·in het buitenlands beleid

VRIJHEID EN DEMOCIATIE

VRIJDAG 24 JUNI 1949 Ho. 65

I"

MIDDENSTAND EN

SOCIALIS~-1E

(pag. 7)

'

WEEKBLAD VAN DE VOLKSPARTIJ VOOR VRIJHEID EN DEMOCRATIE

Krachtige vergroting van onze invloed

Nieuwe taken in politiek en organisatorisch opzicht Wanneer dit blad bij onze lez0ressen en lezers

lwmt, zullen de uitslagen van de verkie- Zingen voor alle gemeenteraden in ons land reeds zijn gepubliceerd en zal elkeen misschien reeds de gelegenheid hebben gehad de beteke- nis daarvan tot zich te laten doordringen. Wij ccht0r zijn gedwongen om nog onder de verse indruk van de prachtige overwinningen te gaan schrijven, opdat er geen vertraging in de ver- zending van cms blad komt. Ons is dus niet de kans geboden om ons met de cijfers voor ons rustig te bezinnen. Trouwens, het zij openlijk ge- zegd, dat wij thans ook geen behoefte hebben aan diepgaande beschouwingen. Wij .willen wel zeggen, dat er ook bij ons slechts behoefte is aan het uiting geven aan onze diepe dankbaar- heid en onze grote vreugde over- de houding, die ons Nederlandse volk heeft aangenomen en over het vertrouwen, dat aan onze mensen is geschonken. Kon men zich in het vorige jaar nog afvragen of onze partij misschien een grote overwinning -behaalde omdat het de wind mede had, thans kan worden vastgesteld, dat er een blijvend vertrouwen in onze beginselen en onze practische politiek is gekomen. Onomwonden kan thans worden gezegd, dat de politiek-vrij- zinnige gedachte in ons volk een tijd van nieu-

wè opbloei tegemoet gaat. Het Nederlandse volk,- gaat de diepe betekenis van ons beginsel steeds meer inzien en daarover kunnen wij slechts ver- heugd zijn.

* * ^:t:

E^{en rustige} beschouwing kunnen · wij . dus niet geven en ook niet een ontleding van de cijfers. Gelijk zovelen, hebben wij op de laatste grote avond - Woensdag - met een groep geestverwante plaatsgenoten bij de radio gezeten om de uitslag aan te horen. En al waren het dan geen geestverwanten, die de uitslagen

"omriepen", de schitterende overwinningen, die zijn behaald, kwamen toch naar voren. Wij had- den geen propagandist voor de radio nodig. De feiten spraken en dat was voldoende. In vele plaatsen grote voonlitgang in stemmenaantal, in vele plaatsen ook aanzienlijke zetelvermeer- dering. En niet zo met de hakken over de sloot er eens één bij, neen, in sommige plaatsen ver- tweevoudigd, zelfs verdrievoudigd.

- De tendenz door het gehele land was de zelfde en met de uiterste spanning hebben wij dan ook uitgezien naar de uitslag in onze grootste ste- den. Hoe zouden die zich houden? Welnu, geen prachtiger resultaat was denkbaar. Iu de hoofd- stad zullen vier geestverwanten· in de raad zit- ting hebben, in de Maasstad. vijf. Zes V.V.D.-em zullen voorts deel hebben. in de arbeid van de vroedschap der residentie. Ook daar hebben de onzen er twee zetels bij. Voorwaar, prachtige uitkomsten.

\Vij zeiden reeds, dat wij niet alle cijfers voor ons hebben en dat daarom een ontleding niet rnagelijlt is. Voor ditmaal volstaan wij dan ook met het noemen van deze enkele cijfers, ons zeer wel realiserende, dat ook in vele andere plaat- sen schitterende vooruitgang is geboekt. Zeker zullen wij nog gelegenheid zoeken daarin nader te treden.

De radio gaf via de Vara - wat ·heerlijk toch, als men enige dagen per week zo'n prachtig propaganda-apparaat ter beschikking heeft! - ook commentaar door het Tweede Ka- merlid Evert Vermeer. De lezer vergeve ons, dat wij in zo populaire trant over de heer Ver- meer spreken, maar hij wordt ons nu eenmaal t.ltijd met voornaam erbij aangekondigd. De heer Vermeer verheugde zich over de teruggang van

--:;'·

de communisten. Terecht. Hoewel~ en dat willen wij van onze kant zeggen, het percentage van ï, dat deze groep nog achter zich heeft, nog veel te hoog is. Laten wij ons dat wel bewust zijn!

De heer Evert Vcrmeer was echter begrijpe·

1\jkerwijze teleurgest2ld, dat de teruggang van de communisten niet aan zijn partij ten goede is gekomen. Nu is het inderdaad zo, dat de door de communisten verloren zeteis niet door de Partij van de Arbeid zullen word0n bezet. Maar men moet ook niet denken, dat die communisten van voorheen nu naar ons of naar de anti- revolutionnairen zijn overgestoken. Velen zullen naar de P.v.d.A. zijn gegaan, terwijl anderzijds de P.v.d.A. weer zetels aan ons zal hebben ver- loren.

Wonderlijk was wel, dat de heer Vermeer meende een soort vermaan tot de 'winnende par- tijen te moeten richten. Laten die andere par- tijen wel bedenken, zo zeide hij ongeveer, dat men, om het communisme buiten groter in- vloed te houden, niet moet streven naar een politiek van vóór 1940! Die uitspraa!t getuigt nu weer van dat volkomen gebrelt aan inzicht in het wezen van onze ·partij. Laat men toch begrijpen, dat onze partij is opgericht na 1945 en dat onze politiek gericht is op de situatie van na 1945. Wij zijn een partij van deze tijd!

Gelukkig, dat zovele duizenden eenvoudige kie- zers dit beter hebben begrepen dan de socia- listische aanvoerder Vermeer. De kiezer heeft beseft en ook gezien, dat men et· niet komt met socialistische plannenmaker~j, maar dat wij terug moeten naar een best0l, waarin meer ruimte en armslag is voor initiatief van de ge- wone mens.

lf. lf. lf.

Velen van onze mensen hebben in de afge- lopen weken prachtig werk verzet. Wat bereikt is, is niet vanzelf tot stand gekomen.

In veel plaatsen, waar wij hebben gesproken, gingen bestuursleden, gesteund door andere enthousiasten, er na afloop van de vergadering nog eens op uit om te "plakken" of strooibil- jetten rond te brengen. Aan allen, die hebben medegewerkt, onze dank! Wat nu bereikt is, kunt gij mede op Uw rekening· schrijven!

Uit de ervaringen van de verkiezingstijd kunnen enige lessen worden getrokken. In de eerste plaats natuurlijk voor de propaganda.

In de tweede plaats mag de les worden getrok-

Onder de verse indruk van de schit- terende verkiezingsuitslagen in 48 ge- meenten met een zielental boven 20.000 inwoners en in tal van kleinere ge- meenten, geven wij op pag. 3, onder de titel ,.Holland festival". een over- zicht van de tot nu toe bekende resul- taten.

ken, dat de belangstt'lling voor de gemeentt'- politiek bij de kiez0rs niet zo groot is. Merk- waardig is, dat in veel verkiezingsvergaderingen de algemene landpolitiek voorop werd gesteld.

Onze Kamerleden hebben het met deze gcmeen- teraadsverkiezingen dan ook weer aardig druk gehad!

Wij mogen daar niC't lichtvaardig oveü1een gaan. ·wanneer de belangstelling voor het wel en wee van de plaatselijke gemeenschap ver- dwijnt, dan verdwijnt daarmede tevens de grond- slag van het democratische besef .. Alleen een herstel van de gemeente in haar natuurlijke positie, zodat de raad weer .de plaatselijke belan- gen zal behartigen en een tegengaan van de cen- traliserende tendenzen, zal een verder afglijden in deze richting kunnen voorkomen. Laat men wel bedenken, dat de democratie hiermede is gemoeid!

Onze partij, die thans zo grote winst heeft behaald; zal deze moeten consolideren. Uit de uitslag blijkt, dat wij een veel bn•·l?re aan- hang krijgen. Er moet voor wo_rden gezorgd, dat deze in ons ledental en in de samenstelling van onze partij tot uitdrukking kol)1.t.

Ook zullen wij nu ~et groter kracht de kadervorming moeten aanvatten, opdat wij over meer geschoolde sprekers en propagandisten gaan beschikken en ook moeten wij zorgen aan de toekomstige behoefte aan meer bestuurders van onze richting te kunnen voldoen. Politiek is een handwerk, dat jarenlange voorbereiding en studie vereist!

Kort geleden heeft ons hoofdbestuur beslis- singen ten aanzien van het kader genomen. In September kunnen wij deze zaak dus met meer kracht gaan voortzetten. Thans C(~rst even uit- blazen.

.. .. ^...

De verschuivingen kunnen belangrijlw ver- anderingen ten gevolge hebben in de samenstelling van de colleges van burgemeester en wethouders. In 1946 zijn wij daarbij vrijwel niet te pas gekomen. Thans zal dat anders moeten zijn. De kiezers hebben onze vertegen- woorcligers krachtige steun gegeven ilt de ge- meenteraden. In de colleges van B. en \V. zal dit tot uitdrukking moeten komen. Maar daar- over zal het laatste woord nog wel in lang niet

gesproleen worden. K.

Werk voor dentobiliserenden

Van vele zijden wordt, nu de schepen met gedemobiliseerde militairen weer de ha- vens van Rotterdam en Amsterdam binnenlopen, gewezen op de nóodzaak, dat deze militairen werk krijgen. Werk, waardoor zij in de burger- maatschappij, naar gdang hun ]?ekwaamherlen, een nuttige en belangrijke functie kunnen· gaan vervullen.

\V\j willen gaarne ook onzerzijds op alle lezers van Vrijheid en Democratie, die op enigerlei wij·

ze behulpzaam kunnen zijn bij het verschaffen

· van ·betrekkingen, een dringend beroep doen om deze militairen, die reeds veel in dienst van het vaderland hebben gedaan, weer een plaats te verzekeren, opdat zij ook op deze wijze merken, dat wij, die in ons land konden blijven, metter- daad hun diensten voor Nederland waardereu.

VRIJHEID EN DEMOCRATIE M ~UNI lMD - Pag. !

( PARLEMENTAIRE FLITSEN )

Het menu en de

·in het buitenlands beleid

In ons pa1·Lementaire overzicht van de vorige week steLden wij vast, dat de ande1·e en zoveel beLang1·ijke1· roL, weLke de quitenLandse poLitiek in ons land sedert het einde van de tweede wereLdoorlog is gaan spelen, gevolgen h-eeft 1nedegebmcht voo1· de posit'te en de werkzaamhed<m v<tn -de bewindsman, die de verantwoordelijkheid voor het beleid in deze heeft te dmgen. Gevolgen in die zin, dat zijn positie in ltet Kabinet hier- door van veeL mee1· gewicht; is gewo1·den, te1·wijl zijn we1·kzaamheden, in het bijzonder met betrekking rot het internationaLe contact, enm·m z~in

toegenomen.

Same11werking tussen regering en parlement ee11 moeilijk pro~leem

met nieuwe aspecten

Er zijn echter nog andere gevol- gen. En één van de voornaam- ste is deze, dat de richting, waarin lle internationale rechtsvorming zich beweegt en de veelheid der onder- werpen, welke tegenwoordig als het ware van de nationale in de inter- nàtionale sfeer zijn overgegaan, ~n

nieuw probleem hebben opgeroepen:

dat van het behoud van een zo groot mogelijke invloed van het nationale parlement (bij ons dus: van de Ka- mers der Staten-Generaal) op het buitenlandse beleid en op die inter- nationale rechtsvorming.

Uit de rede, door minister Stikker bij de behandeling van z\jn begro- ting in de Eerste Kamer gehouden, is --- ten overvloede ongetwijfeld - nog eens gebleken, hoezeer de juiste oplossing van dit vraagstuk ook minister Stikker ter harte gaat.

Terecht, zo merkte minister Stik- l{er op, had prof .. Anema erop ge- wezen, dat beraadslagingen in een

"Europees Parlement" nooit in de plaats zullen kunnen treden van de invloed, welke de natidftale Volks- vertegenwoordiging moet oefenen op het beleid van haar eigen Rege- ring. Eén minister van Buitenlandse Zaken, die zich ver zou houden van medewerking van de Staten-Gene- raal, zou niet alleen hiermede han- delen in strüd met het nationale be- lang, doch zou tevens tot z\in eigen schade wel spoedig ondervinden, dat, evenals dit geldt voor andere vraag- stukken dan die van internationale aard, ·regeren zonder de steun van de Volksvertegenwoordiging in een democratisch land feitelijk onmoge- lijk is. Voor mij - en naar aanlei- ding van hetgeen de heer Wendelaar zeide, voeg ik daaraan toe: ook voor mijn ambtenaren - is het, aldus de minister, dan ook vanzelfspre- kend, dat gestreefd moet worden naar een zo efficiënt mogelijke ·sa- menwerking tussen Regering en Volksvertegenwoordiging en hij kon daar terecht aan toevoegen: Men zaJ wel willen geloven, dat het ver- langen naar een dergelijke samen- werking bij mij, die zelf gedurende enige jaren het voorreeht heeft. ge- had lid van de Staten-Generaal te zijn, ster!' spreekt.

De vraag doet zich dan in de

· eerste plaats yoor, welke nu ten aanzien vari deze samenwerking de staatsrechtelijke positie is. Onze Grondwet volstaat met enkele een- voudige richtlijnen te geven. Het al- gemene beginsel is: de Koning heeft het opperbestuur der buitenlandse betrekkingen, hetgeen in ·de praktijk betekent, dat het buitenlandse be- leid door de u i tv o er e n d e macht wordt gevoerd. Deze regel kent vol- gens de Grondwet slechts twee uit- zonderingen. De eerste is, . dat de Koning geen oorlog verklaart dan na voorafgaande toestemming van de Staten-Generaal, terwijl de tweede inhoudt dat de Koning een verdrag niet bekrachtigt dan nadat het door de Staten-Generaal is goedgekeurd.

In wat wij thans de "oude tijd"

kunnen noemen, stelde men zich ten aanzien van het buitenlands beleid voor, dat de dagelijkse g·ang van za-

MINISTER SPAAK ... geen inLichtingen ove1· de saus ....

ken geheel werd bepaald door de Mi- nister en dat alleen wanneer er bij wijZe van uitzondering een verdrag met ~n vreemde mogendheid werd·

gesloten, de Staten-Generaal hierbij te pas kwamen. Voor al het overige zou de Volksvertegenwoordiging moe- ten volstaan met repressief toe- zicht. Met andere woorden: .met de mogelijkheid, om door middel van een motie haar afkeuring over een onderdeel van het beleid van de Mi- nister tot uiting te brengen.

* "' *

Zoals minister Stikker echter in herinnering bracht, hebben wij tegenwoordig te doen met e.en geheel andere internationale sa- menleving. Het sluiten van een ver- drag is niet meer iets, ·dat vari ·tijd

tot t\id een enl,ele maal voorkomt.

Het contact tussen de verschiliende landen is vooral na de tweede wereldoorlog zo continu en zo intens geworden, dat het dagelijks beleid vanzelf medebrengt, dat vooTtdu- rend, ten aanzien van de meest ver- schillende onderdelen van de maat- schappij, met het buitenland rege- lingen worden getroffen. Ondanks de zeer verschillende vormen, waar- in deze regelingen worden neerge- legd: verdragen in plechtige trac- taatvorm, overeenkomsten, proto- collen, notawisselingen, resoluties van ministers, enz., hebben de meeste regelingen dit gemeen, dat hierin het Koninkrijk zich tot een of ander verbindt; soms zijn het ad- ministratieve verplichtingen op technisch gebied, een andere n1.aal zijn het diep ingrijpende verplich- tingen, welke voor het levensbelang van ons land van de grootste b~­

tekenis zijn.

En met nadruk stelde minister Stikker nu vast: de uitvoering van de aangegane· verplichtingen zal alleen dan mogelijk zijn, indien de Regering bij haar bdeid geschraagd wordt door de ·Nederlandse volks- wil en met name, indien zij daarbij de ·instemming heeft van de Staten- Generaal. Hoewel het uiteraard de plicht is van een minister van Bui- tenlandse Zaken, die uiteindelijk verantwoordelijk is voor het buiten- lands beleid, om, waar hij voor pro- blemen komt te staan, zelfstandig te beslissen en niet slaafs de wil der Volksvertegenwoordiging te vol- gen, zal het toch gewenst zijn, dat,

·:tnd!en het mogelijk is, zowel tijdens

ll!.llllflliiiiiiHIIIUIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlllllllllllllliiHUIIIIIIIIIIHIIIIItlliiiiiiRHIIIHIIfllllllfltiiiiiiiHIUtiiiiiiUHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUHIIlllug

I - .· . ^~

§EIGENWIJZE LIEDJES ~

Kleuterkwartiertje ....

}(-.

Kleutertje, luisteT eens - zie je hoe alles Als in een sprookjestuin bloeit en gedijt, En hoe de buTge1· bij tafeltje dek je, Ezelt_ie st1·ek je, een droomleven leidt?

= Kleutertje, zie je die schone prinsessen =

§ Schoon naast haa1· sultan en schoon in haar slee '!§

§ In het solarium zonnen en stoven §

.

-=-__ =~==-= Ginds aan h-et strand van Kleutertje, hom· je de kindertjes zingen? de Zandvoortse zee? ·=~=i=_== ^{__ -=-}

Morgen examen en morgen weer feest, Nu ze een jaar op de school van oom Rutten Vrijer dan vogels en knáp zijn geweest?

Kleutertje, hoor je hun moeder niet juichen:

"Heerlijk!! -- ik ploeter! - Ik was en ik boen!" ....

Zie je hun vdde1· de vaten staan wassen En hoe ie samen de slaapkamer doen?

Kleutert;e, kijk in die kame1·-voor-atles, ...

Zie ie SneeuwwitJe?. • . . En Assepo.es?. . . . Dáár . ...

Zie je haar ridder de aardappels schillen - Dok in een schort - met een lekke sigaa1·? . ...

. Kleute1·tje, vliegen de piepjonge haantjes, Brosjes gebraden, niet zo in .ie mond? . ...

-

~ · I.-oop je niet blij en door arbeid geadeld, :_§

Twts en gelttkkig in Nederland rond? ....

= Bmmmetje. ê

lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllfiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIRIIIIIIIIIIIIIIItlllllllllfllllllli

de voorbereiding van een verdrag als bij de uitvoering hiervan de na- tionale wetgevende organen mee- spreken.

* * *

Maar nu doemt de moeilijkheid van het probleem op, zoals minister Stikker het zo duidelijk aangaf: Men zal er zich rekenschap van moeten geven, dat ook, wanneer aan beide zijden het grootste ver- langen tot samenwerking bestaat, déze op het gebied van de buiten- landse politiek toch altijd een ander karakter zal hebben dan wanneer het ·gaat over zuiYer binnenlandse aangelegenheden.

Wanneer een land 011derhandelt met een ander land, dan is het, evenals bij onderhandelingen tussen individuen, niet gewenst, alle stadill.

dier onderhandelingen prijs te .. ge- ven. Minister Stikker sloot zich hier gaarne aan bij het duidelijke beeld, dat, gelijk de heer Wendelaar in herinnering had gebracht, zijn Bel- gische ambtgenoot Spaak hierover had gegeven, toen hij zeide, dat naar zijn mening de volkeren het menu moeten kennen, dat door de diplo- maten wordt "voorgeschoteld", maar · dat zij daarom nog niet be- hoeven te worden ingelicht hoe bijv.

de saus van het menu wordt samen- gesteld. In de beste restaurants, zo had minister Spaak opgemerkt, is de keuken toch ook niet de piaats, waarheen de gasten worden geleid.?

Dit alles komt hierop neer, dat het in het algemeen onvermijdelijk is, dat, waar het verdragen betreft, de Staten·Generaal in zoverre voor een fait accompli worden geplaatst, dat amendering van hetgeen na veelal moeizame besprekingen tenslotte is bereikt praktisch niet mogelijk is en slechts met ja of neen kan worden geantwoord. De enige weg, die, al- thans bij een bilateraal verdrag, als- dan voor de Volksvertegenwoordi- ging nog openstaat is, dat zij, ter- wijl zij het voorgelegde verdrag verwerpt, tegelijkertijd in een motie aangeeft, welke bezwaren tegen de goedkeuring bestaan en de wens uit, dat de Regering alsnog tot het sluiten van een gewijzigd verdrag zal overgaan. De moeilijkheid is dan echter weer, dat in vele gevallen van deze· theoretische mogelijkheid geen gebruik zal kunnen worden gemaakt, omdat de tijd dringt en er geen gelegenheid meer bestaat vo.or nieuwe onderhandelingen met de andere .partij.

Tot slot van dit gedeelte van zijn uiteenzetting kon minister Stikker dan ook verklaren: De vraag, die mij vooral bezig houdt, is · dan ook niet, o f de Regering en het Par- lement op dit gebied moeten samen- werken, maar h o e deze samen- werking het beste kan worden ge- regeld.

Hetgeen de minister daarover izt zijn rede in de Eerste Kamer g~­

zegd heeft, zullen wij de volgende week in een derde en laatste be- schouwing over de staatsrechtel~jke

problemen van het buiten1ands be.- leid aan een nader onderzoek onder- werpen.

A..

,

VRIJHEID EN DEMOORATIE 24 JUNI 1949 - Pag. S

HOLLAND FESTIVAL

N^a de prachtige ouverture van de vorige week, klonken de cijferreeksen, welke de radio Woensdagavond deed horen, ons als muziek in de oren. Het algemene beeld is niet veranderd, de Rode zee blijft ebben. De communisten leden een verpletterende nederlaag en de Partij 'Van de Arbeid verloor bijna evenveel, hetgeen werd

goed gemaakt door de toevloed van vroegere communistische stemmen. De Katholieke Volks·

partij handhaaft zich. De Prot.-Christelijke par- tijen zijn aan de winnende hand - de Christ.

Historischen meer dan de anti-revolutionnairen - en de Volkspartij VQor Vrijheid en Democra- tie boekte in de steden met meer dan 20.000 inwoners, een zetelwinst van 70 %.

Opvallend was een artikel in de "Maasbode"

van Dinsdagavond, waarin ernstig gewa;arschuwd werd tegen het liberalisme, dat op dezelfde wor- tel zou stoelen als het socialisme. Zulke artike- len mogen we wel. Daaruit blijkt, dat hoe lan- ger hoe meer katholieken hun vertrouwen in de V.V.D. stellen en zich van de K.V.;J?. afwenden.

Indien de mening van "Trouw" jttist was, dat de uitslag van de gemeenteraadsverkiezingen een Vingerwijzing is, hoe de kiezers over de rege- ringspolitiek denken, dan kan uit de grote Winst van de V.V.D. en de C.H.U. blijken, dat de kiezers meer vertrouwen stellen in de con-

~tructieve P?~itiek van deze beide partijen, dan m t.: opposrtle van de anti-revolutionnairen. In het bijzonder minister Stikker kan zich over het door d_e V.V.D. behaalde resultaat verheugen.

Het luezerscorps blijkt in hem en minister Schol,king vertrouwen te hebben. Toen hij Woe~sdagavond temidden van zijn geestverwan- ten m Pulchri Studio in Den Haaoo was heeft hij met enkele woorden zijn vreugd; over' de be·

haalde resultaten geuit.

Uit het feit, dat de Partij van de Arbeid, niet- tegenstaande de grote toevloed van communis- tische stem~en, niet vooruit gegaan is, blijkt, dat het verhes van de socialisten aan ons en de Prot. Christ. partijen aanzienlijk is geweest.' Meer en meer gaan de kiezers beseffen dat de Partij van de Arbeid in wezen even ~ocia­

listisch is als de vroegere S.D.A.P. Vrijzinnigen en :Prot.-Christelijken, die aanvankelijk dachten, dat de Partij van de Arbeid minder rood zou zijn, zijn tot inkeer gekomen. De doorbraak is doorbroken. De Kranenburgs en Joekessen die t~ans in het gestoelte der ere gezeten zij~ en nret meer terug kunnen, zien zich meer en mee-c door hun vroegere volgelingen verlaten.

Grensmoeilijkheden

Het begint tijd te worden, aldus schrijft' een van de correspondenten van de N.R.C., dat men de grens van de Eems en de Dollart offici- eel bepaalt. De huidige toestand begint hoe lan- ger hoe meer onhoudbaar· te worden. Nederland- se vissers uit Termunterzijl en andere plaatsen in het Noorden van het land varen wel eens uit tot aan de andere.· kant 'Y&D de zandplaten en het komt ook dikwijls voor, dat Duitse vissers onze kust dicht naderen.

Dezer dagen, aldus meldt genoemde eerrespon- dent verder, zijn twee. Nederlandse vissersboten op last van de Engelse autoriteiten te Emdeu nabij het Pilsumer Wad aangehouden. De schip- pers werden gedwongen de g_arnalen die zij had- den gevangen, te Emden te lossen.

Tot zo ver het bericht in de N.R.C.

Wij nemen gaarne aan, dat de Engelse autori- teiten ten deze volkomen in hun recht stonden, hetgeen niet wegneemt dat de genomen maat- regelen ten opzichte van onze landgenoten weinig sympathiek aandoen. Wij kunnen! het daarom met de correspondent van genoemd blad volko- men eens zijn, dat het tijd wordt dat deze grens- kwestie eens definitief wordt opgelost.

Dat onze landgenoten worden gedwongen hun vangst in een Duitse haven te lossen en dit op bevel van Engelse autoriteiten is een beeld, dat ons eerlijk gezegd toch wel wat vreemd aandoet.

Sociaal voelend

OP de openbare vragenavond, welke dezer dagen door de afdeling Den Haag van de V.V.D. werd gehouden, werd o.m. een vraag ge- steld, of de V.V.D. nu werkelijk sociaal voelend was. De spreker, die deze vraag moest beant- woorden citeerde toen enige zinssneden uit het gemeenteprogram met betrekking tot de social~

zorg. Wij werden daarbij het meest getroffen door het programmapunt, dat de verzorging van het kind principieel o.p een afz01Nerlijke leest IChoeït en· dat aan de vakopleiding va,n het kind

I^{n de 53} gemeenten boven de 20.000 zielen, waar wij met een eigen lijst uitkwamen, steeg ons aantal zetels van 94 op 156. Dat is dus een vermeerdering met 62 zetels of wel met 70 %'

Twee. zetels winst behaalden wij in Amster- dam, Rotterdam, 's-Gravenhage; Utrecht, Amersfoort, Haarlem, Dordrecht, Deventer, Apeldoorn, Leeuwarden, Enschede, Heerenveen, Den Helder, Winterswijk, Zwolle, Voorburg, Alk- maar ea Ede. In deze laatste gemeente was de verkiezingsreclame buitengewoon goed verzorgd.

Een zetel winst verkregen wij in Almelo, Am•

hem, Assen, Beverwijk,. Bloemendaal, Breda, Bussum, Delft, Eindhoven, Gouda, Groningen, Doetinchem, Haarlemmermeer, Hengelo, Hil·

trersum, Heemstede, Leiden, Middelburg, Nieuwer Amstel, Opsterland, Rheden, Soest, Schiedam, Vlissingen, Zaandam, Zeist en Zutphen.

In deze groep van gemeenten werd slechts één zetel verloren en wel in Emmen, waar wij van vijf op vier zetels kwamen. Dit is alleen het gevolg van het feit, dat in 1946 een van onze candidaten tal van stemmen kreeg van niet- geestverwanten. De reden hiervoor was thans opgeheven. In vergelijking met de Kamerverkie- zingen ·van 1948 gingen we ook in Emmen voor- uit van 2328 op 2789 stemmen.

Bezien wc nu het beeld van de verkiezingen in alle gemeenten, grote en kleine, W!l,ar wij aan de verkiezingen deelnamen, dan mogen we met voldoening vaststellen, dat wij in totaal 133 zetels hebben gewonnen tegenover een ver- lies van 20. Verdeeld over de verschillende pro- vincies ziet de winst- en verliesrekening er uit als volgt:

Groningen: winst 9, verlies 1.

Winst in Eenrum, Groningen, Haren, Leek, Scheemda, Termunten, Warffum, Winschoten en Winsum. Verlies in Stedum.

Friesland: winst 22, verlies 0.

\Vinst in Achtkarspelen, Dokkum (samen met K.V.P.), Doniawerstal, Ferwerderadeel, Frane- ker, Franekeradeel, Harlingen, Haskerland, Hee- renveen (2), Idaarderadcel (2), Leeuwal,'den (2}.

Ooststellingwerf, Opsterland, Smallingerland, Tietjerksteradeel, Utingeradeel (2), Weststel- lingwerf en Wonseratleet

Drente: winst 4, verlies 3.

\Vinst in Assen, Coevorden en Meppel (2 sa- men met GeJilleentebelangen). Verlies in Emmen,

Schonebeek en Zuidwolde. ·

OveYijssel: winst 11, verlies 1.

Winst in Almelo, Deventer (2), Enschede (2),

uit de ondersteunde gezinnen bijzondere aandacht schenkt. Wij dachten toen wij dat hoorden: hier·

mee is die vraag terecht op de juiste wijze be•

antwoord. De V.Y.D., die een dergelijk program- mapunt heeft, ·is op de beste wijze èen sociaal voelende partij.

Arbeidszorgen

Met instemming en medewerking van oe regering hebben de Stichting van de Ar- beid en de directeur-generaal van het Rijksar- beidsbureau een dringend beroep gedaan op de

Neèerland~ werkgevers met betrekking tot ·het probleem van de oudere arbeidskrachten. "Om te voorkomen," aldus lezen wij in een desbe- treffend persbericht, "dat dwingende maatrege- len zouden moeten worden genomen, heeft men thans de directies van ondernemingen onder· de aandacht gebraeh,t, dat de groep oudere solli- citanten herhaaldelijk wordt gepasseerd. Dit ver- oonaakt, gebeel on·nodig, veel leed," aldus heet P,et verder. In een door genoemde instanties verspreide folder ·wordt uiteengezet, dat haa:r mening ten deze berust op wetenschappelijk onderzoek en ervaring. In het buitenland is men tot een zelfde resultaat gekomen, aldus wordt voorts opgemerkt. Wanneer men oudere met jongere werknemers vergelijkt, aldus de circu- laire, valt ap: minder verloop, r\iper oordeel, ervaring, gelij\l:matigheid, doorzettingsvermogen en een grote plichtsbetrachting. Genoemde in- stanties menen tenslotte, dat de veelal geopper- de bezwaren tegen de tewerkstelling van arbei- ders van middelbare en oudere leeftijd, niet aan- vaardbaar zijn.

Enkele kanttekeningen moeten ons hierbij van het hart. Laten wij vooropstellen, dat een actie, die tot doel heeft het opnemen van de oudere arbeidskrachten in het productieproces te be- vorderen, ons zeer sympathiek is. Ook wij voelen het nodeloos uitschakelen van deze mensen als een grove onbillijkheid, een onbillijl(heid die ons voorts op economische gronden moeilijk lijkt te verdedigen. Anderszijcts menen wij echter, uat de opmerking in dit verband dool: de Stichting van

Gramsbergen, Hengelo, Ommen, Steenwijkerwold en Zwolle (2).

Gelderland: winst 22, verlies 0.

Winst in Arnhem, Brummen, Doetinchem, Ede . (2), Hengelo, Lochem, Neede, Rheden, Ruurlo, Tiel, Voorst, Vorden, Wageningen, Warnsveld (2), Winterswijk (2), Wisch, Zalt- bommel, Zelhem en Zutphen.

Utrecht: winst 9, verlies 0.

Winst in Amersfoort (2), Baarn, De Bilt, Maartensdijk, Soest, Utrecht (2) en Zeist.

Noord-Holland: winst 35, verlies 1.

Winst in Amsterdam (2), Alkmaar (2), Anna Paulowna, Beemster, Beverwijk, Bloemendaal, Enkhuizen, Haarlem (2), Haarlemmermeer, Heemstede, Heiloo, Den Helder (2), Hilversum, Hoorn, Huizen, Koog aan de. Zaan, Laren, Me·

demblik, . Naarden, Nieuwer Amstel, Oostzaan, Purmerend, Texel, Warder (3), Wieringen (2), Wieringerwaard, Zaandam en Zijpe.

Zuid-Holland: winst 24, verlies 10.

Winst in Rotterdam (2), 's-Gravenhage (2), Ter Aar, Delft, Dordrecht (2), Gorinchem, Gou- da, Gouderak, Groot Ammers, Hillegom, Klaas- waal, Leiden, Oude Tonge, Oudewater, Pijn- acker, Rozenburg, Schiedam, Sliedrecht, Voor- burg (2) en Zuid-Beierland.

Verlies in Berkenwoude, Den Bommel, Dub- beldam, Giessendam, Giessen-Nieuwkerk, 's .. Qra- venzande, Hellevoetsluis, Nieuw Beierland, Piershil en W estmaas. De verliezen werden ovt>r 't algemeen geleden in kleine gemeenten, terwijl d~

grote gemeenten winst gaven. Hier ligt een taalt voor de organisatie. ·

Zeeland: winst 5, verlies 4.

Winst in Haamstede, Kapelle, Middelburg, Vlissingen en Yerseke. Verlies in Bruinisse, Hoek.

Oudelande en Terneuzen. Ook hier wreekt zich de gebrekkige organisatie.

Noord-Brabant: winst 2, in Brt>da en Eind- hoven.

• •

De finale van dit festival was even schitte- rend als de ouverture. De Volkspartij voor Vrijheid en Democratie blijkt in het Nederlandse kiezeJ;sco.rps wortel te hebben geschoten. Oud en Stikker hebben eer van hun werk. Aan on..'l allen de taak om dit voort te zetten, in de eer- ste plaats aan de gekozen gemeenteraadsleden.

die thans door hun daden moeten tonen, <lat zij het geschonken vertrouwen waard zijn. Wij staan met onze jong·e partij nog aan het begin en door eendrachtige samenwerking kan voor haar een schone toekomst zijn weggelegd.

R.

de Arbeid en de directeur-generaal van het Ri;iksarbeidsbureau gebezigd: "om te voorkomen dat dwingende maatregelen zouden tnoeten wor- den genomen," minder prettig aandoet. Waar- onr reeds nu met de stok achter de deur ge- dreigd? Was een eerlijk beroep op onR bedrijfs- leven zonder ·dreigementen voorlopig niet vol- doende? Tens!{}tte gaat het toch hier ook om de toon van de muziek.

Voorts speelt hier: nog een geheel andere kwestie e~ zeer belangrijke rol. Het gaat hier n.l. niet alleen om de bereidwilligheid van de ondernemers om mW-ere a.rbeidskrachten in dienst te nemen, doch zeèr zeker ook om de mogelijkheid daartoe. Ten aanzien van die moge- gelijkheid zijn wij eerlijk gezegd niet geheel en al gerust en zeker niet, nu men tegelijkertijd een ernstig - en overigens begrijpelijk ~ beroep op ons bedrijfsleven doet om onze jongens die pas van overzee zijn teruggekeerd en ook in de toekomst nog zullen terugkeren, een plaats in

~et productieproces te verschaffen. Wij twijfelen er niet aan, of ons bedrijftleven zal gaarne jong en oud terwille zijn. Of de situatie van de ar- beidsmarkt in de nabije toekomst hiervoor de nodige ruimte zal laten, dient inmiddels te wor- den afgewacht. Wij zijn er van overtuigd, dat handel en industrie bij het tewerkstellingspro- bleem hun taak zullen kennen, zodat bepaalde dreigementen van hogerhand ons absoluut over•

bodig voorkomen.

Tot nader aankondiging worde alles., dat beste-md is vow het redactionele · gedeett. van dit blad. gezonden aan de wnd.

redactiè-secr. G. Stempher, Riinstraat 11611. Amsterdam

""\

VaiJH~ID EN DEMOCitATIE lt Jl.JNI 1949 - Pag. t

Niet zo,· maar zo

N^{aar wij} in de dagbladen - overigens zeer tot ons genoegen - lazen, heeft het over- leg tussen de regering en de Algemene Neder- · landse Vereniging voor Vreemdelingenverkeer er toe geleid, dat aan het A.N.V.V. alsnog voor 1949 een aanvullend subsidie van f 150.000 is toegestaan.

De oplossing die men thans heeft weten te treffen, kan o.i. ongetwijfeld een zeer geluk- kige worden genoemd. Immers, uit het boven- staande blijkt in de eerste plaats, dat de reeds geruime. tijd door de regering aangekon4igde maatregelen ·inzake een drastische bezuiniging op de interne organisatie van de verschillende de- partementen, nu metterdaad en met succes is

werkzaamheden hier niet nader te omschrijven.

Zij is het o.m. · die voor een versteviging van onze deviezenpositie in een belangrijke mate zorg draagt:

doorgevoerd. .

De bespaarde gelden zijn dus op het ogenblik wel zeer nuttig' belegd, Veel en veel nuttiger, dan in een overheidsapparaat dat zo langza- merhand de verschijnselen van het topzwaar zijn op een duidelijke wijze ging demonstreren.

Naar verluidt, heeft. n1en dit .bedrag intern lmnnen opbrengen door de grote bezuinigingen die Economische Zaken qoor reorganisatie van erisiadiensten heeft kunnen volvoeren.

\Vij herinneren .in dit verband aan het feit, dat op de begroting van Economische Zaken voor het thans lopende jaar minister, van· den Brink was genoodzaakt het subsidie voor de A.N.V.V., dat in 1948 nog een half millioen be- droeg, met f 150.000 te verminderen.

Dat een en ander ons als V.V.D.-ers tot tevre- denheid stemt, bchQeft op deze p~aats geen uit- voerig betoog. Bijzonder aangenaam is in dit verband ongetwijfeld net feit, dat men de gelden, die door de genoemde bezuinigingsmaatregelen vrij kwamen, ten goede laat komen aan het werlt van de Algemene Neder!. vereniging voor Vreemdelingenverkeer, een instelling die voor onze goede naam in het buitenland bl;i voort- during en op de meest energieke wijze op de bres staat, Wij hoeven doel en taak van haar

Wij hopen van harte, . dat soortgelijke voQr- beelden als hierboven genoemd, spoedig mogen volgen. wàt onze partij betreft, geldt het een

"frapper toujours". Hoe men deze zaken overi- gens ook moge beschouwen, onze invloef,i is in

toenemende mate merkbaar. Wij menen dan ook in alle bescheidenheid te mogen constateren, dat onze permanente· actie in verband met de hier- boven genoemde bezuiniging tot positieve resul- taten heeft geleid.

IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHUIIIIRIIIIIIIHtmUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIlllllllllllllllllllllllllliUIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll

Machinefabriek en scheepswerf

van

P. SMIT Jr. ^N.V.

ROTTERDAM

lllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilltlllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll

en K. SMIT's

KINDERDIJK

SCHEEPSWERVEN EN MACHINEFABRIEKEN

Hllllllllllllllllllllll;illllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll

Scheepswerven en Machinefabriek

BOLNES

( )

UIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIWIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIU111fllltiiiiiiii11111111111HIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUMII

i!,!!lllllllllllllllllllllllllllllllflllllllllllllllllllllllllllliiiiiiiiUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIliiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIJIIIIIIIIIIIIIIIIIIII§

; =

N. V. S C H E E P S W E R V E N §

=

. §

= =

nPIE .. r ^1-IEI~I~~ I

~ BOLNES en PAPENDRECHT ~ ê

~ ~·

~ ·~

I

I

I

i

I

~ 115 x 30 Meter =

s i

~-' ><'c:· · .•: ~~l!lflllllllllllllftliiiiiUIIIIIIHRHIIIIIIIIIliiHIIIIIIlllliHHiftltlllliiiiHIIIIIUIIIIIUHIUIUIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIUI-IIIIHIIIIIIIIIIIIiiiiiiii11111111HII~

llllllllllllilllllllllllllllllllllllltnlllllllllllllllllllllllllllltn IIUIII

N.V.

Machinefabriek

IJZER- STAAL- EN METAALGIETERIJ

v.h. BAKKER ^& Co.

RIDDE.RKERK

•

llllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll

111~1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111

G. Stel & Zonen

Lak- en Verffabrikanten Utrecht

IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIII

Goedewaagen's

Koninklijke

Pijpen· en Aardewerkfabrieken Gouda

SERVIEZEN

IIIIIIIIIHIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII!IIIIIIIlll

N. V. Nederlandsehe

Caoutchouc- en Gutta•

Perebafabriek

v.h. Bakker & Zn.

Ridderkerk

• Teehnisehe rubber artikelea

1111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111)11111111111

L. :;mit & Zoon

KlNDERDt.JH

Baggermateriaal Zeesleepboten

Passagiersschepen Machines

Motoren Ketels

IIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII

Frank Rijsdijk's lndustrieele Ondernemingen ^N.V.

Hendrik·l<1o-Ambacht Tel. H.I. Ambacht 245

Rott<~rdam 72615

SCBEEPSSLOOPERIJ

HANDEL in·

"' e Oud IJzer,

e Nieuw IJzer,

e Bruiki:'aar IJzer, enz.

11111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111

25-1 iOO P.K.

I

;;;::~riek

§ v.h. J. H. v. Cappell~n . = ~

::I;; te Bolnes I

: • IIHIIIIUHHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIRIHIIIIftiiiiUIUIIIIIUIIHhiiiiiiiiiiiiiHIIIIIIi