'""' , , • ..;., ... -~ ~r.t~
l,.nL .r.~ .:1 ~~~~~~·.•
OOCUMENTAliECENTRU~
NEDERLA~OSE POLITIEK
PAR11J!M
Agenda, Scholing en
Vorming. Mededelingen 2 Aandacht voor alleenstaanden 3 Eindelijk: interview met Stijn 4 0'66 over de Miljoenennota 5 CONGRESINFORMATIE 6 en 7 De cijfers van het D'66-
alternatief 8
l
Het gaat uitstekend!
Het gaat uitstekend. Dat is weer eens een ander geluid vanaf deze voorpagina. Jaren van proberen en blokkeren gingen voorbij voordat begin maart van dit jaar eindelijk een D'66-jongerenorganisatie van start kon.
De Jonge Democraten (JD) zijn er gekomen omdat een aanzienlijk deel van de jongere leden van de partij het gevoel had dat D'66 van dé jongerenpartij bij uitstek, bin- nen tamelijk korte tijd geworden was tot een licht grijzende vriendenclub. Het .. meedoen" door jongeren in zo'n
club was niet zo eenvoudig als het werd voorgesteld. De partij slaagde er niet meer in nieuwe kiezers voor zich te interesseren, laat staan aan zich te binden. De aanvanke- lijk door ons ouderwets en anti-emancipatoir gevonden structuur van andere partijen, dwz partij plus jongerenor- ganisatie bleek helemaal zo gek nog niet: in de jongere- norganisatie doen jeugdige leden een hoop ervaring op die hen en hun partij uiteindelijk vooruit helpt.
De JD is nu halverwege oktober, Nederlands snelst groei- ende jongerenorganisatie. Het gaat dus uitstekend en niet alleen met het ledenaantal. Het runnen van een vere- niging is meer. Je wilt jongeren die interesse tonen en politiek actief willen zijn daarvoor de mogelijkheden bieden.
Inderdaad, een gigantische klus. Zo uitstekend als het nu gaat had waarschijnlijk niemand van ons, niemand van u en zeker niemand daarbuiten verwacht. Voor mij is het wel het bewijs, dat wanneer je met z'n allen iets ontzet- tend graag wilt en daar dan ook op een positieve manier veel energie in steekt het ook kàn. Je moet daarbij dan wel je doelstellingen duidelijk voor ogen houden.
De JD is zonder een cent WVC-subsidie nu al groter dan vergelijkbare jongerenorganisaties die wel ettelijke tienduizenden guldens toegestopt krijgen, soms jaren
lang. Bovendien borrelt en bruist de JD: er zijn werkgroe- pen, er functioneren regio's. we geven een alom waarde- ring oogstend tijdschrift uit. we organiseren themada- gen, discussieavonden, Straatsburgexcursies en ieder- een zal dat weten ook. De helft van de mensen die dit alles op poten zet. bijeenkomsten bezoekt. kortom lid is, is geen lid van D'66. Conclusie: die jonge kiezers waren zonder JD
in ieder geval verloren gegaan, omdat de partij hen te weinig aanspreekt.
De andere helft is wellid van D'66.
Hoe dan ook: we willen met z'n allen ontzettend graag iets moois van de JD maken, maar we willen met z'n allen ook heel graag dat daarachter een niet in zichzelf mompe- lend, zichzelf de put in pratend D'66 staat. Dat is nu wel het geval. dat moet veranderen. D'66 heeft een eigen plaats in de Nederlandse politiek; laten we daar dan ook weer opnieuw een gezicht aan geven. Mompelen, dat verstaat niemand en in de put zitten écht geen kiezers.
Er zijn veel Democraten die menen dat de .. oude" profile- ringspunten hebben afgedaan. Ten onrechte. De onge- bonden positie van de partij vraagt inzet voor een snelle, maar samenhangende verandering van de verzuilde mediawereld. Inzet voor een effectievere milieubewe- ging. Inzet ook voor de verbetering van de invloed van de kiezer op de politieke besluitvorming. Maar ook andere maatschappelijke problemen roepen om een niet-conven- tionele aanpak. Toenemende criminaliteit los je niet alleen op met het spreekwoordelijke blik agenten. Bezui- nigen is noodzakelijk. maar niet weer uitsluitend ten koste van uitkeringsgerechtigden en ambtenaren. Als we weer met z'n allen gaan geloven dat we ons met dit soort zaken moeten gaan bezighouden . . . dan lukt dat ook.
Paul Hulst, voorzitter Jonge Democraten
lDfHlN
De uitgave van de Democraat ge- schiedt onder verantwoordelijkheid van een door het Hoofdbestuur be- noemde redactieraad.
Samenstelling: Ellen Beek, Ewout Cassee, Jan Goeijenbier, Roei Hes- kamp, Marie-Louise Tiesinga, Ed Veenstra, Martin Voorn, Mieke van Wagenberg.
Kernredactie: Jan Goeijenbier, Roei Heskamp, Martin Voorn.
Eindredacteur: Roei Heskamp.
Correspondentie, kopij e.d. richten aan het redactiesecretariaat:
Bezuidenhoutseweg 195, 2594 AJ Den Haag.
De Democraat
De Democraat wordt gratis toegezon- den aan de leden van D'66. Niet-leden kunnen zich abonneren voor f 35,- per jaar. Losse nummers zijn à 2,50 per stuk verkrijgbaar bij het secreta- riaat.
De Democraat verschijnt IS maal per jaar. Hetvolgendenummer(nr. 13+ 14 '84) verschijnt op 21 november 1984.
Kopij data: dinsdag 6 november, 12.00 uur.
Advertentietarieven:
lil pagina: f 2000,- l/2 pagina: f 1200,- l/4 pagina: f 750,- 1/8 pagina: f 450,- l/16 pagina: f 275,- Oplage: 8500 ex.
Druk: Brouwer Offset BV /U trech I Vormgeving: Hans Hohmann Partijsecretariaat
Bureau SWB D'66 Bureau PSVI D'66 Bezuidenhoutseweg 195 2594 AJ Den Haag Telefoon: 070-858303 giro 1477777
Partijvoorlichting: 070-858303/832468 Fractievoorlichting: 070-614911, tst3271
.. De Groene Lijn": 070-850788
2
'f'~N~fll~---~
17 oktober: OPRICHTINGSVER- GADERING Jonge Democraten re- gio Amsterdam; 20.30 uur, SSRA- gebouw, Leidsegracht 108, AM- STERDAM.
Gast: Ernst Bakker
19 oktober: forumavond van de Jonge Democraten over de (verge- ten) oorlog in Eritrea: 19.30 uur, .. De Rade hoek", Herebinnensin- gel39, GRONINGEN.
20 oktober: D'66-RADIOUITZEN- DING; Hilversum 5 (vijf), l8.20- l8.30uur.
23 oktober: forum van de Coorn- hertstichting in GOUDA, Coorn- hertgymnasium, 20.00uur. The- ma: .. Nederland op de grenzen van de (on)verdraagzaamheid".
Voor D'66: Maarten Engwirda.
24 oktober, 10.00 uur: sluiting in-
SlHlLING EN VORMING
Weekend "bijtanken" voor D'66-raadsleden
Vrijdagavond: .. Waar doen we het nog voor?"
Discussie met medewerking van Jan Glastra van Loon.
Zaterdag: Perscontacten en interviewtraining.
Videotraining met medewerking van een parlementair journalist.
Zaterdagavond: Gemeenteraadsverkiezingen 1986.
Voorbereiding, hoe stimuleer je het eigen kader, samenwerking met andere partijen, eigen lijst.
Zondag: Rollenspel.
Gemeenteraadsvergadering o.l.v. Mieke Bloemendaal (D'66-burge- meester Maasland) waarbij de tweede termijn wordt geoefend.
Plaats: Kerken Wereld, Driebergen.
Datum: vrijdagavond 2- zondag 4 november 1984.
Prijs:
f
95,- per persoon (alles inbegrepen behalve drankjes).Inschrijving: PSVI D'66, Bezuidenhoutseweg 195, 2594 AJ Den Haag, 070-858303.
"Handboek voor
Besturen" en "Publiciteit in de Politiek"
Eens rustig nalezen wat er van een bestuurder van D'66 wordt verwacht? In het Handboek voor Besturen staat het allemaal. Vijf hoofdstukken over de functie van politieke partijen in het alge- meen, de politieke functie van be- stuurders, de organisatorische, de financiële en de externe (pu- blicitaire) functie.
In de laatste plaats kunt u zich nog eens extra verdiepen in het Handboek Publiciteit in de Poli- tiek.
Beide handboeken zijn voor
f
2,50 per stuk (exclusief verzendkos- ten) te bestellen bij het PSVI D'66, Bezuidenhoutseweg 195, 2594 AJ Den Haag, 070-858303.Ook verkrijgbaar op het congres.
"Tussen Droom en Daad"
Ook aan dit boek heeft het PSVI D'66 haarmedewerking verleend.
Hoe kan door deelname aan de macht een partij in één jaar zo- veel verliezen? Die vraag is van- uit veel gezichtspunten te beant- woorden. Om geen eenzijdige verklaringen te krijgen zijn feiten en meningen nodig. De auteur, Joris Backer gaat hiernaar op zoek. Over het ontwaken uit de droom praten de bewindslieden die voor D'66 optraden en de voor- zitters van de Eerste en Tweede Kamerfractie, Glastra van Loon en Brinkhorst. Zij geven inzicht in hun ergernis, in hun isolement soms, in de verhoudingen met de pers.
Nu:
f
2,50 per stuk (exclusief ver- zendkosten).Ook verkrijgbaar op het congres.
Advertentie REGIO GELDERLAND
ARV 19 november 1984- Hotel Haarhuis- Arnhem Aanvang 19.30 uur
AGENDA
l. Opening door regiovoorzitter Jan Klein.
2. Benoeming kongresleiding, stemkommissie, notulist.
3. Presentatie en verkiezing van le regiosekretaris.
emancipatiecoördinator, 4. Provinciale politiek: Ze publici te i tscoördinator.
a. verslag door het RB over de uitvoering van het provinciaal programma,
b. terugblik door de fraktievoorzitter over de laatste 2Y, jaar, c. ..Hoe nu verder, provinciaal???", diskussie aan de hand
van de stukken in het regionieuws,
d. aanbevelingen van de ARV m.b.t. provinciale politiek, 5. Actuele situatie D'SS:
sprekers: Jan Klein- regiovoorzitter.
Werner Uerz- regio HB-lid.
6. Stemmingen.
7. Rondvraag.
8. Sluiting.
Toelichting:
ad 3. dele regiosekretaris treedt af en is niet herkiesbaar. De emanci- patiecoördinator en 2e publiciteitscoördinator zijn nieuwe funkties.
ad 4. Het RB heeft besloten om de ARV in dit najaar grotendeels te wijden aan de provinciale politiek. De afdelingen en leden wordt dan ook verzocht om zich na de AL V te buigen over dit onderwerp. Het regionieuws zal rond 1 november verschijnen. Zodra de teksten gereed zijn zullen ze ook aan de afdelingssekretarissen worden gezonden.
ad 5. N.a.v. de recente diskussie in de partij willen RB en het HB-lid de leden informeren over haaraktiviteitenen standpunten terzake.
Het is mogelijk hierover te diskussiëren en ook moties in te dienen . Kandidaatstellingen en moties moeten zijn ingediend voor 17 november 12.00 uur en worden gezonden aan:
Hogenendseweg 32, 6942 DV Didam, tel. 08362-6489 of 085-562933.
zendingstermijn actuele politieke moties en moties/amendementen met betrekking tot de bijgestelde begroting.
25 oktober: vergadering HOOFD- BESTUUR; l9.30uur, Jaarbeurs- congrescentrum, UTRECHT.
26 en 27 oktober: 39ste ALGEME- NE LEDENVERGADERING, .. DE FLINT", AMERSFOORT.
2, 3 en 4 november: weekeinde voor RAADS-IST ATENLEDEN van D'66. Informatie bij het PSVL 070- 858303.
3 november: D'66-RADIOUITZEN- DING; Hilversum 5, 18.20-18.30 uur.
8 november: vergadering HOOFDBESTUUR; l9.30uur, Jaar- beurscongrescentrum,
UTRECHT.
8 november: afdelingsvergade- ring in CAPELLE a/d IJSSEL met als gast: Louise Groenman.
10 november: Landelijke bijeen- komst over kiesrecht voor niet- Nederlandse ingezetenen; 10.30 uur, Hotel Smits, Utrecht.
10 en ll november: 2de Algemene Ledenvergadering JONGE DE- MOCRATEN; l2.00uur, Jeugdher- berg, .,Ridder hofstad Rhijnau- wen", Rhijnauwenselaan 14, BUNNIK. Gasten: Ineke Lambers, Jan Glastra van Loon en Marcus Bakker.
17 november: D'66-RADIOUIT- ZENDING; Hilversum 5, l8.20- l8.30uur.
17 november: vergadering AD- VIESRAAD; 10.30uur, Jaarbeurs- congrescentrum, UTRECHT.
MEIJEDELIM;EN
Nicaragua
.. Wederopbouw land afgebouwd- Nederlandse samenwerking met Nicaragua" is de titel van een rapport dat het Nicaragua Komi- tee Nederland, naar aanleiding van de Herijkingsnot a van minis- ter Schoo, uitbracht. Aan de hand van enquêtes en interviews met betrokkenen is vijf jaar Neder- landse ontwikkelingshulp geëva- lueerd. Het rapport is te bestellen door overmaking van
f
7, 50+ f
2,30 (porto) op giro 5352767 ten namevanNic. Kom., vanSpeyk- straat 21, Utrecht, o.v.v . .,rap- port".Nieuwe uitgave
Herman Dam veld: .. Kernenergie, verlichting of conflict". Uitgave van de Milieufederatie Gronin- gen, 157 pagina's. Hoofdstukken over: kernenergie en overheid, kernenergie, maatschappij en wetenschap, voorgeschiedenis brede maatschappelijke discus- sie, kosten van kernenergie, elec- triciteitstarieven in binnen- en buitenland, het atoomafval en de zoutkoepels.
Het boek kan besteld worden door
f
13,25 (inclusief porto) over te maken op gironr. 2999383 van de Milieufederatie Groningen, Em- masingell5, 9726 AJ Groningen.Indien men het boek afhaalt bij de Milieufederatie kost het
f
9,-.Individualisering
De Nederlandse Vereniging voor Vrouwenbelangen organiseert in het kader van haar negentigjarig bestaan een studie- en informa- tiedag: .. Individualiseren: niet om te keren" (Kosten en baten van de individualisering).
Datum: 3 november 1984 van 10.00 -l6.00uur.
Plaats: Jaarbeurscongrescentrum te Utrecht.
Deze dag wordt georganiseerd naar aanleiding van het Lustrum- thema: .,de ontwikkeling van de zelfstandigheid van de vrouw", en heeft tot doel informatie te ver- strekken en ideeën uit te wisse- len, ter ondersteuning van toe- komstige beleidsoverwegingen en -voornemens.
Het septembernummer van het blad .. Vrouwenbelangen" zal ge- wijd zijn aan dit thema.
Aanmelding en inlichtingen iedere dinsdag en donderdag van
10.00-14.00 uur telefonisch nr.
071-155063 bij bureau Vrouwenbe- langen, Rijnsburgerweg 28, 2333 AA Leiden.
Krugerrand- bloedgeld voor apartheid
Het Komitee Zuidelijk Afrika start deze maand een actie tegen de verkoop van Krugerrands door Nederlandse banken.
Nadere informatie over de actie bij Komitee Zuidelijk Afrika, O.Z.
Achterburgwall73, 1012 DJ Am- sterdam; tel. 020-27080 l.
Daar kunt u ook het actiemate- riaal bestellen: folders, affiches, stickers, maar ook een fototen- toonstelling of een diaserie.
Afdelingsbesturen: iets voor de volgende ledenvergadering?!
Openbrief
schuldenproblematiek
Een Open Brief aan de Neder- landse regering over de schulden van de Derde Wereld en wat Ne- derland daar aan kan doen, is op initiatief van de NlG-vereniging opgesteld door een vijftal hoogle- raren en een tiental organisaties.
Naar aanleiding van de jaarver- gadering van het Internationale Monetaire Fonds en de Wereld- bank. wijzen de opstellers op de verantwoordelijkheid die ook de Nederlandse regering heeft voor de uitzonderlijk slechte economi- sche situatie van ontwikkelings- landen.
De Open Brief is opgenomen in een brochure van 24 pagina's, sa- men met een achtergrond-artikel over oorzaken en gevolgen van de schuldenproblematiek voor de positie van de Derde Wereld. De brochure is te verkrijgen door overmakingvanf 3,10(incl. por- to) op giro 5453 ten name van NlG- vereniging, l ste Helmersstraat 106, Amsterdam, o.v.v ... Schul- denbrief".
=DENIDlAtJ
ZELFDESTRUCTIE
"De" brief: over de procedure of op de man?
Understatement: Als het de procedure was dan kwam de boodschap niet he- lemaal goed over.
Mocht de bedoeling dan niet duidelijk geweest zijn, het effect was wel dui- delijk: D'66 steekt z'n aanvoerder een dolk in de rug.
Het is niet de eerste keer dat D'66'ers elkaar in de volle openbaarheid in de haren vliegen, onder meesmuilend gelach van de politiek, de media en de kiezers.
IsD'66 een partij met harakiri-neigin- gen? Laat D'66 zichzelf ontploffen in plaats van "het verouderde maat- schappelijke bestel?"
In elk geval blijkt uit alles een gren- ze(n)loze naïviteit waar het de media betreft.
De media smullen van de ruzies en zullen niet nalaten D'66 nog meer de grond in te boren, als het al niet drijf- zandis.
En via de media komen we bij de kiezers. En die laten ons nu pijnlijk in de steek.
Er moet iets gebeuren, oké.
Maar elke aanval op Maarten Engwir- da (en de fractie) kunnen we missen als kiespijn.
En elke actie (of reactie) mag wel eens 'n keertje beter voorbereid worden, voordat-ie op straat komt te liggen.
Wat moet de kiezerdenken van een club, die er in eigen huis een rommel- tje van maakt en z'n eigen leider te grabbel gooit?
Of willen we dood?
Dan heb ik een suggestie: hoe kunnen We snel iets bedenken wat zo stom is, zo stom dat begrafenisondernemer In- enmee al besteld kan worden?
En dat het door Maarten in De Tijd aangekondigde grote afscheidsfeest meteen kan beginnen.
Proost!
Martin Voorn
3
Alleenstaanden meest gediscrimineerd
De "melkkoe" in de Nederlandse samenleving
Echte minima, meerjarige echte minima, etnische minderheden, bijstandsmoe- ders, gehuwde alleenverdieners en al- leenstaanden. Welke groep hoort niet in dit rijtje thuis? De alleenstaanden, zegt Lenie de Zwaan, sociaal-economisch ad- viseur van het platform van organisaties voor alleenstaanden. Want alleenstaan- den staan niet in de belangstelling ... Al- leenstaanden vormen de meest gediscri- mineerde groep in Nederland. Erger dan de etnische minderheden. Jazeker. De agressie tegen alleenstaanden is alleen niet met het blote oog zichtbaar. Alleen- staanden gelden als inkomensbron voor de herverdeling van ongehuwden naar gehuwden."
Bert Bakker, medewerker van Louise Groenman, praat met Lenie de Zwaan over .. De melkkoe in de Nederlandse sa- menleving".
Lenie de Zwaan, beleidsambtenaar op het ministerie vanVolkshuisvesting, kersvers afgestudeerd sociaal-psycholo- ge en sinds enige maanden lid van D'66.
In die paar maanden is zij een onver- moeibaar pleitbezorgster voor alleen- staanden geweest. In het PSVI en het SWB werkt zij mee aan een studiedag (zie elders op deze pagina) over de neiging om het gezin weer steeds meer als norm te hanteren in het overheidsbeleid.
Eerst even wat cijfers: Alleenstaanden zonder kinderen maken 40% uit van alle huishoudens in Nederland. Eenouderge- zinnen nog eens 2, 5%. 33% van de huis- houdens bestaat uit 2 mensen met één inkomen, 20% uit 2 mensen met 2 inko- mens.
Wat is er nu mis met de positie van al- leenstaanden?
"Van alleenstaanden wordt een overtrok- ken solidariteit gevraagd", zegt De Zwaan. ,,In het inkomensbeleid is sprake van twee beginselen: In de eerste plaats het prestatiebeginsel; er bestaat een ver- houding tussen de prestatie (in de vorm van arbeid of betaalde premies) en de rechten (inkomen, uitkeringen) die daar- tegenover staan. Daarnaast wordt reke- ning gehouden met de draagkracht.
waarin de solidariteit tot uitdrukking komt. Bij alleenstaanden nu ligt de na- druk, de laatste tijd in versterkte mate, op het laatste."
Nietnodig
Lenie de Zwaan gaat verder: "Er wordt alleen gevraagd: Wat hebben alleen- staanden niet nodig, in verhouding tot een gezin? Dan blijkt dat men beslist: ei- gen pensioenrechten, waarvoor een ex- tra gezinsinspanning is gedaan, dat heb- ben alleenstaanden in vergelijking met een gezin niet nodig. Daar halen we dus wat vanaf. De basis daarvoor is de 70%- norm, zoals die in de bijstand en de AOW geldt. Dat men voor alleenstaanden op het laagste niveau rekening houdt met een geringere behoefte vind ik op zichzelf niet onredelijk, hoewel je je kunt afvra- gen of de verhouding 70% voor een al- leenstaande, 100% voor een gezin, juist gekozen is. Het probleem is echter dat die 70% overal doorwerkt: Onlangs is de "mi- nimumdagloongarantie in de WAO, WW en WWV voor alleenstaanden af ge-
schaft. Een alleenstaande betaalt, in ver- houding tot de risico's die hij of zij loopt. 4 keer te veel AOW -premie en 4 keer te veel ziekenfondspremie."
"Bovendien krijgt de alleenstaande min- der huursubsidie, want, zegt men, een gewoon verdiend minimuminkomen staat altijd nog ver boven de 70% zoals we die in de bijstand laten gelden. Een be- jaarde alleenstaande betaalt in zijn een- tje meer ziekenfondspremie dan twee ge- huwden, en loopt half keer zo veel risico.
Bij een gelijk inkomen betaalt een alleen- staande voor gezinsverzorging 210 gul- den in de maand, een echtpaar ll gul- den. Er wordt gekeken hoe ver het inko- men boven het bijstandsminimum zit. Zo wordt de 70%-norm, zoals van toepassing in wat bewust het sluitstuk is van de wet- geving, de bijstand, overal doorgevoerd.
Dat wordt tot in 't absurde doorgetrokken.
Om te bepalen of je als bejaarde in het verplichte bejaardenziekenfonds kunt vallen wordt fictief geschat wat je inkom- sten uit vermogen zijn. Gehuwden ont- vangen 6% rente, alleenstaanden 8%. De rente voor alleenstaanden is kennelijk hoger; je verstand staat erbij stil!"
Studiedag "Gezin als Norm?"
Heilig huwelijk
,,Ik noem dit een overtrokken solidariteit.
Voor de ongehuwde wordt het steeds moeilijker door een extra inspanning het eigen welvaartsniveau te bepalen. Het allerergste vind ik nog dat de solidariteit van ongehuwden met gehuwden, met dat heilige gehuwd zijn, zo vanzelfsprekend blijkt dat het als "uit de tijd" wordt geacht solidair met ongehuwden te zijn. Hoe haal je het in je hoofd? De wederkerig- heid ontbreekt!"
"Kijk, dat vind ik nou zo goed van D'66:
hoewel er geen eer mee te behalen is, komt D'66 in debatten toch openlijk op voor de belangen van alleenstaanden."
Ben je daarom lid geworden van D'66?
.. Dat is één van de redenen. Niet alleen om de alleenstaanden. Meer in het alge- meen probeert D'66, volgens het pro- gramma, maar ook in de Kamer, een evenwicht te vinden tussen enerzijds de eigen verantwoordelijkheid van mensen, en anderzijds de solidariteit met mensen die dat nodig hebben. Met álle mensen die dat nodig hebben. Neem de PvdA. In een nota over de herziening van het socialezekerheidsstelsel heeft men daar de vraag opgeworpen: als je individuali- seert in de sociale zekerheid, en je geeft mensen individueeL zoals die partij wiL 50% van het minimumloon, is het dan wel rechtvaardig om van de samenleving de solidariteit te vragen aan alleenstaan- den wat meer dan die 70% te geven?"
Verontwaardigd: .. Een alleenstaande be- taalt voor de volle 100%. Krijgt er altijd minder voor terug. Je zou de verhouding tussen opbrengst en kosten van de al- leenstaande eens naast elkaar moeten zetten. Dan is het toch te gek om nu in-
.Li
eens te spreken van de solidariteit van de
~ samenleving."
·a ~ .. Ik heb de hoop op de PvdA nog niet hele- ] maal verloren. Er zijn daar ook mensen
die zien dat dat geen goede manier van individualiseren is. Vroeger heb ik op die partij gestemd. Maar ook Den Uyl is een vertegenwoordiger van het echte gezins- denken, al spreekt-ie tegenwoordig dan over leefeenheden."
Steeds meer mensen leven buiten een gezinsverband, al dan niet als bewuste keuze. Wat zijn de ontwikkelingen op dit gebied?
Inleider: Iteke Weeda, gezinssociologe uit Wageningen. Financiële gevolgen van alleen- staan, zowel op het gebied van belastingen als op het gebied van sociale zekerheid;
Inleider: Lenie de Zwaan, sociaal-economisch adviseur van het platform van organisa- ties voor alleenstaanden. Huisvesting/woningbouw, in hoeverre zijn deze ingespeeld op alleenstaanden en andere buiten gezinsverband wonenden?
Inleider: John Carp, architekt. Is de Emancipatieraad er ook voor alleenstaanden?
Inleider: Carien Evenhuis, lid van de Emancipatieraad. D'66 benadering: verzelfstandi- ging;
Inleider: Louise Groenman, Tweede Kamerlid voor D'66.
Plaats: Cultureel- en Congrescentrum "De Reehor st", Ede.
Datum: zaterdag 17 november 1984.
Prijs:
f
15,-per persoon (inclusief lunch).Inschrijving: PSVI D'66, Bezuidenhoutseweg 195, 2594 AJ Den Haag, 070-858303.
Kiesrecht niet- Nederlandse ingezetenen.
Enige tijd geleden ont- vingen de afdelingen van D'66 een brief van het Hoofdbestuur met daarin de aankondiging, dat er een bijeenkomst wordt georga- niseerd voor vertegenwoordigers van afdelingen om ingelicht/
voorgelicht te worden over de a.s.
kiesrechtverlening aan niet-Ne- derlandse ingezetenen.
Deze bijeenkomst zal plaatsvin- denop:
- zaterdag lOnovembera.s.;
- aanvang 10.30 uur;
- in Hotel Smits, Vredenburg, Utrecht.
We rekenen op een goede op- komst!
Het programma luidt:
l. opening en inleiding door Hoofdbestuurslid Roger van Box- tel over de .. ins en outs" rond het verlenen van kiesrecht voor de gemeenteraadsverkiezingen aan buitenlanders;
2. inleiding door Adri de Vries over problemen, mogelijkheden enz. rond de voorlichting;
3. ervaringen uit Rotterdam (deel raadsverkiezingen) door Herman Hoeksema;
4. wensen en vragen uit de afde- lingen;
5. sluiting om± 15.30 uur.
Verkiezingen 1986 Twee zeer belangrijke verkiezin- gen staan ons in 1986 te wachten.
In maart die voor de gemeentera- den, in mei die voor de Tweede Kamer.
Het Hoofdbestuur heeft zich in de zomermaanden uitvoerig bera- den over de vraag hoe die ver- kiezingen, met name die voor de gemeenteraden nu al kunnen en moeten worden voorbereid. Wij kwamen tot de conclusie dat deze werkzaamheden veel te omvang- rijk zijn om zelf als Hoofdbestuur (en secretariaat) ter hand te ne- men. Daarom heeft het HB een campagnevoorbereidingscom- missie ingesteld, die met ingang vanloktober l984aanhetwerk gaat. De commissie bestaat uit:
Ernst Bakker, Gijs van Dalfsen, DoekeEisma, ElseRoseKuiper, Anja Lieshout, Aad Nuis(voorzit- ter), Tineke Stege man, Roel Hes- kamp (partijvoorlichter) Jan Goeijenbier (fractievoorlichter).
Wat de commissie precies gaat doen wordt in de komende maan- den duidelijk, hier volstaan wij met de mededeling dat de com- missie dagelijks bereikbaar is op het landelijk secretariaat van D'66 (070-832468 en 070-858303).
4
IN[EINIEW
Wie schrijft, die blijft!
Stijn Verbeeck van redactie naar cabaret
In nr. 6 van de 1 Ode jaargang van de De- mocraat staat (in september 1977) voor de eerste keer zijn naam als lid van de Re- dactieraad: ,,Stijn Verbeeck, geboren 1931, twee dagen na Dries van Agt, volg- de bij Vlaamse Jezuïeten de Grieks-La- tijnse Humaniora."
In Democraat nr. 10, van de 17dejaar- gang, gedateerd 31 augustus 1984, staat zijn naam voor de laatste keer in de colo-
fon. Omdat, zoals Stijn aan het Hoofdbe- stuur schreef:,, het een oud en goed mos (is) in D'66 om niet àl te lang in een be- stuur of een commissie te zitten, "heeft hij de redactie verlaten.
Alle aanleiding voor Mieke van Wagen- berg en Roei Heskamp om de rollen om te draaien en met hem te gaan praten. Het eerste vraaggesprek met Stijn Verbeeck, die zelf voor ons blad een kleine veertig partijgenoten interviewde.
Over schrijven
Je hebt altijd geschreven?
Ja. na die Humaniora bij de Jezuïten- gewoon het gymnasi urn- vond ik dat ik bij een krant moest gaan werken. Want schrijven betekende schrijven voor een krant. Boeken, dat kon ook, maar dat vond ik toen nog zo verheven. En dat er naast kranten nog veel meer wordt ge- schreven, daar kwam ik ook pas later achter.
Een school voor de journalistiek bestond toen nog niet, wel was er een cursus jour- nalistiek in Nijmegen, met een numerus fixus. Alleen toegankelijk als je al bij een krant werkte, of ingeschreven stond aan een universiteit. Dat laatste heb ik toen gedaan. Heb de universiteit gebruikt.
waar hij voor is: twee jaar af en toe wat leuke colleges lopen: sociaal-economi- sche geschiedenis bij Verberne, een on- gelooflijk interessante vent; een serie colleges over ethiek, dat vond ik leuk.
Daarna kwam ik bij een krant in Maas- tricht en dat was een diepe teleurstelling:
stadsverslaggeving, poli tie-rapporten, eindeloze vergaderingen van al die vere- nigingen, die zo nodig een stukje in de krant moesten hebben.
Later hebben ze me naar Utrecht gehaald en zo'n drie jaar later ben ik daar over boeken gaan schrijven. Ik werkte bij een heel klein uitgeverijtje: foldertjes, aan- biedingsbrochures.
We hadden een reclamebureau, dat ook voor de CPNB werkte. Ik ben bij dat recla- mebureau gaan werken, ook al wat voor mezelf en ook nog voor de CPNB. Ik heb bijvoorbeeld de winnaars van de gouden en zilveren griffels laten interviewen door kinderen. Dat leverde zulke gekke dingen op: wat die kinderen als vragen kunnen verzinnen, daar kom je zelf be- slist nooit op. Schitterend was dat. alleen altijd veel te veel. Maar ja, die CPNB- krant, die werd ook als maar groter en ik werd voor de keus geplaatst: of full-time gaan werken, of er mee stoppen. Ik heb toen voor het zelf doen gekozen, had in- tussen ook al zoveel contacten dat ik dat kon doen.
Overboeken
Denk je dat je kunt blijven schrijven? Ook met al die nieuwe technieken?
Wat blijft, is dat alles wat uitgesproken wordt, wat gedrukt wordt, een keer op papier moet worden gezet. Of het nu een gebruiksaanwijzing voor een pak Brinta
is, of een politiek interview. Het moet be- dacht worden en de woorden moeten ach- ter elkaar worden gezet, anders is het niet te verwerken, het moet publicabel worden gemaakt.
Ook als je werkt met een tekstverwerker, iemand moet het er toch instoppen. Er zijn nu al heel wat redacteuren die op zo'n terminal de tekst intikken, er komt geen zetter meer aan te pas; maar het idee moet nog steeds wel worden gedacht.
We geloven er misschien nog niet in.
Maar je ziet hetzelfde als bij de monniken -ik schreef daarover al eens in de Demo- craat- en de boekdrukkunst. Die zeiden, ja, dat is aardig voor het populaire werk, voor een spelletje, maar het èchte, dat
folianten schrijven, dat moeten wij toch blijven doen. Eigenlijk precies hetzelfde als nu, alleen kregen ze toen een men- senleven de tijd om er aan te wennen en nu gaat het allemaal veel sneller. Toch, als je ziet wat er toen gemaaktis-en ook later- zeker.
Hij pakt uit een van de vele stapels een boekje:, ,Prutske" van Stijn Streuvels. Hij opent het bedachtzaam, aaitovereen pa- gina.
Kijk toch eens, zo'n bladspiegel. die let- ter. Die tekeningen. Hoe een nieuwe ali- nea wordt aangegeven. Maar dat maken we niet meer, kan ook niet meer. Dat ver- andert dus allemaal. Over honderd jaar zullen er mensen zijn die echt kunnen genieten van een programma, dat ze ma- ken op zo'n scherm.
Er komt natuurlijk een heel ander esthe- tisch besef. Er zullen nu ook mensen zijn die zeggen, nou ja, dat is een boek, die zien helemaal niet hoe mooi dit is.
Overigens vind ik. dat op school daaraan veel te weinig aandacht wordt besteed:
de kinderen te laten ontdekken, waarom ze het ene mooier vinden dan het andere.
Of zelfs maar om te beginnen, dàt ze dat vinden. Ik denk dat je een heleboel men- sen er een enorm plezier mee doet. door ze zelf te laten ontdekken hoe de wereld in elkaar zit en niet met dogma's op ze af komt en zegt: zo hoort het, zo is het altijd goed geweest.
Over de Democraat
Vertel eens watoverjouw beginperiode bij de Democraat?
Tja, het was in 1976-1977 eigenlijk niet meer dan een gestencild mededelingen- blaadje van het Hoofdbestuur. Er kwa- men voortdurend nieuwe leden bij en het gevaar bestond dat er, zeg maar, twee , ,bloedgroepen" zouden ontstaan. Jan Glastra van Loon had dat goed in de ga- ten en trommelde wat mensen bij elkaar
om te adviseren. Resultaat was, kort ge- zegd dat de Democraat moest dienen als communicatiemiddel naar de leden toe, maar ook als bindmiddel onderling. Tus- sen dat groepje oude getrouwen, die alle- maal op een of andere manier meededen, en de nieuwe leden. Daarom zijn we ook de serie,, Portret van een partijganger"
gestart en ben ik wat later mijn .. Con- gresimpressies" gaan schrijven. Want er kwamen steeds meer leden die nog nooit op een ALV waren geweest en daarom probeerde ik in de , , impressies" wat van de sfeer daar over te brengen.
Het ging natuurlijk in het begin wel pri- mitief. Kitty (Warburg R. H.)zat op de Javastraat op van die grote A-3-vellen te tikken en wij kwamen dan knippen en plakken. En iedere keer werd het weer nachtwerk: laatste trein gemist, dus daar slapen en dan 's morgens met de eerste trein naar Utrecht. Wel pret. veel pret.
Over de partij
Hoe kijk je vandaag tegen de partijen aan?
Ik ben op het ogenblik eerlijk gezegd niet zo bar gelukkig met de partij. Het gaat natuurlijk niet aan om in een tijd met zulke snelle en grote veranderingen, om dan te zeggen: we moeten terug naar de wortels van de partij, we moeten maar eens kijken wat we in 1966 eigenlijk wil- den. Dat is echt onzin, de wereld van '84 is die van '66 niet meer. Maar toch is er iets. De mentaliteit van toen, waarmee die mensen in 1966 begonnen, dat élan en dat enthousiasme barstend van de ideeën. Ik zou zo graag zien dat het Hoofdbestuur en de Kamerfractie op de- zelfde manier bezig waren met de proble- men van vandaag. De partij zit in de fau- teuil en heeft kritiek. Maar die kritiek is er wel en die kun je niet zo maar naast je neer leggen. Het heeft overigens niets te maken met charisma of met oude regen- jasjes of zo. Maar je zou toch willen dat de fractie nu bewust zou kiezen voor een niet-behoudende politiek . . . Het is wel moeilijk hoor. Ik ben lid van de partij en zal dat ook wel blijven; denk dat er wel veranderingen zullen komen, maar om nou te zeggen, dat ik er zo gelukkig mee ben, nee.
Er zijn al afdelingen die onder een andere naam dan die van D'66 aan de raadsver- kiezingen van 1986 willen deelnemen.
Dat kán niet. Als dat zo is, dan moet het Hoofdbestuur nu toch komen met iets. En dan niet weer een stuk zoals het Demo- cratisch Manifest. Ik vond dat geen goed stuk, weet ook niet of daarover wel zoveel is gepraat in de afdelingen. Er moeten een paar mensen opstaan, die zeggen:
we gaan die kant op met de partij. Die dan de fractie voeden met ideeën. Inder- tijd hebben we heel veel tijd gestoken in Rappèl. Hele zaterdagen waren we bij elkaar, ik weet niet of ik het nog eens zou doen. Maar we hebben het fundament van de partij beschreven en ook de veran- deringen die je volgens ons moest aan- brengen. Neem nou de regio. Ik ga straks naar de regiovergadering en daar zit dan het bestuur en misschien nog zo'n twintig leden en dat is dan de regio Utrecht.
Dat is natuurlijk niet zo, die laag kan er helemaal uit. Alleen moet je niet in de situatie komen, dat er uitsluitend over procedures wordt gesproken. En dat zie je wel. Terwijl over het beleid eigenlijk on- duidelijkheid heerst. dat zwalkt maar wat, althans die indruk krijg je, als je er van een afstand naar kijkt. Ik zou willen dat de fractie weer eens wat onbeschei- dener werd. En laat de anderen dan maar zeggen; nou, nou, met die zes zetels!
In de toekomst geen .. Impressies" meer
van Stijn Verbeeck. Hij zal nog wel af en
toe een "stukkie" schrijven, heeft hij be-
loofd. Bovendien kunnen we hem zien-
met Marijkeen Cees Spigt en Marjoleijn
Engwirda-in "het" cabaret. En de tek-
sten, die moet je schrijven!
= OENIIBI\T
PRINSES CHARISMA EN DE STAL- KNECHT
Zesenzestig kroonprinsen zaten in de woestijn. Zeven dagen en zeven nach- ten vergaderden ze nu al in een grote kring, en het scheen hen niet te deren dat de ongelovigen ondertussen alle gelegenheid hadden tot plunderen en brandschatten in de oasen aan de grens.
Het probleem was dat er een koning moest worden gekozen. Of eigenlijk hoefde dat niet, er was een aanvoer- derdie het, de ongunst der tijden en de overmacht van de vijand in aan- merking genomen, lang niet gek deed, maar die was inderhaast geko- zen toen de vorige koning en zijn oud- ste zoon onverwacht naar Mekka en Medina waren vertrokken, zodat hij niet volgens het oude ritueel ten over- staan van al het volk tot koning was gezalfd. Dat moest dus nog gebeuren.
Nu waren alle kroonprinsen naar Westerse universiteiten geweest, en daar hadden ze geleerd dat alle kroonprinsen gelijk zijn en evenveel recht hebben op het koningschap. Elk van hen zag zich al aan het hoofd van de strijders de ongelovigen verstrooi- en als kaf op de wind, als in de dagen van olim. De enige uitzondering was de voorvorige koning, die ooit de ge- lovigen vanuit de heilige boom in de oase Ra i ten strijde had geroepen en zo het rijk had gesticht. Die was in- middels heel wijs geworden, en bleef als het even kon liever gewoon kroon- prins.
Er was nog een complicatie. Het was de bedoeling dat de te zal ven koning in het huwelijk zou treden met kroon- prinses Charisma. Maardiehad van- uit haar tent laten weten dat ze geen van de kroonprinsen wou. Ze kende ze tegoed. Het waren tenslotteallemaal broers, ooms en neven van haar, en ze hechttezich nu eenmaal meer aan mysterieuze vreemdelingen die ze van een afstand kon bewonderen. En als dat niet kon, dan wilde ze geen kroonprins, maar een echte onbespo- ten handarbeider, die zou weten dat hij alles aan haar te danken had en zich niet zou verbeelden dat hij door eigen verdienste koning was ge- worden.
Het lastige was nu dat de gelovigen allemaal kroonprins waren. Op één na: de stalknecht, die het altijd heel druk had, omdat hij voor zesenzestig paarden en zijn eigen ezel moest zor- gen. Een delegatie kwam hem storen en sprak:
ostalknecht, leef in eeuwigheid. Dit is een sprookje. De prinses Charisma heeft u uitverkoren, u zult onze koning zijn en de ongelovigen verstrooien als kaf op de wind.
Nou moetenjullie eens goed luiste- ren, zei de stalknecht. Dit is geen sprookje. Ik ben niet bang voorde on- gelovigen, maar wel voor die eindelo- ze vergaderingen van jullie. En die Charisma vind ik een aanstellerige trut, daar wil ik niets mee te maken hebben. Als de heren me willen excu- seren, ik heb werk te doen.
De delegatie droop af. De vergade- ring begon van voren af aan, en als de ongelovigen ze niet uil elkaar hebben gejaagd, vergaderen ze daar nu nog.
AadNuis
5
"Kabinetvraagtie hoge prijs voor zijn beleid"
.,De wat gunstiger vooruitzichten voor 1985 geven het kabinet de zekerheid, dat zij in het goede spoor zit. De D'66-fractie vindt dit een wel zeer eenzijdige conclu- sie." Dit is een van de kernzinnen uit het D'66-commentaar op de Miljoenennota van het kabinet-Lubbers.
Wat die gunstiger vooruitzich ten betreft zegt de fractie, dat weliswaar niet ont- kend kan worden, dat op enkele belang- rijke punten de financieel-economische situatie lijkt te verbeteren, maar dat de prijs, die voor dit soort beleid van de sa- menleving gevraagd wordt, wel bijzon- derhoogis.
In haar commentaar wijst de D'66-fractie erop, dat zij kan instemmen met sommige kabinetsdoeleinden, zoals het terugdrin- gen van het financieringstekort en de be- lasting- en premiedruk; over de manier waarop CDA en VVD dat menen te moe- ten bereiken wordt echter geen enkele D'66-er in de Tweede Kamer enthousiast.
Arbeidsduurverkorting
Het kabinet besteedt volgens de D'66- fractie te weinig aandacht aan arbeids- duurverkorting. De overheid is immers 's- lands grootste werkgever en het kabinet zou dan tenminste zelf het goede voor- beeld moeten geven door het bestaande werk beter te verdelen.
In het bedrijfsleven is de arbeidsduur sinds 1983 met 5% (zeg maar twee uur per week) verkort. terwijl bij de overheid het percentage van 2 (0,8 uur per week) daar schril tegen afsteekt. In dat verband vindt de D'66-fractie het nogal merkwaar- dig, dat het kabinet en vooral minister van Sociale Zaken De Koning (CDA) zich bij eerdere gelegenheden uitsprak voor 10% in 1986 en zelfs 20% (en dan praten we over werkweken van 32 uur) in 1990.
Omdat de arbeidsduurverkorting een van de belangrijkste wapens tegen de hoge werkloosheid is en het kabinet wel- iswaar vrij actief is op het terrein van de jeugdwerkloosheid, sprak de D'66-fractie in haar commentaar van de .,verwaarlo- zing van het werkgelegenheidsbeleid".
Lasten ongelijk verdeeld
Het kabinet wil een tweede korting op de ambtenarensalarissen, als het even kan voorkomen, zo viel op Prinsjesdag te be- luisteren. Al wel zeker is, dat de zoge- naamde echte minima (meer mensen die van een uitkering moeten rondko-
men) er wel degelijk op achteruitgaan.
Voor D'66 is die zogenaamde bevriezing echter onaanvaardbaar. De toch al feite- lijke ontkoppeling van lonen en uitkerin- gen zou daardoor glashard worden. Dat- zelfde geldt trouwens voor de arbeids- toeslag, die het kabinet voor de wer- kenden in petto heeft. (Zie daarvoor el- ders op deze pagina). Net zoals vorig jaar zouden de zwaarste lasten op ambtena- ren en mensen met een uitkering druk- ken. D'66 keerde zich in zijn commentaar tegen en gaat van het principe uit, dat de lasten gelijk over iedereen verdeeld moe- ten worden.
Milieu?
De passage over het milieubeleid nam in de Troonrede maar weinig ruim te in be- slag. Hoewel milieu-minister Winsemius (VVD) in het algemeen een goede indruk maakt met zijn aanpak van de milieupro- blemen, was de fractie zeer verbaasd over deze zeer magere aandacht voor het milieu in de Troonrede. V oor bodemsane-
ring is iets méér uitgetrokken dan voor- gaande jaren en het kabinet zegt weL .,bij de bescherming en verbetering van het milieu tot de grens van haar financiële kunnen te gaan", van daadwerkelijke strijd tegen de zure regen wordt niet ge-
sproken. Fractieleider Maarten Engwir- da zei in de D'66-radio-uitzending van za- terdag 22 september, dat zijn fractie .,al- les zal doen om het kabinet op betere gedachten te brengen".
Hogere prijzen of ombuigen?
Het kabinet presenteerde in de Mil joe-
nennota een aantal prijsverhogingen.
Op zich is dat niet ongebruikelijk. Wel vreemd is dat die prijsverhogingen als ombuigingen (lees: bezuinigingen) ge- presenteerd worden. Neem bijvoorbeeld de huren en het aardgas. Ondanks de opstelling van bouw-staatssecretaris Gerrit Brokx (CDA), dat een huurverho- ging van 3% voldoende is komt het kabi- net (lees: minister van Financiën Ru ding, ook CDA) met het voorstel de huren met 4% te verhogen. De D'66-fractie vraagt zich bij een inflatie van 1, 5% af waar dat voor nodig is en stelt dienovereenkom- stig voor de huren met datzelfde percen- tage, 1,5 dus, op te schroeven. Een derge- lijke verhoging is terecht, omdat deze in de pas loopt met de geldontwaarding, terwijl de extra 2, 5% van het kabinet in dat opzicht onnodig is.
Dat geldt ook voor de verhoging van de gasprijzen. Daar echter ligt een andere reden aan ten grondslag. D'66 vindt. dat de gasprijs voor kleinverbruikers aan de stookolieprijzen gekoppeld moet worden.
Stijging van de aardgasprijzen en daar- mee van de woonlasten kan dan achter- wege blijven.
Op de borst
De conclusie van het D'66-commentaar:
.,Het kabinet slaat zich erg op de borst bij de presentatie van haar beleid. De tevre- denheid straalt eraf. Ondanks waarde-
ring voor onderdelen van de beleidsvoor- nemens overheerst bij de D'66-fractie de indruk dat het kabinet zowel voor wat betreft werkgelegenheid, als op het punt van de rechtvaardige lastenverdeling op het foute spoorzit."
"Geen vijgeblaadjes van de WD"
Een van de plannen van het kabinet be- oogt iedereen die werkt een arbeidstoe- slag van 425 gulden per jaar te geven. Om- dat door een van de andere plannen de zogenaamde, ,meerjarige echte mini- ma", in gewoon nederlands de mensen, die met meerderen langer dan een jaar van een uitkering moeten rondkomen, achteruit gaan, heeft dat ernstige gevol- gen. Los van het verschil in koopkracht.
dat tussen werkenden en werklozen gaat ontstaan, steekt de zogenaamde netto- netto-koppeling weer de kop op. Deze koppeling houdt in, dat de uitkeringen qua stijging aan de minimum-lonen vast- zitten. Dus: minimum-lonen met 2% om- hoog, dan ook de uitkeringen met een- zelfde percentage omhoog.
In de felle discussie naar aanleiding van het rooskleurige beeld voor de minima in de Troonrede vlogen de partijen elkaar onmiddellijk in de haren. Louise Groen- man vond het beter een concrete oplos- sing voor de minima aan te dragen. Het D'66-kamerlid:, ,Zeker als de uitkeringen omlaag gaan is het op zijn zachtst gezegd merkwaardig als de werkenden een ar- beidstoeslag krijgen". Maar de VVD heeft pas nog gepleit voor een verhoging van de arbeidstoeslag? Een nog fellere Laui- se Groenman: "Ja, die partij zit geweldig in haar maag met de extra belasting voor tweeverdieners en de negatieve electora- le gevolgen daarvan. Gelukkig is het overduidelijk, dat de VVD een van de drij- vende krachten achter dit CDA-beginsel is geweest en nu dus niet met een,, vijge-
blad-cc;,nstructie" op de proppen moet komen .
De Kamer moet zich nog over het D'66-
idee uitspreken om de arbeidstoeslag
niet aan de werkenden maar aan de uit-
keringsgerechtigden ten goede te laten
komen. Het CDA-kamerlid Weijers zal
daarbij nadrukkelijk aan zijn uitspraak,
dat , , de netto-netto-koppeling een kwes-
tie van beschaving is" herinnerd worden.
S\IVB
WERKPROGRAMMA '84- '85 Het nieuwe werkprogramma van de SWB is uit. Tegen kostprijs te be- stellen: tel. 070-858303.
AGENDADENDAGENDAGEDAGEN Ook in 1985 brengt de SWB weer een agenda uit met vele gegevens over de SWB en andere partij-organen. Van- wege de zeer gevoelige informatie die daarin is vervat en het nut dat voor vele doeleinden daarvan gemaakt kan worden, moet deze agenda be- schouwd worden als een kostbaar be- zit. Zo is hij dan ook geprijsd; maar ti kunt hem op het congres in de Flint al voor/ 10,-bekomen.BijdeSWB- stand, steeds stipt. En bent ti niet stipt bijdeSWB, dankuntunogaltijd f 12,50 (incl. porti) storten op giro
33.222.13t.n.v. SWBD'66onderver- melding van: agenda.
SOBER
is het uitzicht volgens een aantal D'66 economen. Zij hebben die visie neer- gelegd in de bundel Sober uitzicht die een staalkaart van economisch D'66 bevat. Van macro-economie tot vrije- tijdsbeleid, u vindt het in deze bun- del, te krijgen voor f 17,50 (incl. porti), te storten op giro 33.222.13 t.n.v. SWB D'66, onder vermelding: 01.
WERKGROEP VERREOOSTEN De Werkgroep" Verre Oosten" van de SWB zoekt versterking: geen deskun- dologen, maar geïnteresseerde leken.
Elk van de leden van de werkgroep houdt een dossier bij van een bepaald land in Zuid-Oost Azië. Tijdens de bij- eenkomsten van de werkgroep(± 12 keer per jaar) wordt de informatie be- sproken en geanalyseerd. Ook wordt gevraagd en ongevraagd advies ge- geven aan de2ekamerfractie. Voor verdere informatiekunt u terecht bij de secretaris van de werkgroep: Pim Bangert, tel. 070-688636.
ONDERZOEKERS GEVRAAGD naarnieuwe ontwikkelingen in buurt- bedrijven, voor het SWB-project
"Buurten". Geschikt voor studenten (economie, sociale geografie, heao e.d.)die een stagemoeten lopen.
Contact: Erik van der Hoeven, 070- 858303.
6
Nieuwe SWB-nota's
Visie op energie
In de huidige discussie rond kern- energie is het nodig dat concrete alternatieven worden aangebo- den voor kerncentrales. In de no- ta Visie op energie wijst de SWB in dat verband op de mogelijk- heid, een deel van het vermogen van elektriciteitsbedrijven te in- vesteren in elektriciteitsbespa- ringen warmte/kracht-koppe- ling. Het bedrag dat daarvoor be- schikbaar is schat de SWB op
f
2,5 miljard. Deze investeringen moeten voor een belangrijk deel worden gedaan door distribu- tiebedrijven; deze moeten bij de splitsing van de huidige nutsbe- drijven in produktie- en distribu- tiebedrijven een redelijk deel van het financiële vermogen onder hun beheer krijgen.In dezelfde nota stelt de SWB voor, de positie van DSM nog eens te bezien. Gepleit wordt voor een onderzoek naar demo- gelijkheid, DSM om te bouwen tot oliemaatschappij; daarmee zou iets gedaan kunnen worden aan een mogelijk zwakke positie van de staat tegenoverShellen Esso in de toekomst.
In de nota wordt een krachtig pleidooi gevoerd voor windener- gie. De resultaten van het natio- naal onderzoekprogramma mo- gen nu niet door een aarzelende houding van de overheid verloren gaan. De overheid zou, desnoods met gerichte opdrachten, moeten streven naar een klein aantal vol- doende sterke windmolenbou- wers.
De nota kost
f
7,- (incl porti, al- leen voor D'66leden) en kan wor- den besteld door overboeking van dit bedrag op giro 33.222.13 t.n.v. SWBD'66, ondervermel- ding van: E 13.Belangen van dieren
Tot nu toe is de bescherming van dieren in het recht erop geba- seerd, dat de gevoelens van de mens niet moeten worden ge- kwetst. Toch heeft de regering al aanvaard als beginsel van be- leid, dat dieren belangen heb- ben; de logische consequentie daarvan is volgens de SWB, dat zij ook eigen rechten hebben. De- ze rechten zouden door dierenbe- schermingsorganisaties voor de burgerlijke rechter vertegen- woordigd moeten kunnen worden.
Als adviesorgaan aan de rege- ring is de bestaande Raad voor de Veterinaire Aangelegenheden niet voldoende. Vanwege de zeer uiteenlopende en complexe ter- reinen waarop dierenwelzijn aan de orde is, is het instellen van een Raad voor het Dieren welzijn, met ecologen, ethologen, juristen, dierenartsen en economen als le- den, gewenst.
De bedreigingen waaraan dieren blootstaan (als vrij levend dier, landbouwhuisdier, gezelschaps- dier en proefdier) worden bespro- ken, en de maatregelen die ge- troffen kunnen worden om aan onnodig leed een einde te maken.
Gepleit wordt voor een afweging van de belangen van mens en dier, waardoor leed, dieren aan- gedaan, alleen toelaatbaar is, wanneer daarmee een voldoende belangrijk doel wordt gediend. In het strafrecht zou dit moeten wor-
S\IVB
den neergelegd, waarna een krachtigeropsporings-en vervol- gingsbeleid op basis hiervan ge- voerd zou moeten worden.
De nota kost
f
5, 75 (alleen voor leden van D'66) en kan worden besteld door overboeking van dit bedrag op giro 33.222.13 t.n.v.SWB D'66 onder vermelding van:
MVll.
Bijna nieuwe SWB·nota's
Minder details. meer invloed.
Dat is de wens van de SWB-werk- groep Ruimtelijke ordening, als het gaat om het ordenen van onze ruimte. Het stelsel van regels is topzwaar, maar toch moet er ge- ordend worden in dit dichtbevolk- te land. Hoe, dat staat in detail in deze nota. Voorf 8,25incl. porti (prijs voor D'66leden).
Code:VRO 17.
Zo bereikt u De Flint
Amersfoort ligt in het hart van Ne- derland, uitstekend te bereiken vanuit alle windstreken. Voor au- tomobilisten ligt het belangrijke verkeersplein Hoevelaken op een rijafstand van vijf minuten.
Utrecht ligt op ongeveer een kwartier rijden en Amsterdam op iets meer dan een half uur. Een- maal in Amersfoort, helpen rich- tingsbordjes met de naam , , De Flint" u bij de belangrijke kruis- punten verder.
Per trein is Amersfoortuit maar liefst vijf richtingen te bereiken.
Dagelijks stoppen er zo'n 300 trei- nen! Er zijn uitstekende verbin- dingen met de randstad, met alle noordelijke en oostelijke provin- cies en via Utrecht ook met het zuiden van ons land. Wie per trein of bus bij station Amersfoort arriveert. kan gebruik maken van de stadsbus, of de aanwezige taxi's, voor het laatste stukje naar De Flint.
Parkeerruimte
Rondom De Flint liggen drie grote parkeerterreinen met een kapaci- teit van 375 auto's. In de direkte omgeving liggen nog aanvullen- de parkeerhavens, zodat automo- bilisten hun wagens altijd vlak bij kunnen parkeren.
Erfpacht
Jarenlang is er in D'66 over erf- pacht gediscussieerd, eindelijk is hier de neerslag van het debat.
Wel of geen erfpacht, en zo ja, waar en hoe? Voor
f
5, 75 incl. por- ti (prijs voor D'66leden). Code:VRO 18.
Een impuls voor Europa Het Europese denken van D'66 krijgt gestalte in deze opwekking tot een Europees economisch st i- muleringsbeleid. Wat Frankrijk alléén heeft geprobeerd (maar te- vergeefs) zou de Europese landen gezamenlijk wel moeten lukken.
Een medicijn tegen economisch doemdenken. Voor
f
7,-incl. por- ti (prijs voor D'66leden). Code: E 12.Ruimte voor Europese autochtone minderheden
In Nederland zijn Friezen en au-
.rii~f~Ailt:
Vacatures PSVI·bestuur
Vier leden van het bestuur treden op het aanstaande najaarscon- gres reglementair af. drie van hen zijn herkiesbaar voor een ter- mijn van twee jaar.
Ieroen Hogervorst (herk.) Peter van Eijk (herk.) Arjen Oostra (herk.) Geerling Visch (niet herk.) Kandidaten kunnen inlichtingen over het bestuurslidmaatschap vragen bij de directeur van het PSVI: Arthie Schimmel (070- 858303).
Kandidaatstelling geschiedt door aanvragen van een kandidaat- stellingsformulier op het lande- lijk secretariaat, en het geheel in- gevuld retourneren daarvan we- derom aan het landelijk secreta- riaat vóór woensdag 24 oktober 1984 te 12.00 uur.
Abusievelijk verscheen deze me- dedeling niet in eerdere , , Demo- craten", waarvoor onze excuses.
Vacature dagelijks bestuur
Onverwacht hebben de twee pu- bliciteitscoördinatoren van het Hoofdbestuur, Kees van den Brink en Martien van Dedem, hun
tochtone minderheid, in Frankrijk Basken, Bretons en Elzassers. In Europa leven tezamen vele mil-
joenen mensen die tot zulke min- derheden behoren. In deze dis- cussienota wordt gepleit voor be- stuurlijke decentralisatie zodat meer armslag voor de cultuur van de minderheid ontstaat. Voor
f
3, 73 incl. porti (prijs voor D'66 leden). Code: TD 8.Economische betekenis van de randstad.
Dit was het onderwerp van een vorig jaar gehouden studiedag, georganiseerd door de Noordhol- landse statenfractie in samen- werking met de SWB. Het verslag is nu te krijgen voor
f
7,- incl. por- ti (prijs voor D'66leden). Code: TD10.
werkzaamheden beëindigd. Dat levert op korte termijn een ernsti- ge verzwakking van het Dagelijks Bestuur op. Ondanks de geringe tijd die ons rest tot de aanvang van de AL V, heeft het Hoofdbe- stuur toch gemeend de kan di- cicratstelling met ingang van he- den te moeten openen.
Op uitdrukkelijk advies van bei- de afgetreden coördinatoren heeft het Hoofdbestuur besloten om slechts één vacature publici- teitscoördinator open te stellen.
Aangezien het Huishoudelijk Reglement het bestaan van twee Coördinatoren voorschrijft, stelt het Hoofdbestuur de AL V voor om van deze bepaling tot nader orde:
af te wijken, met dien verstande dat het Hoofdbestuur zo spoedig mogelijk een reglementswijzi- ging zal voorleggen.
Kandidaten kunnen inlichtingen vragen bij Roel Heskamp op het landelijk secretariaat. Daar kun- nen tevens de kandidaatstel- lingsformulieren worden aange- vraagd. De kandidaatstelling sluit op woensdag 24 oktober 1984 te l2.00uur. Opdat moment dienen de formulieren ingevuld op het secretariaat aanwezig te zijn.
Advertentie
Conferentie van Stichting Maatschappii en Kriigsmacht vriidag 76 november, Nederlands Congresgebouw 's-Cravenhage (70. 00- 76.00 uur)
POLITIEK EN KRIJGSMACHT invloed en beïnvloeding van militairen Medewerkenden :
G. Brand (oud voorzitter Koninklijke Vereniging van Marine- officieren),
drs. Harry J.van den Bergh (lid Tweede Kamer, PvdA), H. van den Heuvel (hoofd stafafdeling directie voorlichting
ministerie van defensie),
dr. A. A. Klumper lt. kol. militair psychologische en sociologische dienst (KL),
G. A. de Kok (hoofdredacteur Haagsche Courant}, Prof.dr. J.Niezing (VU Brussel, KMA Breda).
Aan de orde komen de deelthema's : - Motivatie en macht van Militairen
- De grens tussen Belangenbehartiging en Politiek Voorlichting van en door Militairen.
Deelnemers wordt verzocht zich op te geven d.m.v. een giro-overschriiving van f 25,
=
(incl. lunch) op hetgironummer van de Stichting Maatschappii en Kriigsmacht, nr. 47 95 73. Bachmanstraat 7, 2596 JA 's-Cravenhage.
Tel. 070- 467259.
Alles wat ik doe moet publiciteitswaarde hebben
Alternatieven in afvalverwerking Gemeentelijke bezuinigingen
Kiesrecht buitenlanders Gratis drugverstrekking is meten mettwee maten Welzijnswetgeving
Initiatieven
Parkeerbeleid verdelen en (be)heersen
Kernwapenvrije gemeenten
Openbaar groen en bezuinigingen
Er zijn nog losse nummers verkrijgbaar:
Voor de D'Raad, jaargang 3, nummer 4. 16 informatieve pagina's à f 5,- plus verzendkosten, te bestellen bij hetPSVI-D'66. Abonnementen! 30,- per jaargang, te bestellen door overschrijving op postgiro 3909120 vanhetPSVI-D'66teDenHaag, onder vermelding .. Voor de D'Raad".
7
VOOR DE D'RAAD
tijdschrift voor gemeenteraadsleden
Hoofdbestuursresolutie 1
Voorgestelde tekst NA behande- lingvanAmendement 12.001 t/m 12.041.
De ALV van D'66, in vergadering bijeen te Amersfoort op 13 en 14 aprill984.
Overwegende
- dat betaald werk in de maat- schappij van nu de vorm van werk is die formeel economisch meetelt en tot maatschappelijk aanzien bijdraagt;
- dat er ook op de langere duur geen evenwicht meer zal ont- staan tussen vraag en aanbod van betaald werk volgens een spel van vrije krachten, mede door toedoen van au tomatise- ringsprocessen aan de aanbod- kant en van emancipatoire ont- wikkelingen aan de vraag kant;
-dat in Nederland het denken en het beleid nog onvoldoende ge- richt zijn op een radicale en recht- vaardige verdeling van het be- schikbare en betaalde werk on- der allen, die willen en kunnen werken, ongeacht nationaliteit, geslacht en leeftijd;
- dat ook onbetaald werk (inclu- sief verzorging van huishouding en kinderen) van wezenlijke bete- kenis is voor individu en gemeen- schap;
- dat het streven van D'66 erop gericht blijft te komen tot een evenwicht in waardering van be- taald en onbetaald werk en een gelijke verdeling van beide over mannen en vrouwen.
Vanmening
- dat de bestaande waarde die aan betaald werk wordt toege- kend en het blijvendtekort daar- aan een onaanvaardbare twee- deling veroorzaakt (heeft) tussen betaald werkenden en onbetaald werkenden, welke tweedeling zwakke groepen extra dupeert en dientengevolge risico's in zich draagt voor de democratie;
- dat sociale partners om ver- schillende redenen geen belang- stelling hebben, althans dat niet erkennen, bij een opheffing van die tweedeling;
- dat de bestaande waardering van betaalde arbeid en de daar- aan gekoppelde inkomens-, rechts- en machtspositie ener- zijds en de strakke en initia- tievenbeperkende regelgeving ten aanzien van werklozen ander-
Volwassen worden
Ik vind dat D'66 zich na 18 jaar nu eindelijk eens moet gedragen als een volwassen instituut in de sa- menleving dat zich bewust is van de effecten van het in het open- baar optreden en het aldaar doen van uitspraken.
l) Die leden die tevreden zijn met het fractievoorzitterschap van Maarten Engwirda, hebben geen reden nu de verkiezingsprocedu- re lijsttrekker aan de orde te stellen.
2) Het nu ter discussie stellen van de procedure, kan niet anders worden uitgelegd dan als een af- wijzend oordeel over het functio- neren van de huidige partijleider.
3) Dat mag, maar is nu zeer on- praktisch.
4) Het betekent dat de invloed van de fractie in de Ze Kamer en daarmede ook in de publiciteit geringer wordt.
5) Dat kan niet bedoeld zijn door degenen die zich nu zorgen ma- ken over het verkiezingsresultaat in 1986.
.~
zijds de mogelijkheden beperken om tot een nieuw evenwicht te ko- men in de waardering van be- taald en onbetaald werk;
Besluit
tot voortzetting van het beleid ge- richt op verdeling van het betaal- de werk door middel van een (desnoods afgedwongen) alge- mene arbeidsduurverkorting, waarbij als randvoorwaarden gelden dat:
- de algemene uitgangspunten van D'66 ten aanzien van optima- le keuzemogelijkheden van indi- viduen, solidariteit met kansar- me groepen en specifieke uit- gangspunten ten aanzien van het sociaal-economisch beleid (Per- spectief '86). individualisering van inkomens en uitkeringen en terugploegen van uitkeringen ten behoeve van het scheppen van nieuw werk in acht worden ge- nomen;
- bedrijfskosten niet mogen stij- gen in relatie tot de eenheid pro- dukt;
- de bedrijfstijd gehandhaafd of verlengd moet worden;
- flexibiliteit moet worden be- tracht naar bedrijfstakken en/ of sectoren en instellingen;
- er ruimte dient te komen voor een fundamenteel gedifferen- tieerde arbeidsmarkt qua ar- beidstijd, arbeidsduur, pensione- ring (VUT), verhouding loonkos- ten/netto beloning, ook voor de kwartaire sector;
- flexibiliteit van de arbeidstijd als oplossing van organisatori- sche problemen niet mag leiden tot verslechtering van de rechts- positie van de werknemer en geen belemmering zal mogen zijn voor een juiste verdeling van de arbeidbinnens-en buitenshuis;
- ondernemingsraden meer zeg- genschap en bevoegdheden moet worden gegeven met betrekking tot verdeling van dit werk en de invulling hiervan;
Besluit verder
- de afzwakking van de over- waardering van betaald werk door vrijwillig korterwerken te
stimuleren.
Dit besluit impliceert het bevor- deren van deeltijdarbeid op alle niveaus in alle functies voor man-
nen en vrouwen, met een belo- ning naar evenredigheid en een volwaardige rechtspositie. Dit besluit impliceert dat deeltijd- werkers, die al tijd hebben inge- leverd, nietopnieuw tijd en inko- men moeten inleveren ten behoe- ve van een algemene arbeids- duurverkorting.
Dit besluit impliceert dat aan in- dividuele keuzen ten aanzien van de verhouding betaaldionbe- taald/niet werken per dag, per jaar, per leven recht wordt ge- daan (..flexibel werken"). Dit im- pliceertookdat, gezien de huidi- ge opvattingen hieromtrent, ex- pliciet stelling moet worden ge- nomen tegen iedere vorm van dis- criminatie in de categorie "kans- loos".
Besluit ten slotte
tot een opwaardering van onbe- taald werk door:
- erva~ng in vrijwilligerswerk en/ of huishouding en kinderver- zorging te laten meetellen in sol- licitatieprocedures en beloning, tenzij de opgedane ervaring geen enkele relatie heeft met de functie;
- werkgelegenheidsprojecten op initiatief van de werklozen zelf, waarbij men met behoud van uit- kering (tijdelijk) werk verricht, te stimuleren;
- afschaffing van de sollicita- tieplicht, indien werklozen aan- tonen structureel en een redelijk aantal uren per week vrijwilli- gerswerk te verrichten;
- hen die werken met behoud van uitkering aanvullende rech- ten te verlenen in de betreffende instelling, zoals medezeggen- schap, onkostenvergoedingen en de mogelijkheid tot het volgen van cursussen, op dezelfde voet als de overige werknemers;
- meer ruimte te geven voor acti- viteiten in de informele econo- mie, die bijdragen aan de natio- nale produktie, de zelfwerkzaam- heid en aan de dienstverlening aan mensen;
- ook de gelden ten bate van (in- ter)gemeentelijke werkgelegen- heidsprojecten te decentrali- seren;
- de toetsing van deze projecten te laten plaatsvinden op (inter) gemeentelijk niveau door colle-
IK VIND
6) Het kiezen van een lijsttrekker heeft- ondanks belangrijke ver- schillen- overeenkomsten met het aanwijzen van een nieuwe chef/manager in een (bedrijfs)or- ganisatie, hetgeen o.a. betekent dat een grondige informatie- en voorbereidingsperiode noodza- kelijk is en dat inspraak voor een ieder op alle momenten, noch mo- gelijk noch wenselijk is.
7) Hoe zeer openbaarheid ook een D'66-norm is, de verkiezing van een lijsttrekker/partijleider vraagt intern een degelijke voor- bereiding en de juiste momenten voor openbare besluitvorming, waaraan dan alle leden kunnen deelnemen.
8) Profileren, discussiëren, inter- viewsgevenis nu-ruim lY,jaar voor de verkiezingen- niet in het belang van een dergelijke voor- bereiding en dient daarmede niet de kwaliteit van de keuze en is nu dus niet in het belang van D'66.
Rudi Nieuwenhoven, Wassenaar
Nieuwe koers noodzakelijk
De crisis waar D'66 zich nu in be- vindt, vraagt niet in de eerste plaats om eennieuwe leider, maar om een nieuwe koers.
Het vierde-stroom-denken heeft er toe geleid dat D'66 nog nauwe- lijks te onderscheiden is van PvdA, CDA en VVD. D'66heeft over alle kwesties een standpunt, maar geen duidelijk eigen pro- fiel.
D'66 zal veel meer dan voorheen radicaal moeten zijn op die pun- ten waar we dit volgens onze be- ginselen zouden moeten zijn. De TK-fractie zal radicale program- mapunten op gepaste radicale wijze moeten gaan presenteren.
De als radicaal-democratisch of radicaal-liberaal te betitelen be- ginselen van D'66 brengen met zich mee dat D'66 vooraan moet lopen in de nieuwe emancipa- tiebewegingen.
In de eerste plaats gaat het dan
gesvanB&W;
- als enige toetsingscriteria te laten gelden de aantoonbare (en niet de vermeende) concurren- tievervalsing, budgètvervalsing, het aantoonbare verdringingsef- fect van bestaande banen, waar- bij deze colleges gehouden zijn een regeling te maken voor be- roep en bezwaar voor betrokke- nen ter voorkoming van concur- rentie en verdwijning van banen;
- in het kader van de discussie over het basisinkomen de moge- lijkheden na te gaan van initia- tieven in de fiscale sfeer, waar- door huishoudelijk werk, kinder- verzorging enz. als vorm van in- komensoverdrachten (aftrek-/be- lastbaar) betaald werk kunnen gaan worden;
Draagt het hoofdbestuur op om de inhoud van deze resolutie te verwerken in het nieuwe Be- leids programma, waarbij de con- sequenties voor het inkomensbe- leid (incl. sociale zekerheid) en het vrije tijdsbeleid dienen te worden aangegeven, en gaat over tot de orde van de dag.
Behandeling ARBEID
Nog te behandelen voorstellen m.b.t. ARBEID (zie de Congres- boekenAenBvanaprill984, pag.
9 t/m 16, resp. 27 en 28):
- HB-resolutie I (Zoals luidend na behandeling 12.00l/l2.04L zie hierboven);
- HB-resolutieii, met Am. 12.051.
12.053, 12.056 en 12.057 (12.052, l2.054en l2.055zijndoordein- dieners ingetrokken);
- HB-resulutie III, met Am. 12.071 t/m 12.075;
- moties 5.03 en 5.04;
- moties bij HB-resoluties l2.0L 12.02 en 12.03;
- moties 12.11 t/m 12.22.
Oude Congresboeken
Voor de komende AL V heeft u de Congresboeken A en B van april nodig, evenals uiteraard de be- treffende Democraten met de ove- rige congresstukken.
Mocht u daarover niet (meer) be- schikken: een telefoontje naar het landelijk secretariaat en ze wor- den toegezonden. Ook op de con- gresbalie zullen nog enige exem- plaren aanwezig zijn.
om de emancipatie van de vrouw en daarmee samenhangend de emancipatie van de man. Met be- trekking tot de etnische minder- heden zal D'66 zich moeten gaan ontpoppen als dé anti-Centrum- partij. Niet om de CP te ver- bieden, maar wel om de "koude oorlog" met deze club aan te gaan.
Ten derde moet D'66 zich sterk maken voor de emancipatie van de andere samenlevingsvormen die naast het traditionele kernge- zin zijn ontstaan.
Een dergelijke emancipatiege- richtheid vereist concrete voor- stellen, bijv. tav. een basisinko- men en culturele voorzieningen voor etnische minderheden.
Maar laten we vooral ook niet ver- geten een campagne te richten op de emancipatiegroepen zelf. Ook voor D'66 geldt dat goede ideeën steun vereisen van de groepen waar ze betrekking op hebben.
Leo Keus, Rotterdam