!
Creativiteit in bedrijven: ongrijpbaar maar noodzaak
Judith van der Mark s0042757
! "
# # $# # % &' () # *# #+#,#
- (# # # *# # ,
. / 0 &1 & &
2 34
5 3 %
$ 1
*,,
"& 677111
/ /
#8#
/
# # $# # % &' (
# *# #+#,# - (# # # *# # , 9 / 1 & &
$ /
$ : / 1 / 9
0 4 #
!
Samenvatting vooraf
( # 9
(
# ; )
# 9 4 (
(
#
# 0 4
4 #
< # 0
= 4 ( # 0
#
4 4
4 (# 4
#
< ( ) ) ) ) 4
) ) ) ( ) 4
( ( # (
( ) ) ) )
# > # 9
( # 0
# 9
) (( (
( ? #
+
( ( 4 # 0
# *
< @ A ( #
#
4 # 4 4
< @ A ) 4 #
4 ) 4
4 #
' 4 /
• 3 4
#
• *
) , ' =:
4 #
• * '
4
#
• ; 4 4
#
4 4
#
• 0 ( 4
#
• , 4 4 (
( #
!
Voorwoord
B4 # > C 000: 4
4 # 0 4 )
4 ) 4 # 9
# :
) 0
4 4 #
; # ,
4 4 # 9 4
) 4 # 0 4
) 4 " D #
> ( # 9
4 4
4 #
)
# ( )
( ? 1 1
) #
! E
Inhoudsopgave
8 (########################################################################################
; 4 ######################################################################################################
0 ################################################################################################E 1# 0 ######################################################################################################
# $ ###########################################################################################6
#1 3 ####################################################################################6
#1#1 #######################################################################################6
#1# 4 ################################################################################ 1
#1#" $ ###################################################### 1"
#1# . ########################################################################################## 1
#1# - ############################################################################################ 1
#1#E - ######################################################## 17
# ; ######################################################################################### 17
"# ########################################################################################
"#1 - #######################################################################################
"# 0 ###################################################################################
"# #1# 9 @ A ###################################################################################
"# # # 9 =################################################################################# "
"#" * = ################################################################################################
# - ################################################################################################# 6
#1 ########################################################################################## 6
#1#1 8 ######################################################################################## 6
#1# . ########################################################################################## 7
#1#" - ############################################################################################ "
#1# # $ ####################################################################################### ""
# - ################################################################################################ "
# #1 F ############################################# "
# # . ########################################## "
# #" F ################################################################ "E
# # . ############################################################# "
# # # $ . ####################################################################### "6
# #E# $ - ######################################################################### "7
# ######################################################################### 1
#1# * #####################################################################################
E# F #############################################################################################
1 9 @ A ###################################################################################### 7
=/ 4 G ; ################### 7
" =/ 4 -G9& ( ################### 6
=/ @ A 4 -G9& ( ################################### 7
$ * ############################################################################# 1
!
1. Inleiding
(
4 # % (
) (# ' )
# 9
H ( 4
(#
4 (
I9 G - ' = ) 177EH- G F )
J# $ 4 * ) 0 (
? ) 4
# 9 ) 4
( 4 # + 4
# 9 4 C & : ($
#
$ # 8 =) * ) * ) 84 ) + =&
9 ) 0 )
# 9 4
4 # 4 4 )
4 4 4 )
< 4 ) 4
I9 G - ' = ) 177EJ# ;
( ) 4
#
3 4 I* ) 177 J
$ (84 # 4
4 K. K, 4
# +
4 ) 4 (
? #
0 4 ( # 0
( 4 L
4 4 # *
( 4
# 0 ( " 4
4 4
4 # + ( "
( 4 ( # 0 (
4 #
4 #
3 4 ( #
! 6
2. Probleemstelling
0 4
4 # ;
4 # 9
( # 9
4 /
4
4 # 9 4 /
• % (K
o % K
o + 4 (K
o 4 ( ( K
o + ( ( K
• % ( (K
• % ( (K
2.1 Theoretisch kader
0 4 4
# 9 4 4
) 4 #
2.1.1 Creativiteit
0 (4 4
( 4 #
# )
( /
!"
# $"% &' ()))"' &* ())+,#
9 )
# 9
# + (
4 )
(I 4 G ) J#
) 4
I* # 177EH 4
G ) J# * I177 J C9 4
= 4 = : 4 )
? #
0 ( 4
) 4 # 9 ?
) # 9
! 7
( ? ) 4
? ) # +
4 4 ( () ( (
( 4 #
( # M ( 1 C0
4 I* ) 177 J
4 # ' * I177 J ( (
) 4 G I J G
3 I "J
( #
5 1/ 0 4 I* ) 177 J
0 (
) ? ) ( I J# 9 ?
( ) 4
4 # + ( ?&( ( # (
(
( ) ( ) < )
L # 9 (
# 3 )
I J #
! 1
+ (
4 (# 9 4 )
) # 9
< )
4 # 9
4 4
# 4 G I J
( # 9 ()
# ; G 3 I "J
# + ( 4
4 4 ( ( #
+ ( 1 C0 4 :
4 (
#
# > (
# +
( #
+ 4 # <
# ; * I177 J) * # I177EJ
4 G I J
= 4 ( # 0
#
2.1.2 Ontwerpproces
$ ( 4
< ( # 9
< (
4 # 9 ( C
4 :# ; 4 ( /
-
.
/ %
())+"0 &1 2 . $"3 &% $,
, ( 4 ) (
) ' 4 $ 9 I'$9J) ' 4 $ $
9 I'$$9J) - 9 I-G9J# 0
( 4 ( #
, 4 ( #
> ( / C3 :
( ( ) 4 ( ?
I G 4 ) 1776J# ' ( 4 ( ( )
4 (( ( 4
( ( # ( )
( ) 4
( # 9 ( #
! 11
5 / 3
9 4 4 $ G I177EJ
4 # > ( ) 4 4
( 4 ( ( # 0
4 4 (
4
4 #
> ( "/ C ( : (
4 4 ( 4 I
G 4 ) 1776J# ; ( )
? #
4
4 4 # 5 )
4 ) 4 ( ) (
( ( ( ( # '
4 (
4 # ' 4 #
9 ) ( #
5 "/ (
, ) 4 ) 4
# 9 ( C+ :
( H ( (
( 4 ( I )
"J# 0 4 4
)
( # 9 I ") J
#
! 1
5 / + I ) J
+ I ) J#
8 $N N3&
I N N J # 9
) # 0 ((
I J) I J)
I J# + 4 4 < I J
( #
9 4 # 9
4 #
9
# + ? ( ? L
) ( 4 &I J $N N3& # 9
( I (4
(J# 9
( (3&I J
4 () #
+ 4
4 4 ) 4
! 1"
( 4 I- G ) 1771J# 3 4
) 4 #
*( ) )
4 4 I ) "H. G ) EH
$ G ) 177EJ# , 4 )
4 4 4 )
( 4 4
I ) "H- G ) 1771J#
2 I* # 177EH
9 G - ' = ) 177EJ# 3 )
) 4 (
# 3 )
# , 4 )
#
I4 J I* # 177EH
9 G - ' = ) 177EH G 3 ) "J#
4
4 4
(# 9 ( 4 )
4 G I J# ,
4 #
2.1.3 Prestatie in innovatieve bedrijven
( 4 <
4 # % 4
4 4
) # 4
4
4 I. G ) EJ#
9 ( $N N3&
I J# 0 ( C+ :
# 4
#
#
> # 9 (
I 4 G )
H9 G - ' = ) 177EH- G F ) J# 0
# 9
) (( (
( ? I% # J# 9 (( (
( 4 ( # ;
( ( ( # 9
( ?
4 ( # ;
( (
#
! 1
2.1.4 Klimaat
+ ( ( # 3
# 9 I J #
4 4 # , I177EJ
4 #
4 ( /
4
()) "% # ())5"- $,#
. # % C (:
( ( ( (( (
I # J#
+ ( C L : I, ) 177EJ
(
# + # >
4 (( ( # >
( (# + ( 4
4 = (#
( (( #
5 / L I, ) 177EJ
, ( ) ) )
) 4 ) ) ) ( )
# (
I3 ) 177 J# + 4 )
(I* )
1H, ) 177EJ#
) ( ) ) ?
) C : # #
3 ( ) * # I177EJ# 9 (
# 9 4 )
4 4 # 9 ( C :
( # 9 (
#
! 1
+ ) 4 ( (
4 ) )
# 4 * #I177EJ
G 3 I "J 4
4 #
%
(#
; ( (( 4
H ?
< # + ( L
# 3 O 4
) #
( )
( 4 ) ( &4
I, )
177EJ# ; ) 4
4 #
) * # I177EJ#
4 < )
4 #
( C : 4 < )
< ) # ,
) < ( 4 I3 )
177 J#
, 4 ( # ( 4
4 I
( < J # ,
) (
I3 ) 177 J# 9 ( 4 ) 4
4 ) (
#
* #I177EJ ( C :
# 4 ) 4
# 3 I G 3 ) "J)
( (
4 4 #
C < : 4 4
I J 4 < 4 # 3
( ) 4 I G 3 ) "J#
* (
( # , ( (
I, ) G 3 ) "J# 0
( ) 4 )
) ) 4 ) ) )
( )
#
2.1.5 Rollen
+
) )
! 1E I G 9 ) 1J# -
# ; ) 4 ( /
%
1 &6 7 ,# (
# > ( E (( I8 (
# 1J #
5 E/ ,(( I8 ( # 1J
+
( ( # 9
( ( (( 4
# $ (( #
9 ( # 9
4 4 # 0
? 4 4 #
) 4 # 9 G
3 I "J #
0 # ,
, 4 I176EJ# 9
4 (
# 9 4
(# 0 # 9
) 4 ) ) 4 ) ) 4# 9 4
( ( ( #
9 = # 9
4 4 = 4 #
9 ) #
4 # ,
4 )
#
! 1
, I5 # 177"J# 9
4 ) )
4 # 9
) # 9
) 4 ) ) ) 4 4 )
) ( # 9 < ) )
4 # 9 4
) ) ) # 9
? ) < ) ) 4
(# 9 ) ) ) (
( 4 # 9 4 4
) ) ( 4 = # 9
) ( ? < ) ) ( # 9
) ? ) = # 3 (
4) ) ( (
4 #
3 =F = ( 4 4 =
4 ) I% ) 17 J# >
4 L 4
# 9 F = & ) 4
(# 9
(# + # 9
( # >
) 4
4 < # 3 ( C9 F =:
#
5 / 9 F =
! 16
0 I "J 4 . # .
( # $
?& 4 ( ( =& 4
# > )
) ) 4 ( ( #
3 - G 5 ( I1761J ( #
G 9 I 1J )
- G 5 ( I1761J # 4
(( ( )
- G 5 ( I1761J#
9 ) ( =
4 #
) (4 ) # >
4 ) <
)
4 #
9 4 ) 4 ) )
# 9
4 (# 9
)
) #
: ) N <
) 4 ( (
#
9 )
P # 9 G
- ' = I177EJ # 9
( ( )
# + 4
4 4 # 9
) P (( ( #
9 ) ( ?
# 9 (
) & &
# (
( ) ) #
9 )
4 # 9 N # 9
4 4 < # 9
( # + 4
4 4 #
* ( #
) 4 # > ?
I G 9 ) 1H9 ) 176EH5 # 177"H
- G 5 ( ) 1761H% ) 17 J# 0
# % )
( E C,(( :) (
(
I8 ( # 1J# * - G 5 ( I1761J
#
! 17
2.1.6 Relatie tussen rollen en klimaat
. L 4 # * (
F I J) (
4 ) 4
(( # ( )
4 4
# 9 (
F I J (
# 9
( & 4 # '
4 # 9
# > (
( #
; = * #I177EJ
( @ ( # ,
4 4 ( #
2.2 Vraagstelling
' 4 # 9
( /
9 4 @ A
/
• + (
K
• % < @ A K
• % < @ A K
• + < @ A K
!
3. Onderzoeksopzet
0 4 #
4 4 # +
( #
+ 4 # , 4
# ; @ A
4 # ' 4
4
# 4 # # #
+ 4 4 # 9
4 ) @ A
( =# ; =
# 4 (
# 9 4
#
; )
# 9 4 '
= # ; 1 #
9 ( ( (
@ A 4 4 # 2
4 ( # * 4 1
)
C$ '$9:# 9
@ A # * '
4 ( # +
? #
@ A ( =
# ( 4 4 ( ) -G9&
G ; # 4 -G9&
( @ A # 9
4 = 4 4
#
3.1 Respondenten
; 4 ( # 9
( @ A ) 1 #
@ A 4 4 4 #
+ ( #
> 1 C. :
# + 53,I( & @ J 1 "166 53,#
, 4 1 " 53, #
'$9 C' 4 $ 9 : 4
4 ( # 9 ( 4
# 9 '$9 (
4 # 9 (
(# ; '$9& ( E 53,# M
) ( 1 53,
4 (I* - ) 177 J# 9 D
! 1
& ( () 4 4 53,
1 53,I,0 ) EJ#
Grootte
(totaal FTE) NPD grootte
(totaal FTE) NPD grootte
(in %) Omzet (M ) NPD budget
% van omzet
Bedrijf 1 210 14 6.67 45 Niet gegeven
Bedrijf 2 1500 86 5.73 300 2
Bedrijf 3 230 15 6.52 140 1
Bedrijf 4 350 120 34.29 100 17
Bedrijf 5 1000 25 2.50 150 2
Bedrijf 6 17 1 5.88 Niet gegeven Niet gegeven
Bedrijf 7 300 7 2.33 48 2
Bedrijf 8 42 10 23.81 36 5
Bedrijf 9 50 6 12.00 16 10
Bedrijf 10 600 80 13.33 120 8
Bedrijf 11 3188 10 0.31 1511 Niet gegeven
Bedrijf 12 150 12 8.00 50 4
3 1 / .
> 1 C. : '$9
# M
'$9& ( # ;
'$9& ( #
0 1 C. : +
<
# < 4
4 # 4
( #
Soort product Industriële
producten (in %) Consumenten producten (in %)
Bedrijf 1 Kantoormeubilair 0 100
Bedrijf 2 Autobanden 0 100
Bedrijf 3 Keukenapparatuur 0 100
Bedrijf 4 Camera’s 100 0
Bedrijf 5 Raambekleding 100 0
Bedrijf 6 Verlichting 80 20
Bedrijf 7 Verlichting 0 100
Bedrijf 8 Verlichting 90 10
Bedrijf 9 Rolstoelen 0 100
Bedrijf 10 Producten binnen veiligheid en
elektronica 20 80
Bedrijf 11 Elektronische
consumentenproducten 70 30
Bedrijf 12 Producten voor visueel
gehandicapten 20 80
3 1 / .
* (E) 6 ( )
# (1 ) 11 1
) #
!
3.2 Instrumentarium
* @ A C$ ' 4 $ 9 :
) 1# 9 @ A , )
#
9 * < @ A #
9 @ A "6 # M
( @ A # , 4 '$9&
( @ A # 9 4
4 ( #
9 4 ( 4
@ A 4 # ' 4 4
#
+ 4 @ A
# 9 '$9& 4 ( 4
# 9 ( ( @ A
#
; # ;
E) 1 17 # ;
6) 7 " #
3.2.1. De enquête
, @ A # 9
" C; :#
Over the last three years the
competitive priority has Over the next three years the competitive priority will become
less important
stayed same the
become more important
become less important
stay same the
become more important
Don’t know Product design/innovation 1 2 3 4 5 6 7 1 2 3 4 5 6 7
3 / ;
9 4 N (
) ( )
( 4 # > 4 (
( ( #
4
( ( ( 4 # ,
" C; :# 9
1#
! "
Strongly
disagree Strongly
agree Don’t know a. People are emotionally involved in goals
set. 1 2 3 4 5 6 7
3 "/ ;
9 4 #
4 # 9 (
4 4 '$9 4 ( 4
4 1 ( ( 4
# 9 C; :# ;
1 4 #
Present in NPD?
[yes/no] Limited to
one phase Throughout the whole NPD process Idea Generator
& searching for breakthroughs by linking diverse ideas
& testing feasibility of ideas
Yes
No 1 2 3 4 5 6
3 / ;
, (
# ,
C; :#
Not at all
achieved Very well
achieved Don’t know a. Our new products meet customer
requirements. 1 2 3 4 5 6 7
3 / ;
4
( ( ( 4 # 9 (
# 9 1#
3.2.2. De casestudy
( 4 =# 9
( = 4 4 #
9 = ) 4 4 ( @ A # 9
( ( @ A 4 ( # '
4 4 -G9& ( 4 4
=) (
4 #
9 4 4 ( -G9&
( G ; # + 4 -G9& 4
!
) '$9& ( '$9 # ;
# + 4 ( G ;
# 9 4 ) '$9 ?
# ; '$9 #
9 4 "# 9 4
' ( #
' 4 4 -G9& ( @ A
# 2 @ A
# 9 @ A 4 , # ( 4
( # +
( ( (4 4
( # , E C; @ A
4 '$9:# ; 4
4 #
9 *
1# $
( # 1 " E N
# $ 4 # 1 " E N
"# $ =
(
#
1 " E N
# $ 4 4 =
# 1 " E N
# 0 # 1 " E N
E# $ ( 4 &
( # 1 " E N
3 E/ ; @ 4 '$9
( 4 # + (
# -G9& ( # ;
-G9 ) -G9
# ; (
( # 9 (
(( 4
-G9& ( C4 :#
! Bedrijfselementen Kenmerken
Structuur Klassieke structuur met zes afdelingen (elk hun eigen directeur)
• Personeel & Arbeid
• Productie & Techniek
• Marketing & Verkoop
• R&D
• Financiële administratie
Structuur R&D Vijf afdelingen, maar ook een matrixvorm door projectmatig werken
• Nieuwe productontwikkeling
• Bestaande productontwikkeling
• Testing
• Kwaliteitszorg
• Research
Innovatievorm Marktgedreven, waar bedrijf 2 binnen drie markten actief is Schaalgrootte Internationaal opererend
3 / (
> C ( : ( (
< 4 # 8 ( ( -G9& ( (
( ?& # 4
4 ( 4 4
( #
; ( G ;
4 # ; 4 (
G ; ( -G9& ( # 9
-G9& ( 4 4 #
-G9& ( ( G ; 4
# 3 4
4 # 4
# 9 -G9& ( ( )
#
3.3 Analyse
; =
# 0 ( 6 C :
4 #
! E
5 6/
>
( # 9 (
4 ( ( # 9
( '$9& ( #
9 6 C (
@ A :# $ 4 4 #
C- : 4 ( # C. :
4 ( # C$ : 4
4 #
Onderwerp onderzoeksvraag Betreffende vraag Soort antwoord
Strategie 29e 1-7, waarbij 1 ‘Not at all achieved’ is en 7
‘very well achieved’
Klimaat 37 1-7, waarbij 1 ‘Strongly disagree’ is en 7
‘Strongly agree’
Rollen 28 1 of 0, waarbij 1 ‘yes’ is en 0 ‘No’
Indien ‘yes’, 1-7 waar 1 ‘limited to one phase’ en 7 ‘throughout the whole NPD process’ is
Prestatie 20 1-7, waarbij 1 ‘Strongly disagree’ is en 7
‘Strongly agree’
3 6/ ( @ A
!
= 7 C
=:# $ 4 =
4 4 #
Onderwerp onderzoeksvraag Betreffende deel en vraag Soort antwoord
Strategie Interview manager Marketing
& Verkoop
Vraag A4, C20 Open antwoord
Klimaat Interview manager Marketing
& Verkoop Vraag B14 – B18 Interview manager R&D Vraag B7-B15
Enquete medewerkers R&D Vraag 1-9
Open antwoord Open antwoord
1-7, waarbij 1 ‘Disagree’ is en 7 ‘Agree’
Rollen Interview manager R&D
Vraag A6 Open antwoord
Prestatie Interview manager Marketing
& Verkoop Vraag A11-1 Vraag C19 – 22
Aangeven ‘increase’,
‘decrease’ of ‘same’
Open antwoord
3 7/ =
! 6
4. Resultaten
0 ( 4 @ A # >
4 # 9
4 #
4.1 Overzichten
(4 4
@ A # 4 4
# * 4 ( )
# ; 4 )
4 #
+ #
4.1.1 Strategie
0 @ A 4 4 '$9
(& # 9 (
#
Bedrijf nummer Laatste drie jaar Komende drie jaar Gemiddelde
Bedrijf 1 5 5 5
Bedrijf 2 6 7 6.5
Bedrijf 3 5 6 5.5
Bedrijf 4 4 4 4
Bedrijf 5 5 6 5.5
Bedrijf 6 4 6 5
Bedrijf 7 5 6 5.5
Bedrijf 8 6 7 6.5
Bedrijf 9 5 5 5
Bedrijf 10 6 6 6
Bedrijf 11 5 5 5
Bedrijf 12 6 6 6
Totaal gemiddelde 5.17 5.75 5.46
3 1 /
> 1 C :
( (
(& # ( (4 )
( (#
4 (! #
=4 G ; (
-G9& ( 4 ( (#
4 ( ( )
4 ( 4 # 9 4 (
# 9
) ) (
4 # + (
4 #
9 ( ( (# 9
! 7
4 ( ) =) , ) 4 # 0
4 #
( 4 ( 4
4 # 9 4 ( )
4 4 4 4
4 4 4 (
# + 4 ( ?
4 #
( #
) #
9 #
4.1.2 Klimaat
0 11 11 C : 4 (
4 4 (# 0 1 C
4 #
Bedrijf
nummer Uitdaging Vrijheid Vertrouwen Tijd Speelsheid en humor
Bedrijf 1 5 6 6 6 5
Bedrijf 2 4 5 6 5 3
Bedrijf 3 5 6 6 5 5
Bedrijf 4 3 6 6 4 2
Bedrijf 5 3 5 4 2 4
Bedrijf 6 2 6 5 6 5
Bedrijf 7 6 5 5 5 6
Bedrijf 8 5 5 4 4 4
Bedrijf 9 5 5 5 4 5
Bedrijf 10 6 6 6 5 6
Bedrijf 11 6 5 4 3 4
Bedrijf 12 7 7 7 7 7
Totaal
gemiddelde 4.75 5.58 5.33 4.67 4.67
3 11 /
11 C :
( # $ ( )
C :# 9 ) 4
4 #
! "
Bedrijf nummer Conflicten Idee
support Debatteren Risico nemen
Bedrijf 1 7 6 5 6
Bedrijf 2 1 6 5 5
Bedrijf 3 6 4 4 3
Bedrijf 4 7 6 5 6
Bedrijf 5 5 5 2 6
Bedrijf 6 5 3 6 5
Bedrijf 7 5 6 5 4
Bedrijf 8 5 5 6 5
Bedrijf 9 5 4 4 3
Bedrijf 10 5 6 5 6
Bedrijf 11 6 5 6 1
Bedrijf 12 7 7 7 5
Gemiddelde 5.33 5.25 5 4.58
3 11 /
9 ( ) 1) 4
4 # + C :
11 # + ( ( #
9 ( 4 (
) (4 # "
# 9 11 (
4 ) 4 4
# (4 (
) (11 4 #7#
11 C :
# * (1 (
E# 6# 9
#6#
)
( #
3 11 /
0 ( 7 CM ( ( (: (
( ( # 0 ( ( #
9 4 ( # 9
# , ( (
# ( C : C : (
# 9 ( ( (#
Bedrijf nummer Gemiddelde
Bedrijf 1 5.78
Bedrijf 2 4.44
Bedrijf 3 4.89
Bedrijf 4 5
Bedrijf 5 4
Bedrijf 6 4.78
Bedrijf 7 5.22
Bedrijf 8 4.78
Bedrijf 9 4.44
Bedrijf 10 5.67
Bedrijf 11 4.44
Bedrijf 12 6.78
Totaal
gemiddelde 5.02