Potgrond stikstofproef

(1)

&)

Bibliotheek Proefstation Naaldwijk

A

1 PROEFSTATION VOOR DE GROENTEN- EN FRUITTEELT ONDER GLAS,

B 7 TE NAALDWIJK. Potgrond stikstofproef. door: G.A.Boertje m Naaldwijk,1962.

(2)

Proefstation voor de Groenten- en Fruitteelt onder Glas te Naaldwijk.

POTGROND STIKSTOFPROEF

P.N. I - 11.

Doeli

Het nagaan van de stikstofwerking van Ledermeel in potgrond. Werkwijze:

Yoor de samenstelling van de potgrondmengsels verwijzen we ïï naar bijlage 1.

De uitgangsmaterialen) Bolster en Vinkeveens veen, hadden een goede struktuur. Er zijn van deze materialen geen grondmonsters onderzocht) daar de chemische samenstelling voldoende bekend is. Het zand dat is gebruikt was kalkrijk duinzand.

Onderstaande kunstmeststoffen werden gebruikt: Zwavelzure ammoniak bav&t 20,5^ H Ledermeel " 12,«$ N Poedersuperfosfaat " 17»*$ ^2^5 Patenkali " 26,-$ KgO

Ongeveer 4 weken voor het oppotten werden de mengsels A, B, D en £ klaargemaakt. Direkt voor het oppotten werd mengsel C samengesteld. De potgrond van de behandelingen A en D werd in een stookkas weggezet. De potgrond van de mengsels B en E werd buiten opgeslagen, zodanig dat er geen gevaar was voor uitspoelen van voedingszouten.

Na het samenstellen van de potgrond zijn er grondmonsters genomen. Voor het oppotten werd de grond nogmaals chemisch onderzocht, evenals aan het eind van de proef. De desbetreffende analysecijfers zijn opgenomen in bijlage 2.

(3)

2.

Als proefgewas werd de tomaat genomen.

Aan het eind van de proef werd per vak een standoijfer gegeven. De cijfers varieerden van 0 tot 10; 0 - zeer sleohte stand, 10 » bijzonder goed. Stikstofgebrek werd eveneens in cijfers gewaardeerd. Naarmate het cijfer hoger is hadden de planten meer stikstofgebrek. Tevens is per vak het plantgewicht bepaald.

Verloop van de proeft

Op 16 maart werden de mengsels A + B en D + E klaargemaakt. Er werden twee grondmonsters genomen. Op 16 april werd mengsel C klaargemaakt. &e dag daarna dus op 17 april, werd de proef opgezet. Ce dag voor het oppot ten werden alle mengsels onderzocht.

De stikstofcijfers, welke direkt na het mengen zijn gevonden en die van

4

weken later, volgen hieronder.

Behandeling N water E water

- 15 maart 16 april A 40,- 66,-B 40,- 53,-C - 37,-D 14,- 27,-1 14,-

17»-Voor plattegrond zie bijlage 3»

Per vak werden 8 planten opgepot# De perspotten zijn geplaatst op een laagje turfmolm, met daaronder plastie»

Tijdens de opkweekperiode zijn de normale cultuurwerkzaamheden verricht zoals, luchten, gieten en broezen. Ongeveer 14 dagen na het oppotten werden de planten uiteengezet.

De grond en luchttemperatuur zijn normaal geweest.

Ka ongeveer 14 dagen vertoonden de planten van de behandelingen D en I al enigszins tekenen van stikstofgebrek. Naarmate de planten ouder werden, werd dit verschijnsel erger. Tijdens de opkweekperiode werden tussen de behandelingen A en B geen groeiverschilien waargenomen. Opvallend was dat de planten vaa behandeling C wat achter bleven in ontwikkeling ten opzichte van de andere groepen. Deze planten hadden een goede bladkleur en vertoonden geen stikstofgebrek. _Jà. _{. —« 1} _{v ^}

(4)

3.

Resultatent Grondonderzoek!

Aan de hand van de analysedjfers, die zijn opgenomen in bijlage 2, merken we het volgende opt

let organische stofgehalte is normaal. Koolzure kalk werd flink gevonden. De pH is goed. Be keukenzoutgehalten zijn gunstig laag. Be gloeirest van

is

monster p.g. 9«9» behandeling A, vrij hoog. Bit is o.a. veroorzaakt door dat hij het samenstellen van de potgrond gebruik is gemaakt van enkel voudige meststoffen. Vergelijken we de stikstofcijfers van de monsters die op 15 maart zijn genomen, met die van 16 april dan blijkt dat in de mengsels die in de stookkas zijn opgeslagen meer stikstof is vrij gekomen ten opzichte van de mengsels die buiten hebben gestaan.

Het sterkst is het stikstofcijfer van mengsel A gestegen (van 40 naar 66), gevolgd door mengsel B (van 14 naar 27). Eet stikstofcijfer van mengsel E is het minst gestegen, slechts 3 punten. Aan de hand van deze cijfers kunnen we vaststellen dat de stikstof uit het Ledermeel in geen van deze mengsels volledig is gemineraliseerd. Anders hadden de stikstofcijfers ongetwijfeld hoger gelegen. Uit de monsters die op 16 april zijn genomen blijkt dat de fosfaatcijfers aanzienlijk zijn gedaald in vergelijking met de monsters van 15 maart. Vaarschijnlijk is dit veroorzaakt door vast legging in de potgrond.

Be kalioijfers liggen gunitig.

Uit de monsters die na de proef zijn onderzocht, blijkt dat de keuken zoutgehalten zijn gestegen. Hogelijk is dit veroorzaakt door het in het gietwater aanwezige zout. Be voedingstoestand is flink gedaald, o.a. veroorzaakt door opname van het gewas, uitspoeling en vastlegging in de potgrond.

Be cijfers voor magnesium en mangaan zijn voldoende hoog. Be cijfers voor ijssr en aluminium zijn gunstig laag.

Eindresultaten»

Be volledige gegevens zijn opgenomen in de bijlagen 4a, 4b en 4c. len korte samenvatting volgt hieronder»

(5)

4

A B c D S

Standcijfer 39 37 33 24 23 Stikstofgebrek ₇ ₉ 1 33 33 Plantgewicht 640,7 619,3 425,5 365,6 362,8

Vit deze cijfers blijkt dat tussen de behandelingen A en B slechts geringe verschillen bestaan. Dit geldt eveneens voor de behandelingen D en E. Deze verschillen zijn dan ook niet betrouwbaar.

De verschillen die zijn ontstaan tussen de behandelingen A + B zijn ten opzichte van de behandelingen D + E zeer betrouwbaar.

De verschillen tussen behandeling C met de overige behandelingen zijn betrouwbaar tot zeer betrouwbaar.

Aan de hand van de analysecijfers en uit bovenstaande gegevens kan men concluderen dat voor het mineraliseren van de stikstof uit Ledermeel een bepaalde grondtemperatuur noodzakelijk is. laar onze mening is de Ledermeel8tikstof in mengsel E, pas vrijgekomen tijdens de opkweekperi-ode van de tomaten. Was dit niet het geval dan zouden tussen de behan delingen D en E grotere verschillen zijn ontstaan.

Bij vergelijking van de behandelingen A en B met behandeling C valt op dat de planten van behandeling C een veel lager plantgewicht hadden. De oorzaak hiervan is niet verklaarbaar. Mogelijk heeft hier de versheid van de potgrond een rol gespeeld.

Eonklusie I

Vit deze proef is gebleken dat voor het mineraliseren van stikstof uit Ledermeel een bepaalde grondtemperatuur noodzakelijk is.

Wordt 1 kg Ledermeel per m^ potgrond toegevoegd dan is de stikstofwer king onvoldoende. len aanvullende bemesting van een direkt opneembare stikstofmeststof zal nodig zijn. In deze proef werd gebruik gemaakt va» enkelvoudige meststoffen. Voor de praktijk is dit beslist af te raden, omdat de gloeirest dan kan oplopen tot boven 2$. Er zullen samengestelde meststoffen gebruikt moeten worden.

Aan poÈgrondmengsels die zijn samengesteld uit Bolster en Yinkeveens Teen, en die gebruikt moet worden voor het oppotten van tomaten, moet

(6)

5

1 kg Lederaeel 1 kg 12 - 10 - 20. 1 kg poedersuperfosfaat

Vat betreft het doorwerken van Ledermeel in komkoaaerpotgronden zijn geen proefreldgegevens of praktijkervaringen bekend.

juni 1962» ATB

De Proefnemer, G.&. Boertje.

(7)

(8)

!u c c. ^ ^ ij t ^ t : ^

Î ) a , t u. M M C H

Volg

nummer Merk v h monster Orga nische stot Cl CO _{• 1 (1} P H •> Na Cl Gloeirest (extract) °/o •) N-water •) P water •) K water •*) Magne sium a.z. ") Mangaan a.z. **) Ijzer a.z. -) Alumi nium a.Z. 1 5 M o / X i ^ t _{H < n s} 5 S , - 1». 0 5 . 4 5 V _{1. b a,} _{t ( 0 , •} _{S % '} _{4 5 5} _{H •} _{5 - 0} _{t . 0} 1 k CL P fi .' 1 - ^ 5 t . i 4 U . . i tl, • S o , -0, M ft i

₁₁

1 1 9 t . 8 8 î» 8 , * 1 b . ' 1 8 •

I S

**_!}*.**

s—y _{4. -}M _{i l -} _{l . C} _{5 . 4}

_{S I .}

J. fc £

k o , -

5 1 . ' _{4 4 -} A 5 5

6 - 0

lo.o

1 1 Ol

p S i * _{£ V}_e

_H

_{i- 4 1}

S

3 . •

H . '

_{4 4 '} 4 M t a

I K A.

1. i) b | 8 . -

I I . -

I I

-I

5 M CLCLAt -' - - - - - - - — I t ÛU ^ fi I M _{, . 4 b 8}

a

_{3 $ . -} V o

S.

t 2 l»

1.

_{t » ï} _{H *}

f)o, '

_{w -} _{3 3 5} _{1 3 . *} 3 . 0

L à

û , M e i m 4 i 4. 1 i 1 5 , . 3 5 , -I S M C L C L « k . H i D 5 . 6 5 o

l . k o I h '

5 4 - « V J < 8 3 11. ' 3 . 0 _{h - *} 11? & ,p ft i I» _{- 4 " H} i. t 5 _{H " 5 0 , •} _{1 3 .} -4 M ft i 1 1 4 - » , 1 »

f

. O -

i L, •

3 o . •

I 5 M O L a . « t

£

_{» 4 . -} _{» • 4 5 5}

S o 1.

4 0

I»-

5 4 • 8 1 • 1*8 à -11. • 3 . 0

H-*

I I

P

O

L

Ja R i L _{. 4 1 - 1 -} _{5 M}

_{1. S\S}

IT

i , •

₁

_s

_{> '}

4 M f t i • / t

₁

_{4 5}

_{1. i}

_b U H

(9)

-i L a . 3 , c : ^ A 5 £ i o * £ iS D Iu> * 'b t* D

LIT

fi 15 Öh t > 4

A H

E ,4 * 'b t* D

LIT

fi 15 D j _{2 8} fl i D fc E i i _{1> i8} f * 'b t* D

LIT

fi 15 T> x

£ ,

. . __ .. ... 2 8 fl i D fc D a ( 2 i » j . E i x " £ >

A

D

ifc> ( Z i )

i

!

j

T Outt t û. fio N d.

(10)

1 5cüciow ÖL».

JCBIUXT*

' B ü . U o , . : J , .a >9 S

*

0

/

ïoicutl /. ƒ ƒ

*

₅ ₃₅ 1 ƒ

»

5 _V

0 0

i _J 4 i/

;

*

_*

4 J* •

;

S

/

₅ _it Holzöl)

_H

_if Ji n ii

J 5 h

t

4. A. Û. U,5t t i t

4 . i h

K S . I I

i

. k t

4

.14.

XK

M

H

M

1%

UN.-

L \ i i

. f a I

\

[ i L o v . j

0, LIB

lo, 3 M t.lof. I. lb i. lb •• i, 1 t : 5. I 3,11 : 5, Ji I

h . l b : S, ii I

S P

0, I 5 0,1 5 < 0 , 0 1

L

/7K » T. 1 1*

/tf C *

1 , 0

oWui

«Ol*

_a

T>

i

. D É dbu-calt

**1*0, lo**

' P o . o S f t , 0 1

fl _H

m

•

/

m

3

a*

X

- _I i.i i . / _{4 .}

*i

Q

_ü

**_{r * • m}**

_i _i.i _{i. ^}

_{5 , 1}

0

tii 15" li"

_{i "}

-

h

_i.* ₄_i

6 . 1

E

»

it" 1*" 10** / •

5

_{4 . 0} _*4

' • s

k . J JuU/

0UC><Y

r ( )

(11)

li 0. e : If ^ WiaV r

fi

t -S /

*

t • 5 / lotouu»

?

X

£ û i i 0 4

D

£

i ;,

H

I

ï

iotcuxii 4

i

3 3 I i

*

J

lo

J 8

i S

J8

, L

3 3

i à

Vcuc t o rt 4, I d ^.4/. Ä L|

J i k j l i i L i ;

,<U3

4ûUoi

jap

i

uU 1«

i 0

Ji

< K ^

H

K

V f t u i o. 11 0,6 t U.sfc i ' 5 i 5 4 L o 5 , 1 1 • * i. v i : 5 . ^ / 3, i L '• 5, ^ / 3. t fe : 5 ,

S P

s A :

i, H *7 0, l o 7 f, J, r / c : i y, j s U / i

lw JOT*V

Û.

E

® ! «

~

a

--

-dbuc-Ä/tc

*•

T ù . l o 'Po, o 5 1\oi

0 "i

•

i

- . -

-E

33 : 0 ;

» _t

M

3.3

t

ft

W

u"

*•

3 3.4»

5. *

A

**

»

1 t

**i--**

if l

-

H

M k . S

5.4 (i

_{Ï i}

t "1

si"

r* r*

•

S

it

h.*

/ t

(12)

\ l f>\.

ft -B

D

1^0 tCLft/l» / //5. 5 /I3.i £/. P H/ //O.*,.4tl.0

_{• ~l}

i

^

9 } , s f j i . s

I - I i / J p. 4 / U /

h , 0 f j l . o

1 n s . t J i f , / fjk, f

ffo.ti /JO. I 4 M s

- 1 5 //*./

h . k l % . l i s , / I , ) 1 . 5

. • - • > -1

iotcuJi i n o , jI l / $ , 5 4 I S . 5 i l s . I 51> 1 . 3

'5,%

•

1-

I t j j L i i, t •. i) •

X À os.

-tic 0>—oA

fir

_kjcvlc

_»umt* /O» j-uAl/x.

I '

1

A.

41

*!• <!.

f|</mi. / 5 I b f . ^ o t »

k

lot.ifV ii 5 1, £>f. 55

k

I k . h £

11(0,4^1« <. Jim. I a, U t . d t u 5 c . sf. »Ü. • i ol*

<

I

**r j k , I k * i . l t**

<. •

5 , i t : S . ^ i *7 0 , l o /fll s b / C.

ff.L, °L

5 . Ai I < f , C / Elu T io-T^

rr

!» 'B £

0 £

A _B D * * £ Vfl. ^ 4 ' M U 4

**4 1 5 , S 1 / 5 * 1 1 0 , 5 . 3**

5 1 5 . 1 I f S J 1 5 5.). S Q > \

**$ L \ , 3 T o f ) , I l S 15 h x 1 I J**

t

S\A

J

U • '

dbu^OL-it '^P0,IC> ?0, o S 'Po, 01

t 3 V 5

4 0 . 1 4 a

> t

o l i , i

5 t. D 5 Q, % i ß , /

S f . 1 I I . 3 i f , S

l l . S ) > . ) £ 1 . $