• No results found

Verkiezingsprogramma's: wat zeggen ze over het sociaal domein en het sociaal werk in het bijzonder

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Verkiezingsprogramma's: wat zeggen ze over het sociaal domein en het sociaal werk in het bijzonder"

Copied!
38
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

Hoofdlijnen verkiezingsprogramma’s 2017 in relatie tot sociaal domein

18 november 2016 Sociaal Werk Nederland (M. Mathijssen)

PvdA (pag 6) Meer geld armoede

Geen marktwerking eerstelijnszorg Kleinschalige asielzoekersopvang Meer geld naar wijken en brede scholen

Er komt 1 voorziening voor opvang van alle kinderen van 0 tot 4 jaar PVV (pag 8)

Meer geld naar thuiszorg en ouderenzorg D66 (pag 9)

Brede buurtscholen (kindcentra) voor ieder kind vanaf 2 jaar onderwijs met aandacht voor cultuur, sport, digitale vaardigheden en een gezond leven.

Meer aandacht voor preventie en gezond leven.

Investeren in rechtsbijstand voor iedereen die het nodig heeft.

Minder stimuleren van schulden.

Vluchtelingen krijgen vanaf eerste dag taalles en kans op werk.

CU (pag 11)

Fors investeren in preventie.

Een echt werkende integratie van vluchtelingen dmv 2 jarig fulltime verplicht leer-werktraject met taal, burgerschapsvorming en (vrijwilligers)werk.

Invoering van een maatschappelijke dienstplicht voor iedereen die 18 wordt.

VVD (pag 12)

Stimuleren van buurtpreventie.

Financiële ondersteuning van ouders waarbij beide ouders werken en de kinderen naar de opvang moeten.

Taalachterstanden kunnen worden opgespoord en aangepakt met voor- en vroegschoolse educatie, met de nadruk op spelenderwijs leren. Werkende ouders mogen meer kinderopvangtoeslag

ontvangen en minder inkomstenbelasting. Ouders die niet werken, hebben geen kinderopvangtoeslag nodig.

CDA (pag 13)

Dienstplicht voor alle (dat kan bij Defensie, maar ook in de zorg, politie en andere maatschappelijke organisaties.

Ondersteunen van vrijwilligers door onnodige regels te schrappen en regels voor onkostenvergoeding van vrijwilligerswerk te versoepelen.

Creëren van nieuwe mogelijkheden voor krimpregio's door gerichte investeringen, betere samenwerking en oplossingsgerichte instelling van overheden.

Verruiming van het aanbod van taal- en inburgeringscursussen.

Versterking van persoonsgerichte aanpak in Veiligheidshuizen met als doel criminaliteitspreventie.

Meer ruimte om pleegzorg na de 18e verjaardag te verlengen, als dat in het belang van de jongere is.

Om de toegang tot sport en cultuur voor ieder kind mogelijk te maken, moet er in iedere gemeente een jeugdsport- of jeugdcultuurfonds in het leven worden geroepen.

(2)

Het delen van informatie over over huiselijk geweld tussen professionals moet makkelijker worden.

Vrijstelling van sollicitatieplicht voor werkzoekenden boven de 60 die structureel en gedurende meerdere dagen per week vrijwilligerswerk doen.

Landelijke aanpak eenzaamheid (naar Rotterdams voorbeeld: waarbij ouderen die in isolement dreigen te raken, regelmatig worden bezocht.

Samenvoegen van peuterspeelzalen en kinderopvang tot één voorschool onder gemeentelijke verantwoordelijkheid, waar kinderen recht krijgen op een aantal dagdelen voorschool, zodat kinderen leren én spelen.

Om mantelzorgers financieel te ondersteunen komt er een zorgbonus als compensatie voor mensen die verlof opnemen of minder gaan werken in verband met mantelzorg.

Betere zorg thuis vraagt om aandacht voor het welzijn van ouderen en gehandicapten.

Preventie in brede zin de prioriteit van de gezondheidssector dmv integrale bekostiging zodat focus verschuift van ziekte en zorg naar gezondheid en gedrag.

Meer zorgwoningen ook voor ouderen met alleen aow of klein pensioen.

GL (pag 19)

Het toeslagen- en belastingstelsel wordt vereenvoudigd en meer gericht op het aanpakken van inkomensongelijkheid en armoede. Er komen kwijtscheldingsregelingen voor mensen met zeer problematische schulden. Om armoede bij kinderen te bestrijden worden de kindregelingen en toeslagen gericht op gezinnen met kinderen in armoede. Vereenvoudiging van het het stelsel. De kinderbijslag wordt inkomensafhankelijk en wordt samengevoegd tot één regeling met het kindgebonden budget, zodat kinderen niet meer in armoede hoeven op te groeien.

Alle kinderen tussen zes maanden en vier jaar krijgen recht op drie dagen kinderopvang per week. De kwaliteit van de kinderopvang gaat omhoog. Kinderopvangcentra hebben geen winstoogmerk. Het onderwijs, de kinderopvang, peuterspeelzalen en voor- en vroegschoolse educatie worden in het algemene gestimuleerd om hechter samen te werken. In het bijzonder worden zij wettelijk en financieel gestimuleerd brede voorzieningen te ontwikkelen, zoals kindcentra.

Voorkomen van ziekte en ongezondheid is belangrijk. Er komen wijk- en doelgroepgerichte preventieprogramma’s. Zorgverzekeraars en gemeenten moeten samenwerken met bewoners om dit te stimuleren.

Afschafffing van de de tegenprestatie in de bijstand af. Er komt een loonkostensubsidie.

Gemeentenmogen experimenteren met nieuwe vormen van sociale zekerheid zoals een basisinkomen.

Waardering van mantelzorg en vrijwilligerswerk als gelijkwaardige vormen van participatie. De onbelaste vrijwilligersvergoeding gaat omhoog. Financiële drempels zoals de kostendelersnorm mogen geen belemmering zijn om voor elkaar te zorgen. Er komt geen mantelzorgboete in de AOW.

Asielzoekers krijgen meteen na aankomst toegang tot taalonderwijs en mogen werken. De overheid zorgt voor taalonderwijs ten behoeve van de inburgering van migranten. Dit taalonderwijs is gericht op participatie, via scholing, een eigen bedrijf of werk.

De overheid maakt afspraken met gemeenten om investeringen in cultuurcentra, ateliers en kunstexperimenten te bestemmen voor kwetsbare wijken. Dat verhoogt de dynamiek en aantrekkingskracht van deze wijken.

Gemeenten, politie, onderwijs, jongerenwerk, reclassering en veiligheidsdiensten werken samen aan deradicalisering en het voorkomen van radicalisering en rekrutering van jihadisten.

Er komt een landelijk actieplan om de deskundigheid van hulpverleners ten aanzien van huiselijk, seksueel, eergerelateerd en anti-homogeweld te vergroten en de opvang te verbeteren. De bestrijding van alle vormen van mensenhandel is een prioriteit voor politie, justitie en arbeidsinspectie.

(3)

Alles op alles om radicalisering te voorkomen. We kennen de wijken en investeren in onderwijs en jongerenwerk.

SP (pag 22)

We gaan meer samen leven in plaats van langs elkaar heen. Op school, in de buurt en op het werk.

De menselijke maat wordt het uitgangspunt.

Mantelzorgers worden beter ondersteund bij de intensieve zorgtaken die zij op zich nemen. In elke gemeente komt een mantelzorgpunt waar mantelzorgers terecht kunnen met vragen en voor hulp.

EEN NATIONAAL ZORGFONDS ZONDER CONCURRENTIE Er komt een Nationaal ZorgFonds, de zorgverzekeraars hebben we niet meer nodig.

Om te voorkomen dat het per gemeente verschilt welke zorg mensen krijgen, voeren we een gemeentelijk basispakket in voor thuiszorg, dagbesteding en ondersteuning voor mantelzorg (respijtzorg). Geld dat bestemd is voor zorg gaat ook daadwerkelijk naar zorg. Medewerkers krijgen altijd een fatsoenlijk salaris.

De zogenoemde ‘mantelzorgboete’ - een korting op de uitkering - voor mensen die anderen ondersteunen, wordt helemaal afgeschaft.

Het systeem van toeslagen en inkomensvoorzieningen moet eenvoudiger. We willen gaan werken met het zoveel mogelijk op één moment uitbetalen van alle uitkeringen, belastingteruggaven (inkomensbelasting en toeslagen) en vakantiegeld.

Er komt een landelijk aanvalsplan om armoede te bestrijden. Gemeenten moeten ook meer regie kunnen voeren om mensen uit de schulden te krijgen, om te voorkomen dat de Belastingdienst of andere diensten het schuldhulptraject frustreren. Bedrijven die mensen te gemakkelijk krediet geven moeten achteraan sluiten als zij schuldeiser worden.

Werk moet volwaardig worden beloond. Vrijwilligerswerk blijft altijd vrijwillig; regulier werk wordt altijd betaald. We stoppen met de verplichte ‘tegenprestatie’ in de bijstand en met werken zonder loon.

Gemeenten worden verantwoordelijk voor een sluitend vangnet van voorzieningen voor de opvang van dak- en thuislozen en begeleide woonplekken. Via prestatieafspraken met de woningcorporaties wordt geregeld dat (wanneer dat verantwoord is) mensen doorstromen naar een vorm van

zelfstandig wonen, zo nodig met begeleiding.

We starten met een duurzaam wijkenbeleid, waarbij gemeenten meer ruimte krijgen om veilige en leefbare wijken in te richten en deze ook goed te onderhouden. Woningcorporaties mogen meer investeren in de leefbaarheid van de buurt, onder meer door overlast tegen te gaan (bijvoorbeeld door het aanstellen van huismeesters).

Er komt een specifiek integratiebeleid voor mensen met een grote achterstand tot onze samenleving, zodat problemen als taal, werkloosheid en eergerelateerd geweld kunnen worden aangepakt.

Taal- en inburgeringsonderwijs laten we niet over aan de markt. Dit onderwijs wordt laagdrempelig, gratis en toegankelijk georganiseerd, in de buurt, op scholen en op het werk. Ook komt er extra taalonderwijs bij de publieke omroep, via tv, radio en internet.

DENK (pag 26)

(4)

Vóór meer brede brugklassen, brede scholen en het beperken van onomkeerbare vroege

selectiemomenten. Vóór het wegnemen van de barrières voor gemengde adviezen. Vóór meer geld voor het onderwijsachterstandenbeleid. Vóór betere criteria bij de toekenning van de middelen van het onderwijsachterstandenbeleid.

Oprichting van een Nationaal Preventiefonds DENK vindt dat wij de gezamenlijke

verantwoordelijkheid hebben om te investeren in preventie, omdat voorkomen nog altijd beter is dan genezen. DENK is daarom: Vóór een Nationaal Preventiefonds, waaraan de Rijksoverheid, gemeenten en zorgverzekeraars bijdragen, van waaruit projecten worden gefinancierd die een gezonde levensstijl bevorderen.

Investering in de geestelijke gezondheidszorg en maatschappelijke opvang.

Vóór het blijven investeren in de wijkteams die kwetsbare personen in de wijk helpen. Vóór een nieuw plan van aanpak maatschappelijke opvang, waardoor dak- en thuislozen niet meer op straat slapen en een gezonde mix krijgen van wonen, zorg en dagbesteding, gefinancierd door de

Rijksoverheid, de centrumgemeenten, zorgverzekeraars en woningcorporaties.

Vóór het versterken van de expertise in de gemeentelijke jeugdteams. De jeugdteams mogen geen doorverwijsclubje worden, maar moeten wijkhulpteams zijn.

Vóór een keiharde bestrijding van kinderarmoede. Vóór gratis fietsen voor kinderen in armoede.Vóór het beter bereiken van mensen met schulden die niet bekend zijn bij gemeenten, door

vroegsignalering door gemeenten en organisaties te ondersteunen. Vóór het vergroten van de expertise over de oorzaken van schulden bij gemeenten en organisaties. Vóór het reserveren van meer middelen voor het armoede- en schuldenbeleid.

50+ (pag 31)

Vrijwilligersvergoedingen blijven tot een maximumbedrag onbelast.

Geen onnodige regelgeving voor vrijwilligers en vrijwilligerswerk.

Verklaring omtrent gedrag (VOG) ten behoeve van vrijwilligerswerk is gratis aan te vragen.Er komt extra aandacht voor preventie bij ouderen.

Er komt een programma om ouderen meer en langer te laten bewegen.

Zowel in het basis- als in het voortgezet onderwijs voor alle leerlingen minimaal vijf uren per week sport, zwemmen en gymnastiek.Mantelzorgondersteuning gaat deel uitmaken van een gemeentelijk basispakket. Dit maakt een einde aan te grote verschillen per gemeente.

Met alle mogelijke middelen moet eenzaamheid bestreden worden, uiteraard met respect voor eigen keuzes van mensen.

SGP (pag 34)

De overheid houdt er toezicht op dat de wettelijke verplichtingen om mantelzorgers en vrijwilligers te ondersteunen, worden nagekomen.

De zorg rondom verwarde personen is helaas verwarrend doordat zij met heel veel verschillende zorgwetten en instanties te maken hebben. Het verminderen van het aantal bedden in de geestelijke gezondheidszorg moet gepaard gaan met het opbouwen van goede zorg en hulpverlening in de thuissituatie en beschermde woonvormen.

De leeftijdsgrens van de leerplicht mag niet worden verlaagd. Kinderen moeten niet nóg vroeger naar de basisschool worden gebracht. De ontwikkeling van kleuters vraagt een minder schoolse

benadering van de overheid. Juridische obstakels voor samenwerking tussen scholen en peuterspeelzalen moeten verdwijnen. Kinderen die naar de peuterspeelzaal gaan moeten

(5)

bijvoorbeeld als leerlingen van de school kunnen worden ingeschreven en bekostigd. Ouders die samen op vrijwillige basis opvang of een peuterspeelzaal willen organiseren, verdienen volop de ruimte. Deze ouders mogen in geen geval in het keurslijf van de bekostigde opvang geperst worden.

Alle ouders die hun kind naar de peuterspeelzaal willen sturen dienen op gelijke voet financiële steun te krijgen.

De overheid zorgt ervoor dat initiatieven voor zinvolle dagbesteding in noodopvang en asielzoekerscentra voldoende ruimte krijgen, zeker naarmate de kans stijgt dat asielzoekers in Nederland mogen blijven.

Mantelzorg dient óók als maatschappelijke tegenprestatie erkend te worden.

Toeslagen voor huur en zorg moeten zoveel mogelijk direct uitgekeerd worden aan de

dienstverlenende instellingen, zodat het opbouwen van onnodige schulden voorkomen wordt.

Van uitkeringsgerechtigden mag verwacht worden dat zij al het redelijke doen om hun kansen op het verkrijgen van werk te vergroten, en -waar nodig- een maatschappelijke tegenprestatie verrichten.

PvdD (pag 38)

De overheid gaat armoede actiever bestrijden met onder meer laagdrempelige schuldhulpverlening en met maatwerk voor steden en platteland. Veel boeren staat het water aan de lippen wegens de moordende concurrentie bij schaalvergroting en intensivering: de overheid zal hulp moeten bieden in het organiseren van laagdrempelige (psychosociale) hulpverlening en eventuele omschakeling.

De mantelzorgboete wordt geschrapt.

Het moet voor slachtoffers van huiselijk geweld veel makkelijker worden om te vluchten naar een crisisopvang. Ook moet het eenvoudiger worden om huisdieren mee te nemen of tijdelijk te laten opvangen.

Er wordt voldoende en tijdige schuldhulpverlening geboden om huisuitzetting en uithuisplaatsing te voorkomen.

Vluchtelingen hebben recht op onderwijs, taalcursussen, zorg, (vrijwilligers)werk en adequate huisvesting.

Jongeren hebben ruimte nodig in hun eigen omgeving. Er komen meer voorzieningen in de buurt, zoals trapveldjes, speelgelegenheden en jongerencentra.

Kinderopvang tot 4 jaar wordt onderdeel van het door de staat aangeboden basisonderwijs.

Buurtverenigingen krijgen een doorslaggevende stem bij besluiten over wat er gedaan moet worden met leegstaande gebouwen of gemeenschappelijke gebouwen in hun buurt.

(6)

Verkiezingsprogramma’s 2017 uitgebreide samenvatting (relevante citaten in relatie tot sociaal domein)

PVDA

Volgens de inleiding van het verkiezingsprogramma gaat het voor de PvdA de komende vier jaar om het bieden van zekerheid, het geven van zeggenschap over keuzes en het werken aan vertrouwen in elkaar. Die hoofdkeuzen werken door in alle voorstellen en zijn in het verkiezingsprogramma nader uitgewerkt. Het verkiezingsprogramma van 63 bladzijden werkt dit uit in elf koppen; deze kunnen worden samengevat in vijf thema’s.

Samen één

• Er komen 100.000 nieuwe banen als conciërges en assistenten op scholen, toezichthouders in bus en tram, ter ondersteuning van sport- en cultuurverenigingen en voor het schoonhouden van de openbare ruimte. • Er gaat meer geld naar gemengde en brede scholen, naar sport, cultuur en verenigingen en naar wijkvoorzieningen als bibliotheken. • Racisme wordt harder aangepakt. Politie en Openbaar Ministerie krijgen hiervoor meer geld. • Anoniem solliciteren bij alle overheden en (semi)publieke instellingen. • De grootte van een asielzoekerscentrum wordt aangepast aan de omvang van dorp of stad.

Gelijke kansen

• Extra investeringen in het beroepsonderwijs en bijscholing van werknemers, in vijftien jaar tot 10 miljard euro extra per jaar. • Meer geld voor armoedebeleid. • Het ouderschapsverlof voor vaders gaat van een week naar drie maanden. • Er komt een (1) voorziening voor opvang van alle kinderen van 0-4 jaar. • Er komen drie brede brugklassen in het voortgezet onderwijs: voorbereidend

vakonderwijs (lagere vmbo-niveaus), voorbereidend beroepsonderwijs (hogere vmbo-niveaus en havo) en voorbereidend hoger onderwijs (havo, vwo, gymnasium). • Kinderen met een beperking doen mee in het gewone onderwijs. Ouders mogen zelf bepalen op welke school hun kind passend onderwijs krijgt. • Er komen minimaal 50.000 woningen per jaar bij. In 2030 gaat het in totaal om 700.000 tot 1 miljoen nieuwe woningen.

Eerlijk delen

• De lonen bij zowel bedrijven als overheid gaan omhoog. • Lage en middeninkomens betalen minder inkomstenbelasting, hogere meer. • Kleine spaarders gaan minder betalen, de rijksten juist meer. • De bankbelasting gaat omhoog naar een miljard euro. • Bedrijven met veel winst delen die met hun werknemers en niet alleen met aandeelhouders. • Het minimumjeugdloon vanaf 18 jaar verdwijnt stapsgewijs, iedere volwassene krijgt dan een volwassen loon. • Wie minder verdient, gaat minder huur betalen.

Nieuwe zekerheid

• Een flexibele AOW: tot drie jaar eerder stoppen met werken tegen een redelijke korting, niemand zakt onder het minimum. • Meer ruimte voor verhogen van pensioenen. • Tijd voor

loonsverhogingen bij bedrijven en overheid. • Een uniforme polis voor alle basisverzekeringen in de zorg. • Afschaffen van het eigen risico. • Miljarden extra investeren in een duurzame economie.

Goed voor extra banen, onze leefomgeving en het klimaat. • Geen marktwerking in eerstelijnszorg. • Zzp’ers krijgen bescherming door minimum tarieven.

(7)

Een veilige wereld

• Minimaal één wijkagent per vijfduizend inwoners. Meer mag voortaan ook. • Betere opvang vluchtelingen in eigen regio. • Budget Ontwikkelingssamenwerking gaat omhoog naar 0,7 procent. • We blijven ons richten op de strijd tegen ISIS en aanverwante organisaties. • Defensie krijgt meer geld voor bewaken grenzen, missies en bijdrage aan NAVO. • We passen strafrecht toe bij

straatintimidatie.

(8)

PVV

Het verkiezingsprogramma van de PVV is door Geert Wilders onder andere op Facebook en Twitter geplaatst. Het past op één A4’tje en het gaat officieel nog om een concept, maar volgens Geert Wilders zelf zal er niet veel meer context aan toegevoegd worden: “Misschien nog een subtitel erbij”.

Nederland moet de-islamiseren, de grenzen moeten dicht en er mogen geen immigranten of asielzoekers meer worden toegelaten. Deze standpunten lijken iets verder te gaan dan in 2012.

AZC’s, moskeeën en islamitische scholen moeten sluiten en de Koran en ‘islamitische’ hoofddoekjes in publieke functies moeten verboden worden.

(9)

D66

Een aantal thema's zijn voor D66 van bijzonder belang: Tweedeling aanpakken Diversiteit Denk en handel internationaal Toekomstvast Innoveren en experimenteren Deze waarden lopen als een rode draad door het verkiezingsprogramma.

Bestrijd tweedeling

In de kern D66 vindt dat iedereen ongeacht zijn of haar achtergrond gelijke kansen verdient voor de toekomst en dat beter onderwijs de beste manier is om dit te bereiken. Wij willen brede

buurtscholen (kindcentra), waar ieder kind vanaf twee jaar gelijke kansen krijgt door uitstekend onderwijs met aandacht voor cultuur, sport, digitale vaardigheden en een gezond leven. Zo voorkomen wij achterstanden en koesteren wij elk talent; Wij investeren in docenten, die door minder regels en minder lesuren meer ruimte krijgen om steeds beter onderwijs aan onze kinderen te geven; wie de moeilijkste klus klaart, krijgt daarvoor betaald; Wij investeren in beter

beroepsonderwijs door nauwere aansluiting op de arbeidsmarkt en van het mbo op het hbo, meer ruimte voor vakmanschap en meer internationale kansen; Wij willen een leven lang leren en tweede kansen voor iedereen. Kansen om te stapelen, bij te scholen of een nieuwe carrièredroom na te jagen; Wij investeren in onderzoek – fundamenteel en toegepast. En wij versterken de kwaliteit van onderwijs in het wo via digitalisering, de kwaliteit van docenten en medezeggenschap.

Zorg met en voor elkaar

D66 wil dat de focus in de gezondheidszorg verschuift van genezen naar voorkomen. Wij brengen rust in de zorg, zodat iedereen na de ingrijpende hervormingen van de afgelopen jaren kan rekenen op kwalitatief goede zorg; Wij investeren in eHealth en innovatie gericht op gezondheid in plaats van het behandelen van mensen. Er komt meer aandacht voor preventie en gezond leven; Wij stellen huisartsen en zorg in de buurt centraal. Kwaliteit van zorg wordt transparant zodat er echt gekozen kan worden; Wij zorgen dat softdrugs veilig en gereguleerd worden aangeboden. Dat bevordert de gezondheid en vermindert criminaliteit.

Een robuuste rechtsstaat

D66 wil de democratische rechtsstaat, als voorwaarde voor onze vrijheid en veiligheid en als

fundament van onze gedeelde waarden, beschermen en verstevigen. Wij herstellen het evenwicht in de rechtsstaat door politie en justitie weer van elkaar te scheiden; Wij investeren in rechtsbijstand voor iedereen die het nodig heeft. Wij willen kortere wachttijden bij de rechtbank; Wij zorgen voor bescherming van privacy en beschikking over digitale privégegevens; Wij bestrijden terrorisme door intensievere Europese samenwerking tussen inlichtingendiensten en het in een vroeg stadium signaleren van radicalisering.

Overheidsfinanciën: meer investeren, sluitende begroting

D66 wil investeren in de samenleving zonder de rekening door te schuiven naar onze kinderen. Wij investeren in onderwijs, onderzoek, innovatie, cultuur, de rechtsstaat en in internationale

samenwerking en defensie; Wij hervormen de belastingen: minder lasten op arbeid, meer vergroening, minder stimuleren van schulden; de stijging van de zorgkosten wordt in de hand gehouden; Wij zorgen ervoor dat de overheidsfinanciën gezond blijven, ook voor toekomstige generaties.

Zelfbeschikking

D66 wil dat mensen meer zeggenschap krijgen over de belangrijke beslissingen in hun leven en in vrijheid zichtbaar zichzelf kunnen zijn. Wij passen de regels aan rond huwelijk, ouderschap en erfenis, zodat ze aansluiten bij de leefvormen van nu. Wij gaan uit van gelijkwaardige behandeling, ongeacht seksuele gerichtheid, genderidentiteit of (samen)leefvorm; Mensen die hun leven voltooid vinden,

(10)

hebben recht op een waardig levenseinde. Hulp bij zorgvuldige levensbeëindiging is niet langer strafbaar.

Een eerlijke kans op werk voor iedereen

D66 wil een einde maken aan de tweedeling tussen werknemers met vaste en tijdelijke contracten, kansenongelijkheid op de arbeidsmarkt bestrijden en een eerlijk pensioen voor iedereen. Wie werkt, gaat minder belasting betalen. Voor werkgevers wordt het aantrekkelijker mensen in dienst te nemen, in het bijzonder ouderen en mensen met een laag inkomen; Voor werknemers met een flexcontract maken wij een vaste baan bereikbaar. Tijdelijke contracten verdwijnen, en daarmee de tweedeling op de arbeidsmarkt; Zzp’ers krijgen van ons de ruimte. De zelfstandigenaftrek blijft. Wij maken het voor zzp’ers makkelijker om vrijwillig te sparen voor pensioen of zich te verzekeren;

Kansenongelijkheid op werk wordt systematisch aan de kaak gesteld. Wij willen betaald

ouderschapsverlof van twaalf weken voor vaders en meemoeders, omdat dit de arbeidsdeelname van vrouwen bevordert; Wij hervormen de pensioenen en gaan naar een individueel pensioen, met behoud van solidariteit, maar zonder overdracht van geld van jong naar oud; Vluchtelingen krijgen vanaf de eerste dag taalles en kans op werk.

(11)

CU

De ChristenUnie kiest in haar programma voor een samenleving met hoop en perspectief gebaseerd op menselijke waardigheid, gelijkwaardigheid, vrijheid, naastenliefde, verdraagzaamheid en zorg voor de schepping. Waarin de toekomst van onze kinderen centraal staat. Een samenleving waarin iedereen mee telt en waarin we vrij, veilig en in vrede met elkaar kunnen leven.

We willen het beste voor onze kinderen

Veilige gezinnen zijn de beste plek om op te groeien. De ChristenUnie kiest voor de toekomst van onze kinderen. De ChristenUnie staat voor de keuzevrijheid in gezinnen bij de combinatie zorg en werk. We investeren daarom 1 miljard extra in kansen voor kinderen en gezinnen door verhoging van kinderbijslag en kindgebonden budget, en uitbreiding van bevallings-, ouderschaps- en zorgverlof.

Daarom willen wij ook het beste onderwijs voor zo veel mogelijk mensen. Wij gaan 1 miljard investeren in leraren, levenslang leren en beter beroepsonderwijs, dat echt aansluit bij de arbeidsmarkt. We trekken extra geld uit voor onderzoek en innovatie en we voeren de basisbeursweer in voor iedereen die wil studeren.

Zorg met een hart, zorg dichtbij mensen

Al het leven, in gaafheid en gebrokenheid, verdient het om tot ontplooiing te komen, om te worden beschermd en om zorg te ontvangen als dat nodig is. Vanaf het ontstaan van het leven tot aan het sterven. De ChristenUnie staat voor zorg die dichtbij is georganiseerd. Zorg op een menselijke schaal en met een menselijk gezicht. Zorg op maat en niet zorg van de plank. Wij willen meer ruimte voor huisartsen en wijkverpleegkundigen en zorg in de thuissituatie. Het eigen risico wordt fors

verlaagd en we kappen in het woud van polissen. Alle specialisten moeten in loondienst. De beste verpleeghuiszorg wordt de norm.

Stapeling van eigen bijdragen gaan we tegen, chronisch zieken en gehandicapten worden ontzien. En we investeren fors in preventie: voorkomen is immers beter dan genezen.

We willen wérkende integratie

Met een verblijfsvergunning krijg je in Nederland recht op bijstand, toeslagen en regelingen die samenhangen met onze verzorgingsstaat. Veel nieuwkomers komen echter bijna niet weg uit ons te beschermende en weinig activerende vangnet. Een aantal migranten heeft ook weinig loyaliteit aan en binding met onze rechtsstaat. De huidige aanpak werkt niet. De ChristenUnie blijft pal staan voor het recht van de vreemdeling en de vluchteling, dat blijft ons christelijk uitgangspunt. Maar we denken wel dat het tijd is voor een ander model. Een activerend en ontzorgend model met een zolang als nodig, maar in principe 2-jarig full-time verplicht leer-werktraject met taal,

burgerschapsvorming en (vrijwilligers)werk. Zo helpen we nieuwkomers vanaf dag één echt burger van dit land te worden, echt lid van onze gemeenschap. Door voluit mee te doen. Tijdens dat traject wordt in natura voorzien in onderdak, zorg, onderwijs, toegang tot de arbeidsmarkt en zo nodig leefgeld. Uitstroom uit dit traject kan in principe alleen na goede toetsing.

Samenleving: wat doet u voor uw land?

Vraag niet wat je land voor jou kan doen, maar vraag wat je voor je land kunt betekenen. De ChristenUnie is voor de invoering van een maatschappelijk dienstplicht voor iedereen die 18 wordt.

De dienstplicht kan breed en flexibel worden ingevuld, in alle maatschappelijke sectoren, van zorg en sport tot veiligheid, van bestuurswerk tot stage. Maatschappelijke dienstplicht biedt veel kansen. De mogelijkheid van extra ondersteuning in de zorg, het onderwijs en het openbaar groen. Omgevingen waar jongeren zich - of ze nu van het platteland of uit een grootstedelijke (achterstands)wijk komen, of ze hoger onderwijs of vmbo hebben gevolgd - de normen en waarden van onze samenleving eigen kunnen maken, integratie wordt gestimuleerd en werkervaring kan worden opgedaan. We maken het mogelijk door het vervullen van deze dienstplicht (een deel van) je studie- of andere schulden af te lossen.

(12)

VVD

Het nieuwe conceptverkiezingsprogramma waarmee de VVD de verkiezingen van 15 maart 2017 ingaat heet: ‘Zeker Nederland’. Op 19 november 2016 tijdens het VVD-najaarscongres wordt de definitieve versie gemaakt.

Veiligheid

De VVD ziet dat de criminaliteit vaak begint in de straat met kleine diefstallen, daarom wil de VVD extra investeren in (meer) wijkagenten. Ook moedigt de VVD de ontwikkeling van buurtpreventie aan, zoals buurtapps en burgerfora. De VVD ziet de laatste jaren een groeiende terreurdreiging en merkt dat de antiterreureenheden te weinig mensen hebben om alle taken goed te blijven uitvoeren.

Daarom wil de VVD daarom de antiterreureenheden bij politie en leger uitbreiden, zodat deze hun taken goed kunnen blijven uitvoeren.

Immigratie en integratie

De VVD is van mening dat een geslaagde inburgering erg belangrijk is voor een plek in de

Nederlandse samenleving. Wel is de VVD van mening dat men de inburgering zelf moet betalen, de belastingbetaler hoeft hier niet voor op te draaien. Wie de Nederlandse taal na integratie nog niet beheerst en er ook geen inspanning voor levert, krijgt geen recht op een bijstandsuitkering, volgens de VVD.

Openbaar bestuur

Het moet duidelijk zijn wie waarvoor verantwoordelijk is. Voor ieder onderwerp moet er één overheidslaag zijn, dit voorkomt dat burgers niet weten waar ze terecht kunnen. Taken die het Rijk heeft overgedragen aan de gemeente horen ook echt bij de gemeente, daar moet het Rijk zich niet mee bemoeien.

Overheidsfinanciën en belastingen

De overheid moet haar financiën op orde krijgen, er moet niet meer geld uitgaan dan dat er

binnenkomt. Overschotten op de begroting moeten worden gebruikt om de belastingen te verlagen.

Ook wil de VVD de toeslagen in het huidige belastingstelsel vereenvoudigen, nu pompt de overheid nog te veel geld voor niks rond is haar mening. De VVD wil ouders financieel ondersteunen waarbij beide ouders werken en de kinderen naar de opvang moeten.

(13)

CDA

Op 12 oktober 2016 heeft het CDA zijn concept-verkiezingsprogramma bekend gemaakt met zijn visie op het Nederland van de toekomst. Een concept-programma met duidelijke keuzes voor een beter Nederland.

Dienstplicht voor alle jongeren

Juist omdat het belang van een sterke samenleving geen vanzelfsprekendheid meer is, willen wij een extra inzet om jongeren actief te betrekken bij de samenleving. Daarom willen we toe naar een nieuwe dienstplicht. Dat kan bij Defensie, maar ook in de zorg, bij de politie of andere

maatschappelijke organisaties. We beginnen met jongeren die een extra zetje nodig hebben om hen bij de samenleving te houden. Voor hen heeft de dienstplicht een (her)opvoedende rol, die voor sommigen helaas hard nodig is. Op termijn gaat de dienstplicht gelden voor alle jongeren, zowel jongens als meisjes. De nieuwe dienstplicht leert jongeren dat samenleven een gezamenlijke opdracht is en versterkt de verbinding, het normbesef en burgerschap.

Ruim baan voor vrijwilligers

Wat we onze jongeren via de dienstplicht willen leren, is wat 6 miljoen vrijwilligers in ons land vanzelfsprekend vinden: je inzetten voor een ander en elkaar. Vrijwilligers zijn de ‘kampioenen’ van de sterke samenleving. Zonder hun inzet kunnen wij niet sporten, blijven de kerken dicht, kunnen scholen niets extra’s organiseren en rukt de vrijwillige brandweer niet uit. Vrijwilligers verdienen daarom onze grote waardering. Daarnaast willen wij het vrijwilligerswerk ondersteunen door onnodige regels voor hen en voor verenigingen te schrappen. Door de regels voor

onkostenvergoeding van vrijwilligerswerk te versoepelen.

Nieuwe toekomst voor krimpregio’s

In regio’s waar de komende jaren de bevolking krimpt komen voorzieningen en daarmee de

leefbaarheid van dorpen en kleine kernen snel onder druk te staan. De laatste buurtsuper verdwijnt en de buslijn wordt als onrendabel opgeheven. Wij zien door betere samenwerking, gerichte investeringen en een oplossingsgerichte instelling van overheden nieuwe mogelijkheden voor deze regio’s. Door kleine scholen open te houden, hoeven jonge gezinnen niet weg te trekken. Lokale investeringen van burgers en bedrijven in breedband, schone energie of de economie kunnen nieuwe kansen bieden. Ook kunnen voorzieningen voor meerdere gebruikers worden ingericht, zodat

scholen, zorg en verenigingen gebruikmaken van hetzelfde gebouw.

Right to challenge

Wij geloven in de kracht van de samenleving en willen daarom dat burgers en verenigingen het recht krijgen om de uitvoering van een collectieve voorziening van de overheid over te nemen. Dit kan om van alles gaan: het onderhoud van een park in de wijk, het beheer van sportvelden door de club of de zorg voor ouderen. Met een zogeheten right to challenge (recht om uit te dagen) krijgen burgers het recht om bij hun gemeente een alternatief voorstel op tafel te leggen.

Ruimte voor gemeenten

De gemeente is de overheid die het dichtst bij de burger staat. Iedereen kent de weg naar het gemeentehuis voor de aanvraag van een nieuw paspoort of een bouwvergunning. De laatste jaren hebben gemeenten steeds meer taken gekregen. Wij willen gemeenten de ruimte geven om hun rol waar te maken. Gemeenten zijn meer dan het uitvoeringsloket van landelijk beleid, zoals zij door het huidige kabinet vaak worden beschouwd. Gemeenten krijgen meer ruimte om binnen de eigen verantwoordelijkheid eigen keuzes te maken, ook als dat leidt tot verschillen tussen gemeenten in bijvoorbeeld de zorg voor ouderen of de re-integratie van mensen met een uitkering.

Integratie als recht en plicht

(14)

De integratie van nieuwkomers is terug op de landelijke politieke agenda, omdat nog te veel nieuwkomers er niet of onvoldoende in slagen om met succes een volwaardige plaats te vinden in onze samenleving. Binnen en tussen de verschillende bevolkingsgroepen zien we grote verschillen tussen de mensen die volop meedoen en anderen die onvoldoende de Nederlandse taal beheersen, sterk gericht blijven op het land van herkomst of geen werk vinden. Voor de uitvallers ligt isolatie en radicalisering op de loer, ook omdat een deel van de nieuwkomers sceptisch staat tegenover de wetten en waarden van de Westerse samenleving. Recente voorbeelden laten zien dat integratie meer vereist dan alleen het spreken van de taal en het vinden van een baan. Integratie gaat ook over opvoeding in het eigen gezin, omgaan met je buren, grenzen stellen aan slecht gedrag en het respect voor de waarden en tradities van de Nederlandse samenleving. Wat ons betreft kan niemand

aanspraak maken op onze democratische vrijheden, zonder de plicht om deze vrijheden ook voor anderen te verdedigen. Niemand kan een toekomst opbouwen in een land waar je de waarden en tradities niet wilt delen.

Rechten en plichten voor nieuwkomers

Nieuwkomers die hier mogen blijven zijn via de inburgeringsplicht als eerste zelf verantwoordelijk voor hun integratie. Maar ook als samenleving hebben we hier een belangrijke taak én een

gemeenschappelijk belang. Inburgeringscursussen zijn onmisbaar als intensieve kennismaking met de samenleving. Wij willen het aanbod van deze cursussen verruimen, door lagere drempels voor taallessen door vrijwilligers en het aanbieden van taal- en inburgeringscursussen via de kanalen van de publieke omroep. Maar inburgeren is niet vrijblijvend. Daarom is het zorgelijk dat het aantal personen dat slaagt voor het inburgeringsexamen sinds enkele jaren verder terugloopt. Dat is niet acceptabel en daarom vinden wij dat het pertinent weigeren in te burgeren in het uiterste geval moet kunnen leiden tot intrekking van de verblijfsstatus. Aan de andere kant willen wij gemeenten de mogelijkheid bieden om in bijzondere omstandigheden iemand versneld in aanmerking te laten komen voor het Nederlanderschap. Dat kan bijvoorbeeld als iemand een grote of bijzondere bijdrage levert aan de samenleving. Als kroon op de integratie hechten wij een groot belang aan een plechtige inburgeringsceremonie om de naturalisatie tot Nederlander te markeren.

Preventie en recidive

Voor veel vormen van criminaliteit geldt nog steeds: jong geleerd is oud gedaan. Daarom hechten wij een groot belang aan de criminaliteitspreventie, in het bijzonder voor (risico)jongeren. Bij overlast of wangedrag moeten de ouders eerder worden geconfronteerd met het gedrag van hun kinderen. Ook willen wij dat de kosten van vandalisme op de ouders kunnen worden verhaald. In het geval van graffiti of vernieling worden de jongeren zelf ingezet om de schade te herstellen. Nog te veel

criminelen gaan na hun straf opnieuw de fout in. Wij willen een versterking van de persoonsgerichte aanpak in de Veiligheidshuizen. Een gemeenschappelijke aanpak van gemeenten, jeugdzorg,

reclassering en onderwijs moet zorgen voor een sluitende aanpak voor elke gedetineerde die

terugkeert in de samenleving. Ook kan nauwer worden samengewerkt met het gevangeniswezen om een goede terugkeer van gedetineerden te bevorderen. Bij recidive van een soortgelijk delict dient de strafmaat verdubbeld te worden om de samenleving beter te beschermen.

Aanpak terrorisme

Keuzes voor een beter Nederland zijn de terroristen opgegroeid in de landen waar ze hun aanslag plegen. Dat maakt dat we terrorisme op twee plekken moeten bestrijden: in de internationale strijd tegen groepen als IS en Al Qaeda en in onze eigen samenleving in de preventie van radicalisering, het voorkomen van uitreizen, de opsporing van mogelijke terroristen, de bewaking en beveiliging van de publieke ruimte en het tegengaan van haatpredikers.

Aanpak radicalisering

Wij kunnen niet wachten tot het misgaat. We moeten bereid zijn om in een vroeg stadium in te grijpen, door het verheerlijken van geweld strafbaar te stellen en de financiering van moskeeën en islamitische organisaties door buitenlandse overheden te verbieden. We geven geen podium of

(15)

visum aan radicale predikers en sluiten moskeeën die activiteiten organiseren of toelaten die in strijd zijn met onze rechtsorde. Terugkerende jihadstrijders worden preventief in hechtenis genomen om eerst onderzoek te kunnen doen naar hun verblijf in het oorlogsgebied en het risico dat ze vormen voor onze samenleving.

Voor vluchtelingen die werkelijk in nood verkeren bieden wij altijd hulp en bescherming.

Dat kan in beginsel in de vorm van een ontheemdenstatus, waarbij enerzijds de vluchteling de ruimte krijgt om zich via opleiding of (vrijwilligers-)werk te ontwikkelen, maar anderzijds vanaf het begin af aan eerlijk en duidelijk wordt vermeld dat het verblijf hier tijdelijk is. Het perspectief blijft gericht op terugkeer en hun bijdrage aan de wederopbouw van het land van herkomst, als de situatie daar weer veilig is.

Zorg voor de jeugd

Helaas heeft niet ieder kind een onbezorgde jeugd. Problemen thuis, op school, maar ook fysieke of gedragsproblemen kunnen de ontwikkeling van een kind belemmeren. Wij komen op voor het recht van alle kinderen om zich binnen de eigen mogelijkheden maximaal te ontwikkelen. De overheveling van de jeugdzorg naar de gemeenten heeft nog niet opgeleverd wat we hoopten. Er is nog een wereld te winnen door sneller maatwerk te leveren in de juiste hulp voor het kind en onnodige bureaucratie terug te dringen. Het is daarom van belang dat ouders die vastlopen terecht kunnen bij het Advies- en Klachtenbureau Jeugdzorg. Voor kinderen moet de Kindertelefoon beschikbaar

blijven. Wachtlijsten in de jeugdzorg zijn voor ons onaanvaardbaar. Als het echt niet lukt om kinderen thuis veilig te laten opgroeien bieden pleegouders hulp. Hun inzet verdient al onze waardering en ondersteuning. Om de abrupte overgang van pleegzorg naar zelfstandig wonen beter te organiseren, willen wij meer ruimte om de pleegzorg na de achttiende verjaardag te verlengen, als dat in het belang van de jongere is.

Kinderen in armoede

Eén op de negen kinderen in Nederland groeit op in armoede en hun vooruitzicht is er door de economische crisis vaak niet beter op geworden. Hun verhalen zijn schrijnend. Zij krijgen

bijvoorbeeld niet elke dag een warme maaltijd of geen nieuwe kleren of schoenen als dat nodig is.

Veel kinderen die in armoede opgroeien ervaren uitsluiting en schaamte, omdat ze niet overal aan mee kunnen doen, niet mee kunnen op schoolreisje of bedanken voor een feestje omdat ze geen cadeautje kunnen betalen. Wij vinden dat alle kinderen de kans moeten hebben om kind te zijn. Zij mogen niet de dupe worden van de problemen van hun ouder(s). Daarom zetten wij in op betere schuldhulpverlening, zodat mensen die in de schulden raken er sneller weer uitkomen en ook uit de schulden blijven. Daarnaast stimuleren we basisbudgetbeheer, dat ervoor zorgt dat alle vaste lasten – zoals huur, zorgverzekering en gas, water en licht – op voorhand al wordt ingehouden op iemands uitkering. Zo wordt voorkomen dat met de rekeningen de problemen opstapelen en huisuitzetting dreigt. Tot slot is het voor deze kinderen belangrijk dat ze wel volop kunnen meedoen met sporten, op muziekles of naar de bibliotheek kunnen en mee kunnen met schoolreisjes. Dat is mogelijk door deze voorzieningen als inkomensondersteuning in natura aan te bieden.

Ieder kind op sport of cultuur Sport en cultuur zijn belangrijk voor ieder kind

Sport is gezond, zeker voor kinderen die worstelen met een ongezonde levensstijl of overgewicht.

Daarom vinden wij het belangrijk dat ieder kind kan sporten of zich kan ontwikkelen via muziek, toneel of andere culturele vorming. Om de toegang tot sport en cultuur voor ieder kind mogelijk te maken, moet er in iedere gemeente een jeugdsport- of jeugdcultuurfonds in het leven worden geroepen. Zij kunnen ouders voor wie het lidmaatschap te duur is gericht ondersteunen.

Een veilig thuis

Helaas vormt niet ieder gezin een veilig thuis voor de gezinsleden. Huiselijk geweld is het grootste geweldsprobleem in Nederland. Ieder jaar zijn in ons land 119.000 kinderen en 200.000 volwassenen, veelal vrouwen, het slachtoffer van ernstig huiselijk geweld of verwaarlozing. Om het geweld zo snel mogelijk te stoppen en de kans op herhaling zo klein mogelijk te maken, wordt de meldcode 'huiselijk

(16)

geweld en kindermishandeling' aangescherpt. Professionals om het kind heen, zoals artsen, leraren en hulpverleners, moeten op basis van een meldnorm die door de beroepsorganisaties zelf worden vastgesteld - het meldpunt Veilig Thuis inseinen bij ernstige (vermoedens van) kindermishandeling.

Ook moet het delen van informatie over huiselijk geweld tussen professionals makkelijker worden.

Zo wordt bereikt dat slachtoffers van huiselijk geweld en kindermishandeling, zoals bijvoorbeeld bekend bij de vrouwenopvang of de Raad voor de Kinderbescherming, bij herhaling van

verwaarlozing of geweld meteen weer in beeld zijn. De positie van en zorg aan slachtoffers van kindermishandeling moet worden versterkt. En we willen nu eens echt een einde maken aan die gevallen waarin de dader van huiselijk geweld thuis blijft wonen en de rest van het gezin

noodgedwongen vertrekt. Deze maatregelen zijn ook van toepassing bij andere vormen van onderdrukking en mishandeling als sharia-huwelijken, polygamie en eergerelateerd geweld. Deze misstanden kunnen in onze samenleving niet met een beroep op de eigen traditie worden toegelaten of toegestaan. Als er sprake is van dwang of mishandeling is dit strafbaar en moet er actieve

vervolging plaatsvinden.

OUDEREN

Vrijwilligerswerk

Toch is het bij de huidige werkloosheid en de onzekere economische verwachtingen niet reëel om te veronderstellen dat alle oudere werklozen op korte termijn een vaste baan kunnen vinden. Vaak zijn deze mensen wel op een andere manier in de samenleving actief, bijvoorbeeld als vrijwilliger of mantelzorger. Die inzet verdient de waardering van de samenleving en daarom willen wij een vrijstelling van de sollicitatieplicht voor werkzoekenden boven de 60 die structureel en gedurende meerdere dagen per week vrijwilligerswerk doen of mantelzorg bieden.

Eenzaamheid is een groot probleem in onze samenleving. Het komt in alle leeftijdscategorieën voor, maar vooral onze ouderen zijn een kwetsbare groep. Door hun afnemende gezondheid 23 Keuzes voor een beter Nederland en mobiliteit en het wegvallen van een partner of leeftijdsgenoten, raken ouderen geïsoleerd en ligt eenzaamheid op de loer. Ruim 1 miljoen van de 55+’ers geeft aan zich eenzaam te voelen. Tweehonderdduizend van hen hebben slechts eens per maand sociaal contact.

De zorg en aandacht voor onze ouderen is een verantwoordelijkheid van ons allemaal, van familie, buren, kennissen en verenigingen. Wij willen een landelijke aanpak eenzaamheid, waarbij ouderen die in isolement dreigen te raken regelmatig worden bezocht. Dat kunnen we organiseren; in Rotterdam hebben we hier goede ervaringen mee opgedaan.

Voorschool voor de allerkleinsten

De tweedeling ontstaat al in de eerste opvang van de allerkleinsten. Het huidige stelsel – met kinderopvang voor kinderen van werkende ouders en peuterspeelzalen met voorschoolse educatie voor kinderen met een (taal)achterstand – haalt deze groepen al op jonge leeftijd uit elkaar. Daarom willen wij peuterspeelzalen en kinderopvang samenvoegen tot één voorschool, zodat deze kinderen weer met elkaar spelen én leren. Wij willen dat kinderen tussen twee en vier jaar recht krijgen op een aantal dagdelen voorschool, met de mogelijkheid voor aanvullende opvang voor ouders die dat willen. Meer dan nu kan in de voorschool al aandacht zijn voor taal en ontwikkeling. Door de verantwoordelijkheid voor de voorschool bij de gemeenten te leggen is er veel ruimte voor lokaal maatwerk. Zo kan ook voor een goede overdracht van de kinderen naar de basisschool worden gezorgd.

Burgerschap op elke school

Voor ons heeft het onderwijs een brede, vormende opdracht in aansluiting op de opvoeding door de ouders thuis. Voor de brede vorming willen wij op alle onderwijsniveaus burgerschap, geschiedenis, filosofie, identiteit en maatschappelijke betrokkenheid integraal onderdeel maken van het lespakket.

Kennis van de Nederlandse samenleving en van ieders rechten en plichten zijn cruciaal om goed mee te kunnen doen. Zeker in het beroepsonderwijs krijgt burgerschapsvorming nu nog onvoldoende

(17)

aandacht. Er moeten bevoegde docenten voor de klas staan en er moet kwalitatief hoogstaand materiaal beschikbaar komen.

Aanpak laaggeletterdheid

In Nederland zijn er ruim 2,5 miljoen mensen die moeite hebben met lezen en schrijven en daardoor moeilijker mee kunnen doen in de samenleving. Dat is een ongekend hoog aantal en voor deze mensen een serieuze handicap in een wereld van internet, e-mail en sociale media. Wij willen dat deze mensen opnieuw de kans krijgen om aan de vaardigheden te werken die zij nodig hebben om mee te kunnen doen. Een brede landelijke aanpak laaggeletterdheid is nodig en gemeenten, werkgevers en onderwijsinstellingen kunnen meer doen om laaggeletterdheid snel te signaleren en aan te pakken.

ZORG

Mantelzorg

Mantelzorg is geen keuze. Het overkomt je. Iemand van wie je houdt wordt ziek en daar zorg je voor.

Dat doen maar liefst 3,5 miljoen mensen in Nederland, waarvan driekwart dit dagelijks, langdurig en intensief doet, in veel gevallen zelfs dag en nacht. De zorg in Nederland zou ondenkbaar zijn zonder de inzet, liefde en aandacht van deze mantelzorgers. Wij hebben daar grote waardering voor en voelen het als een plicht om hun zorg te ondersteunen en te vergemakkelijken. Daarom willen wij mantelzorgers meer inspraak geven bij de zogenaamde keukentafelgesprekken: de gemeente kan de zorg nooit korten als de mantelzorger in redelijkheid aangeeft overbelast te zijn. Ook de

wijkverpleegkundige moet bij het oordeel over hoeveel zorg iemand nodig heeft, goed kijken naar de draagkracht van de mantelzorger en dit afstemmen met de gemeente. Vooraf moet dan duidelijk zijn welke zorg gebruikelijk is en wat daardoor als zorgvraag wordt aangemerkt. Om mantelzorgers af en toe even op adem te laten komen, willen wij meer ruimte voor respijtzorg en dagopvang. Dit vraagt altijd om maatwerk, zodat de familie met een gerust hart de zorg voor even kan overlaten aan anderen. Om mantelzorgers financieel te ondersteunen stellen wij in dit verkiezingsprogramma een

‘zorgbonus’ voor als compensatie voor mensen die verlof opnemen of minder gaan werken om de zorg voor een naaste te kunnen bieden. Patiënten die door mantelzorgers verzorgd worden krijgen een korting op de eigen bijdrage. Ook willen wij dat iemand met een AOW-uitkering niet langer wordt gekort als hij of zij een familielid of vriend in huis neemt om deze te verzorgen. Dat is een boete op zorgzaamheid en solidariteit!

Betere zorg thuis vraagt ook om meer aandacht voor het welzijn van ouderen en gehandicapten. De overheid kan dit niet alleen, maar kan wel haar aandeel leveren in het aanbod van o.a. welzijnswerk, geestelijke verzorging en de aandacht voor eenzaamheid.

Preventie werkt

Nog altijd is preventie de beste investering om ervoor te zorgen dat mensen van jong tot oud, langer gezond blijven en de regie over hun eigen leven houden. Wij willen dat preventie in brede zin de prioriteit wordt van de gezondheidssector én de volgende minister van volksgezondheid. Daarom is een brede aanpak van preventie nodig waarbij zorgverzekeraars, overheden en maatschappelijke organisaties gezamenlijk afspraken maken over onder andere de inzet voor meer speel- en sportmogelijkheden in de buurt, het mogelijk maken voor alle kinderen om in een rookvrije

omgeving op te groeien, het weren van suikerhoudende dranken op school en het inzetten op meer voorlichting en onderzoek. De komende jaren zal het aantal mensen met een of meerdere chronische aandoeningen sterk groeien. Dat maakt dat ook afspraken gemaakt worden om chronisch zieken beter bij de samenleving te betrekken, in hun werk, in vrijwilligerswerk of in de zorg voor hun naasten. De overheid moet stappen zetten om de integrale bekostiging van preventie mogelijk te

(18)

maken, zodat de focus in de zorg kan verschuiven van ziekte en zorg naar gezondheid en gedrag. Een gezonde levensstijl met voldoende beweging en gezonde eet- en drinkgewoontes moet voor jong en oud gestimuleerd worden. Dat begint wat ons betreft bij toekomstige ouders die tijdens de

zwangerschap kunnen worden geholpen om te stoppen met roken en drinken. Ook voor ouderen is meer bewegen belangrijk om actief mee te kunnen blijven doen. Wij willen daarnaast dat de overheid een breed tabaksontmoedigingsbeleid voert, waar een stapsgewijze verhoging van accijns op tabak onderdeel van is. Afspraken over het verminderen van suiker, zout en vet in

voedingsproducten worden minder vrijblijvend, door onder andere het invoeren van een

suikerbelasting. De opbrengsten van de suikerbelasting gaan naar meer voorlichting en onderzoek en het stimuleren van sport in de eigen buurt.

Wonen en zorg mogelijk maken. Ouderen die langer thuis blijven wonen en op latere leeftijd ook zorg nodig hebben moet in het woonbeleid beter gefaciliteerd worden. Nu zijn zorgwoningen met centrale voorzieningen nog moeilijk te realiseren binnen het huidige huur en puntenbeleid. Hiervoor dient meer ruimte te komen zodat er meer zorgwoningen gebouwd kunnen worden die ook voor ouderen met alleen aow of klein pensioen bereikbaar zijn.

(19)

GroenLinks

We pakken inkomensongelijkheid aan

Het toeslagen- en belastingstelsel wordt vereenvoudigd en meer gericht op het aanpakken van inkomensongelijkheid en armoede. Er komen kwijtscheldingsregelingen voor mensen met zeer problematische schulden.

We pakken onderwijsongelijkheid aan

We geven elk kind een gelijke basis. Elk kind moet de ruimte krijgen om zich te ontwikkelen. Alle kinderen tussen zes maanden en vier jaar krijgen recht op drie dagen kinderopvang per week. De kwaliteit van de kinderopvang gaat omhoog door meer aandacht te besteden aan de ontwikkeling van kinderen en aan de pedagogische vaardigheden van medewerkers. Kinderopvangcentra hebben geen winstoogmerk. Het onderwijs, de kinderopvang, peuterspeelzalen en voor- en vroegschoolse educatie worden in het algemene gestimuleerd om hechter samen te werken. In het bijzonder worden zij wettelijk en financieel gestimuleerd brede voorzieningen te ontwikkelen, zoals kindcentra.

Kinderen kunnen gedurende de hele dag formele en informele programma’s volgen met ruimte voor sport, spel, cultuur en natuur. Bij de fysieke inrichting van deze brede scholen en centra wordt rekening gehouden met de mogelijkheid dat er ook warme maaltijden geserveerd kunnen worden.

Om armoede bij kinderen te bestrijden richten we de kindregelingen en toeslagen op gezinnen met kinderen in armoede. We vereenvoudigen het stelsel. De kinderbijslag wordt inkomensafhankelijk en wordt samengevoegd tot één regeling met het kindgebonden budget, zodat kinderen niet meer in armoede hoeven op te groeien.

We zorgen voor elkaar

In de zorg gaat het te weinig om wat mensen zelf willen en kunnen. ‘U zoekt het maar uit, want wij moeten bezuinigen’, is de boodschap van de overheid. Dat wil GroenLinks anders. We gaan weer zorgen voor mensen die het nodig hebben. De wensen van mensen staan centraal, niet de structuren of organisaties. De macht van de zorgverzekeraars en farmaceuten wordt ingeperkt. Ouderen

moeten zelf kunnen kiezen of zij thuis blijven wonen met professionele hulp of in kleinschalige woonvormen waar zorg aanwezig is. Eigen keuze is voor GroenLinks een belangrijk fundament. Het persoonsgebonden budget is daarvoor belangrijk. De zorgkosten zijn hoog en zullen blijven stijgen.

We vergroten de solidariteit en verdelen de lasten eerlijker. We pakken verspilling en

overbehandeling aan. Geld dat nu gaat naar het salaris van bestuurders, de winst van farmaceuten en het marketingbudget van zorgverzekeraars, moet naar de zorg. Zo houden we de zorg voor iedereen betaalbaar en kunnen we de zorg voor onze ouderen en mensen met een handicap verbeteren.

We investeren in de zorg voor ouderen en gehandicapten en de ondersteuning van mantelzorgers.

Op buurtniveau wordt de samenwerking tussen huisartsen, wijkverpleging en ouderenzorg verbeterd.

Voorkomen van ziekte en ongezondheid is belangrijk. Er komen wijk- en doelgroepgerichte preventieprogramma’s. Zorgverzekeraars en gemeenten moeten samenwerken met bewoners om dit te stimuleren. Er komen wettelijke normen voor het maximale gehalte aan zout, suiker en vet in producten als de huidige convenanten niet tot een gezonder productaanbod leiden.

We stimuleren levenslang leren en ontwikkeling en gaan laaggeletterdheid tegen, ook op latere leeftijd. Alle werknemers krijgen een individueel scholingsbudget. Deze scholingsrechten worden door werkgevers gefinancierd.

(20)

We leven niet alleen om te werken

We schaffen de tegenprestatie in de bijstand af. Bijstandsgerechtigden krijgen persoonlijke en passende ondersteuning om de kans op werk te vergroten, zo nodig met loonkostensubsidie.

Gemeenten krijgen de ruimte om op eigen wijze participatie te stimuleren. Zij mogen experimenteren met nieuwe vormen van sociale zekerheid zoals een basisinkomen, waarbij keuzevrijheid, waardering en ontplooiing voorop staan: minder regels, meer ruimte om bij te

verdienen. We waarderen mantelzorg en vrijwilligerswerk als gelijkwaardige vormen van participatie.

De onbelaste vrijwilligersvergoeding gaat omhoog. Financiële drempels zoals de kostendelersnorm mogen geen belemmering zijn om voor elkaar te zorgen. Er komt geen mantelzorgboete in de AOW.

Ouders kunnen na de geboorte van hun kindje de eerste zes maanden thuis voor de baby zorgen.

Daarna kan elk kind gratis naar de kinderopvang. We passen daarom een aantal regelingen aan. Het kraamverlof voor vaders en meemoeders gaat van twee dagen naar twee weken. Elke werknemer krijgt twee maanden betaald ouderschapsverlof, bovenop het bestaande ouderschapsverlof. Zo kunnen twee ouders elk een periode thuis zijn en samen het eerste half jaar de zorg voor hun kind delen. Kinderopvang wordt een basisvoorziening: ieder kind tussen zes maanden en vier jaar heeft recht op drie dagen gratis opvang per week. Voor alleenstaande ouders geldt dit recht op

kinderopvang vanaf het moment dat het kind drie maanden oud is.

VLUCHTELINGEN

Opvang in Nederland wordt kleinschalig georganiseerd. Gemeenten krijgen het aantal asielzoekers dat ze moeten opvangen toegewezen op basis van inwonertal. In overleg met bewoners regelen gemeenten zelf de opvang en het begin van integratie. De opvang is veilig en er is medische zorg beschikbaar. Er vindt voorlichting plaats over de gelijkheid van vrouwen, religieuze minderheden en LHBTI’s. In situaties van acute dreiging kunnen kwetsbare groepen tijdelijk in aparte opvang worden geplaatst. Daders worden effectief aangepakt.

Bij de asielprocedure wordt in zwaarwegende mate rekening gehouden met het belang van kinderen.

Dit wordt in de Vreemdelingenwet vastgelegd. De regels van het Kinderpardon worden eerlijker. Alle kinderen die in Nederland geworteld zijn en buiten hun schuld nog geen verblijfsstatus hebben, mogen in Nederland blijven. Er komt betere bekostiging voor de scholing van vluchtelingenkinderen.

Ook zonder verblijfsstatus kunnen jongeren stagelopen. Integratie van asielzoekers start op dag één na aankomst. Zij leren direct over de Nederlandse samenleving en onze grondrechten. Asielzoekers krijgen meteen na aankomst toegang tot taalonderwijs en mogen werken. De overheid zorgt voor taalonderwijs ten behoeve van de inburgering van migranten. Dit taalonderwijs is gericht op participatie, via scholing, een eigen bedrijf of werk.

PRETTIG LEVEN

De overheid maakt afspraken met gemeenten om investeringen in cultuurcentra, ateliers en kunstexperimenten te bestemmen voor kwetsbare wijken. Dat verhoogt de dynamiek en aantrekkingskracht van deze wijken.

VEILIGHEID

We bevorderen veiligheid en rechtsbescherming De rechtsstaat bescherm je niet door de rechtsstaat in te perken. Rechtsbescherming van mensen is cruciaal voor behoud van onze rechtsstaat. Zonder af te doen aan onze vrijheid moeten terrorisme en criminaliteit bestreden worden. We moeten

voorbereid zijn op de reële dreigingen die er zijn. GroenLinks wil investeren in recherchewerk om zeer gericht criminaliteit op te sporen en terrorisme te voorkomen. Bij concrete terroristische dreigingen moeten er voldoende speciale eenheden zijn. In Europees verband wordt beter

samengewerkt tussen inlichtingendiensten. We pakken criminaliteit in de buurt aan door het aantal wijkagenten te vergroten. We mogen niet toestaan dat Nederlandse jongeren vallen voor de

(21)

verleidingen van terreurbewegingen als IS. We grijpen in wanneer dat nodig is. We zetten alles op alles om radicalisering te voorkomen. We kennen de wijken en investeren in onderwijs en

jongerenwerk.

Met meer wijkagenten en politiebureaus in de wijken wordt gewerkt aan preventie en bestrijding van criminaliteit en overlast. Investeringen in recherche zorgen voor een hogere pakkans bij overtredingen en misdrijven. Gemeenten, politie, onderwijs, jongerenwerk, reclassering en veiligheidsdiensten werken samen aan deradicalisering en het voorkomen van radicalisering en rekrutering van jihadisten.

Er komt een landelijk actieplan om de deskundigheid van hulpverleners ten aanzien van huiselijk, seksueel, eergerelateerd en anti-homogeweld te vergroten en de opvang te verbeteren. De bestrijding van alle vormen van mensenhandel is een prioriteit voor politie, justitie en arbeidsinspectie.

(22)

SP

Een Nationaal ZorgFonds zonder eigen risico, verhoging van het minimumloon en de AOW met 10%, een nieuwe studiebeurs, lagere huren en meer inspraak en zeggenschap van mensen over hun omgeving. Dat zijn de speerpunten van het SP-verkiezingsprogramma ‘Nu Wij’.

VAN MARKTWERKING NAAR SAMENWERKING IN DE ZORG

EEN NATIONAAL ZORGFONDS ZONDER CONCURRENTIE Er komt een Nationaal ZorgFonds, de zorgverzekeraars hebben we niet meer nodig. De tandarts, de fysiotherapie en de geestelijke gezondheidszorg komen voor iedereen in het basispakket. Niet concurrentie en winstbejag maar de gezondheid van mensen en de aandacht voor patiënten horen centraal te staan. Voorrangszorg om niet-medische redenen staan we niet meer toe.

Ziek zijn is geen keuze en daarom schaffen we het eigen risico af. De zorg betalen we uit de algemene middelen. De ziektekostenpremies maken we inkomensafhankelijk, mensen met een

middeninkomen en een lager inkomen zullen hiervan profiteren.

Om te voorkomen dat het per gemeente verschilt welke zorg mensen krijgen, voeren we een gemeentelijk basispakket in voor thuiszorg, dagbesteding en ondersteuning voor mantelzorg (respijtzorg). Geld dat bestemd is voor zorg gaat ook daadwerkelijk naar zorg. Medewerkers krijgen altijd een fatsoenlijk salaris.

Voor de ouderen- en gehandicaptenzorg komt er een personeel bezettingsnorm die ervoor zal zorgen dat verzorgenden voldoende tijd hebben voor de bewoners. We houden verzorgingshuizen open, zodat ouderen ook in de toekomst in vrijheid kunnen kiezen voor een beschermde woonomgeving.

We stappen over op locatiefinanciering, zo voorkomen we dat geld blijft hangen in grote organisaties.

We openen de aanval op de zorgbureaucratie. We brengen de menselijke maat terug in de zorg en herstellen het vertrouwen in de professionals. Zij stellen - in overleg met de patiënt - vast welke zorg nodig is.

Het salaris van bestuurders in de zorg mag nooit hoger zijn dan het salaris van een minister. De minister krijgt de bevoegdheid om bestuurders en toezichthouders in de zorg te ontslaan als er sprake is van wanbeleid.

We voeren een fusieverbod in voor ziekenhuizen. Ziekenhuislocaties blijven volwaardig bestaan, met behoud van een spoedeisende hulp, een intensive care en klinische verloskunde. Ziekenhuizen worden voortaan gefinancierd naar zorgbehoefte en niet meer per aantal verrichte handelingen.

Specialisten gaan zoveel mogelijk in loondienst werken.

We voeren één landelijk systeem in van centrale inkoop van medicijnen en hulpmiddelen. Daarmee kunnen we belachelijke winsten van de farmaceutische industrie aanpakken en de kosten van de zorg beter beheersen. Ter verbetering van het voorschrijfgedrag van artsen wordt

geneesmiddelenreclame gericht op individuele artsen niet meer toegestaan.

Goede geestelijke gezondheidszorg is onmisbaar voor onze samenleving en moet in voldoende mate voorhanden blijven. Zo kunnen we persoonlijke drama’s voorkomen, maar ook maatschappelijke kosten die voortvloeien uit een slechte geestelijke gezondheidszorg. Voor patiënten geldt dat zij geen stigma verdienen.

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

Deze aanbeveling ziet op het in gesprek gaan met cliënten en burgers om een goed beeld te krijgen van hun ervaringen, vragen en zorgen rond privacy en wat de gemeente kan doen om

We werken samen met onze collega’s Wmo, Wsw en re-in- tegratiebedrijven voor mensen die (tijdelijk) niet naar werk kunnen, activering, dagbesteding of meer begeleiding nodig

In de begroting staan de plannen van de gemeente voor 2022, wat die plannen kosten en welke inkomsten we kunnen verwachten.. Om ruimte te bieden aan een nieuwe gemeente- raad,

Sociaal Domein: we maken, naast de wettelijke verplichtingen, ook niet- wettelijke keuzes als dat mogelijk is: vooral voor jongere generaties.. Bestuur & Organisatie: we

Het landelijk Programma Langdurige Zorg (PLZ) van ZonMw inspireert en ondersteunt cliënten en hun omgeving om samen aan verbeteringen te werken die de cliënt belangrijk vindt op

Veel talent voor de samenleving gaat verloren en de samenleving moet achteraf een flinke prijs betalen, niet in de laatste plaats de gemeenten die door de decentralisaties

Laat mij Jezus, nooit vergeten zijn.. Laat mij Jezus, nooit

Niet alleen heb je meer kosten voor het materieel, de brandstof, het water en het inge- zette personeel, ook is er veel meer uitval van nieuwe aanplant die het niet redt.. Daarom