€ 1,95
71
stejaargang • nummer 22 • woensdag 27 mei 2015 Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X
Voor mensen met een goed hart en een slecht karakter...
Geen sprake meer van kamikaze. Voorlopig toch…
Een jaar geleden mochten we nog eens naar de stembus, en jawel, ook wij heb- ben ons toen vergist. Zoals zowat de hele Vlaamse pers, hadden we geen cent gege- ven voor de kansen van een federale rege- ring met de samenstelling zoals we die vandaag kennen.
We zagen hoe Charles Michel, opzijgescho- ven door de PS en CdH in alle Franstalige rege- ringen en met amper 23 procent van de Frans- talige kiezers achter zich, een federale regering vormde met een onwaarschijnlijk communau- tair onevenwicht. Driekwart van de democra- tie ten zuiden van de taalgrens werd buitenspel gezet en dat na “samenvallende verkiezingen”, die volgens goedgelovigen voor coherente regeringen met gelijklopende kleurtjes zou- den zorgen. Niet dus.
Een jaar later lijkt er na al die verbazing en verwondering weinig of niets aan de hand. Dit land loopt voort, in eindeloze deining. Kibbe- lend, jawel, maar ieder heeft zijn deel. CD&V stuurt wat naar links, Open VLD, N-VA en MR om beurten eens naar rechts. Maar veel “mou- vement” zit er in het hele Wetstraatgebeuren niet.
Wel draaide de armoede-industrie op volle toeren. De vakbonden trokken de straat op, maar verspeelden veel krediet. Een wonder- baarlijke processie van vzw’tjes van alternatie- ven en progressieven ontwikkelt veel decibels, maar was dat voor de verkiezingen eigenlijk anders? Eigenlijk niet, dit soort clubjes leven van ongenuanceerde verontwaardiging.
Er vloeide bijzonder veel inkt over de steek in het hart van de lagere middenklasse, over de aanslag op lonen via de indexsprong, over duurdere overheidsdiensten, onderwijs, kin- deropvang, openbaar vervoer. Onze contreien lijken wel donkere krochten gevuld met een massa van kwetsbare werklozen, armen, uit- gebuite werklozen, gediscrimineerde migran- ten en verstoken vluchtelingen, uitgeperste zie- ken en gepensioneerden.
Dit valt in deze verzorgingsstaat al bij al nog redelijk mee, ook na een jaar kamikazebeleid.
Dat is immers vooral een vrij bleek centrum- beleid.
Bart de Wever reageerde in een interview met lezers van Het Laatste Nieuws op die klaagzang: “Eerlijk? Ik vind dat men van al die maatregelen een veel te groot drama maakt.”
Hij pikte er het voorbeeld van de kinderop- vang uit om zijn punt te maken: “De armsten blijven 1,56 euro betalen voor kinderopvang.
De laagste lonen betalen 3 euro. Voor die prijs kan je je kind niet thuis houden. Dat is geen kost, dat is winst.”
Wie spreekt over “misprijzen voor de werk- zoekende” (Bart Eekchout in De Morgen) of
“sociale horror” (Marc Leemans, ACV), is aan wat mentale rust toe.
Wanneer?
Het beeld dat zijn partij de rijken spaart, zint De Wever niet. Er zijn wel degelijk N-VA-voor- stellen op de grotere vermogens gericht, met name de kaaimantaks, de karaattaks en de hogere bijdrage van de financiële sector. Maar zijn die er al? “Als er een knop zou zijn die je kan indrukken en uit de vermogende klasse valt een miljard, dan hadden de socialisten in de 25 jaar dat ze aan de macht waren, toch al lang op die knop geduwd?”, relativeert de N-VA-voorzitter zelf.
De Wever weet dat loonkost, energiekost, mobiliteitskost onze concurrentiepositie aan- tasten en dat onze pensioenkost ondraaglijk wordt, maar over concrete plannen om daar iets aan te doen vernemen we weinig.
Hogere belastingen op vastgoed komen er niet. Een besparing in de almaar duurder wor- dende sociale zekerheid misschien wel, maar waar en hoe?
Vakbonden (15 tot 20 euro voor de over- schrijving van een uitkering) en de ziekenfond- sen verslinden geld, maar daar iets aan doen?
Dat “staat niet in het regeerakkoord”…
Een meerwaardebelasting op aandelen is ook al geen optie, want “wat doe je dan met minwaarden”? En met een nog hogere roe- rende voorheffing, onder Di Rupo al verhoogd van 15 naar 25 procent, tref je niet de superrij- ken, maar de middenklasse. Ook in de btw ten slotte valt er “geen laaghangend fruit” te pluk- ken. Bovendien zetten duurdere winkelkarre- tjes veel kwaad bloed, weet De Wever.
Voorlopig
Het centrumrechtse experiment is voor geen van de “Zweedse” partijen comfortabel. Maar laten we wel wezen, we zijn amper een jaar
ver. Het onderlinge gekibbel levert voorals- nog geen winnaar op. In Franstalig België lijkt de MR voorlopig zelfs beloond te worden voor haar gewaagde federale regeringsdeelname.
Voorlopig toch. De regering Michel kan dus met gemak nog wat verder kibbelen over geven en nemen. De vraag is alleen of ze die uitda- ging aankan.
De kwalificatie “kamikazeregering” mag dus momenteel niet van toepassing zijn, ze opber- gen doen we nog niet. Daarvoor zijn de uitda- gingen voor de N-VA én voor Charles Michel te groot.
2019
De N-VA weet dat in 2014 de beoogde 30 procent werd gehaald, maar zou men ook daar weten waar in het electorale veld van Vlaan- deren nog nieuwe vruchten te rapen liggen?
Het wordt dus weer een strijd op het scherp van de snee. Een strijd om incontournable te worden. Dat is in 2014 niet gelukt. Veel rede- nen om te geloven dat dit in 2019 makkelijker wordt, zien we niet.
Of de partij van De Wever op sociaal-eco- nomische thema’s vooraf voldoende kan sco- ren, valt nog af te wachten. Of ze communau- tair nog punten kan pakken, heeft ze zelf na de
“afstand” van dit thema niet in de hand. Het confederalisme-verhaal werd dat van een boe- meltreintje, met veel haltes. En weinig brand- stof. Wellicht zorgt de PS nog voor een stroom- stoot. De revolte van links Wallonië is nog niet voor morgen, maar die komt er zeker aan. Ook bij de PS weten ze wel dat de volgende machts- strijd nog ver achter de horizon ligt. Ze nemen er hun tijd, meer niet. Nog twee jaar en de posi- ties voor de gemeenteraadsverkiezingen wor- den driftig ingenomen. Dan worden er al prij- zen uitgedeeld.
“Ook in 2019 zal ik niet in een regering met de PS stappen. Dat niemand zich illusies maakt. Die partij durft de waarheid niet te zeg- gen aan de mensen”, zegt De Wever nog in De Tijd. Hij zelf duidelijk wel. Maar wat hij dan con- creet met die waarheid wil doen, dat moet Vlaanderen nog vernemen. Later. Hopelijk niet te laat hopelijk.
Stroppendragers kampioen!
Actueel
27 mei 2015
2
Uit de smalle beursstraat
20 miljard euro Vlaamse schuld: ernstig, maar geen drama
Tegen eind dit jaar loopt de Vlaamse overheidsschuld op tot 20 miljard euro. Een reden tot bezorgdheid is dat niet, op twee voorwaarden: Vlaanderen moet snel opnieuw een begrotings- evenwicht bereiken en de regering moet haar uitgavenbeleid richten op meer en efficiëntere investeringen zoals wegenin- frastructuur.
Het was opnieuw een koude douche voor de regering-Bourgeois.
Een verslag van het Rekenhof leert dat de Vlaamse schuld tegen eind dit jaar zal oplopen tot 20 miljard euro. Eind 2014 was dat nog 18,8 miljard euro. Geert Bourgeois wil zijn regering doen overkomen als een sobere besparingsregering, maar de perceptie is anders. Er is niet alleen de schuld die stijgt, ondertussen heeft de Vlaamse rege- ring het heilige principe van het begrotingsevenwicht laten varen. Dit jaar gaat de Vlaamse begroting voor 550 miljoen euro in het rood. Dit wijst erop dat de toestand van de Vlaamse overheidsfinanciën ern- stig is. Maar we mogen ook niet dramatiseren. Er zijn verschillende redenen om de rood kleurende Vlaamse cijfers wat te relativeren, al is waakzaamheid geboden.
Ten eerste is de sterk stijgende Vlaamse schuld het gevolg van nieuwe Europese begrotingsregels. Jarenlang kon de Vlaamse rege- ring een aantal schulden ‘debudgetteren’, buiten de begroting hou- den, zoals dat heet. Het gaat onder andere om schulden rond soci- ale huisvesting en alternatieve financieringen in welzijn en onderwijs.
Door de nieuwe boekhoudregels is de Vlaamse schuld al in 2014 in één keer gestegen van 4 naar 18,8 miljard euro. Economen vinden die nieuwe boekhoudregels terecht absurd. Het betekent dat inves- teringsprojecten in één keer in de rekeningen moeten worden opge- nomen terwijl ze normaal gezien over een langere periode worden gespreid via afschrijvingen. De Vlaamse regering wil nu overleg met de Europese Commissie over die boekhoudregels. Want de huidige regeling zou betekenen dat grote projecten als Oosterweel in één keer geboekt moeten worden. Dan stijgt de Vlaamse overheidsschuld nog eens met 3,5 miljard euro.
Betekent dit dat de Vlaamse regering zich niets moet aantrekken van die hoge schuld? Dat het louter een boekhoudprobleem is? Zeker niet. De schuld zal sowieso verder stijgen door het Vlaamse begro- tingstekort. Vandaar dat de regering-Bourgeois er goed aan doet zo
snel mogelijk opnieuw een begrotingsevenwicht te bereiken. Nor- maal gezien zou dat al in 2017 het geval moeten zijn. Dat is zelfs een jaar vroeger dan de Hoge Raad voor Financiën vraagt. Dezelfde Hoge Raad die van oordeel is dat Vlaanderen een groter begrotingstekort - van 765 miljoen euro - zou mogen boeken. Dus doet Vlaanderen iets beter dan de officiële doelstellingen. Al is er in het post-paars- tijdperk en zonder socialisten toch een zekere neiging om de putten via eenmalige maatregelen te vullen. De Hoge Raad sprak van 49 miljoen euro eenmalige maatregelen maar het werden er uiteinde- lijk bijna 150 miljoen euro.
Tweede element dat in rekening moet worden genomen in de ana- lyse van de staatsschuld is dat Vlaanderen door de staatshervorming 400 miljoen euro minder binnenkrijgt. Dat was niet voorzien en ver- klaart eigenlijk het gat in de begroting en voor een deel de daaraan gekoppelde stijgende staatsschuld.
Ten derde is het zo dat een regering als die van Geert Bourgeois wel verplicht is om schulden te maken. Veel investeringen - in wege- ninfrastructuur bijvoorbeeld - zijn een Vlaamse bevoegdheid. En die financier je best met schulden. Dat is ook wat het IMF in een recente studie voorstelt. Investeringen zijn hier meer dan nodig. Momenteel maken overheidsinvesteringen in België slechts 4 procent van de over- heidsuitgaven uit. Rond de eeuwwisseling was dat nog 5,5 procent.
Dit moet dus opnieuw omhoogn want onderzoek leert dat een toe- name van de overheidsinvesteringen met 1 procent van het bbp na één jaar zorgt voor een stijging van het bbp met 0,4 procent. Vlaan- deren kampt met een investeringsdeficit. Het tij kan gekeerd worden, maar dan mag de schuld door de toegenomen investeringen tegelijk niet te veel stijgen. Een oplossing kan gevonden worden in wat eco- nomen een ‘spending shift’ noemen, een verschuiving van de uitga- ven. Een regering moet kiezen voor meer productieve investeringen (zoals de verbetering van het wegennet) en dan moeten andere uit- gaven, bijvoorbeeld de meer consumptieve uitgaven, beperkt wor- den. En dat is een probleem voor de regering-Bourgeois. Ze noemt zich een investeringsregering en er worden dit jaar inderdaad 275 miljoen euro extra investeringen gedaan, maar dat geld vloeit vooral naar welzijn en onderwijs en dat zijn niet meteen de investeringen waar Vlaanderen nood aan heeft.
Angélique VAnderstrAeten
Hoofdzetel:
Hoogstratenplein 1 2800 Mechelen
5 minuten
persoonlijke moed!
Voor een Vlaamse
sociale zekerheid!
Bel gratis 0800 179 75 of surf voor ons kantorennetwerk even naar vnz.be
Word lid van het VNZ 1.950 euro per auto extra per jaar
Rijden met Ben Weyts
De N-VA zit de laatste weken, door haar eigen schuld, in de hoek waar de klappen val- len. De ministers van de N-VA kijken gefascineerd naar de dikke nota’s die elke overheids- administratie altijd aan elke nieuwe minister voorschotelt: ‘we hebben toch zoveel goede projecten, maar helaas te weinig geld’...
Een politiek ervaren minister haalt dan de schouders op en vraagt zijn administratie de tering naar de nering te zetten. De N-VA-minis- ters slaan dan enthousiast aan het dromen over nieuwe belastingen, die de brave burger - terecht - de daver op het lijf jagen. Want men kan dan al verklaren dat ‘er gecompenseerd zal worden’, de Vlaming kent allang de Hei- lige Wet van de Belgische Fiscus: elke nieuwe belastingmaatregel leidt aan het einde van de rit gegarandeerd tot een nog hogere globale belastingdruk.
Laten we zo’n N-VA-ideetje van de voorbije week eens onder de loep nemen. De Vlaamse minister van Mobiliteit Ben Weyts maakte op 16 mei in De Tijd publiek dat volgens hem een kilometerheffing voor personenwagens in Vlaanderen nodig is. ‘We moeten dat gewoon doen’, klonk het. Maar waarom zou een mens, en dan nog bij uitstek een Vlaams-nationa- list, in het al zwaarst belaste land ter wereld het invoeren van alweer een nieuwe belasting bepleiten? In een gesprek met De Tijd neemt Ben Weyts het jargon van elke groene jon- gen letterlijk over: ‘Alleen met beton zal het niet lukken. Uiteindelijk zullen we de mobili- teit moeten sturen. Als je echt wil sturen, heb je een kilometerheffing voor personenwagens nodig. We vinden het doodnormaal dat we in Frankrijk en Zwitserland betalen voor het gebruik van de wegen. Waarom zouden we het- zelfde principe niet in Vlaanderen invoeren? Wij zijn het transitland bij uitstek.’
Mogen we bij die uitleg toch een paar vraag- tekens plaatsen? Gaat het met beton alleen niet lukken? We weten het niet, want inzake investeringen hinkt dit land al decennia ach- terop. De slagader Antwerpen-Kempen-Duits- land, om maar één voorbeeld te noemen, is nog steeds een hobbelige betonbaan met slechts twee rijvakken aan elke kant; in Neder- land en Duitsland ligt op zo’n traject vaak een viervaksbaan, soms zelfs nog breder.
Mag er ook gevraagd worden naar de meer fundamentele oorzaak van het verkeersin-
farct, namelijk de bevolkingsexplosie? In 2004 leefden in Vlaanderen 6.016.000 mensen.
Amper zes jaar later, in 2010, waren dat er al 6.252.000… Uiteraard is zo’n groeitempo niet houdbaar en niet betaalbaar: niet voor school- gebouwen, niet voor openbaar vervoer, niet voor woongelegenheid, en niet voor wegen.
Links achterna hollen en ‘meer belastingen’
roepen, zal daaraan weinig verhelpen, een kor- daat asiel- en immigratiebeleid des te meer.
Mobiliteit ‘sturen’?
Er is ook een principiële vraag. Dat een over- heid in grote lijnen de mobiliteit plant, dat is logisch, zeker als die overheid miljarden pompt in bodemloze putten als de NMBS en De Lijn.
Maar is het de taak van de overheid om de mobiliteit te ‘sturen’ tot op het niveau van de individuele automobilist? Mag een burger in een zogezegd vrij land nog even zélf beslissen hoe hij zich verplaatst met de wagen die hij zelf gekocht heeft? En wat heeft het feit dat wij een
‘transitland’ zijn ermee te maken? Dat verklaart misschien (een deel van) de files rond Antwer- pen en Brussel, maar toch niet dat we bij regen- weer tijdens de spits allemaal stilstaan tot in het kleinste gehucht van Vlaanderen?
Nu goed, volgens Ben Weyts – daarin gevolgd door De Wever – hoeven we ons geen zorgen te maken, want ‘dit leidt niet tot hogere belastingen voor de gewone Vlaming, want het wordt gecompenseerd door lagere verkeers- belastingen.’ Mogen we daarbij even de cij- fers laten spreken? Op dit ogenblik bedraagt de gemiddelde verkeersbelasting in Vlaande- ren voor een kleine gezinswagen 300 euro. We weten niet welk bedrag Ben Weyts graag aan kilometerheffing zou willen invoeren, maar we weten wel dat momenteel vrachtwagens een bedrag tussen 7 en 20 cent gaan betalen.
Als het gemiddelde bedrag van 13,5 eurocent daarvan zou worden toegepast op personen- wagens, dan is de rekening snel gemaakt: als we ervan uitgaan dat de verkeersbelasting vol- ledig zou worden afgeschaft, wat geen hond
gelooft, dan kan de gemiddelde Vlaming voor dezelfde prijs nog welgeteld 2.300 km per jaar rijden. Dat is 192 km per maand, of 48 kilome- ter per week, of 7 kilometer per dag…
De harde realiteit is dat de gemiddelde Vla- ming 15.000 km per jaar bolt. Aan 13,5 euro- cent per kilometer dokt een Vlaamse automo- bilist dan bij minister Ben Weyts 1.950 euro extra kilometerheffing per jaar. Ga er even voor zitten. En dan houden we nog geen reke- ning met de bijkomende kosten voor camera’s, meters, individuele telbakjes en verwerkings- systemen, die vlotjes in de honderden miljoe- nen zullen lopen, en natuurlijk door Jan Modaal zullen mogen opgehoest worden.
Ja, maar, zegt Ben Weyts, ‘de kilometerhef- fing zal vooral gelden op hoofdwegen en snel- wegen’. Het woordje ‘vooral’ is toch belangrijk:
bij het invoeren van de heffing voor vracht- wagens heeft Weyts al verklaard dat de hef- fing ook zal gelden op ‘sluipwegen’, om daar het verkeer te ontmoedigen. Iedereen die het roodgroene jargon van de zogenaamde ‘mobi- liteitsexperten’ kent, weet dat zij zowat elke weg als ‘sluipweg’ beschouwen. De mobiliteit
wordt dus inderdaad gestuurd. Wie een hoofd- weg neemt, moet betalen. Wie de hoofdweg niet neemt, neemt zogezegd een ‘sluipweg’
en... moet ook betalen. Welk gedrag wordt dan door de overheid beloond? Niet rijden. Om zo te komen tot de roodgroene utopie, waarbij we ons nog enkel verplaatsen per tram, te voet en per bakfiets. Bij dat alles zouden we nog ver- geten dat elke Vlaming al elke dag een kilome- terheffing betaalt, en wel via de belastingen op brandstof, die ook in de zakken van Vadertje Staat vloeien (en nooit geleid hebben tot een daling van de verkeersbelasting, uiteraard.)
‘Mobiliteitsexperten’ bij het huisvuil
Kijk, dat de drie traditionele families dit land de afgelopen halve eeuw zozeer in het bank- roet hebben gestort dat een inspanning van iedereen noodzakelijk is, daar is vooral de jon- gere generatie in Vlaanderen het volkomen mee eens. Maar enerzijds de miljardenstroom naar Wallonië of de bevolkingsexplosie door slecht immigratiebeleid ontzien, en anderzijds elke dag een nieuw ideetje voor een nieuwe belasting tegen de gewone Vlaming lanceren, dat is een fout die Vlaams-nationalisten door tegenstanders, media en vakbonden grondig onder de neus zal gewreven worden.
Misschien kan Ben Weyts zich eens bezin- nen over gedurfde maatregelen rond mobi- liteit? Grote kuis bij de NMBS, en liefst een splitsing. Grote kuis bij De Lijn. Een halt aan de bevolkingsexplosie in Vlaanderen. Het ver- breden van de snelwegen. Het wegwerken van verkeerslichten en kruisingen op gewest- wegen. Het deftig organiseren van wegenwer- ken, zodat de start van werken in een zonnig weekeinde niet meer hoeft te leiden tot het afkondigen van het medisch rampenplan, zoals onlangs daadwerkelijk gebeurde. Een verbod op het gebruiken van pakweg de Kennedytun- nel voor loop- en andere evenementen die per- fect elders kunnen doorgaan. Een ruimtelijke ordening die naam waardig, waardoor niet elke gewestweg vroeg of laat verandert in een win- kelboulevard of een woonstraat.
Er zijn voor een Vlaams-nationale minister van Mobiliteit dus genoeg pistes om te onder- zoeken, andere dan nieuwe belastingen. Mis- schien is het daarom ook nodig eerst wat roodgroene ‘mobiliteitsexperten’ bij het grof huisvuil te zetten en wat frisse ideeën toe te
laten. HdG
Actueel 27 mei 2015 3
Zonder sleur verder
Mevrouw de bevrijde,
Gij zijt met uw partij eens gaan klappen over uw job. Want gij voelde u daar al een tijdje niet goed in. Gij zijt immers van oordeel dat het ‘geen optimale beslissing’ geweest is dat men u de bevoegdheid ‘Fiscale Fraude- bestrijding’ in de schoot had geworpen tij- dens de bikkelharde onderhandelingen over de invulling van de posten bij de start van deze regering. Gij stuurde dus aan op een herschikking van de bevoegdheden, want gij kondt één en ander niet af. Dat is natuur- lijk niet simpel. Het is niet echt aangewezen een ganse regering overhoop te halen. Uw partij kreeg dan ook de opdracht dat ‘onder elkaar te regelen’. En zo gebeurde. Fiscale Fraudebestrijding gaat naar de minister van Financiën, Van Overtveldt, en in ruil krijgt gij Grootstedenbeleid van minister van Binnen- landse Zaken Jambon erbij. Daarmee lijkt de zaak geregeld en kunt gij verder functi- oneren. Uw resterende bevoegdheden, zeg maar de minder harde, zijn Armoedebe- strijding, Gelijke Kansen, Personen met een beperking en Wetenschapsbeleid.
Wij kennen u allemaal als een verstan- dige en minzame dame. Als gynaecologe en wetenschapper lag een politieke carrière niet meteen voor de hand, maar in de vaart der volkeren werdt gij met de stroom mee- gezogen en kwaamt gij vorige legislatuur in de Senaat terecht. Gij speelde daar een rol als commissievoorzitter toen onder meer het moeilijke thema van de euthanasie bij min- derjarigen werd behandeld. Iedereen zag toen dat gij vanuit uw professionele achter- grond flink wat bagage hadt die nuttig was.
Bovendien zijt gij van Gent, wat in het strate- gische spel niet onbelangrijk was. Het stond in de sterren geschreven dat gij willens nil- lens mee in het bad van de regering-Michel- De Wever moest.
Gij moest dus het wetenschappelijk- beschouwende toneel verlaten om in de spits van de bikkelharde politiek mee te draaien.
En dat is u niet op het lijf geschreven, zeker niet toen gij de niet te onderschatten ‘Fiscale Fraudebestrijding’ – en niet ‘Sociale Fraude- bestrijding’, die ging naar Bartje Tommelein – in uw takenpakket kreegt. Vóór u was dat overigens een volwaardig staatssecretari-
aat dat beide luiken van de fraudebestrij- ding als actieterrein had en waar uw voor- ganger fors werk van maakte. Gij zijt daar nu door de barmhartigheid van uw partijtop van verlost, waardoor gij voortaan met veel zachtere thema’s een tweede kans krijgt, en tegelijk de opdracht om uw partij met een wat milder sociaal gelaat in beeld te bren- gen. Armoedebestrijding bijvoorbeeld. Daar wordt al jaren op alle niveaus over gepala- verd in commissies en werkgroepen - dikke studies en analyses vullen de boekenrek- ken - zonder dat daar structurele maatrege- len tegenover werden geplaatst. Of Gelijke Kansen en Wetenschapsbeleid. Die thema’s zullen u minder wakker houden dan Fiscale Fraudebestrijding, waar gij echt geen weg mee wist. Komt dan nog de lege doos Groot- stedenbeleid bij – want grotendeels gede- federaliseerd – en gij kunt aan de slag met studiewerk en het produceren van ronkende rapporten in de beslotenheid van kantoren en op studiedagen.
Ja, alles wordt handig uitgelegd; dat de bevoegdheidspakketten nu beter geordend zijn. Fiscale Fraudebestrijding bij de minis- ter van Financiën, dat klinkt goed. En Gro- testedenbeleid bij Armoedebestrijding, ook dat klinkt leuk. Maar in wezen en achter de schermen ging het om het politiek redden van uzelf, zodat gij politiek kunt overleven zonder dat uw partij daar schade van onder- vindt. Ik ben ervan overtuigd dat gij niet zult zetelen in een volgende regering waarvan uw partij deel zal uitmaken. En voor het ove- rige denk ik dat gij tot 2019 uit beeld gaat verdwijnen, zeker nadat gij verlost zijt van een grote sleur, die gij zeer goed inschatte:
“Het zijn ten slotte nog ettelijke jaren, en op het einde van de rit tellen de resultaten.” En die kondt gij niet leveren, zoveel is duide- lijk. Gij moogt uw pollen kussen dat uw par- tij u niet de deur heeft gewezen, en mild is geweest voor u, door u, op termijn, op een propere manier naar de uitgang te bege- leiden.
Ben ik er ver naast, als ik zeg dat gij heim- wee hebt naar uw biotoop in de medische wereld, waar gij u wél als een vis in het water voelde?!
Briefje aan Elke Sleurs
Zoveel te erger zou een breuk met Groot- Brittannië zijn. Volgens Angela Merkel zou Europa op termijn een breuk met Londen niet overleven. Velen zijn een soortgelijke mening toegedaan, ook al komen slechts weinigen daarvoor uit. In ieder geval maakt niemand zich nog illusies: het door eerste minister David Cameron beloofde referen- dum over Europa komt er, ergens tussen eind volgend jaar en eind 2017, en het zal gaan over de vraag of men nog tot de Euro- pese Unie wil behoren of niet.
In afwachting van dat referendum hoopt de Britse regering zoveel mogelijk conces- sies van Europa los te wringen. Cameron heeft immers aangekondigd dat, als die Europese concessies de Britten tevreden stellen, hij en zijn regering een campagne zullen voeren voor een blijvend lidmaat- schap van de Unie, maar als de resultaten van het overleg tegenvallen, hij en zijn rege- ring geen kiesadvies voor het referendum over Europa zullen geven. Dus, wil Europa dat Engeland er bij blijft, dan moet het toe- gevingen doen. Wat wordt van Europa ver- wacht?
“Europa” geen einddoel
Drie zaken zijn voor de Britse regering essentieel, maar riskeren op veel tegen- stand te zullen stuiten in Europa. Het eer- ste en voornaamste is de vraag van Londen om uit de preambule van het verdrag van Lissabon, dat de in 2005 door een referen- dum in Nederland en Frankrijk verworpen Europese grondwet verving, de bepaling te schrappen dat de Europese Unie “een steeds geslotener unie” zou vormen. Deze bepaling schraagt het hele proces van toe- nemende europeanisering. Door die enkele woorden te schrappen verandert de Unie van aard en wat meer is: hierdoor zou het door sommigen nog steeds hartstochtelijk beleefde ideaal van een politieke eenma- king van Europa formeel opgegeven wor- den. Merkwaardig is dat dit Britse stand- punt onlangs de steun verwierf van Frans Timmermans, dat is de Nederlandse onder- voorzitter van de Europese Commissie in Brussel. NRC Handelsblad (9 mei) herinnert eraan dat Timmermans in 2013 als Neder- lands minister van Buitenlandse Zaken in een kabinetsnota schreef dat “de tijd van een ever closer union in de Europese Unie voorbij was”. Het al dan niet schrappen van die zin heeft grote symbolische waarde. Het schrappen van de zin vergt een verdragswij- ziging, die door de 28 lidstaten moet wor- den goedgekeurd, hetgeen in sommige lan- den nog levendige debatten over Europa kan opleveren.
De tweede essentiële Britse eis luidt dat de nationale parlementen medezeggen- schap zouden hebben bij uitbreiding van de bevoegdheden van “Europa”. Voor de nabije toekomst komen thema’s als het soci- ale beleid en het veiligheidsbeleid (politie) in aanmerking om door de Unie opgeslorpt te worden.
Volgens de Britten zou dat alleen nog kunnen mits goedkeuring door de natio- nale parlementen. Ook zouden die parle- menten een “evocatierecht” krijgen, dat hen in staat moet stellen om sommige beslui- ten van de Europese Commissie naar zich toe te trekken voor beoordeling voor ze van kracht worden.
Nationale immigratiepolitiek
Het derde belangrijke thema is de wens van de Britten om de immigratiepolitiek aan de bevoegdheid van Europa te onttrekken en terug te geven aan de nationale instan- ties. Daar zijn ook anderen in Europa voor- stander van, met name de Franse oud-pre- sident Sarkozy die openlijk te kennen heeft gegeven dat hij de Britse eis zal steunen,
als hij na de volgende presidentsverkiezin- gen in zijn land - en dat is niet toevallig in de periode waarin Cameron zijn referen- dum wil organiseren, – opnieuw aan de macht komt. Sarkozy wil in het algemeen de bevoegdheden van “Brussel” met de helft verminderen en die teruggeven aan de nationale staten. Houdt men er rekening mee dat de Britse eisen veel steun krijgen in Nederland, de Scandinavische landen en in het voormalige Oost-Europa, dan lijken de
“harde” supporters van de Europese inte- gratie op een nederlaag af te stevenen en zullen aan de Britten genoeg toezeggingen worden gedaan om ze bij Europa te hou- den. Bovendien geraakt Europa slechts met moeite uit de crisis, en zolang die duurt, brengt het uittreden van de Britten zwaar nadeel mee voor de resterende landen van de Unie. De Britse minister van Financiën George Osborne, staat bekend als een over- tuigd aanhanger van het geloof in succes- volle onderhandelingen van Londen met
“Europa”.
Huidige toestand voordelig voor Londen
Ook volgens Financial Times is dit niet het goede moment om de Europese Unie vaar- wel te zeggen, want door geen lid te zijn van de eurozone maar wel tot “Europa” te beho- ren, geniet Groot-Brittannië het beste van twee werelden. De Britten profiteren van deze enigszins dubbelzinnige positie. De drie landen van de Unie die buiten de euro zijn gebleven en niet wensen hun afwij- zende houding te herzien – dat zijn Groot- Brittannië, Zweden en Denemarken – heb- ben op dit moment alledrie een stuk van hun welvaart te danken aan hun keuze voor Europa maar tegen de euro.
Dat voordeel zal nog toenemen als de lan- den van de euro opgezadeld worden met het compromis dat uiteindelijk bereikt zal worden om Griekenland binnen de euro- zone te houden, en de welvarendste landen daarvoor de rekening zullen krijgen gepre- senteerd. Nu reeds wordt de rente in Europa bitter laag gehouden omdat gevreesd wordt dat Italië een verhoging van de rente, die ook van toepassing zou zijn op zijn schul- denlast, niet aankan.
De Britten hebben zich altijd als de bui- tenbeentjes van de Europese Unie gevoeld, maar zoals Geert Mak heeft opgemerkt (in De Tijd, 10 januari), het merkwaardige is dat in dat land “nergens echt een Europese tegenbeweging bestaat”. Engeland kan zon- der Europa, en men weet dat. Daar moe- ten we steeds van uitgaan. Sta mij toe uit te pakken met een oud knipsel ten bewijze hiervan. Op 9 oktober 2006 vertelde de toen pas verkozen nieuwe leider van de Britse Conservatieven, David Cameron dus, aan het weekblad Time, dat hij de machts- verhoudingen in de wereld ten voordele van het Verenigd Koninkrijk wilde wijzi- gen. Daarbij zag hij Groot-Brittannië als een aparte entiteit, die een goede balans moest in acht nemen met Europa en de Ver- enigde Staten. Het Europese onvermogen om een rol te spelen in het Midden-Oosten en het veiligheidshalve naar zich toetrekken door Duitsland en Frankrijk van de Europese politiek in Oekraïne en tegenover Rusland, is niet onopgemerkt voorbijgegaan in de wereld, en met name in Londen, waar men zich afvraagt welke meerwaarde Europa nu eigenlijk nog heeft. De hoop van de euro- lidstaten om een aparte entiteit te creë- ren op het wereldtoneel is niet in vervul- ling gegaan.
Resultaat van de laatste opiniepeiling in Engeland (Le Monde, 3 mei): 40 procent voor lidmaatschap van de Europese Unie, 39 procent tegen, de rest onbeslist.
MARK GRAMMENS
Wat wil David Cameron?
De belangstelling van de Europese kringen in Brussel gaat op dit moment bijna uit- sluitend uit naar de landen die binnen afzienbare tijd wellicht hun lidmaatschap van de Europese Unie zullen dienen op te geven, dat zijn Griekenland en Engeland. Dat zou in beide gevallen een tragedie zijn voor de Unie, en de betrokken landen weten dat zelf wel het best. De Griekse koppigheid in onderhandelingen met hun Europese geldschieters steunt vrijwel uitsluitend op de chantage-achtige vaststelling dat een breuk met Griekenland Europa torenhoge reputatieschade berokkent.
Drievoudige voorspelling
Zeventig Brusselse instellingen van de CoCoF (La Commission Communautaire Française) waren tot voor kort uitsluitend Franstalig en ze werden dus door die Franse Gemeenschaps- commissie gesubsidieerd. Maar de CoCof heeft geld te kort - natuurlijk, het is een Franstalig orgaan -, dus bedachten de franskiljons een sluwe list om ook Vlaams geld te kunnen aftap- pen. Die zeventig instellingen werden met een kunstgreep omgetoverd van ééntalig Frans tot tweetalig. Daarna werden ze overgeheveld naar de tweetalige Gemeenschappelijke Gemeen- schapscommissie GGC, zodat ze ook aanspraak kunnen maken op Vlaamse subsidies. Lies- beth Dhaene van N-VA en Barbara Pas van Vlaams Belang hebben daar de voorbije weken en maanden krachtig tegen geprotesteerd. Brussels minister Vanhengel van Open Vld noemde dat “communautair gestook”, maar zelfs een collaborateur als hij moest toegeven dat die over- gehevelde instellingen alleen op papier tweetalig zijn. Ze krijgen een overgangsperiode, tot 31 december 2017, om hun werking ook in praktijk tweetalig te maken. Zelfs zonder tarot- kaarten of kristallen bollen kunnen we al drie voorspellingen doen: na afloop van die over- gangsperiode zullen die instellingen nog altijd niet echt tweetalig zijn, maar ze zullen toch bij de GGC mogen blijven en met Vlaams geld gesubsidieerd worden.
Nieuwsfeit van de week
Exit Patricia?!
Patricia Ceysens laat zich al een hele tijd verontschuldigen in de Kamer wegens gezond- heidsredenen. Waarvan akte. Maar dat er meer aan de hand is, weet iedereen. Daar heeft de ongenadige pikorde in de Open Vld alles mee te maken. Ze was negentien jaar Vlaams Parlementslid en vorig jaar ver- huisde ze van een strijdplaats op de kiezerslijst naar de Kamer. Ze was enkele kortere perio- den Vlaams minister, onder meer van Econo- mie. In Leuven trok ze in 2006 de lijst voor de gemeenteraadsverkiezingen, maar haar par- tij tuimelde naar beneden.
In 2012 moest ze opzij voor Rik Daems, die bewust naar Leuven was verhuisd, maar raakte vanop de lijstduwersplaats toch verko- zen. Sinds Rutten en Turtelboom de lakens in de Melsenstraat uitdelen, is Patricia van geen tel meer. En dat heeft haar tot in haar ziel geraakt. Ontgoocheld nam ze onlangs ont- slag uit de gemeenteraad van Leuven. En nu blijft ze afwezig in de Kamer. Na deze legis- latuur zal ook dat verhaal een einde kennen, zoveel is zeker. Maar tot 2019 is ze zeker van een goedbetaalde job die niet al te veel eisen stelt op het vlak van aanwezigheid en inzet…
Adieu Patricia!
Fascist
Jan Penris van Vlaams Belang stelde aan de minister van Mobiliteit, mevrouw Galant, een vraag naar aanleiding van de herziening van de aangekondigde compensatieregelingen voor treinvertragingen. In zijn inleiding vroeg hij aan de minister of zij ’t Pallieterke kende.
Hij deed dat om te verwijzen naar de spot- prent van vorige week waarin Kris Peeters let- terlijk de trein miste in Japan, omdat de trei- nen daar onwaarschijnlijk stipt vertrekken. Hij suggereerde om ons blad te doen opnemen in de perskamer van de praatbarak. In haar ant- woord beloofde de minister nogmaals beter- schap en in te zetten op meer stiptheid. Penris dankte haar daarvoor en zei op zijn onnavolg- bare manier: “Onze ambitie moet blijven de treinen op tijd te doen rijden. Ik hoop dat men ons daarvoor niet fascist zal noemen.”
Niet in een vliegtuig
Er was in de media al heel wat te doen over de klacht van de N-VA-excellenties Jambon en Francken tegen PS-Kamerlid Emir Kir, die de repatriëring van een uitgeprocedeerde asiel- zoeker op het vliegtuig had pogen te verhin- deren door het de politiediensten erg moei- lijk te maken. Hij is al het vierde Franstalige parlementslid van buitenlandse origine dat
Roddels uit de Wetstraat
Dossier
27 mei 2015
4
zoiets heeft ondernomen. Om Jan Jambon in de Kamer een vrijgeleide te geven om het puntje op de i te zetten, kreeg hij een vraag tot verduidelijking van het incident van zijn partijgenote Sarah Smeyers. Jambon kon vol- uit gaan, terwijl Laurette Mitraillette zat over te koken en de stoom nog maar eens uit haar oren kwam. Tijdens de repliek van Smeyers begon ze naar gewoonte te tempeesten en te krijsen. Smeyers bleef kalm en sneerde naar Kir dat een zichzelf respecterend parlements- lid oppositie voert in het parlement en niet in een vliegtuig. Nadien kwam Kir nog tus- sen omwille van een ‘persoonlijk’ feit, in een heuse tirade richting Jambon en Francken, waarna voorzitter Bracke koel en zakelijk het punt afsloot. Wordt vervolgd. Misschien zelfs in de rechtbank.
Afstand
De grootste gaffel werd donderdag gescho- ten door Raf Terwingen uit het verre Limburg.
Hij kwam minister Jambon ondervragen over de motorbendes die Vlaanderen teisteren en de veiligheid van de burgers wel eens in het gedrang brengen. Hij verwees daarbij naar een colloquium over de problematiek in de grensstreek dat hij had bijgewoond. Hij was daartoe uitgenodigd door zijn collega-burge- meester uit Ravels.
En toen zei hij tegen Jambon: “Ravels is bijna een buurgemeente van Brasschaat (waar Jambon titelvoerend burgemeester is), denk ik, ergens in de buurt daar toch.” Hilari- teit alom, want in werkelijkheid gaat het om een goede vijftig kilometer. Na zijn vraag ant- woordde Jan Jambon: “Uw kennis van motor- bendes overstijgt uw kennis van de geogra- fie tussen Brasschaat en Ravels.” Waarop Raf beloofde de afstand te zullen testen, ook met zijn moto.
Verantwoording
De oppositie was niet blij met het feit dat Elke Sleurs over de verschuivingen van haar bevoegdheden niet had gecommuniceerd met het parlement, maar alleen met de media. Bij monde van Karin Temmerman van de sos- sen werd dan ook een motie ingediend om de staatssecretaris te vorderen, teneinde de Kamer tekst en uitleg te komen geven bij haar bevoegdheidswissel. Een terechte vraag, want de Kamer heeft het recht de regeringsleden ter verantwoording te roepen. Bovendien is het niet erg netjes dat het parlement één en ander via de media moet vernemen. En wat gebeurde? Jawel, de motie werd meerderheid tegen minderheid weggestemd. Zo gaat dat in de Belgische ‘democratie’.
Het hoogste niveau
Ik heb veel gelezen over de verschrikkin- gen van de Goelag en de Vernichtungslager.
Toch is het lang geleden dat een strikt weten- schappelijk boek mij zo trof als “Orderly and Human” van de Iers-Amerikaanse historicus Ray Douglas.
Zijn verhaal over de wrede verdrijving van 14 miljoen Duitsers van huis en haard in 1945 en 1946 grijpt naar de keel. Misschien ook wel omdat Douglas onderkoeld de onvoor- stelbare ellende en de kuiperijen van de poli- tici beschrijft. Dit is geen getuigenisboek van slachtoffers met misschien overdrijvingen, maar een onsentimenteel verhaal gebaseerd op veel officiële bronnen waardoor deze mis- daad tegen de menselijkheid nog rauwer wordt. Douglas is geen “revisionist” die de ontheemding los ziet van de gruwelen die de nazi’s begingen.
Hij toont begrip voor de woede van bezette en geterroriseerde mensen tegenover achter- gebleven Duitsers na de aftocht van de Wehr- macht. Maar hij vestigt er sterk de nadruk op dat die bijltjesdagen beperkt in tijd en slacht- offers waren, want de misdaden werden op het hoogste geallieerde niveau gepland, bevolen en gestimuleerd. Tezelfdertijd haalt Douglas de historische clichés onderuit.
Duitsers gediscrimineerd
Dat begint al bij de vooroorlogse situatie.
Plots begrijp je beter waarom de minister- presidenten Chamberlain en Daladier hun bondgenoot Tsjecho-Slowakije in de rug schoten in München.
Ze sloten een akkoord met Hitler, die de 3 miljoen Sudetenduitsers en hun gebied in het westen van Tsjechië mocht inlijven. Natuur- lijk was de discriminatie van die Duitstaligen maar een voorwendsel voor Hitler, maar dat weten wij achteraf. De Britten en de Fran- sen oordeelden over de realiteit zoals zij die kenden.
Ook vandaag doen Tsjechen nog altijd alsof die Duitsers in het Tsjecho-Slowaakse para- dijs leefden, maar die mythe haalt Douglas keihard onderuit. Het Sudetenland was al honderden jaren Duitstalig en behoorde bij het voormalige Oostenrijk. Na de ontbinding van het rijk in 1918 wilden de Sudetenduit- sers bij Oostenrijk, of eventueel bij Duitsland.
Frankrijk weigerde en liet het gebied inlijven bij zijn nieuwe Tsjecho-Slowaakse satelliet- staat, die gemakkelijk verdedigbare grenzen en werkzame Duitsers kreeg. Die Duitsers kregen geen enkele bescherming van de Vol- kerenbond als minderheid, want Oostenrijk en Duitsland waren geen lid.
De Tsjechen beperkten bruut geweld tegenover hun Duitsers maar verkozen voort- durende administratieve pesterijen en inti- midaties, op een manier waar het F(ront) D(es)F(ascistes) alleen maar kan van dro- men. Talentellingen werden zoveel moge- lijk vervalst om geen faciliteiten aan Duitsers toe te staan. Duitsers werden beschuldigd
‘valse nationaliteiten” te bezitten en kregen boetes van een week salaris of korte gevan- genisstraffen.
Duitse scholen werden gesaboteerd of gesloten. Duitse ambtenaren werden vervan- gen door Tsjechen omdat ze in zuiver Duits- talige gemeenten geen Tsjechisch kenden.
Duitsers vormden 23 procent van de bevol- king en kregen 2 procent van de ambtenaren.
Duitse bedrijven ontvingen nooit een over- heidsopdracht. Hitler vond dus vanaf 1933 een vruchtbare bodem voor zijn drijverijen.
Overigens - en dat hoort men zeker niet graag vandaag - gedroegen de Polen zich tegenover de achtergebleven Duitsers in de Duitse gebieden die zij in 1918 van de gealli- eerden mochten inlijven nog een stuk grover en gewelddadiger. Als Hitler over de behan- deling van Duitstaligen tierde, wisten Brit- ten en Fransen uit hun diplomatieke rappor- ten dat niet alles uit de mond van de Führer gelogen was. In maart 1939 lieten ze toe dat hij Tsjechië bezette.
De initiators
Natuurlijk was Hitler de initiator van groot- scheepse en gedwongen uitdrijvingen na zijn
verovering van een groot deel van Polen in 1939. Zijn bondgenoot Stalin, die de rest van dat land mocht veroveren, was al voor de oor- log een enthousiaste etnische zuiveraar, in de Sovjet-Unie.
De twee dictators haalden hun inspira- tie bij de zogenaamd succesvolle (slachtof- ferrijke) uitwisseling van Grieken en Turken in 1922. De Duitsers lijfden niet alleen de in 1918 verloren gebieden in maar namen een extra stuk Polen in beslag en ze begonnen massaal Polen en Joden te verhuizen naar het Generalgouvernement; zeg maar het door hen bezette romp-Polen.
Dat bracht de naar Londen gevluchte Tsje- cho-Slowaakse president Benes op een idee.
Vergeten was het feit dat hij een paar weken voor München nog een groot deel van het Sudetenland vrijwillig aan Hitler had aange- boden.
Hij was zeer gegeneerd omdat zijn “ver- drukte” Tsjechen - hun levensstandaard steeg tijdens de oorlog met 20 procent - hard werk- ten voor de Duitse oorlogsinspanning. Hij zond daarom commando’s naar Praag die de Duitse stadhouder Reinhard Heydrich ver- moordden, waarna de Duitsers twee Tsjechi- sche dorpen en hun bewoners van de aard- bodem veegden. Daarmee had Benes wat hij wilde: een cynisch voorwendsel om zijn nati- onalistische dromen te verwezenlijken. Alle Duitsers uit Tsjechië.
Ook de sociaal-democratische Sude- tenduitsers die alleen wat autonomie vroe- gen en Hitler verafschuwden, moesten eruit.
Benes stelde hen gelijk met de nazi’s. Hij vond een bondgenoot in Stalin, die de laat- ste Pool uit zijn veroverd deel van Polen weg wilde. De Amerikanen kon het allemaal niet veel schelen en de Britten weifelden. Op zijn beurt inspireerde Benes de Poolse regering in ballingschap. Officieel begonnen Britten en Fransen de oorlog in 1939 om de integri- teit van Polen te bewaren, maar ze zwegen als vermoord toen de Sovjets zeventien dagen na de Duitsers een groot stuk van Polen inpikten.
In 1943 begon het de Polen te dagen dat Sta- lin er niet aan dacht dat veroverde stuk Polen terug te geven (40 procent van de inwoners was Pool).
De Polen dachten aan Oost-Pruisen als compensatie, maar oer-Duitse steden als Stettin en Breslau ten oosten van de hui- dige grens bleven in hun plannen Duits. Sta- lin wilde echter geen vierkante centimeter geroofd gebied teruggeven en de Poolse geeuwhonger naar Duits gebied werd almaar groter. Stalin peperde het hen in toen zijn troepen einde 1944 romp-Polen veroverden en hij daar twee miljoen Polen uit zijn gesto- len deel in een volledige chaos liet neerkwak- ken. In Yalta viel in februari 1945 definitief de beslissing. Stalin steunde de eisen van Tsje- cho-Slowakije en van Polen, waar hij inmid- dels een marionettenregime installeerde. De doodzieke Amerikaanse president Roosevelt wou alleen nog dat de Sovjet-Unie zijn pro- ject voor de Verenigde Naties zou steunen en was bereid de prijs te betalen.
Churchill probeerde nog wat Duitsland achter de Oder-Neisselinie voor de Duitsers te redden, maar tevergeefs. Op dat moment waren de etnische zuiveringen al volop bezig. Overal in Oekraïne, Hongarije, Roe- menië en Joegoslavië woonden honderddui- zenden Volksduitsers; mensen die afstam- den van Duitse kolonisten die door Russische en andere vorsten binnengehaald werden.
Een groot deel onder hen sprak zelfs geen Duits meer. Een flink deel was al op de vlucht voor de wraak van de Sovjets en alle oude en nieuwe regimes zagen de mogelijkheid de overblijvenden te verdrijven en hun goede- ren, geld en gronden in beslag te nemen. In Yalta werd alles officieel.
De verdrijving van 14 miljoen Duitsers zou
“ordelijk en humaan” gebeuren, maar er werd geen enkele maatregel genomen om dat te implementeren. Voor de ontheemden - bijna uitsluitend vrouwen, kinderen en bejaarden, want de mannen waren in het leger of krijgs- gevangen - begon een hel, die misschien 1,5 miljoen mensen het leven kostte. (Volgende week deel 2.)
Jan neckers
Ordelijk en humaan (1)
In 1965 sloot het concentratiekamp Dachau definitief de poort. 1965? Een type- fout? Neen, toen was eindelijk het drama voorbij voor de laatste Duitse ontheemden die soms tientallen jaren na de oorlog in voormalige kampen woonden.
TOOGPRAAT
•
Vroeger ondertekenden ongeletterden documenten met x omdat zij hun naam niet konden schrijven.•
… en kijk, kijk, vandaag wordt met die x ondertekend, o.a. bij de Chiro en bij de Karel de Grote Hogeschool, door lieden van het zogenaamde “derde geslacht”, maar daar mogen wij geen verkeerde conclusies uit trekken.•
Van verkeerde conclusies gesproken. Zeg eens hardop “Ik ben X”, en wat hoor je dan?•
Juist, dan hoor je “Ik ben niks” en dat lijkt mij een héle vooruitgang, zeker als je je wilt inschrijven als hogeschoolstudent...•
Moet nu ook het scheppingsverhaal herschreven worden, zo in de trant van “De Schepper schiep m en v en op zijn rustdag begon Hij aan x”?•
In Antwerpen, las ik, zijn middeleeuwse resten ontdekt. Zij die deze resten hebbenachtergelaten, riskeren een GAS-boete. hvo
Op de korrel
Actueel 27 mei 2015 5
Echo’s uit de Koepelzaal
Erepenningen
Omdat de boog niet altijd gespannen kan staan, reikte het Vlaams Parlement, tijdens een korte ochtendzitting, zo rond aperitief- tijd, zijn Gouden Erepenningen uit aan een aantal verdienstelijke vrijwilligersorganisaties.
Het aardige was dat dat eens kort en bon- dig mocht gebeuren: lofwoordje van voorzit- ter Peumans, streepje muziek, dankwoordje namens de gehuldigde organisatie en klaar.
In de Vlaamse bloemen werden gezet het Centrum ter preventie van zelfdoding, Chiro Brussel, de vzw Meters & Peters en de Natio- nale Boomgaardenstichting. Er is weinig af te dingen op de waarde van die initiatieven. Zelf- dodingspreventie, door vrijwilligers gedragen, is helaas allesbehalve overbodig in een land dat bepaald geen vrolijke cijfers neerzet.
De boomgaardenstichting heeft iets sym- pathieks met haar bescherming van autoch- tone fruitrassen en hoogstamteelt. De al even Fruitstreek-autochtone maar zelf eerder laag- stammige Peumans gevoelde de nodige affi- niteit met het onderwerp.
Op Chiro Brussel en Meters & Peters, dat jonge “nieuwkomers” helpt met het leren van Nederlands, hebben we niks tegen, maar natuurlijk moesten daar weer allerlei Fatima- en Hassanverhalen en gedoe over het heerlijke Brussel worden bijgesleept, die ons de lust wat deden vergaan.
Gewoon vertrokken
Na de huldezitting was het uit met de pret.
Nog even een aangeboden lunch voor de vier- ders (de calvinistische stijl en keuken van het Vlaams Parlement kennende, zal dat zeer tot de levensvreugde van de betrokkenen hebben bijgedragen) en kon worden overgegaan tot de gebruikelijke naargeestigheden en het mengel- werk van actuavraagjes.
Karim van Overmeire (N-VA) had wat beden- kingen bij de federale Japanmissie die miracu- leus voor vierhonderd miljoen euro investerin- gen zou hebben opgevist, terwijl de Vlaamse en daarvoor bevoegde dienst, Flanders Invest- ment & Trade (FIT), ter plaatse aanwezig, daar ofwel met de vingers had zitten draaien, ofwel daarin instrumenteel was geweest.
Aanzet voor een mooi één-tweetje met minister Homans, die meldde dat Vlaanderen en zijn diensten volledig waren genegeerd, dat de bevoegdheidsverdelingen aan de laars waren gelapt en dat het federale gezelschap zomaar “gewoon was vertrokken”.
Tijd voor christendemocratische en liberale nuance en het uit de wind zetten van de kami- kaze-excellenties. Het ging niet om een han- delsmissie, eerder om een soort staatsbezoek, waarbij zijdelings wat economische aardig- heidjes waren gefaciliteerd.
Niet te vermurwen, bleef Homans op het standpunt dat losjes door de Vlaamse bevoegdheden was heengebazaid.
Langs Vlaamse wegen
Kilometerheffing, wegentol, lastenverschui- ving van autobezit naar autogebruik. Bijzon- der opwindende zaken. Waarover het Vlaams Parlement tien jaar geleden al debatteerde.
Gevolg: nul, wegens geen overeenstemming te vinden met Wallonië en wegens ongenoe- gen in Nederland.
Een geschiedenis die zich lijkt te herhalen.
Voor het vrachtwagenvervoer zou de kogel intussen door de kerk moeten zijn (hoewel) en waarom, als daar dan toch de middelen voor zouden worden ontworpen, niet meteen zo’n heffing uitbreiden naar personenwagens.
Tussen een likkebaardende Björn Rzoka (Groen) en een niet enthousiaste Anke van dermeersch (VB) laveerde minister Weyts met betogen over het oplossen van files, het doen bijdragen van buitenlands vervoer, het inves- teren in openbaar vervoer (opvallend voor iemand die door rood en groen als doodgra- ver van dat openbaar vervoer wordt wegge- zet), enzovoort.
Als van het hele spel ooit al iets zou komen, gaat de rekening toch naar de inheemse auto- voerder en zullen de Vlaamse wegen er niet minder pokdalig bij liggen. Daar is alvast ver- gif op in te nemen.
Uplace: kiezen voor de korte pijn
Op 25 februari schreven we hier al hoe ook verdienstelijke politici als Matthias Die- pendaele en Ben Weyts zich uitsloofden om het megacomplex Uplace te verdedigen.
We noemden dat riskant, want Vlaams-Brabant zit niet meteen te wachten op nog maar eens een megawinkelcomplex. Verstedelijking, internationalisering en ontne- derlandsing loeren om de hoek. Nu lijkt ook de N-VA wat afstand te nemen van het project. Of niet?
Uplace werd in 2009 goedgekeurd door de regering-Peeters, maar al gauw kwam uit vele hoeken protest aanwaaien tegen de milieu- en bouwvergunningen: vanuit het Neutraal Syn- dicaat voor Zelfstandigen, vanuit Unizo, Tou- ring, de milieubeweging, de stadsbesturen van Vilvoorde en Mechelen, de provincie Vlaams- Brabant, wetenschappers en mobiliteitsexper- ten en van Vlaamsgezinde organisaties.
We besparen de lezer de details, maar alle juridische molentjes – tot het Hof van Cassa- tie toe – gingen aan het draaien. Uplace en de Vlaamse regering vingen bot. De Vlaamse regering stelde op 13 februari een nieuw gewestelijk ruimtelijk uitvoeringsplan (Grup) vast, waarover na de zomer (na zes maanden openbaar onderzoek) moet worden beslist.
Een heikel herexamen voor bevoegd minister Joke Schauvliege (CD&V).
Ook de milieuvergunning werd geschorst door de Raad van State. Sommige gegevens uit het dossier blijken bijna vijf of zes jaar oud te zijn. Een ruimtelijk plan op basis van een verouderde milieueffectenrapportage kan een reden zijn voor vernietiging. Tegen de bouw- vergunning loopt ook nog een beroepsproce- dure. Ook die werd aangevochten en ligt nog steeds op behandeling te wachten bij de Raad voor Vergunningsbetwistingen. Of de vergun- ning nog geldig is, nu het Grup is aangepast, daarover zijn de juristen het niet eens.
Afstand
Open Vld en CD&V hebben ondertussen
afstand genomen van het project. Vorige week vrijdag vernamen we hoe ook bij de N-VA de twijfel toeslaat. De Wever zei dat hij “verbaasd zou zijn als het er komt”. Hij zou er zijn hand niet voor in het vuur steken. Is het project waar De Wever altijd al een koele minnaar van was hiermee ten dode opgeschreven?
In De Zondag zette Matthias Diepen- daele, N-VA-fractieleider in het Vlaams Par- lement, weer een stap terug. “Het enige wat wij gezegd hebben, is dat we merken dat het politieke draagvlak verdwenen is”, zegt Die- pendaele… “Wij zullen ons aan het engage-
ment houden dat we zijn aangegaan.”
Ook minister van Mobiliteit Ben Weyts (N-VA), die ooit zei dat men Uplace aan de muur wil hangen zoals een gewei, krabbelt wat terug. “Ik heb gewoon de verdediging van de beslissing van de Vlaamse regering op mij genomen omdat niemand anders dat deed.”
Erg duidelijk is dat toch allemaal niet. Vol- gens De Zondag is een aantal “niet ¬onbe- langrijke parlementsleden binnen de partij”
rabiaat tegen. Hoe dan ook, de N-VA moet afstand nemen van verwarrende kromtaal en een keuze maken.
Blijven kiezen voor de belangen van de Grote Jongens, in dit geval voor een
“Benidorm-aan-het-zeekanaal” (Paul Goos- sens) of voor “een stortplaats voor vastgoed- baronnen, betonboeren en prulketens” (Jona- than Holslag) is niet zonder risico.
AnjA Pieters
Tot zover Grand-Brabant
Een assertief Vlaanderen hoeft niet in alles de lijn van het grootkapitaal te volgen. De aandach- tige waarnemer kon al jaren geleden onraad rui- ken, toen onder de vleugels van de Voka-“bazen”
ook een lelijk Brusselse ei bleek te zitten. Het werd tijdens de lange regeringscrisis van 2007- 2008 als werkgeversinitiatief geboren en “Brus- sels Metropolitan Region” (BMR) gedoopt en braafjes omschreven als een “samenwerkings- verband” tussen de hoofdstad en haar omme- land. Je moest zowat blind zijn om niet te zien dat het vooral om Brusselse belangen ging.
In 2012 sloop de BMR binnen in de regerings- verklaring van Di Rupo. “Verschillende Fransta- lige partijen geven aan dat het doel is Brussel uit te breiden”, schreef de N-VA toen, verwijzend naar de website van de MR die meer dan dui- delijk was over de Brusselse intenties: “L’accord consacre, par une loi spéciale, l’existence
d’une communauté métropolitaine qui permet d’élargir Bruxelles sur base du Grand Brabant.”
Vrij vertaald: de hoofdstad - pardon, die Hoofd- stedelijke Gemeenschap van Brussel - moet maar eens alle kansen voor expansie krijgen.
Bart Laeremans (ex-VB’er) heeft, naast ande- ren, er altijd voor gewaarschuwd dat dit con- cept, dat werd verankerd in de grondwet, één van de compensaties was voor de halfslachtige splitsing van BHV. “Brussel zet hiermee een grijptang op heel westelijk Vlaams-Brabant.”
Wie kan nu tegen “samenwerking” zijn, klinkt het her en der pathetisch. Niemand, of toch?
Tenzij…
Tenzij Brussels Metropolitan zich op de eigen website nadrukkelijk profileert als voorstander van een Nationaal Stadion, dan misschien wel?
Tenzij BM pleit voor samenwerking tussen universiteiten uit de “BM-zone” en daar blijk-
baar ook KU Leuven mee bedoelt?
Tenzij men bij BM zelf tegelijk opschept over
“de troeven van Brussel ten voordele van gans het land en van de Rand in het bijzonder”, om meteen zichzelf tegen te spreken met een toe- voeging over “de ambitie om de werkloosheid in de metropool sterk terug te dringen”. BM noemt de metropool protserig “de economi- sche motor” voor heel het land, met “Brussel als sterk merk”. De motor? Dat is Brussel niet.
Dat is Vlaanderen…
Natuurlijk stoppen economische activitei- ten niet aan de grenzen van gewesten, maar de Brusselse weldoeners trekken die grenzen zelf, maar dan wel rond het Brusselse “hinter- land, waartoe ook grote delen van het arron- dissement Halle-Vilvoorde en de provincie Waals-Brabant (arrondissement Nijvel) horen”.
“Samen denken, durven en doen”, predikt BM.
Klinkt misschien leuk, maar Vlaamse boer, let
op je ganzen. A.P.
Nieuw nationaal stadion te duur
Hebben we een nieuw “nationaal” voetbal- stadion van 300 miljoen euro nodig, om hier één keertje een paar EK-wedstrijden te kunnen laten plaatsvinden? Of gaan we het bestaande Koning Boudewijnstadion renoveren voor 110 miljoen euro en kunnen we zo evengoed het EK-voetbal huisvesten?
De cijfers komen van Goedefroo&Goedefroo, een architectenbureau uit Wielsbeke dat ook het stadion van Zulte-Waregem bouwde. Ze stonden vorige week in Het Nieuwsblad. Enkele dagen eerder had Brussel met veel assertiviteit aangekondigd dat de onderhandelingen met het consortium BAM-Ghelamco zo goed als afge- rond waren. Het nieuwe stadion zou tegen 1 juni 2019 klaar zijn. Zeker weten? De papieren moeten nog even langs het vergunningencircus passeren. En dan weten we in dit land hoe laat het (nog niet) is.
In het Brussels Hoofdstedelijk Parlement diende Johan van den Driessche, fractievoor- zitter van de N-VA, een motie in met de vraag dat het Koning Boudewijnstadion niet zou wor- den afgebroken voor er een ander geschikt sta- dion wordt gevonden voor het atletiekevene- ment Memorial Van Damme.
Het financiële plaatje van dat nieuw nationaal stadion vond hij “niet transparant” en daarom vroeg hij verder onderzoek via een onafhanke-
lijke vergelijkende studie, die kosten van reno- vatie vergelijkt met die van nieuwbouw.
“De beslissing is genomen. Het huidige sta- dion wordt afgebroken in 2020. We komen daar niet meer op terug”, zei Brussels schepen van Sport Alain Courtois (MR). Hij noemde de nieuwe studie “niet neutraal” en stipte aan dat geen enkele onderneming die renovatie wou nemen.
Van den Driessche ging door met het argu- ment dat het stadion wel privé betaald wordt, maar dat de overheden bij dergelijke projecten instaan voor de bereikbaarheid, de veiligheid, et cetera. “Die kosten zijn een veelvoud van de renovatiekosten”, aldus Van den Driessche.
Vlaams protest
De jongste weken voerde TAK op meerdere plaatsen actie omdat het stadion, naast Uplace en andere megaprojecten, mee zorgt voor de verdere verstedelijking en de verfransing van een deel van Vlaams-Brabant.
Dan zwijgen we nog over het voordeel voor RSC Anderlecht, dat er onderdak krijgt, en het nadeel voor andere clubs. Of over de gevol- gen voor de Memorial Van Damme, nu er in het nieuwe stadion geen atletiekpiste is voorzien.
Grootheidswaanzin
Dan zwijgen we nog over de fundamentele
vraag of België wel zo’n nationaal stadion nodig heeft. Nederland en Duitsland hebben er geen.
Het “Stade de France”, symbool van de groot- heidswaanzin van Mitterrand, staat leeg en is zwaar verlieslatend. Engeland heeft Wembley, dat grotendeels draait op hondenshows en jum- pings… “Moeten we ons daaraan spiegelen?”, vroeg Clubvoorzitter Bart Verhaeghe in Humo (28 april). “De stad Brussel heeft de Rode Dui- vels en het nationaal gevoel gebruikt om zijn stadionproject erdoor te krijgen. En de voetbal- bond heeft zich laten gebruiken.” Het dossier is nooit op het Uitvoerend Comité van de voetbal- bond ter goedkeuring voorgelegd.
Dan zwijgen we nog over de facturen voor de ondergrondse parking, voor de sportcampus, de groenaanleg, de mobiliteitsingrepen zoals de verlenging van de metro en de ordehandha- ving, die naar de burger zullen worden doorge- schoven; niet het minst naar de Vlaamse burger.
De Vlaamse partijen hebben de plicht ervoor te zorgen dat dit dossier transparant wordt aan- gepakt. Het lied van de Rode Duivels kan bin- nenkort heel wat bescheidener klinken. Het nieuwe stadion heeft wellicht minder met sport en meer met Brusselse profileringsdrang te maken dan wel eens kan worden vermoed. Of is het “zomaar” een pagina in de agenda van de voorstanders van Groot-Brussel of Groot-België?
