend, zwak betonhoudend, lichtbruin

-120

Klei, sterk humeus, resten planten, donkerbruin

-170

Zand, matig grof, grijs

-200

Boring: 02

0

50

100

2 1 3

4

klinker

0 -8

Zand, matig fijn, zwak siltig, witbeige, 30*30*60, 96%ff

-20

Zand, matig fijn, zwak humeus, zwak betonhoudend, zwak baksteenhoudend, lichtbruin

-70

Klei, zwak humeus, zwak siltig, bruin

-100

Boring: 03

0

50

100

1 2

3

klinker

0 -8

Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak baksteenhoudend, witbeige, 30*30*50, 97%ff

-50

Zand, matig fijn, zwak humeus, zwak baksteenhoudend, lichtbruin

-100

Boring: 04

0

50

100

150

200

1 2

3

4

5

6

klinker

0 -8

Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak humeus, zwak baksteenhoudend, sporen beton, lichtbruin, 30*30*50, 98%ff

-50

Klei, matig humeus, zwak zandig, sporen baksteen, sporen grind, bruin

-100

Zand, zeer grof, beige

-220

Boring: 05

0

50

1 2

grind

0 -10

Zand, matig fijn, zwak siltig, zwak baksteenhoudend, matig grindhoudend, witbeige, 30*30*50, 97%ff

-50

Boring: 06

0

50

1 2

gras

0

Zand, matig fijn, zwak kleiïg, matig humeus, sporen grind, zwak baksteenhoudend, sporen beton, bruin, 30*30*50, 97%ff

-50

(20)

Project: 7673 Projectnaam: Kievitstraat 44 te Woerden

getekend volgens NEN-EN-ISO 14688

Boring: 07

0

50

1 2

groenstrook

0

Zand, matig fijn, zwak kleiïg, matig humeus, sporen grind, zwak baksteenhoudend, sporen beton, matig wortelhoudend, bruin, 30*30*50, 97%ff

-50

Boring: 08

0

50

1 2

gras

0

Zand, matig fijn, zwak kleiïg, matig humeus, sporen grind, sporen beton, sporen baksteen, bruin, 30*30*50, 97%ff

-50

Boring: 09

0

50

100

1 3

2

gras

0

Zand, matig fijn, zwak kleiïg, matig humeus, sporen grind, sporen beton, sporen baksteen, sporen wortels, bruin, 30*30*50, 97%ff

-50

Zand, matig fijn, zwak humeus, zwak kleiïg, sporen baksteen, sporen kolen, lichtbruin

-100

(21)

BIJLAGE III

(22)

Toetsdatum: 3 juli 2018 08:19 BoToVa 3.0.0

Toetsversie

T.12 - Beoordeling kwaliteit van grond volgens Wbb Toetsing

782968 Certificaten

7673-Kievitstraat 44 te Woerden Project

I T

AW Toetsoordeel

Gestand.Res.

Analyseres.

Eenheid Analyse

1. 03 (8-50) 05 (10-50) Monsteromschrijving

5706317 Monsterreferentie

Lutum/Humus

10 0.8

% (m/m ds) Organische stof

25 1.2

% (m/m ds) Lutum

Droogrest

@ 95.4

95.4

% droge stof

Metalen ICP-AES

@ 620

160 mg/kg ds

barium (Ba)

13 6.8

0.6 -

< 0.24

< 0.2 mg/kg ds

cadmium (Cd)

190 102.5

15 -

< 7.4

< 3 mg/kg ds

kobalt (Co)

190 115

40 -

18 8.5

mg/kg ds koper (Cu)

36 18.075

0.15 4.6 AW

0.69 0.48

mg/kg ds kwik (Hg) (niet vluchtig)

530 290

50 1.2 T

350 220

mg/kg ds lood (Pb)

190 95.75

1.5 -

< 1.0

< 1.5 mg/kg ds

molybdeen (Mo)

100 67.5

35 -

20 7

mg/kg ds nikkel (Ni)

720 430

140 3.1 AW

430 180

mg/kg ds zink (Zn)

Minerale olie

5000 2595

190 1.6 AW

300 60

mg/kg ds minerale olie (florisil clean-up)

Sommaties

40 20.75

1.5 2.5 AW

3.7 3.7

mg/kg ds som PAK (10)

Sommaties

1 0.51

0.02 -

< 0.024 0.005

mg/kg ds som PCBs (7)

Pagina 1 van 4

(23)

Pagina 2 van 4

I T

AW Toetsoordeel

Gestand.Res.

Analyseres.

Eenheid Analyse

2. 01 (30-80) 02 (20-70) 03 (50-100) 04 (8-50) Monsteromschrijving

Lutum/Humus

10 2.8

25 4.8

% (m/m ds) Lutum

Droogrest

@ 82.5

82.5

% droge stof

Metalen ICP-AES

@ 220

76 mg/kg ds

barium (Ba)

13 6.8

0.6 -

< 0.22

< 0.2 mg/kg ds

cadmium (Cd)

190 102.5

15 -

10 3.7

mg/kg ds kobalt (Co)

190 115

40 -

31 17

mg/kg ds koper (Cu)

36 18.075

0.15 1.6 AW

0.25 0.18

530 290

50 3.5 AW

180 120

mg/kg ds lood (Pb)

190 95.75

1.5 -

< 1.0

< 1.5 mg/kg ds

molybdeen (Mo)

100 67.5

35 -

26 11

720 430

140 1.4 AW

200 98

mg/kg ds zink (Zn)

Minerale olie

5000 2595

190 -

< 88

< 35 mg/kg ds

minerale olie (florisil clean-up) Sommaties

40 20.75

1.5 1.7 AW

2.6 2.6

Sommaties

1 0.51

0.02 -

< 0.018 0.005

Organochloorbestrijdingsmiddelen

4 2.00035

0.0007 -

< 0.0025

< 0.001 mg/kg ds

heptachloor

4 2.00045

0.0009 -

< 0.0025

< 0.001 mg/kg ds

alfa-endosulfan

17 8.5005

0.001 -

< 0.0025

< 0.001 mg/kg ds

alfa - HCH

1.6 0.801

0.002 -

< 0.0025

< 0.001 mg/kg ds

beta - HCH

1.2 0.6015

0.003 -

< 0.0025

< 0.001 mg/kg ds

gamma - HCH (lindaan)

@

< 0.0025

< 0.001 mg/kg ds

delta - HCH

2 1.00425

0.0085 -

< 0.0025

< 0.001 mg/kg ds

hexachloorbenzeen

@

< 0.0050

< 0.002 mg/kg ds

endosulfansulfaat

0.003 -

< 0.0025

< 0.001 mg/kg ds

hexachloorbutadieen Sommaties

34 17.01

0.02 -

< 0.0050 0.001

mg/kg ds som DDD

2.3 1.2

0.1 -

0.024 0.007

mg/kg ds som DDE

1.7 0.95

0.2 -

0.017 0.005

mg/kg ds som DDT

4 2.0075

0.015 -

< 0.0075 0.002

mg/kg ds som drins (3)

4 2.001

0.002 -

< 0.0050 0.001

mg/kg ds som c/t heptachloorepoxide

4 2.001

0.002 -

< 0.0050 0.001

mg/kg ds som chloordaan

0.4 -

0.083 0.023

mg/kg ds som OCBs (landbodem)

Pagina 2 van 4

(24)

Pagina 3 van 4

I T

AW Toetsoordeel

Gestand.Res.

Analyseres.

Eenheid Analyse

3. 06 (0-50) 07 (0-50) 08 (0-50) 09 (0-50) Monsteromschrijving

Lutum/Humus

10 6.2

25 8.2

% (m/m ds) Lutum

Droogrest

@ 90.0

90

% droge stof

Metalen ICP-AES

@ 120

55 mg/kg ds

barium (Ba)

13 6.8

0.6 -

< 0.19

< 0.2 mg/kg ds

cadmium (Cd)

190 102.5

15 -

6.3 3

190 115

40 -

23 15

mg/kg ds koper (Cu)

36 18.075

0.15 1.4 AW

0.20 0.16

530 290

50 1.7 AW

87 66

mg/kg ds lood (Pb)

190 95.75

1.5 -

< 1.0

< 1.5 mg/kg ds

molybdeen (Mo)

100 67.5

35 -

19 10

720 430

140 -

140 81

mg/kg ds zink (Zn)

Minerale olie

5000 2595

190 -

< 40

< 35 mg/kg ds

40 20.75

1.5 -

0.85 0.85

Sommaties

1 0.51

0.02 -

< 0.0079 0.005

4 2.00035

0.0007 -

< 0.0011

< 0.001 mg/kg ds

heptachloor

4 2.00045

0.0009 -

< 0.0011

< 0.001 mg/kg ds

alfa-endosulfan

17 8.5005

0.001 -

< 0.0011

< 0.001 mg/kg ds

alfa - HCH

1.6 0.801

0.002 -

< 0.0011

< 0.001 mg/kg ds

beta - HCH

1.2 0.6015

0.003 -

< 0.0011

< 0.001 mg/kg ds

@

< 0.0011

< 0.001 mg/kg ds

delta - HCH

2 1.00425

0.0085 -

< 0.0011

< 0.001 mg/kg ds

hexachloorbenzeen

@

< 0.0023

< 0.002 mg/kg ds

endosulfansulfaat

0.003 -

< 0.0011

< 0.001 mg/kg ds

34 17.01

0.02 -

< 0.0023 0.001

mg/kg ds som DDD

2.3 1.2

0.1 -

0.022 0.014

mg/kg ds som DDE

1.7 0.95

0.2 -

0.016 0.01

mg/kg ds som DDT

4 2.0075

0.015 -

< 0.0034 0.002

4 2.001

0.002 -

< 0.0023 0.001

4 2.001

0.002 -

< 0.0023 0.001

0.4 -

0.057 0.035

Pagina 3 van 4

(25)

Pagina 4 van 4

I T

AW Toetsoordeel

Gestand.Res.

Analyseres.

Eenheid Analyse

4. 09 (50-100) Monsteromschrijving

Lutum/Humus

10 2.5

25 7.0

% (m/m ds) Lutum

Droogrest

@ 91.9

91.9

% droge stof

Metalen ICP-AES

@ 160

65 mg/kg ds

barium (Ba)

13 6.8

0.6 -

< 0.22

< 0.2 mg/kg ds

cadmium (Cd)

190 102.5

15 -

11 4.8

190 115

40 -

26 15

mg/kg ds koper (Cu)

36 18.075

0.15 2.1 AW

0.32 0.24

530 290

50 1.8 AW

90 63

mg/kg ds lood (Pb)

190 95.75

1.5 -

< 1.0

< 1.5 mg/kg ds

molybdeen (Mo)

100 67.5

35 -

31 15

720 430

140 1.0 AW

140 76

mg/kg ds zink (Zn)

Minerale olie

5000 2595

190 -

< 98

< 35 mg/kg ds

40 20.75

1.5 -

0.60 0.6

Sommaties

1 0.51

0.02 -

< 0.020 0.005

4 2.00035

0.0007 -

< 0.0028

< 0.001 mg/kg ds

heptachloor

4 2.00045

0.0009 -

< 0.0028

< 0.001 mg/kg ds

alfa-endosulfan

17 8.5005

0.001 -

< 0.0028

< 0.001 mg/kg ds

alfa - HCH

1.6 0.801

0.002 -

< 0.0028

< 0.001 mg/kg ds

beta - HCH

1.2 0.6015

0.003 -

< 0.0028

< 0.001 mg/kg ds

@

< 0.0028

< 0.001 mg/kg ds

delta - HCH

2 1.00425

0.0085 -

< 0.0028

< 0.001 mg/kg ds

hexachloorbenzeen

@

< 0.0056

< 0.002 mg/kg ds

endosulfansulfaat

0.003 -

< 0.0028

< 0.001 mg/kg ds

34 17.01

0.02 -

0.011 0.003

mg/kg ds som DDD

2.3 1.2

0.1 -

0.039 0.01

mg/kg ds som DDE

1.7 0.95

0.2 -

0.052 0.013

mg/kg ds som DDT

4 2.0075

0.015 -

< 0.0084 0.002

4 2.001

0.002 -

< 0.0056 0.001

4 2.001

0.002 -

< 0.0056 0.001

0.4 -

0.14 0.036

Legenda

Geen toetsoordeel mogelijk

@

x maal Achtergrondwaarde x AW

x maal Tussenwaarde x T

<= Achtergrondwaarde -

Pagina 4 van 4

(26)

Toetsversie

T.12 - Beoordeling kwaliteit van grond volgens Wbb Toetsing

7673 Kievitstraat 44 Project

I T

AW Toetsoordeel

Gestand.Res.

Analyseres.

Eenheid Analyse

03: 03 (8-50) Monsteromschrijving

Lutum/Humus

10 0.6

25 1.3

% (m/m ds) Lutum

Droogrest

@ 94.2

94.2

% droge stof

Metalen ICP-AES

530 290

50 1.4 T

410 260

mg/kg ds lood (Pb)

I T

AW Toetsoordeel

Gestand.Res.

Analyseres.

Eenheid Analyse

05: 05 (10-50) Monsteromschrijving

Lutum/Humus

10 0.9

25 1.1

% (m/m ds) Lutum

Droogrest

@ 97.6

97.6

% droge stof

Metalen ICP-AES

530 290

50 1.7 T

500 320

mg/kg ds lood (Pb)

Legenda

@

x maal Tussenwaarde x T

Pagina 1 van 1

(27)

Toetsversie

T.13 - Beoordeling kwaliteit van grondwater volgens Wbb Toetsing

7673-Kievitstraat 44 te Woerden Project

I T

S Toetsoordeel

Analyseres.

Eenheid Analyse

04 (120-220) Monsteromschrijving

Metalen ICP-MS (opgelost)

625 337.5

50 -

28 µg/l

barium (Ba)

6 3.2

0.4 -

< 0.2 µg/l

cadmium (Cd)

100 60

20 -

< 2 µg/l

kobalt (Co)

75 45

15 -

11 µg/l

koper (Cu)

0.3 0.175

0.05 -

< 0.05 µg/l

Kwik (Hg) (niet vluchtig)

75 45

15 -

< 2 µg/l

lood (Pb)

300 152.5

5 -

3 µg/l

molybdeen (Mo)

75 45

15 -

9.9 µg/l

nikkel (Ni)

800 432.5

65 -

16 µg/l

zink (Zn) Minerale olie

600 325

50 -

< 50 µg/l

minerale olie (florisil clean-up) Vluchtige aromaten

30 15.1

0.2 -

< 0.2 µg/l

benzeen

150 77

4 -

< 0.2 µg/l

ethylbenzeen

70 35.005

0.01 -

< 0.02 µg/l

naftaleen

< 0.1 µg/l

o-xyleen

300 153

6 -

< 0.2 µg/l

styreen

1000 503.5

7 -

< 0.2 µg/l

tolueen

< 0.2 µg/l

xyleen (som m+p) Sommaties aromaten

70 35.1

0.2 -

0.2 µg/l

som xylenen

Vluchtige chlooralifaten

300 150.005

0.01 -

< 0.1 µg/l

1,1,1-trichloorethaan

130 65.005

0.01 -

< 0.1 µg/l

1,1,2-trichloorethaan

900 453.5

7 -

< 0.2 µg/l

1,1-dichloorethaan

10 5.005

0.01 -

< 0.1 µg/l

1,1-dichlooretheen

< 0.2 µg/l

1,1-dichloorpropaan

400 203.5

7 -

< 0.2 µg/l

1,2-dichloorethaan

< 0.2 µg/l

1,2-dichloorpropaan

< 0.2 µg/l

1,3-dichloorpropaan

< 0.1 µg/l

cis-1,2-dichlooretheen

1000 500.005

0.01 -

< 0.2 µg/l

dichloormethaan

5 2.505

0.01 -

< 0.2 µg/l

monochlooretheen (vinylchlori

40 20.005

0.01 -

< 0.1 µg/l

tetrachlooretheen

10 5.005

0.01 -

< 0.1 µg/l

tetrachloormethaan

< 0.1 µg/l

trans-1,2-dichlooretheen

500 262

24 -

< 0.2 µg/l

trichlooretheen

400 203

6 -

< 0.2 µg/l

trichloormethaan Sommaties

20 10.005

0.01 -

0.1 µg/l

som C+T dichlooretheen

80 40.4

0.8 -

0.4 µg/l

som dichloorpropanen

Vluchtige gehalogeneerde alifaten - divers

630

@

< 0.2 µg/l

tribroommethaan (bromoform

Voldoet aan Streefwaarde Toetsoordeel monster 5713194:

Legenda

@

<= Streefwaarde -

Pagina 1 van 1