De linkse agitatie als het nieuwe normaalAntifa’s die keet schoppen na de verkiezingsoverwinning van AfD in Duitsland,

(1)

€ 2,30

73ste jaargang • nummer 39 • donderdag 28 september 2017 Weekblad P608721 Afgiftekantoor 2099 Antwerpen X

Voor mensen met een goed hart en een slecht karakter...

Politici moeten tegen een stootje kunnen.

De verontwaardiging van staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken (N-VA) over de jongeren van Ecolo die hem in een slecht samengesteld nazi-uniform afbeel- den, is terecht. Maar dat de hele N-VA-fractie in de Kamer van Volksvertegenwoordi- gers het halfrond verlaat wanneer iemand van Ecolo het woord neemt, is belachelijk.

Daarmee moet je trouwens opletten. Vla- mingen houden niet van jankers en ‘dra- maqueens’. Dit gezegd zijnde: er is de laatste maanden een tendens waarbij protest en agitatie van extreemlinks als courant en mainstream wordt afgeschilderd. Het

‘nieuwe normaal’ bijna.

Het is in de westerse liberale democra- tieën allang een klassieker: als links een bepaald beleid voert, is er bij rechts erger- nis te horen en daar blijft het bij. Als rechts aan de macht is, lopen linkse groeperingen elkaar voor de voeten in protestacties en betogingen. Links kans zeer moeilijk omgaan met de normale werking van een democratie. Zo is het eigenlijk altijd geweest. Maar wat we nu zien, is dat extreemlinkse keet- schoppers meer en meer het publieke ter-

rein innemen. Zoals dat onder andere in de jaren zeventig het geval was. Het verschil is wel dat dit via de media wordt voorgesteld als een breed gedragen protestbeweging.

Wat het niet is. Beginnen we in eigen land. De protesten tegen het migratiebe- leid van Theo Francken worden – afgezien van de puberale actie van jong Ecolo - vooral gevoerd door extreemlinkse ngo’s die van open grenzen een heilig principe hebben gemaakt. Het zijn groepuscules die bijvoorbeeld actie voeren bij de voordrachten van Jan Jambon en Theo Francken over het rege- ringsbeleid.

Vorige week nog, toen een soort nazivlag met de letters N-VA in plaats van een haken- kruis ontrold werd. Of een paar dagen eerder, toen Geert Bourgeois in een aula in Lou- vain-la-Neuve een voordracht gaf. Er werd gefloten en geroepen toen hij het beleid van Theo Francken verdedigde. Bij de journalisten is dan te horen dat “niet iedereen akkoord gaat met het asiel- en migratiebe- leid”.

Maar navraag leert dat het niet een grote groep studenten was die haar ongenoe- gen heeft geuit. Wel een paar overjaarse

extreemlinkse pipo’s. Op het VTM-nieuws werd nochtans de indruk gewekt dat het om een grote groep ging.

Ook de communicatie rond de illega- len in het Brusselse Maximiliaanpark wordt door extreemlinks op een efficiënte manier gestuurd. Gelukkig dat er af en toe N-VA- voorzitter Bart de Wever is, die komt ver- tellen dat zo’n embryonale vluchtelingen- kampen onmiddellijk worden gecontroleerd door extreemlinkse actiegroepen en ngo’s.

Vroeger konden zo’n groepen nog als margi- naal worden weggezet omdat ze enkel in het nieuws kwamen tijdens betogingen waarbij ze dan vooral met rechts-radicalen een rob- bertje uitvochten. Iedereen wist toen dat die groepen zich aan de rand van het politieke spectrum bewegen.

Naar analogie met de Duitse antifa

Met een zeer kleine minderheid de indruk wekken dat men het gros van de bevolking vertegenwoordigt: het is de truc die de antifa’s (‘antifascisten’) in Duitsland al jaren toe- passen. Ook hier gaat het om een verwaar- loosbare groep.

Zondagavond waren die extreemlinkse groepen aan het betogen tegen de verkiezingsoverwinning van Alternative für Deutsch- land (AfD). Aan de Alexanderplatz in Berlijn, voor links een plaats van symbolisch verzet.

Afd had wellicht niet toevallig een gebouw vlakbij afgehuurd om de zege te vieren. En wat

werd in de journaals verteld? ‘Jongeren’ – wellicht een andere soort jongeren dan die die in de voorsteden voor heibel zorgen – lieten via hun protestacties weten dat ze niet akkoord gingen met de verkiezingsoverwinning van AfD. Terwijl het om een handvol linkse activisten ging. Diezelfde activisten die een paar maanden geleden Hamburg letterlijk in de fik staken tijdens een G20 top. Kostprijs van de schade: 178 miljoen euro. Over die kostprijs was achteraf weinig te horen. Enkel de betogers tellen blijkbaar voor de media.

In Frankrijk is het niet anders. De links-liberale president Emmanuel Macron voert een aantal hervormingen door op de arbeids- markt, die neerkomen op meer flexibilisering, en daar is de radicale linkerzijde uiteraard niet mee gediend.

Maar in tegenstelling tot vroeger, toen geplande hervormingen veel meer Fransen op straat kregen, blijft het protest nu grotendeels beperkt tot extreemlinks. En opnieuw:

de media wekken de indruk dat betogers en agitatoren het gros van de bevolking verte- genwoordigen. Terwijl dit protest op politiek vlak beperkt blijft tot de extreemlinkse Jean- Luc Mélenchon met zijn France Insoumise.

Mélenchon, in mei nog presidentskandidaat, vergeleek de regering met nazi’s. Het klassieke extreemlinkse primaire taalgebruik, dat via de media echter enorme echo’s krijgt en stilaan standaard begint te worden.

De linkse agitatie als het nieuwe normaal

Antifa’s die keet schoppen na de verkiezingsoverwinning van AfD in Duitsland, extreemlinkse activisten die voordrachten van staatssecretaris Theo Francken versto- ren, en zelfs extreemlinks verbaal geweld tegen de nochtans niet zo rechtse Franse president Emmanuel Macron: de radicaal-linkse agitatie is niet nieuw. Wat opvalt is dat de media de indruk wekken dat dit protest het nieuwe normaal is en brede stro- mingen in de samenleving vertolkt.

Zou onafhankelijkheid een “onmogelijke droom” zijn?

Catalonië maakt zich op voor een nieuw onafhankelijkheidsreferendum op 1 oktober 2017. Het ging hier al vaker over dat thema. In Spanje en België is dat grondwettelijk gezien niet mogelijk, schrijven Stef Keunen en Daan Bijnens van de Universiteit Limburg.

Hun argumentatie deugt niet. Zeker niet voor Vlaanderen.

Eerst Catalonië. Volgens de Spaanse grondwet is een eenzijdige afscheiding onwettig. Dat zei het Spaanse Grondwettelijke Hof (2014) na een eerder Catalaans onafhankelijkheidsreferendum waarbij meer dan 80 procent van de deelnemers zich uitsprak voor de Catalaanse onafhankelijkheid.

Hiertegenover staat evenwel het internationale recht op zelfbeschikking, waarbij alle vol- keren zelf moeten kunnen beslissen over hun politieke status en vrijelijk hun economische, sociale en culturele ontwikkeling moeten kunnen nastreven.

Het is dus (Spaans) papier tegen (internationaal) papier, al dient ook dat tweede te worden genuanceerd. Zelfbeschikking blijft ook volgens internationaal recht beperkt tot zelfbe- stuur en autonomie ‘binnen’ de staatsgrenzen, maar in heel “uitzonderlijke gevallen” (dekolo- nisatie bvb.) bestaat er wel zoiets als het recht van afscheiding “als bepaalde minderheden niet (voldoende) in staat zijn om hun democratische rechten uit te oefenen”. Ook hier kun je dus van mening verschillen over de tekstin- terpretatie.

Internationaal

Tweede argument van Bijnens en Keunen:

een eenzijdige onafhankelijkheidsverklaring vergt internationale erkenning. Dat is voor de Catalanen geen evidente opdracht. Voor de Vlamingen evenmin. De auteurs maken ner- gens in hun stuk een onderscheid tussen het Catalaanse kader (minderheid) en het Vlaamse kader (meerderheid). Hun vergelijking met

“de Vlaamse Beweging” loopt mank. Ze lij- ken ook zwak geïnformeerd. “In 2008 pleitte

een groep binnen de Vlaamse Beweging hier al voor”, schrijven ze. Onder meer Jan Jambon en Peter De Roover, die toen al tot die Bewe- ging behoorden, pleitten daar al voor in 1991.

Bijnens en Keunen vermoeden dat de N-VA de onafhankelijkheidseis na 2019 weer op tafel

zal gooien, dit op basis van een uitspraak van BDW op de recentste familiedag van zijn partij.

Op basis van het zelfbeschikkingsrecht is een eenzijdige afscheiding van Vlaanderen “nagenoeg” onmogelijk, vinden ze.

Argument: Vlaanderen beschikt nu al over

“voldoende” zelfbeschikking en autonomie om zijn democratische rechten uit te oefenen. Wat bedoelen ze met “nagenoeg”? Wat is “voldoende”? Met de wetgever mee blazen ze, warm en koud.

De Belgische grondwet laat sinds de zesde staatshervorming de Gewesten toe volksraad- plegingen te organiseren, weze het niet over alles (bv alleen over gewestelijke thema’s, niet over financiën en begroting en de uitslag is bovendien niet bindend).

Nuance

Derde argument van de auteurs: het thema onafhankelijkheid laat zich niet comprimeren tot een eenvoudige ja-neenvraag, omdat we geen inzicht zouden hebben in de “concrete implicaties die de Vlaamse onafhankelijkheid met zich zou meebrengen”, bij voorbeeld over de verdeling van de Belgische staatsschuld.

Zo’n argument is nauwelijks ernstig te noemen.

Niet één democratie verzekert duidelijkheid over de gevolgen van politieke keuzes. Een democratie werkt vanuit een vertrouwen in de bevolking, die in min of meerdere mate wikt en weegt en politieke lijnen uitzet. Dat is zo voor referenda (Brexit), verkiezingen (Trump), of raadpleging van de bevolking op kleinere schaal (Oosterweel, Verkeersplan Gent, enz. ).

Wat is bovendien het alternatief voor “de kleinste meerderheid”? De minderheid misschien?

Conclusie van Keunen en Bijens: onafhankelijkheid kan alleen op federaal niveau worden geregeld, en dat zal nooit gebeuren want, voor ze er komt “zal de Waalse haan meer dan drie keer hebben gekraaid”.

Waar kraait in deze Belgische staat dan de democratie? Bijnens en Keunen hadden er kunnen op wijzen dat er binnen dit land onhoud- bare grendels zijn op de democratie. Boven- dien gaan ze er blijkbaar van uit dat er geen alternatieven zijn voor een rederendum. Wat telt is de beslissing van een meerderheid van het Vlaams Parlement. Als de Vlaamse volks- vertegenwoordiging het wil, is er geen houden aan. Hugo Schiltz wist dat al.

AnjA Pieters

Rabiate Rajoy tegen de Catalaanse onafhankelijkheid.

(2)

Actueel 28 september 2017

2 Keert het verstand terug bij de centrale bankiers?

De Amerikaanse Centrale Bank, de ‘Federal Reserve’, heeft duidelijk gemaakt dat het beleid waarbij geld gepompt wordt in de economie om de groei aan te zwengelen stilaan wordt afgebouwd. Ook het lagerentebeleid is stilaan verleden tijd. Wanneer volgt de Europese Centrale Bank? Want het beleid van goedkoop geld en lage rente heeft nefaste effecten: het is een cadeau voor de overheden en een onteigening van de spaarders.

In het land van Merkel en de AfD

Duitse kiescampagnes hebben de reputatie even saai als voorspelbaar te zijn, maar deze keer was het anders. De invasie van meer dan één miljoen vluchtelingen onder de regering van Angela Merkel schudde de politieke kaarten grondig door elkaar. Op het politieke toneel verscheen een nieuwe speler: de rechtse AfD, Alternative fur Deutsch- land. Eén week voor de verkiezingen trokken we naar de Duitse hoofdstad Berlijn en naar de noordoostelijke deel- staat Mecklenburg-Vorpommern, een bolwerk van de AfD.

Janet Yellen, hoofd van de Federal Reserve in New York, deed vorige week woensdag een belangrijke uitspraak. Ze zei dat de centrale banken hun beleid opnieuw moeten ‘normali- seren.’ In mensentaal betekent dit dat er een einde moet worden gemaakt aan het stimuleren van de economie door super- lage rentevoeten en door het opkopen van allerlei schulden door de centrale banken. Het was de strategie na de financi- ele crisis van 2009: om te vermijden dat de wereldeconomie op een Grote Depressie zou afstevenen, moesten investerin- gen en consumptie gestimuleerd worden.

Lage rente

Dat gebeurde door lage rentevoeten van zowat nul procent.

Dat maakt sparen minder interessant en schulden maken om te investeren en te consumeren aantrekkelijk. Tegelijk werden allerlei schulden van overheden opgekocht, wat ook de economie stimuleert. De centrale banken stelden zich garant voor de oplopende schulden. Gevolg was wel dat de balansen van die centrale banken gigantisch toenamen. Die van de westerse landen zijn verviervoudigd tot 15.000 miljard dollar. Daarmee kan men driekwart van de grootste Amerikaanse beursgeno- teerde bedrijven opkopen.

Dit expansief monetair beleid heeft er volgens de centrale

bankiers voor gezorgd dat de westerse economieën op volle toeren bleven draaien. Onder andere Mario Draghi, topman van de Europese Centrale Bank (ECB), is van oordeel dat dit beleid de groei en de jobcreatie in de eurozone heeft ondersteund. En dat op die manier de inflatie toch een beetje boven de 1 procent is opgekrikt. Het ziet er niet naar uit dat de ECB dit beleid snel zal bijsturen.

Grote nadelen

En dat is jammer. Want de centrale bankiers mogen dan wel zeggen dat ze de groei ondersteunen, ze hebben aan de economie ook veel schade toegebracht.

De lage rente heeft gemaakt dat het voor overheden niet meer dringend was om te besparen. De overheidstekorten smolten toch deels weg door de dalende rente, want er moesten minder intresten op de staatsschuld worden betaald.

De regering-Michel is daar een goed en pijnlijk voorbeeld van. De sanering van de begroting bestond de voorbije jaren grotendeels uit dalende rentelasten die automatisch geboekt werden om het begrotingstekort af te bouwen. Echt structu- rele hervormingen waren niet nodig. Dat lagerentebeleid is dan ook een cadeau voor de overheden.

Daarnaast betekent de lage rente een soort onderhuidse

vermogensbelasting voor mensen die veel spaargeld hebben.

Vooral ouden van dagen moeten daarop rekenen om hun levensstandaard in stand te houden, want hun pensioen is te laag. Echter, de intrinsieke waarde van het spaargeld smolt door de lage rente als sneeuw voor de zon.

Ze kregen nog amper intresten voor hun spaargeld, terwijl de levensduurte toenam. Bovendien versterkt dat beleid van de centrale bankiers de ongelijkheid. Spaarders zien hun ver- mogen afkalven, terwijl de lage rente beleggers naar risicovolle aandelen lokt. En die zijn sterk in waarde gestegen. Het beleid van de centrale banken mag dan de groei ondersteund hebben, vraag is of de voordelen opwegen tegen de genoemde nadelen.

ECB volgt niet

Daarom is het een goede zaak dat Janet Yellen van de Federal Reserve besloten heeft om dat expansief geldbeleid langzaam af te bouwen. Gedaan dus met massaal schulden op te kopen.

In de VS keert het verstand bij de centrale bankiers terug. Bin- nen de Fed werd ook beslist dat de rente eind dit jaar tussen 1,25 en 1,50 procent moet staan.

Dat betekent dat de rente dit najaar nog eens wordt opge- trokken. Eindelijk een beetje goed nieuws voor de spaarders.

Tenminste voor de Amerikaanse spaarders. Binnen de eurozone lijkt Mario Draghi niet van plan minder geld in de economie te pompen en de rente te verhogen.

Nochtans draait de euro-economie op volle toeren. Welke logica zit er nog achter dit nefast Europees monetair beleid?

Angélique VAnderstrAeten Het is stralend weer als we landen op de luchthaven van Ber-

lijn-Schönefeld. Er staat een miljarden kostende nieuwe ter- minal, maar ons vliegtuig rolt er voorbij en zet ons af bij een aftands gebouwtje dat al jaren gesloten had moeten zijn. Tech- nische mankementen houden de nieuwe luchthaven van Ber- lijn nu al jaren dicht. Het is misschien symbolisch voor de politieke situatie waarin Duitsland zich bevindt: de oude recepten werken niet meer. Duitsland is op zoek naar een nieuwe weg.

Gelatenheid bij de NPD

Een uurtje later zijn we in het partijhoofdkwartier van de nati- onalistische partij NPD in Köpenick voor een ‘zomerfeest’. De sfeer wordt opgebouwd zoals alleen Duitsers dat kunnen: met braadworsten, grote literflessen met bier en zelfs een volledig zwijn dat gebraden wordt.

Vanop het spreekgestoelte proberen de kopstukken er de moed in te houden, maar de militanten zijn gelaten. “Dit wordt het jaar van de AfD”, zucht er een. “Het is een tsunami die over Duitsland rolt. Het wordt voor ons onmogelijk onze vroegere kie- zers bij ons te houden.” Daarin speelt ook de Duitse kiesdrem-

pel van vijf procent een rol: de NPD maakt geen schijn van kans die te overschrijden. De rechtse Duitser weet dat een AfD-stem zeker tot verkozenen zal leiden.

We ontmoeten een man die onlangs enige bekendheid ver- wierf in Duitsland, toen hij erin slaagde te manifesteren tegen Merkel bij een van haar verkiezingsbijeenkomsten, vanuit een kamer in een hotel waar Merkel zelf kort tevoren had zitten eten. Het ontketende in de Duitse pers een klein stormpje over haar beveiliging. We vragen de man of die protesten vanuit NPD of AfD georganiseerd werden, zoals de pers beweert. “Hoege- naamd niet”, zegt hij. “Natuurlijk zijn sommige demonstranten al langer actieve nationalisten, zoals ik. Maar meestal zijn het burgers van het stadje zelf die spontaan hun woede over het open- grenzenbeleid van Merkel gaan uitschreeuwen.” De kracht van het protest verraste vriend en vijand en deed het ook bij ons de huiskamers instromen.

AfD zichtbaar sterk

Dat er iets broeit in het land blijkt ook als we een dag later rich- ting Mecklenburg-Vorpommern rijden. De straten zijn bezaaid met enorme reclamepanelen voor de hoofdrolspelers in de cam- pagne: Merkel voor CDU, Schultz voor de socialistische SPD, en de jonge vrouwelijke lijsttrekkers van de Grünen en de commu- nistische Die Linke. De borden zijn eenvoudig te bereiken, maar worden duidelijk door iedereen met rust gelaten. Eén uitzon- dering: de borden van Merkel. Ze zijn besmeurd met het woord

‘islam’ en de ogen en mond zijn zwart gespoten, waardoor Mer- kel eruitziet als een boosaardige heks.

Onderweg zijn in vrijwel elk dorp alle lantaarnpalen behangen met verkiezingsborden, soms tot vijf rijen hoog. Alle partijen zijn aanwezig, maar die van de AfD vallen sterk op. Eén beeld blijft vooral hangen: een affiche met daarop de buik van een zwan- gere Duitse vrouw, met de tekst: ‘Nieuwe Duitsers? Die maken we wel zelf.’ Het is visueel knap gemaakt, en een intelligent ant- woord op de bewering van Merkel en links dat meer immigran- ten nodig zijn omdat Duitsland zelf te weinig geboortes heeft.

Mecklenburg-Vorpommern is een bolwerk van de AfD; bij de meest recente verkiezingen voor het regionale parlement, de Landtag, werd de AfD er de tweede sterkste partij.

Het is een dunbevolkt landelijk gebied, met een oppervlakte van tweemaal Vlaanderen, maar met slechts anderhalf miljoen inwoners. Ook dit deel van Duitsland lijdt aan wat we de Duitse ziekte noemen: het schuldcomplex rond de Tweede Wereld- oorlog.

We bezoeken het museum van Peenemünde: hier bouwde de geniale wetenschapper Wernher von Braun de eerste met vloeibare brandstof aangedreven raket, en luidde met de V2 het begin van het ruimtevaarttijdperk in. Toch ontbreekt elke vorm van nationale trots: geen standbeeld van Von Braun, geen Duitse vlag, niets.

Alleen deprimerende beelden van oorlog, verwoesting, schuld en schaamte. Een individu kan in een depressie belanden als hij in zijn leven enkel aan de negatieve ervaringen denkt en de positieve vergeet. Voor een volk kan weleens hetzelfde gelden.

Ook de AfD ziet dat in. In mijn hotelkamer volg ik een van de grote verkiezingsdebatten. Alexander Gauland, een van de top-

kandidaten van de AfD, heeft recent gezegd dat Duitsland zich bewust moet zijn van zijn historische fouten, maar ook fier mag zijn op de militaire prestaties van de soldaten van de Wehrmacht tijdens de twee wereldoorlogen. In de televisiestudio buitelen de linkse lijsttrekkers over elkaar heen om hun heilige verontwaardiging uit te schreeuwen.

Nog veel te leren

Gauland laat het allemaal van zich afglijden, en zoals hij daar in de studio zit, een heer op leeftijd in een goedkoop kostuum, zonder tatoeages of kaal hoofd, komen de half geschreeuwde verwijten over ‘nazi’ lachwekkend over.

Het studiobeeld bevestigt eigenlijk ongewild de krachtme- ting die de AfD aangaat: aan de ene kant de politici en de journalisten van het systeem, vaak vrouwelijk, jong en telegeniek, aan de andere kant Gauland, de Duitse burgerman. De buiten- staander, de uitdager van het status quo: een vergelijking met het fenomeen Trump dringt zich op.

Zondagavond komen de uitslagen dan binnen: jawel, de AfD stormt als een vloedgolf het Duitse parlement binnen. De gezichten van politici en journalisten op de televisie spreken boekde- len: het huilen staat hen nader dan het lachen. Zal de AfD met de opdracht van het Duitse volk volwassen kunnen omgaan?

Live op tv wisselt partijchef Frauke Petry, die een gematigde koers wil, al verbale salvo’s uit met Alexander Gauland, die staat voor de radicale lijn. Men heeft duidelijk nog veel te leren. Maar één zaak is zeker: ook in Duitsland zetelen nu rechtse nationalisten in het parlement. Voor Duitsland is dat een historische dag - en misschien een stap naar genezing.

Merkel op zoek naar een Jamaica-coalitie

Hdg

(3)

Actueel

28 september 2017 3

Te jong om oud te zijn

Mijnheer de feestvierder,

Nu zondag viert gij in Antwerpen met uw partijgenoten feest omdat Karel Dillen en een handvol getrouwen veertig jaar gele- den na het Egmontpact de Volksunie had- den verlaten en een eigen Vlaams-natio- nalistische partij oprichtten. Dillen was de Belgische compromissen van Schiltz en con- sorten spuugzat en bovendien wilde hij dat maatschappelijk orde op zaken werd gesteld.

Gastarbeid, abortus, veiligheid, economie, verlinksing, communisme in Europa,… Het waren thema’s waarbij hij een rechts alterna- tief wilde plaatsen. Het duurde tot 24 novem- ber 1991 eer dat de partij fors doorbrak, als alternatief voor burgers die de traditionele politieke partijen systematisch de rug toe- keerden. Het systeem schoot in een kramp en vaardigde al snel een cordon sanitaire uit om uw partij – als ‘vreemde’ eend in de bijt - van de macht te houden. Het werd niette- min een succesverhaal. Tot een aantal jaren geleden, omwille van intern gekrakeel en de opkomst van een minder radicale concur- rent die politiek wél mocht meespelen, de electorale neergang begon, ook al waren uw thema’s door ‘de anderen’ ondertussen zo niet gekopieerd dan toch bespreekbaar gemaakt. Als uw partij één grote verdienste heeft, dan is het die, zonder de minste twij- fel. Veel straffe voorstellen van jullie zijn van- daag ‘bon ton’ geworden. In die zin hebben jullie een onmiskenbare invloed op de poli- tiek gehad. ‘Richtinggevend’, zoals gij zegt.

Reden om te feesten dus, ook omdat uw par- tij de poging van het regime in 2004 om jul- lie met een veroordeling gerechtelijk te wur- gen glansrijk heeft overleefd.

Gij, mijnheer de voorzitter, zijt nog lang geen veertig jaar jong. Gij zult al veel hero- ische oud-strijdersverhalen hebben moe- ten aanhoren. Dat zal wel leuk zijn, terug- blikken op de gouden jaren toen de bomen tot in de hemel groeiden. Ik vermoed even- wel dat gij toch meer met de toekomst zult bezig zijn, en ik veronderstel dat u dat soms slapeloze nachten bezorgt. Want uw partij recht nog steeds haar rug, na de verkiezings- nederlaag van mei 2014. Dat lukt klaarblij- kelijk, maar niet zonder vallen en opstaan.

Ja, gij hebt een aantal talentvolle jongeren rond u geschaard, zoals Barbara Pas in de Kamer en Chris Janssens in het Vlaams Par- lement. Wat zij doen is verfrissend, smaak- vol en beschaafd. Ook enkele naaste mede- werkers zijn nog jong; zij moeten flink wat tandjes bijsteken om politiek en professio- neel op kruissnelheid te komen. Daarnaast worstelt gij onmiskenbaar met het verleden, wegens het zich bijwijlen balsturig mani-

festeren van enkele ‘oude krokodillen’, die niet alleen hun oude streken niet afzweren, maar ook gewoon hun goesting blijven doen omdat zij hun manier van doen zaligmakend blijven vinden en niet echt vernieuwende teamspelers kunnen genoemd worden. Denk maar aan het eigenzinnige ‘buitenlandbe- leid’ dat sommigen menen te moeten voe- ren… En aan het partijapparaat zelf, dat niet altijd echt overtuigend een nieuwe dynamiek tentoonspreidt, omdat er zijn die zich kramp- achtig blijven vasthouden aan een zeker ‘sta- tus quo’. Nochtans meen ik dat er voor uw partij nieuwe opportuniteiten zijn. De com- munautaire stilstand, de verdwazende poli- tieke correctheid, het gebroddel met het immigratieprobleem en de autoritaire EU zijn ‘gefundenes Fressen’, die u allesbehalve windeieren zullen leggen. Maar daar moet een dynamisch verhaal voor gevonden wor- den. Vooral uw recente oproep met een open vizier tot V-frontvorming te komen, kan beko- ren en zal heel wat Vlaams-nationalisten en Vlaamsvoelenden in de N-VA, LDD, V&W en daarbuiten als muziek in de oren klinken.

Als jonge, goedlachse voorzitter ligt gij goed in de markt. Eloquent en spitsvondig durft gij alle debatten met alle politieke teno- ren aan, voorzien van een puike dossierken- nis. De burger houdt van dat rebelse, zeker als een oude boodschap een nieuwe en sym- pathieke verpakking krijgt, aangepast aan de tijd en gedragen door een jonge gene- ratie. Alleen daar zal uw succes door verze- kerd worden, geloof me vrij. De oude tira- des en de grijsgedraaide platen moeten tot het verleden behoren. Het valt te hopen dat gij in 2018, bij wijze van generale repetitie voor 2019, op diverse plaatsen durft en kunt uitpakken met jonge gezichten die de fak- kel blijven dragen en het nieuwe elan vol verfrissende ideeën gestalte gaan geven. In Frankrijk en Oostenrijk herrezen zo de oude rechtse partijen - waarmee gij zeer goed bevriend zijt - uit hun as, na een forse ver- jongingskuur en een aan de tijd aangepaste dynamiek. Het succes van identitaire en nati- onalistische partijen in Europa is een golf waarop kan meegedreven worden. Ik zeg u dat omdat ik vernam dat gij u daar graag aan spiegelt. Welaan dan.

Ik wens iedereen, waar dan ook in het politieke spectrum, die het goed meent met Vlaanderen en het zijn plaats in de wereld wil geven, autonoom en soeverein, alle geluk, strijdlust en een stralende toekomst toe.

Daarom dat ik u en de uwen een schoon feest toewens en ‘nog vele jaren’.

Briefje aan Tom van Grieken

Of Napoleon dat zelf geloofde, is niet zeker. Later onderzoek wees immers uit dat die slag geenszins volgens de plannen van de keizer was verlopen. Door allerlei verkeerde inschattingen (ook van hemzelf) waren de troepen die op Mack waren afgestuurd op de verkeerde plaats terechtgekomen: achter de Oostenrijkers.

Het had zelfs een catastrofe kunnen worden, indien het Oostenrijkse leger kordaat had gereageerd. Maar zoals steeds hielpen de fouten van de vijand Napoleon meer dan zijn eigen geniale plannen.

Sluwe plannen

Strategie is vaak een illusie. We zien graag patronen in chaotische gebeurtenissen. We zijn geboeid door verhalen waarin tegen- strevers elkaar met uitgekiende manoevers proberen te slim af te zijn. En vooral houden we van leiders die weten waarmee ze bezig zijn. Zowel de fans als de vijanden van Bart de Wever zijn ervan overtuigd dat ze met een geniale strateeg te maken hebben, die altijd vijf zetten vooruit denkt.

Zelfs Noël Slangen, nochtans geen fan van de N-VA, sprak vorig jaar zijn bewondering uit voor de strategische talenten van De Wever:

“Meer dan veel van zijn partijgenoten beseft De Wever dat er bij de burger vandaag geen draagvlak is voor Vlaamse onafhankelijkheid.

Hij wil het huidig succes van de N-VA gebrui- ken om de macht te verankeren voor de toekomst.

Want een brede N-VA als blijvende factor die aan de overkant van de taalgrens met de PS een gewillige vijand aantreft, is de beste garantie om het onafhankelijkheidsmomen- tum te grijpen wanneer het zich aandient. De strategie van De Wever? Zijn partij klaarma- ken voor dat momentum.”

Zo geformuleerd klinkt dat inderdaad als een bijzonder sluw en doordacht plan. Het probleem is dat strategische plannen zelden werken. De negentiende-eeuwse Pruisische stafchef Von Moltke drukte het als volgt uit:

“Geen strijdplan overleeft het contact met de vijand.”

Hij bedoelde daarmee dat er in een oorlog (zoals in de politiek) zoveel onzekerhe- den en onverwachte wendingen zijn dat het geen zin heeft om vast te houden aan voor- opgezette plannen.

De grote pacificatie

Een dergelijke ongeplande wending kwam dit weekend aan het licht. De strategie van De Wever berust op het “uitroken” van de Franstaligen. De Franstaligen moeten de Vlaamse (en centrumrechtse) dominantie van het beleid zo beu worden dat ze zelf vragende partij worden voor grotere autonomie. Helaas is van een anti-unitair onge- noegen nog niet veel te merken in Wallonië.

Francken en Jambon staan er zelfs in de top 10 van meest populaire politici.

De N-VA-regeringsdeelname blijkt echter wel al een effect te hebben op de Vla- mingen. Een onderzoek van marketingbu- reau Callebaut wijst uit dat de Vlamingen positiever dan ooit staan tegenover Bel- gië. De regeringsdeelname van N-VA is daar niet vreemd aan, gaf ook Joachim Pohlman, woordvoerder van De Wever, toe aan Het Laatste Nieuws.

Jean-Pierre Rondas zei vorig jaar in een interview met De Standaard “dat je als belgi- cist moet hopen op een regering met N-VA, omdat je er dan automatisch communautaire vrede bijkrijgt”. Die uitspraak is vandaag ruimer van toepassing dan Rondas toen vermoedelijk bedoelde. Er is niet alleen een windstilte in de partijpolitiek rond communautaire thema’s. Ook in de rest van Vlaan- deren verliest de autonomiegedachte snel terrein, zonder dat er enige compenserende regionalistische mobilisatie bij de Franstali-

gen op gang is gekomen. De communautaire pacificatie is compleet.

Cultuur verslaat strategie

Wat een verschil met Catalonië of Schot- land. Terwijl de N-VA niet alleen Vlaande- ren, maar ook de eigen kaders en militanten, mentaal aan het demobiliseren is voor de Vlaamse autonomie, zijn de nationalisti- sche politieke partijen daar zelf de motor van de onafhankelijkheidsgedachte.

Het is naïef te denken dat je het autono- miestreven kan weghouden uit de verkie- zingsstrijd én uit de dagelijkse politiek tussen verkiezingen, zonder dat dit allengs de bedrijfscultuur van de N-VA en het politieke denken in Vlaanderen zelf aantast.

Stijn Everaert, een jonge N-VA’er uit Aalst, wist het al vóór de voornoemde enquête in de pers verscheen: “Ondertussen lijkt het draagvlak voor meer Vlaamse autonomie bij de bevolking wel te krimpen, gezien het communautaire zwijgen dat de grootste V-partij zichzelf heeft opgelegd.” (Vrije tribune in Doorbraak van deze week)

“Cultuur verslaat strategie” is een adagium uit de wereld van het bedrijfsbeheer. Hoe goed uitgekiend de strategie ook is, ze zal falen indien er geen bedrijfscultuur is die deze kan uitvoeren, onverwachte moeilijkhe- den kan overwinnen en onverwachte kansen kan grijpen. Toegepast op de politiek betekent dit dat men de eigen partij moet door- dringen van een bepaald politiek idee en er bij de samenleving een draagvlak moet voor creëren. Dan pas kan men de onverwachte kans grijpen. Dan pas kan men het “onafhan- kelijkheidsmomentum” grijpen dat Slangen ooit ziet verschijnen.

Het kerkhof der partij-idealen

Zoals bij Napoleon moeten we ons bij De Wever ontdoen van de illusie dat hij een strateeg van de lange termijn is. Hij is zeker een briljant politicus, begiftigd met een uitzon- derlijk politiek instinct en een meester in communicatie, debat en timing.

En net als Napoleon, zal hij nooit de kans laten liggen om een fout van de vijand gena- deloos af te straffen. Maar dat zijn “strategie”

verder reikt dan het succes van zijn partij in de volgende verkiezingen en de maximalise- ring van de kans op regeringsdeelname door de N-VA, zou ik met een korrel zout nemen.

Dit is geen beschuldiging van cynisme of verraad. Het is op zich niet oneerbaar van mening te zijn dat er andere en dringendere problemen zijn dan de Vlaamse autonomie.

En de gedachte dat de eigen partij het land beter zal besturen dan anderen, hoeft niet alleen ingegeven te zijn door eigenbelang.

Maar de echte Vlaams-nationalisten mogen nu toch wel tot de conclusie komen dat het confederalisme geen prioriteit meer is van de N-VA en dat regeringsdeelname door de N-VA die ook nooit dichterbij zal brengen.

“Als partijen beginnen te spreken over de lange termijn, dan moet er altijd een alarm- belletje rinkelen bij de kritische burger. De lange termijn is het kerkhof van de partij- idealen”, stelde politicoloog Bart Maddens terecht.

De Wever en Pohlman hebben gelijk wanneer ze beklemtonen dat het politieke zwaar- tepunt in beide landsdelen ver uit elkaar blijft liggen en dat zulks vroeg of laat tot spanningen zal leiden die kunnen uitmonden in een systeemcrisis. Maar de regeringsdeelname van de N-VA speelt daar geen rol in, eerder integendeel. In de mate dat de N-VA de Vlamingen verzoent met de Belgische constructie, verlaagt ze de communautaire spanningen en verkleint ze de kans dat een systeemcrisis langs Vlaamse kant nog ooit zal begrepen worden als een aanzet tot de defi- nitieve scheiding. Jurgen Ceder

De Wever, Napoleon en de illusie van strategie

Eén van de mooiste overwinningen van Napoleon was de slag bij Ulm. Het was eigenlijk nauwelijks een slag. De Franse legerkorpsen hadden in een snelle beweging het Oostenrijkse leger van generaal Mack omsingeld. De Oostenrijkse commandanten waren zo ontdaan dat ze zich al na enkele schermutselingen overgaven. Napoleon schreef naderhand: “Mijn tactiek werkte perfect en werd volgens plan uitgevoerd.”

(4)

Reizen om te …

Vorige week waren maar liefst vier leden van de federale regering in New York voor de Alge- mene Vergadering van de Verenigde Naties:

premier Charles Michel, minister van Buiten- landse Zaken Didier Reynders (MR), minister van Ontwikkelingssamenwerking Alexander de Croo (Open Vld) en staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken (N-VA). Minis- ter van Economie Kris Peeters (CD&V) was in de Zuid-Koreaanse hoofdstad Seoel voor een vergadering van de Europese en Aziati- sche ministers van Economie. En minister van Volksgezondheid Maggie de Block (Open Vld) was met vakantie in het buitenland. Zij haalde haar verlof in omdat zij deze zomer teruggeroe- pen was vanwege de crisis rond de met Fipro- nil besmette eieren. Hoewel het parlementaire jaar pas officieel wordt geopend op de tweede dinsdag van oktober met de ‘state of the union’ van de premier, vingen de zittingen vorige donderdag reeds aan met het klassieke vragenuurtje. Maar gelet op de afwezigheid van zoveel ministers, konden zij niet gehoord worden. Het vervroegd uit reces terugkeren, is maar oogverblinding en schone schijn. Ove- rigens, het zou interessant zijn dat een parlementslid eens vraagt naar een overzicht van de buitenlandse uitstapjes van de regeringsle- den het afgelopen parlementaire jaar. We gaan zeker ogen trekken!

Spreektijd

De spreektijd van de parlementsleden tijdens het vragenuurtje is reglementair vast- gelegd op 2 minuten. In het verleden hield men zich daar redelijk aan en de Kamervoor- zitters waren mild in de toepassing van dat voorschrift. Maar sinds Siegfried Bracke de Kamer voorzit, is het anders en frustrerender geworden. Hij hanteert de chronometer en laat micro’s afzetten bij overschrijding van de tijdslimiet. En hij heeft nu zelfs een brief naar alle fracties geschreven om toe te zien op de spreektijd. Naar eigen zeggen vindt hij het overschrijden van de tijd met 10 procent ‘redelijk’, maar wel het uiterste maximum. 10 procent van 120 seconden = 12 seconden dus. Het is logisch dat er een soepele grens is, maar twee afgelijnde minuten is wel erg kort om een aantal gedachten over te brengen. En als hij dan toch streng wil zijn, dan moet hij het reglement maar helemaal naleven en afdwingen dat de ministers ook zonder het aflezen van een blad komen antwoorden op de vragen. Lol verze- kerd als Nederlandsonkundige ministers zullen ‘optreden’!

Boze nationalisten

Hendrik Vuye (ex-N-VA) en Barbara Pas van het VB hebben zich behoorlijk boos gemaakt op voorzitter Bracke. Zij hadden immers vragen aan de premier ingediend om het standpunt van België te kennen inzake de Spaanse dwangmaatregelen tegen de democratische volksbeweging in Catalonië onder leiding van premier Rajoy, ‘de nieuwe Franco’. Maar de premier was in New York. In zo’n gevallen wordt de vraag dan doorgeschoven naar een vicepremier. In dit geval zou dat Jan Jambon geweest zijn, want die was aanwezig. Maar die voelde zich heel ongemakkelijk om namens de Bel- gische regering een nietszeggend standpunt te komen innemen, zeker omdat een aantal N-VA-parlementsleden de Catalanen in hun onafhankelijkheidsstrijd steunen: Jan van

Roddels uit de Wetstraat

Dossier 28 september 2017

4

Esbroeck, Peter Luyckx, Karl Vanlouwe,… Hij liet de kelk aan zich voorbijgaan. Dus vond Bracke een truc uit. Hij liet de vraag doorslui- zen naar een andere vicepremier, Reynders in dit geval. Maar, die was ook in New York… Dus schoof die de vraag door naar zijn partijgenoot minister Bacquelaine van Pensioenen. Jambon moest dus met alle middelen afgedekt worden… De minzame Kamerleden Pas en Vuye schoten echter uit hun krammen en hekelden deze manier van doen. Pas noemde Bracke zels een regimedweil en Vuye wilde wel eens weten hoe het komt een vice-eersteminister, die buiten het halfrond spectaculaire verklarin- gen over Catalonië aflegt, het niet aandurft hier in het halfrond op een vraag te antwoorden.

Het bleef stil. Helemaal gênant werd het toen Barbara Pas de woorden van minister Jambon uit december 2016 aanhaalde: “Als Catalonië op de agenda van de regering komt, dan valt die Belgische regering.” Achteraf heeft hij die woorden wat teruggenomen en sprak hij niet meer over het vallen van de regering, maar zei hij: “Wij kunnen in ieder geval in dezen onze geloofwaardigheid niet op het spel zetten.” Hallo?! Wat doet deze regering nu dan eigenlijk?

Opbod

De rel met staatssecretaris Francken zin- derde nog na vorige donderdag. De Ecolo-Jon- geren hadden een gemonteerde foto gemaakt met Theo in nazi-uniform en wilden zich daar niet voor excuseren. Zij hekelden op die manier zijn politiek inzake asiel en migratie. Toen in het debat over de toestanden in het Maximi- liaanpark in Brussel, waarbij vreemdelingen van Soedanese afkomst geïdentificeerd worden door Soedanese ambtenaren, op zeker moment Ecolo’er Benoit Hellings het woord nam, stapte de voltallige N-VA-fractie uit protest op.

Hoewel de regering ter zake aan hetzelfde zeel trok en het terecht opnam voor Francken, bleek dat in het asieldossier het een spel tussen links en rechts is geworden, waarbij links de zaken buitenproportioneel opklopt en niet aarzelt om beledigend en hatelijk uit de hoek te komen, en waarbij de linkse partijen - van socialisten over groenen tot communisten - aan opbod doen om de zuiverste der zuivere

‘democratische’ partijen te willen zijn. Verkie- zingskoorts en plat populistisch opportunisme!

Strijd voor niets geweest?

Het al lang hangende wetsontwerp van de regering waarbij de Koninklijke Militaire School compleet zal verengelst worden, lag vorige donderdag ter stemming. Het waren opnieuw de communautaire scherpslijpers Hendrik Vuye en Barbara Pas die in het verweer gingen en niet aarzelden om de geschiedenis van het eindelijk erkennen van Nederlands in het onder- wijs in herinnering te brengen, waarbij zolang is gestreden door generaties Vlamingen en waarvoor men tot in 1930 heeft moeten wachten. Het mocht niet baten. De N-VA, die in haar oppositietijden zo hard heeft gestreden voor het Nederlands op alles niveaus en in alle instellingen, stemde nu voor het ontwerp dat vlak voor de stemming nog eens met verve werd verdedigd door minister van Defensie en oud-KVHV-praeses Steven Vandeput. Triestig.

Je zou het kunnen vergelijken met de groenen die voortaan voor de CO2-uistoot en de bouw van nieuwe kerncentrales zouden gaan pleiten.

Lenin vlucht

In juni 1917 riskeert Alexander Kerenski, de socialistische eerste minister van Rusland, alles of niets. Hij beveelt een offensief tegen de Duitsers en de Oostenrijkers-Hongaren om de verloren territoria te herwinnen. Maar elk regiment heeft inmiddels een soldaten- comité dat elk bevel bespreekt en meestal negeert. Het gezag van de meeste officieren is nul. In die comités zetelen ook de bolsjewieken van Lenin.

Dikwijls saboteren die enthousiast de bevelen. Kerenski weet van die sabotage, maar als socialist wantrouwt hij meer de hogere officieren dan de aanhangers van een andere, zij het radicale socialistische partij.

(“Gematigde mohammedanen” betogen ook nooit tegen mohammedaanse moordenaars.) Nauwelijks een maand later is het Keren- ski-offensief mislukt en zijn 400.000 Russen gesneuveld, gewond of gevangengenomen.

Op 3 juli weigert een regiment in Sint-Peters- burg naar het front te vertrekken. Matrozen van de vesting Kronstadt (die de Russische hoofdstad beschermt) sluiten zich bij hen aan. Veel matrozen tonen sympathie voor Lenin omdat hij meteen de oorlog wil beëin- digen. Hij steunt de opstand en predikt weer een burgeroorlog en een staatsgreep. Maar de meeste van zijn partijkameraden vinden het risico te groot.

De regeringsgetrouwe troepen van Keren- ski slaan de opstand neer; de laatste keer (weten wij achteraf) dat hij met succes een beroep op legereenheden doet. De regering bewijst vervolgens dat de Duitsers Lenin betalen om onrust te stoken. In Sint-Peters- burg maken gewapende bourgeoismilities een tijdje jacht op die “defaitisten” en hun ruwe arbeidersaanhang, die hen al sinds de Februarirevolutie het leven zuur maken (en graag in groep winkels en huizen plunderen).

Lenin vlucht als een haas 30 kilometer verder naar het veilige Finland. Verscheidene bron- nen stellen dat hij een fysieke lafaard is die onder voorwendsel van zijn belang voor de partij ieder persoonlijk risico schuwt. Ken- nissen merken op dat de atheïst Lenin een kruisje maakt als hij in gevaar is.

Liever extreemlinks dan rechts

In Sint-Petersburg zit Kerenski eventjes vast in het zadel, ondanks die nederlaag aan het front. Hij overweegt krasse maatregelen tegen de bolsjewieken, maar de linkse solida- riteit in de hoofdstedelijke Sovjet (Raad met vertegenwoordigers van arbeiders en soldaten die de regering controleert) is groot en de meerderheid wil dat hun extreemlinkse kameraden met rust gelaten worden.

Kerenski’s lankmoedigheid tegenover de bolsjewieken wordt hem zwaar aangere- kend door de burgerij, die hem ook niet meer steunt. Ten slotte besluit de eerste minister zich aan het hoofd van regeringsgetrouwe troepen te stellen en het verzet van alle politieke tegenstanders te smoren. Hij laat een leger naar Sint-Petersburg oprukken, bedenkt zich, vreest dat conservatieve officieren gaan gebruik maken van de situatie en staat toe dat de Sovjet tienduizenden geweren uitdeelt om een gevreesde rechtse putsch te counte- ren. De bolsjewieken profileren zich als verdedigers van de revolutie en de vrede, maar ze hamsteren massaal wapens die ze nooit meer inleveren.

Heel links roept de spoorarbeiders op om te staken, zodat het leger ter plaatse trap- pelt, en in de regimenten zetten de comités de soldaten aan tot muiterij. Kerenski laat de bolsjewieken dan maar met rust. Lenin werkt dag en nacht aan zijn organisatie in het veilige Finland.

Het oorlogsmoeë Rusland hoort overal de bolsjewistische sirenenzang “Brood, vrede en grond”. De partij groeit spectaculair en stijgt (uitsluitend in de steden, niet op het plat- teland) van 6.000 naar 230.000 leden (nog altijd weinig in de Russische verhoudingen).

Kerenski begrijpt het gevaar en kondigt verkiezingen aan voor een grondwetgevende vergadering.

Lenin komt terug

De anarchie in heel het land is inmiddels endemisch. De regering heeft geen enkel gezag meer en de Sovjets in alle grote steden verergeren de bestuurlijke wanorde. Iedereen wacht op een congres van de vertegenwoordigers van die Sovjets om te zien hoe het verder moet. Iedereen, behalve één man: Lenin.

Vermomd met een pruik keert hij terug naar Sint-Petersburg en eist onmiddellijk weer een staatsgreep. Hij dramt zo door dat zijn medebestuurders 10 tegen 2 akkoord gaan. Maar ze bepalen geen datum, en een van die tegenstanders publiceert zwart op wit de intenties van zijn kameraden in een bol- sjewistenkrant.

Inmiddels organiseert Trotski zijn bolsjewistische partijsoldaten; hij creëert een 20.000 man sterke rode garde. Kerenski wacht op die aangekondigde putsch om hem neer te slaan, maar zijn gezagsgetrouwe troepen geraken weer niet in de hoofdstad. Lenin plant het begin van zijn staatsgreep aan de vooravond van het congres van alle Sovjets.

Kerenski beveelt de avond van 24 oktober de bruggen die naar het centrum leiden omhoog te zetten, maar de bolsjewieken verhinde- ren het.

Lenin gaat keurig met de tram van zijn huis naar zijn hoofdkwartier en werkt daar

’s nachts de details uit. In de ochtend van de 25ste komen de afgevaardigden van de Sov- jets bijeen in volledige verwarring. Ze wachten en er gebeurt niets. Kerenski heeft de hoofdstad verlaten om troepen te zoeken.

De putschisten hebben de bolsjewistische matrozen gevraagd het Winterpaleis (de rege- ringszetel) in te nemen, maar die verschijnen dronken en te laat.

Ten slotte stoomt de kruiser Aurora - ook in handen van de bolsjewieken - op en wacht op zijn beurt braaf op het sein om met een kanonschot de feestelijkheden te openen.

Lenin laat een ultimatum naar het paleis zen- den. Niemand antwoordt. Iedereen is gaan eten, op een paar honderd verdedigers na.

De rode lantaarn die het sein aan de Aurora moet geven, is ook niet te vinden. In een vesting aan de rand van de stad willen de bolsjewieken kanonnen op het Winterpaleis richten, maar dat zijn historische relieken, niet inzetbaar. Inmiddels draaien alle thea- ters en cafés op volle toeren. De afgevaardigden van de Sovjets kletsen verder en wachten braaf op extreemlinks. Om 22.40 uur schiet de bemanning van de Aurora dan maar een schot af zonder op een signaal te wachten.

Enkele honderden bolsjewieken stappen naar het Winterpaleis, maar daar is bijna niemand.

De reconstructie in de bekende film van Eisenstein is volledig vals. Trotsky trekt met zijn rode garde naar het congres, zegt dat de bolsjewieken de volledige macht overnemen, en onder protest verlaten de andere socialisten de zaal, “naar de vuilbak van de geschiedenis” zoals Trotsky hen naroept.

De bolsjewieken roepen zich dan maar zelf uit als het congres van alle Sovjetafgevaardig- den. De volgende ochtend leest iedereen de proclamaties van Lenin. Rusland heeft een nieuwe regering, die niet langer uit ministers maar uit volkscommissarissen bestaat. Lenin is de voorzitter en de facto eerste minister.

Trotski is volkscommissaris Buitenlandse Zaken. Niemand in de hoofdstad of elders neemt die pretenties ernstig.

Men verwacht dat die operette van Offen- bach binnen een paar dagen beëindigd is, vooraleer die echt kan beginnen. Het is een grove onderschatting van Lenin en zijn bende, want voor die kleine troep beroepsrevolutio- nairen zijn er geen politieke of ethische grenzen om de macht te grijpen en te behouden.

J^an n^eckers vervolg en slot volgende week

De staatsgreep die de wereld veranderde (2)

De staatsgreep van Lenin op 25 november 1917 lijkt meer op een operette dan op een putsch, maar de gevolgen zijn gruwelijk.

(5)

Op de praatstoel

28 september 2017 5

Praten met Steven Vergauwen en Bernard Daelemans

“Kan Vlaanderen verwachten wat Catalonië nu overvalt? ”

Steven Vergauwen en Bernard Daelemans zijn officieuze Catalanen. Sedert jaren volgen zij voor de Vlaamse Volksbeweging de onafhankelijkheidsstrijd van het Catalaanse volk.

Wat daar gebeurde de voorbije dagen ver- baast hen niet.

Zij kennen het autoritaire, ondemocratische Spanje van binnenuit. De pluralistische druk- kingsgroep VVB is, naast het Vlaams Belang en N-VA (toch volgens de statuten), de meest zichtbare verdediger van de Vlaamse onafhankelijkheid en is verwant met de vrijheids- campagnes van de Catalanen, de Schotten, de Zuid-Tirolers, de Basken, de Veneten en de Koerden. Het zelfbeschikkingsrecht van een volk is haar credo.

‘t Pallieterke: Madrid reageert met de blote vuist tegen de Catalanen. Verwacht u een gelijkaardige oprisping van het offici- ele België tegen een onafhankelijk Vlaan- deren?

Bernard Daelemans: “Premier Jordi Pujol van Catalonië, een liberaal en een indepen- dentist, ontving van de KUB, de Katholieke Universiteit Brussel, een eredoctoraat en zei bij die gelegenheid dat onafhankelijk worden als minderheid een heel andere kwestie is dan onafhankelijk worden als meerderheid. De Catalanen zijn een minderheid in Spanje, de Vlamingen zijn een meerderheid in België. Ik geloof dus hoegenaamd niet dat de belgicis- ten erin zullen slagen de Vlamingen te treite- ren zoals Madrid dat doet met de Catalanen.

Niemand in Franstalig België heeft de macht en de invloed om de partijen, het gerecht, het leger en de politie in te zetten tegen een Vlaanderen dat onafhankelijk wil worden.”

Steven Vergauwen: “Inderdaad, als Vlaan- deren klaar is voor die stap, en die paraatheid groeit gestaag, zal België uiteenvallen. Punt.

Ik verwacht trouwens eerder dat de Walen de stekker zullen trekken uit dit koninkrijk dan de Vlamingen.

Er liggen drie grote cruiseschepen voor Bar- celona met 5.000 leden van de Guardia Civil aan boord. Ik kan mij niet inbeelden dat een Belgische regering slagschepen zal ankeren voor de rede van Antwerpen als de Vlaamse onafhankelijkheid nadert.”

‘t Pallieterke: waarin verschilt de Cata- laanse onafhankelijkheidsactie van de Vlaamse?

Steven Vergauwen: “Het inclusieve karak- ter van het Catalaanse nationalisme valt mij op van bij het begin. 55 procent van de inwijkelingen spreekt binnen 10 jaar Catalaans en draait mee in het Catalaanse culturele leven van elke dag. Heel wat inwijkelingen staan achter de Catalaanse onafhankelijkheid. Zowat de hele culturele elite steunt de Catalaanse zelfbeschikking.

Wat een enorm verschil is vergeleken met de Vlaamse culturo’s. Last but not least, de

De Spanjaarden springen de Catalanen naar de keel. Zal België even brutaal zijn tegen een onafhankelijk Vlaanderen als Madrid tegen Barcelona? Op zondag 1 okto- ber organiseert de Catalaanse regering een volksraadpleging over de afscheuring van het land van Spanje. De Vlaamse Volksbeweging is actief betrokken bij de Catalaanse Independència. Hoe kijken de VVB’ers Steven Vergauwen en Bernard Daelemans naar de kwestie kort voor de urnen openen?

Catalaanse onafhankelijkheidsactie heeft een massaal karakter. Het is niet de hobby van een elite of een minderheid.”

Bernard Daelemans: “Tien jaar geleden was de actie voor de Independència het werk van een minderheid. Omdat Madrid, en voor- namelijk de centrumrechtse Partido Popular, geweigerd heeft een democratisch onderhandelde tekst met de Spaanse regering van 2003 over een grotere zelfstandigheid van Catalo- nië, die zelfs de handtekening draagt van de koning, te bekrachtigen en uit te voeren, is de vlam in de pan geslagen.

Ook het kleinste Catalaanse kind besefte toen dat een onderhandelde verzelfstandi- ging nooit zou passeren in Madrid, en het besluit werd: laten wij dan streven naar onafhankelijkheid en Madrid voor voldongen fei- ten zetten.”

‘t Pallieterke: behelst de Catalaanse onafhankelijkheidsstrijd lessen voor Vlaan- deren?

Steven Vergauwen: “Alles is begonnen met de burgemeester van het dorp Arenys de Munt, die de Spaanse kneveling beu was en zelf een lokaal onafhankelijkheidsreferendum organiseerde in 2009. 96 procent van de gemeentenaren koos voor onafhankelijkheid en prompt volgde een Catalaanse beweging van gemeenten die pro de onafhankelijkheid ageren. Vier vijfde van de dorpen en steden van Catalonië is lid.

Arenys de Munt zette de nationale politici onder druk. Dus voor Vlaanderen dit advies:

druk van onderuit kan helpen. Vijftien jaar geleden was er net als in Vlaanderen maar een relatief klein percentage Catalanen voor- stander van de onafhankelijkheid. “Het kan dus verkeren”, zoals Bredero zei. De omme- zwaai van het volk naar sympathie voor de onafhankelijkheid is er gekomen door de star- heid, en de domheid, van Madrid. Hier ligt dat moeilijker omdat Vlaamse partijpolitieke

‘voorstanders’ van onze onafhankelijkheid, als je toch hun partijprogramma ernstig neemt, vandaag mee aan de macht zijn in de Belgi- sche regering.”

Bernard Daelemans: “Het volk loopt voorop in de strijd voor onafhankelijkheid en dat moet eveneens een feit worden in Vlaan- deren. De Catalaanse massa schept de leuzen en verscherpt deze. Het is niet meer tevreden met het “ja, maar” van Artur Mas na de vorige volksraadpleging van 2014. Mobilisatie is dus het ordewoord in Vlaanderen. Dat Catalonië hierbij een rolmodel is voor de Vlamingen is prima. De Schotse vraag naar onafhankelijkheid, de Catalaanse vraag naar onafhankelijkheid rukt die politieke stap uit het verdom- hoekje, uit het surrealisme, wat inspirerend is voor de burgers tussen De Panne en Maaseik.”

‘t Pallieterke: Catalonië heeft linkse onafhankelijkheidsactivisten, quid, hoe- veel telt Vlaanderen er, bij de drukkings- groepen, bij de partijen?

Bernard Daelemans: “Ik bemerk een lichte verbetering. Regisseur Jan Verheyen is een positivo over Vlaanderen, hij doet er niet betuttelend of neerbuigend over zoals de pro- gressieve club rond het stadstheater KVS in Brussel, om die twee voorbeelden te noemen.

Verheyen wordt niet geboycot, wat vroeger wel het geval zou geweest zijn. De N-VA is een volkspartij in wording en de invloed van dat machtsblok op de geesten en houdin- gen van de culturele wereld zal een kentering teweegbrengen.

Het linkse heir in de cultuur zal met N-VA en N-VA’ers moeten praten over het beleid, over de subsidies, over identiteit, enzovoort. Bre- der gesteld: er zijn duizenden linkse Vlaams- gezinden en af en toe is er een kristallisering van die strekking rond bijvoorbeeld de Gra- vensteengroep. Het blad Meervoud is eveneens een signaal van een links, progressief Vlaanderen.”

‘t Pallieterke: een klassiek bezwaar van de tegenstanders luidt: de EU is een onbe- heersbaar en rommelig beslissingskader, quid met nog meer hele of halve lidsta- ten na de eventuele onafhankelijkheid van Catalonië, en de Vlaamse, Schotse, en meer later?

Bernard Daelemans: “Om te beginnen, de Europese Unie is een huis dat sowieso moet verbouwd worden, zo kan het niet langer. Het neemt zeer veel hooi op de vork en het terug- geven van bevoegdheden naar de lidstaten is aan de orde. De EU dient doorzichtiger en democratischer te zijn, en niet het speeltje van technocraten en ambtenaren. De EU heeft vandaag 28 leden, en twee of drie meer, bijvoorbeeld Catalonië, Schotland en Vlaande- ren wijzigt ten gronde zeer weinig. Met die drie nieuwe landen zal de EU veel minder hommeles hebben dan met leden als Polen en Hongarije nu.”

Steven Vergauwen: “Eens je als staat lid bent van de EU ben je geen halve maar wel een hele lidstaat. Die nieuwe lidstaten zullen opduiken in een Europese Unie die moet ver- anderen, dichter bij de basis moet komen, of zij zal ten onder gaan. Dus die kwestie zal zichzelf oplossen.”

‘t Pallieterke: zal de Spaanse regering voldoende hinderpalen, die resultaat heb- ben, optrekken?

Steven Vergauwen: “Ze zijn alleszins ferm bezig en trekken zich, geruggensteund door een partijpolitiek aangesteld Grondwettelijk Hof, niks aan van wetten en vrijheden. Zelfs affiches over het referendum worden gewa- penderhand van achter de vensters of van bal- kons verwijderd.”

Bernard Daelemans: “Madrid is dreigend en radicaal. De Guardia Civil, de gendarmerie, is in staat van oorlog.”

Steven Vergauwen: “Het franquisme is in die eenheid niet verdwenen. Er zijn vrijwilli- gers bij dat korps opgedoken om tegen 1 oktober in Catalonië geposteerd te worden. Er is de lokale politiemacht Mossos d’Esquadra, maar die moet ten dele ook luisteren naar Madrid.”

Bernard Daelemans: “De Mossos hebben de leden van de Guardia Civil die bij nacht bin- nengedrongen waren in het ministerie van Economische Zaken gered uit hun blokkering door woedende Catalanen. De 16.000 leden van de Mossos dragen twee petten en de politieke chefs van Catalonië vragen al jaren, en zeker na de terreuraanslag in Barcelona onlangs, naar een uitbreiding met 500 mensen.”

Steven Vergauwen: “De Catalaanse amb- tenaren zijn door Madrid gewaarschuwd om geen daden van opstandigheid te stellen of er volgen sancties. De vakbonden van deze ambtenaren hebben hen geadviseerd om niet te provoceren.”

‘t Pallieterke: wat zijn de scenario’s als de NO’s het pleit winnen? Valt de strijd dan stil?

Steven Vergauwen: “Gezien de immense druk en intimidatie van Madrid zullen, als het referendum doorgaat, de Spaansgezinde NO’s nog meer thuisblijven, dus wordt een overwin- ning van de SI’s groter. Democratische NO’s zoals daar zijn sommige socialisten en het Catalaanse Podemos zullen nu wel stemmen.

Echter, dat is een kleine minderheid. De strijd zal zich eerder situeren na het te verwachten massale SI. Hoe zal Madrid dan handelen? Als de Catalanen voet bij stuk houden, zal een

‘militaire’ bezetting nodig zijn. Alles staat en valt met de Catalaanse SI-parlementsleden.

Zolang die niet in paniek geraken, is er geen probleem.”

Frans Crols

Sceptr.net en

’t Pallieterke in Barcelona

Zal het referendum in Catalonië zon- dag aanstaande kunnen doorgaan of niet? Welk machtsvertoon zal Madrid ontplooien? Is er maandag een alge- mene staking? En wat gebeurt er dins- dag, wanneer het Catalaanse parlement verzamelen blaast. Zetten de Catalanen door, of…?

Wij sturen alvast dit weekeinde Sceptr-redacteur Hugo Decker naar Barcelona om de situatie ter plekke op de voet te volgen. Hij verblijft in Barce- lona van vrijdag tot maandag. Ook op het thuisfront blijven medewerkers van Sceptr de zaak specifiek volgen.

Lees de artikels ‘online’ via www.sceptr.net.

Hoe word je een Vlaamse Catalaan?

Hoe zijn Steven Vergauwen en Bernard Daelemans persoonlijk en organisatorisch kind aan huis geworden in de Catalaanse strijd?

Steven Vergauwen: “Bij mij begon het met de oprichting van de EPI en later de ICEC (International Commission of European Citizens). Catalonië, met Anna Arqué en Joan Vives, was onze eerste partner. Guido Moons, Paul Cordy, toen ANZ en vandaag districts- voorzitter van Antwerpen en parlementslid voor N-VA, en ikzelf trokken naar het afslui- tende referendum in Barcelona op 10 april 2011 als vertegenwoordigers van de Vlaamse beweging, naast ongeveer 15 leden van de N-VA-Kamerfractie. Waar zijn die trouwens?

Mogen zij zich niet roeren van de partijleiding? Samen hebben wij heel wat acties gevoerd, betogingen en colloquia ingericht, persconferenties gehouden… Bijvoorbeeld, de verza- meling van 650.000 handtekeningen voor het zelfbeschikkingsrecht. Wij waren waarne- mer bij verschillende referenda, er was gastvrijheid voor Catalanen bij de Europese beto- ging “Yes, to selfdetermination” in 2014 van ICEC in Brussel. Vandaag is ICEC een sterke partner bij het referendum van 1 oktober en heeft VVB een unieke positie via die internationale koepel bij het Catalaanse referendum. Onder de meer dan honderd waarnemers die ICEC op 1 oktober afvaardigt, zijn er dertig Vlamingen. Vijfendertig ICEC-afgevaardigden, waaronder elf Vlamingen, kregen zelfs een speciale accreditatie van de Catalaanse overheid. Daarnaast zijn er nog vier Vlaamse politici geaccrediteerd. Dat toont het gewicht van VVB/ICEC aan als Europese lobbygroep voor het universele recht op zelfbeschikking.”

Bernard Daelemans: “Ik studeerde onder meer Spaanse letterkunde tijdens mijn oplei- ding in de Romaanse talen. Mijn liefde voor Catalonië is jonger dan die van Steven. Aan- vankelijk was ik zeer sterk toegespitst op de strijd voor een onafhankelijk Baskenland, ik was daar vijftigmaal op bezoek. Door de politieke ontwikkelingen in Catalonië ben ik mij vijf jaar geleden meer gaan richten op Barcelona. Tweemaal per jaar trek ik er naartoe. De eerste bedoeling is om ginder te leren van de Independència hoe Vlaanderen onafhankelijk kan worden.”