cb Bibliotheek Proefstation Naaldwijk A U6
«a*S» VOOH DE OHO*™. Ä ^
' - NAAIDWIJK.
Varslag van de slarassenproef m kas jy^ ^
door:
W.P.van Winden
Proefstation voor de Groente»- en Fruitteelt onder Glas te VEHSLAO VA1 BI SLARASSENPROEF IN KAS IV, 1955-1956.
mra&œ&mmmmmmmm&mmmtaœmmmixïsmzssvs^Ts&iaœmamœmmm&mmwmmœœmmœm
Inleiding.
Deze proef is opgezet om een aantal slaraesen, die verkregen werden Ta«
het I.V.T. te toetsen op hun bruikba rheid voor ie teelt i$ de de stookkas. Als vergelijking werden enkele bekende slarassen uitgeplant.
Opzet van de proef«
In de herfst van 1955 werden de volgende slarassen in viervoud in kas IT uitgeplant»
1 legina Byk Zwaan
2 Proeftuin® Blackpool
3 Lentegroet Bood en Zn. Bovenkarspel 4 GBtte Preeose Pannevis Delft
5 No. 5 Kweker te Maasdijk
6 » » 55141 Meikoningin I.V.T.
7 • * 55187 Olory ,,
8 t $ 55197 Meikoningin , ,
9 t i 55192 Interrex ,,
10 t » 55219 Bottner« Treib,,
11 11 55220 Kaiktt&ig Zum Treiben I.V.T
12 »1 54231 Eeine du Kai ,, 13 tt 55273 Prtihlingsgrusz ,, 14 * » 55298 MaikSnig Triib ,, 15 t t 55302 No. "7 tt 16 1t 55303 WOBÄ ,, 17 11 543« Schreibers Prinoepa ,,
18 $ » Meikoningin Gebr. v. d. Berg 19 11 K 1 Kweker te Berkel
20 u- Blackpool Latere saaiing
Deze rassen werden volgens de plattegrond op bijlage I over de beschikbare ruimte verdeeld. Door de slechte opkomst van enkele rassen «ij» des« niet ia viervoud uitgeplant zoals de overige, maar in enkelvoud» Op de hierdoor ont stane ruimte ia een slabelichtingsproef uitgezet*
Van deze proef aal echter een apart verslag worden geechAeven. Van de groepen waarvan wel voldoende planten aanwezig waren eijm per object steeds
2.
twee rijen planten met elk 13 stuks uitgeplast•Uitvoering tbb de proef»
Be sla werd gezaaid op 12 oktober onder koud platgla®, va» elk ras werd 1-J- gr«» saad uitgeassid» Alleen" de rassen 6,7,8,12 ©a 14 werd meer s«ad ge bruikt, omdat we wisten dat het zaad van deze rassen een slechte kleaikracht bezat» Ondanks deze voorzorg kwamen we van genoemde rassen toch nog planten te kort by het uitplanten.
Bond half november is de grond in kas I? natgemaakt, bemest volgens ad vies van de afdeling grondonderzoek en gespit. Op
26
november is de sla uitg*» plant volgens bijgaande plattegrond»Terwijl de planten op het saaibed stonden is twee keer gestoven »et T.K.T»! Ha het uitplanten is des® bewerking nég etlge keren herhaald»
Half decehler is de kas verwarmd) de grondtemperatuur begon toen te da len tot beneden de 10°C»
Tydens de groeiperioèe gijn er enig® malen stand cijfers gegeven voor d® stand van het gewas en ia er een korte beschrijving van de verschillend® Cas sen genaakt» Dagelijks .z'jn de mlniimm nachttemperatour en de grondtemperatuur opgenoaen alsmede de luchttemperatuur om 9 en o» 14 uur.
Op 12 waart is d® sla geoogst waarby de kroppen w*rd«n gesorteerd la lat® 2de soort en stoofsla» terwijl bovendien het gewicht van ieder® sortering af zonderlijk ievermeld. Ook het aantal gerande kroppen per veldje Is steeds ge noteerd.
Waarneming®»»
a Temperatuur» 1® dagelijks®opgenoro«n temp®raturen sfjn per decade gemiddeld in grafiek 1 bijlag® II weergegeven.
V® alen, dat d® grondt®mperatuur eteedis seer regelmatig rènd d® lO°C is ge weest met klein® sohoanelingen van 1° naar boven of 1° naar beneden. Alleen
op het einde van de teelt, al» eind februari en maart was s® enkel® graita hoger» Hetzelfde kan van d® minimum nachtt^i^peratuur en van de luchttesp®-ratuur om 9 en 14 uur geaegd warden tot ong®veer half februari» Daarna ilja d© temperaturen, vooral ia öe namiddag, some vrij sterk opgelopen, al» ge middeld per deoade tot bijna 22°C » De hoogst gemeten temperaturen li^&ese pe riode waren echter nog belangrijk hoger, nl. 26°C» Bes® temperatuur v«rd be
reikt op 13 februari» Daarna is ae steeds hieronder gebleven tot 8 tn 9
maart» Op deze dagen liep d© temperatuur echte* weer op tot reep. 34 en 31°C> b Standcijfers» Op 13 januari zrin er cijfers gegeven voor de ontwikkeling van het
Op 27 februari z'n er we de vom cijfers gegeben# Hierbij is naast is oiffrmng tevens gelet op de Heur eil vorm vau het gewas en op het optreden van raad en dr oogrand. •
In 'onderstaande tabel worden de cijfers van "beide data weergegeven.
13 januari 27 februari
Bas Omvang Omvang Kleur Vorm land Iroogrend
ÎÎ0 1 V: 7i 3 3 1 1 11 2 &h 6{~ ô. 2 0 3 ft 3 5-t •«* *• 5 2 2 0 i
,, 4
6* 3 3 i x »1 5 5i 5h 2 1 0 3 » i 6 1 1 M 7 1 1 .1 8 2 2 M 9 4è 5 2 5 0 0 t » 10 3i 3"l 2.1. 3 0 1 » » li 31 .. ' ' » » 12 i î » * 1 3 5| 2-1 2-|- 0 Ü y t 14 3 3 »> 15 7 7 , "r A 2 2 3 >» 16 7 7 H 4 i 0 »# 17 4 4 2 3 0 0 M 18 44
2
3ô
0 t» 19.
5|
5|
,, 20
4 4De cijfers voor de oiwang lopen van een tot tien, hoe hoger tot
eïjf
#r ho» groter c'e 1er op. Deze cijfers zijn echter alleen »aar t® gebruiken als een maatstaf voor vergelijking van d© rassen op em bef. aide datura en niet tussen de verschillend® data. Be cijfers voor de kleur geven aan of een ras donker dan wel licht van kleur ia geweest. Hoe hoger het cijfer, hoe
donkerder
de kleur waa. Voor de kropvorm ia een hoger o'jfer gegeven naarmatede
krop mooier was gevormd* Wat betreft de enfers voor rand en voor droogrsndjdeee aijn
ookweer
hoger naarmate de kwalen sterker opgetreden z in.
Bij de no's 6-7-8-12 en 14 ontbreken een aantal cijfers, dit vindt glja oor» Baak in het feit dat dit zaad weinig kieakraohtig was« De pl ntjee welk« hier uit groeiden waren «eer zwak en bleven ver achter in ontwikkeling*
By de verdere beoordeling zullen deze no's d ..n ook "buiten beschouwing worden gelatnb. Ook no 19 eal niet nader omschreven worden, omdat dit ras onzuiver was en daardoor volko: .en waardeloos voor de praktijk.
ïïit bovenstaande c:;foro bl:jkt wel dat er onder <le nieuwe rassen weinig zijn
welke zich lenen voor de vroege. stookteelt omdat de groeikracht in dit jaar getijde meestal belangrijk lagoro ligt dan b;j de racsen Regina of Proeftuins Black
pool. Alleen de no's 4 (Gtttte Precoae) en 15(îTo ï) en l6 (V'orm) vertonen een ongov« er even grote groeikracht.
Korte beochxI,!vin£ van A i voovmic.v'etb raes en#
— — . | H I I .l i . , 1 I - I I — I II •—I I I « ' - y • • • • . • • i l I I I H-H • «i
Van de rassen Proeftuins Blackpool en Regina gullen we geen beschrijving geven, omdat deze rar., en voldoende bekend atjn#
No» 4 Gtttte Precose# Hiervan k~n gezogd worden dat dit ras volkomen gel'ikt op Segina» het feit dat het verkregen c'jfer voor'de groeikracht ieta lager ligt kan getmkkel.nk veroorsaakt a'jn door verschil in ouderdon van het »aai. No.15 (no. 7)» Vertoonde een grote groeikracht naar l'jkt verder voor deze teelt
toch «inder geschikt om de lange
EN
ewalle welke dit ras vorr«t enOM
do vrij open krop. Ook de zeer grote vatbaarheid voor ùryograad moet als een groot be— •wa&r worden gezien.No. 16 (Varna). Ook: dit ras vertoonde een zeer grote groeikracht. Be vor» van de bladeren wae breed en groot net een mooie lichtgroene kleur. Droogrand kw«un bij dit ras niet voor? de ranäßevo< ligheid was echter onder deze teeltomstandig heden iter groot# Dit ras bezit in ieder geval gunstige elg» nochappen en al heeft het dan onder deze omstandigheden niet voldaan» het i« toch de moeite waard os'het onder ar.de o omstandigheden nader te beproeven#
Ko. 3 en 13 (Lentegroet er. FrlOilingsgrttss). Bit blMken cjT.onlcncn te* sijn. De groeikracht van deze rassen i: gedurende de wintermaanden wel iets groter dan van de Meikoningin waar veel kleiner dan van Pr. Blackpool of R«£ ina. Voor deie teelt ie ze dan 'niet aan te bevelen.
Ho. 3 0 (Bottners Treib). Koevel de groeikracht hiervan iet.;-, rrdnder groot was dan van beide hiervoor genoemde ra. sen is- er verder uiterst weinig verschil waar te nemen, zodat we hier ook waarschijnlijk weer net een andere naam voor tart zelfde ras te maken hebben.
Ho. 9 (la-te. rex)# Als la-tctc willen we nog noemen de Interrex* hoewel de groeikracht van dit ras kleiner is geweeet dan van de rassen Pr. Blackpool en Regina, heeft dit rae voor de iets latere stookteelt toch zeer 'goede eigenschap
pen.
T-e overige rat een zullen we niet nader omschrijven omdat se voor deee teelt vol komen ongeschikt geacht raceten worden.
5
Qogstgegevena»
Door de grote verschillen in groeikracht tue,een de verschillend» ras-een war? het oogsten van alle t.la op e'ên dag niet goed Rogel'jk, daarom ia er op 5 verschillende uata geoogst, nl. op 2-5-7-9 en 12 maart»
Op 2 maart werden de no's 1-4-15 en 16 geoognt.
,, 5
» »
» »
» * » »
3 en 13» »
M
7> »
» »
» » » »
2-5-0
-10-17-19 en 20 geoogst.,» 9
» »
T »
» »
* » 11-15 en 8» »
»»12
» »
» »
» »
1»
f-7-12 en 14» »
De verst ontwikkelde raocen werden het rerst geoogst, d,aro;; sullen we hier
onder voor iedere oogstdatum afzonderlljk de gemiddelde opbrengsten geven van do vier paralellen in percentagoc van eerste soort, twoede soort en stoofsla met het gemiddeld kropgewicht van alle sorteringen te oar.en on van het aantal ge rande kroppen wat ger.icideld por paralel voorkomt«
Ras Oogetdata letc coort 2de soort stoofBla gem. kr.gew# Gerand«
1 Regina 2/3 74»7 25,3 120 gr. 85 4 Otitic Précoce 2/3 71,1 22,7 6,2 127 , » 81,5 15 No. 7 2/3 8l,8 18,2 106 ,, 77,8 l6 Woria 2/3 «7,8 12,2 131 ,, 63,3 3 Lentegroet 5/3 52,9 27,9 19,2 108 ,, 100 13 Frühlingsgruse? 5/3 58,3 29,4 11,8 112 ,, 100 2 Proeftuins Bl.P.7/3 87,1 10,9 2,0 150 ,, 4,0 5 Keker Maasdijk 7/3 33,0 47,5 17,5 no ,, 100,0 9 Interrex 7/3 89,0 9,0 2,0 136 ,, 100,0
10 Eottner? Treib 7/3 40,5 54,5 5,0 IO6 ,, 100,0
19 Kweker Berkel 7/3 16,3 67,4 16,3 110 m 100,0
i7
SchreibersPrinc.7/3 45,0 20,4 34,0 100 ,, 100,020
Pr@eft.Bl.P.laat7/3 53,8 33,7 12,5 125 ,, 5,8 11 MaikBnig Z. Tr. 9/3 24 »3 50,5 25,2 lOl ,, 38,8 l8 Meikoning.vdBerg9/3 51 »0 15,4 33,6 96 , , 61,5 8 Meikoningin I ."ÏT9/3 50,0 34,6 15,4
99 », 73,1 6 » » ,,12/3 100 67 ,, 0 7 Glory 12/3 100 65 ,, 0 12 Eeine du liai 12/3 3,3 91.7
57 », 0 14 IlaikUnig 12/3 15,4 30,8 53,8 83 , » 0We zien hier dat de no's i en 4 weinig verschillen de algemene raening is Aan ook dat deze twee rassen vo Ikonen aan elkaar gelijk tójn»
De nummers 15 en lo cijn op de welfde dag geoogst als beide bovengenoemd© al# op 2 maart» De omv&ttg op deze datun was ruim voldoend®, d® kropvorming liet echter
6
nogal wat te wensen oyer, sedat het gewicht niet meeviel. Wo« i6 ms echter wel belangrijk zwaarder dan no. 15 Het eratig voorkomen v&s raad en droogrand was ech ter ook een reden waarom 8e oogat op dsze vroege datum werd uitgev oerd.
Op 5 maart werden da nummers 3 en 13 geoogst. Lese raaaen vertonen soveel overeenkomut dat we se als synoniemen beschouwen. Het feit dat heide rassen hij dt oogst voor 100$ door rand waren aangetaat naakt se ook voor dese teelt «ilaier geeohikt. Van deooogst op f raaàrt konen vooral de raeeen 2 en 9 naar Toren (Pr. 11.pool en Interrex). Eerstgenoemde gaf een
hoog
krop;gewicht en had dan ook watvroeger geoogst kunnen worden. Paar er echter geen rand optrad ia de oogat wat langer uitgesteld dan noodeakel\5k was# No. $ bereikte tveneeae een goed ge»,
kropgewichtj de kroppen waren echter voor 100$ gerand. i
Ie overige raaeen, die op des« datum werden geoogat bliji»» g§en van alle vol doende groeikracht te bevitten ggdurende de wintermaanden, sodat te geen van al~ len geeohikt te noemen sijs voor'djese teelt. Ook het raa no« 5, dat al a
mm
nieu we aanwinst van een kweker uit jt^asdijk werd verkregen waa* voor dese teelt niet geeohikt om sïjn te geringe groeikracht en grote randgevoeligheid.Alle raaeen die op een la tér tijdetip werden geoogat waren eveneens foor da-se teelt ongeschikt omdat de ontwikkeling gedurende de korte winterdagen te ge ring was. Zelfa op dtae late oogstdatu» waa het gen. kropgivicht nog seer laaf»
Van de nummers 6-7-8-12 en 14 kan geen conoluaie wirdea gegeven ondat dit saad
seer slecht kiende en doordoor de planten ook sterk aohter hieven in ontwikke-ling t.o.v. de overige rassen»
Conoluale.
Ia het kort kunnen we seggen dat een aantal raeeen niet goed beoordeeld teem worden ondat de kiemkraoht van het zaad en de ontwikkeling van de Jonge planten veel te wensen overliet. Be ras. en Regina, Gtttte Precoae en Proeftuin* Blackpool hebben in dese proef het beat voldaan. Van de nieuwe raeeen„g&v*n alleen Vom ta
Ko* 7
een voldoend grote groeikracht te sien, No. 7 vertoonde eohter een so grot« gevoeligheid voor droogrand dat se voor de teelt onder dese oaaiandigfceden.onge-eohlkt geacht moet worden. Btfcvefcdien waa ook de kropvorm minder stool*
Voma. vertoond» eveneens
tea
grote groeikracht, het model van de krop waa be langrijk beter dan van no. 7 maar dit raa was weer seer vatbaar voor rand, waar-door de geschiktheid sterk achteruit ging. De omvarj waa ',eer grootf aodat waazwßohjjnlljk een ruimere plantaf stand gewenst aal sijn. Tenslotte
nmmn
we nog het feit dat Pr* Blackpool dit aeizoen een iets mindere groeikracht vertoonde iaa Regina; dit in tegeristelling met andere jaren toen de grooüJ^oht steeds onge veer gelijk gesteld kon worden.19-7-*57 llaaldwijk.
6
dec. 1956.II. De Proefnemer,
Byiag© I Platte,-rond
