Partij-toets voor stengelaaltjes in tulp

(1)

Partij-toets voor stengelaaltjes in tulp

Robert Dees

1

_{, Joop van Doorn}

1

_{, Peter Vreeburg}

1

_{, Peter Veenhuizen}

2

_{, Renske Landeweert}

2

robert.dees@wur.nl; joop.vandoorn@wur.nl

1)_{Praktijkonderzoek Plant & Omgeving} 2)_{Blgg AgroXpertus}

Postbus 85, 2160 AB Lisse Postbus 170, 6700 AD Wageningen

Tel: 0252-462121 Tel: 088 - 876 1010

E-mail: infobollen.ppo@wur.nl E-mail: klantenservice@blgg.agroxpertus.nl

Internet: www.ppo.wur.nl Internet: blgg.agroxpertus.nl

Inleiding

Jaarlijks worden er tijdens veld en exportkeuringen bij tulpen partijen gevonden die zijn aangetast door het

tulpenstengelaaltje en moeten worden vernietigd.

Onderscheid tussen aaltjeszieke bollen en bollen aangetast door andere ziekten (bijvoorbeeld zuur) is bij uitzoeken soms lastig. In samenwerking met Blgg AgroXpertus werkt PPO aan de ontwikkeling van een praktijktoets om stengelaaltjes in tulpenuitschot te detecteren. Het doel: het vroeg detecteren van een besmetting van stengelaaltjes in plantgoed.

Voorwaarden van de toets:

• deels op het bedrijf zijn uit te voeren • eenvoudig van uitvoering

• gevoelig

• geschikt voor grote aantallen bollen

• uitslag moet binnen een aantal weken bekend zijn

Principe boltoets

• Voor de toets worden uitschotbollen gebruikt

• Bollen worden op bedrijf onder water gezet (~2 dagen) • Bollen worden uitgehaald en water wordt voor 24 uur

weggezet om te bezinken.

• Bovenste deel wordt afgetapt, waarna de prut met eventuele aaltjes wordt aangeleverd voor toetsing. • Detectie van stengelaaltjes vindt plaats met een

moleculaire DNA toets op het lab.

Monstergrootte vs. detectiekans

0.0 10.0 20.0 30.0 40.0 50.0 60.0 70.0 80.0 90.0 100.0 0 200 400 600 800 1000 1200 1400 D et ect iekan s ( % ) Monstergrootte

Detectiekans bij verschillende besmettingspercentages en monstergroottes

5.0% 2.0% 1.5% 1.0% 0.50% 0.20% 0.10% 0.05% 0.02% 0.01%

Resultaten 2011

• Twee methoden zijn getest: douchen en dompelen • Stengelaaltjes konden met de dompelmethode worden

aangetoond in een monster van ± 500 gezonde bollen na toevoegen aan het monster van stengelaaltjes of enkele zieke bollen.

• Stengelaaltjes zijn met de dompelmethode aangetoond in uitschot afkomstig van besmette praktijkpartijen.

Geteste proefopstellingen: douchen (A) en dompelen (B)

Plannen 2012

• Bepalen gevoeligheid van de toets • Opschalen monstergrootte in de toets