Organisatie wil paal en perk stellen aan fiscale constructies
OESO mikt op Rolling Stones en andere multinationals
Ook de Rolling Stones hebben een postbusadres in Nederland, om te genieten van fiscale gunsttarieven.
© Rob Ball / Getty
BRUSSEL
De Organisatie voor Europese Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) wil komaf maken met de wijdverspreide belastingontwijking door multinationals. 'Nu is het duidelijk dat ze niet langer boven de wet staan.'
LIEVEN DESMET
De OESO, de club van de economisch ontwikkelde landen, maakt een vuist tegen fiscale constructies die multinationals gebruiken om belastingen te ontwijken. Landen moeten hun belastingregels en -procedures aanscherpen en vooral beter op elkaar afstemmen om te
voorkomen dat grote, internationale bedrijven door de mazen van de wet glippen. Dat stelt de OESO in het zopas gepubliceerde rapport 'Base Erosion and Profit Shifting'.
Vooral de zogeheten
brievenbusconstructies, waarmee internationale bedrijven wereldwijd gaan shoppen op zoek naar het fiscaal meest gunstige tarief, is een doorn in het oog van de
organisatie.
De in Parijs gevestigde denktank heeft zich op verzoek van de twintig belangrijkste industrielanden (de G20) gebogen over de problemen die veel landen ondervinden bij het heffen van belastingen bij
multinationals. Veel bedrijven sluizen winsten door naar andere
landen, waar de belastingdruk lager ligt. Dat vormt een "serieus risico voor de belastingopbrengsten", stelt de OESO vast. De manier waarop bedrijven belastingaangifte doen en informatie verschaffen over hun omzet, winst en het aantal werknemers, zou volgens de OESO gelijkgetrokken kunnen worden.
Belastingverdragen
De aanbevelingen van de OESO hebben de steun van alle landen die bij de denktank zijn
aangesloten, maar zijn op zich niet bindend. De ministers van
Financiën van de G20 bespreken ze volgende week in Australië. Eén piste is om de aanbevelingen om te zetten in belastingverdragen tussen landen onderling. "Daardoor is het afdwingbaar", stelt John Crombez (sp.a), de voormalige
staatssecretaris voor fiscale fraude.
Hij noemt het rapport een sterk pleidooi voor fiscale
rechtvaardigheid.
Ook professor fiscaal recht Michel Maus noemt het rapport een belangrijk signaal. "Het moreel gewicht dat hier in de schaal wordt gegooid, is immens. Vergeet niet dat alle 44 OESO-landen zich hier achter scharen. Hieruit spreekt een grote wil om te evolueren naar een ander fiscaal regime."
Secretaris-generaal Angel Gurría noemt de huidige uitholling van de belastingregels "een ernstig risico voor de belastinginkomsten en de soevereiniteit van de betrokken landen. Onze aanbevelingen vormen de bouwstenen voor een internationaal overeengekomen en gecoördineerde reactie tegen de fiscale strategieën die geënt zijn op het misbruiken van de mazen in het huidige systeem."
De onmiddellijke impact die dit OESO-actieplan kan hebben, is dat belastingdiensten meer informatie
zullen opvragen over de fiscale politiek bij ondernemingen die internationaal actief zijn. Landen als Nederland en Ierland komen hiermee zwaar onder vuur te liggen. In Nederland hebben tal van internationale bedrijven, zoals Apple, maar ook U2 of de Rolling Stones, een postbusadres om te genieten van de fiscale
gunsttarieven. "Als we eerlijk zijn met onszelf, dan moeten we ook de notionele intrest herbekijken", stelt Maus.
Volgens de OESO zijn de belastingregels in veel landen achterhaald. Ze houden geen rekening met de verregaande internationalisering van het bedrijfsleven, met de waarde van intellectueel eigendom of met moderne communicatietechnologie.
"Deze lacunes geven multinationals een oneerlijke voorsprong op kleinere bedrijven."
Het offensief van de OESO past in een tijdssegment waarvan de aftrap gegeven werd in 2009. "De OESO kwam toen met een lijst van belastingparadijzen, en dat zorgde voor een schokeffect", zegt Michel Maus. "Het leidde tot het opheffen van het bankgeheim, wat een echte revolutie was. Nu gaat de OESO tekeer tegen belastingontwijking door multinationals. Dit is ongemeen boeiend." John Crombez: "Had iemand dit twee jaar geleden voorspeld, dan zou hij uitgelachen worden door het VBO en de Big 4 (consultants PWC, Deloitte, KPMG en E&Y, red.).
Maar nu is duidelijk dat die
multinationals niet langer boven de wet staan."
© De Morgen woensdag 17 september 2014 Pagina 18 (1)
