gezien het voorstel van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad (COM(2013)0162),

P7_TA(2014)0119

Merkenrecht van de lidstaten ***I

Wetgevingsresolutie van het Europees Parlement van 25 februari 2014 over het voorstel voor een richtlijn van het Europees Parlement en de Raad betreffende de aanpassing van het merkenrecht der lidstaten (herschikking) (COM(2013)0162 – C7-0088/2013 – 2013/0089(COD))

(Gewone wetgevingsprocedure – herschikking)

Het Europees Parlement,

– gezien het voorstel van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad (COM(2013)0162),

– gezien artikel 294, lid 2, en artikel 114 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, op grond waarvan het voorstel door de Commissie bij het Parlement is ingediend (C7-0088/2013),

– gezien artikel 294, lid 3, van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, – gezien het advies van het Europees Economisch en Sociaal Comité van 11 juli 2013¹, – gezien het Interinstitutioneel akkoord van 28 november 2001 over een systematischer

gebruik van de herschikking van besluiten², – gezien de artikelen 87 en 55 van zijn Reglement,

– gezien het verslag van de Commissie juridische zaken en de adviezen van de Commissie internationale handel en de Commissie interne markt en consumentenbescherming (A7- 0032/2014),

A. overwegende dat het betreffende voorstel volgens de adviesgroep van de juridische diensten van het Europees Parlement, de Raad en de Commissie geen andere inhoudelijke wijzigingen bevat dan die welke als zodanig in het voorstel worden vermeld en dat met betrekking tot de codificatie van de ongewijzigde bepalingen van de eerdere besluiten met die wijzigingen kan worden geconstateerd dat het voorstel een eenvoudige codificatie van de bestaande besluiten behelst, zonder inhoudelijke wijzigingen;

1. stelt onderstaand standpunt in eerste lezing vast, rekening houdend met de aanbevelingen van de adviesgroep van de juridische diensten van het Europees Parlement, de Raad en de Commissie;

2. verzoekt om hernieuwde voorlegging indien de Commissie voornemens is ingrijpende wijzigingen in haar voorstel aan te brengen of dit door een nieuwe tekst te vervangen;

3. verzoekt zijn Voorzitter het standpunt van het Parlement te doen toekomen aan de Raad en aan de Commissie alsmede aan de nationale parlementen.

1 PB C 327 van 12.11.2013, blz. 42.

2 PB C 77 van 28.3.2002, blz. 1.

P7_TC1-COD(2013)0089

Standpunt van het Europees Parlement in eerste lezing vastgesteld op 25 februari 2014 2014 met het oog op de vaststelling van Richtlijn 2014/.../EU van het Europees

Parlement en de Raad betreffende de aanpassing van het merkenrecht der lidstaten (Herschikking)

(Voor de EER relevante tekst)

HET EUROPEES PARLEMENT EN DE RAAD VAN DE EUROPESE UNIE,

Gezien het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie, en met name artikel 114, lid 1, [Am. 1]

Gezien het voorstel van de Commissie,

Na toezending van het ontwerp van wetgevingshandeling aan de nationale parlementen,

Gezien het advies van het Europees Economisch en Sociaal Comité¹,

Handelend volgens de gewone wetgevingsprocedure²,

Overwegende hetgeen volgt:

1 PB C 327 van 12.11.2013, blz. 42.

2 Standpunt van het Europees Parlement van 25 februari 2014.

(1) In Richtlijn 2008/95/EG van het Europees Parlement en de Raad¹ moeten een aantal wijzigingen worden aangebracht. Ter wille van de duidelijkheid van de tekst dient tot herschikking van deze richtlijn te worden overgegaan.

(2) Richtlijn 2008/95/EG heeft de centrale bepalingen van materieel merkenrecht geharmoniseerd die ten tijde van de vaststelling ervan geacht werden het meest rechtstreeks van invloed te zijn op de werking van de interne markt doordat zij het vrije verkeer van waren en het vrij verrichten van diensten in de Unie belemmerden.

(3) De bescherming van merken in de lidstaten bestaat naast de bescherming die op het niveau van de Unie beschikbaar is door middel van GemeenschapsEuropese merken, dit zijn intellectuele-eigendomsrechten die een eenheid vormen en in de hele Unie geldig zijn, zoals bepaald in Verordening (EG) nr. 207/2009 van de Raad². Het naast elkaar bestaan van merkenstelsels op nationaal en Unie-niveau vormt in feite een hoeksteen van het beleid van de Unie inzake de bescherming van intellectuele eigendom.

1 Richtlijn 2008/95/EG van het Europees Parlement en de Raad van 22 oktober 2008 betreffende de aanpassing van het merkenrecht der lidstaten (PB L 299 van 8.11.2008, blz. 25).

2 Verordening (EG) nr. 207/2009 van de Raad van 26 februari 2009 inzake het Gemeenschapsmerk (PB L 78 van 24.3.2009, blz. 1).

(4) In aansluiting op haar mededeling van 16 juli 2008 over een strategie inzake industriële-eigendomsrechten voor Europa¹ heeft de Commissie een diepgaande evaluatie van de algemene werking van het merkenstelsel in Europa als geheel verricht, waarbij het merkenstelsel van de Unie en de nationale merkenstelsels alsmede de onderlinge betrekkingen tussen deze stelsels zijn behandeld.

(5) In zijn conclusies van 25 mei 2010 over de toekomstige herziening van het merkenstelsel in de Europese Unie² heeft de Raad de Commissie opgeroepen om voorstellen in te dienen voor de herziening van Verordening (EG) nr. 207/2009 en Richtlijn 2008/95/EG. Daarbij moet de herziening van de richtlijn maatregelen omvatten die deze meer in overeenstemming brengen met Verordening (EG) nr.

207/2009, en zo zorgen voor minder waardoor het aantal gebieden waarop er verschillen bestaan binnen het merkenstelsel in Europa in zijn geheel wordt verminderd, en tegelijk de bescherming van nationale merken als aantrekkelijke optie voor aanvragers in behouden blijft. Hierbij moet de complementaire relatie tussen het Europese merkenstelsel en nationale merkenstelsels worden

gewaarborgd. [Am. 2]

1 COM(2008)0465.

2 PB C 140 van 29.5.2010, blz. 22.

(6) De Commissie concludeerde in haar mededeling “Een eengemaakte markt voor intellectuele-eigendomsrechten” van 24 mei 2011¹ dat om te voldoen aan de toegenomen vraag van belanghebbenden naar steeds snellere, kwalitatief betere en eenvoudigere inschrijvingsstelsels die consistenter, gebruiksvriendelijker, beter toegankelijk voor het publiek en meer technologisch actueel zijn, het merkenstelsel in de Unie in zijn geheel moet worden gemoderniseerd en aangepast aan het

internettijdperk.

(7) Uit raadplegingen en evaluaties ten behoeve van deze richtlijn is gebleken dat ondanks de vorige gedeeltelijke harmonisatie van nationale wetgevingen het Europese bedrijfsklimaat erg heterogeen blijft, wat de algehele toegankelijkheid tot bescherming van merken beperkt en dus een nadelig effect heeft op

concurrentievermogen en groei.

(8) Om bij te dragen tot de beoogde bevordering en totstandbrenging van een goed functionerende eengemaakte markt en de verkrijging en bescherming van merken in de Unie te vereenvoudigen, is het daarom noodzakelijk verder te gaan dan het beperkte toepassingsgebied van de door Richtlijn 2008/95/EG bereikte onderlinge aanpassing en deze aanpassing uit te breiden tot alle aspecten van het materiële merkenrecht voor door middel van inschrijving beschermde merken, zoals voorgeschreven door Verordening (EG) nr. 207/2009.

1 COM(2011)0287.

(9) Om de inschrijving van merken in de hele Unie te vereenvoudigen en gemakkelijker te beheren, is het van wezenlijk belang om niet alleen bepalingen van materieel recht onderling aan te passen, maar ook procedurele regels. Daarom moeten de

belangrijkste procedurele regels in de lidstaten en binnen het Europese merkenstelsel van de Europese Unie, met inbegrip van de regels die door hun onderlinge

verschillen ernstige problemen meebrengen voor de werking van de interne markt, met elkaar in overeenstemming worden gebracht. Wat de procedures op grond van het nationale recht betreft, is het voldoende algemene beginselen vast te stellen en het aan de lidstaten over te laten om meer specifieke regels op te stellen.

(10) Het is van cruciaal belang ervoor te zorgen dat ingeschreven merken dezelfde

bescherming genieten in de rechtstelsels van alle lidstaten en dat merken op nationaal niveau dezelfde bescherming krijgen als Europese EU-merken. In overeenstemming met de uitgebreide bescherming die in de Unie aan bekende Europese EU-merken wordt verleend, moet ook op nationaal niveau ruimere bescherming worden verleend aan alle ingeschreven merken die in de betrokken lidstaat bekend zijn. [Am. 3 Dit amendement geldt voor de gehele tekst.]

(11) De lidstaten dienen ondanks deze richtlijn de bevoegdheid te behouden tot het beschermen van op grond van het gebruik verworven rechten op een merk, die deze richtlijn alleen wat betreft hun verhouding tot door inschrijving verkregen rechten op een merk in aanmerking neemt.

(12) Het doel van de aanpassing kan alleen worden bereikt indien de verkrijging en het behoud van het recht op een ingeschreven merk in alle lidstaten in beginsel

afhankelijk wordt gesteld van gelijke voorwaarden.

(13) Hiertoe moet een niet limitatieve opsomming van tekens worden vastgesteld die een merk kunnen vormen, vooropgesteld dat zij de waren of diensten van een

onderneming kunnen onderscheiden van die van andere ondernemingen. Om aan de doelstellingen van het inschrijvingsstelsel voor merken te voldoen, te weten het waarborgen van rechtszekerheid en goed beheer, is het ook van wezenlijk belang dat wordt geëist dat het teken zo op een duidelijke, nauwkeurige, zelfstandige,

gemakkelijk toegankelijke, duurzame en objectieve wijze in het register kan worden weergegeven dat het voorwerp van bescherming nauwkeurig kan worden vastgesteld.

Een teken moet daarom in elke passende vorm weergegeven kunnen worden en derhalve niet noodzakelijk door grafische middelen, zolang de weergave gebruik maakt van algemeen beschikbare technieken en in dat opzicht voldoende garanties biedt. [Am. 4]

(14) De gronden van weigering of nietigverklaring van het recht op een merk zelf, waaronder een gebrek aan onderscheidend vermogen of strijd met oudere rechten, moeten voorts limitatief worden opgesomd zij het deels facultatief, zodat de lidstaten deze in hun wetgeving kunnen handhaven of opnemen.

(15) Om ervoor te zorgen dat de beschermingsniveaus die andere instrumenten van EU- recht aan geografische aanduidingen verlenen, in de hele Unie eenvormig en volledig worden toegepast bij het onderzoek van absolute en relatieve weigeringsgronden, moet deze richtlijn inzake geografische aanduidingen dezelfde bepalingen bevatten als Verordening (EG) nr. 207/2009.

(16) De door het ingeschreven merk verleende bescherming, waarvan de functie met name is het merk als aanduiding van herkomst te waarborgen, moet absoluut zijn wanneer het merk gelijk is aan het teken en de waren of diensten dezelfde zijn. De bescherming moet ook gelden wanneer het merk overeenstemt met het teken en de waren of diensten soortgelijk zijn. Het begrip overeenstemming moet in samenhang met het gevaar van verwarring worden uitgelegd. Het gevaar van verwarring, dat van vele factoren afhangt en met name van de bekendheid van het merk op de markt, van de vraag in hoeverre een associatie mogelijk is met het gebruikte of ingeschreven teken, van de mate van overeenstemming tussen het merk en het teken en van de geïdentificeerde waren of diensten, moet de grondslag voor de bescherming vormen.

De wijze waarop het gevaar van verwarring kan worden vastgesteld, en in het bijzonder de bewijslast, moet een zaak van nationaal procesrecht zijn, waarop deze richtlijn geen betrekking moet hebben.

(17) Om te zorgen voor rechtszekerheid en volledige overeenstemming met het voorrangsbeginsel, op grond waarvan een eerder ingeschreven merk voorrang

verkrijgt boven later ingeschreven merken, is het nodig te bepalen dat de handhaving van aan een merk ontleende rechten de rechten van houders die vóór de datum van indiening of voorrang van het merk zijn verworven, onverlet laat. Dit is in

overeenstemming met artikel 16, lid 1, van de Overeenkomst inzake de

handelsaspecten van de intellectuele eigendom van 15 april 1994 (hierna “TRIPS- Overeenkomst ”)¹.

(18) Er moet worden bepaald dat een inbreuk op een merk alleen kan worden bewezen wanneer wordt vastgesteld dat het inbreuk makende merk of teken in het economisch verkeer wordt gebruikt voor het onderscheiden van waren of diensten wat hun

commerciële herkomst betreft. Op gebruik voor andere doeleinden moeten de bepalingen van nationaal recht van toepassing zijn.

1 PB L 336 van 23.12.1994, blz. 213.

(19) Ter wille van de rechtszekerheid en ter verduidelijking moet uitdrukkelijk worden bepaald dat niet alleen in geval van overeenstemming maar ook ingeval een identiek teken voor identieke waren of diensten wordt gebruikt, aan een merk alleen

bescherming moet worden verleend indien en voor zover de belangrijkste functie van het merk, namelijk het waarborgen van de commerciële herkomst van de waren of diensten, wordt aangetast. [Am. 5]

(20) Inbreuk op een merk moet ook het gebruik van het teken als handelsnaam of een soortgelijke aanduiding omvatten voor zover het gebruik plaatsvindt met het oog op het onderscheiden van waren of diensten wat betreft hun commerciële herkomst.

(21) Omwille van de rechtszekerheid en met het oog op volledige overeenstemming met specifieke wetgeving van de Unie moet worden bepaald dat de houder van een merk het recht moet hebben een derde partij te verbieden gebruik te maken van een teken in vergelijkende reclame wanneer deze reclame in strijd is met Richtlijn

2006/114/EG van het Europees Parlement en de Raad¹.

1 Richtlijn 2006/114/EG van het Europees Parlement en de Raad van 12 december 2006 inzake misleidende reclame en vergelijkende reclame (PB L 376 van 27.12.2006, blz.

21).

(22) Om de bescherming van het merk te verbeteren en de strijd tegen namaak

daadwerkelijk te kunnen aangaan, zonder afbreuk te doen aan de WTO-regels, met name artikel V van de GATT over vrijheid van doorvoer, moet de houder van een merk derden kunnen verhinderen om waren in het douanegebied van de Unie binnen te brengen zonder dat deze in de vrije handel worden gebracht, wanneer deze waren uit derde landen afkomstig zijn en zonder toestemming een merk dragen dat in wezen gelijk is aan het voor deze waren ingeschreven merk. Dit mag geen afbreuk doen aan een vlotte doorvoer van generieke geneesmiddelen, overeenkomstig de

internationale verplichtingen van de Europese Unie, met name zoals weergegeven in de door de WTO-ministerconferentie op 14 november 2001 in Doha

aangenomen verklaring over de TRIPs-Overeenkomst en de volksgezondheid.

[Am. 55]

(22 bis) De houder van een merk moet het recht hebben de nodige juridische stappen te nemen, onder meer het recht om de nationale douaneautoriteiten te verzoeken actie te ondernemen ten aanzien van goederen die inbreuk zouden maken op de rechten van de houder, zoals inbeslagname of vernietiging overeenkomstig Verordening (EU) nr. 608/2013 van het Europees Parlement en de Raad¹. Op verzoek van een merkrechthouder en op basis van een risicoanalyse moeten de douaneautoriteiten de betreffende procedures als vastgelegd in Verordening (EU) nr. 608/2013 uitvoeren. [Am. 7]

(22 ter) Artikel 28 van Verordening (EU) nr. 608/2013 bepaalt dat een houder van het recht aansprakelijk is voor schade aan de houder van de goederen, onder meer indien achteraf wordt vastgesteld dat de betrokken goederen geen inbreuk maken op een intellectuele-eigendomsrecht. [Am. 8]

1 Verordening (EU) nr. 608/2013 van het Europees Parlement en de Raad van 12 juni 2013 inzake de handhaving van intellectuele-eigendomsrechten door de douane en tot intrekking van Verordening (EG) nr. 1383/2003 van de Raad (PB L 181 van 29.6.2013, blz. 15).

(22 quater) De lidstaten moeten de juiste maatregelen nemen om te zorgen voor een vlotte doorvoer van generieke geneesmiddelen. Daarom mag de houder van een merk niet het recht hebben derden te verhinderen in het kader van commerciële activiteiten goederen binnen te brengen in het douanegebied van de lidstaat op grond van een vermeende of feitelijke gelijkenis tussen de internationale generieke benaming (INN) voor het werkzame bestanddeel in het geneesmiddel en een ingeschreven merk. [Am. 9]

(23) Om doelmatiger op te treden tegen het binnenbrengen van goederen die inbreuk maken op de wetgeving namaakgoederen, in het bijzonder wanneer deze met betrekking tot kleine zendingen van goederen over die via het internet worden verkocht, zoals omschreven in Verordening (EU) nr. 608/2013, moet de houder van een rechtsgeldig geregistreerd merk het recht hebben de invoer van dergelijke goederen in de Unie te verbieden wanneer het alleen de verzender van de waren namaakgoederen is die commerciële doeleinden nastreeft optreedt in de

handelstransacties. In gevallen waarin dergelijke maatregelen worden genomen, worden de personen of entiteiten die de goederen hebben besteld in kennis gesteld van de reden voor de maatregelen, alsook van hun wettelijke rechten ten opzichte van de afzender. [Am. 10]

(24) Om houders van Europese merken in staat te stellen namaak daadkrachtiger te bestrijden, moet hun het recht worden verleend het aanbrengen van een inbreuk makend merk of voorbereidende handelingen die daaraan voorafgaan, te verbieden.

(25) De uitsluitende rechten die door een Europees merk worden verleend, mogen er niet toe leiden dat de houder het gebruik kan verbieden van tekens of aanduidingen die op billijke wijze en in overeenstemming met eerlijke gebruiken in nijverheid en handel worden gebruikt. Om voor handelsnamen en merken gelijke voorwaarden te creëren, rekening houdend met het feit dat aan handelsnamen gewoonlijk onbeperkte

bescherming tegen latere merken wordt verleend, moet een dergelijk gebruik geacht worden alleen het gebruik van de eigen persoonsnaam te omvatten. Verder moet hierbij ook sprake zijn van gebruik van beschrijvende of niet-onderscheidende aanduidingen in het algemeen. Bovendien mag de houder niet het recht krijgen het algemene billijke en eerlijke gebruik van het merk te verbieden wanneer dit bedoeld is ter identificatie of aanduiding van waren of diensten als die van de houder.

(26) Het beginsel van het vrije verkeer van waren impliceert dat de houder van een merk het gebruik daarvan door een derde niet kan verbieden voor waren die in de Unie door hemzelf of met zijn toestemming onder het merk in de handel zijn gebracht, tenzij de houder gegronde redenen kan aanvoeren om zich tegen verdere

verhandeling van de waren te verzetten.

(27) Ter wille van de rechtszekerheid en zonder de houder van een ouder merk onredelijk in zijn belangen te schaden, moet worden bepaald dat deze niet meer de

nietigverklaring kan eisen noch zich kan verzetten tegen het gebruik van een jonger merk waarvan hij geruime tijd bewust het gebruik heeft gedoogd, tenzij het jongere merk te kwader trouw is aangevraagd.

(28) Ter wille van de rechtszekerheid en om legitiem verworven merkenrechten te waarborgen, is het passend en noodzakelijk te bepalen, zonder afbreuk te doen aan het beginsel dat een later merk niet kan worden tegengeworpen aan een ouder merk, dat houders van oudere merken geen weigering of nietigverklaring van een jonger merk kunnen verkrijgen of tegen het gebruik van een jonger merk geen bezwaar kunnen maken, wanneer het jongere merk werd verkregen op een tijdstip waarop het oudere merk nietig of vervallen kon worden verklaard, bijvoorbeeld omdat het nog geen onderscheidend vermogen door gebruik had verkregen of wanneer de voorrang van het oudere merk ten aanzien van het jongere merk niet kon worden afgedwongen omdat niet aan de noodzakelijke voorwaarden was voldaan, bijvoorbeeld wanneer het oudere merk nog geen bekendheid had verworven.

(29) Merken voldoen alleen aan hun doelstelling dat zij waren en diensten onderscheiden en consumenten in staat stellen gefundeerde keuzes te maken, wanneer zij

daadwerkelijk op de markt worden gebruikt. Een eis inzake gebruik is ook

noodzakelijk om het totale aantal in de Unie ingeschreven en beschermde merken en bijgevolg het aantal conflicten daartussen te verminderen. Daarom moet worden bepaald dat een ingeschreven merk ook daadwerkelijk dient te worden gebruikt voor de waren of diensten waarvoor het is ingeschreven en dat het mogelijk moet zijn het in geval van niet-gebruik vervallen te verklaren wanneer het niet binnen vijf jaar na de datum van inschrijving wordt gebruikt. [Am. 11]

(30) Bijgevolg moet een ingeschreven merk alleen maar worden beschermd voor zover het daadwerkelijk wordt gebruikt en mag een eerder ingeschreven merk de houder daarvan niet het recht geven oppositie tegen een jonger merk in te stellen of dat merk nietig te laten verklaren wanneer die houder zijn merk niet in normaal gebruik heeft.

Voorts moeten lidstaten bepalen dat een merk in een inbreukprocedure niet kan worden ingeroepen indien ten gevolge van een exceptie is vast komen te staan dat het merk vervallen kan worden verklaard of, indien de vordering tegen een jonger recht wordt ingesteld, vervallen had kunnen worden verklaard op het tijdstip waarop het jongere recht is verkregen.

(31) Het is passend te bepalen dat wanneer voor een Europees EU-merk beroep is gedaan op de anciënniteit van een nationaal merk en daarna van het nationale merk afstand is gedaan of dit nationale merk is komen te vervallen, de geldigheid van dat nationale merk nog steeds kan worden aangevochten. Het nationale merk moet alleen kunnen worden aangevochten in situaties waarin dit nietig of vervallen had kunnen worden verklaard op het tijdstip waarop het merk uit het register werd geschrapt.

(32) Omwille van de samenhang en om de commerciële exploitatie van merken in de Unie te bevorderen, moeten de regels voor merken als vermogensbestanddelen worden aangepast aan de reeds bestaande regels voor Europese EU-merken en moet worden voorzien in voorschriften inzake afstand en overdracht,

licentieovereenkomsten, zakelijke rechten, gedwongen tenuitvoerlegging en insolventieprocedures.

(33) Collectieve merken zijn een nuttig instrument gebleken om reclame te maken voor waren of diensten met specifieke gemeenschappelijke kenmerken. Daarom moeten nationale collectieve merken aan hetzelfde soort regels worden onderworpen als die welke op Europese collectieve merken van toepassing zijn.

(34) Teneinde de toegang tot merkbescherming te verbeteren en te vereenvoudigen en de rechtszekerheid en juridische voorspelbaarheid te vergroten, moet de procedure voor de inschrijving van merken in de lidstaten doeltreffend en transparant zijn en

soortgelijke regels volgen als die welke op Europese EU-merken van toepassing zijn. Om te komen tot een consistent en evenwichtig merkenstelsel op nationaal niveau en op het niveau van de Unie, moeten de centrale diensten voor intellectuele eigendom van de lidstaten hun ambtshalve onderzoek van de vraag of een aanvrage voor een merk voor inschrijving in aanmerking komt, derhalve beperken tot de absolute weigeringsgronden. Dit mag echter niet afdoen aan het recht van deze diensten om op verzoek van aanvragers louter op informatieve basis recherche naar oudere merken te verrichten, zonder dat dit afbreuk doet aan of een verbindend effect heeft voor het verdere verloop van de inschrijvingsprocedure, met inbegrip van latere oppositieprocedures. De lidstaten moeten zelf kunnen beslissen of zij een

ambtshalve onderzoek voor afwijzing op relatieve gronden uitvoeren. [Am. 12]

(35) Om de rechtszekerheid inzake het toepassingsgebied van merkenrechten te verbeteren en de toegang tot merkbescherming te vereenvoudigen, moeten de aanduiding en indeling van waren en diensten waarop een aanvrage voor een merk van toepassing is, in alle lidstaten dezelfde regels volgen en worden aangepast aan de op Europese EU-merken toepasselijke regels. Teneinde de bevoegde autoriteiten en de marktdeelnemers in staat te stellen de omvang van de gewenste merkbescherming uitsluitend op basis van de aanvrage vast te stellen, moet de aanduiding van waren en diensten voldoende duidelijk en nauwkeurig zijn. De gebruikte algemene

bewoordingen moeten dusdanig worden geïnterpreteerd dat daaronder alleen de waren en diensten vallen die onder de letterlijke betekenis van de desbetreffende term vallen.

(36) Met het oog op een effectieve merkenbescherming moeten de lidstaten een

doeltreffende administratieve oppositieprocedure invoeren, die houders van oudere merkenrechten de mogelijkheid biedt zich te verzetten tegen de aanvrage om inschrijving van een merk. Om doeltreffende middelen te verstrekken waarmee merken vervallen of nietig kunnen worden verklaard, moeten lidstaten bovendien voorzien in een soortgelijke administratieve procedure voor vervallen- of

nietigverklaring als die welke in de Unie van toepassing is op Europese EU-merken.

(37) De centrale diensten voor industriële eigendom van de lidstaten moeten onderling en met het Agentschap voor intellectuele eigendom van de Europese Unie (hierna

“Agentschap”) samenwerken op alle gebieden met betrekking tot de inschrijving en het beheer van merken, teneinde de convergentie te bevorderen van praktijken en instrumenten, zoals de oprichting en het bijhouden van gemeenschappelijke of onderling verbonden gegevensbanken en portalen voor raadpleging en recherche. De diensten van de lidstaten en het Agentschap moeten verder samenwerken op alle andere gebieden waar zij activiteiten ontwikkelen die van belang zijn voor de bescherming van merken in de Unie.

(38) Deze richtlijn dient de toepassing van andere rechtsregels van de lidstaten op merken, zoals die betreffende oneerlijke mededinging, wettelijke aansprakelijkheid of bescherming van de consument, niet uit te sluiten.

(39) Alle lidstaten zijn gebonden door het Verdrag van Parijs tot bescherming van de industriële eigendom (Verdrag van Parijs) en de TRIPS-overeenkomst. De

bepalingen van deze richtlijn moeten volledig stroken met die van genoemd Verdrag en genoemde overeenkomst. Deze richtlijn moet de verplichtingen van de lidstaten die uit dat Verdrag en die overeenkomst voortvloeien, onverkort laten. In

voorkomend geval moet artikel 351, tweede alinea, van het Verdrag van toepassing zijn.

(40) De verplichting tot omzetting van deze richtlijn in nationaal recht dient te worden beperkt tot de bepalingen die ten opzichte van de vorige richtlijn materieel zijn gewijzigd. De verplichting tot omzetting van de ongewijzigde bepalingen vloeit voort uit de vorige richtlijn.

(41) Deze richtlijn dient de verplichtingen van de lidstaten met betrekking tot de in deel B, van bijlage I bij Richtlijn 2008/95/EG genoemde termijn voor omzetting in nationaal recht van de richtlijn onverlet te laten,

(41 bis) De Europese Toezichthouder voor gegevensbescherming is geraadpleegd overeenkomstig artikel 28, lid 2, van Verordening (EG) nr. 45/2001 van het Europees Parlement en de Raad¹ en heeft op 11 juli 2013 zijn advies uitgebracht². [Am. 13]

1 Verordening (EG) nr. 45/2001 van het Europees Parlement en de Raad van 18 december 2000 betreffende de bescherming van natuurlijke personen in verband met de verwerking van persoonsgegevens door de communautaire instellingen en organen en betreffende het vrije verkeer van die gegevens (PB L 8 van 12.1.2001, blz. 1).

2 PB C 32 van 4.2.2014, blz. 23.

HEBBEN DE VOLGENDE RICHTLIJN VASTGESTELD:

Hoofdstuk 1 Algemene bepalingen

Artikel 1 Toepassing

Deze richtlijn is van toepassing op ieder merk voor waren of diensten dat in een lidstaat het voorwerp is van een inschrijving of een aanvrage om inschrijving als een individueel, collectief, garantie- of kwaliteitsmerk, dan wel het voorwerp is van een inschrijving of een aanvrage om inschrijving bij het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom of van een internationale inschrijving die rechtsgevolgen heeft in een lidstaat.

Artikel 2 Definities

In deze richtlijn wordt verstaan onder:

a) “dienst”: de centrale dienst voor de industriële eigendom van de lidstaat dan wel het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom, die belast is met de inschrijving van merken;

b) “Agentschap”: het in overeenstemming met artikel 2 van Verordening (EG) nr.

207/2009 opgerichte Agentschap voor merken, tekeningen en modellen intellectuele eigendom van de Europese Unie; [Am. 15 Dit amendement geldt voor de gehele tekst.]

c) “register”: het door een dienst bijgehouden merkenregister.

c bis) 'oudere merken':

(i) merken waarvan de datum van de registratieaanvraag voorafgaat aan de datum van de aanvraag tot registratie van het merk, waarbij in voorkomend geval rekening wordt gehouden met het ten behoeve van die merken

ingeroepen voorrangsrecht, en die behoren tot de volgende categorieën:

 EU-merken;

 in de lidstaat of, in het geval van België, Nederland en Luxemburg, bij het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom ingeschreven merken;

 merken ingeschreven ingevolge internationale overeenkomsten met werking in een lidstaat;

(ii) EU-merken waarvan overeenkomstig Verordening (EG) nr. 207/2009 op geldige wijze de anciënniteit wordt ingeroepen op grond van een onder i), tweede en derde streepje, bedoeld merk, ook al is van dit merk afstand gedaan of is het merk vervallen;

(iii) aanvragen voor onder i) en ii) bedoelde merken, mits deze worden ingeschreven;

(iv) de merken die op de datum van de aanvraag tot registratie van het merk of, in voorkomend geval, van het ten behoeve van de aanvraag tot registratie van het merk ingeroepen voorrangsrecht, in een lidstaat algemeen bekend zijn in de zin van artikel 6 bis van het Verdrag van Parijs. [Am. 16]

c ter) "garantie- of kwaliteitsmerk": een merk dat bij de aanvraag als zodanig wordt omschreven en op grond waarvan de goederen of diensten die door de merkhouder worden gecertificeerd met betrekking tot de geografische herkomst, het materiaal, de wijze van vervaardiging van goederen of verrichting van diensten, kwaliteit, nauwkeurigheid of andere kenmerken kunnen worden onderscheiden van goederen en diensten die niet als zodanig zijn gecertificeerd; [Am. 17]

c quater) "collectief merk": een merk dat bij de aanvraag als zodanig wordt omschreven en op grond waarvan de waren of diensten van de leden van een vereniging die houder van het merk is, kunnen worden onderscheiden van de waren en diensten van andere ondernemingen. [Am. 18]

Hoofdstuk 2 Het merkenrecht

Deel 1

Tekens die een gemeenschapsmerk kunnen vormen

Artikel 3

Tekens die een Gemeenschapsmerk kunnen vormen

Merken kunnen worden gevormd door alle tekens, met name woorden, met inbegrip van namen van personen, tekeningen, letters, cijfers, kleuren als zodanig, vormen van waren of van verpakking, of geluiden mits hierbij algemeen beschikbare technieken zijn gebruikt en deze

a) de waren of diensten van een onderneming kunnen onderscheiden; en

b) in het register kunnen worden weergegeven op een wijze die de bevoegde

autoriteiten en het publiek in staat stelt het precieze voorwerp van de aan de houder ervan verleende bescherming vast te stellen. [Am. 19]

Deel 2

Gronden voor weigering of nietigheid Artikel 4

Absolute gronden voor weigering of nietigheid

1. Niet ingeschreven worden of, indien ingeschreven, nietig verklaard kunnen worden:

a) tekens die geen merk kunnen vormen;

b) merken die elk onderscheidend vermogen missen;

c) merken die uitsluitend bestaan uit tekens of benamingen die in de handel kunnen dienen tot aanduiding van soort, hoedanigheid, hoeveelheid,

bestemming, waarde, plaats van herkomst of tijdstip van vervaardiging van de waren of van verrichting van de dienst of andere kenmerken van de waren of diensten;

d) merken die uitsluitend bestaan uit tekens of benamingen die in het normale taalgebruik of in het bona fide handelsverkeer gebruikelijk zijn geworden;

e) tekens die uitsluitend bestaan uit:

i) de vorm die door de aard van de waar wordt bepaald, of

ii) de vorm van de waar die noodzakelijk is om een technische uitkomst te verkrijgen, of

iii) de vorm die een wezenlijke waarde aan de waar geeft;

f) merken die in strijd zijn met de openbare orde of de goede zeden;

g) merken die tot misleiding van het publiek kunnen leiden, bijvoorbeeld ten aanzien van aard, hoedanigheid of plaats van herkomst van de waren of diensten;

h) merken die bij gebreke van goedkeuring van de bevoegde autoriteiten, krachtens artikel 6 ter van het Verdrag van Parijs tot bescherming van de industriële eigendom, hierna „Verdrag van Parijs” te noemen, geweigerd of nietig verklaard moeten worden;

i) merken die van inschrijving zijn uitgesloten en die verder niet zullen worden gebruikt ingevolge EU-wetgeving of internationale overeenkomsten waarbij de Unie partij is en die in bescherming van oorsprongsbenamingen en

geografische aanduidingen voorzien;

j) merken die van inschrijving zijn uitgesloten ingevolge EU-wetgeving of internationale overeenkomsten waarbij de Unie partij is en die in bescherming van alcoholische dranken, traditionele aanduidingen voor wijn en

gegarandeerde traditionele specialiteiten voorzien. [Am. 20]

j bis) merken die geheel of gedeeltelijk bestaan uit een oudere rasbenaming geregistreerd overeenkomstig Verordening (EG) nr. 2100/94 van de Raad van 27 juli 1994¹ met betrekking tot hetzelfde soort product. [Am. 21]

2. Lid 1 is ook van toepassing indien de weigeringsgronden:

(a) in andere lidstaten bestaan dan die waar de aanvrage voor inschrijving is ingediend;

(b) alleen bestaan wanneer een merk in een vreemde taal is vertaald of

getranscribeerd in een schrift of een officiële taal van de lidstaten. [Am. 22]

1 Verordening (EG) nr. 2100/94 van de Raad van 27 juli 1994 inzake het communautaire kwekersrecht (PB L 227 van 1.9.1994, blz.1).

3. Een merk kan nietig worden verklaard wanneer de aanvrage om inschrijving van het merk te kwader trouw is ingediend. Een lidstaat kan ook bepalen dat een dergelijk merk niet wordt ingeschreven.

4. Elke lidstaat kan bepalen dat een merk niet ingeschreven wordt of, indien ingeschreven, kan worden nietig verklaard indien en voor zover:

a) het gebruik van dat merk verboden kan worden op grond van andere dan merkenrechtelijke bepalingen in die lidstaat of in de Unie;

b) het merk een teken met grote symbolische waarde, en met name een religieus symbool, omvat;

c) het merk andere badges, emblemen en wapenschilden van openbaar belang omvat dan bedoeld in artikel 6 ter van het Verdrag van Parijs, tenzij de inschrijving daarvan overeenkomstig het recht van de lidstaat door de bevoegde autoriteiten is toegestaan.

5. Een merk wordt niet geweigerd of kan, indien ingeschreven, niet worden nietig verklaard overeenkomstig lid 1, onder b), c) of d), indien het merk, als gevolg van het gebruik dat ervan is gemaakt, vóór de datum van de aanvrage om inschrijving of na de datum van inschrijving onderscheidend vermogen heeft verkregen. Een merk wordt niet nietig verklaard overeenkomstig lid 1, onder b), c) of d), indien het merk, als gevolg van het gebruik dat ervan is gemaakt, vóór de datum van de aanvraag om nietigverklaring onderscheidend vermogen heeft verkregen. [Am. 23]

6. De lidstaat kan bepalen dat lid 5 ook van toepassing is wanneer het onderscheidend vermogen verkregen is na de aanvrage om inschrijving en voor de inschrijving.

Artikel 5

Relatieve gronden van weigering of nietigheid

1. Een merk wordt niet ingeschreven of kan, indien ingeschreven, worden nietig verklaard:

a) wanneer het gelijk is aan een ouder merk en wanneer de waren of diensten waarvoor het merk is aangevraagd of ingeschreven, dezelfde zijn als de waren of diensten waarvoor het oudere merk is ingeschreven;

b) wanneer het gelijk is aan of overeenstemt met een ouder merk en betrekking heeft op dezelfde of soortgelijke waren of diensten, indien daardoor bij het publiek verwarring kan ontstaan, inhoudende de mogelijkheid van associatie met het oudere merk.

2. Onder „oudere merken” in de zin van lid 1 worden verstaan:

a) de merken waarvan de depotdatum voorafgaat aan de depotdatum van de merkaanvrage, waarbij in voorkomend geval rekening wordt gehouden met het ten behoeve van die merken ingeroepen voorrangsrecht, en die behoren tot de volgende categorieën:

i) Europese merken;

ii) in de lidstaat of, in het geval van België, Nederland en Luxemburg, bij het Benelux-Bureau voor de Intellectuele Eigendom ingeschreven merken;

iii) merken ingeschreven ingevolge internationale overeenkomsten met werking in een lidstaat;

b) de Europese merken waarvan overeenkomstig Verordening (EG) nr. 207/2009 op geldige wijze de anciënniteit wordt ingeroepen op grond van een onder a), ii) en iii), bedoeld merk, ook al is van dit merk afstand gedaan of is het merk vervallen;

c) de aanvragen om inschrijving bedoeld onder a) en b), mits deze zullen worden ingeschreven;

d) de merken die op de depotdatum van de merkaanvrage of, in voorkomend geval, van het ten behoeve van de merkaanvrage ingeroepen voorrangsrecht, in een lidstaat algemeen bekend zijn in de zin van artikel 6 bis van het Verdrag van Parijs. [Am. 24]

3. Een merk wordt niet ingeschreven of kan, indien ingeschreven, worden nietig verklaard indien:

a) het gelijk is aan of overeenstemt met een ouder merk ongeacht of de waren of diensten waarvoor het is aangevraagd of ingeschreven niet soortgelijk zijn aan die waarvoor het oudere merk ingeschreven is, wanneer het oudere merk in een bekend is in de lidstaat ten aanzien waarvan de registratie is aangevraagd of waar het merk is geregistreerd, of, in geval van een Europees merk van de Europese Unie, in de Unie bekend is en door het gebruik, zonder geldige reden, van het jongere merk ongerechtvaardigd voordeel wordt getrokken uit of afbreuk wordt gedaan aan het onderscheidend vermogen of de reputatie van het oudere merk; [Am. 25]

b) het door de gemachtigde of de vertegenwoordiger van de houder op eigen naam en zonder toestemming van de houder wordt aangevraagd, tenzij de gemachtigde of vertegenwoordiger zijn handelwijze rechtvaardigt;

c) het aanleiding kan geven tot verwarring met een jonger merk dat buiten de Unie wordt beschermd, mits het merk op het tijdstip van de aanvrage nog daadwerkelijk werd gebruikt en de aanvrage door de aanvrager te kwader trouw werd gedaan;

d) het van inschrijving is uitgesloten en niet verder zal worden gebruikt ingevolge EU-wetgeving die in bescherming van oorsprongsbenamingen en geografische aanduidingen voorziet. [Am. 26]

4. Elke lidstaat kan bepalen, dat een merk niet wordt ingeschreven of, indien ingeschreven, kan worden nietig verklaard indien en voor zover:

a) rechten op een niet ingeschreven merk of een ander in het economische verkeer gebruikt teken verworven zijn vóór de datum van indiening van de aanvrage om inschrijving van het merk of in voorkomend geval vóór de datum van het ten behoeve van die merkaanvrage ingeroepen voorrangsrecht, en dat niet ingeschreven merk of dat andere teken de houder ervan het recht verleent om het gebruik van een jonger merk te verbieden;

b) het gebruik van het merk kan worden verboden op grond van een ander ouder recht dan de in lid 2 en het onderhavige lid, onder a), vermelde rechten, met name van:

i) een recht op een naam;

ii) een recht op een portret;

iii) een auteursrecht;

iv) een recht van industriële eigendom.

5. De lidstaten kunnen toestaan, staan toe dat in voorkomend geval de inschrijving niet geweigerd of het merk niet nietig verklaard behoeft te worden wanneer de houder van het oudere merk of oudere recht erin toestemt dat het merk wordt ingeschreven.

[Am. 27]

6. Elke lidstaat kan bepalen dat, in afwijking van de leden 1 tot en met 5, de gronden voor weigering en nietigheid welke in die staat golden vóór de datum van

inwerkingtreding van de bepalingen die nodig zijn om aan Richtlijn 89/104/EEG te voldoen, van toepassing zijn op merken waarvoor vóór die datum een aanvrage gedeponeerd is.

Artikel 6

Vaststelling achteraf van nietigheid of vervallenverklaring van een merk

Wanneer de anciënniteit van een nationaal merk waarvan de houder afstand heeft gedaan of dat hij heeft laten vervallen, wordt ingeroepen voor een Europees EU-merk, kan de nietigheid of vervallenverklaring van het nationale merk achteraf worden vastgesteld, mits dit merk ook nietig of vervallen had kunnen worden verklaard op het tijdstip waarop de houder daarvan afstand heeft gedaan of het heeft laten vervallen. In dat geval zal de anciënniteit niet langer gevolgen hebben.

Artikel 7

Gronden voor weigering of nietigverklaring voor slechts een deel van de waren of diensten

Indien een grond voor weigering van inschrijving of nietigverklaring van een merk slechts bestaat voor een deel van de waren of diensten waarvoor dit merk gedeponeerd of

ingeschreven is, betreffen de weigering van inschrijving of de nietigverklaring alleen die waren of diensten.

Artikel 8

Ontbreken van onderscheidend vermogen of bekendheid van een ouder merk waardoor een nietigverklaring van een ingeschreven merk uitgesloten is

In elk van de volgende gevallen wordt een ingeschreven merk niet op grond van een ouder merk nietig verklaard:

a) wanneer het oudere merk nietig kan worden verklaard ingevolge artikel 4, lid 1, onder b), c) of d), en op de datum van indiening of voorrang van het ingeschreven merk geen onderscheidend vermogen had verkregen overeenkomstig artikel 4, lid 5;

b) wanneer de vordering tot nietigverklaring is gebaseerd op artikel 5, lid 1, onder b), en het oudere merk niet voldoende onderscheidend vermogen had verkregen om tot de bevinding te kunnen komen dat er op de datum van aanvrage of voorrang van het ingeschreven merk verwarring kon ontstaan in de zin van artikel 5, lid 1, onder b);

c) wanneer de vordering tot nietigverklaring is gebaseerd op artikel 5, lid 3, onder a), en het oudere merk op de datum van aanvrage of voorrang van het ingeschreven merk niet bekend was in de zin van artikel 5, lid 3, onder a). [Am. 28]

Artikel 9

Voorkoming van nietigverklaring wegens gedogen

1. De houder in een lidstaat van een in artikel 5, lid 2 en lid 3, onder a), bedoeld ouder merk, die het gebruik van een in die lidstaat later ingeschreven merk bewust heeft gedoogd gedurende vijf opeenvolgende jaren, kan niet meer op grond van het oudere merk vorderen dat het jongere merk nietig wordt verklaard voor de waren of diensten waarvoor dat jongere merk is gebruikt, tenzij het jongere merk te kwader trouw is gedeponeerd. [Am. 29]

2. Elke lidstaat kan bepalen dat lid 1 van toepassing is ten aanzien van een houder van een ouder recht bedoeld in artikel 5, lid 4, onder a) of b).

3. In de in de leden 1 en 2 bedoelde gevallen kan de houder van een later ingeschreven merk geen bezwaar maken tegen het gebruik van het oudere recht, ofschoon dat recht niet langer aan het jongere merk kan worden tegengeworpen.

Deel 3

Verleende rechten en beperkingen Artikel 10

Rechten verbonden aan het merk

1. De inschrijving van een merk geeft de houder een uitsluitend recht.

2. Onverminderd de rechten die een houder voor de datum van aanvrage of voorrang van het ingeschreven merk heeft verkregen staat dit recht de houder van een ingeschreven merk toe, iedere derde die niet zijn toestemming hiertoe heeft verkregen het gebruik van een teken met betrekking tot waren of diensten in het economische verkeer te verbieden:

a) wanneer dat gelijk is aan het merk en gebruikt wordt voor dezelfde waren of diensten als die waarvoor het merk ingeschreven is en gebruik ervan de functie van het merk die erin bestaat voor consumenten de herkomst van de waren of diensten te waarborgen, aantast of kan aantasten;

b) dat onverminderd het bepaalde onder a) gelijk is aan of overeenstemt met het merk en gebruikt wordt voor dezelfde of soortgelijke waren of diensten

waarvoor het merk is ingeschreven, indien daardoor bij het publiek verwarring kan ontstaan;

c) dat gelijk is aan of overeenstemt met het merk ongeacht of dat wordt gebruikt voor waren of diensten die al dan niet soortgelijk zijn aan die waarvoor het merk ingeschreven is, wanneer dit bekend is in de lidstaat en door het gebruik, zonder geldige reden, van het teken ongerechtvaardigd voordeel getrokken wordt uit of afbreuk wordt gedaan aan het onderscheidend vermogen of de reputatie van het merk.

3. Met name kan krachtens lid 2 worden verboden:

a) het aanbrengen van het teken op de waren of op hun verpakking;

b) het aanbieden, in de handel brengen of daartoe in voorraad hebben van waren of het aanbieden of verrichten van diensten onder het teken;

c) het invoeren of uitvoeren van waren onder het teken;

d) het gebruik van het teken als handelsnaam of naam van een onderneming of als deel van een handelsnaam of naam van een onderneming;

e) het gebruik van het teken in stukken voor zakelijk gebruik en in advertenties;

f) het gebruik van het teken op een wijze die in strijd is met Richtlijn 2006/114/EG.

4. De houder van een ingeschreven merk heeft ook het recht de invoer in de Unie van waren ingevolge lid 3, onder c), die in kleine zendingen wordt geleverd zoals omschreven in Verordening (EU) nr. 608/2013 te verbieden wanneer alleen de afzender van de waren met commercieel oogmerk handelt optreedt in de

handelstransacties en wanneer deze waren, met inbegrip van verpakking, zonder toestemming een merk dragen dat gelijk is aan het voor deze waren ingeschreven merk of dat in zijn belangrijkste onderdelen niet van dat merk kan worden onderscheiden. In gevallen waarin dergelijke maatregelen worden genomen, zorgen de lidstaten ervoor dat de personen of entiteiten die de goederen hebben besteld in kennis worden gesteld van de reden voor de maatregelen, alsook van hun wettelijke rechten ten opzichte van de afzender.

5. Onverminderd de WTO-regels, met name artikel V van de GATT over vrijheid van doorvoer, heeft de houder van een ingeschreven merk heeft eveneens het recht derden te verhinderen waren binnen te brengen in het douanegebied van de lidstaat waar het merk is ingeschreven zonder dat deze daar in de vrije handel worden gebracht, wanneer deze waren, met inbegrip van verpakking, uit derde landen afkomstig zijn en zonder toestemming een merk dragen dat gelijk is aan het voor deze waren ingeschreven merk of in zijn belangrijkste onderdelen niet van dat merk kan worden onderscheiden. [Ams. 30 en 56]

6. Indien op grond van het recht van de lidstaat het gebruik van een teken,

overeenkomstig lid 2, onder b), en c), vóór de datum van inwerkingtreding van de bepalingen die noodzakelijk zijn om aan de eerste Richtlijn 89/104/EEG van de Raad¹ te voldoen, niet kon worden verboden, kan het aan het merk verbonden recht niet worden ingeroepen om verder gebruik van dit teken te verhinderen.

1 Eerste Richtlijn 89/104/EEG van de Raad van 21 december 1988 betreffende de aanpassing van het merkenrecht der Lid-Staten (PB L 40 van 11.2.1989, blz. 1).

7. De leden 1, 2, 3, en 6 laten onverlet bepalingen in een lidstaat, betreffende bescherming tegen het gebruik van een teken anders dan ter onderscheiding van waren of diensten, indien door gebruik, zonder geldige reden, van dat teken ongerechtvaardigd voordeel wordt getrokken uit of afbreuk wordt gedaan aan het onderscheidend vermogen of de reputatie van het merk.

Artikel 11

Inbreuk op de rechten van de houder door het gebruik van een aanbiedingsvorm, verpakking of andere middelen.

Wanneer er gevaar bestaat dat de aanbiedingsvorm, verpakking of andere middelen waarop het merk is aangebracht, in de lidstaat zullen worden gebruikt met betrekking tot waren of diensten en het gebruik met betrekking tot deze waren of diensten een inbreuk zou vormen op de rechten van de houder op grond van artikel 10, leden 2 en 3, heeft de houder het recht het volgende te verbieden:

a) het in het economisch verkeer aanbrengen van een teken dat , zoals gespecificeerd in artikel 5, lid 1 van deze richtlijn, gelijk is aan of overeenstemt met het merk, op een aanbiedingsvorm, verpakking verpakkingen, etiketten, labels,

veiligheidskenmerken, echtheidswaarmerken of alle andere middelen waarop het merk kan worden aangebracht; [Am. 31]

b) het aanbieden, of in de handel brengen of daartoe in voorraad hebben, of het invoeren of uitvoeren van aanbiedingsvormen, verpakkingen verpakkingen,

etiketten, labels, veiligheidsmerken, echtheidswaarmerken of alle andere middelen waarop het merk is aangebracht. [Am. 32]

Artikel 12

Afbeelding van merken in naslagwerken

Wanneer door de afbeelding van een merk in een woordenboek, een encyclopedie of een ander naslagwerk de indruk wordt gewekt dat het hierbij gaat om de soortnaam van de waren of diensten waarvoor het merk is ingeschreven, is de uitgever gehouden op verzoek van de houder van het merk zich ervan te verzekeren dat de afbeelding van het merk uiterlijk bij de volgende uitgave van het werk vergezeld gaat van de vermelding dat het een ingeschreven merk betreft.

Artikel 13

Verbod op het gebruik van het merk dat voor een gemachtigde of vertegenwoordiger ingeschreven is

1. Wanneer een merk zonder de toestemming van de houder ingeschreven is op naam van de gemachtigde of vertegenwoordiger van een persoon die de houder van dat merk is, heeft de houder het recht om:

a) zich te verzetten tegen het gebruik van zijn merk door zijn gemachtigde of vertegenwoordiger;

b) van de gemachtigde of vertegenwoordiger de overgang van de inschrijving te zijnen behoeve te vorderen.

2. Lid 1 is niet van toepassing wanneer de gemachtigde of vertegenwoordiger zijn handelwijze rechtvaardigt.

Artikel 14

Beperking van de aan het merk verbonden rechtsgevolgen

1. Het aan het merk verbonden recht staat de houder niet toe een derde te verbieden om in het economische verkeer gebruik te maken:

a) van diens persoonsnaam en persoonlijk adres;

b) van tekens of aanduidingen die geen onderscheidend vermogen hebben of die de soort, kwaliteit, hoeveelheid, bestemming, waarde, plaats van herkomst, tijdstip van vervaardiging van de waren of verrichting van de dienst of andere kenmerken van de waren of diensten betreffen;

c) van het merk met het oog op het identificeren van waren of diensten of

daarnaar te verwijzen als zijnde de waren of diensten van de houder, met name, wanneer het gebruik van het merk:

(i) nodig is om de bestemming van een product of dienst, met name als accessoire of onderdeel, aan te geven;

(ii) wordt gemaakt in vergelijkende reclame, die aan alle voorwaarden van Richtlijn 2006/114/EG voldoet;

(iii) wordt gemaakt om de aandacht van de consument te vestigen op de wederverkoop van authentieke producten die oorspronkelijk door, of met toestemming van de houder van het merk zijn verkocht;

(iv) wordt gemaakt om een legitiem alternatief voor de waren of diensten van de merkhouder onder de aandacht te brengen;

(v) wordt gemaakt in het kader van een parodie, artistieke expressie, kritiek of commentaar;

Het eerste Dit lid is alleen van toepassing wanneer het gebruik door de derde plaatsvindt volgens de eerlijke gebruiken in nijverheid en handel. [Am. 33]

2. Het gebruik door een derde wordt geacht niet in overeenstemming te zijn met eerlijke gebruiken met name in de volgende gevallen:

a) wanneer het de indruk wekt dat er een zakelijke band bestaat tussen de derde en de houder van het merk;

b) wanneer het op ongerechtvaardigde wijze voordeel trekt uit of afbreuk doet aan het onderscheidend vermogen of de reputatie van het merk. [Am. 34]

2 bis. Het aan het merk verbonden recht staat de houder niet toe een derde te verbieden om het merk met een geldige reden te gebruiken voor een niet-commercieel gebruik van een merk. [Am. 35]

3. Het aan het merk verbonden recht staat de houder niet toe een derde te verbieden om in het economische verkeer gebruik te maken van een ouder recht van slechts

plaatselijke betekenis, wanneer dat recht erkend is door de wetgeving van de betrokken lidstaat en binnen de grenzen van het grondgebied waarin het erkend wordt.

Artikel 15

Uitputting van het aan het merk verbonden recht

1. Het aan het merk verbonden recht staat de houder niet toe het gebruik daarvan te verbieden voor waren die onder dit merk door de houder of met zijn toestemming in de Unie in de handel zijn gebracht.

2. Lid 1 is niet van toepassing wanneer er voor de houder gegronde redenen zijn om zich te verzetten tegen verdere verhandeling van de waren, met name wanneer de toestand van de waren, nadat zij in de handel zijn gebracht, gewijzigd of verslechterd is.

Artikel 16 Gebruik van het merk

1. Een merk waarvan de houder vijf jaar na de inschrijving in de betrokken lidstaat geen normaal gebruik heeft gemaakt voor de waren of diensten waarvoor het

ingeschreven is, of waarvan gedurende een ononderbroken tijdvak van vijf jaar geen gebruikgemaakt is, is vatbaar voor de beperkingen en sancties van artikel 17, artikel 19, lid 1, artikel 46, lid 1. en artikel 48, leden 3 en 4, tenzij er een geldige reden is voor het niet gebruiken.

2. Wanneer een lidstaat in een oppositieprocedure na inschrijving voorziet, wordt de in lid 1 bedoelde termijn van vijf jaar berekend met ingang van de datum waarop niet langer oppositie tegen het merk kan worden ingesteld of, wanneer oppositie is ingesteld en niet ingetrokken, met ingang van de datum waarop een besluit tot beëindiging van de oppositieprocedure onherroepelijk is geworden.

3. Met betrekking tot ingevolge internationale overeenkomsten met werking in een lidstaat ingeschreven merken wordt de in lid 1 bedoelde termijn van vijf jaar berekend met ingang van de datum waarop het merk niet langer kan worden afgewezen of daartegen niet langer oppositie kan worden ingesteld. Wanneer

oppositie is ingesteld en niet ingetrokken, wordt de termijn berekend met ingang van de datum waarop een besluit tot beëindiging van de oppositieprocedure

onherroepelijk is geworden.

3 bis. De aanvangsdatum van de termijn van de in de leden 1, 2 en 3 bedoelde periode van vijf jaar wordt in het register opgenomen. [Am. 36]

4. Als gebruik in de zin van lid 1 wordt eveneens beschouwd:

a) het gebruik van het merk in een op onderdelen afwijkende vorm zonder dat het onderscheidend vermogen van het merk in de vorm waarin het ingeschreven is, wordt gewijzigd, ongeacht of het merk in de gebruikte vorm al dan niet ook op naam van de houder is ingeschreven;

b) het aanbrengen van het merk op waren of de verpakking ervan in de lidstaat, uitsluitend met het oog op uitvoer.

5. Het gebruik van het merk met toestemming van de houder wordt als gebruik door de merkhouder beschouwd.

Artikel 17

Het niet-gebruiken als verweer tegen een vordering wegens inbreuk

De houder van een merk kan het gebruik van een teken alleen verbieden voor zover zijn rechten op grond van artikel 19 niet vervallen kunnen worden verklaard op het tijdstip waarop de vordering wegens inbreuk wordt ingesteld.

Artikel 18

Recht van tussenkomst van de houder van een later ingeschreven merk als verweer tegen een vordering wegens inbreuk

1. De houder van een merk kan in een inbreukprocedure het gebruik van een later ingeschreven merk niet verbieden wanneer dat jongere merk niet nietig wordt verklaard op grond van artikel 8, artikel 9, leden 1 en 2, en artikel 48, lid 3.

2. De houder van een merk kan in een inbreukprocedure het gebruik van een later ingeschreven Europees EU-merk niet verbieden wanneer dat jongere merk niet nietig wordt verklaard op grond van de artikel 53, leden 3 en 4, artikel 54, leden 1 en 2, of artikel 57, lid 2, van Verordening (EG) nr. 207/2009.

3. Wanneer de houder van een merk ingevolge de leden 1 of 2 het gebruik van een later ingeschreven merk niet kan verbieden, kan de houder van dat later ingeschreven merk in een inbreukprocedure het gebruik van het oudere merk niet verbieden, zelfs wanneer dit recht niet langer aan het jongere merk kan worden tegengeworpen.

Deel 4

Vervallenverklaring van merkenrechten Artikel 19

Afwezigheid van normaal gebruik als grond voor vervallenverklaring

1. Een merk kan vervallen worden verklaard wanneer het gedurende een

ononderbroken periode van vijf jaar niet normaal in de betrokken lidstaat is gebruikt voor de waren of diensten waarvoor het ingeschreven is en er geen geldige reden is voor het niet gebruiken.

2. Vervallenverklaring van een merk kan niet worden gevorderd wanneer het merk in de periode tussen het verstrijken van de vijfjarige periode en de instelling van de vordering tot vervallenverklaring voor het eerst of opnieuw normaal is gebruikt.

3. Het begin van gebruik of hernieuwd gebruik binnen drie maanden die aan de instelling van de vordering tot vervallenverklaring voorafgaan, met dien verstande dat de periode van drie maanden ten vroegste na het verstrijken van de

ononderbroken periode van vijf jaar van het niet gebruiken is ingegaan, wordt echter niet in aanmerking genomen indien de voorbereiding voor het begin van gebruik of het hernieuwde gebruik pas wordt getroffen nadat de merkhouder er kennis van heeft genomen dat de vordering tot vervallenverklaring kan worden ingesteld.

Artikel 20

Ontstaan van een gebruikelijke benaming of een misleidende aanduiding als grond voor vervallenverklaring

Een merk kan vervallen worden verklaard wanneer het, na de datum waarop het is ingeschreven:

a) door toedoen of nalaten van de merkhouder tot de in de handel gebruikelijke benaming is geworden van een waar of dienst waarvoor het ingeschreven is;

b) als gevolg van het gebruik dat ervan wordt gemaakt door de merkhouder, of met zijn instemming, voor de waren of diensten waarvoor het ingeschreven is, het publiek kan misleiden, met name over de aard, de hoedanigheid of de plaats van herkomst van deze waren of diensten.

Artikel 21

Vervallenverklaring voor slechts een deel van de waren of diensten

Indien een grond voor vervallenverklaring van een merk slechts bestaat voor een deel van de waren of diensten waarvoor dit merk ingeschreven is, betreft de vervallenverklaring alleen die waren of diensten.

Deel 5

Het merk als vermogensbestanddeel Artikel 22

Overgang van ingeschreven merken

1. Een merk kan onafhankelijk van de onderneming overgaan voor alle of een deel van de waren of diensten waarvoor het ingeschreven is.

2. De overdracht van een onderneming in haar geheel houdt in dat ook het merk

overgaat, tenzij het tegendeel is overeengekomen of duidelijk uit de omstandigheden blijkt. Deze bepaling is van toepassing op de verbintenis uit een overeenkomst tot overdracht van de onderneming.

3. Onverminderd lid 2 geschiedt overgang van het merk, tenzij zij het gevolg is van een rechterlijke uitspraak, bij een door de partijen bij de overeenkomst ondertekende akte; bij gebreke daarvan is de overgang nietig. [Am. 37]

4. Op verzoek van een der partijen wordt de overgang ingeschreven in het register en gepubliceerd, indien de verzoekende partij een bewijs van de overdracht heeft verstrekt aan de dienst. [Am. 38]

5. Zolang de registratieaanvraag betreffende de overgang niet in het register is ingeschreven door de dienst is ontvangen, kan de rechtverkrijgende zich jegens derden niet op de uit de inschrijving van het merk voortvloeiende rechten beroepen.

[Am. 39]

6. Wanneer ten aanzien van de dienst bepaalde termijnen in acht moeten worden genomen, kan de rechtverkrijgende de betrokken verklaringen tegenover de dienst afleggen wanneer het verzoek om inschrijving van de overgang door de dienst is ontvangen.

Artikel 23 Zakelijke rechten

1. Een merk kan onafhankelijk van de onderneming in pand worden gegeven of het voorwerp vormen van een ander zakelijk recht.

2. Op verzoek van een der partijen worden de in lid 1 bedoelde rechten ingeschreven in het register en gepubliceerd.

Artikel 24

Gedwongen tenuitvoerlegging

1. Een merk kan het voorwerp vormen van gedwongen tenuitvoerlegging.

2. Op verzoek van een der partijen wordt de tenuitvoerlegging ingeschreven in het register en gepubliceerd.

Artikel 25 Insolventieprocedure

Indien een merk betrokken is in een insolventieprocedure, wordt op verzoek van de bevoegde instantie een vermelding hiervan in het register ingeschreven en gepubliceerd.

Artikel 26 Licentie

1. Een merk kan het voorwerp zijn van licenties voor alle of voor een deel van de waren of diensten waarvoor het ingeschreven is en voor het geheel of voor een deel van het grondgebied van een lidstaat. Een licentie kan al dan niet uitsluitend zijn.

2. De aan het merk verbonden rechten kunnen door de merkhouder worden ingeroepen tegen een licentiehouder die handelt in strijd met een van de bepalingen van de licentieovereenkomst inzake:

a) de duur daarvan;

b) de door de inschrijving gedekte vorm waarin het merk mag worden gebruikt;

c) de waren of diensten waarvoor de licentie is verleend;

d) het grondgebied waarop het merk mag worden aangebracht; of

e) de kwaliteit van de door de licentiehouder vervaardigde waren of verrichte diensten.

3. Onverminderd het bepaalde in de licentieovereenkomst kan de licentiehouder een vordering wegens inbreuk op een merk alleen instellen met toestemming van de houder van dat merk. De houder van een uitsluitende licentie kan deze vordering echter instellen indien de merkhouder, na daartoe te zijn aangemaand, niet zelf binnen een redelijke termijn een vordering wegens inbreuk instelt.

4. De licentiehouder kan in de vordering wegens inbreuk die de houder van het merk aanhangig heeft gemaakt, tussenkomen om de door hem geleden schade vergoed te krijgen.

5. Op verzoek van een van de partijen wordt de verlening of de overdracht van een licentie betreffende een merk ingeschreven in het register en gepubliceerd.

Artikel 27

De aanvrage om een merk als vermogensbestanddeel

De artikelen 22 tot en met 26 zijn van toepassing op aanvragen om merken.

Deel 6

Garantie, kwaliteits-, en collectieve merken Artikel 28

Definities

Voor de toepassing van dit deel wordt verstaan onder:

1) Een “garantie- of kwaliteitsmerk” is een merk dat bij aanvrage als zodanig wordt omschreven en op grond waarvan de waren of diensten die door de merkhouder worden gecertificeerd met betrekking tot de geografische herkomst, het materiaal, de wijze van vervaardiging van waren of verrichting van diensten, kwaliteit,

nauwkeurigheid of andere kenmerken kunnen worden onderscheiden van waren en diensten die niet als zodanig zijn gecertificeerd;

2) Een “collectief merk” is een merk dat bij de aanvrage als zodanig wordt omschreven en op grond waarvan de waren of diensten van de leden van een vereniging die houder van het merk is, kunnen worden onderscheiden van de waren en diensten van andere ondernemingen. [Am. 40]

Artikel 29

Bijzondere bepalingen inzake collectieve, garantie- en kwaliteitsmerken

1. Lidstaten kunnen voorzien in de inschrijving garantie- of kwaliteitsmerken.

2. De lidstaten kunnen bepalen dat weigering van inschrijving, vervallen- of

nietigverklaring van garantie- of kwaliteitsmerken plaatsvindt op andere gronden dan de in de artikelen 3, 19 en 20 bedoelde, voor zover de functie van deze merken zulks vereist.

3. Een garantie- of kwaliteitsmerk dat wordt gevormd door tekens of benamingen die in de handel kunnen dienen tot aanduiding van de plaats van herkomst van de waren of diensten, geeft de houder niet het recht een derde het gebruik van dergelijke tekens of benamingen in de handel te verbieden, voor zover er sprake is van een gebruik

volgens de eerlijke gebruiken in handel en nijverheid. Met name kan een zodanig merk niet worden ingeroepen tegen een derde die gerechtigd is een geografische benaming te gebruiken.

Artikel 30 Collectieve merken

1. Lidstaten maken de inschrijving van collectieve merken mogelijk.

2. Verenigingen van fabrikanten, producenten, dienstverrichters of handelaren die overeenkomstig het daarvoor geldende recht bevoegd zijn om in eigen naam drager te zijn van ongeacht welke rechten en verplichtingen, overeenkomsten aan te gaan of andere rechtshandelingen te verrichten en in rechte op te treden, alsmede

publiekrechtelijke rechtspersonen, kunnen collectieve merken aanvragen.

3. In afwijking van artikel 4, lid 1, onder c), kunnen tekens of benamingen die in de handel kunnen dienen tot aanduiding van de plaats van herkomst van de waren of diensten, collectieve merken vormen.

Een collectief merk staat de merkhouder niet toe, een derde te verbieden om in het economische verkeer deze tekens of aanduidingen te gebruiken, voor zover er sprake is van gebruik volgens de eerlijke gebruiken in nijverheid en handel. Met name kan een dergelijk merk niet worden ingeroepen tegen een derde die gerechtigd is een geografische benaming te gebruiken.

Artikel 31

Reglement inzake gebruik van het collectieve merk

1. De aanvrager van een collectief merk moet het reglement inzake het gebruik daarvan indienen bij de dienst. [Am. 41]

2. Het reglement bepaalt welke personen het merk mogen gebruiken, onder welke voorwaarden iemand tot de vereniging behoort en onder welke voorwaarden, met inbegrip van sancties, het merk kan worden gebruikt. Het reglement van een in artikel 30, lid 3, bedoeld merk stelt het lidmaatschap van de vereniging die houder is van dat merk, open voor eenieder wiens waren uit het betrokken geografische gebied afkomstig zijn.