Onderzoek naar de verspreiding van de tarwe- en rogge-opbrengst van de provincie Groningen, oogst 1948

II

LANDBOUW-ECONOMISCH INSTITUUT

DEN HAAG (Schev.) - VAN STOLKWEG 29 - TELEF. 55.23.50 - GIRO 41.22.35

Nota No 61 (C^c^Ffc)' ONDERZOEK NAAR DE,SPREIDING VAN DE TARWE- EN ROGGE-OPBRENGST

VAN DE PROVINCIE GRONINGEN, OOGST 1948. * I N H O U D TEKST. ae &*'*% § 1. Inleiding.

§ 2, De opzet van het onderzoek.

§ 3, De variatie van de gemiddelde opbrengsten par game ente in de verschillende landbouwgebieden.

§ 4» De spreiding van de tarwe-opbrengst in de Noordelijke bouwstreek.

§ 5« " " " " " in het Noordelijk Westerkwartier

en de Centrale bouwstreek. § 6. » " " " " in het Oldambt.

§ 7» " " " " rogge-opbrengst in de Veenkoloniën.

§ 8. Vergelijking van de op de L.E.I,-bedrijven v/aargenomen opbrengsten met de gemiddelde opbrengsten van de betrokken gebieden.

§9.

§ 10. Samenvatting.

Vergelijking van de oogstramingen met de op de dorsbriefjes verantwoorde hoeveelheden.

1

3

4

5

11

13

15

17

18

19

BIJLAGEN.

I Variatie van de gemiddelde tarwe(rogge)opbrengst per gemeente ingevolge de hoeveelheden welke op de dorsbriefjes werden verantwoord,

II Variatie van de opbrengsten in de verschillende gemeenten. III Frequentietabel van de tarwe-opbrengsten in de Noordelijke

bouwstreek. IV Idem in de Centrale bouwstreek, N.W. kwartier en Nieuw-Oldambt.

V Frequentietabel van de rogge-opbrengsten in de Veenkoloniën. VI Vergelijking van de hoeveelheden tarwe welke op de dorsbriefjes

werden verantwoord met de ramingen van de gemeentelijke com-missies. 22 23 25 26 27 28 's- Gravenhage, Juni 195^« Samengesteld doors Ir J.A.W, van Heusden P.L.F, de Jong

Namens de Directeur, De Adjunct Directeur,

.' %<• tftUijUs-fUi*/ A

^'-(P.M. van Nieuwenhuyzen, ec.drs)

2

-Ook zij erop gewezen dat in de kleigebieden voor tarwe de-dorsregeling voor oogst 1949 is gehandhaafd terwijl dit ook voor oogst 195^ het geval zal zijn. Men zal dienen te over-wegen of er op grond van de gegevens uit deze nota aanleiding is het onderzoek in meerdere gebieden te herhalen.

§ 1 I n l e i d i n g ,

Ten aanzien van oogst 194$ was nien in Groningen nog ver-plicht de per bedrijf gedorste hoeveelheden granen op dors-briefjes te verantwoorden. Naar algemeen gevoelen geschiedde

dit dat jaar voor de broodgranen (tarwe en rogge) vrijwel vol-ledig. Daar per bedrijf de corresponderende oppervlakten bij de Mei-inventarisatie waren opgegeven, was er een unieke ge-legenheid om de spreiding van de opbrengsten tarwe en rogge in een geheel gebied na te gaan.

Dank zij de welwillende medewerking van het Bureau van de Provinciale Voedselcommissaris, werden de betreffende gegevens door do PBH's verzameld en ons ter beschikking gesteld.

'Jen aanzien van de voedergranen was men niet van de vol-ledigheid van de opgaven overtuigd, zodat deze buiten het onder-zoek werden gelaten.

Een overzicht van de spreiding van de opbrengsten is aller-eerst vanbelang voor het landbouwkundig inzicht in het betrok-ken gebied. Tevens kan men het gemiddelde opbrengstniveau er beter door beoordelen, waardoor de variâtiecurven van de op-brengsten ook zeer waardevol zijn voor het kostprijsonderzoek.

Bij het onderzoek naar de opbrengstcpreiding gaat het vooral om vast te stellen of s

a) het aantal bedrijven met zeer hoge of zeer lage opbrengsten groot is.

b) de variatiecurve symmetrisch of scheef is. Indien dit laatste het geval ia valt de rekenkundig gemiddelde opbrengst niet samen met de top van de variatiecurve, hetgeen veroorzaakt wordt doordat een groter aantal bedrijven in opbrengst achter-blijven of wel hogere opbrengsten behalen.

Tenslotte is ook nagegaan hoe de gemiddelde opbrengsten welke op de L,E,I,bedrijven werden waargenomen zich verhouden tot de betrokken variatiecurven»

Ook bood het materiaal gelegenheid om de opbrengstramingen per gemeente, waarop de oogstramingen van de Directie van de

Landbouw zijn gebaseerd, te controleren«

Nog zij opgemerkt dat bij deze nota de dooumentatie van de ver-kregen gegevens op de voorgrond is gesteld. Als zodanig moeten

de variatiecurven worden gezien welke voor verschillende ge-bieden voor de diverse grootteklassen van bedrijven worden gegeven. Over het algemeen zijn de verschillen tussen deze curven niet groot.

- 3

§ 2 D e o p z e t v a n h e t o n d e r z o e k . De spreiding van de tarwe-opbrengsten is onderzocht in de kleigebieden; de spreiding van de rogge-opbrengsten is nagegaan

in de Veenkoloniën.

Hieronder wordt een overzicht van de omgang van het onderzoek gegevens Gebied 'Tarwe' " " • • -j Noordeli-jke bouwstreek i { Noord, Westerkwartier I Centrale bouwstreek ; Oldambt (Nieuw) i J-9££Ë, i V e e n k o l o n i ë n A a n t a l t e l e r s 894 152 214 312 622 JAantal O p p e r v l . I J , C O . - . \ t a r w e / tarwe/rogge IrHst+.-mn+ran ' T»no-o-o nr\n ï v T - i o ^ m ' f l Gemiddeld idistrioten

15

3

2

5

opp. p. bedrijf ha_ : In de N o o r d e l i j k e B o u w s t r e e k werden de gegevens van alle districten in het onderzoek betrokken, b e

-halve de gemeente Appingedam, welke wegens de sterk afwijkende grondsoort werd uitgeschakeld.

In het N o o r d e l i j k W e s t e r k w a r t i e r "»verden de districten genomen boven de klei-zandgrens n l ,

Olden-hove, Grijpskerk en Zuidhorn.

Voor d e . C e n t r a l e B o u w s t r e e k werden de tarwe-opbrengsten van de beide districten ontvangen welke in dit gebied zijn gelegen nl. ten Boer en Bedum.

In het O l d a m b t werden opgaven ontvangen voor de gemeenten Termunten, Nieuwolda, Midwolda, Pinsterwolde en Beerta.

De rogge-opbrengsten werden voor de volgende districten verkregen;; Muntendam, Veendam, Oude- en Nieuwe-Pekela, Wilder-vank en Onstwedde (laatstgenoemd district alleen voor de Veen-koloniale bedrijven).

In het onderzoek werden a l l e bedrijven betrokken v/elke onder de dorsregeling vielen.

": ) In Groningen komen de L . C O . -distri et en met de gemeenten overeen, In deze nota wordt onder gemeente en district hetzelfde verstaan.

Per bedrijf werd door de P.B.H.'s een opgave verstrekt vans a. De in totaal op de dorsbriefjes vermelde hoeveelheid tarwe

of rogge (in principe was men verplicht de t o t a 1 o graan-opbrengst op te geven, dus i n c l . 2 d e s o o r t ) . b. De oppervlakte winter- en zomertarwe, resp, rogge van het

bedrijf,

o. De oppervlakte cultuurgrond van de bedrijven, gesplitst over bouwland en grasland,

d. De overheersende grondsoort van het bouwland (in het Oldambt werd een globale specificatie van de grondsoort over jonge

zeeklei, oude zeeklei, rodoorn en bouwte gevraagd). Bij tarwe deed zich de complicatie voor dat winter- en zomertarwe gezamenlijk onder "tarwe" op de dorsbriefjes werden opgegeven.

Om aan dit bezwaar tegemoet te komen werd de oppervlakte zomertarwe herleid op basis oppervlakte v/intertarwe aan de hand van de opbrengstverhouding van winter- en zomertarwe in het betrokken landbouwgebied ingevolge de ramingen van de Directie van de Landbouw (betreft dus het gewogen gemiddelde van de gemeentelijke ramingen).

De volgende coëfficiënten werden hiervoor gebruikt s Noordelijke bouwstreek 0,91 Woordelijk Westerkwartier 0,91

Centrale bouwstreek 0,89

Kieuw Oldambt 0,87 Een oppervlakte zomertarwe in de Woordelijke bouwstreek van 2,50 ha werd dus ter bepaling van de gemiddelde

wintertarwe-opbrengst als 2,50 x 0,91 = Z^l? ha gerekend.

§ 3 D e v a r i a t i e v a n d e g e m i d d e l d e o p b r e n g s t e n p e r g e m e e n t e i n d e

v e r s c h i l l e n d e l a n d b o u w g e b i e d e n . In bijlage I wordt een overzicht gegeven van de gemiddelde •

opbrengst per gemeente. Het blijkt hieruit dat deze binnen de betrokken landbouwgebieden niet erg varieert. De grootste af-wijking ten opzichte van het gebiedsgemiddelde werd gevonden in de Noordelijke bouwstreek. De gemeente Kloosterburen heeft

een tarwe-opbrengst welke 4-/° hoger is dan het gebiedsgemiddelde,

de gemeente met de laagste opbrengst (Loppersum) ligt er 4-'/°

beneden. Het opbrengstverscb.il tussen beide gemeenten bedraagt ruim 4OO kg.

5

-Bij de betrokken gemeenten van het Oldambt en het Noorde-lijk Westerkwartier en de Veenkoloniën zijn de verschillen nog kleiner (Alleen valt in de Veenkoloniën de afwijkende opbrengst van Oude Pekela op„ Mogelijk is dit oijfer niet juist

-aie § 9 ) .

In bijlage II wordt een overzicht van de variatie van de opbrengst per gemeente gegeven. In tegenstelling met het feit dat de gemiddelde opbrengst per gemeente weinig varieert blijkt de variatie in opbrengst binnen de gemeenten zeer groot te zijn. Per gemeente is de variatie vrijwel even groot als de variatie welke in het gehele gebied voorkomt. Hierna is derhalve alleen

ingegaan op de variatie in opbrengsten van het gehele landbouw-gebied.

§ 4 5 e s p r e i d i n g v a n d e t a r w e o p b r e n g s t i n d o " N o o r d e l i j k e b o u w

-s t r e e k .

In fig. 1 wordt dé frequentie aangegeven. Getekend zijn

de volgende lijnen s

a« de verdeling van hét totaal aantal waarnemingen (de trapjes-figuur).

b. de bij de trapjesfiguur behorende t h e o r e t i s c h e verdeling. Deze is de opbrengstverdelingskarakteristiek en schept de mogelijkheid tot onderlinge vergelijking van de verschillende verdelingen. In de Noordelijke Bouwstreek is het een hyperbolische verdeling,

c, de n o r m a a l v e r d e l i n g , d.w.z. de lijn welke ontstaat wanneer de onderlinge afwijkingen tussen de een-heden van het universum louter door een groot aantal kleine en onafhankelijke oorzaken bewerkstelligd worden.

Van de frequentietabel (zie bijlage lil) wordt hieronder een samenvatting gegevens

Opbrengstklasse in kg

< 3600

3600 - 4000

4000 - 4200

4200 - 4600

> 4600

Aantal gevallen in fo

13,8

29,4

19,8

26,6

10,4

Het blijkt dat ruim 10$ van de gevallen in opbrengst ver achter blijft, (opbrengst is meer dan-10$ lager dan gemiddeld) terwijl 269.

% van het aantal bedrijven

ALLE DEDRLIVEN. (aantal 394)

FREQUENT1E-CURVE VAN DE TÄR1SE-0PBREN6STEN PER HA, OTSST19W ^N DE NOORDELIJKE BGU1STREK.

Verklaring:

Trapjesfiguur waargenomen verdeling theoretische " _ — _ — m noraaai r 20 ' 22 ' 24 ! 26 22 24. 25 28 32 34 36 38 40 42 44 Opbrengst i n 100 kg FIGUUR L 252,

_ 7

-cok ruim 10$ van de gevallen opbrengsten heeft welke ruim 10$

hoger zijn dan gemiddeld. De gemiddelde opbrengst van de laagste

categorie bedraagt 3225 kg, van de hoogste 4845 kg. Het verschil

bedraagt 1600

k g .

Verder concludeert men uit

£itgß.i:$'-\

dat de verdeling aanmerkelijk

van de normaalverdeling afwijkt. Er zijn meer bedrijven waarvan

de opbrengsten om en nabij het gemiddelde liggen dan bij een

nornaalverdeling het geval is« Daarnaast zijn de aantallen

b e

-drijven met zeer hoge en zeer lage opbrengsten groter dan bij

een nofmaalverdeling. Tenslotte blijkt de curve vrijwel

syme-1)

trisch. te zijn. De scheefheid bedraagt 0,4 /.

Hagegaan werd of het beschikbare cijfermateriaal verder

viel te bewerken. Het bleek hierbij dat alleen een indeling

naai' grootteklasse van betekenis was. Een indeling naar

grond-soort leverde geen resultaten op (wat in overeenstemming is met

het feit dat de gemiddelde opbrengsten van de verschillende g e

-rne ent sn zo weinig uiteenloopt).

De verschillende verdelingscurven v/elke voor de

verschil-lende grootteklasse van bedrijven zijn verkregen, worden vermeld

in f i g u u r 2. De bijbehorende cijfers worden gegeven in

bijlage IV.

Hieronder worden de belangrijkste gegevens v a n de

betref-fende curven vermeld.

GEGEVENS VAN "DE VARIAÏÏEClffivEN VAU DE TARWE-QPBRENGSTEN

IN DE VERSCHILLENDE GROOTTEKLASSEN VAN BEDRIJVEN IN DE

NOORDELIJKE BOUWSTREEX,

" """" ~ " " ~

J

" ~"2)i f

Grootteklasse

bedrijven

ha

Aile badrijven

< 20

20 ~ 30

30.- 40

4'Q- 50

50 - 60

> 60

> 4 0

Aantal jGeraiddel-j

Standaardaf-bedrij- jde opbr. j wijking

ven { kg/ha

\~

Kg/haT

394 4047 i 488

94 4047 | 536

162 4027 ! 482

224 j 4084 ! 445

166 | 4049 i 490

117 ! 4072 ; 464

131

|

4023

! 492

414 I 4048 ! 484

Hoogte i„ ,

J

0

, !

Scheef-van de

$~

1 top in $ !,

heid

12,1

13,2

12,0

10,9

12,1

11,4

12,2

12,0

20,1

19,4

23,0

23,0

19,5

19,8

19,2

18,8

- 0,4

+ 1,1 !

- 0,7 |

0,0 |

- 0,9 !

- 0 , 5

- 1,1

- 0,6

.bgemiddelde opbrengsten van de bedrijven in de verschillende

grootteklassen zijn nagenoeg gelijk. De frequentiecurven vertonen

echter wel verschillen (zie nu blz. 1 1 ) .

1 ) Is de coëfficiënt voor de scheefheid groter dan -g dan begint

de curve een zekere scheefheid te vertonen, is de scheefheid

groter dan 1 dan is de curve duidelijk scheef.

2.)

In $ van het aantal bedrijven (zie de grafieken),

FREQUENTI-CURe VAN DE TARWE-OPBRBiGSTEH PER HA, OOGST 1948.V0CR OE VERSCHILLENDE GROCfTTE-KLASSEN VAN ŒDRIJVEN IN DE NOORDELIJKE BOUfflSTREEK.

i van het aantal bedrijven

KLEINER DAN 2) HA (94 bedrijven) 2 0 - 3 0 (162 bedrijven)

ffl

7

!)

T

£

r

34

T

36

T l^iß^VtWWWk r

Ü

T

é ' W 26r

28

T

3Ô

r

32< 34' 36*38^0 ^ 2

r

44

I

46

1

48

'24 '26 25 28 30 32 34 36 38 40 42 44 46 48 50 52 54 56 56 26 Opbrengst in 100 kg 5 0 ' 5 2 ' 5 4 ' 5 6 ' 3 2 3 4 3 6 3 8 4 0 42 44 4 5 4 8 5 0 5 2 5 4 5 6 5 8 Opbrengst i n 100 kg $ van het aantal bedrijven

3 0 - 4 0 (224 bedrijven 40 - 50 (166 bedrijven) Ï 2 4 r2 ^ 1 f 30 73 T Wf3 6 ~ T ^ ^ 26 28 30 32 3 4 3 6 3 8 4 0 42 4 4 4 6 4 8 5 0 5 2 5 4 5 6 5 8 26 2830 32 3 4 3 6 3 8 4 0 42 4 4 4 6 4 8 5 0 52 54 5658 Opbrengst in 100 kg Opbrengst in 100 kg

FREQUENTIE-CURVEN VAN DE TOTE-OPBRENGST FER IIA, OOGST 1948,VOOR DE VERSCHILLENDE GROOTTE-HASSEN VAN BEDRIJVEN 1 DE NOORDELIJKE B0U95TREEX ( V e r v o l ) .

$ van het aantal bedrijven

5 0 - 6 0 (117 bedraden)

J

GROTER DAN 60 HA (131 bedrijven) 2': 26 28 30 Z6 23 30 32

r~r~T-"T~i r~ » i I T •» i i

32 34 35 38 40 42 44 46 48 50 52 54 56 34 35 38 40 42 44 45 48 50 52 54 56 58 Opbrengst in 100 kg i i i i l | i — r ~ ] i l I J l "20 22' 24 26 28 ' 30 32 34 36 38 40 42 44 46 48 50 52 54 5É 22 24 26 28 30 32 34 36 38 40 42 44 46 48 50 52 54 56 5É Opbrengst in 100 kg

$ van het aantal bedrijven

GROTER DA;; 4G~K» (414 bekijven) ' 2l'22 S24 2 6 * 2 8 ' 3 0 * 3 2 34 36 T — i — r — i — r 40 42 44 46 - i — > — > — i — r 50 52 54 56 22 24 26 ^3 30 32 34 35 38 40 42 44 46 48 50 52 54 56 58 Verklaring;

Trapjesfiguur « waargenomen verdeling , , • theoretische verdeling

FREQUENTE VAN DE TARI-OPBRENGSTEN PER HA, OOGST 1948,VOOR DE BEDRIJVEN KLElNER-fMN 20 HA DJ VERGELIJKING TOT OIE VAN ALLE EEDRIJVEN M OE NOORDELIJKE BOUWSTREEK, van het aantal bedrijven

20 T 15 -10 . . 5 -O/V 0 0 ' OA ' i e loa I Bedrijven <( 20 ha (aantal 94) Alle bedrijven (aantal 894) '15 ' 18' 2D' 22' 24 26F28 l3 0T3 2T3 4ï W W 40T42 W t ë ' W S ) ' 52* 54' 56' 58* 60*62 '64 18 20 22 24 26 28 30 32 34 36 38 40 42 44 45 48 50 52 54 56 58 60 62 64 66 Opbrengst i n 100 kg FIGUUR 3 . 252o

11

-De frequentiecurve blijkt tij de bedrijven k l e i n e r

d a n 20 ha scheef te zijn„ Ongeveer 6 O ja van de bedrijven

heeft een opbrengst beneden hot gemiddelde. Daarentegen hebben enkele bedrijven uit deze groep een zeer hoge opbrengst, waar-door bereikt wordt dat alle bedrijven gezamenlijk toch een ge-middelde opbrengst behalen welke gelijk is aan de gege-middelde opbrengst van het gebied* In fig, 3 wordt de frequentiecurve (trapjesfiguur) van de bedrijven kleiner dan 20 ha met die van alle bedrijven uit de Noordelijke bouwstreek vergeleken. Hieruit blijkt de scheefheid van eerstgenoemde curve duidelijk» De top ligt iets links van het midden.

De bedrijven van 20 - 30 e n 30 - 40 ha hebben de hoogste top en vertonen dus de grootste concentratie om het midden. Bij de groep 20 - 30 ha komen geen zeei' hoge opbrengsten,, doch wel zeer lage opbrengsten voor» Hierdoor is de verdeling enigszins scheef. Bij de groep 30 - 40 ha is de verdeling symetrisch.

Bij de klassen 40 - 50 ha e n 50, - 60 ha zijn de

ver-delingen enigszins asymetriscb (top ligt een weinig rechts van het midden).

Bij de bedrijven groter dan 60 ha is de verdeling scheef. Zeer hoge opbrengsten komen niet voor, v/el zeer lage (top ligt duidelijk rechts van het midden). De curve van alle bedrijven g r o t e r d a n 4 0 h a lijkt op de curve van alle bedrijven gezamenlijk. De top is iets lager. Een lichte scheefheid valt te constateren (top ligt eenwdnig rechts van het midden).

§ 5 D © s p r e i d i n g v a n d e t a r w e - o p ~ b r e n g s t i n h e t N o o r d e l i j k W e s t e r -k w a r t i e r e n d e C e n t r a l e b o u w s t r e e -k .

De frequentietabel wordt gegeven in bijlage IY* De aantal-len bedrijven waren te klein om een indeling naar grootteklasse binnen de gebieden te maken. Evenwel zijn in de Centrale bouw-streek de bedrijven naar de overheersende grondsoort s rodoorn of klei, gesplitst. De spreidingscurven zijn vermeld in f i -g u u r 4,

De samenvattingen uit de frequentietabel volgen hieronder.

• Noordelijk Westerkwartier •^jstr kg 11? i 0pbxergstkDasse| A a n t a l bedr;.PpbrengstklasRe.iïodoorn a a n - K l e i a a n t a l I kg t a l b e d r , i n f o b e d r * i n f>

"\ < ' 3200"" ; " 10,7

: 32 - 3600

< 3600 3600 - 4000 4000 - 4200 4200 - 46OO > 46OO 269. Centrale bouwstxeek 13,9 28,2 jf Cl f 1 e » 4 26,3 13,2

T0Ö7Ö'

36 - 3200 38 - 4200 > 4200 21,6 24,1 36,7 100,0 10,6 30,0 12,5 30,1

J6_,8_

100,0

PARTIR EN DE CENTRALE BOUKIREEK.

% van het aantal bedrijven

NOORD

Msmsmm.

ALLE BEDRIJVEN. (aantal 152) CENTRALE KiWSTREEK. ALLE

irmuéi

(aantal 214)

lp»'

122~' 24 ' 26 ' 33 rKr 32' 34 ' 35 ' ^WWhh^WWW' 52~~54T 56 20 22 24 26 28 30 32 34 36 38 40 42 44 46 48 50 52 54 56 58 "T24"r2ST28' 30» 32'Sf^fö^WW142 '44' 4 P Ä ^ 5 F S P 25 28 30 32 34 35 38 40 42 44 46 48 50 52 54 5G 58 Opbrengst in 100 kg Opbrengst in 100 kg CENTRALE eOüfJSTREEK.

mm.

(79 bedrijven)

% van het aantal bedrijven

20 15 10 5 -,

J n

WffiP 46 ' 'J

r

50

T _ r _ r T *18 *2D '22 ' ä P t f ' 28r»T32134,35l38 2 0 2 2 2 4 2Ó2830 32 3 4 3 6 3 8 4 0 42 4 4 4 6 4 8 5 0 52 Opbrengst i n 100 kg 252. CENTRAI! oaORTEK. KLEI. (113 bedrijven) -20 .15 / / /

r\

! \ 1.

ü

i

\ 4 - W M J \ f 124 »26»28'30* 32' 34! 36Î 38*40 R ^ t t T ^ T # l ûr5 2 ! » ! 5 6 r

1

26 28 30 32 34 36 38 40 42 44 46 48 50 52 54 56 58 Opbrengst i n 100 kg FIGUUR 4„

13

-Be variatiecurven worden door de volgende cijfers getypeerds

Omschrijving

Aantalj Gem, \ StandaardafVo

bedr.j opbr. \ •

; kg/ha : kg/ha ; fo

N.W.kwartier ( a l l e bedr.;) 152

Centr. bouwstr.(alle bedr.) 214

Idem, rodoornbedrijven : 79

" k l e i b e d r i j v e n 113

11

z a v e l b e d r i j v e n ; 22

4O65

3734

3715

3739

3746

58O ;

485 ]

491

1

)

418

1

)

14,3

13,0

13,2

Hoogte

jScheef-v.d.topi heid

i n fo

..j

1)

1)

18,6 ; - 0 , 4 [

18,9 | - 0,65!

22,6 ;- 0,9 I

11,1 ' 1 7 , 1

1,9

De curve van het N o o r d e l i j k W e s t e r k w a r -t i e r gelijk-t op die van de Noordelijke bouws-treek. De

spreiding is wat groter, de top is iets lager. De curve is vrijwel symetrisch.

Wat de C e n t r a l e b o u w s t r e e k betreft wijkt de curve van de rodoornbedrijven aanmerkelijk van die van de kleibedrijven af, hoewel de gemiddelde opbrengst op beide grondsoorten vrijwel gelijk is.

Bij de kleibedrijven is de top aanmerkelijk lager en is de spreiding groter. Echter komen ook enkele sterk afwijkende opbrengsten op de rodoorngronden voor.

Verder blijkt uit de grafieken dat een klassebreedte van 200 kg eigenlijk te smal is, zodat de trapjesfiguren een onregel-matig verloop hebben.

§ 6 D e s p r e i d i n g v a n d e t a r w e o p -b r e n g s t i n h e t O l d a m -b t ,

Het betreft hier de districten gelegen in het Nieuw-Oldambt, Ook hier zijn de bedrijven naar bedrijfsgrootte ge-splitst. Het aantal bedrijven beneden de 40 ha is echter te

klein voor een nadere onderverdeling. Een verdeling naar grond-soort leverde ook hier geen resultaten op.

De frequentietabel wordt gegeven in bijlage IV, Voor alle bedrijven gezamenlijk is de verdeling als volgt s

I Opbrengstklasse ; in kg/ha ! < 3OOO 39 - 34OO 34 - 3600 36 - 4OOO \ 4OOO Aantal bedrijven j d i m L/o \ 7,3 ! 27,8 20,5 33,0 11,1

1) De standaardafwijIcing is hier evenwel geen goede maatstaf

daar de curve duidelijk soheef is. 269.

% van het aantal bedrijven ALLE BEDRIJVEN {aantal 312)

*d

2D '22 '24 '26 ' 28 ' aFffi' 34' 36*38 V 42 V V V W W

22 24 26 28 30 32 34 36 38 40 42 44 46 48 50 52 54 56 58 Opbrengst in 100 kg KLEINER DAN 40 HA (95 bedrijven) 241 26*28 Ï3 0T3 2 ' 341 36'38 ,W,4 2f4 4,4 644 0l 50' 5 2,5 4,5 6l 2 6 2 8 3 0 3 2 3 4 3 6 3 8 4 0 42 4 4 4 6 4 8 5 0 52 5 4 5 6 5 8 Opbrengst in 100 kg 4 0 - 5 0 HA (91 bedrijven)

van het aantal bedrijven 25-T-25 20-1 5 — 20-1 5 10 10 GROTER DAN 50 HA (126 bedrijven) fe»l8l27Vs,3lk ,& V # W «l4 8rS î,S Z,5 n ' » S * 28' 30*32 ' 3^ ' 36* 30 ' W' 42V4 46,48t50T52' 54* 56* 24 26 28 30 32 34 35 38 40 42 4 4 4 6 4 8 K S 2 5 4 5 6 2S28303234363840 42 4445485Û52 54 5658 Opbrengst in 100 kg Opbrengst in 100 kg FIGUUR 5.

15

-De gemiddelde opbrengst voor de groep ' 3000 kg toedraagt 277O'kg, die van de groep met een opbrengst. 4000 kg is .

4163 kg. Het verschil bedraagt 1400 kg. Dit is 200 kg minder

dan' bij7 de Noordelijke bouwstreek het geval is. De curven

naderen zeer dicht de vorm van normaalverdelingen. De frequentiecurven worden verstrekt in fig. 5» Enige gegevens omtrent deze curven zijn de volgendes

.Grootteklasse in ha Alle bedrijven < 20' 20 - 30 • 3 O - 4 O 40 - 50 > 50 Aantal bedr, 312 36 95 3 9 > 91 126 Gemidd, opbr, (• -kg/ha ; -kg/ha 3581 tandaardafv. 3400 3390 J3445 3520 3520 3600 372 380 332 366 * Hoogte v.cLtop in

i

!ScheefH iheid ! 10,4 11,0 8,9 10,2 22,5 I- 0,1 23,7 24,0 24,0 - 0,25 - 0,3« - 0,1

De curven zijn smal en hoog. De spreiding is dus naar verhou-ding klein. Ook zijn de curven vrijwel symetrisch. De bedrijven kleiner dan 40 ha hebben een wat lagere opbrengst,

§ 7 D e s p r e i d i n g v a n d e r o g g e o p -• b r e n g s t i n d e V e e n k o l o n i ë n .

In totaal zijn 622 bedrijven in het onderzoek betrokken. Deze zijn verdeeld in bedrijven kleiner dan 20 ha, 20 - 30 ha en groter dan 30 ha.

Verwezen wordt naar fig. 6 en bijlage V, De bedrijven

zijn als volgt over de verschillende opbrengstklassen verdeeld. Het betreft hier een overzicht van alle bedrijven gezamenlijk.

| Opbrengstklasse ! _ i n_ kg/ha ! < 2000 | 20 - 24OO ! 24 - 2600 | 26 - 3OOO ! > 3 0 0 0 i

De gemiddelde opbrengst van de bedrijven met een opbrengst beneden 2000 kg bedraagt 1733 kg, van de groep boven 3000 kg is het 3214 kg. A a n t a l be i n 'p

1Q,6

30,2

19,5

30,7

8,9 d r i j v e n | )

269.

% van het aantal bedrijven. m. I Q R M . (aantal 622)

23-15.

i 81 mmvrmwww$r%Tïïr$rffl âM"a»38Tflï

10 1214 15 18 20 22 24 25 28 30 32 34 35 38 40 42

Opbrengst in 100 kg 20 15 10—10 5—5 KLEINER OAN 20 HA (226 bedrijven)

TwmmmTwmwmPW^wwTwmmw

10 12 1 4 1 6 18 20 22 24 26 28 30 32 34 36 38 40 42 Opbrengst in 100 kg

% van het aantal bedrijven 2 0 - 3 0 HA

(277 bedrijvenj

GROTER DAN 30 !iA (119 bedrijven) 1415 18 20 22 24 26 28 30 32 34 36 38 40 42 rP l 0l1 2 ' l 4 ' l 6,1 8,2 O ' 2 2,2 4 ' 26' 28,30'32V 34»36' 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30 32 34 36 Opbrengst i n 100 kg Opbrengst i n 100 kg FIGUUR 6 . 252,

17

-Het verschil is 1500 kg. -Het blijkt dus dat bij ± 10$ van de bedrijven de opbrengst meer dan 20Jó van de gemiddelde op-brengst afwijkt, terwijl ook ongeveer 10/c. van de bedrijven een opbrengst hebben welke 20$ beneden de gemiddelde opbrengst blijven.

Omtrent de variâtiecurven volgen hieronder de gegevens 8

Grootteklasse in ha

Aantal bedr, |

Gemidd. Standaardafv» j Hoogte opbr, | kg/ha Alle bedrijven <x20 ha

20 - 30 ha

30 - 40 ha

> 4 0 ha

j 622 | 2483

226 2421

| 277

\

2507

76-1 {2516^

i 43 J 1 1 9 2598I2545

De curven zijn over het algemeen symetrisch met een grote sprei-ding. De curve van de grotere bedrijven ( > 3 0 ha) heeft een wat hogere top en is iets scheef. De vorm van de totaal-curve be-nadert de normaalverdeling vrij dicht.

§ 8 V e r g e l i j k i n g v a n d e o p ' d e L» E. I.

b e d r i j v e n w a a r g e n o m e n o p b r e n g s t e n m e t d e g e m i d d e l d e o p b r e n g s t e n v a n d e b e t r o k k e n g e b i e d e n .

De opbrengsten van de L.E.I, bedrijven zyn berekend over de oppervl* gem» maat. De oogstverantwoording volgens de opgaven van de P.B-.H. 's geldt voor de kadastrale oppervlakte.

Voor vergelijking dienen de cijfers op eenzelfde maat te worden herleid.

Ook is het nodig op de L.E.I.bedrijven de zomertarwe-op-brengsten op die van wintertarwe te herleiden. Hiervoor zijn de § 2 vermelde coëfficiënten gebruikt (nl. 0,91 en 0»87 voor resp, de Noordelijke bouwstreek en het Oldambt).

Hieronder worden de resultaten gegevens Noorde-lijke bauw-iStreek jNieuw-iOldambt !(5 gem.) ;Groninger •Veenkolo-niën Gewas s 1. Gemiddeld op dorsbriefjes i verantwoord per ha kadastraal ,

(zomertarwe herleid op ; wintertarwe) i 4047 kg

i

2. Gemiddelde opbrengst op

L,3.1,bedrijven per gemeten ! maat (zomertarwe herleid op j

wintertarwe) j 44^0 kg (aantal waarnemingen) ! (20)

I 3. Verschil kadastrale en ge- '

meten maat ~.\ 5 $

4o Gemiddelde opbrengst sub 2 j

per ha k a d a s t r a l e maat j 4237 kg

•5. .Verschil (4 minus 1 ) ! 190 kg

6. V e r s c h i l i n fo van 1 ! 4,7/°

{Winter karwe \ Wintertarwe | Rogge

3581 kg

4037 kg

(10)

r/o

3754 kg

173 kg

4 , 8 $

2483 kg

2990 kg

(15)

10$

2691 kg

208 kg

| 8 , 4 $

H i e r u i t concludeert men een v e r s c h i l t u s s e n gemiddelde

opbrengst van de L . E . I . b e d r i j v e n en het gebiedsgemiddelde van

omstreeks 200 k g . In aanmerking d i e n t t e worden genomen het

k l e i n e a a n t a l waarnemingen b i j de L . E . I . b e d r i j v e n . Mogelijk i s de

dorsverantwoording in de Veenkoloniën n i e t geheel v o l l e d i g g e

-w e e s t .

§ 9 V e r g e l i j k i n g , v a n d e o o g s t r a m i n

g e n m e t d e o p d e d o r s b r i e f j e , s v e r

-a n t w o o r d e h o e v e e l h e d e n .

Hiervoor wordt verwezen naar b i j l a g e VI.

Een samenvatting van deze b i j l a g e wordt h i e r o n d e r gegeven?

1 " • j i '•• i • j Gebied j 1 j î \To o r d e ï . b o u w s t r . Oldambt ' H o o r d e l . W e s t e r -k w a r t i e r ; Gron.Veenkoloniën; | Aantal! d i s - 1 t r i o - j t e n i

15 I

5 ;

3 ;

5 i

i T o t a l e ! o p p . t a r w e I ha

7228 1

3734 ;

i !

982 !

258O ;

(rogge); H i e r v a n Gemidd, zomer-t a r w e

31

25

27

-k g / h a jRaningen

r~3598~~

; 34O6

j

! 3817

! 2517

i o p b r , kad.1) ï V e r a n t -iwoord in ^oentmroaip v:d' irammg ; 3424 ! 109

: 3515

: 4139

1

2545

! 103

I 108

I 101

!

1 ) Zomertarwe n i e t omgerekend op wintertarwa»

269,

19

-Het blijkt dat de raming in de Noordelijke bouwstreek en

N.W,kwartier aanmerkelijk is ar^rschreden. Voor de 15 gemeenten

in de Noordelijke bouwstreek was dit in 6 gevallen meer dan 10%

terwijl bovendien in

êên

gemeente het verschil 26/o bedroeg.

Hier blijkt dus wel duidelijk dat de gegevens voor de

gemeente-lijke ramingen, waarop de oogstramingen voor de Directie van de

Landbouw zijn gebaseerd, grove afwijkingen kunnen inhouden.

In het Oldambt is het verschil tussen raming en

verant-woording slechts

2,'fo.

In Finsterwolde werd de opbrengst evenwel

5/0 te hoog, in Beerta daarentegen 9)° te laag geschat,

In de Veenkoloniën 'kloppen raming en verantwoording goed.

In Oude Pekela werd de opbrengst evenwel 10% hoger geraamd dan

werd verantwoord. Mogelijk is in deze gemeente de verantwoording

minder'volledig geweest. In bijlage I valt deze gemeente door

lage opbrengst op.

Opgemerkt zij nog dat 1948 een goed tarwejaar was. De

moge-lijkheid bestaat dat men bij de oogstschattingen gunstige jaren

niet voldoende tot uitdrukking brengt. Ook was men mogelijk

tengevolge van de inleveringsplicht geneigd enigzins te

voor-zichtig te schatten.

§ 1 0 S a m e n v a t t i n g .

1. De hoeveelheden tarwe resp. rogge welke per landbouwgebied

gemiddeld'in de verschillende gemeenten op de dorsbriefjes

werden verantwoord liepen betrekkelijk weinig uiteen.

2.

De invloed 'van de grondsoort op de opbrengsten bleek bij het

cijfermateriaal niet. Alleen in de Centrale bouwstreek was

de variatie van de opbrengsten op kleigronden anders dan op

de rodoorngronden, alhoewel de gemiddelde opbrengsten op

beide grondsoorten gelijk waren.

3. De onderlinge variatie van de opbrengsten tussen de

ver-schillende bedrijven in dezelfde gemeente is enorm groot.

De variatie per gemeente is vrijwel even groot als de

va-riatie voor het gehele betrokken landbouwgebied.

4« Globaal genomen werd in alle gebieden geconstateerd dat

+_ 10% der bedrijven een opbrengst had welke meer dan 500 kg

beneden het gemiddelde bleef

}

terwijl ook ongeveer 10% van

de bedrijven in opbrengst meer dan 500 kg boven het

ge-middelde uitkwam.

5. Do variâtiecurven welke voor de Noordelijke bouwstreek en het Noordelijk We sterkwartier warden gevonden wijken van de corresponderende normaalverdeling aanzienlijk af. Het aantal bedrijven dat een opbrengst om en nabij het gemiddelde heeft is dan groter dan bij een normaalverdeling het geval is. Daarnaast vertonen de opbrengsten een grotere spreiding in uitersten. In het Oldambt en de Veenkoloniën is dit in min-dere mate het geval.

6, Over het algemeen zijn de frequentiucurven enigzins asyme-trisch, doch de scheefheid is doorgaans zeer gering.

Opmerkelijk is echter dat bij elke variatiecurve (uit-gezonderd die van de bedrijven > 20 ha in de Noordelijke

bouvstreek) de scheefheid steeds negatief is. D.w.z. de ver-delingen hebben de neiging naar rechts steiler af te lopen dan naar links. Dit wijst erop dat er doorgaans iets meer be-C o:''.jven met lage dan met hogo opbrengsten zijn.

7- In het Oldambt wordt een symetrische, smalle en hoogtoppige curve het meest benaderd, In de andere gebieden is de top iets lager, de spreiding iets groter en ië de curve meer asymetrisch.

Onderstaand wordt een overzicht hiervan gegevens

Gebied ! Hoogte yd ;top yd cur-ive % Noordelijke bouwstreek, 20,| Noord. Westerkwartier \ 18,6 Oldambt (Nieuw) •: 22,5 Centrale bouwstr.(Bodoom)22,6 | Centrale bouwstr,(klei) 17,1 Standaard-f

a f y . i

§ÜI?ZZt

488!12,a, j

5Ö0J14,3 |

372!10,5 !

491!13,2

4 l 8 h l , 1

Scheef-i Gem.opbrJ

h e i d I kg/ha

-0,4.

-0,4

-0,1

-0,9

-1,9

4047

4065

3581

3715

3739

8. Voor de verschillende grootteklassen van bedrijven werden in de Noordelijke bouwstreek, Oldambt en Veenkoloniën enige verschillen in de frequentiecurven geconstateerd. Hiervoor wordt naar de betreffende grafieken verwezen. De

klei-gebie-den vertonen wel de grootste spreiding.

9« Bij vergelijking van de gemiddelde opbrengst van de LEI-be-drijven met de hoeveelheden welke op de dorsbriefjes zijn verantwoord werd voor alle gebieden gevonden dat op de LBI-bedrijven gemiddeld +_ 200 kg per ha tarwe en rogge meer werd verkregen dan gemiddeld voor hot gebied verantwoord werd.

-

21

-10, Bij vergelijking van de ramingen van de gemeentelijke com-missies (ten behoeve van de officiële oogstraming van de Directie van de Landbouw) met de hoeveelheden welke op de dorsbriefjes werden verantwoord bleken de ramingen in ver-schillende gemeenten minder juist te zijn geweest,

11, Bij dit onderzoek is per bedrijf de gemiddelde hoeveelheid tarwe (resp. rogge) berekend, welke op de dorsbriefjes werd verantwoord. De vraag dient te worden gesteld of met het vaststellen van de variatiecurve het onderzoek beëindigd moet worden of dat het aanbeveling verdient op bedrijven met zeer hoge of zeer lage opbrengsten, naar de oorzaken van de afwijkende opbrengsten te informeren. Deze bedrijven zijn door middel van de L.C.0.nummers bekend. Mogelijk kan op deze wijze een waardevolle bijdrage worden verkregen tot de studie omtrent het opbrengstniveau zoals dit thans door het Centraal Instituut voor Landbouwkundig Onderzoek te Wageningen ter hand is genomen,

12, Opgemerkt zij tenslotte dat het hier slechts de' gegevens

over één oogstjaar betreft. Voor een goed inzicht in de

opbrengstspreiding van een bepaald gebied zijn gegevens voor meerdere oogstjaren noodzakelijk.

Bijlage I VARIATIE VOOR DE GEMIDDELDE TARWE (ROGGE) OPBRENGST PER GEMEENTE

INGEVOLGE DE HOEVEELHEDEN WELKE OP DE DORSBRIEPJES WERDEN VERANTWOORD (PER KADASTRALE MAAT).'

(Hierbij de zomertarwe op vrintertarwe herleid).

Gemeente 7erant- Opbrengst woord kg/ha NOORDELIJKE BOUWSTREEK ülrum I Kloosterburen ! Leens : Eenrum • Baflo | Warffui:' i Us quer't Uithuizen i 1 Kantens | Middclstum ! Uithuizermeden i Stedum ; 't Zandt Loppersum j Bierura ' Gemiddeld (gewogen) 1 N.W. KWARTIER : Oldehove ! Grijpskerk \ Zuidhorn j Gemiddeld (gewogen) i 4151 4218 4159 4038 4115 3926 4078 4052 4O65 4030 3927 4O64 4053 3787 4067 — -4047 4097 4219 4064 4139 in fo van gebieds-gemiddelde

103

104

103

100

102

97-101

100

100

100

97

101

100

94

101

100

99

102

98

100

i i Gemeente IOLDAMBT :Termunten ! Nieuwolda JMidwolda iFinsterwolde :Beerta JGumiddeld ! (gewogen) :VEENKOLONIËN iMuntendam :Veendam iWildorvank Oude Pekela Nieuwe Pekele ,Oustwedde Gemiddeld (gewogen)

i

Verant-woord kg/ha 3527 3549 3583 3579 3632 3581 2572 2530 2591 2262 1 265O 2497

2539

; Opbrengst ! in fo van ; gebieds- ! ; gemiddelde; i

98

! 99

100 ; ! 10° 101 ! ; 1

100

; ; [ I :

101

! 100 | 102 ;

89

IO4

J

j

98

_

100 j 269 c

ro e ON O vo t?j » H 1 1 : ^ : o i c+ I p) ! CU ! ^ • ! ! H U i ! ro i 1 H1

: °

I-" ! H -fc» ; U> ! fO ; co i 1 ; 4 -O ! H ! -P* i i ! M ; O l o \ O N so : -J T _ . .... -j : - J v* ; ro ! : ; ; ro ! OO so ! ro . M

! °°

VO : •> • ' PO ! ON vo U 1 vo ! v> ! IV) 1 ! 1 ; i -P* "•«. 1 «J tS) Q £ 4 F F -O j C_l. F >d O CO H W S Ct> 4 W i H 4=> ON v o IV) H r o u i H u* u M O l O l—i U> •£=> 1 - 4 H H-1 N H O O O O ro iv) V ) * * O l O H r o O N vo vo O l M H ro 0 0 ON vo v> 0 0 O N u- ro M o vo * 0 ro 4^-M ro 0 0 OO «o »O CO O N H 4*. 1 ** U ON r o so so ro o o H P< CD & **l

<i

CD CO - 4 fej o o 4 P i CD F1 F -o . W =3 CD ca d -(T» 4

£

B

d F -CD • 4 ~ J ON ro — j M U> ro u» - 4 4^ H o o CO *> H ON so vo U H vo O H 4^. so VO ro O N V» -£> CO v y-> 4^ vo ON H3 o <+ P p M co vo 4^ 4*. ro co H ro ON ro t-> - 0 - j ro ( J U 0 0 - 4 •^3 H —5 H O O 4^ SO - J VO M ro vo 4 U H VO V OO ro ON so ON 0 0 VO ON M vo 0 0 tri t * F - O CD l ö 4 « g CD B H m r; 3 V ) U I o u U> U I 4=» MD ro H VO 0 0 ro i-1 O H ro O N OO - J H H H H H O O O O u vo V «4 U i 4 ^ H 4 i . - J VJI O U U> ro 4*-\g SO ro o ro ro ro o VO V0 ro «o ro M 0 0 VJi »• >• VO M - J H V sa OO VO M H ' M S« \~> VO -c f tsi P5 Ö PLd -- J O l ro CO ro ro M VJ1 ro M O I ro M o o ro * 4 —J H" O ~ J ro vo 4 u< ro o *« o ro OO so o ON «a ON ro s « —a w c f CD P-§ O l o ro ro M - j H 4 ^ M H" u> H H O O 4=> so O 4 ^ O U » 4i> *0 O ro OO »*. o ro ro '*ö o ON •« O ro *o o c j H -c+ |3J S H -N CD H CD P* CD B VO - 4 0 0 H-1 ro Ü J OJ M - 4 ro u> 4=-1 H o o 0 0 >o Ü J M ro 4i> UJ 4^ *• o H —a so O l ro ÜJ SO —J 4^ so h-1 1

n

pp -CD M CQ d

-i

4=. O J ro b J H 4*-VO H ro ro H H o o 4=» so - 4 - J o u> ro so ON ro o »* _VO ro - j sa V 0 4 ^ s» ON ro SO . O-i W P B c+ CD B o ON 0 0 ro 4^ ro 4=» H U J H1 VO o^ 1 h-1 O O ro SO VO O l VO U J O l so u . H1 VO SO M ro OO SO O oo V3 OO 1

a

H d -& & N CD B VJl o ro OO M 4 ^ ' H O M O ON •1 M O O 4* «O O H ON O ro 0 0 s» o ro o «• o ro o vo o H ro so O 1 c j s) co p £ 4 S H , CD H> 4 g c+ B O J U> - 4 M r o O J ro OJ VO CO \-> O ON l-J O Co +=s r o | : H M ,_, O O O o VJI v o VO M» 4 ^ ^ j O l v o 4 ^ - 4 ro ro 4=* O l S« SO 4^ 00 ro M - J vo SO so O 4=> ro ro -~J u i .VO s« O Co H O ON so VO 0 0 4 ^ U i 1 * ro w p H> H O VJl ro u> —-i 0 0 l -1 O H ON O ! OJ t -1 O o O l so CO H UJ O l H VJ1 SO 4=» H VO s» ro OJ o so 0 0 vo so ON O l vo — J t7J CD B 4 g ₃ « ro ON ro o vo H ON 4 ^ M H O O O J s « •4S» H O Ui Ü-» 4^ s« O l M v_n so ON ro — j SO ON ON »0 vo H so - J t"1 CD CD B en - j oo ro O i ro M H O l H" ON H —J ro M o o ro wt ON OS 4iv ro ON VO VO M vo so ro ro o vo U l ro t -1 vo 0 0 ro vo ON « M O O w et-CD 4, o1 % CD B -fi« VO 1 4i> H ro 0 0 t -1 vo 4 ^ ro H O o 1 OO ro ro 4=» so O l M ON vo Ü J U> 0 0 v« OO 0 0 vo ro 4=> vo o c j H 4 g B ON UJ S3 o o 4 P-CD H F * o . CD t d O

g

^3 m et-4 CD 2-pr 4» 4=^ H U J H O ro Ui —1 ro H o o ON VO O J ON W ro o vo ON M O l >« _VO OJ ON vo O l l-> l -1 vo ro u< vo ro o CD B CD CD

3.

<H-CD H3 O P P H 1

A

u> ro u> ro * * \ U J ON u> ON ~\-_4^ O o • d g* 4 CD B CRI co j _ L !!V 4 ^ M O ! P ^ ^ i ca 4=-ro 4s« ro en CD F * B M " \ O 4*. ON 4s> ON \ ^ O l O O i v

i

o i ! O j 1-3 O c+ P P H A U i ro u> ro " " ^ s ^ U i o\ \ [ O •O u a1 ON i 4 ^ V . 4=-CD B m-. v—' U--i i W 4 * O """"^ _4^ ro 4^ ro *^^^ ON CT H P en en CD F -B H O O CH3 • * ! O N ! 'N^s^| O l o

v

O l o d -P | M 1

o'i

CD ! 4 M F - i CJ.I <li CD i B j ! j •

*+

_< P B P< CD a" CD

e*

F ' C J . < CD B

» H h3 O e+ P

P.

r> ro t o w V j l v.n H M 03 CO ! tJ : 0 H H VO M 4=> CD CO H O O M * d 4 ^ 0 0 *o ro u> o ~ _M H» VU V» VJ1 L u o V —J —3 v ~ J M •+ 1 ta e f ïâ CD P-CD i CD ~ J H V J l Lu O t -1 - o . l>0 ON - J H H

8

H v» M VJ1 *# _{- J} LU -f^ »• _{U l} H VO « ON

«£

«• vo CD ** _l-> H V» H

£

S3 CD • d & (D H P H H VJ1 CD H L u L u CD PO CD H VO VO 1 I-» O O CfN «• _{V i )} t -1 H J «# _U> L U Co *«• H» ro +=* *• -t^ i -1 ON «« VJ1 —4 M CD 1 p - H (1 5 œ o CD P i B c+ g , (D CD p i CD !PT g ^ *1 E ö ! 0 CD CD A B P- ^ CD ! * p g : 0 a CD B g B c f H S" i H- © P | _ i | _ i m: B •• » 1-3 O C+-U l - f i v i l 0 \ p O ) ->1 U I O PO M r o H M P M i i A | M 1 ON | H ! ON ; " v . i 4^- ON co vji ro :

1° 1

; PO U> V j l H PO n O Vjn PO L u j PO PO L u H CD U l O 'LU 4 ^ # n-H CD n ra PO * ^ J \ Ira po ira ON 1 CD

i

ö f ^ ON I H1 H 0 \ ^ po \ ! 0 H " 4ï> VO PO L u i O H H L u 4 * . O U ï , | ,po 4 ^ H H" H M H o r !W iCftj O J ! o 1 U> 1 • ^ i 1 V \ OJ i i 1-3 O O O O O et-O et-O et-O et-O P p

i ,\ i

L u O H M i ' ! »* ^ • N0 *0 ! I—* t 4 ^ ~ J L u —J | ON I i . 4*. 4s* U i C o l o s ; * • • *« - *s - * • | ^ \ ^ M po u » r o o j r o u» po 4=> Lu Lu M * * * • * • N» U l CD ON —0 " t-> \-> 1-> K) L u - J VO M *m ** » * * « oo o u» —a o ""î M O Nvv^ PO 4*-P0 4 ^ ***v^ o w ^ ^ CD P

'S

M P rn ro i en O N | CD i i B H 4=* L u U> i PO i VO L u H ON! ON 1 H S« M» », ** ; ^ ^ v . O O VJI ON ON U V ) CA CD ^ «« * • 4» PO u i - ( ^ L u H PO h-1 *• »» >tf | 4^> O N —a o ! ' ,m U> i j O ; : ***"s^ : LO ! 1 4 ^ i I V ! • U» 1 i • ^ i

₁

i • * ! 1 !P i ß I P M | M CD CD

i l

M-cl

| i i ; 1 :' . K ^ <} 'ÎP H[ pi CD rf CD

6"

H " CD i f i | ! ]

i

H3 O c+ P ^ CD H e+ P a 10 c f CD

3

o I -1 pi (D S' ä o M P-P M P0 I O J CO —3 ON 4=> O Lu LAJ PO M O O I O i ** i vo ON 4 ^ PO CD P0 o VJ1 L u Lu O Vé V j l O ON CD

i

_o H P -P CD Ö P-—J, Vjl Vjl ON ON CD 4 ^ ON H U» | M H | PO O ON 4=» PO HJ -~a PO ro H H H o o H - J vo PO 00 VO H

4=-p.

A

#

p.

ie*

P0 M PO H-1 H" VO 00 Lu —] C3N O 45» VO L u - J I ' I H H J H H H M H O O O O O O O O O O L u | CD ON | —3 - J L u H M - J 4^. ON ON M PO Lu M PO L u vji —J vo - J o <• « • «« ^« s« ON O ON VO PO H H" M Lu PO v j i 4=» O N 4 ^ PO V . «« «« «0 •+ •P- CD H VJ1 PO Lu. Lo 45* po r o - J Lu H ~ 3 VJ1 * • • • • > » * • - ^ P0 4 ^ O vo 4^ ro - J ON 4^ M V» * • «o > * \t 0 0 4 ^ M VO H H I-1 I | 00 ON |

y-ro ON L u o L u O L u 4^-L u L u ON L u ON 4 ^

° I

4^> O 4 ^ 4=* O ' T ) xrf 4 CD CQ c+ W M P CQ CQ CD H -Ö M

8

tv OQ • ^ <! P B P i CD rV CD P i H H ' C J . <i CD B <! CD

3

o H OU £ _ l . H P CD

V

it

H W

-

25

-Bijlage III FREQUENTIE-TABEL VAN DE TARWE-OPBRENGSTEN PEE HA VOOE DE

VERSCHILLENDE GROOTTEKLASSEN VAN BEDRIJVEN, OOGST 1948 IN DE NOORDELIJKE BOUWSTREEK. Opbrengst--k l a s s e ; ( i n 100 kg/i h a ) | i Ï6~ 1 81 20 - 22 ! 2 2 - 2 4 24 - 26 | 26 - 28 ] 28 - 30 30 - 32 32 - 34 34 - 36 36 - 38 i 38 - 40 ; 40 - 42 | 42 - 44 I 44 - 46 j 46 - 48 J 48 - 50 ; 50 - 52 ! 52 - 54 5 4 - 5 6 56 - 58 ; 58 - 60 ; 6 0 - 6 2 62 - 64'! 64 - 66 Be < 2 0 Aan-t a l -„ 1 4 -9 17 15 17 12 • 7 6 •j 3 1 „ „ 1 \ 94 i _ _ „ ;_.. d r i j v e n met een 0 ha

'

i

-1,1 4 , 2 -9,6 18,1 1 6 , 0 18,1 1 2 , 8 7 , 4 6 , 4 1,1 3 , 1 1,1 _ -1,1 100,1 2O-3O.ha Aan-t a l 2 -1 1 6 8 9 17 32 36 25 6 16 3 -_ -162 - • ' 1,2 -_ 0 , 6 0 , 6 3 , 7 4 , 9 5 , 5 3 P -Aan t a l -— 2 2 -6 2 15 1 0 , 5 1 2 6 1 9 , 9 34 2 2 , 3 51 1 5 , 4 3 , 7 9,9 0 , 8 -—

-lïöo,o

41 19 15 6 3 -1 1 224 p p e r v 40 ha -0 , 9 0 , 9 -2 , 7 0 , 9 6 , 7 1 1 , 6 1 5 , 2 2 2 , 8 1 8 , 3 8 , 5 6 , 7 2 , 7 1,3 -0 , 4 0 , 4 100,0 l a k t e c u l 4O-5O ha l a n -fcal 1 -1 1 1 2 6 12 17 31 29 30 21 7 2 4 1 I66 /o 0 , 6 -0 , 6 0 , 6 0 , 6 1,5 3 , 6 7 , 2 1 0 , 2 1 8 , 7 1 7 , 5 1 8 , 1 1 2 , 6 4 , 2 1,2 2 , 4 0 , 6 100,0 t u u r g r o n d . 5O-6Oha Aan- a t a l ' 'Q -1 1 -1 3 6 16 22 21 2 1 11 10 2 2 -117 -0 , 9 0,9 ~ -0 , 9 2 , 6 5,1 1 3 , 7 1 8 , 8 1 8 , 0 1 8 , 0 9 , 4 8 , 5 1,5 1,5 -100,0 v o o r 8 >6Q ha Aan- s t a l l /0 —* 1 -4 1 2 5 6 17 18 23 24 21 6 3 -131 , Jii-t -0 , 8 -3 , 1 0 , 8 1,5 3 , 8 4 , 6 1 3 , 0 1 4 , 5 1 7 , 6 1 8 , 3 1 6 , 0 4 , 6 2 , 3

-fco,

o

> 4 0 ha Aan-t a l 1 2 2 5 2

5

14 24 50 71 73 75 53 23

7

6 1 414

i

0,2 0 , 5 0 , 5 1,2 0 , 5 1,2 3 , 4 5 , 8 1 2 , 1 17,1 17,6 18,1 1 2 , 8 5,6 1,7 1,4 0 , 2 100,0 j . l l e bedrijven Aan-t a l 1 4 2 2 8 4 21 24 57 110 152 177 153 85 60 17 12 2 1 1 1 894

i

0 , 1 0 , 5 0 , 2 0 , 2 0 , 9

o,5

2 , 3 2 , 7 6 , 4 1 2 , 3 1 7 , 1 1 9 , 8 17,1

9,5

6,1 h9 1,3 0 , 2 0 , 1 0 , 1 0 , 1 100,0 269,

FREQUENTIETABEL VOOR BE TARWE-OPBRENGSTEN PER HA OOGST I 9 4 8 IN VERSCHILLENDE LANDBOUWGEBIEDEN O p b r o n g s t -k l a s s o ;(iri. 100 kg p e r h a ) ' 16-18" 1 8 - 2 0 20-22-2 20-22-2 - 20-22-2 4 2 4 - 2 6 26-28 2 8 - 3 0 3 0 - 3 2 3 2 - 3 4 ' 3 4 - 3 6 3 6 - 3 8 ' 3 8 - 4 0 4 0 - 4 2 4 2 - 4 4 4 4 - 4 6 4 6 - 4 8 4 8 - 5 0 5 0 - 5 2 5 2 - 5 4 54-56 5 6 - 5 8 58-6O 6 0 - 6 2 ' 6 2 - 6 4 6 4 - 6 6 C e n t r a l e b o u w s t r e o k G r o n d s o o r t Rodoorn AM,. $ - 2 -„ -3 3 7 10 19 15 14 2 ' 3 -1 -79 -2 , 5 -3 , 8 3 , 8 8 , 9 1 2 , 7 2 4 , 1 1 9 , 0 1 7 , 7 2 , 5 3 , 8 -1,2 -300,0 K l e i ûsnt. % ; -1 0 , 9 _ ; ~. l | 0 , 9 l ! 0 , 9 1 | 0 , 9 1 0 , 8 7 ; 6,2 12 -10,6 22 1 9 , 4

14 M,5

18 p.5,9 16 1 4 , 2 12 1 0 , 6 2 | 1,8 4 ; 3 , 5 1 0 , 9 : -- \ ~ \ -H3Pi3Q,0 Z a v e l Aant -1 2 -1 1 4 4 6 1 2 -„ -22 . $ _ „ ~ 4 , 5 9 , 1 -4 , 5 4 , 5 1 8 , 2 1 8 , 2 2 7 , 3 4 , 5 9 , 1

-ïoop

A l l e be d r . Aani — 3 „ 2 3 1 4 10 20 33 37 37 36 1.5 7 4 1 -1 -214 ;. % -1,4 -0 , 9 1,4 0 , 5 1,9 4 , 7 9 , 3 1 5 , 6 1 7 , 3 1 7 , 3 1 6 , 8 7 , 0 3 , 3 1,9 0 , 5 . 0 , 5 -]Û0,0 Noord. Wester-kwartder A l l e b o d r . Aantj, % — 1 1 -1 1 2 4 7 4 20 23 28 23 17 8 6 1 4 1 152 — 0 , 7 0 , 7

-o,7

o,7

1,3 2 , 6 4 , 6 2 , 6 1 3 , 1 1 5 , 1 1 8 , 4 1 5 , 1 1 1 , 2 5 , 3 3 , 9 0 , 7 2 , 6 0 , 7 3£D,0

Ni ouw-•Old .ambt Bodrijven met oen oppervlakte

van • < 40 ha Aant, ._ -1' 1 4 4 11 20 21 20 7 4 l l -95 . * -1 , -1 1,1 4 , 2 4 , 2 1 1 , 6 2 1 , 1 2 2 , 1 2 1 , 1 . 7 , 4 4 , 2 1,1 1 , 1 -100,0 40-50ha Äant — -1 2 3. 10 17 17 23 10 7 1 _ -9 1 . * — -1,1 2 , 2 1 ~i 1 1 , 0 1 0 , 7 1 8 , 7 2 5 , 3 1 1 , 0 7 , 7 1,1 -] ß 0 , 0 > 50 h a Aanlj, i» — -2 5 10 19 26 31 12 15 5 l -125 — -_ -1,6 4 , 0 7 , 9 1 5 , 1 2 0 , 6 2 4 , 6 9 , 5 1 1 , 9 4 , 0 0 , 8 -100,0 A l l e b e d r . Aani $ — -... 1 2 8 12 31 56 64 74 29 26 7 2 -312 — -0 , 3 0 , 6 2 , 6 3 , 8 9,9 1 7 , 9 2 0 , 5 2 3 , 7 9 , 3 8 , 3 2 , 2 0 , 6 -100,0 269

27

-Bijlage Y

FREQUENTIETABEL VAN DE ROGGE OPBRENGSTEN PER HA VOOR VERSCHILLENDE GROOTTEKLASSEN VOOR BEDRIJVEN, OOGST I948 IN DE

VEENKOLONIËN

Opbrengst-k l a s s e

( i n 100

kg/ha)

10 - ',2

12 - 14

14 - 16

16 - 18

18 - 20

2 0 - 2 2

22 - 24

?4 - 26

J26 - 2.8

28 - 30

3 0 - 3 2 •

32 - 34

34 - 36

36 - 38

38 - 40

Bedrijven met

< 20 ha

Aantal

"~ 2 7 8 17 30 47 41 32 19 17 4 1 1 -226 ' * . -0 , 9 3 , 2 3 , 5 7 , 5

13,3

20,8

18,1

14,2

8 , 4

7*5

1,8 0 , 4

. 0 , 4

~

100,0

son oppervlakte

voor

20-30 ha

Aantal

-2 9 13 39 43 57 56 36 11

5

3 1 2 277

J

<0m

-o,7

3 , 2 4 , 7

1 4 , 1

15,5

20,6

20,2

13,0

4 , 0 1,8 1,1 0 , 4 0 , 7

100,0

ouituurgrond

• > 30 ha

Aantal

1 3 -1 3 13 16 23 28 20

•

5

6 -"" ' 119

¥

0 , 8 2 , 5

» .

0 , 8 2 , 5

10,9

1 3 , 5

19,3

23,5

16,8

4 , 2 5,Q --r

-100,0

A l l e |

b e d r i j v e n

Aantal

1

5

9

18 33 82 106 121 116 75 33 15 4 2 2 622

y 1

0 , 2 0 , 8 1,4 2 , 9 5 , 3

13,2

17,0

19,5

18,6

12,1

5 , 3 2 , 4 0 , 6 0 , 3 0 , 3

100,0

L«in I• 269

COMMISSIES (ten behoeve van de raming van de Directie van de Landbouw)

Gemeente

1

NOORDELIJKE BOUWSTREB

E

UI rum Kloosterburen Leens Eenrurn Baflo 1) Oppervlakte ' (kadastraal Winter-tarwe ha

2

354 213 379 320 280 Warffum | 144 Usquert j 187 ! Uithuizen ! 321 Kantens Middelstum Uithuizermeden Stedum 't Zandt 256 186 639 323 471 Loppersum 335 Bierum Totaal DLDAMBT Termunten Nieuwolda Midwolda 553 4961 486 582 368 Pinsterwo1de t 452 Beerta Totaal UÂRNE EN N.W. KWARTIER Oldenhove 956 2'844 367 Grijpskerk j 259 Zuidhorn Totaal GRONINGER VEENKOLONIËN Gemeente 1 0 65 i _ - -i 691 ppervlak Muntendam Veendam Wildervank Oude Pekela Nieuwe Pekela Totaal 264 755 706 302 553 258O Zome tars! ) r-0 ha

_ J _ . . .

157 I78 217 175 Raming gemeentelijke c Winter-tarwe kg/ha 4 „_ 4100 4000 4000 3500 103 j 3750 106 193 157 176 79 248 93 135 72 178 2267 183 179 144 171 267 944 196 108 16 3000 3750 3800 3500 3400 3750 3800 3500 3500 3750 3500 3500 3300 3900 3300 3750 3900 3500 320 | t e1; Opbrengst-raming gem.. commissies kg/ha 24OO 250O 26OO 25OO 2500 ommissies Zomer-tarwe 1 kg/ha Totaal p. gem. tons !• 5 ___ 6_

i

! 3700 3500 3600 3000 3200 2700

3250

3800 3500 3000 3500

3500

3000 3000 t

1 3375

|

3000 j 3000 ! 3100 i 3000 1 3000

3400

2032,3 1475,0 2297,2 1645,0 1379,6 718,2 1328,5 1816,4 1512,0 869,4 3264,3 1552,9 2053,5 1388,5 2674,5 26007,3 Op dors-briefjes per gem* verantw. tons

_ JL_

—

2046,5 1587,7 2407,7 1937,8 1540,5 905,9 1473,7 1838,3 1701,7 Verant-woord in $ v. de raming

8

101 IO8 105 118 112 126 111

101

113 1036,7- 119 3376,4 i 103 1659,0 | 107 2446,4 1482,3 2923,4 28364, 2250,0 2274,8 2574,0 2615,7 1660,8 : 1766,3 2275,8 J 2153,2 3955,8 4315,2 12716,4 2041,3 L3125,2 2233,0

3900 1431,3 1506,4

3000 275,5

3748,1

325,1 . 4064,5 Opbrengst totaal tons 633,6 1887,5 1835,6 755,0 1382,5 6 4 9 4 , 2 ^ Opbrengst j Ve v. dors- in briefjes tons 679,0 1910,3 1829,3 683,0 1465,7 6567,3 119 107 109 109 101 102 106 95 109 103 109 105 118 108 "räntwöord $ van de raming 107 101 100 90 106 101