• No results found

uitkomst: Het percentage Cs-137 dat in het gebied terechtkwam, is 7,1%.

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "uitkomst: Het percentage Cs-137 dat in het gebied terechtkwam, is 7,1%. "

Copied!
3
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

Eindexamen natuurkunde pilot havo 2009 - I

havovwo.nl

▬ www.havovwo.nl www.examen-cd.nl ▬

Opgave 1 Tsjernobyl, ruim 20 jaar later

1 maximumscore 3

uitkomst: Het percentage Cs-137 dat in het gebied terechtkwam, is 7,1%.

voorbeelden van een berekening:

methode 1

De totale activiteit in het gebied was 3,0 10 10 ⋅

3

6

⋅ 2, 0 10 ⋅

6

= 6,0 10 Bq. ⋅

15

Het percentage Cs-137 dat in het gebied terechtkwam, is

15 15

6, 0 10

100% 7,1%.

85 10

⋅ ⋅ =

• inzicht dat de totale activiteit in het gebied gelijk is aan de activiteit/m

2

maal de oppervlakte 1

• inzicht dat het percentage Cs-137 dat in het gebied terechtkwam gelijk is aan de activiteit van het Cs-137 in het gebied

de activiteit van het uitgestoten Cs-137 ⋅ 100% 1

• completeren van de berekening 1

Vraag Antwoord Scores

- 1 -

(2)

Eindexamen natuurkunde pilot havo 2009 - I

havovwo.nl

▬ www.havovwo.nl www.examen-cd.nl ▬

Vraag Antwoord Scores

methode 2

Als alle Cs-137 in de verboden zone terecht was gekomen, zou de activiteit daar

15

7 2

3 6

85 10

2,83 10 Bq/m 3, 0 10 10

⋅ = ⋅

⋅ ⋅ zijn geweest.

In werkelijkheid was het 2, 0 10 Bq/m . ⋅

6 2

Het percentage Cs-137 dat in het gebied terechtkwam, is

6 7

2,0 10

100% 7,1%.

2,83 10

⋅ ⋅ =

• inzicht dat de activiteit/m

2

in het gebied gelijk is aan de totale activiteit

gedeeld door de oppervlakte 1

• inzicht dat het percentage Cs-137 dat in het gebied terechtkwam gelijk is aan

2 2

de activiteit/m van het Cs-137 in het gebied

de activiteit/m als alle Cs-137 daar terecht was gekomen ⋅ 100% 1

• completeren van de berekening 1

2 maximumscore 3 antwoord:

137 137 0 137 137

55

Cs Ba →

56

+

1

e (+ γ) of: Cs → Ba + β (+ γ)

• het elektron rechts van de pijl 1

• Ba als eindproduct (mits verkregen via kloppende atoomnummers) 1

• het aantal nucleonen links en rechts gelijk 1

3 maximumscore 1

voorbeeld van een antwoord:

γ-straling heeft een (veel) groter doordringend vermogen dan β-straling.

Opmerkingen

− Antwoorden in de trant van “γ-straling heeft een groot doordringend vermogen” of “β-straling heeft een klein doordringend vermogen”:

goed rekenen.

− Als wordt gezegd dat γ-straling een grotere dracht heeft dan β-straling:

goed rekenen.

- 2 -

(3)

Eindexamen natuurkunde pilot havo 2009 - I

havovwo.nl

▬ www.havovwo.nl www.examen-cd.nl ▬

Vraag Antwoord Scores

4

maximumscore 4

uitkomst: De persoon mag maximaal 34 (dagen) in het gebied blijven.

voorbeeld van een antwoord:

De dosislimiet per jaar voor dit soort werknemers is 1 mSv.

Uit E met 0,001 Sv, 1 en 75 kg

H Q H Q m

= m = = = volgt dat het lichaam

maximaal 0, 001 75

0, 075 J 1

E Hm Q

= = ⋅ = aan energie mag absorberen.

Per seconde absorbeert het 2, 4 10 1, 06 10 ⋅

5

⋅ ⋅

13

= 2,54 10 J. ⋅

8

Deze persoon mag dus

6 6

8

0, 075 2,95 10

2,95 10 s 34 dagen

60 60 24 2,54 10

= ⋅ = ⋅ =

⋅ ⋅

⋅ in

het gebied blijven.

• opzoeken van de dosislimiet 1

• berekenen van de energie die het lichaam per tijdseenheid absorbeert 1

• inzicht dat de tijd die de persoon in het gebied mag blijven gelijk is aan de maximaal te absorberen energie

de energie die per tijdseenheid wordt geabsorbeerd 1

• completeren van de berekening 1

5

maximumscore 3

uitkomst: De activiteit per m

2

is dan 1,5 10 Bq(/m ). ⋅

5 2

voorbeeld van een berekening:

De halveringstijd van Cs-137 is 30 jaar.

Over 90 jaar zijn er drie halveringstijden verstreken en is de activiteit per m

2

: ( ) 1, 2 10

12 3

⋅ ⋅

6

= 1,5 10 Bq(/m ). ⋅

5 2

• opzoeken van de halveringstijd van Cs-137 1

inzicht dat na n halveringstijden de activiteit per m

2

met ( )

12 n

is

afgenomen 1

• completeren van de berekening 1

6

maximumscore 2 voorbeeld van antwoorden:

− Bij het verbranden van de bomen komen radioactieve stoffen in de lucht (die ingeademd kunnen worden).

− Door een dikke laag zand wordt de intensiteit van de straling afgezwakt.

• inzicht dat bij het verbranden van de bomen radioactieve stoffen in de

lucht komen 1

• inzicht dat de dikke laag zand de intensiteit van de straling afzwakt 1

- 3 -

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

De hoog energetische deeltjes zijn het interessantst om naar te kijken omdat deze niet of nauwelijks beïnvloed worden door het magnetische veld van de aarde of van andere

Door de muonen en andere eigenschappen van de shower heel nauwkeurig te meten kan worden bepaald waar de kosmische straling vandaan komt en welke energie deze heeft.. Door

Er kan hieruit dus geconcludeerd worden als er door twee of meer detectiestations deeltjes worden gemeten, dat het een hoogenergetische shower moet zijn geweest... Een model voor

Vanwege het doordringend vermogen is kernstraling geschikt voor het maken van allerlei soorten afbeeldingen van het inwendige van het lichaam, waarna een diagnose gesteld kan

• Straling die moleculen kan ioniseren heet ioniserende straling o Van de kernstraling heeft ∝-straling het grootste. ioniserende vermogen

De β- en/of γ-straling heeft/hebben ioniserend vermogen en is/zijn daarmee geschikt om het tumorweefsel te behandelen.. • inzicht dat de γ-straling geschikt is voor

De β- en/of γ-straling heeft/hebben ioniserend vermogen en is/zijn daarmee geschikt om het tumorweefsel te behandelen.. • inzicht dat de γ-straling geschikt is voor

( -straling heeft een veel groter doordringend vermogen en gaat daar gemakkelijk doorheen.. De wetenschapper mag niet meer dan een individueel lid van de bevolking dus maximaal