Onderzoek naar de bewaarverliezen van sluitkool in de Langendijk seizoen 1948/194

LANDBOUW-ECONOMISCH INSTITUUT

OEN HAAG (Schev.) VAN STOLKWEG 29 TELEF. 55.23.50 - GIRO 41.22.35

NOTA NO 60«

I n l e i d ^ Ä ,

ONDERZOEK MAE DE BEIYAAE7ERLIEZEÎÏ VAN SLÜTTKOOL I1T DB LANGEKDIJK 3EIZ03ÏÏ 1 9 4 8 / 1 9 4 9 ,

f'

L

m^

Doel van het onderFoekj dat aangevangen is in liet bewaarseicoen 1947/1948, is een inzicht te verkrijgen in de grootte van de bewaarveriiozon 'van rode, witte en gele kaol, ".öal s die zich gemiddeld in de prakti jk ir. het

normale Langendijker tuinbouwbedrijf voordoen. Het is dus M e t de opzet ge-weest om verschillen in doelmatigheid van de diversu bewaarmeihoden te

bestu-at)

deren of de invloed van bij sondere omstandigheden op de bewaring na te gaan . Daar de bij ons onderzoek "betrokken bewaarschuren sich echter zonder moeite • lieten indelen in oudere en nieuwere typen zijn voor dese categorieën afzon-derlijke verliespercentages berekend. Als criterium voor de indeling is gebruikt het al dan niet toepassen van open vloeren in de bewaarruimt in»

Bovendien kan, als .gevolg van do door do tuinder toegepaste sorte-ring vôôr de bewasorte-ringscndersoheid gemaakt worden naar het gemiddeld gewicht

per kool van de verschillende opgeslagen partijen.

Teneinde enig inzicht te verkrijgen in het verloop der bewaar-yor-liezen met het vorderen van het seisoen zijn periodiek door middel van steek-proeven de gemiddelde gewichten per kool der verschillende nog in de schuur aanwezige partijen nagegaan. Uit dit uitgangsmateriaal konden met behulp van de bekende gewichten der ge zeilde partijen de tussen twee opeenvolgende steek-proeven optredende bewaa.rverliezen borukond worden«

Uiteraard zijn de optredende gewichtsverliezen behalve van do kwaliteit en do behandeling.dor opgeslagen kool on de inrichting der schuren, afhankelijk van de weersomstandigheden tijdons do bewaring» Daar dese van jaar tot jaar sterk kunnen verschillen, zal eerst na meerdere jaren van onderzoek een bruikbaar gemiddelde kunnen worden gevonden«

In dit rapport zijn ter vergelijking do belangrijkste resultaten van het eerste jaar van onderzoek 1947/1948 mede opgenomen.

Wij zullen hier niet nader ingaan op de techniek van de berekening der bewaarverliezon en op het materiaal dat daaraan ton grondslag ligt. Gaarne zijn wij bereid, ieder die zich daarvoor nocht interesseren, daaromtrent des-verlangd nadere inlichtingen to verstrekken.-.

2

-*)

Dit. is-een bowaartechnischo aangelegenheid, die o,a. de aandacht hoeft van do rijkstuinbcuwconsulent voor koelaangelegenhedon»

750

4^1

2 -Uitkomsten van het onderzoek*

Evenals het seizoen 1947/'48 was ook de zachte winter 1948/'49 voor de bewaring "betrekkelijk ongunstig. Bij de beoordeling van de gevonden

cijfers dient hiermede uiteraard rekening gehouden te worden.

De voor elk der betreffende bedrijven afzonderlijke berekende bewaarverliezen, uitgedrukt in / van hot gemiddelde gewicht der kool aan het begin van de maand waarop dit / betrekking heeft, zijn opgenomen in bijlage I. Een samenvatting daarvan per koolsoort volgt hieronder,

Soort kool

Rode kool

Witte kool

G

ele kool

194

Percentage

5,3/ p.mnd

5,5/ " "

11,1/ "' »

8/1949

Aantal

bedrij-van

11

2

1 •

1947/1948

Percentage

5,2/ p.mnd

6,8/ » »

7,9/ " "

Aantal bedrij«

ven

11

4

13

Teneinde enig inzicht te verkrijgen in de samenstelling van deze cijfers, is nagegaan in welke mate de verliespercentages voor de verschil-lende sorteringen en schuurtypen onderling uiteenlopen,

De gemiddelde bewaarverliezen per maand per sortering, luiden als volgt.

T

Soort kool Rode kool Witte kool Gele kool A ( 2 | kg/st ) "1940/'49 ' I T 5 4 7 7 W

4 , ° /

5 , 3 /

11.456

4 , 9 /

ft ftctf U , w /Ü

B (2^-tf k g / s t )

194 7/'48"

1948/

r

49

4,9/

5,4$

11,1/

4,7/

6 , 4 /

8 , 0 /

C Of - 1? kg/st)

19477T48I

1948Z*4?

7 , 7 /

7,2/

1 1

;

? / .

7,0/ ! 8,0/ ! ft î<£ '

De cijfers van 1948/'49 bevestigen wat betreft de rode kool ten dele de uitkomsten van 1947/'48 waaruit bleek, dat de "lichtste" kool het slechtst te bewaren is, ^en verschil tussen de zware en de middensoat kool valt dit jaar, in tegenstelling met 1947/«48, niet te constateren. Voor witte en gele kool was in het seizoen 1948/'49 het aantal waarnemingen te goring om een bepaalde conclusie te trekken.

Zoals werd opgemerkt, is een eenvoudige indeling in moderne en ; oudere schuurtypen gemaakt, waarbij als maatstaf voor de indeling hot ai of niet toepassen van open vloeren (dus met niet-aanliggonde planken) is gebruikt. Daar in dit verband ook de kwaliteit van de bewaarde kool een b a -langrijke rol speelt, zijn tevens de percentages van resp. het verkochte doorschot en het afwijkend product opgenomen. Deze gegevens zijn ontleend aan opgaven van de betreffende tuinders.

750

-Gesloten vloeren (1948/1^)

rode kool ( 8 bedx, ) witte kool( 2 Toe dr* )

gele kool ( 1 bedr*)

rode kool ( 3 "bod-?«)

g e s h o t en., y 1 oer o n ( 1,9.4.?/.? 4,8 ) L

rode kooi ( 8 bodXc) . witte kool( 1 bedr.) gele kool 'v 9 Ta o dr. )

Open vloeren,,(,194?/léi).

rode kool ( 3 bodr.) witte kool( 3 bedr.) gele kool ( 4 "bedr* )

bew> verlies J l J / » .. ' , •:-. •<• H * c# tl !i i . J ; /O

5*30 p . End

5,30

7,40

3.3?5

4-60

: 6,50

p,, 'A tt 'p. i ; , '• E2Ï1C1. r. ;t mnd » !!

doorschot

530

570

af wi jkond

'•1°

19?

50

40

Od

40

10

60

do i"/0

Voor hot jaar 1948/'49 is door do geringe bewaarde hoeveelheden gele en witte kool alleen voor rode kool een vergelijking der beide sokuur-iypen mogelijk. Ook bier 2ien wijdeen belangrijk betere kwaliteit voor de nieuwere schuurtypen. De abBolutèïvorsciiillen echter belangrijk mot die van 194?/'4ö« Hierbij dient echter evenals vorig jaar te worden gewesen op het subjectieve karakter van de aanduiding "dcorschoi",.

Teneinde het verloop van de bewaarverlioaen mut het vorderen van hot seiacen na te gaan is een indeling gemaakt in een viertal perioden, waarvan begin { en einde) ongeveer met de data der periodieke steekproefs-gewijze vaststelling van de gomiddeJ.de gewichten der in do schuur aanwaige kool. Een verliespercentage over hiervan afwijkende tijdvakken ia uit de beschikbare cijfers niet nauwkeurig te berekenen (dus evenmin over kortere tijdvakken)

half Nov.-half Deoo half Dac.-half Pote« half Febr.-eind Mrt na eind Mrt ïlo&e kool (11 bedr^

4,60

5,30

5,90

6,70

Witte kc

(2 bedr,

4,8/o

5,S>0

4,9-0

4 v-9 0

> o l J

Gele kool

... J l . h e d r . 0

10,00

14,40

A l s b e g i n v a n de e e r s t e p e r i o d e is half N o v e m b e r g e k o z e n i-mdat o v e r h e t a l g e m e e n m a g w o r d e n a a n g e n o m e n , dat d a n alle voor b e w a r i n g b e s t e m d e k o o l g e s o r t e e r d i n de s c h u u r is opgeslagen« I n a a n s l u i t i n g h i e r o p sal d a n o o k b i j v o o r k o m e n d e b e r e k e n i n g e n het o o g s t g e w i c h t p e r h a v a n b e w a a r k o o l m o e t e n \?orden b e p a a l d p e r h a l f N o v e m b e r , v o o r k o o l o n t d a a n v a n a k k o r b ü a d , e n z . V o o r de i n d i v i d u e l e cijfers d e r a a n h e t o n d e r z o e k d e e l n e m e n d e tuinder*.aij v e r w e z e n n a a r d e b i j l a g e . ' s - G r a v e n h a g e , 2 2 N o v e m b e r 1949« S a m e n g e s t e l d d o o r s A F D E L I N G TUINBOUW", C« Bos»

750

. i» ' , ... U:i:t i/i.i-r.{ii*, ••,•! •'••v*jzzJr ( D r J.jfl. v a n S t u y v o n b o r g ) *

EEK7AAEVJP2LIEZEN PER BEDRIJF î o i z o o n 194-3/«49 r RODE KOOL

IIMJ.?~S°..-J~.

S o r t « A C>2 2 / 3 k g / s t ) S o r t . B (2 2 / 3 - 1 I k g / s t ) S o r t . C O f - 1 1/3 k g / s t ) Sort«. D (<1 1/3 k g / s t ) T o t a a l B o d r ^ Ko ., 2 S e r t . A " B " D T o t a a l Bedr» No 3 S o r t , A » B " C T o t a a l g o d r . ^ K p ,4. S o r t , g T o t a a l S o r t « A ,! B " C T o t a a l S o r t . A " B " C T o t a a l B e d r . Ko 7 S o r t « A " B !i

c

T o t a a l S c h u u r -t y p e o u d / nieuw oud oud oud oud oud oud oud i t o t a a l % p e r mnd 4 , 9 4 , 7 5 , 5 6 , 0 5 , 3 5 , 9 5 , 7 7 , 5 5 , 9 5 , 0 5 , 8 9 , 3 5 , 8

i>%

5 , 8 5 , 1 4 , 0 5 , 2 6 , 2 4 , 7 2 , 6 7 , 3 5 , 0 6 , 4 8 , 1 8 , 0 1 0 , 3 1 0 , 9 8 . 7 h a l f Nov. t o t h a l f Doe» t o n 2 16 14 13 45 43 17 4 64 12 3 17 35 7 42 16 15

3

34 2 10 1 13 1 7 3 1 12

SS

p e r mnd 2 , 1 4 , 2 9 , 5 6 , 0 6 , 3 5 , 9 2 , 0 1 0 , 1 5 , 2 4 , 8 6 , 4 1 4 . 2 6,6

7.2,1

5 , 2 •/. 1,0 2 , 7 3 , 7 6 , 3 3 , 4 y . 4 , 1 1 0 , 0 4 , 0 7 , 7 4 , 9 1 1 , 8 1 2 , 0 1 2 , 4 1 1 , 2 h a l f Doe, tr/fc h a l f t o n 2 16 11 10

39

31 13 2 46 9 12 2 23 16 3 19 12 10 2 24 1 6 2 9 1 8 3 1 13 P e h r , fo p o r mnd 2 , 8 2 , 7 1,1 4 . 2 2 , 7 4 , 3 5,1

7,5

4,4

1,1 5 , 0 8 . 3 3 , 7 14,9 8 , 3 1 3 , 7 3 , 3 6,1 6 , 2 4 , 7

ij

6,C 5,9 6,1 9,4 7,1 1 0 , 7 9 | £ 8,3 h a l : e F e h r . t o t o i n d K r t t o n 2 9 .5 4 20 15 y 23

5

6 11 6 6 12 6 6 ._

5

2 -7 * p o r mnd 8 , 8 6 , 3 9 , 1 1 3 , 7 8 , 6 8 , 8 6 , 0 7 , 9 2 0 , 7 7 , 3 1 3 , 3

5,5

5,4

6 , 0 6 , 0 1 2 , 3 , 3'5 7 1 1 , 8 1 0 , 2 0 , 4 na e i n d Mrl t o n 1 1 2 1 3 3 1 t 3 1 S _-1 * g e v e i l d d o o r -s c h o t

i

p o r mnd 1 7 , 7 1 4 , 0 1 5 , 7 1 4 , 9 8 , 4 1 1 , 5 1 7 , 4 1 7 , 4 8 , 9 1 6 , 7

1

5

À

* I : i 29 I 62 58 26 80 62 26 rx'vei 1 d a f w i j -kend dl P 2 1 9 L. E, I . 752

V

B S ^ A O Ä L J L

S o r t , B " G Totaa.-., B e d r i j f Ko 9 S o r t » A » B » c • T o t a a l B e d r i j f No 10 S o r t . A " B T o t a a l B e d r i j f No 11 S o r t , A H 3 H 3 T o t a a l Remidjiojide .jiipuwo _ s S o r t . A O 2 2 / 3 k g / s t ) S o r t « B (2 2 / 3 - 1f k g / s t ) S o r t * C O f - 1 1/3 k g / s t ) S o r t » D & 1 l / 3 k g / s t ) ' T o t a a l GemindeIde ou.de. s a ° o r t . A " B " C B T o t a a l Algemeen gemiddeld* S e r t , A u B "' G ii 3 T o t a a l S c h u u r -t y p e ' o u d / n i euw oud niouw n i euw .• nieuw • gem. ,he~ ifraar-duwx na h a l f IJTV, ( i n wok, ) ^auurxjrpc •16 15 ' 8 14

j

l u u r t y p e r

\]

2 !1A 12 .13 i

h

i o t a a l fo p e x mnd | 3 . 2 5 , 5 4 , 1 ! ' 4 , 7 ! 4 , 3 1 4 , 6 ! 4 , 4 6 , 0 4 , 2 1 0 , 2 5 , 7 6,4 6 , 0 4 , 9 5 , 9 i 2k t 5 , 5 4 , 9 7 , 0 - ' y ' '"5,3 —1 4 , 6 4 , 9 8 , 0 6 , 8

15,3

u v o o r r o d o k o o l f 13 14 12 13 i 13 4 , 9 4 , 9 7 , 7 6 , 9 5 , 3 h a l f ïbv«! t o t h a l f Doc. tor. 14 9 23 11 27 o (J 46 13 26 7 4 6 11 22 7 1 2 42 10 15 5 2 32 9 15 5 O 31

i

p e r mnd . 3 , 7 , 6,1 4 , 6 7 / 2 2 , 4 6 , 8 4 , 8 6 , 5 4 , 0 7,1 5 , 2 6 , 8 3 , 2 6 , 9 4 , o 4 , 5 2 , 7 8,1 7 , 3 4 , 4 5 , 2 2 , 9 7 , 7 7 , 3 4 , 6 h a l f DGG» t o t h a l f F e b r . t on 13 8 21 9 24 6 39 6 14 4 24 9 15

5

29 0 18 3 31 7 12 4 2 25 # p o r mnd 5?4 3 , 8 j 4 , 8 1*8 4 , 8 3 , 0 3 , 8 4 , 4 8,9 2 2 , 9 1 0 , 0 7 , 5 4 , 7 4 , 6 5 , 5 4 , 7 1 1 , 2 8 . 7 4 , 6 555 3 , 8 6 , 4 4 , 2 5 , 1 5 , 2 7 i 4 , 0 13 6,1 *-r 26 5 , 0 5 , 0 5 , 3 h a l f F e b r . t o t e i n d Mrt t o n ' I 7 ü 12 7 17 3 27 2 1 3 4 8 4 16 4 9 1 1 15 4 6 2 ö£ •' O p e r innd / 3 - , 6 8 , 7

h 5

6 j 3 5 , 4 3 , 3 5 , 4 5 , 1 3 , 5 4 , 5 4 , 9 6,9 6 , 2 6,2 5 , 7 5 , 5 3 ; 3 6 , 2 5 , 5 7 , 6 4 * 5 8 , 0 13,7 6,1 4 7 , 0 7 ! 4 , 9 2 ! 6 , 7 1 [10,3 14 | 5 , 9 na e i n d Mrt t o n 4 4 4 8 12 4 8 12 ^ 8 0 , 5 0,1 2 1 2 0 , 1 3

£

p o r rand 5 , 7 5 , 7 2 , 8 4 , 6 4 , 0 4 , 9 6,9 6 , 2 4 , 0 6,1 5 , 4 1 4 , 9 1 0 , 3 1 4 , 0 1 2 , 0 R 0 6,9 1 4 , 0 6 , 7 ! g e v e i l d d o o r -s c h o t * -38 3 25 g e -v e i l d a f -wi j k o n % -— -Al» Eu I e

_752,

/

DEENSE WITTE KOOL

B e d r i j f II:: 12 S o x * . A t - 2 2 / 3 k g / s t ) S o r t c 3 ( 2 2 / 3 - 1 f kS/ s t ) S o r t » D (fl 1/3 k g / s t ) T o t a a l B e d r i . j f No 13 S c h u u r -t y p e o u d / nieuw oud oud S o r t . A ( 2 2 / 3 k g / s t ) S o r t . 3 ( 2 2 / 3 - 1 f k g / s t ) M f"* Y» "fc f1

( 1fV2/3kg/st)

T o t a a l GELE KOOL BejJTijf No )4. S o r t . A B C T o t a a l oud t o t a a l % p e r mnd 5 , 6 5 , 6 7 , 3 5 , 8 3 , 4 5 , 0 7 , 2 5 , 0 1 1 , 4 1 1 , 1 1 1 , 2 11,1 h a l f Nov. t o t h a l f Deo. t o n 25 24 4 53

i

p e r mnd 4 , 7 5 , 2 1,4 4 , 8 h a l f D e c . t o t h a l f F e b r . t o n 17 16 3 36 5 15 4 24 2 17 4 23 /o p e r mnd 4 , 4 5 , 1 1 6 , 8 5 , 4 4 , 8 6 , 7 8 , 5 6,6 1 1 , 4 9 , 8 1 0 , 6 1 0 , 0 h a l f Febx t o t e i n d Mrt t o n 9 7 16 2 7 2 11 12 3 15

i

p e r mnd 9 , 2 7 , 8 8 , 6 0 , 8 1,7 4 , 5 2 , 0 1 4 , 7 1 2 , 8 1 4 , 4 • na e i n d Mrt t o n 6 4 10 7 2 9

i

p e r mnd 1 3 , 7 8 , 1 1 1 , 6 1,7 4 , 5 2 , 4 g e v e i l d d o o r -s c h o t % 28 100 57 • ' • * • — |

g e

-v e i l d "

a f w i j

-kend

i

2 19

L . E , I , 752

\ \