Gewichtsverliezen tijdens de jaarrondbewaring van Nerine bowdenii

(1)

S P R E N G E R I N S T I T U U T Haagsteeg 6 , 6708 PM Wageningen

T e l . : O837O-I9OI3

(Publikatie uitsluitend met

toestemming van de directeur)

RAPPORT NO. 2204

W. Maas

GEWICHTSVERLIEZEN TIJDENS DE JAARROND-BEWARING VAN NERINE BOWDENII

Uitgebracht aan de directeur van het Sprenger Instituut Project no. k.3

(2)

INHOUD

biz,

1. I n l e i d ing 1

2. Methode van onderzoek 1

3. Overzicht opzet van de proef 2

k.

Resultaat **

5. Conclusie 5

(3)

-1-1. INLEIDING

Het doel van het onderzoek was te zoeken naar een juiste bewaarmethode bij de jaarrondbewaring van Nerine bowdenii om de gewichtsverliezen tot een minimum te beperken. Er werd met maximaal vijf bewaartijden, tevens planttijden, gewerkt.

Het uitgangsmateriaal bestond uit buitenbollen die eind oktober, begin november gerooid werden.

Tevens werden nagegaan de bewaaromstandigheden, de invloed van ontsmet-ten en soort van verpakking. Dit geheel geschiedde bij twee verschillende bewaartemperaturen.

Met dit onderzoek werd een begin gemaakt, omdat bloemenkwekers veel schade leden door lage bloeipercentages. Teeltdeskundigen spraken het vermoeden uit dat de oorzaak van deze uitval wellicht aan een of andere factor tijdens

de bewaring moest worden toegeschreven. Vandaar dat in deze proef de ver-schillende factoren die tijdens de bewaring het eindresultaat bepalen, afzonderlijk werden nagegaan.

2. METHODE VAN ONDERZOEK

Het uitgangsmateriaal bestond uit: 3.27O gezonde Nerinebollen.

Totaal werden er 73 behandelingen toegepast.

A. 18 behandelingen, per behandeling 60 Nerinebollen 18 x 60 = 1080 stuks.

B. 1. 12 behandelingen, per behandeling 60 Nerinebollen 12 x 60 = 720 stuks.

2. 10 behandelingen, per behandeling 60 Nerinebollen 10 x 60 = 600 stuks.

C. 8 behandelingen, per behandeling 65 Nerinebollen 8 x 65 = 520 stuks.

D. 25 behandelingen, per behandeling Ik Nerinebollen 25 x H = 350 stuks.

De uïtplant geschiedde, na een acclimatisatieperiode bij Tuinbouwplanten-teel t in de kas.

(4)

-2-De opzet van de proef en het overzicht van de bewaarperiode worden beiden in tabel 1 weergegeven.

Er werden twee systemen van bewaring getoetst;

a. Het Natte-Koelsysteem (N.K.S), dat een gestadige zeer hoge relatieve vochtigheid van de lucht garandeert.

b. Een conventionele koelcel.

Een gedeelte van de bollen bleven tijdens de bewaring onverpakt, een ander deel werd verpakt in de voor gassen semi-permeabele kunststof-folie van Van Leer of in gewone, geperforeerde kunststof-folie uit polyetheen

(P.E.).

3. OVERZICHT OPZET VAN DE PROEF

Tabel 1. A,- Bewaaromstandigheden

omschrijving 1. N.K.S. = 0,5°C R.V. 96-98% bollen onverpakt 2. Normaal = 2°C a. onverpakt b. verpakt(Van Leer) behande-1ingsnr. 1 t/m 6 „ 7 t/m 12 13 t/m 18

Opm.: N-bollen werden NIET ontsmet, doch ; gebracht bewaarduur in dagen 26/1 60 60 60 2V2 90 90 90

25/3

120 120 120 2 V 6 210 210 210 2 V 8 270 270 270

23/11

360 360 360

(5)

B - Invloed ontsmetten en soort

omschrijving

1. Bewaartemperatuur 2 C

a. P.E. (geperforeerd),niet-en wel ontsmet

b. Tuinturf, niet en wel ontsmet

c. van Leer (25% doorlatend), niet en wel ontsmet d. Onverpakt,niet en wel

ontsmet

2. Bewaartemperatuur 0,5 C (tegenhanger van N.K.S.) a. Van Leer, .niet

en wel ontsmet b. Onverpakt, niet

en wel ontsmet c. Van Leer - niet ontsmet

60 dg 2°C + 210 dg 0,5°C 120 dg 2°C + 150 dg 0,5°C verpakkin behande-1ingsnr. 1 t/m k 5 t/m 8 9 en 10 11 en 12 13 en 14 15 en 16 17 en 18 19 en 20 22 22

g

bewaarduur in dagen • 25/3 120 120 120 120 120 120 120 120 -24/8 270 270 270 270 27O 27O 270 270 270 270

C - Indroogproef - niet ontsmet

omschrijving Winddroog 5% indrogen verpakt m<v • j (van Leer) 10% indrogen .* 3 bewaring 0 15% indrogen bij 2 C behande-Ijngnrs. 1 en 2 3 en 4 5 en 6 7 en 8 bewaarduur in dagen 120 120 120 120 270 270 27O 270

D - Droge stofbepaling - niet ontsmet Onverpakt

M iet ontsmet, bewaring bij ;,.

'Ö:5OC

Onverpakt

Niet ontsmet,.bewaring bij 0',5°C

Onverpakt

Niet ontsmet, bewaring bij 2 C Verpakt (Van Leer)

Niet ontsmet, bewaring bij 2 C

1 t/m,6 7't/m 12 13 t/m 18 19 t/m 24 60 60. 60 60 90. 90 90 90 120 120 120 120 210 210 'AQ 210 270 27O 270 270 360 36O 36O 36O gew. bew. N.K.S. gew. bew. gew. bew.

(6)

i j

-Onverpakt

O-behandel ing - controle

25

0

k. RESULTAAT

De resultaten weergegeven in de tabellen 2 en 3 en in figuur 1 leren ons

het volgende.

Bij de bewaring van Nerinebollen speelt de wijze en de duur daarvan een

grote rol. Ook de bewaartemperatuur beïnvloedt de beperking van de

ge-wichtsverliezen. Bij 2 C bewaring levert dit een geringere

gewichtsver-lies beperking op ten opzichte van de bewaring bij 0,5 C. Bij onverpakte f

o

'

• bewaring bij 2 C bedraagt het percentage gewichtsverlies na 120 dagen

i

15,7% en na 270 dagen 28,4%. Bij 0,5°C bedraagt dit na 120 dagen 21,7%

en na 270 dagen 32%. Een aanzienlijke gewichtsverlies beperking wordt

ver-kregen door de bollen te bewaren bij een N.K.S. Na 120 dagen bedraagt het

4,6% en na 270 dagen 15% gewichtsverl ïes. De grootste gewichtsverlies

be-perking wordt in deze proef verkregen door de bollen te verpakken in

ge-perforeerde polyetheen zakken. Hier bedraagt het gewichtsverlies percentage

na 120 dagen 1,3% en na 270 dagen 3,1%.

De bewaring hiervan geschiedde bij een temperatuur van 2 C. De bollen

verpakt in de microporeuze film van Van Leer (25% doorlatend) vertonen

na 120 dagen een gewichtsverlies percentage van 0,3% en na 270 dagen bewaring, de

16,2%. De toename is te wijten aan het feit dat na 126 dagen bewaring, de

verpakking moest worden opengemaakt daar er sprake was van te veel condens.

De bollen werden te nat. Daarom werden de bollen eerst 15 dagen onverpakt

bewaard en daarna weer verpakt. Dit gegeven toont dus aan dat dit niet de '

l

juiste verpakking is voor een langdurige bewaring. Het gebruik van

tuin-turf beperkt ook het gewichtsverlies. In vergel i!j.k ing met onverpakt levert

het na 120 dagen bewaring een reductie van 8,6% en na 270 dagen van 12,4%

op.

Letten we verder op de indroogproef C, dan blijkt het terugdrogen van de

Nerinebollen voôr de bewaring niet zinvol.

Tot slot blijkt nog, dat het ontsmetten van de Nerinebollen vöör de

be-waring gèën voordelen biedt. In sommige gevallen is het soms een nadeel,

daar het gewichtsverlies percentage wordt vergroot.

(7)

-5-5. CONCLUSIE

1. Een goede bewaarmethode van Nerïnebollen wordt verwezenlijkt door de bollen in tuinturf, in geperforeerde polyetheen zakken te verpakken en daarna bij +2 C te bewaren.

2. Een zeer goed alternatief levert de bewaring van de Nerïnebollen in een Natte Koelsysteem.

De gewichtsverliezen worden hier voor de helft gereduceerd. Verder is de behandeling arbeidsbesparend, daar de Nerïnebollen niet behoeven te worden verpakt.

3. De Van Leer's verpakking biedt geen perspectieven voor een jaarrond-bewaring van Nerïnebollen. Na 126 dagen jaarrond-bewaring moest de verpakking worden verbroken, daar er sprake was van te veel condens en drijfnatte Nerinebollen.

A. Terugdroging en het ontsmetten van de Nerïnebollen voor de bewaring is weinig zinvol gebleken. De gewichtsverliezen worden hierdoor niet be-perkt en bovendien treedt tijdens de langdurige bewaring van Nerïnebol-len geen schimmelvorming op.

Wagenïngen, 22 december 1981 WM/MJ

(8)

o < z a i o a i •x. y-co o al < — LU a) ca XI ra • I - < CD V O P A O CM CD eg o eg »— o cn o c CD O f 0 • o c .— i _ 3 3 T D !_ 0J ä CU - O C c .— > .— L. X o IA E c <^p 1_ en \ c <5-P i _ ' co ^ x c <^> 1_ co c d-p L-O ) \ c d-e O ) c d ? 1_ CD \ _C t n CD .— i _ CO > U> 4-1 x o •— ₂ CD CO n - i d ^ co CT\ 1 vO cn • > CU <_> o _LT» • s O + . CO • m • z • «— r a oo '— . r^ \o _{L A} o •. L A *— cn - 3 " <r C A • CD ""-co P A P A \ D •* - 3 " oo m ' P A V O 3 -oo O O —" vO L A 4-J ra o. i _ Cü > c o 1 4-> CD E i/> + j c O + j 0 ) c o O e g + »— ra ra E i _ o z , CM c - \ P A CM r-» C A - 3 " P A oo cr> <T\ . — - 3 " CM • s • * O O v O CM >— cn r-~ C3 oo c n 3 -v . L A • r -CM >— CM v D L A L A r - . C A 1 — P A c •> L A CD vo cn L A 3 -CM cn ""~ r-. en oo LA vo -3-T— CD r-« C A - 3 " *-C A ^—^ 1_ CD <D _ J c ra > 4 J (D 4-> a . j * L . ra CD o . > L. C 0 ) o > i • 4 J J J _ 0 ) (U E E U) u i 4-> 4-> ! C C O o 4-> 4-> 0 ) (U •— >~ -C -C " co z .

5

^ < e. e i L J "> H al O o oo z L U 'T* LLl 1 -L ü s: co t -z o o L U O _ J > z —. • CÛ T — CM ». *> C A r~~ CM C O en CM CM C A T -«\ M *— '-en LA C A C A 4-1 Q) E (ƒ) 4-> C 4 J O 0) E 4-1 1/1 (D 4-1 — C C O ^ • «4- L-<D Q . 0 ) cn C J - — O CM C -f <u x : L . 4 J 3 (U 3 > -4-> • — ra O i - CL. (U D . 4-> E J * a) ra 4-> a . L-ra a) ra > -S d) • -co ra . -— o j -v. as V O CM t — i O O «— r^ r^ - S- C A «— co •v #t r-- o - 3 " L A » - C A CM C A 4 J 0 ) E u i 4-> C 4-) O <U E 4-> ü l OJ 4-> — C E O M ' L -3 4 J C 3 1 -4-" -^ ra o. s_ Q) > • X I , ». v O T — 3 -O -O 3 -r~ < «. •-- 3 " L A 4 J 0 ) E i n 4-1 C 4-1 O <U E 4-1 (rt (U 4-> — C C O 1 L . , — . O - O O C X ) 0 ) 4-> ( * p ra L A — CM !_ (U (1) _ l c ra > 4 J - Ü ra Q_ i _ 0 ) > • o P A ». cn co v D L A 4-<  O O) E 4 J m (U 4-1 — c c o 4-> -* ra o. L . c o • X J L A L A - j - < r * — i — CM O - 3 - L A -cr -3-CM - T * t »• - 3 - <— r ^ v o CM - 3 " '— 4-> tt) E u i 4 J C 4-J O <U E 4-1 1/1 0 ) 4-1 — C c O O O L A • V O + L-(U L- 0 ) 3 —J 3 4-> C ra ra L- > ra > S (L) • co ra • CM O 3 -eg CM C A P A r - V O - 3 - L A cn cn r- cn •. A i — CM CM CM P A •— v O « -vD r^ 4 J  C 4-> o  — C c o 4-> . y ra C L L-(U > c o • X ) r^ L A V O L A T— 1 - 3 " L A cn vo - 3 " - 3 " CM C D vu co C D L A CM E u i 4-1 C 4-J O 0) 4-> E : . _ 4-> C c O ^ " i eu CD ~ + c co CD T — CM * O o " ^ CM -+ C D " ° cn O t 3 C D L- L A (U ^~ <D - J 1 c O roo > CM

+

4-J ^ CO ra ~o C L J_ C D 0 ) CM > — • U

1

1 •o c <D 4-> ra L-o o T 3 (3^> L A CM v~' L U L U _ i z < > z — H ü < O u cc L U > z L U O O CM

+

—> — _ca o z QC < ^ L U CO 1 u. L U O O -o_ C 3 O O D £ O Z — • O C A • V C A ^-* T — P A - 3 " C O •» Csl ***• cn 4-> 4-1  4-1 0 ) 0 ) • — •— _{c c} O ) o o 1_ • o " O c •— s •—• •• C A -fl-_cn 4-J CD E UI 4-J C O 4-J <D •— C c  0 ) •— _c CM •» CD *— J -cn CM • • -cn »* *" M v O L A 4-1 4-> eu a) E E UI U) 4-1 4-1 C C O O 4-> 4-> CU 0 ) • — • — c c fc « c <ü co o 1_ " O c •— d ^1 CD *" ' '

(9)

LU < < O . U I CO lx. o LU C3 O CC O I O ra o VO P N O CM O CM O CM O O N O V D Pt m ta ö 3 3 .O afgeron d + gemiddel d IA afgeron d + gemiddel d w. afgeron d + gemiddel d w. afgeron d + gemiddel d \ A afgeron d + gemiddel d •eR. afgeron d + gemiddel d >Ä • H o ta a ta o u •o •9 tl 'S n a o UN VD VO CD ON C - . VD CM V'VO CO o «»• UN UN UN UN VO CV ON ON UN « - VD vo vo P N T-r - co +0,5° C N.K.S . nie t ontsme t onverpak t Os %— v o O N V U r~-co r~-co CM C-' CM UN ON O * O * CM CM VO CM r-~*— CO O N CO ON CO CM CO CO .— t — V O *— ON CM UN VO 0 +0» 5 C " gewon e bewarin g nie t ontsme t onverpak t CO CO UN ON CM CO CO ON t - UN **• UN ON ON t— T— CO o •* CM r -CO -CO r r -CO CO UN C— VC VO PN UN * ( . . CM •h e * VO VO ON o en vcTvo* T - t— •2 C " gewon e bewarin g nie t ontsme t onverpak t UN UN CO CM CM UN UN f -VO ON VU VD T— 1 — UN T— C"~CM O N O f UN UN *— •«<• ON VO VO VO VO UN UN UN » - UN CM O • « - . • * + 2 C * gewon e bewarin g nie t ontsme t verpak t Va n Lee r Vi o +» u Q UN •O a

•a

CM V O I c o o +> B tg

(10)

Verloop van het percentage gewichtsverlies bij de bewaring % gew.- van Nerinebollen

ver 1ies A

4 0

r

gewichtsverlies

i n %

30

BIJLAGE 3

20

10

0

LEGENDA: +0,5 C N.K.S. onverpakt +2 C gew. bew. onverpakt

ooooo +2 C gew. bew.

verpakt (Van Leer)

^OOOOOQ», rfP

bewaarduur in dagen

j i i

B 60 9 0 120

4 0

30 210 270

3 6 0

20

10 O

4 0

3 0

20

10 O

- A — A - +2 C - P.E. - + — + - +2°C - Tuinturf

_ o _ o - +2 C - Van Leer (verpakt)

® e

-- • — • <

.^

<!*£-*-*-+0,5 C - onverpakt +0,5°C - Van Leer (verpakt) +2°C + +0,5°C - Van Leer (verpakt) A — A I

6 0 120

270 A A

-.+__ + _

- o — o — - • — • — Winddroog +2°C Van Leer 5% indrogen +2°C Van Leer 10% indrogen +2°C Van Leer 15% indrogen » (verpakt) » (verpakt) (verpakt) +2 C Van Leer ( v e r p a k t ) ' ' '