het parlement

Liberale

door onze politieke redacteur A.W. Abspoel

De eerste radio-uitzending van de VVD in het seizoen 1971-1972 zal plaats hebben op ma_andag 6 septem- ber, van 18.19-18.29 uur, over de zender Hilversum 1 (402 m).

Met ingang van deze datum kan men onze uitzendingen weer om de veertien dagen op hetzelfde tijdstip en over dezelfde zender beluisteren.

edachten

De kerngedachte van het liberale be- ginsel is onveranderlijk, maar de prak- tische toepassing moet - op straffe van het vervallen in een ongezond en on- vruchtbaar conservatisme - worden af- gestemd op en zonodig aangepast aan de actQ.ele omstandigheden.

Dat was een der grondstellingen van onze vroegere voorman, mr. P. J. Oud.

Heel duidelijk heeft hij daaraan uiting gegeven in zijn befaamde rede op de oprichtingsdag van de Volkspartij voor Vrijheid en Democratie (24 januari 1948), toen hij van Thorbecke zei:

"Thorbecke was man van beginsel, maar tegelijk een man die een open oog llad voor de realiteiten van het moment.

Daarom was hij tevens: een groot staats- man."

In deze kenschetsing van de vereerde voorganger had de heer Oud kennelijk neergelegd wat voor hem het beeld was van de ideale liberale staatsman. Het is ook voor hem zelf het richtsnoer ge- weest dat hem bij heel zijn politieke oph•eden heeft geleid.

Er is en was over die verhouding tus- sen het in zijn kerngedachte onveran- derlijke beginsel en de toepasstng ervan naar omstandigh •den van tijd en plaats nu zowel als toen (in de beginperiode van de VVD) veel misverstand. Sommi- gen achten het liberalisme een overleefd geval, dat niet meer past in de maat- schappelijke verhoUdingen en opvattin ..

gen van deze tijd, die zouden tenderen naar een totale structuurverandering, in het bijzonder op het terrein van het economische leven. Bij anderen leeft de hardnekkige waangedachle, dat toch eigenlijk alleen de z.g. Manchester-libe- ralen de vertolkers zijn geweest van de ware liberale denkbeelden en dat bet Latere liberalisme zijn beginsel ontrouw is geworden.

Het eerstgenoemde is naar onze stellt- ge overtuiging een misvatting. Op het terrein van de stoffelijke welvaart stre- vend naar maatschappelijke verhoudin- gen die sociaal gerechtvaardigd en economisch verantwoord zijn, acht de VVD, als liberale partij, deze nog altijd het best te verwezenlijken in een maat- schappij, die het privaatbezit van de produktiemiddelen en de ondernemings- gewijze produktie en distributie als uit- gangspunt en beginsel stelt. Dat zulks een eigentijdse aanpassing van de socia- le en rechtsverhoudingen binnen de on- derneming niet in de weg behoeft te staan, heeft de recente wetgeving van onze geestverwant minister Polak { llit het Kabinet-De Jong) nog eens overtui- gend aangetoond.

Het tweede - pijnlijke - misver- stand (dat met betrekking tot het .,Manchester-liberalisme") is ontstaan door een misltenning van het dynami- sche karakter van de maatschappij en in wezen dus door een onvoldoende his- torisch doordenken. In oktober 1961 sprekend voor de Delftse Liberale Stu- dentenvereniging over: "Modern libera- lisme, een oud beginsel in nieuwe vorm", betoogde prof. Oud dat toen in de 18e eeuw het privilege steeds groter invloed kreeg en de uitwassen van het gildewezen de maatschappij verdorden, de liberalen van die tijd daar terecht de strijd tegen hebben aangebonden. Zij ltwamen op voor de vrije ontwiltke·

lingsmogelijkheid van de individuele mens tegenover de standsvoorrechten van de allengs te sterk geordende maat- schappij.

Zoals veelal, sloeg ook nu de balans

echter weer te ver door. De muur tussen bezitters en bezitslozen werd te Iwog.

Het vooruitstrevende liberalisme van de tweede helft van de 19de eeuw ging in- zîen, dat thans alleen overheidsingrijpen tegen de lange werktijden, kinderarbeid, slechte woontoestanden, e.d. de verbete- ring kon brengen. Het leggen van de klemtoon op de noodzaak van bescher- ming der economisch zwakkeren was op dat ogenblik de juiste toepassing gewor- den van het liberale beginsel, dat uit- g·aat van de bevordering van ieders ont- wikkelingsmogelijkheden. Die noodzaak van bescherming van de economisch zwakkere is ook in de moderne maat- schappij blijven bestaan. Maar dank zij het zijn voltooiing steeds meer naderen- de gebouw der sociale voorzieningen, kan het accent geleidelijk weer anders worden gelegd.

Einddoel

Uitgaande van de gedachte, dat het einddoel moet zijn het scheppen van de voorwaarden, waardoor de mens zi]n zelfstandige kracht naar persoonlijke aanleg en ambitie kan ontplooien, zag Oud in 1961 als taak voot de naaste toekomst het streven naax het zoveel mogelijk spr·eiden van bezit en naar hel openen van de mog·elijkheid voor velen, bezit te verkrijgen. ,

'Ve zijn thans tien jaar verder, waar- in vele tendensen zich in versterkte mate hebben voortgezet. De welvaart is vergroot. Het nationale inkomen is toe- genomen. De sociale zekerheid is verder uitgebouwd. De welvaartsstaat en de ver doorgevoerde verzorgingsgedachte hebben echter problemen en misstanden opgeroepen, die een sterke aanwijzing vormen dat - om het beeld van Oud vast te houden - de balans op sommige punten weer eenS' te ver is doorgeslagen.

Er zal een dringend noodzakelijke nieuwe afweging moeten geschieden van hetgeen in een welvaartsstaat als de thans gegroeide enerzijds nog als collec- tieve gemeenschapstaak moet worden of moeten blijven aanvaard, en wat ander- zijds aan het particulier initiatief en de individuele verantwoordelijkheid, zome- de aan de individuele bestedingsvrijheid -van de burger moet en mag worden overgelaten. Er zullen ook op korte ter- mijn doeltreffende maatregelen moeten worden getroffen die de te vele moge- lijkheden van onnodig of zelfs fraudu- leus vegeteren op gemeenschapssteun zo radicaal mogelijk afsnijden. Een nieuwe bezinning op het subsidiestelsel in a1 zijn vertakldngen is niet alleen finan·

cieel, maar ook principieel noodzakelijk.

Slechts beperking op andere terreinen waar dat redelijkerwijs aanvaardbaar - is, zal het mogelijk maken o.a. het ouderdomsvraagstuk definitief op te los-

sen door het op niet te lange termijn optrekken van de AOW voor gehuwdeJ;Y tot het minimum-loon en de invoering van een pensioenplicht.

Milieu

Een ander dringend probleem van de welvaartsstaat: de milieuverontreiniging in talloze vormen, vraagt een (typisch liberale) afweging van belangen, waar- bij het belang van de ge_meenschap (dus van ons allen) bij een .,leefbare wereld"

duidelijk voorop dient te worden ge·

steld. Maar dan zonder uit het oog te verliezen dat die gemeenschap ev~nmin

kan bestaan zonder de economische bronnen, waaruit alles moet worden ge-

Openbare vergadering partijraad

Zaterda.gmlddag 25 september 1\.s. zal de partijraad van de VVD In openbare vergadering bijeen·

komen. Het enige agendapont zal zijn: bespreldng van de politieke toestand.

De vergadertng wordt gebouden In Esplanada te Utrecht en begint om 14_.00 m.-r.

put '.\ ll vuvr ons m .tel iëie n euhurele bestaan noodzakelijk is.

En ten slotte: onze op het vertegen- woordigend stelsel gebaseerde democra- tie en onze reelltsstaat zijn liberale vel'- worvenheden, die in de naaste toekomst wellicht een krachtiger verdediging, ook van de zijde van de overheid, behoeven dan velen zich op dit qgenblik realiseren of willen realiseren. Verdediging tegen- over stromingen en elementen, die in bepaalde kringen en groeperingen de ba- lans van vrijheid-in-gebondenheid doen doorslaan naar een volstrekte ongebon·

denheid en een negativisme met ty- pisch anarchistische karaktertrekken, inclusief de daaraan inherente politieke agressiviteit en geweldpleging, die in onze democratische rechtsorde onduld- baar zijn.

.TWEE BEKENDE MERKEN

Burgemeester van Markelo

Tot ons genoegen kunnen wij berich- ten, dat er wederom een liberale burge- meester is benoemd.

De hee1• mr. P. Roscam Abbing te Noordwijk, lid van onze partij, is met ingang van 1 september benoemd tot burgemeester van de gemeente Markelo als opvolger van de heer Th. H. de Meester, die thans het burgemeester- schap van Zierikzee vervult.

Onze hartelijke gelukwensen voor burgemeester Roscam Abbing!

veertiendaagse uitgave van de volkspartij voor vrijheid en democratie nummer 1047 vrijdag 3 september 1971

D~VVD 1n

het parlement

Behalve een enkele commissie-verga- dering, o.a. van de commissie voor bui- tenlandse zaken in verband met het Ko- ninklijk bezoek aan Indonesië, is het de afgelopen weken rustig geweest in 's Landsvergadetzaal. De rust bleek ook uit een gering aantal schriftelijke vra- gen van VVD-Kamerleden. Twee hadden er betrekking op het milieu-beleid.

• Mevr. Veder-Smit heeft zich met vragen tot de minister van CRM en de staatssecretaris van dit departement (de ~eer Vonhoff) gericht. Ons Kamer- lid wil weten of het waar is, dat de oprichting_ wordt voorbereid van een Vereniging Raad voor Milieudefensie en van een Stichting Milieufonds van de Raad voor Milieudefensie en dat ten behoeve van de werkzaamheden van deze raad een rijkssubsidie is aangevraagd.

Voorts wil mevr. Veder-Smit een over- zicht hebben van de instellingen, welke zich op landelijk niveau bezighouden met de informatie en voorlichting aan de beïnvloeding en educatie van het pu-

bliek, en daartoe subsidie van de rijks- overheid ontvangen.

samenwerking tussen Nederland en Bel- gië op het gebied van .de milieu-bescher- ming. Moet niet worden vastgesteld, al- dus beide VVD-ers, dat alle schone woorden ten spijt, omtrent o.m. land-

(en} zonder grenzen (Aken, Luik, Hasselt, Maastricht) en alle tot dusver- re uitgesproken lofzangen omtrent Be- nelux, in Benelux-verband tot dusverre een minimale mate aan samenwerking bereikt is, getuige jongstleden "Progil"

en dezer dagen de in Ternaaien opko- mende gevaren rond de voorgenomen vestiging van een olie-raffinaderij, die ernstige bedreigingen inhoudt voor de zuiverheid van het leefklimaat in de Limburgse Maasvallei?

Is de minister niet van oordeel, dat het ten deze geen zin heeft dat de Belgi- sche en Nederlandse regering afzonder- lijke nota's opstellen, uitwisselen en aan de hand daarvan overleg plegen, met

alle daaraan verbonden ambtelijke rompslomp in de centrale hoofdsteden, doch dat ten deze alleen een intensief en voortdurend gezamenlijk gevoerd beleid tot oplossingen kan leiden van de aan de orde zijnde vraagstukken? In hun laatste vraag dringen beide Kamerleden op een effectief, gezamenlijk beleid aan.

• De branden in woonwagens vormen het onderwerp van vragen van de heren Berkhouwer en Van Dijk aan de be- windslieden van CRM, Binnenlandse za- ken en Justitie. Zij vragen maatregelen

eventueel door middel van wetswijzi- ging, om paal en perk te stellen aan misbruiken en wantoestanden op het on- derhavige gebied.

• Tenslotte een viertel vragen van de heren Waalkens en Tuijnman over het plan van uitgifte van landbouwbedrijven

in Oost-Flevoland.

In deze rubriek geeft onze Haagse

m~dewetker, J. E. van der Wielen, een samenvatting van de activiteiten van de VVD-fractie in de Tweede Kamer.

Hij kan natuurlijk slechts ">:eer beknopt melding maken van de liberoale bijdragen aan de vele debatten en hij zal ook niet aan alles aandacht kunnen besteden.

Wie méér wenst te weten over de stand- punten die de VVD in het parlement heeft ingenomen of over de vragen die de liberale kamerleden aan de regering stelden, kan terecht bij het secretariaat van de VVD-fractie in de Tweede Ka- mer, Binnenhof 1-A te Den Haag, tele- foon 070-614911.

• Vragen van Kamerleden aan be- windslieden zijn gewoonlijk bijzonder zakelijk. Uitzondering op deze regel vormen de vragen van de heren Berk- houwer en Tuijnman over de minimale

Bokma~~u!.

Algemene bijeenkomst

Kopij voor deze rubriek zenden aan:

mevr. mr. E. de Roock-Bedding, Stadhoudersplantsoen 212, Den Haag.

De Organis,atie "Vrouwen in de VVD"

houdt op z~rdag 16 en zondag 17 oktober 1971 een algemene bijeenkomst op de Pietersberg te Oosterbeek.

AGENDA Zaterdag 16 oktober 1971

15.30-16.15 uur: Ontvangst en thee.

16.20 uur: Opening door de vice-voor- zitster mevrouw H. J. Schlemper- van Gijn.

16.30 uur: De VVD in beeld en werke- lijkheid. Spreker: H. Wiegel, fractie- voorzitter van de VVD in de Tweede Kamer.

18.00 uur: Warme maaltijd.

19.30 uur: Wie denkt te zien en durft te spreken 't Wat is de toekomst van de Nederlandse stad? Spreker: jhr.

ir. J. de Ranitz.

Zondag 17 oktober 1971 9.00 uur: Ontbijt.

9.30 uur: Overdenkingawoord uitgespro- ken door mevrouw M. Sicman-Har- deman.

10.00 uur: Vragenuur. Een forum van Kamerleden zal door u gestelde vra- gen beantwoorden. Wij verzoeken u, in verband met een goede voorberei- ding, de door u te stellen vragen vóór 7 oktober a.s. schriftelijk in te dienen bij mevrouw J. P. Hansen-v. d. Lin- den, Markeweg 3 te Emmen.

11.30 uur: Koffie en mogelijkheid tot wandelen.

13.00 uur: Broodmaaltijd.

14.00 uur: Problemen rond het drug- gebruik. Sprekers: mevrouw mr. N.

M. de Goede-Lodder, kinderrechter te Leeuwarden, W.G. Mulder, zenuw- arts, hoofd van de Afdeling Geeste- lyke Hygiëne van de Gemeentelijke Geneeskundige en Gezondheidsdienst te Amsterdam.

15.30 uur: Sluiting e11- thee.

In verband met het feit dat de voor- zitster mevrouw mr. M. N. W. Dett- meijer-Labberton deel uitmaakt van de Nederlandse delegatie naar de Vergade..

ring van de Verenigde Naties kan zij de c<wferentie niet voorzitten. De vice- voorzitster mevrouw H. J. Schlemper- van Gijn zal deze taak van haar over- nemen.

Logies vindt plaats op de Pietersberg.

Lakens, sloop en handdoek meebrengen of anders hiervoor f 3 betalen aan de receptie op de Pietersberg.

De kosten bedragen: f 31 per persoon voor de gehele conferentie bij een ge- deelde slaapkamer; f 36 per persoon voor de gehele conferentie bij gebruik van een éénpersoons kamer (zo lang de voorraad strekt).

Indien men niet de gehele conferentie _ bijwoont gelden de volgende afzonder- lijke prijzen: f 12 voor de warme maal- tijd op zaterdag; f 17 voor logies en ontbijt; f 22 voor logies en ontbijt (één- persoons kamer); f 8 voor de lunch op zondag; f 0.80 voor koffie of thee per kopje.

Opgave uitsluitend door middel van onderstaand aanmeldingsformulier en wel vóór 6 oktober a.s. Indien u slechts een gedeelte van de conferentie wenst bij te wonen, Wilt u dan tevens vermel- den welk gedeelte dit zal zijn? Het ver- schuldigde bedrag kunt u zelf berekenen en overmaken.

Verbinding: Zowel vanaf station Arn- hem als station Oesterbeek Trolleybus 1 nemen en uitstappen halte Pietersberg.

Namens het bestuur J. P. Hansen-v. d. Linden Markeweg 3, Emmen

AANMELDINGSFORMULIER

Te zenden aan de penningmeesteresse mevrouw A. C. M. Vriesman-Gerde, Kastanjelaan 13 a te Middelburg.

(In drukletters; doorhalen wat niet verlangd wordt.) Ondergetekende:

Adres: ... ···

Woonplaats:

geeft zich op voor de Pietersberg-conferentie 1971, heeft de kosten: algehele deelname f 31 of f 36 gedeeltelijke deelname volgens berekening f ... .

overgemaakt op girorekening no. 605368 t.n.v. penningmeesteresse Organi- satie Vrouwen in de VVD te Middelburg;

deelt bij voorkeur de kamer n1et ... . Handtekening

Aankondigingen

• 6 september te Delft. Zijne Excellen- tie minister mr. W. J. Geertsema spreekt tijdens de maandelijkse bijeenkomst van de afdeling Delft in het trefcentrum

"Krakeelhof". Aanvang 20.00 uur.

• 13 september _te Hengelo. Mej. mr.

A. Kappeyne van de Coppello spreekt tijdens het traditionele "Broodje VVD"

van de afdeling Hengelo. Aanvang 18.00 uur.

• 23 september te Delft. Hoofdbestuurs- lid J. C. Nieland heeft zitting in een forum over ,,Geweld''. Het forum wordt georganiseerd door het comité Ontwik- kelingssamenwerking Didam. Aanvang 20.00 uur.

• 27 september te Capelle afd IJssel.

Mevrouw drs. N. Smit-Kroes spreekt in het "Politiek café" in café-restaurant

"De Koperwiek". Aanvang 20.15 uur.

• 27 september te Velp. Drs. G. M. V.

van Aardenne spreekt voor de afdeling Velp-Rozendaal. Aanvang 20.00 uur.

vrijheid en democratie

De redactie van Vrijheid en Democra- tie is gevestigd te Amsterdam, Nieuwe Herengracht 89-B. Hoofdredacteur en voorzitter van de redactiecommissie ia de heer Ph. C. la Chapelle.

De abonnementen-administratie wordt verzorgd door het, algemeen secretariaat van 1 \e VVD, Koninginnegracht 61 te Den Haag (telefoon, uitsluitend voor abon·

nementen-administratie, 070 • 111741).

Voor adreswijzigingen ete. wende men zich dus tot het algemeen secretariaat.

_De advertentie-exploitatie wordt ver- zorgd door de Nederlandse Daghlad Unie, Westblaak 180 (llOstlms 824) te Rotterdam, telefoon 010 - 147211.

algemeen secretariaat

Het algemeen secretariaat van de VVD is gevestigd te Den Haag, Konin·

ginnegracht 61, telefoon (070) 604803.

Postrekening: 67880 ten name van de algemeen secretaris van de VVD te Den Haag ••

klimaat van ons gezin en in l'lnze opvoe- ding."

• 'Kosmokomplot'

nder·-de loep

Hoe ver de extreem linkse mentaliteit in protestants-christelijke kringen reeds is doorgedrongen, toont ook hetgeen op 4 en 5 september in dezelfde Utrechtse contreien als het NCSV -kamp staat te geschieden. De Telegraaf (van 20 en 23 augustus) bracht als eerste in het nieuws, dat öp genoemde data op de terreinen van "Kerk en Wereld" de Ne- derlandse Hervormde Stichting van deze naam samen met de Sjaloom-groep on- der de titel: "Kosmokomplot '71" een weekend gaàt organiseren met thema's, gericht tegen de westelijke maatschap- pij en de westelijke instellingen. Het moet een soort inleiding vormen op een gemeenschappelijke wintercampagne van parlementaire en buiten-parlemen- taire oppositie. De bedoeling van het ge- sprek zou zijn om onder ogen te zien lloe parlementaire en buiten-parlemen-

taire oppositie elkaar het beste kunnen aanvullen in het verzet tegen de "geves- tigde orde".

door onze politieke redacteur A. W. Abspoel

•

Inconsequent

In het rapport van de muntcom- missie 1968 dat dezer dagen aan het parlement is aangeboden, wordt ondeJ;" meer bepleit de in de toekomst te maken nieuwe cent van aluminium te vervaardigen, voo,ral ook omdat de metaalwaar- de van het bronzen muntstuk thans reeds 1,4 cent bedraagt.

Teneinde verwarring met nikke- len munten te voorkomen, zou dit aluminium centstuk van een gat moeten worden voorzien. De com- missie gaat van de werkhypothese uit dat de cent als gevolg van de prijsontwikkeling vanaf 1980 niet meer zal behoeven te worden aan- gemaakt, aangezien dit muntstuk in 1985 in -het betalingsverkeer geen rol meer zal spelen.

Wij vragen ons af of deze ziens- wijze in overeenstemming is met de door de nieuwe regering te vol- gen Pblitiek van efficiency wat de overheidsuitgaven betreft. Im- mers, het aanmaken van nieuwe centen in de periode tot 1980 is een volkomen overbodige en ver- spillende bezigheid, vooral als men bedenkt dat in het buiten- land de kleinste pasmunt al enige tijd niet meer in circulatie wordt gebracht. Wij denken met name aan Duitsland en Zwitserland.

Het is ons niet duidelijk dat ons land zich bij deze ontwikkeling niet zou kunnen aanpassen. Voegt men hierbij het verschijnsel van de toenemende inflatie, dan is bet aanmaken van een nieuwe klein- ste pasmunt helemaal een onwe- zenlijke zaak.

Wil men inderdaad op een re~­

le wijze gaan bezuinigen zonder dat de gemeenschap hiervan on- middellijk nadelige gevolgen on- dervindt, dan ligt hier 'een kans die niet ongebruikt zal mogen worden gelaten.

G.S.

• Nederland-Indonesië ·

Zoals te verwachten viel, is het bezoek van koningin Juliana en prins Bernhard aan Indonesië in zijn grote wederzijdse hartelijkheid en spontaneïteit 'n ontroe- rende belevenis en een groot succes geworden. De Koningin sprak wel het juist woord, toen zij in haar tafelrede zei: "Ook ik zal nu uw land zien en uw volk, waarover ik zoveel heb gehoord - en dat nooit anders dan met bewonde- ring en liefde, ook in de conflictsituatie die wij in politieke zin hebben moeten doormaken, in de tijd waarin de elektri-

citeit in de atmosfeer zich in een on- weer moest ontladen."

Wie voor de televisie de reacties hoor- de en zag V'an eenvoudige Indonesische mannen en vrouwen op dit koninklijk bezoek en op de zo sterk verbeterde betrekkingen tussen Indonesië en Ne- derland, kreeg nog eens bevestigd dat ook de in zoveel opzichten noodlottige Soekarno-periode aan de wederzijdse gevoelens van sympathie en, voor zover het de wat ouderen betreft, aan de goe- de herinneringen uit het verleden niets heeft afgedaan. Het is waarlijk geen

"neo-kolonialisme" wanneer we ons niet alleen verheugen in de goede economi- sche betrekkingen, maar ook in de be- langstelling voor de Nederlandse cul- tuur en de Nederlandse taal, die vooral ook bij de studerende jeugd in Indonesië blijkt te bestaan. Het is te hopen dat, bijvoorbeeld in het kader van de ont- wikkelingshulp, deze kaiJt van onze bij- drage aan het welzijn van Indonesië niet zal worden verwaarloosd.

Slechts één ding heeft mij althans in deze dagen telkens wel gehinderd. Een gevoel van schaamte namelijk over de wijze, waarop president Soeharto en zijn echtgenote als gevolg van het tegen- woordig bij welhaast elke officiële ge- beurtenis in ons land gebruikelijke ru- moer van "demonstranten" (rook)bom- mengooiers en dreigers met alle moge- lijke gewelddaden, moest worden ont- vangen of Nederland een belegerde ves- ting was.

Gelukkig heeft de bijzondere charme en hartelijkheid, waarmee de Koninklij- ke Familie gasten weet te ontvangen, veel goedgemaakt. President Soeharto is trouwens kennelijk een wijs en nuchter man, die wel heeft begrepen dat rellen- makers niet de typische representanten vormen van het Nederlandse volk.

· • Sfeer en traditie

Nog een andere gedachte zal bij velen van ons bij het aanschouwen op het beeldscherm van de aankomst van het Koninklijk Paar te Bandoeng op zondag jl. zijn opgekomen. En wel een zekere jaloezie om het gevoel voor traditie en goede stijl dat bij dit volk zo diep ge- worteld zit. Nu weten we wel, dat dit typisch .,oosters" is en dat oost en west nu eenmaal een heel eigen karakter hebben. Maar we ontkomen er niet aan, toch geneigd te zijn dit alles wat ont- moedigd te vergelijken met de plat- vloersheid en de grofheid, die onze Ne- derlandse samenleving hoe langer hoe meer dreigen te overwoekeren.

Onder de schromelijke misvatting, dat dit de democratie ten goede zou komen, moet iedere traditie worden afgebroken en wordt elk uiterlijk vertoon als "over- leefd" in de ban gedaan. In plaats daar- van vermeien we ons in kinderachtige dingen als het afschaffen van de titel .,excellentie" en doen we alle moeite de

eigenlijk nog enige overgebleven cere- monie van de plechtige opening van de jaarlijkse zitting der Staten-Generaal (door staatsraad Korthals terecht als een hoogtijdag der democratie aange- duid) net zo lang te ridiculiseren en overbodig te verklaren tot een murw gemaakte overheid misschien ook daar- aan zou toegeven. Met het gevolg dat we een steeds grauwer samenleving krijgen zonder enige publieke sfeer en zonder de voor ieder volk onmisbare hoogtijdagen, waarin het zijn nationale eenheid en saamhorigheid beleeft.

Maar misschien is dit een dieptepunt waar we doorheen moeten, alvorens on- ze eigen "identiteit" terug te vinden.

• Ultra-linkse indoctrinatie

Hoe onze jeugd tegenwoordig met · links-radicale en duidelijk communisti- sche theorieën wordt _geïndoctrineerd heeft men dezer dagen in het "Amster- dams Dagboek" van "Dagboekánier" in Het Parool (van 21 augustus) nog eens kunnen lezen.

De NCSV, de Nederlandse Christelijke Studenten Vereniging, bureau Woud- schoten Zeist, organiseert al sinds om- streeks zeventig jaar zomerkampen voor leeftijdsgroepen van 12 tot 17 jaar (soms óók nog wel wat ouderen). Ruim 2000 scholieren en 650 studenten zijn daarbij betrokken. Veel ouders zenden hun kinderen naar deze kampen op grond van eigen ervaringen, in httn jeugd opgedaan, dan wel op grond van de ervaringen van hun oudere kinderen, die destijds aan deze kampen hebben deelgenomen.

De meeste oudel's hebben, naar Dag- boekanier opmerkt, echter geen flauw idee van het politieke en morele kli- maat, waarin zich de NCSV-kampen- nieuwe-stijl bewegen. Zelfs in de kamp- liederen komt dat klimaat duidelijk naar voren. Er is een opmetkelijk ver- schil tussen de tiende en de èlfde ("vol- ledig omgewerkte en herziene") druk.

De tiende druk is donkergroen. De elfde is rood. In die elfde druk (blz. 47) vindt men de "Internationale" afgedrukt en op de bladzijde daarvóór een anti-Vlet- nam lied. Maar het opmerkelijkste is een Spaans liedje: .,Bandiera rossa", de rode vlag, waarvan de laatste regel luidt: "Evviva il communismo e liber- tà", leve het communisme en de vrij- heid! Volgens mededeling van een meis- je, dat aan zo'n kamp heeft deelgeno- men, heeft de hoofdleidster dat twee maal met de meisjes gezongen.

Een uitvoerige nota (over bezitsver- houdingen in de maatschappij) is van dien aard, dat de schrijver in Het Pa- rool haar het beste meent te kunnen typeren als "een bekentenis tot •t marx- isme". Het gaat om "politieke bewust- wording". De leiding moet duidelijk ma- ken, dat de .,verdrukkende autoriteiten·•

(van de school, het gezin, de sociale moraal, enz.) niet het laatste woord hebben. Een meisje van 15 jaar, dat er een week verbleef, vertelde aan de Pa- rool-redacteur dat er vijf avonden was gediscussieerd. De onderwerpen waren:

seks, arm en rijk, drugs en school. "De hoofdleidster was erg welbespraakt,

daar konden wij niet tegenop."

Geen wonder dat de vader van dit meisje over deze ultra-linkse indoctrina- tie o.a. verklaarde: "Ik heb tegen dit alles ernstig bezwaar, omdat ik dit schier gewelddadige ingrepen vind in het leven van ons ltind, in het geestelijk

De apotheose zou worden gevormd door het optreden, op de slotbijeen- komst, van de daartoe uitgenodigde fractieleiders van de PvdA, D'66 en de PPR, die, als politieke primeur, boven- dien dan nog gezamenlijk zouden optre- den met hun collega's van de CPN en de PSP. Of de heren Den Uyl en Van Mier- lo zich )liertoe inderdaad zullen lenen, was op het ogenblik van het afsluiten van deze rubriek nog niet bekend.

In Trouw van 24 augustus is boven- staande lezing in hoofdzaak bevestigd.

Het is, aldus Trouw, "een weekeinde waarin verschillende kritische actiegroe- pen, die zich richten op de relaties met de Derde Wereld (wereldwinkels, Ango- la-comité, Suriname-Comité, Betaald Antwoord, X-Y · actie en dergelijke) met elkaar zullen overleggen over bui- tenparlementaire acties ten behoeve van arme landen. Teneinde een zeker samen- spel met de parlementaire oppositie te krijgen, zijn voor een forum de fractie- leiders van PvdA, D'66, PPR, PSP en CPN uitgenodigd."

Volgens Trouw zou het dus gaan om de "arme landen" en om "relaties met de Derde Wereld". Wanneer organisa- ties als Sjaloom, Angola-Comité en poli- tieke groeperingen als de PSP en de CPN daarbij worden betrokken, dan is het niet moeilijk te begrijpen, uit welke hoek de wind waait.

De heren Aantjes (ARP) en Mellema~

( chu) hebben zich erg boos gemaakt, dat "een Hervormde stichting als Kerk en Wereld voor een door haar georgani- seerde bijeenkomst liever een discussie wil hebben met lieden uit de CPN en de PSP dan met figuren uit het christelijke kamp." Hun verontrusting is begrijpe- lijk, maar zo heel verrassend is dit alles toch eigenfijk niet. Een deel van hun eigen aanhangers of vroegere aanhan- gers werkt ais "evangelische radicalen"

(men denke ook aan de ESP) aan de bevordering van dergelijke activiteiten en contacten maar al te graag mee!

Nieuws uit de partij

• In de laatstgehouden algemene ver- gadering van de afdeling Vorden werd besloten het afdelingsbestuur van vier tot zeven leden uit te breiden. Als nieuwe leden werden gekozen de. heren H. W. c. Haverkamp, mr. M. A.

Slingenberg en G. J. Vruggink.

De samenstelling van het bestuur is nu als volgt: J. W. Polman! voorzitter;

mr. M. A. Slingenberg, vice-voorzitter;

H. S. J. Albers, penningmeester; mevr.

H. F. G. Stenger-Torringa, secreta- resse; mej. J. E. Dolleman, H. W. C.

Haverkamp en G. J. Vruggink.

Friesch Groningsche Hypotheekbank N.V.

pandbrieven

een veilige belegging met zeer hoog rendement

ROTTERDAM

• Het secretariaat van de Rotterdamse afdeling is gevestigd Meent 106, tele- foon 133995.

EINDHOVEN

• Secretariaat Vesaliuslaan 30, '040·114587. -

afdeling Eindhoven:

Eindhoven, telefoon

ALLE

VERZEKERINGEN HYPOTHEKEN

••

FINANCIERINGEN

•

•

n.v. makelaarskantoor

Op de verkeerde weg

IN bestuurlijk opzicht is er in Rotter- dam nu toch wel een heel zorgelijke situatie aan het groeien. Nog niet zo heel lang geleden hebben wij in deze kroniek aan de hand van enige voor- beelden gesignaleerd hoe de bestuurs- kracht in deze voorheen zo dynamische stad snel aan het verminderen is. De fut is er helemaal uit, zo was de strekking van ons betoog toen.

Sindsdien hebben zich een aantal ge- beurtenissen voorgedaan die wijzen op een waarlijk verontrustende ontwikke- ling. Meer en meer krijgen wij het ge- voel dat op bestuurlijk niveau en in het lokaal-politieke vlak zulke scherpe te- genstellingen en zulke hevige spannin- gen bestaan, dat zich de benauwende vraag opdringt of Rotterdam onder deze omstandigheden en verhoudingen nog wel lang bestuurbaar zal zijn.

In kort bestek kunnen de recente ge- beurtenissen, waarop wij daarnet doel- den, als volgt worden weergegeven:

a. de raadsfractie van de PvdA, die zich te dezer zake gesteund weet door de fracties van D'66 en de CPN, is boos over de manier waarop burgemeester Thomassen gebruik maakt van zijn ad- viserende stem in raadsvergaderingen;

ûj heeft daarover een brief geschreven aan de (onder voorzitterschap van de burgemeester staande) commissie van algemene zaken;

b. bij de behandeling van een nota Jver de RET in de raad is de irritatie van de oppositie ook openlijk tot uiting gekomen; er was complete rebellie te- gen het streven van de burgemeester om ter wille van een goede opinievor- ming uitstel van behandeling te bewerk- stelligen voor vier door de oppositie ingediende moties;

c. uit een openbare vergadering van de commissie voor stadsontwikkeling zijn de fracties van de PvdA en D'66 - naar later lçwam vast te staan volgens een vooraf beraamd plan - demonstra- tief weggelopen omdat zij het niet eens waren met bet beleid van het college met betreklQng tot de overdracht van hinderwetbevoegdheden. Hierbij valt te

Jedenken dat de socialistische wethou- der Jettinghoff de vaste voorzitter van deze commissie is.

Ziedaar enige nieuwe tekenen van wat we zouden willen karakteriseren als be- stuurlijk milieubederf. De raadsleden van de PvdA en D'66, die zich altijd

>pwerpen als de geharnaste bestrijders van elke aantasting van het milieu, moeten wel met gasmaskers oplopen als

~ij niet de kwalijke geuren opmerken die opstijgen uit het moeras, waarin zij het politieke bedrijf in het stadsparle- ment aan het veranderen zijn.

Het moet maar eens in alle duidelijk- heid worden gezegd. Door toedoen van de oppositie wordt de sfeer binnen het bestuurlijke apparaat verziekt. In de raadszaal heerst tegenwoordig het nega- tivisme. Constructief werk wordt nau- welijks meer verricht. Van de meeste raadsvergaderingen kan de onpartijdige waarnemer geen andere indruk meene- men dan dat .,het linkse element" syste- matisch bezig is tegen het college te schoppen, zoals dat in de volksmond heet.

Tegen het college in zijn geheel èn tegen de individuele leden daarvan. De socialisten richten hun giftige pijlen even gemakkelijk op hun geestverwan- ten achter de groene tafel als op de dagelijkse bestuurderen van andere poli- tieke signatuur. In het bijzonder de bur- gemeester, toch ook van onverdacht-so- cialistischen huize, kan bij hen geen goed doen.

Nu kan men over de heer Thomassen denken zoals men wil. Degenen die zeg- gen, dat hij zijn mond weleens voorbij wil praten en dat hij ook weleens wat geëmotioneerd kan doen, hebben geen ongelijk. Maar wie waagt het zichzelf volmaakt te noemen? De eerlijkheid ge-

biedt te erkennen dat de heer Thomas-

~en genoeg kwaliteiten heeft om hem tot een goede burgemeester te stempe- len. In elk geval verdient hij niet de bejegening die de socialisten en hun meelopers menen hem te mogen aan- doen.

Blijft de vraag wat de oppositie tot

Massaal protest

DE commissie aanwijzing luchtvaart- terrein Eindhoven hield op donder- dag 26 augustus een hoorzitting tenein- de mondelinge bezwaren aan te horen ten aanzien van het verleggen van de startbaan op het vliegveld Welschap, waardoor Eindhoven grotendeels van la- waai-overlast zal worden bevrijd, maar enkele honderden bewoners van de randgemeenten ermee zullen worden ·op- gescheept. (Zie Vrijheid en Democratie

van 22-8 j.l.).

Behalve dat er ongeveer zestig men- sen tijdens de zes uur durende zitting het spreekgestoelte beklommen, zijn er bij de commissie bijna vierduizend be- zwaarschriften binnengekomen. Massaal protest kwam er vooral van buiten de agglomeratie uit de Kempen. Ir. Barten uit Vessem bijvoorbeeld, die sprak na- mens het streekorgaan Kempenland, stelde dat het onbillijk en onrechtvaar- dig is dat de gemeente Eindhoven wel de voordelen wil genieten van het dicht bij de stad gelegen vliegveld, maar de nadelen wil afwentelen op andere ge- meenten. Bovendien hekelde hij de haast achter de vliegveldplannen. "Ze doen me denken aan een overval," zo zei hij.

"Hopelijk heeft deze hoorzitting geen overeenkomst met een schijnproces in de bezettingstijd, waar de doodvonnis- sen al klaar lagen voor het proces was begonnen." Hij waarschuwde de aanwij- zingscommissie ook om zich niet te la- ten leiden door de belangen van de in- dustrie op korte termijn. "Want", zo stelde hij, .,de belangen van de industrie op langere termijn zijn alleen maar ge- diend met het behoud van de leefbaar- heid van deze streek".

Andere bewoners uit de Kempen bena- drukten het "onfatsoen" van Eindhoven

om het eigen "vuil" op zijn buren af te schuiven. Ook werd betoogd, dat de Kempen in de tweede nota ruimtelijke

ordening aangewezen is als park- en re- creatiegebied van nationale betekenis.

Een van de thans al bestaande recrea- tiegebieden het Eurostrand trekt op een mooie zomerse dag nu al meer dan veertigduizend bezoekers. Bovendien zo werd betoogd, wonen in de Kempen veel forensen, die het ongemak van de grote afstand tot hun werk op de koop' toe nemen in ruil voor de rust en stilte van de natuur. Zelfs mensen buiten Brabant hadden de moeite genomen naar de hoorzitting te komen om van hun pro- test te laten blijken, zoals enkele kam- peerders. Verder waren er veel protes- ten uit de kringen van het onderwijs: de rector van het Riethoviuscollege in Eer- sel betoogde, dat het lesgeven nagenoeg onmogelijk zou worden, als de Wel- schapplannen doorgang zouden vinden.

Een onderwijzer zei: Het is afgelopen met de .,contente" mens in de Kempen.

Een Kempenaar loopt nooit voorop, maar àls de Kempenaren eenmaal in beweging zijn, zijn ze niet te stuiten .••

Het onderwijzend personeel had door overblijfmogelijkheden voor de kinderen ook moeders in de gelegenheid gesteld de hoorzitting, die 's morgens om tien uur begon (een tijdstip, dat ook veel kritiek ontmoette) bij te wonen. Van die gele- genheid werd druk gebruik gemaakt.

Veel kritiek uit de Kampen gold ook het feit, dat de Kempen niet tot de ag- glomeratie Eindhoven behorend, met zijn veertigduizend inwoners helemaal niet in de plannen gekend was.

Uit Eindhoven zelf beklommen maar drie protesterenden het gestoelte, wat enkele Kempenaren de uitdrukking ont- lokte: Het hemd is nader dan de rok.

Een van deze Eindhovenaren, mevrouw Plantinga trok, sprekend namens de Werkgroep voor Natuurbehoud en Mi- lieubeheer in de Agglomeratie vergelij- kingen met de destijds gevoerde actie

haar destructieve gedrag beweegt. Ran- cune over de manier waarop na de laatste raadsverkiezingen een college op brede basis tot stand is gekomen? Ze- teljagerij van bepaalde eerzuchtige, zo- genaamde progressieve figuren in de linkse fracties ? Tegenstellingen van persoonlijke aard?

Het waarschijnlijkste is dat deze fac- toren - en misschien nog wel enkele andere - samenwerken bij het veroor- zaken van de politieke en bestuurlijke moeilijkheden in Rotterdam. Zoveel is echter zeker dat in het belang van de stad en haar bevolking aan die moeilijk- heden niet snel genoeg een einde kan komen.

Voor de oppositie is het ogenblik van bezinning aangebroken.

• Het toenemende vandalisme, waar- over uw Rotterdamse medewerker in zijn vorige kroniek heeft geschreven, heeft de aandacht van de politici. Met name de heer W. Baggerman, liberaal gemeenteraadsHd heeft over dit onder- werp schriftelijk vragen gesteld aan b .. en w. De vragen zijn toegespitst op een uitlating van een telefoonambte- naar, hierop neerkomende dat de politie tegen de vernieHngen aan en in telefooncellen niets wil doen.

• Als een Rotterdamse woningbouw- corporatie, naar Arnhems voorbe~ld, galerijwoningen zou willen bouwen voor de huisvesting van buitenlandse arbei- ders, dan zouden b. en w. daar niet af•

wijzend tegenover staan. Dit heeft het college aan de raad medegedçeld in antwoord op schriftelijke vragen van de heer w. Baggerman.

/

• Naar aanleiding van schriftelijke vragen van mevrouw drs. N. Smit- Kroes, liberaal gemeenteraadsHd, heb- ben b. en w. medegedeeld dat het nooit uitgesloten en ook niet te voorkomen is, da een ambtenaar buiten het ambtelijke kader mededeHngen doet die nog niet voor openbaarmaking in aanmerking komen. Zulke conflictsituaties hebben zich echter volgens het college nog niet voorgedaan.

• Mevrouw Smit heeft ook antwoord gekregen op haar vragen over het uni- forme karakter van de snelheidsbeper- king voor motorvoertuigen. Uit dit ant- woord leren wij dat - in afwijking van de voor een bebouwde kom in het alge- meen geldende maximumsnelheid van 50 km - voor een aantal invalswegen is verhoogd tot 70 km. Voor een aantal andere invalswegen is dit om tech- nische redenen (nog) niet gebeurd.

Kleutertje luister

Volgens het jaarverslag van het Nederlands Centrum voor De- mocratische Burgerschapsvorming dreigt ons land bij het verlagen van de kiesgerechtigde leeftijd vergeten te zijn veertienjarigen en iets ouderen het besef van hun burgerrechten bij te brengen. In het verslag wordt er op gewezen dat bij de volgende verkiezingen ook de achttienjarigen naar de stembus kunnen gaan en daarom wordt een pleidooi gehouden voor politieke vorming bij kleuter- en basisonderwijs, (politiek) vor- mingswerk en andere methoden om het politieke bewustzijn van de Nederlanders te verbeteren.

Dat door de verlaging van de kiesgerechtigde leeftijd op de scholen meer aandacht aan onze staatsinrichting zal moeten wor- den besteed, lijkt ons een duidelij- ke zaak. Doch of daaronder ook

"politiek" vormingswerk moet worden verstaan, menen wij te moeten betwijfelen. Dat een der- gelijk politiek vormingswerk reeds op de kleuterschooi zou moeten beginnen achten wij rond- uit irreëel en belachelijk.

Men kan in zijn ijver om te streven naar politieli;e bewustwor- ding van de jeugdige kiezer ook te ver gaan en dat doet bovenge- noemd Centrum naar onze smaak dan ook zeer beslist.

G.S.

tegen 'uitbreiding van de militaire oefen- terreinen bij Oirsch,ot . .,Nog meer dan de Oirschotse hei, is Welschap gesi- tueerd in de voortuin van ons gewest", zo betoogde zij. Anderen noemden het pure waanzin -om de ramp, die Schiphol heet, te herhalen. Een huismoeder stel- de: "De natuur heeft miljoenen stem- men, maar voor velen der bestuurders

VERVOLG OP PAGINA 6