ARCHIEF G E M E E N T E B E U N I N G E N
De leden van de gemeenteraad
Datum Kenmerk Kenmerkcode Uw contact Telefoon Onderwerp
0 ^ S E P 2016 U116.07723
llllllllllllllllllll
And ré Bosveld 14 024
Overzicht dorpshuiscentra
Beste leden van de raad,
In de raadsvergadering van 12 j u l i heeft de Pvda verzocht om een vergelijkend overzicht op te stellen van de dorpshuizen en sporthal de Tinnegieter. De gemeente Beuningen heeft 2 dorpshuizen (de Lèghe Polder en de Paulus), 2 multifunctionele accommodaties (MFA 't Hart en de Kloosterhof) en een sporthal (de Tinnegieter).
In deze brief wordt allereerst stilgestaan bij de algemene kenmerken van de centra en de sporthal.
Vervolgens wordt (financieel) ingezoomd op de vier centra en de sporthal. In deze paragraaf worden de verschillen en overeenkomsten in beeld gebracht.
1. Algemeen
In ons collegeprogramma hechten wij veel waarde aan het belang van de dorpshuizen en vermelden wij dat in elke kern een ontmoetingsplek (bij voorkeur in een multifunctionele accommodatie) overeind blijft. De aanwezigheid van een ontmoetingsplek is een belangrijk drager voor de leefbaarheid van onze vier dorpskernen. Dorpshuizen hebben een sociaal-culturele functie en zijn openbare ontmoetingsplaatsen voor de dorpsbewoners. Ze bieden onderdak aan het
verenigingsleven en dragen bij aan de sociale cohesie in onze kernen. Kenmerkend voor de dorpshuizen is het multifunctionele karakter (alles onder 1 dak), waardoor een breed scala aan functies en activiteiten mogelijk is.
Besturen
Een gemeenschappelijk kenmerk bij de besturen (allen vrijwilligers) is dat ze verantwoordelijk zijn voor het beheer en de exploitatie van de dorpshuizen. Bij het beheer van de centra zijn circa 20 vrijwillige bestuurders betrokken die zeer gemotiveerd zijn, exclusief de vele overige vrijwilligers die o.a. ingezet worden voor beheer, schoonmaak en onderhoud.
POSTADRES: G E M E E N T E BEUNINGEN, POSTBUS 1 4 , 6 6 4 0 A A BEUNINGEN BEZOEKADRES: VAN HEEMSTRAWEG 4 6 , 6 6 4 1 A E BEUNINGEN T E L E F O O N : 1 4 0 2 4 , T E L E F A X : 0 2 4 - 6 7 7 8 0 7 8
E-MAIL: GEMEENTE@BEUNINGEN.NL, INTERNET: WWW.BEUNINGEN.NL I B A N : N L 5 5 B N G H 0 2 8 5 0 0 1 0 7 8 , B I C : B N G H N L 2 G
G E M E E N T E 5 i L * B E U N I
Exploitatie
Eind jaren tachtig zijn beheer en exploitatie van de dorpshuizen overgedragen aan de beherende instellingen. In grote lijnen zijn deze instellingen verantwoordelijk voor de exploitatie, het beheer en het preventief cyclisch en herstelonderhoud aan de dorpshuizen. De gemeente is verantwoordelijk voor het ingrijpend en technisch onderhoud en draagt de kapitaallasten van de dorpshuizen. Met betrekking tot de vorm van het beheer en de exploitatie verschillen de centra. De dorpshuizen worden beheerd en geëxploiteerd door een stichtingsbestuur (Lèghe Polder, Kloosterhof en't Hart) of vereniging (de Paulus), al dan niet samengesteld uit vertegenwoordigers van gebruikers.
Binnen deze beheerstructuren wordt de exploitatie verschillend ingevuld. De Kloosterhof wordt de horecavoorziening uitbesteed aan een commerciële exploitant die tevens het beheer uitvoert. Het stichtingsbestuur van Mfa 't Hart heeft voor beheer en exploitatie circa 3 f t aan personeel in dienst die hier zorg voor dragen. De Lèghe Polder en de Paulus zijn zelf verantwoordelijk voor de exploitatie en worden ondersteund met een betaalde kracht. De sporthal wordt sinds de jaren '90 geëxploiteerd door een commerciële exploitant.
Stichtingen en/of verenigingen en de exploitant van de Tinnegieter zijn verantwoordelijk voor een sluitende exploitatie.
Eigendom en zakelijke lasten
De multifunctionele accommodaties 't Hart en de Kloosterhof en sporthal de Tinnegieter zijn gemeentelijk eigendom. De beherende instellingen hebben een huurrelatie met de gemeente Beuningen. Ontmoetingscentrum de Paulus en Dorpshuis de Lèghe Polder zijn eigendom van het stichtings- of verenigingsbestuur. De eigendomssituatie heeft gevolgen voor de zakelijke lasten en verzekeringen. De eigenaar van de accommodatie is hiervoor verantwoordelijk.
Met betrekking tot het gebruikersdeel van de onroerend zaakbelasting worden deze lasten voor de Kloosterhof ,'t Hart en de Tinnegieter door de gemeente betaald. De Lèghe Polder en de Paulus worden voor wat de OZB betreft (gebruikers- en eigenaarsdeel) niet gesubsidieerd.
Onderhoud
Er bestaat geen eenduidige systematiek voor een meerjarige (investerings)planning voor de dorpshuizen. De planning van de activiteiten gebeurt voor elk dorpshuis verschillend. Voor de Kloosterhof en 't Hart worden jaarlijks middelen beschikbaar gesteld voor het regulier/dagelijks onderhoud. Er is een kruisjeslijst opgesteld waaruit kan worden opgemaakt wie waarvoor verantwoordelijk is. De twee overige centra zijn financieel zelf verantwoordelijk voor het onderhoud. Voor het groot onderhoud worden voor alle centra middelen gereserveerd in het gebouwenbeheerfonds van de gemeente (het Z-fonds).
Met de exploitant van de Tinnegieter is een 5 jarig contract opgesteld met een kruisjeslijst als het gaat om verantwoordelijkheden met betrekking tot het klein onderhoud. Ook hier is het groot onderhoud een gemeentelijke verantwoordelijkheid evenals het vervangen van sport- en
spelmaterialen. De exploitatie van de kantine, de schoonmaak en de verhuur van het gebouw is een verantwoordelijkheid van de exploitant.
Gymnastiekvergoeding
Alle centra bezitten een sportfaciliteit waar zowel sportverenigingen als het onderwijs gebruik van maken. Voor het onderwijs is de gemeente verplicht adequate, voldoende ingerichte
sportvoorzieningen te faciliteren. Het onderwijsveld maakt gebruik van al deze binnensport- accommodaties. Alle beherende instellingen ontvangen van de gemeente Beuningen een gymnastiekvergoeding. De hoogte van de vergoeding is vastgesteld in de Wet op het Primair
G E M E E N T E
2*.
B E U N I N G E NOnderwijs en wordt gebaseerd op het aantal lesgroepen dat gebruik maakt van de accommodatie, het stichtingsjaar van de gymnastiekaccommodatie en de oppervlakte van de sportzaal. De bedragen bevatten een vergoeding voor het onderhoud aan de binnenzijde van het gebouw, een bijdrage in de exploitatie alsmede een vergoeding voor vervanging en aanpassing van het materiaal.
Met 't Hart en Lèghe Polder is sinds 2013 overeengekomen dat jaarlijks G 2.500,- van de gymnastiekvergoeding wordt gereserveerd voor vervanging van sport- en spelmaterialen en
periodieke veiligheidskeuringen in hun accommodaties. Deze regeling gold ook voor de Kloosterhof.
Het huidige bestuur van de Kloosterhof beraad zich of zij hier nog gebruik van willen maken. Indien zij dit beleid niet willen volgen, dan zijn zij zelf verantwoordelijk. Ook de Paulus kan hiervan gebruik maken. Het bestuur van de Paulus heeft hierover nog geen besluit genomen.
2. Multifunctionele accommodaties de Kloosterhof en 't Hart
Het onderhoud van dorpshuizen is vastgelegd in de notie Onderhoud dorpshuizen dat in 1991 door de gemeenteraad is vastgesteld. Kort samengevat is het regulier (klein dagelijks) onderhoud van het gebouw een verantwoordelijkheid van het dorpshuisbestuur. Al het groot onderhoud van het gebouw en de vervanging van de sportvloeren is een gemeentelijke verantwoordelijkheid
De Kloosterhof in Weurt
Het nieuwe multifunctionele centrum De Kloosterhof in Weurt is onlangs opgeleverd en wordt gebruikt door een school, diverse structurele huurders (psycholoog, Shiatsu massage en een
fysiotherapeut) en peuter- en kleuteropvang 'Go for Kids'. Het gebouw is gemeentelijke eigendom en met de structurele gebruikers zijn huurovereenkomsten afgesloten. Stichting de Kloosterhof is verantwoordelijk voor de exploitatie van het dorpshuisgedeelte en de sportzaal. Het beheer van het centrum en de horeca wordt uitgevoerd door een particuliere exploitant. De stichting ontvangt jaarlijks van de gemeente Beuningen een exploitatiebijdrage van C 55.000,-. Daarnaast ontvangt zij een bijdrage in de coördinatie kosten van C 2.000,- per jaar.
De onroerendzaakbelasting voor het eigenaarsdeel is een gemeentelijke verantwoordelijkheid, het gebruikersdeel wordt ook door de gemeente betaald. Het gebouw is net opgeleverd en moet derhalve nog getaxeerd worden, evenals een onderhoudsplan.
De gemeente Beuningen is grotendeels verantwoordelijk voor het groot en reserveert hiervoor jaarlijks C 23.150,-. De jaarlijkse voorziening voor het groot onderhoud, renovatie en vervanging
wordt in beeld gebracht met het onderhoudsplan. Tegen deze uitgaven staan ook huurinkomsten van de structurele gebruikers. De totale huurinkomsten bedragen circa C 82.635,- per jaar.
Mfa 't Hart in Ewijk
Dit centrum in Ewijk is zes jaar geleden opgeleverd en huisvest een school, peuter- en kleuteropvang, een jongerencentrum, de GGD, stichting Perspectief en de eerste onbemande bibliotheek van Nederland.
Ook hier is de gemeente grotendeels verantwoordelijk voor het groot onderhoud van het gebouw.
De kosten bedragen 6 64.355,- per jaar. De jaarlijkse dotatie voor groot onderhoud, renovatie en vervanging bedraagt jaarlijks C 84.744,-. De OZB belasting bedraagt totaal C 27.000,- en de verzekeringspremie bedraagt C 6.850,-. Al deze kosten drukken op de gemeentelijke begroting.
Stichting 't Hart ontvangt jaarlijks een exploitatiebijdrage. Voor 2016 is een voorlopige bijdrage verstrekt van C 232.000,-. Aangezien het gebouw veel structurele en incidentele huurders heeft wordt jaarlijks voor de coördinator van het gebouw een subsidie verstrekt van C 50.000,-.
G E M E E N T E ţį^ „ B E U N I N G E N
Ter compensatie ontvangt de gemeente de huurinkomsten van alle structurele gebruikers. De huurinkomsten bedragen circa C 317.000,- per jaar. De huurprijzen worden jaarlijks geïndexeerd.
Incidentele verhuur van ruimten komt ten goede aan het stichtingsbestuur.
Samengevat kan gesteld worden dat de baten en lastensystematiek voor deze twee multifunctionele centra m i n of meer hetzelfde zijn. Het gegeven dat Mfa 't Hart een hogere exploitatie en coördinatie bijdrage ontvangt is gerelateerd aan de grotere omvang van het aantal (structurele) huurders en de omvang van het gebouw.
Lèghe Polder Beuningen
De Lèghe Polder is geen multifunctionele accommodatie maar een dorpshuis. Onlangs is het gebouw gerenoveerd. De renovatie is in eigen beheer en verantwoordelijkheid uitgevoerd met financiële bijdragen van de Provincie Gelderland, diverse fondsen en een bijdrage van de gemeente Beuningen. Sinds de heropening is de bibliotheek gehuisvest in dit pand.
Het bestuur van de Polder is volledig verantwoordelijk voor de exploitatie en het regulier
onderhoud van het gebouw. Zij ontvangt hiervoor geen structurele gemeentelijke bijdrage en ook geen bijdrage in de coördinatie kosten. Jaarlijks reserveren w i j in het gebouwenbeheerfonds C 6.466,- voor groot onderhoud, renovatie of vervanging.
Het gebouw is eigendom van het stichtingsbestuur, hierdoor zijn zij verantwoordelijk voor alle verzekeringspremies en zakelijke lasten. Het stichtingsbestuur is al jaren i n staat om sluitende jaarrekening te presenteren met bescheiden positieve resultaten.
Ontmoetingscentrum de Paulus Winssen
Ontmoetingscentrum de Paulus is eveneens een dorpshuis. Het gebouw is i n eigendom en w o r d t geëxploiteerd door vereniging de Paulus. In 2014 heeft de Paulus de foyer en de horeca
gerenoveerd met behulp van fondsen en een bijdrage van de gemeente Beuningen. De overige (dorpshuis) ruimten zijn gedateerd. Qua inrichting en uitstraling voldoen enkele zalen niet meer aan de eisen van deze t i j d . Er zijn verder achterstanden ten aanzien van de onderhoudsverplichting.
Het bestuur is zelf verantwoordelijk voor de exploitatie. Het onderhoud en alle zakelijke lasten en verzekeringen. Zij ontvangt geen gemeentelijke exploitatiebijdrage e n / o f coördinatie bijdrage. De gemeente Beuningen doteert jaarlijks een bijdrage van C 15.419,- in het gebouwenbeheerfonds voor groot onderhoud.
Het bestuur ondervindt hinder van de ontgroening en vergrijzing van de kern Winssen. Het gebruik van ruimten en de bestedingen van gebruikers nemen af. De exploitatie van dit dorpshuis komt steeds meer onder druk te staan. Al jaren doet het bestuur haar uiterste best om de exploitatie sluitend te krijgen. Dit is wel ten kosten gegaan van de opgebouwde reserves en voorzieningen.
3. Sporthal de Tinnegieter Beuningen
Sporthal de Tinnegieter is i n eigendom van de gemeente Beuningen en w o r d t al geruime tijd geëxploiteerd door een exploitant. De sporthal is opgeleverd in 1979 en gerenoveerd in 2014. De sporthal en kleedkamers zijn voorzien van energiebesparende maatregelen. De gemeente heeft de ambitie uitgesproken om gemeentelijk vastgoed meer te verduurzamen. Op het dak zijn
4
G E M E E N T E
5 *
B E U N I N G E Nzonnepanelen en een zonneboilerinstallatie aangebracht. De opbrengsten van deze investeringen worden vanaf juni 2016 in mindering gebracht op de jaarlijkse exploitatiebijdrage die verstrekt wordt aan de exploitant. De exploitatiebijdrage voor 2016 is hierdoor vastgesteld op C 35.000,-.
Het dagelijks regulier onderhoud is een verantwoordelijkheid van de exploitant. Hiervoor is een kruisjeslijst opgesteld. Het gebouw is gemeentelijk eigendom en alle zakelijke lasten en
verzekeringen drukken op de gemeentelijke begroting. In het gebouwbeheerfonds wordt jaarlijks C 10.960,- gedoteerd voor groot onderhoud.
Resumerend
In nog niet alle kernen is er sprake van 'alles onder 1 dak gedachte', iets wat wel onze voorkeur heeft. Historisch gezien is dit ontstaan omdat er in elke kern een andere ontwikkeling heeft plaatsgevonden als het gaat om de realisatie of instandhouding van een ontmoetingsplek. We zien wel dat er in elke kern sprake is van het op een ordentelijke wijze vorm geven aan het gebruik en exploitatie van de genoemde accommodaties. Wat we ook constateren is dat er ten aanzien van de wijze waarop de bestaande ontmoetingsplekken door de gemeente in financiële zin worden ondersteund, er geen sprake is van "gelijke monniken, gelijke kappen". Wij vinden dat enige vorm van harmonisatie op dit punt aan de orde kan en mag zijn.
Met deze brief hebben w i j de verschillen in beeld gebracht. Er moeten uitgangspunten vastgesteld worden om te komen tot harmonisatie en compensatie. Ook hoort daar bij het in beeld brengen van de financiële consequenties. We gaan hier graag mee aan de slag.
Wij hopen u met deze brief voldoende geïnformeerd te hebben. Wij bevelen u aan om in de commissievergadering van 31 oktober deze brief als agendapunt te agenderen.
Met vriendelijke groet ethouders
i.
1
Caro van Eert nne Koeken
burgemeester secretaris
5
G E M E E N T E
schematisch overzicht ontmoetingscentra Beuningen
Kloosterhof Lèghe Polder
MFA 't Hart Paulus Tinnegieter
Eigendom Gemeente X X X
Stichting X X
OZB eigenaar
Gemeente X X X
Stichting X X
OZB Gebruik
Gemeente X X X
Stichting X X
Groot onderhoud
Gemeente X X X X X
Stichting Dagelijks
onderhoud
Gemeente
Stichting X X X X X
Coördinatie bijdrage
Ja X X
Nee X X X
Exploitatie Gemeente
Stichting uitbesteed zelf zelf zelf exploitant
Beheer Gemeente
Stichting uitbesteed zelf zelf zelf exploitant
6
