Eindexamen aardrijkskunde vwo 2010 - II
havovwo.nl
▬ www.havovwo.nl www.examen-cd.nl ▬
Aarde
Opgave 3 − Luchtstromen
Bestudeer de bronnen 1 en 2 die bij deze opgave horen.
Gebruik bron 1.
De klimaatgrafiek van Arusha vertoont twee pieken in de neerslagverdeling.
1p 10 Geef de oorzaak van het ontstaan van deze twee pieken.
Gebruik bron 2.
2p 11 Geef twee oorzaken voor de droge periode in Yangon.
In een bepaalde periode van het jaar is er een luchtstroming van Australië naar het vasteland van Zuidoost-Azië. Deze luchtstroming verandert onderweg van richting.
3p 12 Wat is de oorspronkelijke windrichting bij Australië?
Wat is de windrichting bij het vasteland van Zuidoost-Azië?
Waardoor wordt de verandering van windrichting veroorzaakt?
Gedurende het jaar verschuiven de maxima en minima en de bijbehorende windsystemen op het noordelijk halfrond veel meer dan op het zuidelijk halfrond.
2p 13 Geef de verklaring voor dit verschil tussen het noordelijk en het zuidelijk halfrond.
Je verklaring moet een situatiebeschrijving en een algemene regel bevatten.
- 6 -
Eindexamen aardrijkskunde vwo 2010 - II
havovwo.nl
▬ www.havovwo.nl www.examen-cd.nl ▬
Aarde
Opgave 3 − Luchtstromen
bron 1
Klimaatgrafiek Arusha (Tanzania)
35.0 32.5 30.0 27.5 25.0 22.5 20.0 17.5 15.0 12.5 10.0 7.5 5.0 2.5 0
38 32 27 21 16 10 4 -1 -7 -12 -18 -23 -29 -34
J F M A M J J A S O N D -40
neerslag (cm)
0
temperatuur C
bron 2
Klimaatgrafiek Yangon (Myanmar)
35.0 32.5 30.0 27.5 25.0 22.5 20.0 17.5 15.0 12.5 10.0 7.5 5.0 2.5 0
38 32 27 21 16 10 4 -1 -7 -12 -18 -23 -29 -34
J F M A M J J A S O N D -40
neerslag (cm)
0
temperatuur C 54.7 55.9
60.2
36.8
vrij naar: Christopherson, R.W, Geosystems, an introduction to physical geography, Upper Saddle River, New Jersey, 2006
- 7 -
Eindexamen aardrijkskunde vwo 2010 - II
havovwo.nl
▬ www.havovwo.nl www.examen-cd.nl ▬
Opgave 4 − Plaatbewegingen, vulkanisme en aardbevingen in het Middellandse Zeegebied
Bestudeer de bronnen 1 en 2 die bij deze opgave horen.
Gebruik de bronnen 1 en 2.
Het Middellandse Zeegebied is een tektonisch actieve regio. Er zijn in dit gebied verschillende vulkanen en eilandenbogen. In bron 1 zien we de ligging van de eilandenbogen bij de Helleense subductiezone.
2p 14 Leg uit waarom de buitenboog geen vulkanisme kent.
Je uitleg moet een oorzaak-gevolg relatie bevatten.
Gebruik bron 2.
In het westelijke Middellandse Zeegebied tref je nauwelijks vulkanen aan.
2p 15 Leg uit waarom er in landen als Spanje, Marokko en Algerije nauwelijks of geen sprake is van vulkanisme.
Je uitleg moet een oorzaak-gevolg relatie bevatten.
Afhankelijk van het type plaatbeweging ontstaan er verschillende eruptietypes.
Het eruptietype weerspiegelt zich in de vorm van de vulkaan.
2p 16 Schrijf de cijfers 1 en 4 uit onderstaand schema op je antwoordblad.
Zet achter elk van beide cijfers het bijbehorende begrip.
type plaatbeweging eruptietype vulkaanvorm
convergerend 1 2
divergerend 3 4
1p 17 Welke vulkaanvorm (zie bovenstaand schema) zul je in het oostelijke Middellandse Zeegebied het meeste aantreffen, gelet op de tektonische processen in dit gebied?
Er bestaat een verband tussen het type plaatbeweging (zie bovenstaand schema) en de zwaarte van een aardbeving als gevolg van deze beweging.
1p 18 Beschrijf dit verband.
- 8 -
Eindexamen aardrijkskunde vwo 2010 - II
havovwo.nl
▬ www.havovwo.nl www.examen-cd.nl ▬
Opgave 4 − Plaatbewegingen, vulkanisme en aardbevingen in het Middellandse Zeegebied
bron 1
Vulkanisme in Griekenland
Helleense subductiezone Legenda:
plaatbeweging actieve vulkaan
0 100 200 km
10 mm/jaar b
u
i t e n b o o g
A F R I KA A N SE P
L AA T
K r e t a Peloponnesos
Rhodos Nisyros
Methana
Santorini
MIDDELLANDSE ZEE Egeische Zee
35 mm/jaar v u
l k a n i s
c h e b i n n e n b o o g
EGEI S C
H E P L A A T
vrij naar: Vulkanisme in Griekenland, Beukenkamp, P., Vulcanus roert de trom, Geografie jaargang 16, nummer 6, juni 2007
bron 2
Tektoniek in het Middellandse Zeegebied
A. TEKTONIEK 1 : 32 000 000
Bitlis Zagros 2,5 cm/jr.
2,5 cm/jr.
1 cm/jr.
1 cm/jr.
2,5 cm/jr.
3 cm/jr.
I B E R I S C H E P L A AT
A F R I K A A N S E P L A A T
A N AT O L I S C H E P L A AT
4 cm/jr.
Helleense Boog C y p rische Boog
E U R A Z I A T I S C H E
P L A A T
I R A A N S EP L A AT
APULISCHE PLAAT
ARABISCHE PLAAT
Dode-Zeeb
reu kli jn Noord-Anatolische breuklijn
Vulkan ische Boog
Opschuivingsbreuk (convergentie) Afschuivingsbreuk (divergentie) Breuklijn/vermoedelijke breuklijn
Vulkanische activiteit Bewegingsrichting en snelheid tektonische platen 2,5 cm/jr.
Zeer zware aardbeving na 1975 (7 en hoger op schaal van Richter)
Extensie door afschuiving Zijschuivende breuk (transform)
E G E I S C H E P L A AT
