VBIJBIID EN DEMOCIATIE
Zoterelog 17 Decetnhr ' ' " • No. 179
Agenda Buitengewone Algemene
Jt
er gadering(Zie pag. 4)
WEEKBLAD VAN DE VOLKSPARTIJ VOOR VRIJHEID EN DEMOCRATIB
Mr J. · RUTGERS t
rt ebeel onae Partij en velen daarbuiten zul.
\.7 lea met ontsteltenis hebben vernomen, dat Mr J. Rutgers is overleden. Gedurende bijna een vierde gedeelte ener eeuw heeft hij in de politieke organisatie van liberaal Nederland eeó zeer centrale plaats ingenomen, eerst in de Libe·
rale Staatspartij en Vrijheidsbond, daarna in de Partij van de Vrijheid en ten slotte in de Volks.
partij voor V rijbeid en Democratie. V oordien had hij zich bewogen op het terrein der ge·
meentepolitiek.
Geboren op 21 November 1890 heeft hij zich in 1914 als jong meester in de rechteR naar het toenmalige Nederlands Indië begeven, waar hij gedurende een achttal jaren eerst bij de rechterlijke macht, daarna in de advocatuur werkzaam was. Teruggekeerd naar het moeder·
land vestigde hij zich als advocaat in Amster•
dam. Daar werd hij lid van de gemeente11aad. ea na de raadsverkiezing .van 19.~7 w:ed:\ou~r.
Het waren in 1927 spannende dagen in de Amsterdamse gemeentepolitiek De socialisten hadden de eis gesteld, dat hun van de zes wet·
houderszetels er drie zouden worden toegewe·
zen. De meerderheid van de Raad was van oor•
deel, dat dit een, in het licht der partijverhou- dingen, ongerechtvaardigd verlangen was en dat de sociaal-democraten met twee zetels had·
den genoegen te nemen. Tot ik meen tweemaal toe, werden twee hunner tot wethouder be- noemd; telkens bedankten de benoemden. Zo moesten de beide plaatsen wel door anderen worden ingenomen. Rutgers was een dergenen, die zich bereid verklaarden een dier zetels te bezetten. Hij nam daarmede tegenover de sterke socialistische oppositie een zware taak op zich en heeft deze op voortreffelijke wijze vervuld.
Zo wa'l hij in enkele jaren een figuur gewor·
den, waarop de Liberale Staatspartij wist voor belangrijk werk met vertrouwen een beroep te kunnen doen. Toen in 1930 de· functie van se·
cretaris van het Hoofdbestuur van de V rijheids- bond vaceerde, werd Rutgers daartoe benoemd.
Daarmede begon voor hem een periode van centrale politieke werkzaamheid, die alleen ten·
gevolge van de Duitse bezetting moest worden onderbroken.
Wie iets weet van politieke partijorganisatie, weet ook hoe belangrijk de positie is van de secretaris van het Hoofdbestuur van een politie- ke partij. Want in het wezen der zaak is de secretaris van het Hoofdbestuur de Partijsecre·
taris; Hij is het permanente centrale punt. Hij moet dag aan dag bereikbaar zijn. Van hem gaan de . draden uit naar alle delen van het land ea tot hem keren zij uit alle hoeken weer.
Meer dan van iemand anders hangt van hem
af of een krachtig partij-apparaat zal wordeR opgebouwd. Hoe groot de betekenis van zo'n apparaat is, behoef ik niet uiteen te zett~n. De tijd, dat kon worden volstaan met een aantal over geheel het land verspreide kiesverenigin·
gen met weinig onderling contact, is voorbij.
Zo'n losse organisatie mag voldoende zijn ge·
weest in de dagen van het oude kiesstelsel, on·
der het stelsel van evenredige vertegenwoordi·
ging zou een partij, die daarmede genoegen was blijven. nemen, verre beneden haar taak zijn ge·
bleven. Rutgers begreep dit maar al te goed en hij zag uitbouw en versterking der partij-orga·
nisatie als zijn dagelijkse taak. Zo kreeg hij allerwege de contacten, die voor het werk ener politieke partij zo belangrijk zijn.
Onder de Duitse bezetting kwam aan de regelmatige werkzaamheid der politieke partijen een einde. Zij werden teruggedrongen in de ille- galiteit. In het verborgene zette Rutgers zijn werk voort, totdat hij op 1 April 1943 door de bezetter werd gevangen genomen. Achtereen·
volgens waren Oranjehotel, gijzelaarskamp Haa·
ren en concentratiekamp Oraniënburg (Sach- senhausen) zijn deel. Wat dit betekende, behoef ik niet te schetsen. Rutgers had het geluk, dat hij, hoe verzwakt ook, mocht behoren tot hen, die het Hideriaanse kampregiem overleefden.
In Juni 1945 teruggekeerd in het bevrijde va·
derland vatte hij zijn politieke werkzaamheid ten spoedigste weder op. In de verwarring van de na-oorlogse tijd heeft hij er in niet geringe mate toe bijgedragen, dat de liberale partij- organisatie, ditmaal als Partij van de Vrijheid, weder op de been werd gebracht.
De Partij van de V rijbeid mag thans worden gezien als een overgangsfase. In Januari 1948, ging zij op in de Volkspartij voor V rijbeid en Democratie, waarin vroegere liberalen en vroe- gere vrijzinnig-democraten elkander wisten te vinden. Het was geen ogenblik aan enige twij-
fel onderhevig, wie de secretaris van de nieuwe partij zou moeten zijn. Rutgers was daartoe, als ik het zo mag uitdrukken, van rechtswege be·
stemd. Als voerzitter van deze partij heb ik hem gedurende een zevental jaren wn zeer na·
bij al~ secretaris aan het werk gezien. Hoe ver- heugend in die jaren de V.V.D. is gegroeid, ook blijkens haar successen bij de stembus, is zo van algemene bekendheid, dat ik alleen maar het feit behoef te constateren. Toen Rutgers op 1 Januari van dit jaar het secretariaat neerlegde, liet hij de partij in de meest bloeiende toestand achter. Dit heeft hij stellig als zijn mooiste ~
loning ervaren.
Helaas was Rutgers op het ogenblik van zijn aftreden physiek de oude al niet meer. Hiermede kom ik tot de tragiek vàn zijn laatste levensjaar.
Nadat wij in de zomer van 1954 afscheid had- den genomen van een Rutgers, die zich ver- heugde in het vooruitzicht van een welverdien- · de vacantie, bereikte ons weldra het bericht, dat hij op reis naar zijn buite~:tlands vacantieve~blijf
slachtoffer was geworden van een beenbreuk.
Het bleek spoedig, dat de gevolgen van deze breuk veel ernstiger waren dan zich aanvanke·
lijk had laten aanzien. Maandenlang lag Rutgers Ïf?- het Ziekenhuis Bronovo en zijn vrienden be·
gonnen het ergste te vrezen. Toen werd besloten tot een ernstige chirurgische ingreep. Het been werd geamputeerd. Daarmede scheen eerst het kwaad te zijn weggenomen en wij koesterden hoop op een geleidelijk herstel. Helaas heeft het zo niet mogen zijn. Aangetast door een vergif- tiging van de lever, is Rutgers op 13 December van ons heengegaan.
De Partij heeft het als een grote teleurstelling er~aren, dat zij in haar laatste algemene verga- dering geen afscheid heeft kunnen nemen van de afgetreden secretaris. Zij had hem zo gaarne nog eens onomwonden willen doen blijken van haar grote waardering voor hetgeen hij voor haar deed. Toen wij in de afgelopen zomer weer hoop kregen, dat het Rutgers beter zou gaan, rijpten bij ons plannen om in de algemene vergadering van het aanstaande voorjaar de schade in te halen. Thans is het uitstel tot een afstel geworden. Wij zullen Rutgers niet meer in ons midden zien. Wij kunnen niet anders meer doen dan eerbiedig zijn nagedachtenis eren. Vanzelfsprekend gaan daarbij onze gevoe- lens van grote deelneming uit naar Mevrouw Rutgers en haar kinderen en kleinkinderen.
Hen allen treft het verlies het zwaarst. Moge de vriendschap, die liberaal Nederland Rutgers' werk in grote dankbaarheid zal blijven geden·
ken hun tot een troost kunnen zijn.
P.J. OUD.
Flitsen van Het Binnenhof (I)
neze vierde wijziging van de Kies-wet is z.h.s. en met algemene stemmen aanvaard. Ook onze fractie heeft er haar medewerking dus aan ver- leend. Zij had echter w e 1 haar bezwa- ren.
De wijziging van de Kieswet • Woensdag bliift de verkiezings- dag • Stembus twee uur langer open - Oude herinnering~n aan verkiezingsavonden • Sportieve element weer wat versterkt?
Partiinamen boven de candidatenliisten • Striid om de naam? • De verkiezingen van 1956.
Zo waarschuwde prof. Oud ernstig te- gen een te veelvuldig wijzigen van de Kieswet. Deze nieuwe wet, welke van 1951 dateert, ondergaat (in vier jaar tijds dus) nu alweer haar vierde wijziging.
Gemiddeld een herziening per jaar - het is inderdaad wel erg veel!
Na de Grondwet is de Kieswet voor ons, als staatsburgers, stellig de belangrijkste wet. Zij geeft een nadere regeling van ons in de Grondwet toege- kende en gewaarborgde recht tot het aanwijzen van onze vertegenwoordigers in Kamer, Staten en Gemeenteraad.
Iedere wijziging daarin moet wel onze belangstelling hebben en deze is in voor- beschouwingen en discussies in de pers en in adressen aan de Kamers ook dui- delijk tot uiting gekomen.
Die belangstelling betrof vooral de do :r minister Beel voorgestelde verschu;- .ving van de verkiezingsdag van de tra-
ditionele Woensdag naar de Vrijdag.
Deze verschuiving is onder druk. van de Kamer (waaraan ook onze V.V.D.- fractie bij monde van de heer Oud heeft medegewerkt) n i e t doorgegaan en daarover verheugen wij ons.
Alleen reeds het feit, dat o.a. onze Joodse medeburgers (en ook de groep Sabbath houdende Christenen) daar- tegen gegronde bezwaren hebben, is vol- doende om ons over de terugneming van dit deel van de voorstellen te verheugen.
Mi·'ister Beel trok het, naar men gele- zen zal hebben, namelijk tijdens het Ka- merdebat in, toen er duidelijk geen meerderheid voor te vinden blee'k.
Er waren ook reële bezwaren vsn practische aard van de dag- en weekbla- den tegen Vrijdagse verkiezingen, maar nu de verschuiving naar de Vrijdag niet is doorgegaan, zullen we daar verder niet op ingaan.
• • *
0 1ze fractie is w e l meegegaan met het voorstel, de stembus in het ve1·volg twee uur langer open te hou- den - dus tot des avonds zeven uur.
Het gehele bedrijfsleven - kan men zeggen - had daar om gevraagd: de Stichting van de Arbeid en alle Kamers van Koophandel en Fabrieken.
De Verenigde Kamers van Koophandel en Fabrieken in Noord-Brabant schatten in haar adres de waarde van de gederfde productie door de verloren arbeidsuren en de desorganisatie in de werkzaambe- den vooral bij werk in ploegdiensten op /10 tot f 14 millioen. '
Wij geloven, dat aan deze bezwaren niet voorbij mocht worden gegaan en zo dacht ook de Kamermeerderheid erover.
Dit voorstel werd aanvaard met 36 tegen 24 stemmen.
Met onze V.V.D.-fractie stemden voor:
de P.v.d.A.-fractie (minus de heer Van Lienden), de .A.R. (minus de heren Bruins Slot en C. van den Heuvel), de C.H., de Staatk.-Geref. en twee leden van de K.V.P.-fractie <mej. Klompé en de heer De Graai!.
,"Het Vrije Volk", dat deze verlenging met twee uur als proef wel wilde aan- vaarden, schreef naar aanleiding van deze beslissing, dat in de practijk zal moeten worden nagegaan, in hoeverre bet later bekend worden van de verkie- zingsuitslagen een rem zal blijfken op het meeleven van de kiezers op de avond van de stemdag.
Wij geloven, dat het andersom ligt. Uit de jaren, dat wijzelf het. genoegen had- den, secretaris te zijn van de Amster- damse afdeling van de Vrijheidsbond (la- ter Liberale Staatspartij), herinneren we ons nog goed,- hoe (afgezien van de cij- fers van . onze eigen "ophaaldienst" m de stad zelve) de eerste uitslagen uit het land pas omstreeks tien uur in de avond binnenkwamen en de spanning toenam naarmate het middernachtelijk uur na- derde.
Bij de krantenbureaux verdrongen zien dan duizenden en de vergaderingen der politieke partijen waren druk bezocht.
Men kon eerst op zijn gemak zi.1n avonel- blad nog even inzien en dan zonder over•
haasting naar het eigen ,.hoofdkwartier'"
stappen, zoals we de plaats van samen•
komst plachten te noemen.
• • •
De op zichzelf natuurlijk bewonde- renswaardige mechanisatie, welke het vaststellen van de uitslag enorm heeft versneld, heeft in de na-oorlogse jaren deze "romantiek" stevk doorbro- ken. We i'.erinneren ons, hoe bij de laat- ste verkiezing (voor de Provinciale Sta- ten) de goed bezochte ledensamenkomst in Den Haag tegen 10 uur al begon te verlopen, omdat practisch alles al be- kend was.
De volledige uitslag van Amsterdam was al binnen voordat de grote meer- derheid der politiek geïnteresseerden in hun partijsamenkomsten waren versche- nen. Het was technisch een mooi ding
PROF. OUD ... bezwaren ...
(al bleken achteraf toch wel veel fouten te zijn gemaakt), maar het betekende voor de belangstelling op straat en in de samenkomsten de dood in de pot.
Wij geloven daarom, dat het precies andersom zal zijn als sommigen in pers- beschouwingen hebben tot uiting ge- bracht. Door de verschuiving naar zeven uur zal het hooqgtepunt van de spannin,;
weer komen te liggen in de uren tussen half tien en twaalf uur
De partijsamenkomste~ op de verkle- zingsavond zullen daardoor weer bett>r bezocht worden en op straat, voor de
·krantenbureaux in de grote steden zal de belangstelling weer toenemen. '
Wij achten dat een winstpunt, zoals we alles toejuichen, dat met behoud van het beginsel van het bestaande kiesrecht het sportieve element en de spanning b'j;j
de verkiezingsstrijd kan doen toenemen.
Wel zal moeten worden afgewacht, of de stembureaux in de uren tussen 5 en 7 vooral in de grote steden met een grote arbeidersbevolking, nu niet zullen wor- den overbelast en of de aanmeldingen om zitting te nemen in een stembureau niet zullen teruglopen. In zoverre zal men deze wijziging inderdaad voorlopig nog slechts als een proef kunnen zien.
Reeds thans doen wij op onze geest- verwanten. die gewend waren zich voor het zitting nemen in een stembureau be- schikbaar te stellen, een dringend be- r?ep, zich door die twee uur verlenging met te laten afschrikken.
Niet zo heel gelukkig was onze fractie- voorzitter ook met het openen van de mogelijikheid van vermelding van de partijman (of een aanduiding daarvan) boven de candidatenlijsten.
Nu was de heer Oud de laatste om de betekenis van de politieke partij ook maar in enigerlei opzicht te verkleinen.
Maar toch had hij liever - om het nu zó maar uit te drukken - dat de poli- tieke partij wordt gedragen door de ver- tegenwoordigers van de partij in de Ka- mer, dan dat omgekeerd eigenlijk de vertegenwoordigers zullen moeten wor- den gedragen door de naam van de poli- tieke partij.
Daarom zou hij zich wel zo gelukkig hebben gevoeld, wanneer men toch mP.ar n i e t het besluit had genomen; de na- men der partijen boven de lijsten te plaatsen en men de kiezers zou zijn b!\i- ven inprenten, dat het in de allereer<>te plaats gaat om de personen, die- worden gekozen tot lid van de Volksvertegen- woordiging.
Daar komt bij, dat er zeer wel moei- lijkheden kunnen ontstaan over de al dan niet handhaving van bijvoorbeeld veel op elkaar gelijkende namen (men denke aan de Katholieke Volkspartij en de vroegere Katholieke Nationale Par- tij), waarover in laatste instantie de Kroon, onder verantwoordelijkheid van de minister van Binnenlandse Zaken, zal hebben te beslissen.
Het was ondertussen ·duidelijl,, dat deze wijziging niet meer was tegen te houden en dat de overgrote meerderheid van de Kamer haar een verbetering achtte.
Verdere veranderingen <aangenomen.
dat ook de Eerste Kamer het ontwerp aanvaardt) zijn nog, dat de mogelijikheid om bij volmacht te stemmen voor schip- pers wat is verruimd en dat' de dag van de candidaa"tstelling voor Kamer en Ge- meenteraad is verwisseld. Het gevolg is, dat normaal Kamerverkiezingen in de toekomst zullen vallen in de tweede helft van Mei en die voor de Gemeenteraden in de tweede helft van Juni.
Voor 1956 geldt dat echter in de prac- tijk nog niet. Dan worden de Kamers immers ontbonden als gevolg van de Grondwetsherziening.
Minister Beel heeft laten weten, dat het streven is, de candidaatstelling in 1956 te bepalen op 8 Mei en dat de ver- kiezing dan' zal plaats vinden vóór l6 Juni. Dat zal dan wel betekenen, dat de Kamerverkiezing hoogstwaarschijnlijk zal worden gehouden op Woensdag 13 Juni.
A.
DEZE BURGER
zegt het wel aarzelend, maar niettemin m o e t het hem van achter de hagelwitte haag der tanden en van het warm-Hoppend hart; ik was het nou 'eris een keer helemaal n i e t eens met mijn volks\•ertegenwoordigers.
Ik was het niet eens met al mijn negen aanverwante parlementaire zielen, toen die tegen de uitbreiding van de beide Kamers der Volksvertegen-
woordiging stemden.
Da's nou maar onzin: e&. ander wil d'r 66Jc wel eens in.
Nu leunt gij, mijne dienstwillige vertegenwoordigers, wel zeggen dat er niet zo losjes met de goede Grondwet moet worden omgesprongen, maar u
hebt mooi praten, u z i I er al in, u leunt gemakleelijk zeggen dat de con- stit-utie goed genoeg is, zoals zij is, maar zoudt u 66X niet eens denken - aan mijn constitutie? Aan mijn maagbezwaren, gevolgen van het oplcróp- pen van allel! wat ik 66k wel eens publiekelijk omtrent de publieke zaak te berde zou willen brengen?
Begrijpt u niet, dat mijn geluid, dat. nu zo smoorlijk wordt algedempt onder de meedogenloze dikke deleen der volstre/cte anonimiteit, een geheel nieuw geluid - als dat van di~ ouwejongen op die gracht - zou zijn ln 'slands vergaderzaal en dat dat, op z'n zachtst gezegd, nèt zo goed gehoord mag worden als dat van onze Floris van Blokker "[ dat van onze Cornelis van den Middenstand?
llc trappel van ongeduld het dele op en neer. Maar néé, de negen zijn tegen. Géén uitbreiding, géén plaats voor die jongen, die maar langs de gracht loopt te fluiten en te fluiten, zonder dat iemand zijn deuntie hoort.
Nu is het. er toch doorgekomen. En nu krijgen wij er toch vijf bij. Maar nu is de aardigheid er af. Ik wil niet, dank zij Romroe en Burger, Tilanus en Schouten, op de plaats komen die m'n eigen vriendjes mij niet gunnen.
Z6 ben ik nu 66k weer niet. Graag of niet (zeg ik maar altijd) en al zou de heer Oud de hele dag aan mijn bel bellen om mij te smeken· op dat bankje achter hem plaats te nemen; ilc zou het niet doen.
Waar hij niet v a n h ar te welkom is, daar is geen plaats voor DEZE BURGER
H DECBMBER lt!JI PAG. SI
IN
DANKBARE HERINNERINGHet verscheiden van de oud-al- gemeen secretaria van onze partij heeft ook de leden van de Lande- lijke Middenstandscommissie diep geschokt. Sedert haar instelling bekleedde mr J. Rutgers het voor- zitterschap.
Op gemoedelijke, vlotte wijze leidde hij de vergaderingen, waar- door er steeds een prettige, vriend- schappelijke sfeer heerste. Zijn per- soonlijke visie, toegevoegd aan de samenvatting der discussies, ge- tuigde van gedegen kennis van het onderwerp en van zijn rijpe poli- tieke ervaring, zonder dat -evenwel invloed op de meningsvorming werd uitgeoefend. .
Was het dus een voorrecht on- der zijn leiding te mogen beraad- slagen, de adviserende arbeid van de commissie won nog aan beteke- nis, dank zij de nauwe relaties, welke haar voorzitter als partijse- eretaris met het hoofdbestuur en de Kamerfracties onderhield.
De leden van de Landelijke Mid- denstandscommissie, die bet diep moesten betreuren, dat hun voor- zitter als gèvolg Yan zijn ziekte was uitgeschakeld, Zl,\llen het ten volle met mij eens zijn, dat het be- richt van zijn verscheiden met grote ontroering werd vernomen, maar dat allen zich met dank- baarheid zijn sympathieke persoon- lijkheid en de vruchtbare samen- werking ten dienste van de libe- rale zaak gedurende zovele jaren zullen herinneren. Daarbij gaat onze deernis uit naar de nabe- staanden, die het grootste vel'lies hebben te dragen.
F. L. v. d. Leeuw, Secretaris der L.JI.C..
Wettelijke. verplichting tot onderhoud van
huizen
bij
devolgende huurronde
(Ingezonden)
Ik bezit in een middel grote stad ia Noord-Brabant 2 boven en 2 beneden-
woningen. die in totaal een b r u t • opbrengst van f 1800 per jaar oplevereiL
Mede in verband met de zachte dwan&.
die de 5 % huurverhoging meebracht,.
heb ik deze woningen uitwendig latea schilderen. Hiervoor ontving ik do«
tussenkomst van de beheerder een offer- te van f 2640. Daar dit wel hoog wa11, heeft de beheerder bij andere schilders ter plaatse offertes gevraagd.
Unaniem hebben zij echter medege- deeld, dat zij het hiervoor te druk had- den. Of dit de werkelijke reden was, of- wel dat een kongsie hun dat voorschreel, is natuurlijk niet uit te maken. Dit taai- ste is in de bouwwereld geen onbeke~
figuur.
Ik heb daarna aan een schilder te Amersfoort, die mij bekend was als zijD.
de kundig en betrouwbaar, prijsopgave gevraagd. Deze offerte luidde: f 1800 ea f 460 voor de extra onkosten wegens de verre afstand. Volgens hem was een of- ferte van f 1800 van een schilder ter plaatse behoorlijk betaald geweest.
Maar nu zal de ....,. verplichting - VOOI'
de huiseigenaar wel komen bij de vol- gende huurronde· tot· bet doen uitvoere11 van onderhoudswerken, onder dwiuw van de P.v.d.A. (lees N.V.V. ).
Een onvermijdelijk gevolg biervan zal zijn ofwel een ongeëvenaarde opbloei van kongsies, ofwel een overmaat vaa werk voor schilders, loodgieters enz., die beide het zelfde resultaat hebben, ~
een onbegrensde stijging van de onder- houdskosten der huurhuizen.
Nu is dit laatste wel te voorkomea, immers de regering stelle sleehts ambte- naren aan om alle offertes voor ondell'"
houd na te rekenen en dan natuurlijk ambtenaren, die controleren of de uilo- voering volgens de goedgekeurde offel'- tes geschiedt.
Weliswaar zal daardoor bet aantal ambtenaren vergr9ot worden, maar dal&
heeft het zijdelingse voordeel voor bo- vengenoemde partij, dat bet spreekwoo~
- wiens brood ik eet, wiens woord ilt spreek - zijn waarde toch nog wel be- houden zal hebben. Een figuur trouwe._, die in de - politiek op kort zicht - niêt onbekend is.
Amersfoort. Mr P. A. VAN DRIEST.
De J.O.V.D. en t.a.v. het
haar standpunt onderwijs
Een antwoord aan de heer Van Overklift
<Ingezonden)
In het nummer van S December van ons weekblad
•nd
eea. ~ouwin~ Tan debeer V au Overldlft, n.a.T. de onderwijsresolutie, die door de .J.O.V .D. op haar t10ngres iD. Groningen unaniem is aanvaard.
liet; is wel jammer, dat de schrijver van de critiek op deze resolutie klaarblijkelijk DO!r .reen ahollllé Is vaa het org-n vau de J.O.V.D. "De Driemaster"', anders zou laij misschien geen ingezonden stuk hebben behoeven te· schrijven.
. Alla ééa. v - de pestelijke vaders van de achtergronden van d - resolutie ben Ik er van ~gd, dU de heer Van Overkliftin het Novembernummer van "De Driemaster" reeds een duidelijk antwoord op practisch a.lle door hem gestelde vragen
sou hebbeu r;evonden in het aldaar door mij gepubliceerde prae-advieL
_ Het is noodzakelijk, gezien de inleidende woorden van de heer v. 0., om nog eens Dadrukkelijk vast te leggen, dat ondanks het nauwe contact tussen de J.O.V.D.- en
•e v.v .J).."fundicu,wrl~p, er geen enkele efficlële bindin~ is tussen deze beide
er~
De J.O.V.D. wil zich slechts bezinnen op de problemen van onze· maatschappij, zonder daarbij aan practische politiek te doen.
Het is dan ook verheugend, dat het hoofdbestuur van de' J.O.V.D. besloot;
het onderwijs in het middelpunt van de belangstelling te plaatsen op het Gro- ninger congres.
Ik moet aannemen, dat de heer v. 0.
niet meer tot de jongeren behoort, in- dien ik althans zijn mening, dat de con-
Ledenwer.factie:
clusies van de resolutie te onwerkelijk en te progressief zijn, nader beschouw.
Jonge mensen mogen niet verstard zijn met soms onwerkelij:k lijkende idea- op aanstaande medestrijders, die nog vol zijn met soms onwerkelijk lijkende idea- len, is een dode partij. ·
Het is dan bovendien nog zo, dat de h:i de resolutie genoemde punten in werkelijkheid· aan het begin van hun verwezenlijking staan.
Ik moge dan ingaan op de argumenten
UW LAATSTE KANS
Breng de Liberalen thuis in de V.V.D.
de krachten der vrijheid Bundel
Reus. dit ta Uw laatste kans om bet j - r 1955 nog met een goede a-d voor Uw partij af te sluiten. Talloze .actieve partijleden gaven reeds hun bestie krachten allll oaze ledenwerfcampagne.
De resultaten zijn dan ook niet ultge-
·tt~even, maar Iaoc no,r, niet alle leden hebben reeels datgene gedaan wat za
- t e n d - , a.I. aleuwe leden werven.
Laat een ieder die dit leest, thans op zlch nemen v6ór oudejaarsavond 1955 toch mllllltens nog één lid voor de partij . - te breng-. DieJenen die vaa -
lllnc zijn, dat bet aanbrengen van 6éD lld uiteindelijk veel te weiD.lg is, mogeD er natuurlijk Dleel' aanbrengen.
De ~ over de JII!UPid Deeem·
ber ontvangt eea. televisie-toestel.
. DIT WORDT UW LAATSTE KANI!J!
De dank is aan • s
Vaa mevrouw F. K. Stikker-Bienka te Emmeloord, die in de u.ancl NoveQI- ber met lZO nieuwe leden winnares werd vaa bet televiBietoestel, ontvingen wij .W.rstaaad IIChrijven:
,.Aan het l»estuur vaa de Volksparta voor Vrijheid en Democratie.
Als blijk vaa erkentelijkheid voor het mooie televillle-toestel, dat ik van U, in verbaad met de ledenwerfactie over de maand November, mocllt ontvangen, bied Ik U hierbij nog vijf Dieuwe leden aaa. Met vriendelijke
groeten, hoogachtend Mevr. F. IL Stikker-Rienks."
Vanzelfsprekend stellen wij deze dankbetuiging, vergezeld van weer vijf nieuwe ledea op bultengewoon hoge prijs, boewel wij hierbij zouden willen opmerken, dU de dank voor deze 125
nieuwe leden, p!heel aan ons is.
Grootscheepse propaganda·
actie in Kamercentrale Den Helder
Op verzoek van het bestuur van de afdeling Heiloo kwam j.l. Zaterdag 10 December het bestuur van de Kamer-
-trale Den Helder iD. AIInnear ter vergadering bijeen.
In deze vergaderlD&", waar mede was uitgenodigd de organisator-propagandiSt der partij de heer L. van V._rdingen, werd door het bestuur yan de afdeling Heiloo een voorstel gedaan om in de provincie Noord-Holland benoorden het U te komen tot een grootscheepse .1&- denwerfcam(I&I'De.
Gezien de prachtige resultaten die door deze afde1ing op kleiner terrein waren bereikt (een verdubbeling van het aantal leden der afdeling) vond het plan, zoaJs dit door de heer M. E. Daan werd voorgedragen,· allerwege Instem- ming. In de kop van Noord-Holland start nog dit jaar een zeer Intensieve ledenwerfactie.
Deze week werden ook weer vier bOe- kenbonnen ad f 10 venonden. Tweemaal
aa.n b6t lOOste nlenwe Ud en. tweemaal aan de aanbrengei'B hiervan.
Het betreft hier de nieuwe leden J. J.
Molema, Langestraat 91 te Noordhorn.
aangebracht door A. Bolhuis. Klincke- malaan 1%0 te Zuidhorn en meVI'OUW J.
B. de Jonge-Sol, Welierzandweg lS te Bant N.O.P., aangebracht door mevr.
Stikker-Bienks.
Een televisietoestel als beloning voor de kampioenledenwerver
over de maand December
die de heer v. 0. tegen de nrschiliende punten van de resolutie aanvoert:
Ad. 1. Het schoolgeld, dat geheven wordt op dit moment, betreft slechts de leerlingen van 3e en hogere klassen van het vervolgonderwijs (in het algemeen dus de boven de 14 jaar oud zijnde leer- lingen).
Het is toch niet reëel, te veronderstel- len, dat de ouders, die hun kind onder- wijs laten geven (vrijwillig), niet, bereid zijn een oUer te brengen.
Het derVen van inkomsten van het studerende kind, en de kosten van le- vensonderhoud vormen reeds een dus- danig offer, dat het vragen van een schoolgeld voor de financieel zwakkeren (en dà.t zijn niet de arbeiders of ·kleine middenstanders alleen!) sleëhts een on- nodige verzwaring betekent.
Ieder kind heeft recht op het krijgen van een passende opleiding, ongeacht de welstand van zijn ouders.
Het is,Jn.i. een miskenning van de in- zichten van de leraren aan de scholen, dat de heer v. 0. veronderstelt, dat nog meer minder (geestelijk) slecht mate- riaal de scholen bezet zal houden.
Dat onwaardige materiaal (we spre- ken hier n.b. over kinderen!) moet dan toch steeds zijn overgegaan om nog op de school te mogen blijven!
Ad . .2. In het prea-advies van de J.O.
V.D. is uitvoerig betoogd, dat uitbrei- ding van de leerplicht tot 18 jaar (zoals in het buitenland reeds voorkomt!) niet moet betekenen, dat iedereen tot 18 jaar naar school moet gaan gedurende de gehele week. Integendeel, slechts de leerlingen van de reeds nu bestaande dagscholen zullen dit (blijven) doen.
Wat de leerplicht- uitbreiding beoogt
De leerplichtuitbreiding beoogt slechts o.m de jeugd van 14--18 jaar, die nu niet meer de school bezoekt op te vangen en in de dan juist zo moeilijke puberteits- jaren te binden door het geven van ver- plicht part-time onderwijs gedurende b.v.
1 dag per week.
Het part-time onderwijs zal juist de kinderen, die geen "studiehoofd" hebben op kunnen vangen door het aanbieden van een anders gericht onderwijs.
Daarnaast ~ de leerplicht het kind beschermen tegen het ook nu nog voor- komende ontijdig afbreken van de stu- die (hetgeen ik uit eigen ervaring kan aantonen) omdat de ouders eindelijk wel eens geld willen "zien" van hun spruiten.
Ad. 3. De inschakeling bij het beheer van de openbare school is thans in han- den van de (politieke) gemeenteraad.
Dit in tegenstelling met het beheer van d.e bijzondere scholen, dat uitsluitend ge- schiedt door felle voorstanders van de eigen school.
Momenteel kan een openbare school een gemeentebestuur als "beheerder"
treffen, dat een fervent tegenstander van het openbaar onderwijs is. Een niet erg benijdenswaardige en onrechtvaar- dige situatie!
Inschakeling van de voorstanders van het openbaar onderwijs bij het belleer van de openbare school, b.v. door insch~
keling van een 1100rt adviesraad zal juist de verpolitieking en omslachtigheid te- gengaan.
De lijn op de scholen zelf wordt trou- wens bepaald door het hoofd der school, In overleg met de leerkrachten, zodat de vrees voor "snode verschijnselen en sen- timenten van de dag" van de heer v. 0.
wel zeer niet ter zake doende ia.
Ad. 4. Het is ongelooflijk, dat er nog velen zijn, die iemand voor te progres- sief verklaren, indien hij meent, dat de lichamelijke opvoeding naast de geeste- lijke training noodzakelijk is bij alle tak- ken van onderWijs.
Men is toch wel bij de verandering der tijden ten achter gebleven, indien men het niet als vanzelfsprekend beschouwt, dat de jeugd (want daar gaat het hier om) voor een gezond leven noodzakelij- kerwijs ook lichamelijk gunstige coltdi- ties moet verkrijgen.
Juist onze studerende, jongeren, die vaak maar te weinig vrije tijd hebben om ook nog clubs te bezoeken, moeten gelegenheid hebben de noodzakelijke lichamelijke ontspanning en zorg te ver~
krijgen.
Ad 5. Onder culturele vorming ver- staan we in onderwijskringen in het al-
l'J D:IICI!lMBI:R ltA - PAO. I
la verband met de komende feestdagen zal het eerstvol- gende nummer van ons weekblad vroeger verschij- nen dan gewoonlijk.
Kopy voor dit nummer dient u i t e r I ij k Dinsclagmorgea a.s. (eerst postbestelling) in het bezit te zijn van de re- dactiesecretaris G. Stempher, Prinsengracht 1079 te Am- sterdam.
gemeen het bijbrengen van waardering voor de kunstuitingen en de culturhisto- rie.
. In kan niet aannemen, dat de heer v. 0. hiertegen bezwaren zou hebben.
Wat is maatiiChappjjleer?
Zijn angst voor de lessen in maat- schappijbeschouwing op de school ge- tuigt van een wantrouwen t.o.v. de Ne- derlandse onderwijzers en leraren.
Maatschappijleer is niet noodzakelijk alleen maar "politiek in de school". In- tegendeel, het gaat hier om het wekken van belangstelling voor de geestelijke waarden van onze huidige maatschappij, De eerlijke leraar (en hieronder mag ik toch de grote meerderheid van mijn collega's rel'<enen) heeft hierbij geen be- hoefte aan het voeren van politieke pro- paganda voor eigen partij of denkbeel- den.
ad 7. De J.O.V.D.-resolutie wenst tot uiting te brengen, dat ieder die geschild is voor het volgen van hoger onderwijs, de mogelijkheid moet hebben om, on- geacht zijn financiële draagkracht, deze studie te volbrengen.
Het brengen van offers zal daarnaast toch blijven bestaan.
De student immers kan pas op vrij late leeftijd overgaan tot het sticllten van een eigen gezin en moet nog beginnen met het opbouwen van een carrière op een leeftijd, waarop vele anderen reeds een ruime levenservaring hebben kunnen opdoen.
Nogmaals. het volgen van onderwijs behoort niet een gunst te zijn, maar een recht voor ieder kind en jong mens, dat hiervoor de capaciteiten bezit.
Met de punten 6 en 8 H!) ging de heer v. 0. accoord, rest mij slechts mijn leed"
wezen erover te moeten uitspreken, dat de heer v. 0. blljkens het slot van zljn ingezonden artikel slechts bereid is gel- den beschikbaar te stellen voor de gees- telijke opvoeding van onze jeugd, indien hij daar ook een toekomstige bate uit ken verwachten.
De inzender kan gerust zijn, verbete- ring van het onderwijs geeft een grotere kans op het vinden van levensgeluk voor onze jeugd.
Groter levensgeluk is niet in geld uit te drukken, het is eenvoudig onbetaal- baar!
De heer v. 0. wil, zonder boosaardig- heid beweren, dat de J.O.V.D.-resolutie afkomstig had kunnen zijn van een so- èialistische partij. Hij vergist zich; vóór
het openbaar onderwijs vecht in open- baarheid slechts de V.V.D.
De heer v. 0. verwart de begrippen
"socialistisch" en "sociale rechtvaardig- heid".
J.O.V.D. en V.V.D. zijn er terechttrots op, dat de sociale rechtvaardigheid be- hoort tot de steunpilaren waarop zij haar liberale geestelijke organisaties veli- tigden.
Men noemde de socialisten indertijd door haar felle strijd vaak ,,vuurrood".
Welnu. naar mijn mening heeft de J.O.V.D. door haar overpeinzing van de huidige onderwijsproblemen bewezen niet vaalblauw maar bruisend vuur- blauw te zijn!
P.C. BOEVé.
Op zeer gunstige voorwaarden le Hwotheek vanaf S*%
en voor de boerderijen vanaf 3:14%
Offerte zonder verplichtingen
Alg. Assurantiekantoor van Asbeck
Diepenhelmseweg Sl GOOR tel. K 15470-816 b.g.g. 896
