Gcrcgistrect· aan tlie Jloofposlmntoor as 1n Nuusblad.
Jrg. 6. Kaapstad, Woensdag, 23 April 19,l7 1\r. 21.
Pers
·
~@
lf3
g
Versl{ili
van
100
Stemme
PTI
us
189 I{iesafde] ings
Die Vyfde Sterfte
(of Sesde Herrysen
is?)
van
die
Ossewahr
andwag
GJ<.:SlE:-.1 DEUR DIE lHtlL VAN DIE VYAND
Ons lescrs sal die onlangse persoffensicf van die vyand
het·-iuner;, 'n beweol'(lc ,Grootraadsl.:risis is lleur <lie hele l>er·s, met gcwaanleenle uitsondering van Die Vaderland, wyd en syd ui t-basuin. 'n Pa:H' aanhalings is nogal lesenswaar<1ig, veral ns onthou word llat die tydspar1 slegs drie of vier rnaande be:slann. ,Onthulling van O.B.-sake lei '
tot Ernstige Bespr·eJdngs.
I
Slegs 800 Lede oor. ,Bcrigte dui aan dat 'n skeu-ring onder die oorblywende 1ede
van die O.B. p:aasgevind het en dat die Iedetal nou slegs 800 tel, terwyl die Grootraad erns -tig verdeeld is oor die kleu
r-vraagstul~" (Die Rand Daily Mail, 8 Januarie 1947).
Dit was, luidens die
vyande-like pers, die posisie drie maan-de gelemaan-de. En nou? Ons haal aan uit die ,Star" van 24 Maart
1.!. (Hoofa rtikel) :
Opposisie-Eenheill.
,Dr. Malan se party, bewus van die feit dat hulle die 1943 -verkiesing n.ie kon wen nie, het hulsel E ten doe! gestel om aile mededingende oppos1S1egroepe te vernietig voor h,ulle die ei
n-clelike aanloop na die mag ( d.w.s. in die 1948-verkiesing) cloen. (Soos wy:e generaal
Kemp destyds gese het: ,Nou moet stal skoongemaak word"
- Red. Die O.B.) Die Malan-Havenga-ooreenkoms is 'n
er-l<enning dat· hierdie
vemieti-gingspoging misluk het. Picks van sy (opposisie) mededingers te vernietig, moet die H.N.P. nou met !mile ooreenkomste maak .... Hieruit vloei sekere belangrike konsekwensies. Die Afrikanerparty is, wat getalle
betref, swa.k en dit !'an nie die skaal vee! laat sak nie. Sy be -tok~nis
le
veelmeer in die •fcit<lai <lit. mel' antler groepo shal,el wat se<lert l!HO 'n tuiste vir die
volgelingc Yan gcneraal Hert-zog aangebied het. Dit is dui-delik dat hierdie ooreenkoms ge -mik is om die 'deur oop te maal' Vil' die Ossewabrandwag en die Nuwe Orde, vera.\ die eersg e-noemde (die Ossewabrandwag)
wat van!lag <lie groot gros Yan die J'>adylose anti-regeringstcm-mo bchels."
En in dieselfde uitgawe skryf
die ,Star" in verband met die tussenverkicsing in vVo lmarans-stad: ,Daar is ongeveer 6,000
I
I
I
l
I
I
I
Daar het u clit! Die Uniaie le<lctal van die O.R is maa1·
800 (volgens die Daily l\1.ail) _en die \'\'olmaransstad sc O.B.-g· e-sintles tel sowat 900. Kon hulle
nie die bok se oor en Jdoutjie nader aan mekaar gebring het nie?
Uit hierdie aanhalings kan die leser sien dat die O.B. glo dood was .... of byna <loo~ .... in Januarie, !.!., en dat die O.B. dt·ie maahde later ,Die groot gros vrin die partylose anti-re
-gci·ingstemme behels." Presies hoeveel hierdic groot gros is,
weet die blaaie nie te vertel nie,
maar dit is darem meer as 800 omdat \Volmaranssta.d al!ccn sowat .negehon(lenl tel!
Ons antwoord net: nic net is die O.B. !ani< nie dood nie; hy
gaan nog baie van die voor-barige cloodseggers oor~eef!
~
®~®rDmJ~ S~
~·~~ ~~t®~
~\~ l~m~~
Siam~~r~
,
.
Die
O
ssewahr
a
m
lwag wag :nog
O!>
die
laaste st
a
p
i
n
die
v
o
lt
ooiing
van
Afnkancr-s~unewerldng,nl. vriendskap t
ussen die
If
.
N
.P
.
en
d
ie
O.
B. Daarna
s
al
die da
e va
n die
r
egeri
n
g
gctd wees,
h
et
d
ie
Kommandant
-
generaal, dr.
H
a
ns
vHnHen
sl
m
r
g,
op 'n
vergadering t
e Belfast
g
e
se.
·
BELl<'AST, 14 APRIL. - On- aan mekaar te staan. Die
der beskerming van die Osse- Friends of the Soviet Union
wabranctwag het dr. Hans van van die jongste verlede raal<
Rensburg voor 'n stampvolle nou in die verleentheid met hul
stadsaaJ op 'n openb·are verga- Friends en. sock nou steun. 'Tot
denng opgetree. Hoofgeneraal selfs generaal Smuts wat die
\Viid het hom venvellwm en Sowjet oftewel kommunis ses
hom aan die gehoor wat bestaan jaar lank vertroetel het, se nou het uit O.B.-, Herenigde Party- d~.t die kommunisme gevaarlik
en Verenigde Party-ondersteu- word en deeglil' dopgehou moct
net·s, voorgestel. Dr. van Rens- word. Dis nou nie meer so erg burg het gese clat die clae van. die Broederbond n·ie, hoewel mi
-gevangeneming, tronkstraf en nister Conroy nog in sy ver
-internering soncler verhoor ge- leentheid die droogte aan
laas-luld,ig verby is. Nieteenstaan- genoemcle se acll·es wil bepaal. de hierdie vervolging het die Sprel.:er beldemtoon <!at ha
rt-O.B. a! die tyd gese wat hy Jili:e samewerkiug eerr; binne
wou en sal hy voortgaan om dit A.fril;:aanssprekende geledere
te cloen. Politieke aangeleent- gevincl moet word aleer
same-hede het so ontwil<kel dat by werJdng met die Engelsspr c-alle Afrikaners 'n baie groot Dr. J. F. J. van Rensbln·g J;:endes van ons land gcsoek lmn behoefte ontstaan het om nacter word. D!e broers moef eers lwl
eie ldeinlil;:c rusies on<le1· mc -lmar sl;:!k om respcl·: en same
-TWEE
WERELDE
LA
NGS MEI{AAJR
Die samcsprekings tussen die Yiet· ministers van buitclandse
sa!;:o oor· 'n. vretlcs,·erdrag met. Duitsland, helt na. sewe wel\e van
vrugtclose gcsul;:kel in l\'Ioskou mislnl;:. Bevin en 1\Iarshall het JJe:sluit om iu te pak en na, hul Jande t:erug te J;:eer ontler die, bcsef da.t eaar voo,·taan t.wec wcrclde bestaan.
-Die westersc moondirecle het.
o.n. aang·edl'ing O[l die ck ono-_
miese eenhcitl van Duitslar~d en wysigings van die bepalings Yan Potsdam ten opsigtc van (lill
Duitse oosgr·ens. Op hienlie punte en al die ander wou die
Rnsse nli<s toegee nic. Na. berig wonl het gen]. Marshall beslnit
om JJa. Amet'ika lerug te l<eer met die voorneme om die AJ ne-ril;:::umse belcill u!t te voer·
son-der inagneming van die Russe.
,....
Uy gaan hom b~ywer vit· die
ckono111iesc rehabilitasje van
die Duitse gebied onder Amer i-l;:aansc gesag; die volvoel·ing
. van verpligtinge teenoor Grie -J;:elan<l en Turk~·e en op e.nigc
a.n<ler· pie!;: \\'aar dit no<lig is om
hulp te verleen; 'n beter· ver-st.:uulhouding met Argentinii:i, en die han<lha\\·ing van 'n mili· tcre mag wat toepassing van di.e Arncrikaanse beleitl sal ,,·aar·borg.
werJ<ing van die Engclso neef
te '&.·wag.
EERSTE STAP
Noudat claar deur mnr.
Ha-venga en dr. Ma!an in 'beginsel 'n begin gemaal< is met same·
werking teen die huidige rege -ring, is die dae van die regering getel. D!e O.B., g::um sy uiter -ste l;:ragte inspan om die sam e-\\·crking t.ecn die .Hege:·ing tc ondersteun. D!.e O.E. is <lanl;:-baa.r vir die mate van ;.;amewer -king wat bereil;: is, maar meen clis nog maar net die ecrst~ :stap in di6 ~·igting. Daar is clrie groot groepe in opposisie teen die huidige regering. Die O.B.
en Afrikanerparty het rnekaar reeds gevind. Nou het die A.P. en H.N.P. mekaa,r· gevind. Die der·de stap is dat dfe H.N.P. en
O.B. mekam· nog die hande
moet reilc Spr. meen dat die Havenga-M:a.lan-ooreenl,oms die brug sal vorm vir die laaste
stap. Venvyte en verdenkings van goeie gesindheid moet einae
kry, dit dien slegs om Afril<
a-nergroepe uitmel,aar tc hou. Die
O.B. het die volste vertroue in die eerbare en opregte bedoe -lings van mnr. Havenga en
A.P. Dit het geblyk verlecle jaar met die A.P.-!wngres in Bloemfont'ein.
UITGEKOOI
vVyle gen.!.. COtll'Oy het die O.B.-Grootraad uitgenooi na die kongres, en sy verteenwoordi -gez· is claar met oop arms ont
-. vang. Daar het die A.P. en O.B. mekaar gevind.
:Met clie Jaaste verkiesing het die O.B. aangebiecl om ·n
een-(Vervolg op bladsy 8)
Stadt
Verwoe§
Deur
Skip
Se O
ntploffing
ldesers in die afcleling. By
die vorige algemcne ver kie-sing was daar 'n anti-rege-Tingsmeerderheid van 1,400. Daar !>s sowat 900 Os scwa-braru.lwQ.g·-en sow~.t 600 -1\f r!-Jcanerpa.l'ty-mHlersteuners In die liicsafclcling.''
Duisende walvi!lso Is tlia afg·elope 'maande <leur walvisva1rrllers in rlle wat·crs van die §nidpool g·e\'afig. Die \\ alvisse wcrd opgel/OlnP ten elnde hnlle op die \nttcr te laat: dryf nadat lsulle met Jwrtloene gesldet !s: O!e llal'!X><It\·toe:rust!n g· Js te 9ien op die voorstcwc
'n GewelcUge ramp waarin rneer •3S 1200 mense die !ewe v.crloor het en 4,000 beseer is, het verlede weelc in Texas City, Noord-Amerika, plaas-gevind toe 'n Franse s!,ip vol am,monium-nitraat o11tplof llet. Honclercle huise is in puin gele as· gevolg van
'
n
reel's onl-ploffings sowel van ander sl,e
-pe in die hawe as olie -opslag-plekl;:e en cllemiese insla!lasies·
ill die n~byheicl van die llO.\V'e.
Die skado word deur die versek-eringsmaatsk,appye op tussen £10 en £20 'miljgen ge-skat.
van die jagsltip, rnct sy buit langs hom.
BLADSY TYVEE ,DIE O.B.," WOENSDAG, 23 APRIL 19·17
W
aanJlering
V
mrn
01llldl=Gevange]]e
9
JfJl
Langs hierclic wcg \Vlens ons, Ben on Marictjie Botha, ons waan!ering uit te spreek; teen-oor al die vriend~ en groepe
vir die bclangstelling, te
lc-gramme en goeic wcnse mel
die gtelecntheid van ons huwe -Iik, 8 l\'[aart 194.7.
iV.aar ons vir jare in 'n toe-stand van onsekere vcrwagting verkeer hct; waar ons nic ge -wcet het wat die tockoms vir ons sal inhou, wanncer ons by (l~c einde van ons tydc!i!{e skci
-ding kom nie; daar was die
hartlikheid en ondersteuning
wat ons juis op daanlie l<ritiel<e
oomblik onLvang het; soos di~ holder son wat 'n mooi more nog mooicr maak.
DIE O.B.,
OpnuuL het ons gc\·oel dat
di~ organisasie waaraan ons
hchoort, sY louse van naastc
-dicns nie net vcrkondig nie, maa·r daadwerldik uitlceL
Ons wil gra.::tg spesialc nlel
-ding maak van al die persone wa t \·crantwoordelik was v1r
die .Ceestclilw onthaal op K,li p,-Jwppies. Daar 1wn ons ni.e
help om klein te voel onder sovccl huldebctoon nic, met net die bcsef ilat ons Gocl vir die Os:;cwabrandwag dan!<, o.s 'n sel<erc wcte waL in ons gedag-Les bly deursl<emer het.
In \Volr.1aransslad was die onlvangs, nie J1Ct van familic
en vrjcndc nie, maar ver31 ool<
van die O.B.-1\ommando nic
mindcr hartlik nic. En toe ons
in Slcllcnboseh van die trein stap, was die O.B. weer daar· om ons te onlvang en ons on -baatsugtige hulp en steun le
bied lot ons gcvestig was.
K.G.
Al di!C belangstclling en on
-derslcuning het ons laat bc -sef dat ons tussen ons YO lks-genote vcrkeer, of dil noual in Koord-Trans\-.3.al of in Sui d-Kaapland is. Dit hcl ons dan
ool\ weer opnuut. bcstcl mel
di.e sei\Cr wctc clal ons die
spoor van ons volk sa vry -wording nie byster lmn raak, as ons volg waar ons Kom -mandant-gcneraal lei nie. a! gaan dit soms deur diep
wa-HELD
VAN
SPlOEN
-K
OP
7
<
1
·
J
AAR OU
D
Genl. Henri Slcgtkamp, dieHeld van Spioenkop, he~ op 19
April sy '7·1sle geboorledag hordcnk in frisse gcsondheid. Hy js 'n wccl< of wat tcvore aangen3.am \'Crras deur dat 'n lderemaker op Middelbu1·g hom
onverwags onlbied hel mel die
vcrsoek om vir hom 'n pak
l<lcrc ter waarde \·an £20 to
laac maak in opdrag van 'n
mnr. C. Kruger, Goldstream, Queenstown.
Coneraal Slcgtkamp skryt
daL hy hierdie geskenk Yan 'll
Afril\aner van harte waardcer,
GE
S
LAAGD
E FUN
K
S1E
Die Hoopstadsc l<ommando (vronc en mannc) hel Vl· y-hcidsdug op die plaas De Kroo"l gevicr, waar 'n l>:t.ie geslaag<lc funl<sie gehou is. Cocie on
dcr-slcuning is ool< ontvang van
Afrilwners buitc die Beweging, en die mooi beclt·ag van £35 is
jngesamcl tesamc met die geld
wat in die offel')(iSsie gcgooi
is.
lers. Dil is slegs die slryd
wal tot oorwinning l<an lei en
daarom wil ons nogeens sc: ons is nog steleds lot u di-cns, Generaal. Vl'annocr u die maat
a.::l.ngcc, sal ons marsjeer, wanl ons wecl ons slap op cUe weg wat lot oorwi.nning lei.
Gevan
gene.
'
So
ere
Sy
Kind Weer
N«JJ Vier Jaar
PRETORIA, 9 APRIL. - J.
A. Wentzel, 'n politieke gevan
-gcne, wat gcdurende 1943- 1944
'n vonnis van 18 maandc in die
plaaslike tronk uitgedicn het, is
dadelik na sy ontslag weer in hcgtenis genccm en weer tot vier jaar hardepad veroordeel.
Hy was nog besig om hic r-<lic vonnis uit le dien toe hy
lot ':1 Yerdcrc yyf jaar ver -oordeel was op 'n ander poli
-liel<e aanklag.
Vanot::-geud hct die oppcrbc -waal'<ler hom ont bied en hom
mecge<leel dat hy ontillaan \\'Or<l. Sy eer:-IP gcdagte was
aan >'Y ldnd wat. hy vier· ja:u·
Ina!'; gc,:;ien hoi, r;n \\'at. nog in
die \\'ieg was toe hy gean:est('er·
is.
OPGESKORT
Na (lie gewone en konings
-remissic van sy vonnis afgctrek
is, moes mnr. \Ventze! nog
twec jaar en dric maandc gc
-vangenisstraf docn. Hierdic
deel van sy vonnis i.s opgeskol·t, volgcns hy van die gevangeni s-owcr·hcid verneem. Hy verkcer
tans weer op vryc voet met die ge\·angenisdeure ,·jr hom wyd oop by die gcringslc oortreding;
want as hy aan enigc misdaacl
sl<ulclig bevind word, sal hy,
benewens die straf vir daarclic misclaad, ook nog sy opgeskorte
vonnis van 27 maanclc plus die gewone rcmissie van 27 maandc
moet uitdicn.
Sffoer$
t((Bk
ung
!Ei
n
dig
Die slocrslal<ing V·:tn <lie
Spoorwcgambagsmannc sal
Vrydag beeindig word, \'Oigens
bcsluit \·an hul vakbondbcstuur verleee \\'CCI<. In 'n Yerldaring
docn die bcsluur 'n bcroep op
die manne om <lie werk nor -ma.:llweg I.e henat en I.e wag
op die t.~\·indings van die k
om-mi~sie Yan on<lcrsoclc Verklaar
is dat die staking gcnoegsame bcwys was van hul onlc vreden-llCid.
HONDOM
WERELD
IN
79
UUR
'n Nuwc vliegrekord om die wereld is verlede woe!< opgcstel <leur die Ameri l{aan-sc pen-magnaat 1\liiton Rey
-nolds, \\·at in 'n eertydsc vegvlicgluig die reis om die
aardo ·in 78 uur en 55 minu
-te afgclc het. wat meer as
12 uur vinniger is as die
vot·igc relwrct \vat in 1938 op-gestel is.
Die afstand wat hy afge
-le het, is 20,000 myl, en het gegaan oor Frankryk, Inclie.
SjiJl:l, Japan, Alaska en
Noord-Amerika. Die reis is
tc~n 'n gemidcloldc snelheid
van 300 myl per uur afgel~.
Gebiedslieier
Met Verlof
W:lggcnl. J·. H. Uiehlo1· Die K.G. het, aan gehicdsge -ncraal J. G . .•. Opperman ve r-Jo( van af~\·csigheid toegcst nan
\'flrl J 5 April t ut 1 August.us.
Waggencraal J. H. R!chlcr sal
waarncem as Gcbicdslcicr vir
<lie pcl'iode.
Duitse
See~ui
rferug
Duitse scclui wat lydcns <lie· oodog in die Unic geint.erneCl' was, en ,van die Britse b csct-tingsgebied in Duitsland af-komslig is, het opc!rag onlvang
om op 30 April in Dw·ban
skecp I.e gaan vir rcpatria:;ie. j\feestc van hierdic matrosc was die afgelope maandc woon
-agtig by goeclgesindcs op plasc en in stcoe in ·die Unie.
Neurenlberg
lEis
Nog
Stee
d
s
SU<OJ
gof(er
s
Onclerwyl die wapcns blink
gcn·yf word vir die volgcnde
oorlog teen Rusland, is die Ge
-aliicerdes in hu! d\\'aashcid nog steeds besig om Duitsc miliU!re leiers in ~eurenberg tc verhoor en to straf vir .. misdade'' wat
<leur albei oorlogvocrcnctes ge-pleeg is.
Die jongstc slagoffcr is
\'elcl-maarskalk Erhard J\'Uich, wat
verlcde week tot lewcnslange
tronl<straf gcvonllis is o.a. om-dat hy dec! sou gehad hct aan die gebruik \'an .. sla"·e-arbei -dcrs" en die deportasic van
mcnsc - ding-o wat nic nnt. 111et
instemming van !lie Vi'e.-tPrse
Geallieerdes op reusc-!'i>nal in
Oos-Europa plaasgcY!nd het nic,
maar \\·at hnllc vandag nog opcnlil< rloen in l~ngeland en Franlnyl{, wanr honderddu iscn-de Du!tse Jo·ygsgeY:Htgcnes
twco jnar na.• die oorlog Yer -pligte arbeid YCrrig teen
han-<lict-vergoeding.
Nffi
GENOEG
Mnr. Johan Schocrnan, Bro~ derstroom. skryf:
Onderstaandc tclcgTam hct. ek aan d1·. MaJ.::tn en <lr. Jansen
gest.uur:
Na scwe jaar \·an
ongemo-ti\·cerde twis wyl ons vadcrland en \\'ereld deur smcltkrocs gaan, het die b'erg nou 'n muis
geba;ar. Voorwaardclil<e same
-working wat nog nie cons Pirow Van Rnsburg insluit nie. Wat 'n lreurspel!
BrriU~e
V
~~
T
~tr\ll!g
Uit
Persn~
:
lRIDA~~~
Staan1
NSid~r
Ihiltanj(' het bcsluit om al .-y Jandmagto in Persic (Jrak) in
die \·olgendc paar maande terug tc trek Teen September sal nog net (lie lugmag daar oorbly. Hicnlie t.roepe hct Engcland dwa.r
s-tlcur die ool'log on tydens die on!angse gespanne verhouding tusscn
Persie en l!ic Sowjet (laar aangehou ter versturking Yan S.'' houvas op die ~Iiddc-Oostc.
Gely!dydig- met. hicnlio
aan-I\Ondiging hurig die ()\'Ct·scas
lntelligeucc Digest dat Rusland
:>c bclangst('l!ing in Persie weer
in (lie geheirn h(•gin oplccf. Vol -gens hierdic bron is clit Rus~and
sc oogmerk om op Persic en
Spanjc te l<onsentrecr nou dat
J\ mcril\a hom die loef afgcstcek !let. in Griel<cland en Tul'l<ye. Die clad maalc ook melding
van Russiese troepebewegings
in c1ie rigting van die Swartsce. Die indruli: \\'on! geskcp asof Hu larHl Yoorlopig- begin afsicn
,·an die \\'CSto a.- gevoig n111 die
1\ mer·il<aanse vasberadcnltcid
orn 'n stol< \'OOr bolsjc\\'isf icse uitbrciding in \Ves-Europ:t. tc
sleek. Volgens 'n bcvelhebber van cen van clio torugtrcl<kendc Rus$icse clivisics, kecr die troe-pc terug na Rusland in die rig
-ting \·an Odessa, ,Hiervandaan sal hulle na die Ba:kan gaan waar hulle die Sowjct-belcid clie beste sal kan dien."
Alles dui daa1·op, aJd11s die
bcrig, dat Husland. hom van a;e weslo afwend en besig is om te konscntTce1· op die Ballmn, die
i\l.iddc-Ooste en A:;ie.
Berugte
G
e~&
·
B~rrn@~
'llf
Slft
Smokke~
lJE~E!R
liS SEllJN
~~AN
KAAPSE
liMMllG~ANI
'n Joo,lse ondergrondsc l>cmlc
\\·at op groot Sl\aal geid ge -smo!d;:el het, is Yerlede \H:CI>
opgediep toe die Ie.iur, cne !\'lax {ntrator, gf·vi111ge gericcm i:;.
Die l>cnde het. toerlste \·an
geld voorsien wanncer huJ:e die vasteland bcsoek en mcer wil uitgee as (lie voorgcskrcwc be -clrag van £75. Die . tjel< ·wat hulle dan onwettiglil;: teen 'n behoorlii\C ,.1\ommissic" \\·issei. word dan Inter dour die bendo
uitgesmold{Ci na die land van
herl<oms.
::1\'a. bcrig word sal ven·ol
-gings teen onge\·cer 150 Brit -se burgers ingeste! word wat
op hicrdie wyse gelcl getrek
het tydens huJ besock aan die vastcland. Onder hulle is
baic \'OOraanstaandc persone. 1\ia.x Intra tor, 11·at oor die hele
Europa en Nabye Oosle hentg is, se \'adcr Samuel, is ecn van die Joodse immigrante wat kort ,·oor die norlog na Suid-Afril.:a
gelwm het. Hy is 'n jan•· geletle
doo<l nadat hy in 19:J4 met 'n J\aapsta<lse \'l'Ou gctroud is.
Nu~ve
Liefde
Vnrr
BrriUsmje
V
@
~g
0~ Konfili1lg~lh~$o~lk
,.{n 'n groot. aantal Suid-Afrilmam;c harte is 'n nn\\'e gee:; van
Ita rtlild!Cid tcenoo1· Brit tanje aangel'uur.'' D!t is <lie oOr\\'OO mcning van die Britso jocrnalis \Vard Price na. afloop van <lie
l•on(nldil'e besocl' aan die lJnie. Hy vcrklaar dat die waardc va.n simbole in die modernc p
o-litick steeds vcnneerder en
.,mens vertrou clat clie duur -saamste resultaat van die
hui-dige bcsoek van die lwning sal wees dat dit die Unie 'n nuwe si:nbool van sy imperiale l<on
-ncksie gegee het. ·•
Hy vcrwys ,·eral na die Afri-l;:anen> vir wio dio lwning t-ot-sovcr nog alt:yd verband gehou
het met die ,,ougelulddge he
r-innerings'' van die vcrlede. J\Iaa,·
vir hie•·die bitter assosiasie is
daar non 'n !)ll\\'C en gelulddget·
as~;osiasic as plaasvervangeJ· verluy.
Die voorsitter Yan die pers-komitec op die koninldike trein,
Douglas \:Villiams, van die Daily Telegrapll, som die betckenis van die bcsoek in die \'Olgende
woorde op:
,Daar bestae.n by my geen tw)tfel lUI} dat dio l<oninlil.il<e
tOOl' '11 001'\\'Cltlig('n\le ~UiiS<'S
was, en dat, net "oos die Yoor
-oorlog-sc besocl;: nan l{anada in
193!) die banclc t ussen die twcc Jande op 'n Iuiticl{e oornblik
vershwk het, so srr! ook Iuc<dio na-oorlogse. pclgrimstog dcur
<lie Unie die bandc tusscn En g-e-land t'n Snid-Afrilm. o;muut vcr -stc\\'.ig op 'n oornblil' ,·an
w
u
-reldgel>eure wannccr notH'rc samcwerl\ing binno die 11yk
noods<U:Idil;: !s Y!r nasionalo
voortbestaan."
As iemand jou ccnmaal ,·er
-raai he!. is dit sy sl<Uld, as hy
jou tweemaal verraai 1\ct, is dit jou skuld.
Die partypers hot u eenmaal
verraa.i; sorg dat u nie twe
e-maal verra.:li word nie. Koop Perskor-aandele en woes
.,DIE O.B.," \NOENSDAG, 23 APRIL 1917 BLADSY DRIE
f&
GAo
NlS~ONAI~ISMt VilRD~~
O~Dtl
VERoo
PARJVJE~~
e~~ t~IDll w~ag
en
E~~
l)l~~w~~8~~
Di
e su
.
igk
r
a
g
van Suid-Afrikaan
se
na
si
onali
s
m
e
he
t
se
d
e
rt di
e
a
fg
el
o
p
e
o
odo
g
s
ter
k
e
r
ge
wor
d.
Nie
allee11 i
s
hi
c
r
d
i
c
f
e
it lfaarn
ee
mbaar
u
i
t
gc
·
s
prekk
e
m
e
t
]~ngelssln·ekendesn
i
e,
maar
dit
is
'
n
paar w
e
k
e ge
l
cde
s
d
f
s
amp
t
e
lik
d
cu
r d
ie
Ve
re
nigde Party
se
J
e
u
gfro
nt
h
e
v
estig
i
n
'n '
hoof
artik
e
l
i
n
d
i
e
o
r
g
ani
s
a
s
i
c
se
amptelike hlad, U
n
i
e-
Jcu
g
.
Te
oo
r
d
cel
n
a
d
i
e
artikcl
i
s
die
j
c
n
g v
an
s
el
f
s
die
V
erenigde ParLy
u
ic m
eer ))e
r
e
id
om
S
u
i<l
-
A
fl".ika
la
n
ger
d
ie
rol
v
an
B
l'itse
aap
t
c
laa
t
S!)Celnic
.
,Die huidigc jonggeslag ont -wilclc!'l !n 'n nnder ntmosfeer ·
as die o11er," ahlus die blad. Die
jong mo.:nse ,-an \'andag, Engels
-sowel as A frilman~sprelwnd, is
''eJ"\'lll. met 'n nnwe S
nid-Afri-Jcaanse gt;es. Hnllc Jmn nie
Yer-staan - t•n• .maar een rede te noem - waarorn ons as 'n o n-aJJu:wlclii;c vo.\l( nie ons eic
af-souderlil;c vlag en 'n enl,ele voil<blicd l>an
h
e
nic:. Hulle hetin die wereld gekom na Unie
en n.nders as hul ouers, dra
hulle gcen kennis van onder
-worpenhcid aan Groot-Erittanje
of enige ande:· land n!e. :En hicrdic gee!' van ,'Suid-Afrilm
P<'r:'(e l)o cnigiets an(1ers' slaan
:o;t(;cds uicpcr in. Dit l;an nie
)anger gedemp word nie ....
,Die jeug vra een landsvlag
en een volkslied. Hoe l<an
ons eenhcid begeer so!ank
twce Jandsvlae en lwee volks
-liedere, die simbool van ver
-deeldheid, ons in die gesig
staar? Die gees van hicrdie
voll<slied-v:ag-versoel< is in
ooreenslemming met die be· ginsels \·an die Verenigdc
Party."
KAAMLOSE OPSTAND
Hierdie slandpunt, wat beslis
'n verblydende is, het egter
heftige teenspraak van 'n paar
naamlose Engelssprekende koe
-rant!esers in die Engelse pers
uitgelok. Albci sprecl' verba
-sing nit dat so 'n vcrldaring in
'n byvoegsci van 'n Verenigde
l'art~·-orgaan opgcnccm b, en ua.t dit nooit !leur· die p:u-tyJei
-ding wcersprccl; is nic.
,Die kreet van een v:ag en
een volkslied dcur die jong
-mense van die Verenigde Party
Yct·skil nie vcel van die Nasio
-naliste se anli-Britse program
nie," aldus ecn naamlose
he-swaarmaker. ,Die antwoord is:
nooit, nooit, nooit! En vera!
nou dat ons nie so ver \·an 'n
algemene verkiesing af is nie.
Redelikgesinde Engelsspreken
-de Suid-A(rikaners het die
Unie-vlag en Dte Stem aanvaar
TWEE
POLITDEKE
BLAAIE
VERDW\~T\vee Randse politi-eke blaaie
het die afgelope tyd tot met
geraak. Die een is die Illus
-trated Bulle~in, amptelike o
r-gaan van die Arb:!idarsparty,
wie se direkteure nie kans ge
-sien het om met die publikasie
voort te gaan nie.
'Die ander is die Engelse o
r-gaan van die H.N.P., New Era,
wat omtrent twee jaar gelcde
die Jig gesien het. Na verldaar
word is tot die stap oorgegaan
deels weens die verl<iesing van die redaMeur dr. E. G. .T;'t
n-sen, tot volksraadslid en dcels
weens die advertensic- en
ver-spreidingsboikot waarmee die
blad te kampa gehad het. Dil
is bekend dat die blad nie 'n
wye leserskring bnder die En
-gelse publiek geYincl het nie,
maar hoofsaak:ik deur Afri
-kaanssprekende ondersteuners
van die H.N.P. gelces is.
as 'n byvoegscl maar beslis nie
as 'n vervanging- in 'n Britsc
dominium van die wereld-gecer
-de Britse volkslied en die Union
Jack en alles waarYoor hierdie
geliefde simbole
staa
n
nie."Die Cape Times, in wie se ko
-lomme die Bl'itse gemoedere in
roering gekom het, se troos
aan sy naamlose briefskrywers
is: Hoewcl die byvoegsel in Die
Sui<Jerstem clie menings vertolk
van 'die Verenigde Jeugfront,
dra dit nie die gesag van Die
Suidcrstcm. nlc, wat die mon
el-stu!< van die Vct·enigd<.'. Party is
,.Die Suidcrstem het nog nooii. 'n belt:id. van ,cen vlag,
een vollc~:iecl" vcrlwndig' nie."
DH.UK VAN BO
Blykbaar ondc1· drul< v<tn
die Vez·enig<le Parly ltet die
leler van die Jeug[t·onl.
uitein-delik 'n pet·sv.erlclaring uitgc·
reik waarin hy meedecl dat die Jeugfront. presies diesel Cdc. be
-ginsels handhaaf as die Verc
-nigde Party en dat d~e artil<el
dus nie as amptelike sklndpunt
van die Jcugfront beskou mocL
word nic.
In cJ.I< gcval is clit duidclik
dat Suid-A fril<a nog nic sy ve;·
-moe om ltilHlcz·s tc vcrwek vcr·
loOJ" hcl nic.
Soidate
Weens
SOA0
Verraad
Beboet
Swak
van
Rosse
Twee Sui<l-Afrilmanso soldatc wat tydcns die oorlog l
crygs-ge,·angcnes in Duitsland was en bcsl;ul<lig g-cstaan 11et van h
oog-verraad, is vcrlede wcclc in :Pretoria dcul' 'n svesialc hof bebor·t nadat hulle slwltlig bcvin~l is, tcrwyl 'n <lerde vryg-cspreel' is.
Douglas Cecil :Oiardon en
Pieter Andries J-t~ndrik [..ab
us-chagne is slmldig bevind op
aanklag dat hulle aangcsluit
hel by die Britsc Vrye Korps
wat in Duitsland gestig is om
teen die Bolsjewisle te \~zg.
Marden is met £75 bcboet (of
negc maande tronkstraf) en
Labuschagne meL £.i0 oC vier
maande. Die saal< Ueen
Lau-rens Viljoen op 'n dergelike
aan-klag is teruggetrcl< en sy borg
-tog aan hom tcrugbetaal.
Die advol<ale vir ·die ver·rue
-diging, adv. V. G. Hicmstm (in
opdrag van Couzyn en Hert-zog) en <tdv. J. G. Marais, het
gevra dat net ·n boete opgele
moet word. Dit 'is nie deuT die
staatsaa.nklac•· belwis 1<ie, en
1·egter Ramsbottom llet in sy
1ti.lspraa7<- oese dat clie hoJ be -?·ei.d is om hom q1eer te le by
die Slct.(ttsaa.nklam·-se houd:i'IY,
Hy het ges~ dat die bes
kuldig-ctes nog jon!( is en dat hulle
onderhcwig was aan stork pro
-paganda en daarby geen be
-docling gehad het om teen
Sui-d.-Afrika te \1eg nie, maar
teen 'n moondheid met wje hul
land in bondgenootskap was.
RUSSE
Ju. sy getuienis het 1l1an10JI
:;cse dat hy Rnsla.nd as net
so 'n •v-yan<L beskou het . a.s
TE
REGSTELLI
NG VA
DUITSE
EILAND
Die Gteameerdes het verledc
Vrydag clic Duitse eilandv
es-ting Helgoland, naby die Dec
n-se kus, in die lug gesltiel mel
die grootste Jading springslof
wat nog ooit ontplof is. Na.
maandelange voorhereiding:; is
die knoppie op 'n sl<ip, negc
my! vanaf die eiland. gedr•u!c
wat die lading van 6,700 ton
springstof laat ontplof het.
Duitslaitd, iMlie,n nie meer nio.
lly het gemeen clat Rnslama
Em·opCL sOU OOTTOliH>Cl llct Cit
claama Suicl-Afrika ?net ciic OO!J
op wcreldoo1·1wersing.
Sy ce>·ste imll·l(kke l"(ll!
die Russe het ily !JCkty va11
Ru.ssiese kry!JS!JCI:a.ll{Jr.mcs
scwm met hom. 1•ll die kamp. Hy en. a.ncle1· hot die mcnin!J nit!)espreek: Dank die Vader clat ons nctlnrclle ill ons la.11d het c1n ·nie hicnlic nic. Hy het van die Brilse Vr·ye
Korps vcrneem ·dcur middel
van 'n pam(let binne 'n pakkie
sigarettte uil Engcland afl <Om-stig.
JO
DE OPGEHANG
D
EU
H BRX
TIE
4.
·0 Ol'fi
s
i
e
r
e
B
e
dr
eig
Die Brits-Joodse oorlog in
Paiestina het v'erlede week 'n
nuwe hoogte"punt berc.ik toe
vyf Joodse lerroriste dcur die
Brit.te leroggeslel is op ve
rskil-lende annklagte van geweldple
-ging. Die een Joocl, Dov Gr
u-ner is in Januarie ter dood
V'Cr-oordeel na 'n aanval op die
Brilse polisiekantoor in Tel -Aviv. S~r appel na die G e-heime Ha::td is verlede wee!< verwerp. Tcrgelykerlyd is 'n bom in die koloniale huis in Lon<ten onldel<, wat na gemeen word,
as wecrwraak leen die tere
g--:;tcllings dam· geplaas is.
Die Jode het dadelik ged•'eig
met. die ophang van vcc•-Lig
Brilse offisiere as weerwranl<
-maalreels.
Stuur u POSBESTELLINGS vtr
0
K
ANTO
OR.I
JENOO
l
G
DU
EDE
cu
o
S
KHY
FBE
HOE
l<'
TES
naSOLMS
VA
N N
I
E
K
E
HK
Orooto Ker)<gebou, Parlementstraat, KAA.l'STAD - Foon 27017
l\lOTORSPAARD"ELE
STOO.Ri'I'{A N BE:'\l"ODlG
lVlA
RKAG
JENTSKAP
Groot en vooruilstrewcncle onderneming. Uitstekende voo r-uitsigte vir t~egte persoon. Mocl kennis he van motorparte, rc -l<lamc en inkope. Inclien moonl -Uk moet diens begin van 1\.fei aanvaar word. Apphseer: HOELOU BARRY (ElEi'\S.) BPK., ROBERTSON.
PA~EELI{L0l'PER BF.~O))IG
Groot en vooruitslrcwcnde
onderneming het belrekking vit·
gclnvalifiseercle panec:klopper. Bereid om goeie loon le betaal.
Huis beskil<baar. Appliseer:
ROELOU BARRY (EIENS.)
EPK., ROBER'rSON".
A
VIROEE
M
ORE~MARK
KAAJPST
AD
Q)
Jaotallng geekied onmlddel11h
weekl!ks, rnaandellks of
sooa verla.ng
0
!Beste hee.-sende-p:ryeG
0
fi.TINNAAR
E.!~
VAN
§CHOOR
Ele!lSar: GUSTAV RETIEF
U
Koop A
ft
oos
MEUJBJEJLS
Die
Jon
gs
t
c
Model
l
c
e>
H
OEDE
®
TABBEBD
S
6
J
A
S
TE
,
E
NS
.
b y
-PRYSE STYG VINNIG
KOOP
NO
U
Ous hou alleouliJ; g-ocio
kwalitc-lt l\feubcls in
WlOrra.ad
VVERDA
s
(f
([!]
JllTil
~
&1
rub
e
lha
ndclaa
rs
D
i
e
Modewinkcl
PAUOW
(EIFlNDOl\IS) BEPERR
Groote Kc•·lq;ebou - J\:uapstad
A.V
.
B.O.B.
lSkbeaorr;ers, Grnfsteenmak~re:.
1P L
UIDVIVEE
Die llcs!e U'"lrml\ 001 n l'J~UUI\'E& KU:llS en nnder l'UOJJtJl{T·£ llV.D
te ntuur Is: t BegTn!nlil<'eNJekeraan
C.
M
.
ELOFF
EN
K!"E.
Bloemfontein - Pretoria 130 Takke
(EOrno.) Bpi!
~!OnF.~fA.RK (Posbus 7185) :"CWIO:l
Lyk
Hierdie Jaar
O
p
U
Beste
Oos
hied die All
e
rj
o
n
gs
t
e
oggenu
-
en
middag-ro
kk
e
aa
n
.
Loa
en Fremode Kostuums
GfEff(!!EUR
VffR
NUWIE DIENS
PAARl STOOMWASSERY
*WAS
*
tUIW~
-
-~ Posbu~35
Foon 214
DIF PAARL
*
D~OOG·
~SKOONMAA"HUGJENOOTST
A§KJC..
(Go
eder
e
Halftm ief
)
---BLADSY VIER ,DIE O.B.," WOENSDAG, 23 APRIL 1947
.,DIE O.B." WOENSDAG, 23 APRIL 1947
Vriendskap
9
n
Vereiste
Die Burger van 15 April bevat 'n hoofartikel oor samewerking waarop ons, terwille van die saak waaroor dit gaan, graag in 'n
goeie gees dog nietemin sander doekies omdraai wil antwoord. Die hlad ei'ndig met 'n beroep op die Ossewabrandwag om die voorbeeld van organisasies soos die Gryshemde, Boerenasie en
Nuwe Orde te volg sodat die ,samesnoering van kragte, wat di-e nasionaa~voelende partye en groepe betref, vir die volgende verkiesing voltooi (sal) wees."
Hierdie oproep, wat terselfdertyd 'n onderstreping en erken-ning is van die noodsaaklikheid dat die samesnoering van kragte met insluiting van die Ossewabrandwag voor die verkiesing vol-tooi moet word, is deur sommige vertolk as 'n ,uitnodiging' aan die Ossewabrandwag om te kom saamwerk. Diegene vir wie die toespraal;: van d1·. Van Rensburg ep Stellenbosch verlede maand
deur lml dagblaaie verswyg is en dus nie op die hoogte is van die
O.B. se standpunt ten opsigte van die Havenga-Malan-ooreenlwms nie, lei hieruit af dat die Ossewabramlwag hom afsydig van so 'n
samcsnoering van k1·agte hou, en nou ,genooi" moet word ·om te lwm deelneem. Die Burger versterk hierdie afleiding deurdat hy
yerwys na die reaksies van die Gryshemde, Boerenasie en Nuwe Orde op die ooreenkoms, en 'n aanha!ing uit die Nuwe Orde plaas waarin die ooreenkoms verwelkom en die onderneming gegee word
dat niks gedoen sal word ,wat die groeiende eenheid sou kan tee -werk nie." Die indruk 'yord dan geskep asof net die
Ossewabra.nd-wag nie op die ooreenkoms reageer het nie, ondanks die feit dat die K.G. feitlik woonleliks, dieselfde as mnr. Pirow se blad, op Stellenbosch gese het.
GEEN WELWILLENDHEID?
Indien Die Burger die toespraak van dr. Van Rensburg, wat deur die blad se hoofverslaggewer die aand daar afgeneem is, gepuhliseer het, sou dit vir hom onnodig en ook onmoontlik gewees het om hierdie indruk te skep. Maar in die aangesig van hierdie ve;·swyging van die K.G. se verwelkoming van <lie ooreenlwms, wat dan opgevolg word deur 'n hoofartikel wat die indruk skep dat daar geen reaksie van O.B.-kant was nie, moet dit tog vir elkeen duidelik wees ,dat hier geen welwiiJendheid aan die orde van die dag is nie, en dus ongeluldiig ook geen uitnodiging nie.
'n Uitnodiging is 'n daad van vriendskap, en indien die
H.N.P.-Ieiding maar net 'n opregte bewys van vriendskap aan die O.B. wil gee, soos die Afrikanerparty-leiding reeds gedoen het, dan sal al:e vcrdere oproepe om steun oorbodig word want vriend-skap in plaas van vyandsl,ap i!; die enigste voorwaarde wat die Ossewabrandwag vir ondersteuning van die parlemcntere front nog altyd, sover <lit homself betref, gestel het. Van niemand l<an tog verwag word nie dat hy die swaar<l in die hande moet plaas van 'n vyantl wat nog steeds sy vernietiging nastrewe. Blote sin vir selfbehou<l verhoetl dit.
En solank ,uitnodigings" gepaard gaan met vyandelike ver-swyging en verdagmaking, kan daar geen sprake van vriendskap
wees nie, en dus ook nie van 'n uitnodiging nie.
Die blad verwys na die ,uitnodiging om ondersteuning" wat deur die twee party:eiers ,aan alma!" gerig is. Daar bestaan nie soiets soos 'n ,uitnodiging om ondersteuning" nie, om die
een-voudige rede dat mens nie iemand ,uitnooi" om jou te help nie, maar jy ,versoek" iemand beleefd, of as jy nie beleefd wil wees
nie, dan dringend om jou te help. Daar kan slegs 'n uitnodiging
tot samewerking wees, en totsover het so 'n uitnodiging nog net van die Afrikanerparty gekom met wie die O.B. dan ook op 'n voet _van vriendskap verkeer, en met wie gevolglik geen formele ooreenkomste hoef aangegaan te word nie.
BEGER!G
Die Ossewabrandwag is baie begerig om sy ondersteuning
aan 'n nasionale front by 'n verkiesing te gee. Maar hy l'an dit aileen met geesdrif doen indien sy hulp in 'n gees van vriend-skap aanvaar word, soos mnr. Havenga dit aanvaar het, maar solank O.B.-leiers se toesprake geboikot en 'n ge~s van vyandslmp teen die Beweging gehandhaaf word, soos deur die H.N.P.-lei<ling,
moet dit tog vir elkeen duidelik wees dat persberoepe om blote steun, wat boonop nog gepaanl gaan met wanvoorsteliihgs, nie net betekenisloos is nie, maar eerder meewerk om die verwydering des te groter te maak O.B.-Iede het 'n ongeewenaarde groot-moedigheid in die verlede geopenbaar deur soms steun te verleen
waar hulle skoppe ontvang het, maar per slot van sake b:y hulle
tog mense en reageer hulle soos mense op vriendskap en vyand-skap. Hierdie mense is bereid om die verlede te vergeet en hul
kragte by 'n parlementere front in te gooi sander prys, maar as mense verwag hulle minstens vriendelikheid daarvo01·, en niCI vyandslmp nie
Die Burger vra ten slotte of dit onredelik is om van die O.B.-Ieiers te vra om die voorbeeld te volg van die ander groepe. Ons wil antwoord dat solank vriendskaplike uitlatings van O.
B.-leiers verswyg, terwyl die van ander groepe - van wie sommige
by die publiek selfs onbekend is - we! gepubliseer word, solank beantwoord die vraag homself. Maar van ons kant wil ons vra of, in aanmerking geneem die noodsaaklikheid wat alma! onder-skryf dat daar samewerking moet kom, dit redelik en nugter van die H.N.P.-leiding is om so 'n onverbiddelike vyandsl,ap te han<l-haaf teenoor 'n organisasie - wie se hulp hulle erken ook nodig is by 'n verkiesing _:. ten spyte van hierdie organisasie se aan-gebode welwillendheid en verl;:laarde begeerte om die twis van die verlede te vergeet?
By die praktiese beantwoording van hierdie vraag het die voll;: groot beJang. Daarvan sal afhang of die nodige geesdrif gemobiliseer sal Imn word vir die groot slag wat voorle, en van hierdie geesdrif hang weer die oorwinning af.
a s
. Genl. Erika Theron, Vroueleidster van
Gehied
A,
het
so
pas uit
die
hmteland teruggekeer
na
'n studiereis
van
etlike n11aande. In meegaande ar·
tikel, wat die eerste van 'n
reeks
is
wat met
verloop
van
tyd
in
Die
O.B. sal
verskyn, vertel dr.
Theron een en
ander oor die toestand in Duhsland soos
clit in Amerika weerkaats word.
Terwyl ek in die buiteland was, het ek van tyd tot tyd verneem hoe die Afrikaners bc-sig is om geld, voedsel eri kl e-rasie te stuur na die geteister-des in Sentraal-Europa. Ek weet dat ons mense nie sal aan-neem dat 'n eenmalige paging voldoende is nie, maar dat ons
Dr. Erika Theron
daarmee sal volhou, want daar-die mense sal ons hulp nog vir
'n baie lang tyd nodig he. 'n Paar dac voor ek Amerika
ver!aat het, het ek in New
Or-leans 'n konsert bygewoon van
die Trapp-familie. Die Trapps, vader, moeder en elf kinders, is wereldberoemd vir hulle fyn vertolking van veral
volkslie-dcre. Hulle is Oostenrykers wat voor die afgelope oorlog hulle perm anent in die Verenigde
State gaan vestig het. Op die konsert het Barones von Trapp die buitengewone gedoen deur net voor die pause 'n baie
ern-stige beroep te doen op die ge-hoor om hulp te verskaf aan haar volksgenote.
AMERIKAANSE HOUDING Ek het regtig die vrou se moed bewonder, want die
Ame-rikaanse publiek het, oenskynlik
altans, baie min belangstelling in en simpatie vir die geteister
-des in Sentraai-Europa. Ek wil graag aanneem dat dit te wyte is aan onkunde en nie haat-draendheid nie! Hulle oar
logs-propaganda moes uitstekend
ge-wees het, want hulle glo nog steeds die gekste goed van die vorige vyand. Verder weet die gewone publiek ook nie wat in
die verowerde Iande aangaan
nie, want aile inligting word sorgvuldig uit die koerante ge-hou. Ek het egter so nou en dan artikels in tydskrifte ge-lees waarin beskryf word hoe
goed die Duitsers dit op die oomblik het en dat hulle ruim voorsien is van kos en klere.
ELLEN DE
Die Amerikaners weet dus nie wat daar aangaan nie of sluit die oe vir die ellende in
Europa. Daarom het Barones von Trapp gese, beskou sy dit haar plig om orals en by elke geleentheid te praat oor die
toe-stande in die land van haar her-koms. Sy het meegedee! dat
die briewe wat sy in die
jong-ste tyd uit Oojong-stenryk ontvang het, vertel van verskriklike
toe-stan de. N a die besondere strawwe winter is omstandig
-hede daar erger as ooit tevore en hulp is gebiedend nodig.
Die mense loop letterlil{ rond
in vodde, wat huJle met <h·aad
probeer aanmekaar hou. Die
kinders word in lwerantpapier
toegedraai om hulle warm te
hou. Tifuskoors het ook nou uitgebreek en die mense sterf in baie groat geta~le. Van haar
eie volk het die Barones gese:
Die Oostenrykers, altoos 'n trot
-se nasie, is besig om in stilte te
sterwe. Sy het ook daarop ge
-wys dat die geringste bydrae welkom sal wees, want met ses pennies kan 'n mens b.v. skoen-veters koop. Een universiteits
-dosent het aan haar geskryf dat hy nou al vir weke sander skoenveters in sy skoene loop.
'n Ander, van wie sy lank nie gehoor het nie, skryf onlangs aan haar en gee as verklaring vir sy stilswye dat hy geen
pot-lood gehad het om mee te sluyf n!e.
KOFFIE SE W AARDE Een briefie wat OnLvang is uit die baie wat alma: van
el-Iende vertel, het e"gter 'n ko-miese kant ook gehad: 'n Vrou bedank hartlik vir die pakkie voedsel en verklaar: Met die een pond Iwffie het ek die
slwenmaker, die geneesheer,
die tandarts, die luuidenier en 'n paar maande se huishum·
be-taal - daar is nog koffie oor, '\Vat ek sorg.vuldig bewaar." ·
Laat ons ophou Ida oor ons ,sl{aarstes" en uit ons OOI'Vloed
gee!
SLEGTE GEDRAG Ek het hierbo daarvan mel
-ding gemaak dat die Ameri-kaners die werklike feite oor die besette Iande nie weet nie.
Tog het dit my ge1nteresseer om te merk in verskeie"' ge-sprekke met Amenkaners,
as-oak uit hriewe wat in nuus-blaaie verskyn het dat hulle onder die indruk is dat alles nie wei is met die gedrag van die Amerikaanse besettingsleer in Duitsland nie.
Deur die Federale Regering is 'n verteenwoordiger na Dui ts-land gestuur om ondersoek in te stel en, hoewel die rapport nie gepubliseer is nie, het se-kere stukkies van die inhoud tog uitgelek, en wat uitgelek het was blykbaar nie mooi nie. Hoewel vera! die liberale en kommunistiese koerante (soos
die ,Daily Worker" en die ,P.M.") verklaar het dat die rapport eensydig is, het ander, vera! die ,New York Times"
(Vervo'lg op bl. 5, kol. 3)
baie duidelike weg aangewys het wat nie in ooreenst,emming gebring kan word met die Statuut van Westminster ni.e.
Met ~n oorlogsbelasting van
byna £600 miljoen en 10,000
ge-SIIWWweldes weet Sluid-Afrika
va,ndag wat dit oeteken om 'n
staatshoof in Bnckimgham
Pa.lace te he im plaas Vll!n in Pretoria. Ons het 'n. dure les
geleer aa.t dit 'In g.evaarlike spel
is om ons volksMtt-iment uit te
druk in di.e simbool van 'n
vreemde volk - om as 't ware
clns volksen.Ument in 'n bt~ite
landse bank te deponeer.
••
mper a
e
Daad
Waar die Britse kon.ing en sy gesin hierdie week vertrek, en di·e gedagl:ie in hoe Britse kringe uitgespreek word om van die besoek 'n vaste instel-ling te maak sodat die koning soos 'n weduweemoeder by a! die dominiums j.aarliks vir 'n paar maande sal kuilerwoon, wil die O.B. sy standpunt t•en op-sigte van die besoek vir oulaas stel.
Ons verwys na die uitsprake van Britse joernaliste elders in hi·erdie uitgawe wat vir die sov.eelste keer die besoek on
-derstreep as 'n versterking v.:~n die Britse konneksie. Hientit
blyk dat dit '~t imperia,le daad
was wat net soseer gemik was
op behoud 1:an. Snid-Afrika viT
die kwynenile Brittwnje as die
afbraJ.nding vapt plase en die
uithon[J18Ting vllln. vTotte en
kin-cle?·s in konsepttTa,si.ekampe
-dit diern een en clieselfde doe/.
VEROWERING VAN GEES
So 'n besoek met die oor-weldigende ophlemeling in pers en radio is 'n reklameveldtog vir Britse sentiment, en is be-doe! om di·e Britse simbole deur dile Suid-Afrikaanse publiek as hul eie te laat aanvaar op die-selfde wyse as wat die publiek daartoe gebring kan word om sekel'e koopware met
gretig-heid te aanvaar deur middel van advertensies, waarvoor be-sighede duisendie ponde jaarliks
bestee.
Dit is '•n. sielk:lmdige mag wat
hier ingespan woTd - dit is
verow.ering v&n die gees vat'l
die mens, en al wat daarvoor
nodig is, is 'n aanhoudende stroom gunstige indrukke wat
deur di•e pers en radio tuisge-bring moet word by ell~e lid van di·e volk. En clit juis hier
waar die Af1'ikaanse koeran.te
wat hulle daaTvooT geleen het,
meegehelp het om die Britse
ko:nineksie te ve1·stewig, en
so-doende bewus of onbewus
mee-gedol3ln lvet aan 'n: imperia.Ze
aanslag op h1~l volk, w&nt lwlle
het die gif van impeTiale pro-pagarnda ingedTa na Afrikaners
wat dit op geen. a,ndeT wyse
sou gekry het nie.
ONS KONING? Da,ar is deur sommige Af-rikaners verklaar dat dile Britse koning kragtens die statuut van Westminster ook ons ko-ning geword het, en dat nege· ring van sy besoel~ eintlik ne-g.erjng van genl. H!ertzog se werk sou wees. Dit kon mis ..
kien. waar gewees het tot vovr
1939, maar sedert I; September
van daa.rdie jaar l~et hi.erdie
stalndpunt veTo·z~dMd gemak.
Dit het toe duidelik geword oat die Britse kroon minder ondeelbaar in die praktyk is as in teorie, en g)enl. Hertzog was die eerste om dit te
er-ken toe hy voor sy dood 'n (Vervolg in vorige kol.)
E
vir
nou
deur
en
l
ver~ Gen skied skaal" kant van s tanje beer soldat· verled gader genl. ! versoe Britta. huidig· Iement nion P om nf miljoer te lee! Opt Smuts land ni linglan a.an d< llil{S h. hy self Inmi' weging 'n grati kool af dae te uitvoer, ~ie bew van sul paging" hom be 'n soor' steenko wer.r:
Engelar in ruil is egter juis nie onder t nie wee kool. Dit 11 moet i word tl! bederf i: uit sy maar b hulp te jaar of 'n besen in ontvE prys mo• sent in die ope 1 toe in < sindes f! taal vir weier or Dit be in Suid-1 tig is o Home w aansien i nie. Dit .l!.:ngelse bt>gin ve dat Brit moeder i stens art 'n Opr draes vir deur die kruis hE resultate opgelewe 'n klaagl l{olomme gevolg is die · kor,DIE O.B.," WOF:NSDAC, 23 APRIL 19•17 BLADSY VYF
Kalll
Ryk
Nie Meer
Engelandl
Verdedig
S~
-
Gen]o
Smut§
,D
i
e
f
cit is dat
En
gel
and
Yandag
ekonomies
nic m
ec
r
h
y
m
agtc
i
:.
om
vi
t
·
die
vcrd
e
dig
i
ng
van
die
h
e
l
e Ge
m
e
n
ehe
s
t
e
s
org
ui
e e
n
d
i
e
Gcwcs
t
c
s
al
JHIIl
maar
mo
e
t
:;;o
rg vir hu
l
c
ie verdediging.
"
Hierdic
h
el
angwekkend
c
vcrklaring is verledc week
j11d
i
e p
a
rlcmcnt
deu
r
g«>nl.
J
.
C.
S
muts gcdocn
t
oe
hy
na
hewcrings
dat
S
i
mon
·
t
ad
,
Dm·ban
eu
O
n
ic
-v1i
eg
vcl
de
dc
nr
Britt.auje vir m
i
litcre doele indcs g<·
hru
i
k
gaa
n
wo
•
·d
,
venvy~
lw
t
n::;,l<oer
aut
slode
s
.
"
Genl. Smuts sc bevinding
gc-skied gclyl,ty<lig met 'n groot
-slw<llse poging van Engclse
kant in die land om by wyse van sl,cnldngs blocd in Brit-tanje :-.c ver!;!apte arc tc pro
-beer 001 tap. Die Britse o
ud-soldate-organisasie. :'lloths, wat verledc wcel' in Bul0.\\'3 vo
vcr-gader het, het 'n telcgr~m nan gcnl. Smuts gestuur waarin hy \'e:·sock won! om £5,000,000 aa;1 Brittanje lt.. :.kcnk a::. hulp in sy huidige ,·erdrulddng. Jn dit"
pnr-lcmcnt het 'n lid \'an die Dom i-nion Party genl. Smuts \"cn;oek om namens Suid-Afrika £100 Jniljoen aan Hdtlanje rcntcloos te leen.
Op hicnlic versocl;c ltt•t J.:'CIII. Smuts g·ea.nt wo<H"d dn t Engc
-land uie gdd ruo<lig het uit :-.lcr·
-linglnndc uit•, maar· 'n g;•hrcl;
aan dollar·s h<'L Dit ;.al du,;
niles help om g-c•l<l te g-c;• wut
hy ~c·lf oor\'lot·dig lu•t uic·.
STEENICOOL
Inmiddels is daar ook 'n
be-wcging aan die g-ang gcsit "ir
'n grati~ \'crskaffing \'an stcen-lwo! aan Engclan<l, wat decs-dac te min brandstof hct om sy
\ul\·oerprodukte tc !ewe•·. Hicr ·-dic bcweging hct ·n groter mate ntn sukses gchad :IS die andcr pogings inso\'cr· die rcgcring
hom bereid \·erklanr het om op
'n soort \'an wcderltcrige basis stccnlwol aan Briltanje te
!e-wer·. Die idee is nanmlik dat
Engcland trokkc moet \'Crskaf
in ruil ,·ir die stccnkool. Daar
is cgtcr Yerldaar dat Engelancl juis nic gcnoeg gocderc,
waar-onder trold<e l<an vervl:lardig
nie weens die tel<ort nan
steen-J,ool:
AAL:\fOESfoJ
Dit nmg- so wecs, maar· claa•·
moct. in a:wmrl"ldnz~ g"<'ll!"em word dut En;~cland al taamlil;
be<le1·f i-. mPI ulJerlei vryc g-lfte
uit s~· dominium:., rn dat hy
maar hrn onwillijt ;,., mn ,·ir hull) t(• lwtanl. So hc•t hy 'n
jaar· of wat 1-:"clcdc gc'"'<'irr· om
'n be~ending vleis \":.In dit' {jniC'
in ontYanJ:'" le nf'cm a:- hy die prys mort IJ!'taal wat eli<' pnHi
u-~cnt in tlir l'uie daarnror op
die ope marl; ontYang. Daar is
toe in ons l:l.nd dcur Britsge -sindes gel<ol!cl,tcer om tc be
-tan! vir die vlcis wat Brittanje
weier om le !wop.
AH:IJ1,.i\STIG
l)it IJegin tyl; nf clio Eng-<·b•· in Sui<l-AJI"ilm ni;· mec1· so g-r
·<·-t ig- is 0111 op ((• offer Yi r 'n
Jlomr wat Yin11ig be!<ig i;; om annsien in dh- ""''rd<l te vcrh•o•·
ni<·. D!t Jwm von•· of tnf'f'StP .!';nJ:"elsc Suici-A.fl"iJ;:tncrs hullt• 1J1 ,:in verSO<'II nwl clic gc<lng-lt'
tlat Ul"lttanjc• 'n :tfg-eleefdr on rnoedrr· is wa I nou nog' ho•JI; -:-t{"n-. armlastig- i-..
'n Oproep om geldelikc
by-draes vir geteistcrde Enge!and
dcur· die Suid-Afril,aansc Rooi -luuis hct sulkc bcdroewendc
resultatc \'ir Britsc sentiment opgelewer dal dtc Cape Argus 'n klaaglied in sy hoo
fartikcl-kolommc aangehcf het, wat op
-ge,•olgo is deur enkelc snil,ke in
die l;orrcspondcnsicl<olommc.
J>io 1\ rgus wys <l:.uu·op dat in I 1\'t'e wcl>e sc t~·d die skamclc
l.Jedraggie \'an £J,:H3 bygedra
i-. !leur die publil'i< \'an
Kaup-~l:td. ..Ons l;an nic glo dat die
fontein van lief de in l(aapsl ad drot>g- is nie,'' ween die blad.
LOJALE \'ER\\'YT
'n Leser wys daar·op dat \')'(
pcrsonc al!een £650 bygedra het, sodat die liefdcgawe ,·an
die hcle Kaap op baic minder·
neerl<om. ,.Hierdie bedrag \'Ct' -tcenwoordig maar 'n fral>sie \·an
die geld wat bestee is aan aand
-rokkc, tuinpartytabberds en
hoede ten eincle Kapenaars in
staat te stc! om hul!;elf op ko· ninl<likc byeenkomste lentoon te stel."' besluit die loja:e sl"·y
-\VCr.
'n Jong tikster met 'n
wcdu-weemoeclcr om voor te sorg-, wie
se Britse sentiment cgtcr nog weier om s:1am met die moeder
-land te kwyn, was so veront·
waardig oo:· die ,ryke Kape
-naars wat so \·rekkig mel hul
donasies is," dat sy 5s. ntn haar skamelc inlwmste. afgcknyp het
tesame met 'n bede vir· Cr·oot
Brittru1je." Sy \'erwyt die
Suid-Af•·ikaanse Engelse dat hulle
in die koerante Ices ,·an Enl;e
-land se ,·erknorsing, en dan
maar net die skouers optrck en
se: ,.Dinge lyk lelik daa~·
oor-l<ant. Arme ou Engeland."
( Ven·olg \·an ,·olgende kolom)
\'Orige eienaars digby in 'n ga-rage woon. Die sl<ryfster meld
clat die DUJtsers baie bitter \'OCI
oor die feit dat die meeste van
die bewoonbare huise in die stad
deur· die bescttingsmansl,appe
en hnl gesinnc in besit gencem
is. Sy \"cr!daar: ,.Daar was ool'
sommige flagruntc geval_le vnn
onnodige onbeclagsaamheid en hebsug-. Een egpaar het in 'n
huis gaan woon met sestien ver
-treld<e ter\\'yl drie Ame
ril;aan-,.,. ,.,PI>retarcsse aileen int1·ek gc•
-neem hct in 'n woonhuis wal
net icmand in die Vl'r·enin-dc
Stat;• met 'n saltu·is ,·an
;;or
-trent £12,500 sou 1>1'11 belw!'tig-JlCI."
BEXY DARE:'~{ lETS
Ek wil afsluit met 'n :aaste aanhaling uit die nrtil,el. Die
naiwitcit daan·an is kostelik!
.,El\ kan nie \'Crstaan waar·
-om die (Duitse) kindcrs so
klein is vir hul oudcrdomme
nie. llJk was onder· die inclruk
dat hulle gevoed is met die buit van clie Duits-beselte ge -biccle .... Ek sien gecn verdere
,·erskil tus·scn die Duitsc kin
-ders en die ldnders met wic my
seuntjie in Ameril<a gcspcel
het nie - behalwe vir· hul!e
bleek gesiggies en dat hulle
beter gemanierd is. El' wens
ons klein span .... kan 'n bietjie
\'an hie1·clie ,ou werelclse' bc
-leefdheid aanleer."
Hopelik sal sommige van
hicrdie Amcrikaners aan hulle
!andgenote gaan ,·ertel ctat
hul-le in Duitslanc nie barbare
g-e-'"i:ld het nle. Dat die gcmid·
dcldc Duitser lwltureel hocr
staan as die gcmiddelde Amc
-rikancr - nou ja, dit is Jaas
-gcnoemde miskicn nie eers on
l-wikl,eld genoeg om te besef nie!
(Vcrvolg van bladsy •1, l<ol. ~)
daarop gcwys dat groter aa n-clag gesl,enl< moet word aan die tipe soldaa.t wat hulle na Duit>;
-lnnd stuur, uangcsien huJ:e claar
sendiugwcrk moc.;t cloen, nl. die
Duitse ,·o!.l< mocl op\'oed vir
die demol,rasic!
Jn die ,.Saturday E\·cning
Post" \'an 15 Februarie hct daar 'n artikcl vcrsl,yn, gcslo·yf cleu•· die vrou \an 'n Ame ri-J;aanse kaptcin wat met haar
twec ldndcrs hy haar man in Bcrlyn woon.
Die artil<cl i~ gelitel: ,,,\n
Army Wife Ji\·cs very soft in
C:ennany." Hicnl!c vroutjic is
blyl,baar 'n mens met 'n gcwetc en 'n gcvoel vir huar medemcns, en die !cscr luy di.: inclruk. dat
die sl<ryistcr nie ~clulckig YOc!
oor die posisic nie. Niemand
sal nntuurlik wil voorstcl dat
die A mcr·t kaa nse troepc en hul
gc:-~innc ns hulle drtn in Duits -Iand mocl wecs moct honge
r-ly nic, maar hlyl,h:wr \'Oc! die
Amel'iJ;aanse \TOutjic dat dit darem so sondcr ordcnllilchei
ds-gevocl ls om jou oorvloed ten
toon tc slcl, soos sommige van
haar lnndgcnotc wei docn. \\'EELDE
Oudt'l' andere n·rt<·l diP \TOn
clat haar 111:'\n £130 Jlt"l' ma:md \·cnli~·n, waarvan hullt' £75 spaar·. ..'ft•r·w~·J tlr·il' miljocn
Duil>'l''""' hr'-ig i<; om g-eh·itlrlil.:
'n hmlgot•rclot~tl te !>lc·rf rn pro-bee•· ll·l'f in ·n stat! wnt vir·
50% \'Nili~•t ig- i!', hpt OilS 111
hili!< t l\'l'<'lnilllt SO f.!'I"UOI SilOS <liC
f'(!n wat ons hc·:;;it het in ·Louis -villr, 1\<•ut uc·J;y, en dit• beste
vat'!" \'ll'i!. Pili<' dag- van die
\\'Cck" Blyl<baa•· leef die gcsin in gunstigcr omstandighc<le as
waaraan hullc g-ewoon<l wns in
hul eic land - sy noem <lit self
,,emb~u·J·a,;;;in!-:"IY hrxur·ious,'' as
sy clit vcrg-elyk met die
lewcns-toeslande \'an die Duitsers. Sy rnaak melding \':ln 'n Duitse
weeshuis cligt>y hul woning wat
tot Desemhc.;r· gecn stccnl<aol
gehad het nle. 'n Duitse egpaar
J;.ry 200 pd. stccnl,ool vir die hcle winter· en hulle · lu~· net
elcktriese lung om 'n 100 l<ers
-luag gloeilmnp vi•· ses uu•· ell<l!
dag te brand.
TEE~STELLI~C
Gn..c; \'ir lwol,doeleindes is
net \'C•:docndc om ccn \'lam vir twee uur te Jaat brand. Unarentet>n In~· hier·clie Amc-dlwansc gt·sin Jlf.! ton stecn-lwol pl'r· maand en daar· i-; J:i<·t·n bt·prl"ldnJ:'" np die g-c
-IJnril; van g:1~ t•n dd;trisitcii
nit>.
Vir· I{Nsfces IH't die Amc
d-J;aurlst~ outnrilcitn a:u1 alle
J>uil~c· lcinclers 'n l'l<stra l )ii
pou<l suikrr· ge~<'<'. Die sil'l;
houri vnn Ameril;aan;.;o vriemle
,·an di€' ;.Ju·yfster· in Ho'r·lyn is OJI '11 nrt•lk-,.,uil;pr·- witbrood-tlii.=ct ~~·plans cleur 'u vtt•arls en
hy t•c·t I'll><' <lag n<"l Sll\'t•el
sui-l,cr· op a-. wat tlt'tll" dio· Kcr
!'-fccsbouu-, ann ell;c l)uihc ldncl torgl"l;l'n i..,!
u'1TCEDRYF
Hie• die Ameril<aanse gesin
woon in 'n groot dubbclvcrdie
-pinggebou in een van Bcrl~,l
se bcste woonbuurte, tcrwy: die
( V cn•olg in \'Orige l<Ol.)
·.
DIE KUNS
VAN
DIE
lVffiESNIKt
o o oDto kok
oo ltonn
l
a
bcpu.!
~~vooYrd 0 • •
"o
8coragclyha
&s~undlghold VCl"'O~C?~
Q§
H@
Al
ff{3JE II'
'IF IE
herstel alle gryshare tot hul
na-tuurlike k!eur. Dit is ny ,·an
klcurstof of skadchlce
bestand-dele, \"erwyder skilfcrs, be\'O
r-der kopvclkwale. Jaat hare groci, ens., 5/6 per bottel,
pos-vry. Kontant met bestelling. Ook ]{an blindederm en ander·
operasics vermy word en aile
siel,tcs en kwale met kntie en
ander geneesmiddcls behandcl
word. Skryf, gee besonderhcdc aan: DIE BOEREVROU. P
os-bus 7550, JOHANNESBURG.
G
.
A.
B!'
ICHARDT
,
Bpk
.
(Ud A.trtltM.n~o Ha.ndolni.DJIUtunt
1\L-'\.SJlNEHIE, YSTERW ARE,
PRODUI\:TEIIA.J....,"DELAARS
Foon 700 Opgerlg 1848
BLOEM
F
ONT
EIN
Besk
erm
u
Oe
Bring u oogarts se voorskrlt
na ons. Laat gekwalifisecrde
Voorskrif-Oogllundiges u be-dJen.
Wahl, Lawrence
EN
KIE.
13RlLMAKERS 1\ddorlcystruat HOa, Ka.apstad
Foon 22408
EXCEL
S
lOH
WYNE,
BHAND
EWYN
E EN
LIKEURE
utc 1llomoel{enoe urunl~h'"· Hie ~lioon'h' \1\11 l,;leur. die ryu~te \'nn ~cur wat
a •'Oil ~('J'Iro.._. 11et. JJmnkh'"' " " ' 11lc nllt•t·n s·r~'o \\ton 01• teutuf•nMCIIin;:s nlc;
mnnr wnt th.•ur Ullf' fyuprht'\\'t•rt\ U!\'lJ.:C'Jir)·~ wort~.
P n Y s 1. \' s 1\"\'.'\E: Ou Port . . . . . . . . • . 2/!l
..
''"'
..
c
-.,
~~~
..
... """')"
> ~= l nwatide J'Orl . . . . • . . . :l/:l Spesfaal Soct • . . . 2 ll 1:!/cj \Vat en Rool Jerlptko .• ::.?, • lOf· l\'it en Roul :ll,lm>eY .. 2/· 10/· \\'It en Hoot :.tuska<lel 1/J 1 !116 Soet Port . . . l/11 !l/6 Port. Pontalt, Worcest<·r Jlorl< . . . . 1/10 V /-Speslale Sjerrlr (SoNcrig) 1/10 !J/ ·Goudkleur!ge SJcrrlc . . . . 1/11 M/U Ott 13rulo SJctTic . . . . . . 2/U .,Cocktail" . . . . . . . . . . •1/3
Vermouth ( Oroo~; oi Soet) 3/· Swanberg SJ~rrlt! . . . . . . ~/9 II HOI-~ \\')';o; 1;: Uoergon)C (Hoot) Jtl~sllng (Oro• \\'It) .. 2/· .. 1/!J r n l' s L \' \ 0." - r;L\\ \';o;B: Gr:1nd Snum:intc (~nNtrll:) . . . . . . !0 3
r.ran<lc Splendore (Droot;) 7/9
\'r,nkl·l Bo<r~on)e .. 8/9 UH \~IH.\\ \".-..;: Aurorn v.s.Q. ( l}lc nllcrl,e~te) 10/ · Eurcl<ll . . . . . . 8/IJ A. t. . . 8/ -Hoyfll . . S/G i!OCj;OC . . . • . • 7/6 LLIU·:Uit: Pep~rmcnt, Pcrskc, Ap· pclkoos, Plcsn'!lg 7/· l'-e-r~lc, Anys, CemmcrJ NUIIIl)la . . . . . . . . GIG vnn clcr llum . . . . . . 6/G .11:1\"J-:\H~It {01:-'):
Drot:, Lt'mocn, Suurle· moen • • . . • • • . . . 7/6
\'l;:;l~KUO.P!;\'UOrtWAAr<OJ:;S: {I) l.lc•tNhng• moet bc<taan Uil 12 bOUCIS O!
:; ~ell!ng vaatJI~. or ,-e~t,·oud dnarvn·n. {:!) Voe~: by 20/· deposi:o per vnat)!e
o! ~/· per kt~~lc met tKtttcl~. Htcrdtc th!I'H')!;~to•s word <laclcllt< nan u tcrugbe:nal
op onwangs van die Icc ~:oed, ,·rn~:~~hl ~ctnntd nn Vlnktcprno.ts·sta-ste. (3) Smur
Konto.nt plus dct>OsltO'N met bestelllnr: or nmlcr lcwcr ons k.b.n. u naaste swofc.
