(
(
BMA Advies
Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan
U itgebracht aan:
Stuurgroep KVU
T.a.v. de heer A. Kloosterman B reelaan 2
67 1 1 MR E D E
B MA Advies
ir. A. van den Dool m a nager
Ridderkerk, 1 3 maart 2003 A2056-001/rp1 bd
BMA Advies is een onderdeel van de BMA Groep
Alle opdrachten worden aanvaard en uitgevoerd conform onze algemene voorwaarden, waarvan u op eerste verzoek een exemplaar wordl toegezonden. In deze voorwaarden IS on
ze
aansprakehJkheld beperkt.Hoofdkantoor Rembrandtweg 257 2981 Cl Ridderkerk Telefoon 0180 420199
Telefax 0180 421433
drs. H . H .J . van de Mortel adviseur
Regiokantoor Past. Kramerstraat 2c 6102 AC Echt
Telefoon 0475 411161
Telefax 0475 411510
www.bma.nl advles@bma.nl KvK nr. 24288472
(
c
l
INHOUDSOPGAVE
1 . 2 . 2 . 1 . 2 . 2 . 2 . 2 . 1 . 2 . 2 . 2 . 2 . 3 . 2 . 3. 1 . 2 .3 . 2 . 2 .3.3.
2 .3.4 . 2 . 3 . 5 . 2 .4 . 2.4. 1 . 2 .4 . 2 . 2.4 . 3 . 2 .4.4 . 2.4. 5 . 3.
3.1.
3.2.
3.3.
3.4.
3 . 5 . 3 . 6 . 3.7.
4.
I n leiding ... ... 3
Ha ndleiding ....... ... ........ 5
I nleiding ... ... ... ... ... ... ... 5
Stroomschema's basisstructuur ................... ... 6
Stroomschema Onderdeel A: Procesaa n p a k ........... 7
Stroomschema Onderdeel B: Maatregelcyclus ... ... ... ... 8
O nderdeel A: Procesaanpak ... ... ... ... 9
I ntentieverklaring ....... . . . ............. . . ....... 9
Samenwerkingsovereenkomst ....... 1 0 S a menwerkingsstructuur ............... 11
Evaluatie ... ... ... ... . ... 1 5 I ntegraal horecabeleid ........... . . ........... 1 6 O nderdeel B: Maatregelcycl us ......................................... 1 6 Probleem inventarisatie ...................... ....... 1 7 Maatregelselectie ... ....... ... ... .............. 1 8 Maatregelplannen ........... ....... 1 8 Uitvoerin g van maatregelen ................. 1 9 Maatregelevaluatie ................ 1 9 Checklisten Onderdeel A: Procesaanpa k ................... 21
Intentieverklaring ....... ................... 22
Model intentieverklaring Kwaliteitsm eter Veilig Uitgaan ....... 23
S a menwerkingsovereen komst ... ............... 24
Model samenwerki ngsovereen komst Kwa liteitsmeter Veilig Uitgaan ........... 2 5 Samenwerkingsstruduur ...................... 2 8 Matrix overlegvorme n/actoren ....................... 30
Evaluatie samenwerking ....... ............. ... 3 1 Checklisten Onderdeel B: Maatregelcyclus .................................... 33
4. 1 . Probleeminventarisatie ........... ................... 34
4 . 2 . Maatregelseledie ................... 3 5 4 . 3 . M aatregelplan ................. ... 36
4 .4. Voortgangsmatrix maatregelen .................. 37
4.5. Schema projectbeheersing TGKIO ( GOKIT) ........... 38
4.6. Maatregelevaluatie ................................... 40
B ijlage A. Checklisten communicatie .......................... 4 1 A.l. Checklist interne com m u nicatie ...................................................................... 4 1 A.2 . Checklist externe communicatie .................................. ....... 42
Bijlage B . Maatregelen ...................... ....... ... 43
B. l . Maatregelenlijst Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan ......... 43
B.2. Matrices maatregelverbanden e n vera ntwoordelijken ..................... ... 44 B . 3 . M aatregelkaarten ............................................. 4 5 B ijlage C. Invulplan communicatie
A2056-00 1/rp 1 bd/Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan/T3 maart 2003 2 van 45
l
l
1.
INLEID ING (�
Algemeen
Voor u ligt de Kwa l iteitsmeter Veilig Uitgaa n. Deze besch rijft een gestruct ureerde aanpak en we rkwijze voor een lokaal samenwerkingsverband en de toetsingselementen.
De kwa lite itsmeter is door BMA Advies en DSP ontwikkeld in opdracht van het Nationaal Platform Cri m in a l iteitsbeheersing (N PC) e n in samenwerki ng met de m i nisteries va n Justitie en Binnen la ndse Zaken, Konin klijk Horeca Nederland (K HN), de Vereniging Nederlan dse Gemeenten (VNG), het Nederlands Politie Instituut (N PI) en aanverwa nte partijen .
Doelstelling en doelgroep
Het doel van de Kwa liteitsmeter Veilig U itgaan is het faci l iteren en inzichtel ij k maken van de insp a n n ingen van lokale part ijen teneinde in samenwerking de kwa liteit van u itgaansgebieden (waarvan veiligheid een weze n l ij k onderdeel uitmaakt) te verhogen. Het ontwikkelde instru ment is een procesinstru ment voor de samenwerking tussen loka le partijen, gericht op het komen tot afspraken en het se lecte ren en u itvoeren van concrete maat rege len, die rechtstree ks betrekking hebben op de vei ligheid in u itgaansgeb ieden .
Door middel va n toetsing en volg ing va n de (lokale) inspann ingen kan landelij k inzicht in activiteiten wor
den gecreëerd waarmee de verschillende partijen in de toekomst hun voordeel kunnen doen.
leder u itg aansgebied komt in principe in a a n m erki n g voor toepass i n g van de Kwa liteitsmeter Veilig U itgaan. De resultaten zijn sterk afhankelij k va n de inspanningen va n de lokale partijen. O nder lokale par
tijen worden in ieder geva l de gemeente, politie, horeca en openbaar ministerie (OM) verstaan. Doordat de Kwa l iteitsmeter Vei l i g Uitgaa n is opgezet als procesi nstru ment kunnen zowel sta rtende als (lang)lopende samenwerkingsverbanden er gebruik van maken en h u n voordeel mee doen.
H et idee is dat inspanningen in het kader va n vei ligheid c.q. de Kwa l iteitsmeter Veilig Uitgaan beloond mogen worden met het voeren van een landelijk herkenbaarheidsconcept. Op het moment va n versch ijnen van deze Kwa l iteitsmeter Veilig U itgaan is dit landelijk herkenbaarheidsconcept nog in ontwikkeling.
Gehanteerde uitgangspunten
Aan de uiteindelij ke vorm en in houd van het instrument heeft een aantal u itga ngsp unten ten g rondslag gelegen:
het instru ment geeft inzicht in de kwa liteit va n de samenwerking va n partijen;
het instrument moet in de basis helder en eenvoudig hanteerbaar zijn;
het instru m e nt geeft inzicht in en borgt de kwa li teit va n het proces va n maatregel keuze en -u itvoering;
het is on mogelijk een l i m itati eve lijst van maatregelen sa men te ste l len;
de noodzaak tot en mogelij kheid van uitvoe ring va n een maatregel is sterk situatieafhankelijk en dient lokaal te worden vastgesteld;
samenwerkende pa rtijen moeten door een cycl isch traject van i nventa riseren, beoordelen, plannen, uitvoeren, eva lueren, beoordelen etc. tot verbeteringen komen door het u itvoere n van releva nte maatregelen;
A2056-00 l/rp 1 bd/Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaanl1 3 maart 2003 3 van 4 5
een geza m e n l ijke a a n pak va n de veiligheid i n u itgaa nsgebieden dient bij voorkeu r vergezel d te gaan va n h et aanzetten tot i ntegraal horecabeleid.
De opbouw va n de kwa liteitsmeter
De Kwaliteitsmeter Vei l ig U itgaan omvat twee hoofdonderdelen:
O nderdeel A. Procesaanpa k
Waarin de wijze van samenwerken wordt beoordeeld volgens de volgende elementen:
• i ntentieverklaring
• sa menwerkingsovereenkomst
• samenwerkingsstructuur
• i ntegraal horecabeleid
• eva l uatie
O nderdeel B. Maatregelcyclus
Waarin de wijze waarop maatregelen word e n geselecteerd e n uitgevoerd wordt beoordeeld volgens de volgende elemente n :
• probleeminventarisatie
• maatregelbeoordeling
• maatregelp lan
• u itvoering maatregelen
• m aatregelevaluatie
In hoofdstuk 2 worden de versch i l lende onderdelen schematisch weergegeven in de vorm van stroom
schema's. In de toelichting op de stroomschema's wordt onder a ndere aangegeven hoe de aangere ikte checkl isten en mode ldocu menten a ls handvatten kunnen worden gehanteerd . In hoofdstuk 3 worden de checkl isten behore n d bij onderdeel A weergegeve n . In hoofdstuk 4 worde n de checkl isten behore n d bij onderdeel B weergeg even. In de bijlagen treft u checkliste n voor i nterne en externe com m u n i catiepla nnen aan, de maatregele n l ijst (niet l i m itatief) en maatregelkaa rten, en de handreiki ng voor een i nvu lplan com
m u n icatie.
A2056-00 7/rp 7 bdlKwaliteitsmeter Veilig Uitgaan/7 3 maart 2003 4 van 45
2. HAN DLEI DING
2.1. I n leiding
Vanuit de doelstelling en uitgangspunten is bij de ontwik keling van de Kwaliteitsmeter Veilig U itgaan niet g ekozen voor een systematiek waa rbij een l ijst met voorgesch reven maatregelen verplicht moet worden u itgevoerd. Er is g ekozen voor een syste matiek waa rmee de sa menwerkende loka le partijen op hun e igen wijze, d i rect aans l u itend bij de specifieke lokale situatie, hun samenwerking vorm kunnen geven. De kwali
teitsmeter richt zich met na me op het in kaa rt brengen en toetsen van de kwa liteit van:
de wijze van samenwerken;
de wijze van het in kaart brengen van lokale (veiligheids)problemen en risico's;
de wijze van selecteren van passende maatregelen;
de u itvoering van maatregelen;
de eva l uatie van maatregelen en de samenwerking a ls geheel.
Stroomschema's basisstructuur Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan Onderdeel A: Procesaanpak
, .. ' " " ,'"� " " .. " ,,, ,
Integraal ' horecabeleid '
c o M M U N I C A T I E
c o M M U N I A C T I E
A2056-00 7kp 7 bd/Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaanl1 3 maart 2003
Onderdeel B: Maatregelcyclus
5 van 45
l
Door deze p rocesbenadering wordt een contin u en structu reel verbeteringsproces i n gang gezet, waa rmee u ite i nde lijk de kwaliteit va n de u itgevoerde maatrege l en g e borgd is. Naast de ve r p l i chte (chec k
list)elementen uit d e onderdelen A en B va n de kwaliteitsmeter is slechts het minimum aa ntal n ieuw u it te voeren maatregelen per jaar h a rd voorgesch reven (zie paragraaf 2 .4. Maatregelcyclus).
Door h et a a nb i eden van een heldere en eenvoudige structuur en een aa nta l bijbehorende checkl isten , model- en voorbeelddocumenten i s d e Kwa liteitsmeter Veilig U itgaan makkelij k toegan kelijk e n ha nteer
baar. De nadruk b i n n e n de samenwerking kan dan ook worden gelegd op i nhoudelijke discussies, afwe
gingen en beoordelingen, om te komen tot een efficiënte en effectieve u itvoe ring van maatregele n , die zij n gericht op h et verbeteren van de veiligheid in het betreffende u itgaa nsgebied. S lechts op een a a ntal pu nten wordt wel ' pa p ierwerk' vereist. Dit papierwerk h eeft da n echter een duidelijke meerwa a rde, b ij
voorbeeld in termen va n :
h et creëren en vastleggen v a n bestuurlij k draagvlak en commitment;
het (reeds op voorha nd) concreet en i n zi chtel ij k ma ken van afspraken, randvoorwaa rden en con
sequenties.
De Kwa liteitsmeter Ve i l i g Uitga a n bestaat uit twee onderde len, te wete n : o nderdeel A en onde rdeel B . Onderdeel A omvat d e wijze va n samenwerken a l s geheel e n heeft een structureel e n cyclisch kara kter.
Ook onderdeel B is cyclisch va n kara kter en omvat de p robleem i nventa risatie, maatregelselectie, u itvoeri n g en evaluatie v a n maatregelen. O nderdeel B vormt dus e igenlij k een verdieping o p e e n deelaspect v a n o n derdeel A. Beide onderdelen zij n da n o o k onlosma kelijk met elkaar verbonden :
zonder samenwerkingsstructuur is een efficiënte e n effectieve gezamenlijke uitvoering van maat
regelen gedoemd te mislu kken;
zonder uitvoering va n gerichte maatregelen heeft een sa menwerki ngsverband geen succes.
Procesmatig zijn er ook raakvla kken, bijvoorbeeld doordat de evaluatie va n de u itvoering van maatregelen weer d ient als input voor de eval u atie van het samenwerki ngsverba nd a ls geheel.
Voor de pra ktische toepassing van de Kwaliteitsmeter Vei l ig U itgaa n is het n iet verplicht om de onderdelen A en B gelij ktijdig in gang te zetten. Afha n kelij k van het ambitien iveau en de lokale omsta ndi g h eden kan een samenwerkingsverband e rvoor kiezen ee rst te sta rte n met ofwel o nde rdeel A om de same nwerk i n g formeel e n praktisch vorm te geven, ofwel t e sta rten met onderdeel B om pra ktische e rvaring op t e doen met en 'eerste successen ' te boeken . (Dit zou h et draagvlak b ij de same nwerkingspartners kunnen verste
vigen.)
N . B . Voor de (uiteindelij ke) toetsing va n de Kwa l ite itsmeter Veilig U itga a n zijn de elementen u it A en B wel verplicht.
2.2. Stroom schema's basisstru ctuur
In de h i ernavolg e n d e stroomschema 's wordt de basisstructuur van de Kwa l iteitsmete r Ve ilig U itga a n schematisch weergeg eve n . E r is e e n apart stroomschema voor onderdeel A en onderdeel B . I n de volgende paragrafen wordt per onderdeel een korte toelichting gegeve n .
A2056-00 7/rp 7 bd/Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan/7 3 maart 2003 6 van 45
2.2.1. Stroomschema Onderdeel A: Procesaanpak
Stroomschema Basisstructuur Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan
----I� Document - Checklist - Model
Document
---I�
- Checklist - Model
Onderdeel B:
Maatregelcyclus .--- ---� Document - Checklist
- Matrix overlegvormen/
actoren
Document ---�
- C hecklistlinvulmodel
- lntentieverklaring -Strategische verkenning
- Uitvoeringsplan �---
A2056-00 1 /rp 1 bd/Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan/1 3 maart 2003 7 van 45
Pi
2.2.2. Stroomschema Onderdeel B: Maatregelcyclus
Stroomschema Basisstructuur Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan
Document
---�
- Invulmatrix
Document ---�
- Invulmatrix - Maatregelkaarten
Document - Checklist!
Invulplan
Document - Voortgangsmatrix - TGKIO (GOKIT)
Document
Onderdeel A:
I
Procesaanpak- evaluatie
...
---I�
- Checklist
A2 056-00 7 /rp 1 bd/Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan/7 3 maart 2003 8 van 45
(�
2.3.
Onderdeel A: Procesaanpak
Onderdeel A: Procesaanpak bestaat u it de volgende elementen:
• intentieverklaring
• sa m enwerkingsovereenkomst
• sam enwerkingsstructuur
• evaluatie
• integra a l horecabeleid
I n de vorm va n een intentieverklaring wordt best uu rlijk comm itment vastgelegd. Dit com mitment wordt vervo lgens formeel uitgewerkt in een sa me nwerkingsovereen komst (convena nt). De concrete p raktische uitwerking van de afspraken krijgt vorm i n de samenwerkingsstructu ur (plan van aanpak).
Parallel a a n de sa m enwerking voo r het verbeteren van de veil igheid van een uitgaa nsgebied dienen d e mogelij kheden voor het opzetten va n (gemeente b reed) integraal horecabeleid t e worden geïnventariseerd en ten uitvoer gebra cht.
Een belangrij k onderdeel vormt de jaa rlijkse evaluatie va n de samenwerking. Dit geschiedt op basis van de gezamenlijk vastgestelde doelstel lingen en aan de hand va n de checkl ist eval uatie. De eva luatie is noodza
kelij k voor het garanderen van verbeteraspecten en het cyclische karakter va n de sa menwerking.
Zowel reeds bestaande samenwerkingsverbanden als nieuw op te richten samenwerkingsverbanden kun
nen werken met de Kwaliteitsmeter Ve i lig Uitgaa n . Reeds bestaande samenwerk i ngsverbanden k u n ne n toetsen o f de samenwerking 'an sich' is gestructu reerd zoa ls in de checklisten wordt aangegeve n. Gefor
mal iseerde afspraken of docu menten k u n nen worden getoetst of ze i n houdelijk aansluiten bij de checkl is
ten. Het is niet de bedoeling dat reeds bestaa nde docu menten opnieuw worden opgesteld; het gaat erom dat de ond erdelen u it de checklisten ter u g te vi nden zijn . Beginnende samenwerkingspart n ers of -verba nden kun nen de checklisten en modellen gebruiken a ls leid raad/h ulpmiddel bij het vo rmgeven va n de samenwerking.
2.3.1. Intentieverklaring
De intentieverk lari n g h eeft als doel: het komen tot en vastleggen van het com mitm ent op b estu urlij k nivea u bij de verschil lende betrokken pa rtijen. I n de intentieverklaring verklaren de deel nemende partijen dan ook:
wat hun overwegingen zij n (zowel individueel als collectief) om sa men te werken;
dat zij geza m e n lijk gaan werken aan de verbeteri n g va n de veiligheid va n het betreffende uit
gaansgebied en hiervoor de benodigde tijd en middelen ter beschikkin g zu llen stellen.
De checklist voor het opstellen va n de intentieve rkl a ring is terug te vinden in hoofdstu k 3. De intentiever
klaring k a n vrij kort en bondig zijn (zie model intentieverklaring in de b ij l age). De formele en p raktische uitwerki ng van de sa menwerking krijgt vorm in de volgende onderdelen c.q. parag rafen.
D e checklist ka n zowel worden geb ruikt om een nieuwe intentieverklaring op te stellen als om een reeds bestaande i ntentieverklaring te toetsen.
Het hebben va n een inte ntieverklaring (of een andersoortig document) volgens de checkl isteleme nten is in het kader van de Kwa liteitsmeter Veilig Uitgaan verplicht.
A2056-00 7 /rp 7 bd/Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaanl 1 3 maart 2003 9 van 45
2.3.2. Samenwerkingsovereenkomst
De sa menwerkingsovereenkomst heeft a ls doel de u itgesproken intenties te form a lise ren. De sa menwer
k i ngsoveree n komst is de basis waarop de samenwerkende partijen terug kun nen vallen , wanneer het gaat om principiële keuzes en in het geval va n wa n prestatie of an dere onvoorziene omsta ndigheden. De sa
menwerk i ngsovereen komst is vee l gedetail leerder dan de intentieve rklari n g . De samenwerki ngsovereen
komst is formee l van aard, maar is er voora l op gericht de morele b i n ding va n u it de intentieverklaring te verg roten en te forma liseren . In de sa menwe rkingsovereenkomst moeten de rolverdeling, verantwoorde
lijkheden en bevoegdhede n , de financiering en andere belangrijke regelingen en voorwaarden in grote lijn en vastgelegd worden. De sa menwerki ngsovereenkomst dient (net zoals de intentieverkla ring) als op
stap naar de samenwerki ngsstructuur waarin een gedetai l leerde omschrijving va n de projectorganisatie, overlegstructuur, com municatie en eva luatie beschreven wordt. In hoofdstuk 3 is de checklist voor het opstellen van de samenwerki ngsove reen komst en een model same nwe rkingsovereen komst terug te vin
den .
D e checkl ist ka n zowe l wo rden gebru ikt om een nieuwe same nwerkingsovereen komst op te stellen a ls om een reeds bestaande overeen komst (veelal convenant genoe md) te toetsen .
H et hebben van een samenwerki n gsovereenkomst (of a ndersoortig docu ment) volgens d e checklistele
menten is in het kader va n de Kwa liteitsmeter Veilig Uitgaan verplicht.
Opme r king
De Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan sluit in de praktijk prima aan op de zogenaamde convenantaanpak. In de praktijk zijn convenanten op het gebied van veilig uitgaan vaak een mengeling van het vastleggen van (bestuur
lijk) draagvlak en het benoemen van een aantal te treffen maatregelen, al dan niet nader uitgewerkt met af
spraken per partij. De Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan bouwt hierop voort door een gestructureerde en cyclische aanpak te bieden, voor zowel het proces van samenwerken (onderdeel A) als voor de inhoud; de maatregelcy
clus (onderdeel B). Beide onderdelen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden; de maatregelcyclus kan gezien worden als een verdieping op een deelaspect (samenwerkingsstructuur) van onderdeel A.
A2 056-00 7/rp lbd/Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan/13 maart 2003 10 van 45
( '.
ft" îMf1jtrEa*'
2.3.3. Samenwerkingsstructuur
De samenwerki ngsstructuur is weer een verdere uitwerki ng van de ra a mwe rkafspraken in de samenwer
kingsovereen komst. In de same nwerkingsstruct u u r wordt de w ijze van samenwerken geconcretiseerd i n voor de p ra ktijk releva nte afspra ken. Voor het opstellen van de samenwe rkingsstruct u u r is het belangrij k dat de overlegpartners (lees: vertegenwoo rdigers van de partijen) va n hun achte rban ma ndaat tot ha nde
len hebben, omdat er a nders een overlegstruct u u r ontstaat die vleugellam is. Dit is ook van belang voor de verteg enwoordigers va n de gemeente. Een vertege nwoord iger die deel u itmaakt van de staf met be
voegdheden en mogelijkheden om direct toegang te krijgen tot diverse sectoren, is waarschijnlijk h et meest effectief. De vertege nwoordigers d i e de samenwerkin gsove reenkomst tekenen zij n di kwij ls ook degenen die de sa menwerki ngsstructuur opstel len en vastleggen.
Pa rtijen m oeten op basis va n gelij kheid samenwerken. Sa menwerke n is geven en nemen . Indien partijen geen ge lij kheid erva ren kan dit wantrouwen en argwaan in de hand we rken, wat de samenwerking frus
treert.
De samenwerkingsstructu ur is te bescho uwen als een 'structuurdocument'; pa rtijen ku nnen hierop terug
vallen in di en er verschil len van mening/inzicht (dreigen te) ontstaa n . Het schept duidel ij kheid vooraf over zowel de wijze van sa menwerken (proces) als de wijze waarop maatregelen worden gekozen en uitge
voerd. H ie rdoor wordt de kwa liteit va n de sa me nwe rking beter gewaa rborgd.
De samenwerkingsstructuur is opgebouwd uit de onderdelen: projectorganisatie, overlegstru ctuur, com
m u nicatie, maatrege l cyclus en eva luatie, en wordt in de vorm va n een checklist same nwerkin gsstruct u u r e n een voortga ngsmatrix beha ndeld in hoofdstu k 3 . I n d e mate van gedetai lleerdheid van uitwerking van de aa ndachtspu nten in de checklist zij n de partijen vrij . Het is zeer wel denkbaar dat de mate va n detaille
ring zal ve rsch i llen per deelaspect. Indien het wederzijds vertrouwen g root is, zal de wijze va n besl uitvor
m i ng mi nder g edetai ll eerd worden vastgelegd.
De checklist kan zowel worden gebruikt om een nieuwe samenwerkingsstruct u u r op te stellen als om een reeds bestaande structuur (veelal projectaanpak of p lan va n aanpak genoemd) te toetsen .
Het hebben van e e n samenwerkin gsstructuu r volgens d e checklistelementen i s in het kader van d e Kwaliteitsm eter Veilig Uitgaan verp licht.
In een bestaa nde situatie kan het voorkomen dat de samenwerkingsove reenkomst in de vorm van een convenant reeds zodanig is uitgewerkt dat deze vol doet aan de eisen die worden gesteld aan de sam en
werkingsst ruct u u r. In een dergelij k geva l is met het conven ant aan de eisen voor beide onderdelen vol
daan.
M et betre k k i n g tot d e inhoudelij ke aspecten van de samenwe rkingsstruct u u r kan nog het volgende wor
den gestel d:
Projectorga n isatie
Het onderdeel projectorgan isatie omvat drie onderdelen:
Partijen en rolverdeling
Hierin wordt concreet uitgewerkt:
wie welke pa rtij vertegenwoordigt en met welk mandaat;
wie welke rol speelt in de same nwerking;
hoe de taken, bevoegdheden en vera ntwoordel ijkheden zijn verdeeld .
A2056-00 7/rp 7 bd/Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaanl7 3 maart 2003 7 7 van 45
Tijd en middelen
Hierin wordt concreet u itgewerkt:
Proces
hoeveel tijd en middelen de verschillende partijen ter beschikking ste llen;
op welke wijze activiteiten verder worden gefinancierd.
Hierin worden de activiteiten vastgelegd die in het cyclisch p roces worden uitgevoe rd, wa a rdoor de samenwe rking structureel vorm moet krijgen:
sa m enwerken (zie aspect overlegstructuu r);
uitvoeren maatregelen (zie onderdeel B);
co m m u niceren (zie aspect com m unicatie);
eva l ueren (zie aspect eva l uatie).
Overlegstructuur
I n het onderdeel overlegstructuur wordt een concreet vergaderschema uitgewerkt (met inachtneming van de checklist p u nten) en wordt vastgelegd hoe met informatie wordt omgegaa n. Gedurende de looptijd van de same nwerking za l b uiten het samenwerkingsverband informatie b eschikbaar komen (te d e n ke n valt a a n wet- en regelgeving, innovatieve ontwikke lingen, b ranchetrends etc.). Er worden afspraken gemaakt over de wijze va n informatie vergaren, beheren en inbrengen in het sa menwerkingsverba nd. In h et traject va n sa menwerking kun nen klachten ontstaa n , va n zowe l sa menwerkingspartners als va n externe p a rtijen.
Ook k u n nen afwij ki ngen, of verbetervoorstellen op de afgesproken of te verwachten gang van zaken ge
constateerd worden. Vastgelegd wordt hoe hiermee om te gaan. Dit geldt ook voor verbetervoorstel le n . Als hulpmiddel bij het in kaart brengen van inform atie- en com municatiestromen kan de matrix 'overleg
vormen/actoren' ingevu ld worden (zie paragraaf 3 .6.). In deze matrix 'overlegvormen' vult iedere deelne
m e r aan h et samenwerkingsverband in aan welke overleggen, zowel b i n nen als buiten de eige n organisa
tie, deelgenomen wordt. H et gaat om de ove r l egvormen die raa kvla kken hebben m et vei lig h eid e n uitgaa n. V a n elk overleg, kwa liteitskring, klankbordgroep, we rkgroep etc. wordt ingevu ld welke a ndere p e rsonen/actoren er a a n dat overleg deelnemen e n we lke functie zij hebben. De bela ngrij kste thema's worden ingevuld a ls mede hoe vaa k per jaar het overleg plaatsvindt. Ook de overleggen waa rva n m e n wel de informatie ontvangt, maar waar men niet persoonlijk bij aanwezig is, kunnen in de m atrix genoteerd worden. D eze input kan na melijk ook va n belang zijn voo r de informatie-uitwissel ing bi nnen het samen
werkingsverband of com mun icatie naar externe doelgroepen.
H et is niet a ltij d noodza kelij k een n ieuwe overl egstructuur in het leven te roepen om geza m e n lij k een bepaald doel te bereike n. Daar waa r dit mogel ijk is, kan zoveel mogelijk aangesloten worden bij reeds bestaande overlegstruct u ren.
Maatregelcyc\us
O m het structurele kara kter van de sa menwerking aan te tonen, wo rdt in de sa menwerki ngsst ru ctuur vastgelegd dat volgens een cyclisch proces wordt samengewerkt en wel volgens de stappen in onderdeel B va n de kwa liteitsmeter. Dit zij n achtereenvolgens de probleeminventa risatie, maatregelselectie, m a atregel
uitvoering en maatrege l eva luatie. Geza m e n lij k worde n, met onder meer de (i nventarisatie)schema's in onderdeel B, deze sta ppen doorlopen.
I n de afgelopen jaren is in veel gemeenten een convenant in het leven geroepen om geza men l ij k met de horeca en a ndere p a rtijen afspraken te m a ke n ove r te treffen maatregelen die het uitgaansleven a a ntrek
kelijker en veiliger maken. Vaak is er echter onduidelijkheid over de (morele) binding va n een conve n a nt en over de concreetheid va n afspraken. Afh a n kelij k van de omstandigheden en de specifieke afspra ken die men met elka a r maakt is een convena nt jurid isch b indend. De Kwa l iteitsmeter Ve i l ig Uitgaan laat de partij-
A2056-00 1/rp 1 bd/Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan l 1 3 maart 2003 1 2 van 45
l
en v rij of en in h oeverre zij j u ridisch bindende afspraken maken in de samenwerkingsovereenkomst. In de Kwaliteitsmeter Veilig U itgaan is de samenwerkingsstructuur erop gericht om concrete p ra ktij k- c.q. werk
afspraken te maken. Veelal ontbreekt een dergelijke struct u u raanpak b ij het opstellen van een convenant.
Wanneer een convenant is a fgesloten, vraagt de Kwa liteitsmeter Veilig Uitgaan niet van partijen om op
nieuw een intentieverkla ring en samenwerkingsovereenkomst op te stellen. Indien met de checklist kan worden aangetoond dat de checklistelementen aan bod komen in h et convenant, wordt voldaan aan de eisen van de Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan. Wanneer er elementen ontbreken in het bestaande conve
nant, kan een append ix aan h et convenant worden toegevoegd, waa rin de ontb rekende onderd elen a lsnog worden opgenomen. Dit geldt ook voor de elementen u it de samenwerkingsstructuur.
Communicatie
Dit onderdeel comm unicatie is g esplitst in twee aparte vormen van comm unicatie, namelij k:
Interne communicatie
Dit is comm unicatie van informatie naar indi rect betrokkenen binnen d e pa rtijen die dee lnemen aan het samenwe rkingsverband (bijvoorbeeld afdelingen binnen de g e meente, die niet vertegenwoordigd zijn binnen de samenwe rking maar wel met de horeca te ma ken hebben). Deze pa rtijen zullen (bijvoorbeeld met een a ctorenmodel) in kaart moeten worden gebracht, waa rna afspra ken kunnen worden g e m a a kt ove r de wijze van comm uniceren naar deze pa rtijen. De h orecaondernem ers die zijn aangesloten bij de pa rtij die na mens de horeca in het samenwerkingsverband zetelt, va l len formeel ook onder de 'interne' doelgroepen .
Externe communicatie
Externe comm unicatie richt zich op direct of indirect betrokken partijen, die niet direct zijn vertegenwoor
digd in het samenwerkingsverband . Te denken valt aan:
niet aangesloten ondernemers;
bezoekers;
omwonenden;
pers;
dienstverleners (taxicentrale, h u lpdiensten, . . . );
kamer van koophandel;
provincie;
platforms;
werkgroepen;
adviesbureaus.
Voo r beide doelgroepen kan volgens de checkl isten in de bijlagen een kort communicatieplan worden opgesteld . De meerwaa rde van het comm unicati eplan ligt voorna melijk in h et identificeren va n doelg roe
pen en het bewust ma ken van keuzes aangaande contactmomenten, boodschap en in te zetten middelen.
De Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan stelt g een eisen ten aanzien van bijvoorbeeld dekking en bere i k van de comm unicatie-uitingen. Het samenwer kingsverband dient hieromtrent zelf keuzes te ma ken.
Wanneer het samenwerkingsverband e rvoor kiest een groot comm unicatieplan te schrijven, wordt aanbe
volen om een com m unicatiedeskundige (intern, vanuit één der sa menwer kingspartijen of extern) b ij dit proces te betrekken.
Voor h et opstellen van een comm unicatieplan in het kader van de a ctiviteiten van de Kwa liteitsmeter Veilig Uitga an kan gebr u i k worden gemaa kt van het 'invulplan comm unicatie' (zie bijlage Cl. Het 'invulplan comm unicatie' is een praktische handleiding om te komen tot concrete afspraken over com m unicatie naa r interne e n externe d oelgroepen. Samengevat komt h et erop neer d a t p e r maatregel o f a ctiviteit partijen
A2056-00 7 Irp 7 bd/Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaanl7 3 maart 2003 7 3 van 45
geza menlij k een 'co m m unicatiekaart' i nvullen, waarop concrete afspra ken worden vastgelegd. Het geheel a a n com m u n icatiekaarten kan vervolgens worden omgezet i n een 'commun icatiematrix.
H et o nderdeel com m u n icatie speelt een bela n grijke rol in de Kwaliteitsmeter Veilig U itgaa n . H et heeft tot doel de pa rtijen tijdens het gehele samenwerkingstraject bewust te maken va n de stappen d i e g evolgd worden en bewuste keuzes te laten m aken ten aanzien van de communi catie-uitingen en i nformatiestro
men. De Kwaliteitsmeter Veilig U itga a n heeft n iet tot doel een zo uitgebreid mogelijk com m u n i catieplan op te stelle n . Het gaat erom dat de achte rliggende gedachten achter een communicatieplan inzichtel ij k worden gemaakt, zodat bewuster keuzes worden gemaakt.
De Kwa l iteitsmeter Veilig U itgaan stelt geen eisen aan h et meten van de effectiviteit van de com m unicatie.
Het samenwerkingsverband maakt zelf de keuze of en hoe gemeten wordt, bijvoorbeeld door te enquête
ren .
Voor h et voldoen a a n de Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan moeten de verschillende communicatie-elementen a a ntoon baar gemaa kt kunnen worden. Dit kan i n de vorm van een u itgeb reid com m u n icatieplan, maar ook door het opstellen va n een com mun i catiematrix, waa ri n per doelgroep wordt vastgelegd op we l k moment, met we l k middel, tegen wel ke kosten, door welke partij e e n bepaalde boodsc h a p wordt ge
commun i ceerd.
Als h ulpm iddel b ij h et in kaart brengen va n de reeds bestaande overlegvormen waa ra a n de sa m enwer
kingspartners deelnemen, is een matrix voor overlegstructuren opgenomen. Deze matrix kan worden ge
zien als een a ctore n/overlegmodel. Iedere deelnemer aan h et samenwerki ngsverba nd kan h ierop i nvullen b ij welke overlegvorm, werkgroep e.d. men betrokken is, zowel i ntern (binnen de eigen o rgan isatie) als extern. Door de matrix door een ieder te laten invullen, wordt d uidelij k welke i nterne en externe contact
momenten e r reeds zijn, waa rvan men gebru i k kan maken voor de com m u nicatie en i nformatievoorzie n i n g naar de e i g e n achterban (interne com mun icatie) en naar externe partijen (externe comm u nicatie).
Met name voor sta rtende samenwe rkingsverbanden of sa menwerki ngsverba nden waa rb innen wisselingen va n personen hebben plaatsgevonden, is het zi nvol met elkaar na te gaa n b ij wel ke overleggen, werkgroe
pen etc. een ieder b etrokken is en welke onderwerpen a a n bod komen. Ook is het aan te raden de i nvul
matrix ove rlegvormen mee te nemen i n de Uaa rlij kse) evaluatie va n de sa menwerking, zodat vera nderingen d u idelij k worden e n de interne/externe com m u n icatie h ierop a a ngepast kan worden . Reorg a n isaties bij
voorbeeld, b ij zowel i nterne als externe pa rtijen, k u n nen van invloed zijn op de gekozen communicatiestra
tegie.
Het onderdeel com m unicatie in de samenwerkingsstruct u u r richt zich i n eerste i nstantie op het com m u n i
ceren va n de samenwerking naar d i rect en i n d i rect betrokken e n . Bij de uitvoering van maatregelen zal daarna ast worden gecom m u n iceerd naar de ve rschillende doelgroepen . H et verd ient a a nbeve l i n g om de com m u n i catieactiviteiten die b ij de uitvoering va n maatregelen h o ren eveneens op te nemen in het gehan
teerde com m u n i catieformat (bijvoorbeeld met beh ulp van de com m u n icatie matrix, zie bijlag e C). Ook is het a a n te raden e e n centrale woordvoerder (va n u it het samenwerkingsverba nd) a a n te stellen, o m de interne en externe commun icatie te stroomlijnen.
A2056-00 7/rp 7 bd/Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan/7 3 maart 2003 7 4 van 45
l
2.3.4. Evaluatie
Om het cyclische kara kter en het verbeteraspect in de sa menwerking te garanderen, is evaluatie noodza
kelij k. De evaluatie vindt jaarlijks plaats op basis van de gezamenlijk bepaalde doelstellingen. De evaluatie richt zich zowel op de samenwerking als geheel, als op de resu ltaten die per deelaspect zijn behaald.
De kernvragen b ij de eva luatie va n de samenwerking zijn:
in hoeverre is de mate va n ve iligheid in het uitgaa nsgebied verbeterd?
in hoeverre hebben de activiteiten van het samenwerki ngsverband bijgedragen aan de ve rbetering va n de vei l ig heid va n het uitgaa nsgebied?
O m deze vragen te kun nen beantwoorden worden deelaspecten beoordee ld:
i n hoeverre zijn de in de samenwerkingsstructuur gemaakte afspraken nagekomen (per partij en collectief);
in hoeverre is het communicatieplan uitgevoerd (per activiteit vaststellen of de doelstelling is gere
al iseerd in termen van het overbrengen va n de boodschap met een afdoende bereik);
in hoeverre zijn de maatregelplannen u itgevoerd en i n hoeverre is de per probleemaspect besch re
ven u itgan gssituat i e veranderd (in grote lij nen; als voedi n g h i e rvoor kun nen de (specifieke) maat
regeleva luaties worden gebrui kt);
welke probleemaspecten waren en zijn priorita ir (hiervoor wordt opn ie uw de probleemi nventarisa
tie doorlopen).
In welke mate de ve i l i gh eid i n een u itgaa nsgebied is verbeterd en in hoeverr e de gezamenlijke inspa n n in
gen daaraan hebben bij gedragen, is subjectief. Het gaat om het gevoel van veil igheid zoa ls dat wordt erva
ren door het uitgaanspubl iek, omwonenden en andere belanghebbenden. Door gestructureerd te eval ue
ren of doelen bereikt zijn, door (n ul- en) effectmeti ngen te houden e n resu ltaten te monitoren , kan dit su bjectieve veiligheidsgevoel expliciet gemaakt worden.
Bij de evaluatie van de samenwerking kunnen op deelaspecten naast de samenwer kende partijen ook derden worden betrokken i n de eva l uatie. Te den ken va lt aan horecaondernemers, omwonenden e n be
zoekers.
Het periodiek evalueren va n de diverse elementen va n onderdeel A: Procesaanpak en onderdeel B: Maat
rege lcycl us, is in het kader va n de Kwa liteitsmeter Veilig U itgaan verplicht. In paragraaf 3 . 7 . is de checklist 'evaluatie sa menwerking' opgenomen, d i e h ie rvoor gebruikt kan worden. De checklist bevat vijf hoofd
onderwerpen waarop geëval ueerd wordt, te weten : 1 . Samenwerking (organ isatie en overlegstructuur).
2. Com m u n icatie (i ntern en extern).
3. Uitgevoerde maatregelen (oude problemen, proces, resultaat).
4. Nieuwe probleeminventarisatie e n maatregelselectie.
5. Resu ltaat va n de sa menwerki n g .
Deze hoofdonderwerpe n z i j n verdeeld i n een aantal aspecten d i e de 'i nput' vormen (kolom 1 v a n de checklist) voor de evaluatie . Ieder aspect wordt ( kolom 2) gescoord met ++/+/0/-/-- en eventueel voorzien va n een toelichting (kolom 3). In de laatste kolom wordt het verbetervoorstel in gevuld .
De evalu atie va n de sam enwerking kan leiden tot een aa nscherp i n g (of afzwakki ng) va n de samenwer
kingsstru ctuur en het u itvoeren va n n ieuwe maatregel en.
A2056-00 1 Irp 1 bd/Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan/1 3 maart 2003 1 5 van 45
2.3.5. Integraal horecabeleid
Een bela ngr ijke voorwaarde om op lange termij n het succes va n de samenwerking te gara nderen is dat horecaondernemers op een consequente en eenduidige man ier worden benade rd door de versch i l lende partijen, die zich va n u it de uitvoeri ng va n h u n wettelijke taak met de horeca bezighouden. Door het i n- e n uitvoeren v a n integraa l horecabeleid wordt h ieraan beantwoord. De mate waarin sprake is van integraliteit kan per situatie verschillen . In het ene geval werken gemeente, brandweer, arbeidsinspectie e n keurin gs
dienst va n waren aan geza menlijk eendu idig beleid. In het andere geval beperkt de integrale aanpak zich tot afstem m ing t ussen diverse afdel ingen binnen de gemeente, u itmondend i n een gezamenlij k horeca
loket.
Vanuit de Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan wordt vereist dat partijen op gemeentelijk n iveau de m ogelijkhe
den va n i ntegraa l horeca beleid i n kaart brengen en daar ook u itvoering aan geven. In h et eerste jaar van de samenwerking komt dit tot uiting in het opstellen van een i ntentiever klaring (volgens eenze lfde format als bij de intent ieverklaring van de kwa l iteitsmeter). I n het tweede jaar kan vervolgens een strategische verkenning worden uitgevoerd, waarin de moge l ijkheden, beperkingen en aanknopingspunten voor inte
graal beleid in kaa rt worden gebracht.
(De bestaande situatie wordt geïnventariseerd, doelstelli n gen geformuleerd voor geïntegreerd h orecabe
leid, het bestaa nde beleid beoordeeld, verbeteringsvoorstellen opgeste ld.) Tot slot dienen (u iter l ij k in het derde jaar) i n een convenant en uitvoeringsplan de i nvoering (voo r zover haal baar) van integraa l horeca
beleid te worden vastgelegd.
H et opstellen va n i ntegraal horeca beleid is en blijft een op z ichzelf staand traject (waarva n veil igheid een onderdeel u itmaa kt). I n de Kwa l iteitsmeter Veilig Uitgaan wordt slechts getoetst of een derge l ijk traject la ngs de zijlijn in g a n g wordt gezet en wordt uitgevoerd . Voor het opstellen van integraal horecabeleid is door SG BO (Onderzoe ks- en Adviesb urea u VNG) een Adviesmodel voor geïntegreerd gemeentelijk horeca
beleid ontwikkeld.
2.4.
Onderdeel
B:Maatregelcyclus
Onderdeel B : Maatregelcyclus bestaat u it de volge nde elementen:
• probleem inventarisatie
• maatregelselectie
• maatregelplan
• maatregelu itvoering
• maatregelevaluatie
Dit on derdeel heeft betrekking op de u itvoering va n de maatregelen. Jaarlijks dienen er tien probleem
aspecten te worden gekozen e n beoordeeld, waarva n er minimaal vijf prioriteit tot u i tvoer i n g heb b e n . Voor ieder priorita ir p robleem dient m i nimaal één maatregel gekozen te wo rden . Bij de n u l meting tel l e n ook d e nog lopende maatregelen mee.
Zowel sta rte nde samenwerkingsverbanden als sa menwerki ngsverbanden d ie a l langere tijd sa menwerken o p het gebied van veilig uitgaan, kun nen de Kwaliteitsmeter Ve i l i g Uitgaan toepassen. Voor a l l e sa men
werkingsverbanden , bestaand of nieuw, zal het invullen va n een n u l meting ofwel 'startmeting' naar ver
wachting verplicht worde n in het kader van de Kwaliteitsmeter Veilig Uitga a n . Momenteel sta at er ee n conceptversie van de sta rtm eti ng op internet. Omdat het i nstrument Kwa liteitsmeter Vei l i g U itgaan i n ontwikke l i n g is, za l - mede met het oog o p het te ontwikkelen herke n baarheidsconcept - d e toekomst uitwijzen hoe de start meting (m i n i maal) d ient te worden in gevu ld en op welke man ier (d igitaal, papie r
A2056-001/rp lbd/Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan/1 3 maart 2003 16 van 45
etc.). De sta rtmeting inventariseert in we lke mate een sa menwe rkingsverband reeds werkt volgens de method iek van de Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan, zowel procesmatig a ls inhoudelijk (reeds getroffen maat
regelen) .
Een samenwerkingsverband dat wil voldoen aan de eisen van de Kwa l iteitsmete r Veilig U itgaan vult dus altijd de sta rtmeting in. Vervolgens dient een beg in gemaakt te worden met het struct u reren va n het sa menwerkingsp roces volgens de elementen in onderdeel A van de Kwal iteitsmeter Veilig U itgaan (pro
cesaanpak), voorzover daar nog geen sprake van was/is. Natuurlijk kan dit parallel lopen met de aanpak van prob lemen en h et u itvoeren van de maatregelcyclus (onderdee l B van de Kwa liteitsmeter Vei l ig U it
gaan). Daarin is een samenwerkingsverband vrij .
De ma atregelcyclus start met de probleemi nventarisatie. Vervolgens vindt de maatrege lselectie plaats. Voor de geselecteerde m a atregelen wordt een ma atregelplan opgesteld, volgens welke de maatregel ook daadwerkelij k wordt uitgevoerd. Na afloop (of jaarl ij ks) worden de genomen maatregelen geëvalueerd.
Voor iedere stap in de maatregelcycius is een checklist of invul model te gebruike n . De versch illende e le
menten in de maatregelcyclus worden h ierna uitgewerkt.
2.4. 1 . Probleemi nventarisatie
De selectie van maatregelen wordt voorafgegaan door het in kaart brengen en beoordelen van de situatie
specifieke problemen . Dit gebeurt aan de hand van de probleemi nventarisatie, volgens de matrix in hoofd
stu k 4. I n geza m e n l ij kheid worden (potentiële) probleem aspecten op het gebied van ve ilig heid in het betreffende uitgaansgebied op een rij gezet (er hoeft geen consensus te zijn over het a l d an niet relevant zijn van een problee maspect) . Van de verschillende probleem aspecten wordt vervolgens de omvang be
paald in termen van:
aanta l incidenten ( 1 );
aantal betrokkenen (2);
gevolgschade (3);
u itstral i ngseffect (4);
inzet hul pd iensten en politie (5);
etc.
Het gaat erom dat per deelaspect c.q. probleem een zo vol ledig en exp liciet beeld wordt g egeven van de omva n g van de problematiek. Incidenten ( 1 ) worden bij voorkeur in kaart gebracht aan de hand van statis
tieken van de verschillende partijen en bij het ontbreken hiervan op basis van insch attingen . B ij het aantal betrok kenen (2) moet gedacht wo rden a a n u itga a nspubliek, omwone nden, horeca(beveiligi ng)mede
werkers, hulpverlen ingsd iensten, pol itie, openbaar m i n isterie, scholen, taxi- en busbestuu rders, winkeliers, ouders etc. B ij gevolgschade (3) kan gedacht wo rden aan trauma's of invaliditeit van slachtoffers, het weg blijven va n uitgaanspubliek en h et vertrek van horeca ondernemers als gevo lg van een slecht imago van het u itgaanspubliek. Met u itstra l ingseffect (4) wordt bedoeld dat enkele inciden ten in een bepaalde horecagelegenheid of deel va n een uitgaansgeb ied negatieve gevo lgen kunnen hebben voor de veil ig
heidsbeleving in andere horecagelegen heden of delen van het uitgaansgebied. Afha n kelijk van de aard en de ernst van de incidenten dienen hulpdienste n (5) te worden ingezet, bijvoorbeeld brandweer of a mbu
lance, bereden pol itie etc.
In gezamenlijkheid krijgt het probleemaspect vervolgens een 'omvangskwalif icatie ' (in kolom 3 van de matrix) in de vorm van het toekennen van een factor (++ = zeer groot. --= zeer klein).
H ierna wordt de kans op het voordoen van incidenten/problemen geza menlijk i ngeschat (++ = grote kans op voordoen, --= zeer geringe ka ns op voordoen).
A2056-00 7/rp 7 bd/Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan/7 3 maart 2003 7 7 van 45
Wa n neer zowel de omvang als de kans zij n i n geschat wordt per probleem aspect de relevante wet- e n regelgeving in kaart gebracht. D it k a n n ationale o f lokale wet- e n regelgevin g zij n . Ook op dit p u nt wordt een factor toegekend (++ = zeer sterk gerelateerd a a n wet- en regelgeving, -- = n iet gerelateerd aan wet
en regelgeving).
Op basis van de drie kwalificaties (omva ngsfactor, kansfactor, wet- en regelgevi ngfactor) wordt vervolgens een priorita ire volgorde va n de p robleemaspecten bepaald. Het moge du idelij k zij n dat hierbij geen sprake is va n absolute wetenschap en dat de p rioritering vergezeld zal gaan va n de nodige discussies. De n odige kantteke n i ngen en overige a rgumenten kunnen i n de l aatste kolom geplaatst worden.
Op deze wijze m oeten volgens de Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan m i n imaal tien (potentiële) probleemas
pecten worden beoordeeld, waa rva n de vijf p robleemaspecten met de h oogste p rioriteit in ieder g eval moeten worden aangepakt.
2 .4.2. M aatregelselectie
Wanneer m i n imaal vijf priorita i re probleemaspecten in kaart zijn gebracht m oeten passende maatre gelen worden geselecteerd. D it gebeurt aan de hand van de matrix 'maatregelselectie' (hoofdstu k 4).
Per prioritair probleem worden a llereerst de (mogelijke) oorza ken op een rijtje gezet. Op basis van deze oorza ken worden oplossingsmogelij k h eden (maatregelen) vastgesteld. Deze maatregelen kunnen worden bepaald aan de h a nd va n de b ijgevoegde maatregelkaarten (bijlage B) of n ieuw worde n bedacht. Per p rio
ritai r probleem kunnen dus meerdere (mogelij ke) maatregelen worden vastgesteld.
Per maatregel worden de volgende p u nten beoordeeld en gekwalificeerd:
ka n s op effect: den k h i e rb ij ook aan positieve en negatieve u itstra l i n gs- en neveneffecten (++ = zeer g root, -- = zeer kle i n);
pra ktisch e h a a l baarh eid: welke i nspa n n i n ge n zij n vereist en in hoeverre zij n deze inspa n n i ngen haalbaar in termen van draagvlak, uitvoerbaarheid etc. (++ = zeer goed, -- := zeer slecht);
fi nanciële h aalbaarhe id: welke fina nciële inspanningen moeten er worden geda a n en hoe zij n deze te dekken (++ = zeer g oed, --= zeer slecht);
efficiency: hoe verhouden de inspanningen zich ten opzichte van de resu ltaten.
Door de toegekende kwalificaties op te tellen kan per p riorita ir probleem de meest gesc h i kte m aatregel worden g ekozen e n kan een onderlinge voorkeursvolgorde worden bepaald. Ook hier is sprake va n een subjectief p roces.
2.4.3. M aatregelplannen
Per gekozen maatregel wordt volgens de checkl ist c.q. 'invulplan' in hoofdst u k 4 een kort maatregelplan opg este ld. Ook hier is het de bedoe l i n g om te kieze n voor een staccato i nvulling e n geen u itgebre ide besch rijvingen. Het maatregelplan kent een vijftal aspecten :
Vera ntwoord ing
H ierin wordt onderbouwd waarom de maatregel wordt u itgevoe rd. Naast de doelstelling zij n de besch rij
ving va n de uitg a ngssituatie en het beoogde resu ltaat belang rijk. De u itgangssituatie is i n wezen de nul
meting, waarvoor de omva n g bepa l i n g b ij de p roblee m i nventarisatie dienst kan doen . B ij de resultaatbe
sch rijvi n g is h et form uleren va n prestatie-indicatore n (gere l ateerd a a n de uitgangsituatie) van cruciaal belang. H et effect va n de maatregel zal h i e raan worden afgewogen .
A2056-00 7 /rp 7 bd/Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan/ 7 3 maart 2003 1 8 van 45
Activiteiten
Hierin worden de activiteiten die in het ka der van het uitvoeren va n de maatregel worden gedaa n opge
somd. Indien de besch rijving va n de uitgangssituatie te summier is, kan worden gesta rt met een n u lme
ting. Bij de afsl uiting va n een maatregel moet altijd een effectmeting plaatsvi nden . Per maatrege l moeten ook comm u nicatieve activite iten worden vastg este ld, d ie kunnen worden opgenomen i n het activiteiten
plan i n het kader va n de comm u n icatie (in onderdeel A) . Voor het vastleggen va n de comm u n icatieactivi
teiten kan ook gebru i k gemaakt worden van de invul kaart comm u n icatie (bij lage Cl.
Rollen
Hi eri n wordt weergegeven welke partijen wel ke rol spelen bij de u itvoering van de maatregelen (di rect betrokke nen, indirect betrokkenen en ondernemers).
Onderbouwing
Hierin wordt besch reven op welke wijze menskracht, m i ddelen en geld worden gegenereerd en ingezet.
Planning
Wa n neer wordt welke activiteit uitgevoerd en door wie.
Praktisch gezien k u n n en de onderdelen activiteiten, rollen en planning worden geïntegreerd in één activi
teitenplan, waarin per activiteit de betrokkenen en de planning zijn vastgelegd.
2.4.4. Uitvoering van maatregelen
Voortgangsmatrix
Tijdens de u i tvoering va n maatregelen ka n de 'voo rtgangsmatrix maatregelen' bijge houden worden; d i t is een hulpm iddel om de voortg ang va n de maatregelu itvoering te bewaken .
De matrix is opgenomen in hoofdstuk 4. In de eerste kolom worden de maatregelen of onderdelen ervan ge noteerd . Vervo lgens wordt voor ieder ' p rojectbeheersingsaspect' aa ngegeven wat d e status is door
+/±/- in te vul len (+ = afspraken ve rlopen volgens p la n; ± = het ve rloopt n iet geheel volgens p l a n , dus 'opletten ' ; - = er zijn afwijki ngen, corrigerende acties moeten worden genomen).
De e lementen die doorgaans bij 'projectbeheersi ng' aan de orde komen zij n: tijd, geld, kwa liteit, informa
tie en org a n isatie (afgekort ook wel TG KIO of GOKIT genoemd). Ter illustratie en ondersteuning is een algemene ch eckl ist TG KIO opgenomen die kan worden gebru i kt als onderste u n ing bij het i nvullen van de voortgan gsmatrix.
Ve rvolgens wordt in korte bewoordi ngen het voorlopig resu ltaat ingevuld en indien nod ig de correctieve acties die genomen moeten worden.
2.4.5. Maatregelevaluatie
Per maatreg el worden de effect iviteit en efficiency vastgesteld, met behulp va n de checkl ist m a atregel
eva l u atie (hoofdstuk 4). Allereerst wordt beoordeeld of en waar is afgeweken van de afspraken u it het maatregelpla n . Vervolgens wordt beoordeeld of het beoogde resultaat is bereikt in te rm e n va n prestatie
eisen. Voo r het beoordelen van het resu ltaat kunnen ook externe partijen worden betrokken, d oor een externe eva l u atie uit te voeren onder bijvoo rbeeld horecaonde rnemers, bezoekers en omwonende n . Het
A2056-00 7 /rp 7 bd/Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan/ 7 3 maart 2003 7 9 van 45
é
verdient a a n beve l i n g om een dergelijke externe eva l uatie te combineren met die van de proceseva luatie (zie onderdeel A).
Tot slot wordt bepaald wel ke corrigerende acties moeten worden ondernomen (oude maatregelen aan
scherpen, nieuwe m aatregel nemen, regelgeving aanpassen, com mun iceren etc.).
A2056-00 7 /rp 7 bd/Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan/7 3 maart 2003 20 van 45
l
3.
CHECKLISTEN ONDERDEEL A: PROCESAANPAK
3. 1 . Intentieverklaring
3 . 2 . Model intent ieverklaring Kwa liteitsmeter Ve ilig Uitgaan 3 . 3 . Samenwerkingsovereen komst
3 .4. Model samenwerkingsovereen komst Kwal iteitsmeter Veil ig Uitgaan 3 . 5. Samenwerkingsstructuur
3.6. Matrix overlegvormen/actoren 3.7. Eva luatie same nwerking
A2056-00 I/rp I bd/Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaanl7 3 maart 2003 2 1 van 4 5
l
l
hflSI e 'iN.
3.1. I ntentieverkl aring
1 . Partijen en hun vertegenwoordigers
2 . Overweging
3 . Overeenkomst
4. O ndertekening door alle partijen en datum
Benoeming van de partijen en hun vertegen
woordigers.
Aangeven wat het doel voor de samenwerking is, waar de partijen aan willen werken .
Aangeven dat d e partijen bereid zijn t e werken aan deze doelen.
A2056-00 7 /rp 7 bd/Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaanl1 3 maart 2003 22 van 45
l
3 .2.
Model intentieverklaring Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan
Tussen:
Horeca ... ... ... ... ... ... : Afdel i n g Konin k l ijk Horeca Nederla nd/lokale horecavereni- ging
. . . : (naam)
Gemeente ... ... .... ... ... : (naam gemeente)
Openbaar Ministerie .. ... ... : (naam a rrondissemenVvertegenwoordiger) Politie . . . . ... ... ... : (naam regio)
Overwegende dat ge noemde partijen gezamenl ijk vera ntwoord ing dragen voor het bieden van een kwa l itatief goede en vei lige uitgaansomgevi ng, spreken zij de intentie uit te komen tot een overeen
komst om te komen tot een sa menwerkingstraject, waarin h et instrument de Kwa liteitsmeter Vei l ig U itgaan wordt ingezet.
Het traj ect zal gericht zijn om geza menlijk afspra ken te maken en het sel ecteren en uitvoeren van concrete maatregelen. De afspra ken en maatregelen hebben rechtstreeks betrekking op de kwa l iteit i n het a lgemeen e n de vei l igheid in het bijzonder, in de u itgaansgebieden _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ [naam/namen uitgaansgebied(en)]. Het doel va n de Kwa liteitsmeter Vei l ig U itgaan is het structu reerbaar, inzichtelijk en beoordeelbaar maken van de i nspa nningen va n lokale partijen.
De partijen onderschrijven het bela ng va n het a a n l everen van loka le g egevens voor lande l ijke toet
sing/volging, waa rdoor zowel nationale als lokale partijen in de toe komst over concrete gegevens kunnen beschi kken, teneinde de effectiviteit en efficiency va n h u n inspa n n i ngen te kunnen vergroten . Partijen verbinden zich eraan door middel va n e e n same nwerki ngsovereen komst e n een sa menwer
kingsstructuur te komen tot een gestructureerde en integrale aanpak. Aan de hand van prob leem in
ventarisatie, maatregelense lectie, uitvoering e n eva l uatie van maatregelen, wordt het u itgaa n i n het uitgaa nsgebied naar verwachting kwa litatief beter, veiliger en gezelliger.
Plaats en datum,
Afdeling Kon i n kl ijk Horeca Nederland/lokale horecavereniging _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ : (naam e n ha ndtekening vertegenwoord iger)
Gemeente _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ _ .
(naam e n ha ndtekening vertegenwoordiger)
Het Openbaar Min isterie arrond isse ment _ _ _ _ _ _ _ _ _ . . . _ _ _ _ . . . _ . . . _ ..
(naam en handteken i ng vertegenwoordiger)
De korpschef van de politieregio .. _ . ...... . . .... _ . _ . . . . _ :
(naam en ha ndtekening vertegenwoord iger)
A2056-00l /rp l bd/Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan/7 3 maart 2003 23 van 45
l
3.3.
Samenwerkingsovereenkomst
1 . Partijen en hun vertegenwoordigers
2 . Inwerkingtreding en werkingsduur
3 . Belangen
4. Het doel van de samenwerking 1
5. Speerpunten
6. Projectorganisatie
7. Tijd en middelen
8. Besluitvorming
9 . Onvoorziene omstandigheden
Benoeming van de partijen en hun vertegenwoordigers.
Startdatum.
Einddatum . Looptijd.
Formuleren van ge meenschappelijke en/of ind ividuele belangen.
Gemeenschappelijke doelstellingen.
Individuele doelstellingen.
Op welk geb ied er samengewerkt wordt (afbakening van het werkterrein).
Wel k resultaat de partijen trachten te behalen met de samenwerking.
On derwerpen waaraan i nspan n i ngen zullen worden geleverd.
Partijen, rolverdeling en mandaat.
Periodiek overleg.
Eval uatie.
In grote lijnen geven partijen aan geld en middelen ter beschikking te stellen voor zowel proces als uitvoering &
communicatie.
In ove rleg moet bepaald worden hoe moet worden omgegaan met geschillen.
Hoe om te gaan met onvoorziene omstandigheden.
Denk aan veranderingen in wet- en regelgevi ng e.d.
1 0 . Wijzi gi nge n , voortijdige beëindiging Hoe om te gaan met wijzigingen, voortijdige beëi ndi- en tussen tijdse toetreding
1 1 . Wijziging van de onderwerpen/
maatregelen
1 2 . Datum en ondertekening
ging en tussentijdse toetreding.
De partijen treden i n overleg over uitbreiding van deze samenwerkingsovereenkomst wanneer door een van de partijen een aanvullend onderwerp wordt voorgedragen voor opname in de samenwerkingsovereenkomst.
Alle vertegenwoordigers va n alle partijen ondertekenen.
7 Het samen werkingsverband bepaalt of en in hoeverre in tegraal horecabeleid hierin wordt opgenomen.
A2056-00 7 /rp 7 bd/Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan/7 3 maart 2003
n
n
n
n
n
24 van 4 5
3.4.
Model sa menwerkingsovereenko mst Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaan
Tussen :
Horeca . . . . ... ... : Afd e l i n g Kon i n k l ijk Horeca Nede rla nd/loka le horecave re ni- ging
. . . : (naam)
Gemeente ... ... ... ... : (naam gemeente)
O penbaar Min isterie . . ... : (naam arrondissemenVvertegenwoordiger) Politie ... ... : (naam regio)
Overweging
Overwegende dat genoemde partijen geza me n lijk vera ntwoord ing dragen voor het bieden van een kwa l itatief goede en veil ige uitgaansomgevi ng, komen voornoemde part ijen ove reen om met ingang van . . . , m et een looptijd van . . . jaar, deze samenwerkingsovereen komst aan te gaan, met betrekking tot het i n de vorm va n een samenwerkingstraject verbeteren van de kwa liteit en vei- l i g h e i d va n h e t uitga a n sgeb ied/de u i t g a a n s g e b i e d e n . . . , met toe p a ss i n g va n de Kwa l iteitsmeter Veilig Uitgaa n.
Belangen
Pa rtijen participeren va nuit de volgende belangen:
ve il iger e n sfeervol uitgaa nskli maat;
rendabele bedrijfsvoering en tegelij kertijd maatschappelijk vera ntwoord ondern emen;
één-loketfunctie voor horeca;
open onderlinge i nformatie-u itwissel i n g en commun icatie;
verbeteri n g gedrag u itgaansp ubliek;
verhog i n g deskundigheid horecapersoneel en overheidsfunctionarissen;
Doelstelling
De sa menwerk i n g heeft als doel gezamenlijk tot afspraken te komen en het selecteren en u itvoeren van concrete maatregelen, d i e rechtstreeks betrekking hebben op de kwa liteit in het a lgemeen en de veiligheid in het bijzonder, in de u itgaansgebieden . . . [naam/namen uitgaansgebied(en)], ten- ei nde deze te verhogen. Het doel van de Kwa l iteitsmeter Veilig Uitgaan is het structureerbaar, inzich
tel ijk en beoordeelbaar maken va n de i nspa n ni n gen va n loka le partije n .
D e p a rtij e n ondersch rijven h e t bela ng v a n h e t a a n l everen v a n lokale gegevens voor landelijke toet
sing/volging, waa rdoor zowel nationale als lokale partijen in de toekomst ove r concrete gegeve ns kunnen beschikken, teneinde de effectiviteit en efficiency va n h u n inspa n n i ngen te kunnen vergroten.
Partije n verb inden zich eraa n door middel van deze same nwerkingsoveree nkomst te komen tot een i ntegra le aanpak van veil i gheid va n uitgaa nsgeb ieden . Resu ltaat van deze samenwerking is dat uit
gaan in de uitgaa nsgebieden naar verwachti n g kwa litatief beter, veil iger en gezelliger wordt.
A2056-00 1 /rp 7 bd/Kwaliteitsmeter Veilig Uitgaanl7 3 maart 2003 25 van 45
