Afzettingen WTKG 18(2), 1997 27
Vaginella
malthusiana
jansseni
novaspecies
F.A.D. van Nieulande
Beschrijving
Verspreiding
Als soort lange tijd voorkomend in het Noordzee-bekken, maar schijnt zich de laatste tijd meer en meer naar het Mediterrane gebied te verplaatsen.
Het betreft hier een zeldzaam voorkomende soort, alleen het monotype
28 Afzettingen WTKG 18(2), 1997
Naamgeving
De naam is gekozen naar Arie Janssen, een welbekende Nederlandse malacoloog,
voornamelijk werkend
op het gebied van wereldwijd voorkomende Pteropoden.
Milieu
Voornamelijk waarneembaar onder andere tweebenige soortgenoten, de zogenaamde
"kalk-idioten". Zich meestal verplaatsend door geheel Europa, in tenten of in wat men
omschrijft als "kip-klap campers" of "sleurhutten".
Voedingspatroon
Waarnemingen op dit gebied zijn niet zo heel algemeen, maar velen hebben gezien dat er
gedurende de daglicht-fase regelmatig gesleept wordt met enorme zakken klei of
schelphoudend zand, welke dan in de schemering van de avond schijnen te worden
weggespeold met een klein glaasje drank, afkomstig uit vierkante flessen. Een en ander
werd echter meestal omfloerst door een alom aanwezig rookgordijn.
Verplaatsing
Dit gebeurde aanvankelijk per brommer, welke vooral bij maanlichte nachten de merkwaardige neiging had zich tot duikboot te transformeren. Maar ook hier is echter een
zekere evolutie waar te nemen, want via de gebruikelijke verzamelaars "sjouwauto’s" als
Renault 4 en de welhaast onverwoestbare Lada is er ook nu een gerieflijke ruime
gezinsauto voor de deur waargenomen.
Discussie
Het begon allemaal in de Rotterdamse Periode, met het op handen en knieën kruipen op
de schelphopen van de kalkbranderij in Brielle, het wroeten in de modder van
Antwerpen, Dingden, Miste en ontelbare andere plaatsen waar ook maar enigszins
schelpen werden vermoed. Daarna is er voornamelijk in de Leidse Periode een zeer
werkzaam bestaan geweest binnen alle mogelijke kringen van de Werkgroep voor
Tertiaire en Kwartaire Geologie, maar ook met name betrekking hebbende op het
publiceren van allerhande Molluskenfauna’s, en Pteropoden in het bijzonder. Nu hij zelf
tot een van de zeldzaamste Pteropoden-soorten behoort, hebben wij wel een beetje het
angstige vermoeden dat het met deze vruchtbare arbeid met betrekking tot andere
schelpenfamilies wat minder zal worden.
Hopelijk blijven de relatiebanden met verzamelaars van deze weekdiergroepen, die zo
lang op een prettige wijze in stand werden gehouden nog lang bestaan, en zullen wij in
de toekomst nog meer te weten komen van deze Vaginella malthusiana jansseni.
Herhaaldelijk is de soort nu gesignaleerd op Malta, en het ziet er naar uit dat het
geschikte biotoop voor deze soort daar aanwezig is, ook al zal het gebrek aan de
regelmatige modderbaden daar duidelijk een gemis vormen.
Het is onze wens dat, ook al wordt de soort nu gedwongen tot een geïsoleerd
eilandbestaan, er toch nog vele gezonde, werkzame en molluskenrijke jaren zullen volgen,
maar dat er zeker ook nog voldoende tijd over zal zijn om samen met zijn echtgenote
Edith in een zeer mild klimaat te kunnen genieten van een welverdiende Super-adulte