BELEIDSBEGROTING 2020
Inclusief meerjarenbegroting 2020-2024 Stichting Accent
Blad Toelichting op onderdelen van de begroting
Beleidsbegroting 3
Gegevens over de rechtspersoon en totaaloverzicht leerlingen en investeringen 27
Begroting
Balans per 30 september 2019 31
Meerjarenbegroting 2020-2024 32
Kasstroomoverzicht 2020-2024 33
Toelichting op de meerjaren begroting 34
Verdeling budgetten bovenschools / scholen 40
Kengetallen 42
Specificatie kengetallen 43
INHOUDSOPGAVE BEGROTING 2020 ACCENTSCHOLENGROEP
A. BEGROTING 2020 IN DOELSTELLINGEN
1. Onderwijs en identiteit 2. Innovatie
3. Personeel
4. Huisvesting en Beheer
B. BEGROTING 2020 IN CIJFERS
1. Uitgangspunten en aannames bij meerjarenbegroting 2020-2024 2. Begroting 2020
3. Meerjarenbegroting 2020-2024 4. Investeringen in 2020-2024 5. Balans en financiële kengetallen
C. BEGROTING IN BELEIDSKADERS 2020
1. Financieel beleid
2. Beleidsafspraken
3. Risicoparagraaf
4. Vermogensbeheer
A. BEGROTING 2020 IN DOELSTELLINGEN
1. Onderwijs en identiteit
Krimp
AccentScholengroep telde 2.927 leerlingen op de teldatum van 1 oktober 2019. Dit betekent een krimp van het leerlingenaantal van 2,6% ten opzichte van 1 oktober 2018.
Het leerlingenaantal zal naar verwachting de komende jaren nog verder dalen tot ongeveer 2.700 in oktober 2022. Een daling van bijna 8%. Ook na 2022 zal de krimp van leerlingenaantallen zich verder voortzetten, naar verwachting echter wat minder hevig.
Ook in 2020 gaan we twee keer per jaar de prognoses van de leerlingaantallen in relatie brengen met de benodigde personele bezetting. Zo wordt inzichtelijk gemaakt hoeveel leerkrachten en
onderwijsassistenten nodig zijn in relatie tot het aantal leerlingen. Samen met andere gegevens zoals bijvoorbeeld de AOW-leeftijd van werknemers kunnen we hiermee vroegtijdig inspelen op de
toekomstige ontwikkelingen. Hierbij kijken we vooruit tot 2024.
Onderwijsinspectie
De onderwijsinspectie zal in 2020 enkele thema-onderzoeken komen uitvoeren. De thema’s hierbij zijn het didactisch handelen van leerkrachten en de overgang naar het voortgezet onderwijs.
Onderwijskwaliteit in beeld
De kwaliteit van de AccentScholen zal in 2020 twee keer gemonitord worden. In de periodes februari/maart 2020 volgens de werkwijze “DE LAT OMHOOG” en in september/oktober 2020 met “DE KWALITEITSMONITOR”. Het College van Bestuur bezoekt in beide periodes alle scholen en spreekt met de schooldirecteur over de behaalde resultaten, de streefdoelen en de visie op de schoolontwikkeling.
Naar aanleiding van deze schoolbezoeken stelt het CvB een totaalrapportage op.
Kwaliteitsmonitor
De Kwaliteitsmonitor bevat een vijftigtal vragen passend bij de vier domeinen van het
kwaliteitskwadrant (1onderwijs/identiteit, 2personeel, 3innovatie en 4financiën/beheer). In 2020 zal de Kwaliteitsmonitor worden bijgesteld en afgestemd worden op de monitor van het nieuwe strategisch beleidsplan.
Onderwijsopbrengsten
Accent brengt de onderwijsopbrengsten op school- en Accentniveau in beeld met de instrumenten “DE LAT OMHOOG” en de “EINDTOETS BASISONDERWIJS.”
Doelstellingen voor 2020 zijn:
De tussenopbrengsten (januari 2020) van alle AccentScholen dienen voldoende te zijn. De scholen stellen halfjaarlijks de streefdoelen per groep vast.
De opbrengst van de eindtoets basisonderwijs dient voldoende te zijn. De AccentScholen kunnen de CITO-eindtoets of de IEP-eindtoets gebruiken als eindtoets basisonderwijs.
Strategisch beleidsplan 2019-2023 “Recht doen aan kinderen”
De besturingsfilosofie van Accent wordt gekenmerkt door het consequent toepassen van de drie uitgangspunten “EIGENAARSCHAP, LEREN VAN EN MET ELKAAR en LEREN CENTRAAL.” Daarnaast leggen we in dit nieuwe strategisch beleidsplan het accent op een viertal strategische thema’s:
a. doorgaande ontwikkeling b. technologie
c. educatief partnerschap
d. duurzaam en gezond.
Deze strategische thema’s zijn verbonden aan de domeinen van het kwaliteitskwadrant
(1onderwijs/identiteit, 2personeel, 3innovatie en 4financiën/beheer). Het strategisch beleidsplan wordt in 2020 twee keer jaar gemonitord.
Enkele strategische doelstellingen uit het strategisch beleidsplan zullen in 2020 verder worden uitgewerkt door denktanks met als doel aanbevelingen voor de Accentorganisatie te genereren.
AccentAcademie
De AccentAcademie realiseert voor het schooljaar 2020-2021 wederom een groot aanbod van cursussen voor leerkrachten, onderwijsondersteuners en internbegeleiders. Basis voor dit aanbod zijn de kritische reflecties van de Accentmedewerkers en de resultaten van “DE LAT OMHOOG”.
Accentmedewerkers worden nadrukkelijk uitgenodigd om een bijdrage te leveren aan het scholingsaanbod van de AccentAcademie “It’s all about learning.”
Voor de directeuren wordt een gezamenlijk professionaliseringstraject gezocht dat tevens voor de herregistratie in het schoolleidersregister kan worden gebruikt. Verder ontvangen de directeuren mogelijkheden om zich persoonlijk verder te professionaliseren. Startende directeuren volgen een scholingstraject om vakbekwaam schoolleider te worden.
Passend Onderwijs
De financiële ondersteuningsmiddelen van de samenwerkingsverbanden Passend Onderwijs worden volledig ingezet voor de basisondersteuning en de extra ondersteuning van leerlingen. Bij de basisondersteuning hoort bijvoorbeeld het splitsen van groepen of de aanschaf van specifieke leermiddelen. Bij de extra ondersteuning denken we aan de inzet van “meer handen in de klas”.
Voor leerlingen met een extra ondersteuningsbehoefte wordt een individueel
ontwikkelingsperspectief opgesteld. De scholen rapporteren in maart 2020 over het effect van de inzet van de ondersteuningsmiddelen door het rendement van het gegeven onderwijs in beeld te brengen.
Onderwijs dat voorbereidt op de 21e eeuw
De samenleving vraagt van onze leerlingen dat ze optimaal gebruik kunnen maken van hun
creativiteit, kritisch denken, probleemoplossend vermogen en hun communicatieve vaardigheden.
De zichtbaarheid van deze vaardigheden in de school wordt weergegeven in de Kwaliteitsmonitor.
Professionele werkbezoeken
De directeuren voeren samen met de internbegeleiders en enkele leerkrachten professionele werkbezoeken uit. Met het professionele werkbezoek willen we de schoolontwikkeling verbeteren.
De school presenteert een relevant thema uit het Schoolplan 2019-2023 en stelt daarbij een onderzoeksvraag aan de bezoekende collega-school. Door op deze wijze van en met elkaar te leren wordt het vakmanschap versterkt, hetgeen bijdraagt aan de lerende organisatie Accent.
InternbegeleidersTweedaagse en DirecteurenTweeDaagse
In 2020 zullen we zowel voor de internbegeleiders als de schooldirecteuren wederom tweedaagse studiebijeenkomsten organiseren.
Tijdens de InternbegeleidersTweedaagse staat de rol van de internbegeleider centraal. Daarnaast krijgt de gespreksvoering met de leerkrachten speciale aandacht.
De DirecteurenTweeDaagse richt zich op leiderschapsstijlen. Daarnaast wordt er input gegeven aan het nieuw op te stellen communicatieplan.
Voor beide tweedaagse studiebijeenkomsten zal tijdens één overlappend dagdeel een gezamenlijke bijeenkomst over de gewijzigde schoolweging van de onderwijsinspectie georganiseerd worden. De gewijzigde schoolweging is gebaseerd op de omgevingskenmerken van leerlingen en zal vanaf 2021 van toepassing zijn.
Opleidingsscholen
Accent kent zestien opleidingsscholen. Zij leiden in samenwerking met Hogeschool Iselinge in Doetinchem zo’n 120 studenten per jaar op. De directeuren en de schoolopleiders van de Accent- opleidingsscholen zullen in 2020 de ontwikkelingen twee keer bespreken. In het document “ACCENT EN DE OPLEIDINGSSCHOOL” zullen de resultaten en de ontwikkelingen worden beschreven.
Tevredenheidsonderzoeken
Een oriëntatie op een passend instrument voor tevredenheidsonderzoeken onder leerlingen, ouders en medewerkers vindt plaats in 2020. Vervolgens zullen de daadwerkelijke
tevredenheidsonderzoeken in 2021 uitgevoerd worden.
Accentdag
De Accentonderwijsdag wordt tweejaarlijks georganiseerd. Op 29 september 2020 zal de Accentonderwijsdag plaatsvinden. Het thema van deze onderwijsdag is het eigenaarschap van de leerkracht oftewel op welke wijze zal de leerkracht zijn professionele ruimte inzetten om het vakmanschap te versterken en wat betekent dit voor het onderwijs?
2. Innovatie
IKC-vorming
In 2020 willen we basisschool Triangel omvormen tot een Integraal Kind Centrum (IKC). Een Integraal Kind Centrum (IKC) is een voorziening waarin basisonderwijs, kinderdagopvang, buitenschoolse opvang en peuterpluswerk zijn samengevoegd en waar kinderen van 0-12 jaar gedurende de dag samen zijn om te leren, te spelen, te ontwikkelen en te ontmoeten.
Het onderwijs, de kinderopvang, de buitenschoolse opvang en het peuterpluswerk op de Triangel zullen onder leiding komen van één directeur. De directeur geeft dan leiding aan alle medewerkers van het IKC. Deze wijze van leidinggeven biedt het beste resultaat om de doorgaande leerlijnen voor kinderen te versterken en te waarborgen. Op IKC Bosmark, IKC Meeander en IKC UnieK is dit al eerder gerealiseerd.
Op de Hoeksteen in Groenlo willen we samen met een kinderopvangorganisatie een IKC vormen.
In Gendringen zullen we samen met onderwijsorganisatie Essentius en kinderopvangorganisatie HumanKind in de vorm van nieuwbouw een nieuw IKC realiseren.
Internationalisering
Een vijftal ICT-coördinatoren zal in 2020 de BETT-BEURS (British Educational Training and Technology) in Londen bezoeken. Zij zullen hier kennis opdoen van de nieuwste technologische ontwikkelingen met de bijbehorende toepassingen en deze kennis vervolgens delen met zoveel mogelijk Accentmedewerkers.
Enkele leden van de werkgroep Opbrengst Gericht Werken-rekenen zullen diverse scholen in Californië bezoeken. Het rekenonderwijs in Californië is wereldwijd toonaangevend. De opgedane kennis zal in de Accentorganisatie gedeeld worden.
Doorgaande leerlijn PO-VO
Leerlingen van IKC Bosmark en Schaersvoorde Dinxperlo (VO-school) zullen ook in 2020 een flexibel onderwijsaanbod ontvangen passend bij de onderwijsbehoefte. De samenwerking tussen deze twee scholen is geïntensiveerd met als doel een school voor leerlingen van 0 tot 16 jaar te realiseren.
Aantrekkelijk werkgeverschap
Het antwoord op het personeelstekort proberen we ondermeer in te vullen door studenten
vroegtijdig aan ons te binden. Derde- en vierdejaars Pabo-studenten worden ook in 2020 weer in de gelegenheid gesteld om een leerwerk-overeenkomst te ondertekenen. Dit betekent dat deze studenten hun stagewerkzaamheden uitbetaald krijgen en voor invalwerk beschikbaar zijn. Op deze wijze proberen we studenten aan ons te binden. Goede studenten kunnen namelijk bij voldoende vacatureruimte na afronding van hun studie instromen als leerkracht bij Accent.
Investeren in ICT ten behoeve van het onderwijs Scholen voeren binnen kaders eigen beleid over de toepassing van ICT binnen hun onderwijs. De wensen van de scholen met betrekking tot de inzet, het type device (laptop, iPad, Chromebook) en de hoeveelheid devices is voor iedere school weer anders. Iedere school kan hierin zelf bepalen waar de voorkeur naar uitgaat.
De huidige desktops zijn kwalitatief nog goed. De vervanging hiervan wordt uitgesteld tot 2021. Ook de vervanging van de touchscreens wordt uitgesteld. De leskisten zijn nu een jaar in gebruik en zullen in 2023 vervangen worden. Onze netwerkinfrastructuur is inmiddels volledig afgeschreven maar functioneert nog goed. De vervanging hiervan staat nu gepland in 2022.
Vanwege het feit dat het gehele Accent ICT-beheer bij één medewerker ligt, is er een achtervang georganiseerd om eventuele risico’s af te dekken. Daarnaast zijn er binnen de begroting middelen gereserveerd om tijdens piekmomenten extra ICT-ondersteuning te kunnen inhuren.
Innovatief organiseren Niet meer werken in het traditionele jaarklassensysteem maar onderwijs geven aan grotere groepen leerlingen waar meerdere jaarklassen (bijvoorbeeld groep 1 t/m 4 en groep 5 t/m 8) bij elkaar een unit vormen. In een dergelijke unit van bijvoorbeeld 40 leerlingen worden de leerlingen niet meer begeleid door één leerkracht maar door meerdere onderwijsprofessionals zoals leerkrachten, onderwijsassistenten en leerkrachtondersteuners. Op een aantal AccentScholen wordt al met dit unitonderwijs gewerkt. Juist door naast de leerkrachten andere onderwijsprofessionals in te zetten, kan beter tegemoet gekomen worden aan de onderwijsbehoeften van de leerlingen. Deze vorm van innovatief organiseren biedt zowel voor de leerling, de onderwijsprofessional als de
schoolorganisatie vele voordelen.
3. Personeel
Topklas jong professionals AccentAcademie
Accent probeert startende leerkrachten zo goed mogelijk te ondersteunen bij hun eerste jaren voor de groep. Hiervoor heeft Accent in 2015 de Topklas opgezet. Startende leerkrachten volgen verplicht drie jaar lang het programma van de Topklas. Onder deskundige begeleiding komen startende leerkrachten een aantal keren bij elkaar om het vakmanschap te versterken en om vroegtijdige uitval te voorkomen.
Lerarentekort
Het lerarentekort staat hoog op de agenda. Landelijk zien we dit terug in verschillende acties zoals de subsidiemogelijkheden voor zij-instromers en voor onderwijsassistenten om zich om te scholen tot leerkracht. Daarnaast proberen we middels een regionale aanpak de samenwerking tussen besturen, scholen en lerarenopleidingen te versterken om hiermee de regio meer aantrekkelijk te maken voor nieuwe leerkrachten. Op dit moment kent Accent zelf geen lerarentekort.
Duurzame inzetbaarheid
De werknemer vanaf 57 jaar heeft vanuit de CAO recht op een budget duurzame inzetbaarheid.
Hiermee kan de werknemer op een duurzame manier naar zijn of haar pensioendatum toewerken. In overleg kan er een Persoonlijk Afbouw Plan (PAP) gemaakt worden. Het PAP is een vast bespreekpunt in de gesprekkencyclus.
Collegiale Intensieve Ondersteuning
Accent zet eigen ervaren leerkrachten in ter ondersteuning van leerkrachten die dit nodig hebben, de zogenaamde CIO (Collegiale Intensieve Ondersteuning). Deze ervaren leerkrachten worden hiervoor ondersteund door de OPD en kenmerken zich door hun professionele
eigenschappen waarmee zij collega-leerkrachten op de werkvloer kunnen begeleiden en ondersteunen bij hun werk in de groep.
Daarnaast werkt Accent samen met diverse externe deskundigen die preventief ingezet kunnen worden om dreigende uitval te voorkomen. Directeuren vangen signalen op of de medewerker zelf stelt zijn of haar hulpvraag. Door tijdig hulp in te zetten, kan (langdurig) verzuim
voorkomen worden.
Gesprekkencyclus 2020
De inrichting van het huidige digitale instrument voor de gesprekkencyclus “RAET Performance Management” is volledig vernieuwd en aangepast aan de eisen van deze tijd. De input van de werknemer vormt de leidraad voor de gesprekken. Welbevinden en de ontwikkeling van de werknemer geven input aan het Persoonlijk Ontwikkeling Plan (POP).
Accent ziet haar medewerkers als professionals. Zij nemen zelf de verantwoordelijkheid voor hun eigen ontwikkeling, hebben zicht op de eigen professionaliseringsbehoeften en geven daar vorm en inhoud aan. Directeuren stimuleren en ondersteunen deze ontwikkeling. Uitgangspunt is een driejarige cyclus waarin in elk geval drie gesprekken worden gevoerd. Begin 2020 wordt
Privacy wetgeving
Op 25 mei 2018 is de AVG (Algemene Verordening Gegevensbescherming) van kracht geworden.
Vanuit deze wetgeving heeft Accent een informatieplicht naar haar medewerkers toe betreffende privacy en informatiebeveiliging. Via verschillende presentaties informeren directeuren werknemers over belangrijke onderwerpen inzake privacy. Er wordt gesproken over hoe om te gaan met
privacygevoelige gegevens en wat er van de werknemers verwacht wordt. Daarnaast is er een Accent IBP-portaal (IBP= Informatie Beveiliging en Privacy) ontwikkeld. Werknemers (en ook ouders) kunnen hier online inzien hoe Accent omgaat met hun Privacy. Het is tevens een praktische
vertaling van het IBP-beleid van Accent.
Nieuwe medewerkers en het Matchpoint
Accent regelt het vervangen van leerkrachten bij afwezigheid via de eigen vervangingspool, het Matchpoint. Iedere leerkracht die start bij Accent begint met werken vanuit het Matchpoint.
Ook in 2020 zal er twee keer een bijeenkomst georganiseerd worden voor alle Matchpoint- medewerkers. Tijdens de bijeenkomst is er gelegenheid voor het stellen van vragen en wordt er intervisie op basis van casuïstiek georganiseerd. Op deze manier proberen we zo goed mogelijk te investeren in een adequate begeleiding van de medewerkers in het Matchpoint.
Vervangingsbeleid 2.0
Het uitgangspunt van het vervangingsbeleid 2.0 is dat bij ziekteverlof en bijzonder verlof iedere leerkracht vanaf de eerste dag vervangen wordt door een medewerker uit het Matchpoint. Onder bijzonder verlof verstaan we bijvoorbeeld zwangerschapsverlof of zorgverlof. Bij overig verlof wordt er vervangen vanaf de derde dag afwezigheid. De eerste twee dagen vervanging wordt door de school zelf geregeld. Voorbeelden van overig verlof zijn vervanging bij schoolkampen en doktersbezoek. Scholen houden hiermee zoveel mogelijk rekening door bij het opstellen van de formatie een extra formatief vervangingsbudget op te nemen.
Arbo
De risico inventarisatie en evaluatie (RI&E) is in 2018 en 2019 op alle AccentScholen uitgevoerd. De risico’s op het gebied van gezondheid en veiligheid zijn in kaart gebracht. Het Plan van Aanpak beschrijft welke maatregelen er op de school genomen moeten worden om de geïnventariseerde risico’s aan te pakken. In 2020 moeten de plannen van Aanpak volledig gerealiseerd zijn.
Functieboek
De functieprofielen uit het functieboek 2016 zijn verouderd en zullen in 2020 aangepast worden. De nieuwe functiebeschrijvingen voor leerkrachten L10, L11 en L12 zullen hierin meegenomen worden.
De oude normfuncties voor de LA, LB en LC salarisschalen komen te vervallen.
De functiebeschrijving van de internbegeleider wordt aangepast en de functiebeschrijving unitleider toegevoegd.
4. Huisvesting en beheer
Algemeen
Voor kwalitatief verantwoord onderwijs zullen de schoolgebouwen de onderwijskundige visie van de scholen moeten faciliteren. Daarnaast is het erg belangrijk dat onze schoolgebouwen een prettige leer- en werkomgeving bieden aan onze leerlingen en medewerkers. Aspecten als gezondheid, een aangenaam klimaat, gebruiksvriendelijkheid en energiezuinigheid staan hierbij centraal.
Duurzaamheid
Duurzaamheid in brede zin is voor ons een belangrijk thema. In ons Strategisch Beleidsplan 2019-2023 is ons duurzaamheidsbeleid bij het onderdeel “Duurzaam en gezond” als volgt vastgelegd:
“Onze wereld heeft zorg en aandacht nodig. Zuinig omgaan met energie en verspilling tegengaan is van belang. Accent streeft naar duurzame schoolgebouwen en het terugdringen van het energieverbruik”.
Middels een onderzoek willen we in 2020 inzicht krijgen in de mogelijkheden, kosten en
opbrengsten van verduurzaming van onze huidige schoolgebouwen. Daar waar mogelijk trekken we zowel wat betreft het onderzoek als de te treffen duurzaamheidsmaatregelen samen op met de vier gemeentebesturen.
Binnenklimaat en energiebesparing
Onze (nieuw te bouwen) schoolgebouwen moeten op de eerste plaats goede onderwijskundige functionaliteiten bieden. Daarnaast moet een aangenaam binnenklimaat gekoppeld aan
energiebesparing een zeer belangrijk onderdeel zijn in de integrale huisvestingsplannen (IHP) die we samen met de gemeentebesturen in 2020 gaan opstellen.
Voor de Bosmark wordt een onderzoek uitgevoerd naar de mogelijkheden van het aanbrengen van een zonnestroominstallatie grootverbruik-aansluiting om ook hier het energieverbruik fors terug te brengen en de exploitatie te verlichten. Het ligt in de bedoeling om deze installatie in 2020 gerealiseerd te hebben. Voor dit traject is een subsidie van ongeveer € 250.000 beschikbaar gesteld.
Renovatie
In 2018 hebben VNG en PO-Raad een hoofdlijnenakkoord gesloten over het gezamenlijk verbeteren van de huisvesting van het onderwijs. De uitwerking van dit hoofdlijnenakkoord stokt op dit moment vooral rond het thema renovatie waarvan zowel gemeente als schoolbesturen vinden dat de andere partij verantwoordelijk is voor de kosten van deze voorziening. Voor eind 2022 wordt hierop landelijk niveau geen duidelijkheid verwacht. Gelijktijdig echter zijn wij in gesprek met onze gemeenten over aanpassing van de huisvesting van een aantal van onze scholen waarbij renovatie een rol zou kunnen spelen. Vooruitlopend op mogelijke landelijke regelgeving hierover proberen wij via lokaal maatwerk wel afspraken te maken met de gemeenten om in elk geval noodzakelijke aanpassingen/renovatie aan onze gebouwen snel te kunnen realiseren.
Doordecentralisatie
Overeenkomstig de insteek van de afgelopen jaren blijven wij ons inzetten om doordecentralisatie van de onderwijshuisvesting mogelijk te maken. Wij vinden het principieel onjuist dat de
gemeentebesturen verantwoordelijk zijn voor onze onderwijshuisvesting. Dit past niet in het beleid van Accent. Wij willen zelf verantwoordelijk zijn en zelf kunnen sturen. Onze 4 gemeenten zijn erg terughoudend over de optie doordecentralisatie.
In het najaar van 2019 staat een werkbezoek van OCW en PO-Raad gepland aan Accent om de mogelijkheden van doordecentralisatie verder te verkennen. De uitkomsten van dit werkbezoek zullen worden gebruikt om in 2020 de doordecentralisatiegesprekken met de gemeenten nog steviger te gaan voeren.
Voorfinancieren
Om alvast voor te sorteren op een mogelijke doordecentralisatie hebben wij een verzoek neergelegd bij de gemeente Oost Gelre om voor een beperkte periode van maximaal 5 jaren zelf de
gemeentelijke investering voor vervangende nieuwbouw van de Hoeksteen in Groenlo voor te financieren. Door een eventuele voorfinanciering kan de patstelling over de noodzaak van
vervangende nieuwbouw of grootschalige renovatie van het huidige schoolgebouw van de Hoeksteen Groenlo wellicht worden doorbroken.
MOP (Meerjaren OnderhoudsPlan)
Het bouwtechnisch noodzakelijk onderhoud voor de periode 2018 t/m 2020 is vastgelegd in het actuele MOP. Het MOP bestaat uit de volgende 2 onderdelen Planmatig onderhoud en Preventief onderhoud.
Planmatig onderhoud
Voor de (middel) lange termijn zien we een progressief verloop van de geraamde kosten. De 10-jaarlijkse periode tot 2029 geeft een gemiddeld hoger kostenniveau aan. Het “surplus”
betreft met name de scholen in Aalten die zijn betrokken in het genoemde IHP-traject. Er vanuit gaand dat er in de komende jaren perspectief komt op nieuwbouw rond Hoeksteen Gendringen, Hoeksteen Groenlo, Julianaschool Winterswijk en gedeeltelijk rondom de twee voorgenomen IKC’s in Aalten kan de jaarlijkse dotatie aan de voorziening onderhoud
vooralsnog op het huidige niveau van € 450.000 worden gehandhaafd.
Preventief (contract) en dagelijks onderhoud
De laatste jaren signaleren we hier een stijging van de kosten. Dit wordt veroorzaakt door
Centrale aanpak van alle gebouwafhankelijke kosten. Dit leidt anderzijds tot besparingen in de schoolbegrotingen.
Intensivering van het terreinonderhoud (o.a. valbeveiliging) en aanscherping veiligheidsvoorschriften (installatie en alarmering).
Hiernaast hebben we de afgelopen periode in een aantal scholen door de plaatsing van airco’s het binnenklimaat verbeterd met als neveneffect het verhogen van de uitgaven voor (contract)onderhoud en energie.
De werkzaamheden die in het MOP zijn opgenomen bij de jaarschijf 2020 zullen, na een laatste check of de werkzaamheden bouwtechnisch verantwoord mogelijk toch nog kunnen worden doorgeschoven naar een later uitvoeringsjaar, worden uitgevoerd in 2020.
De focus bij onderwijshuisvesting en beheer in 2020 zullen vooral liggen bij de volgende onderwerpen.
KWS Winterswijk
Het verbeteren van het binnenklimaat in de school (afhankelijk van de uitkomsten van het lopende onderzoek naar de mogelijkheden).
Realisatie IKC Gendringen
Door het vaststellen van het IHP-onderwijs Oude IJsselstreek in voorjaar 2019 heeft de gemeente perspectief geboden voor de realisatie van het IKC Gendringen op korte termijn. De vaststelling door de 3 partners (Essentius, HumanKind en Accent) van de intentieovereenkomst voor de realisatie van dit IKC zit in de afrondende fase.
Na de ondertekening van de overeenkomst wordt het traject tussen partners en de gemeente om snel duidelijkheid te krijgen over de realisatie van het IKC geïntensiveerd met als doelstelling om het IKC zo mogelijk eind 2021 in gebruik te kunnen nemen.
Integraal Huisvestings Plan Onderwijs Winterswijk en Aalten
Winterswijk: Onze hoofdprioriteit voor het IHP Winterswijk is het krijgen van duidelijkheid voor vervangende nieuwbouw binnen 5 jaren van de Julianaschool om samen met een openbare basisschool en wellicht de speciale basisschool een IKC te realiseren op het terrein van het voormalige Belastingkantoor Winterswijk.
Aalten: Doelstelling voor de korte termijn is om de vijf locaties in Aalten-dorpskern binnen enkele jaren om te vormen tot twee volwaardige inclusieve Integrale Kind Centra.
IKC Zuid (Uniek en Groen van Prinsterer.
IKC Noord (Triangel-laag en Triangel-hoog).
Vanuit het principe van het bieden van inclusief onderwijs is de verdere doelstelling om op termijn SBO NieuwHessen te integreren binnen deze twee IKC’s.
Kleinschalige(re) onderwijslocaties in de buitengebieden van Winterswijk en Aalten:
Uitgangspunt hierbij is om de huidige spreiding van de kleine(re) onderwijslocaties in de kleine kernen van Winterswijk en Aalten te handhaven zolang de onderwijskundige kwaliteit is geborgd.
Gecoördineerde inkoop in relatie tot het aanbestedingsbeleid
Voor diverse gecoördineerde inkooptrajecten zal in 2020 externe begeleiding nodig zijn. Dit betreft met name de schoonmaak en sanitaire middelen waarvan de overeenkomst met Visschedijk per 1 september 2020 afloopt. Daarnaast vinden regelmatig minitenders voor de aanschaf van meubilair plaats.
Onderzoek eigenrisicodrager WGA en ZW
Van 2011 tot en met 2013 was Accent eigenrisicodrager voor de WGA (Werkhervatting Gedeeltelijk Arbeidsgeschikten) omdat de premies van private verzekeraars voor Accent lager waren dan de premie van het UWV. Aangezien Accent tegen een minimale premie over kon stappen is Accent sinds 2014 weer aangesloten bij UWV voor de WGA en ZW (Ziektewet).
De laatste jaren is de premie voor Accent bij het UWV toegenomen. Dit komt enerzijds doordat medewerkers de WGA ingestroomd zijn en anderzijds omdat de premies überhaupt gestegen zijn.
Het kan hierdoor weer lonend zijn om eigenrisicodrager te worden. In 2020 gaan we dit onderzoeken.
Onderhoudsvoorziening
Accent heeft haar onderhoudsvoorziening gevormd op basis van de egalisatiemethode. Hierbij worden de benodigde uitgaven voor het onderhoud in de komende tien jaar bij elkaar opgeteld en gedeeld door tien om de jaarlijkse dotatie aan de onderhoudsvoorziening te kunnen bepalen.
Daarnaast wordt gekeken of de onderhoudsvoorziening niet op enig moment negatief wordt.
Accountantskantoren zijn van mening dat deze werkwijze niet conform de voorschriften van de RJ (Raad van de Jaarverslaggeving) is. De onderhoudsvoorziening zou bepaald moeten worden per onderhoudscomponent. Dit kan tot een aanzienlijke verhoging van de benodigde
onderhoudsvoorziening leiden. Momenteel doet een landelijke werkgroep waarin OCW, de accountants en de PO-raad vertegenwoordigd zijn onderzoek hiernaar. Het advies van deze
werkgroep wordt begin 2020 verwacht. Accent zal op basis van dit advies bekijken wat de gevolgen zijn voor haar onderhoudsvoorziening. In de meerjarenbegroting 2020-2024 is de werkwijze nog niet gewijzigd en is de jaarlijkse dotatie van € 450.000 per jaar gehandhaafd.
Indicator reserve
De hoogte van de reserves in het onderwijs is in de politiek regelmatig onderwerp van gesprek. Als reserves hoger zijn dan noodzakelijk blijft geld op de plank liggen en wordt niet ingezet voor het onderwijs. Accent hanteert beleid om het financieel surplus te besteden aan het onderwijs en de financiële buffer beperkt te houden tot hetgeen noodzakelijk is conform de risico-analyse.
OCW is bezig te onderzoeken welke indicator het best gehanteerd kan worden om de reserve te bepalen en wat de signaleringswaarde hiervan moet zijn. De uitkomsten van dit onderzoek worden in de loop van 2020 verwacht. Tot die tijd hanteert Accent de definitie van Verus voor de financiële buffer: eigen vermogen -/- materiële vaste activa.
B. BEGROTING 2020 IN CIJFERS
1. Uitgangspunten en aannames bij meerjarenbegroting 2020-2024
De bekostiging is gebaseerd op de actuele regeling personele bekostiging 2019-2020 van oktober 2019 en de actuele Regeling materiële bekostiging 2020 van september 2019.
Per 1 maart 2019 is de vorige CAO afgelopen. Op dit moment is nog steeds geen nieuwe CAO afgesloten. De onderhandelingen met de bonden worden binnenkort hervat. Op basis van informatie van de PO Raad gaan we in de begroting uit van een CAO-stijging van 2,3%. De dekking hiervan is reeds verwerkt in de bovengenoemde actuele regeling personele bekostiging 2019-2020.
Aan het eind van schooljaar vindt jaarlijks indexatie plaats van de personele bekostiging. Voor schooljaar 2019-2020 is een indexatie van 1,0% begroot. Vervolgens is uitgegaan van een verhoging van de lumpsum personeel van schooljaar 2020-2021 en verder met 2%.
Met ingang van het schooljaar 2018-2019 wordt extra bekostiging ontvangen op basis van het aantal leerlingen om de werkdruk op scholen te verminderen. Deze middelen worden geheel naar de scholen gealloceerd en in samenspraak met het schoolteam besteed. In de
meerjarenbegroting is uitgegaan van volledige besteding van deze middelen.
De geldmiddelen Passend Onderwijs die ontvangen worden van de twee
samenwerkingsverbanden waarvan we deel uit maken, worden verdeeld over de scholen. Dit vindt plaats op basis van een bedrag van € 100 per leerling en een bedrag € 4.000 per leerling voor extra ondersteuning van leerlingen die dit nodig hebben. Jaarlijks wordt geïnventariseerd welke leerlingen hiervoor in aanmerking komen.
De basis voor de meerjarenbegroting zijn de leerlingaantallen. Het werkelijke aantal leerlingen per 1 oktober 2018 respectievelijk 1 oktober 2019 bepaalt de bekostiging voor het schooljaar 2019-2020 respectievelijk 2020-2021. De bekostiging van de schooljaren erna is gebaseerd op de verwachte leerlingaantallen op teldatum 1 oktober 2020 en verder. De meerjarenbegroting is gebaseerd op de prognoses van de schooldirecteuren.
Aantal leerlingen op teldatum
werkelijk 01-10-2017
werkelijk 01-10-2018
werkelijk 01-10-2019
prognose 01-10-2020
prognose 01-10-2021
prognose 01-10-2022
prognose 01-10-2023 Accent totaal 3.126 3.005 2.927 2.857 2.778 2.706 2.674 nieuwHessen (sbao) 102 93 82 80 79 78 77 regulier basisonderwijs 3.024 2.912 2.845 2.777 2.699 2.628 2.597
jaar op jaar procentueel -1,4% -3,9% -2,6% -2,4% -2,8% -2,6% -1,2%
jaar op jaar absoluut verschil 44- 121- 78- 70- 79- 72- 32-
2. Begroting 2020
In onderstaande tabel is de winst- en verliesrekening weergegeven inclusief resultaatbestemming.
Het totaal resultaat bedraagt € 724.300 negatief en bestaat uit een negatief resultaat van
€ 476.100 centraal en een negatief resultaat van € 248.200 bij de scholen. De reserve van Accent is groot genoeg om dit negatieve resultaat te kunnen financieren. Dit wordt verder toegelicht in hoofdstuk B.5.
Begroting Begroting Begroting
2020 2019 2018
(x € 1.000) Centraal Scholen Totaal Totaal Totaal
Baten 4.248 16.036 20.285 19.966 19.231 Lasten 4.733 16.285 21.017 20.559 19.599
Saldo baten en lasten 484- 248- 733- 593- 368-
Financiële baten en lasten 8 - 8 12 25
Resultaat 476- 248- 724- 581- 343-
Resultaatbestemming centraal Reguliere exploitatie 107- 78- 78
Bestemmingreserves verbouw en meubilair 52- 61- 77-
Bestemmingsreserve Professionalisering 71-
Bestemmingreserves buiteninrichting 17- 17- 17-
Overdracht reserves scholen voor mop, ict 166- 133- 75-
Baten samenwerkingsverbanden vorig jaar 45- 77-
Allocatie middelen passend onderwijs 83
Benutting financieel surplus 135- 210- 251-
Resultaat centraal 476- 461- 490-
Resultaatbestemming scholen Reguliere exploitatie 146 111 179
Allocatie middelen passend onderwijs 83-
Benutting financieel surplus 394- 149- 33-
Resultaat scholen 248- 121- 147
Centraal
Het negatieve resultaat van centraal van € 476.100 is als volgt opgebouwd:
-/- € 134.500 benutting financieel surplus:
o € 100.000 uitgaven voor kwaliteitsimpulsen huisvesting bij de KWS (klimaat) en Triangel (IKC-vorming);
o de in 2017 aangeschafte extra touchscreens en zonnepanelen leiden nog twee jaar tot jaarlijks € 34.500 extra afschrijvingslasten.
-/- € 52.100 onttrekking uit de bestemmingsreserve verbouw.
-/- € 17.100 onttrekking uit de bestemmingsreserve buiteninrichting.
-/- € 165.500 wordt gedekt doordat scholen vanuit hun reserves geld overdragen naar centraal voor uitgaven die gedaan zijn vanuit het (MOP) Meerjaren OnderhoudsPlan en ICT. Voorbeelden hiervan zijn bijdragen aan verbouwingen en extra investeringen in ICT.
-/- € 106.900 resultaat van de reguliere exploitatie. Dit wordt onttrokken aan de algemene reserve.
Accent wordt geconfronteerd met de financiële gevolgen van de daling van de leerlingaantallen. De baten ter dekking van de kosten van de centrale voorzieningen nemen af terwijl de kosten van de centrale voorzieningen gelijk blijven of zelfs toenemen. De kosten nemen bijvoorbeeld toe door nieuwe wetgeving (AVG, wijzigingen bij het Participatiefonds) en toegenomen kosten voor professionalisering (internationalisering, bezoldiging Raad van Toezicht, ambtelijk secretaris voor de GMR, begeleidingskosten nieuwe medewerkers). Daarnaast is sprake van remanentiekosten.
Remanentie van kosten betekent het verschil tussen snel teruglopende baten en relatief langzaam teruglopende lasten plus extra kosten voor aanpassingsstrategieën (frictiekosten). Een goed voorbeeld hiervan zijn de schoonmaakkosten. De schoonmaakkosten stijgen als gevolg van prijsstijging bij de leverancier, terwijl het nauwelijks voorkomt dat minder schoongemaakt wordt ondanks het lagere leerlingaantal.
Tot slot wordt de per schooljaar 2018-2019 ingevoerde bekostiging voor verlaging van de werkdruk geheel naar de scholen gealloceerd ter besteding door de schoolteams. Dit betreft € 225,- per leerling en wordt voor een groot deel ingezet voor extra personeel. De kosten van de centrale voorzieningen nemen hierdoor toe (bijvoorbeeld meer vervangingskosten, kosten ouderschapsverlof) terwijl dus de allocatie naar centraal niet toegenomen is.
In de begroting van 2020 is een verplaatsingsdoelstelling voor het Matchpoint Vervangingen
opgenomen van ongeveer 5 fte. Gezien de vacatures bij de scholen, verwacht natuurlijk verloop en de aanwezige flexibele schil (18 fte) is invulling van deze doelstelling realistisch.
Scholen
Het negatieve resultaat van de scholen van € 248.200 wordt veroorzaakt door:
-/- € 394.200 benutting financieel surplus. De scholen besteden dit surplus onder andere aan extra ondersteuning bij instroom van kleuters, tijdelijke extra inzet bij daling van leerlingen (de formatie wordt met ingang van het nieuwe schooljaar aangepast) en onderwijs aan nieuwkomers.
+ € 146.000 resultaat van de reguliere exploitatie.
In de vorige meerjarenbegroting 2019-2022 was voor 2020 een negatief resultaat van € 383.600 begroot. De huidige begroting 2020 is € 340.700 meer negatief door met name een hogere benutting van het financieel surplus. In de meerjarenbegroting 2019-2022 werd voor 2020 € 34.500 begroot en laste van het financieel surplus. In de huidige meerjarenbegroting 2020-2024 is in 2020 € 528.700 begroot ten laste van het financieel surplus. De ervaring leert dat de behoefte aan het benutten van het financieel surplus pas kort van tevoren concreet wordt.
3. Meerjarenbegroting 2020-2024
Alle scholen hebben een nieuwe meerjarenbegroting 2020-2024 opgesteld. Deze leiden samen met de meerjarenbegroting voor de centrale voorzieningen tot de totale meerjarenbegroting 2020-2024 van Accent. Hieronder is de meerjarenbegroting tot en met 2024 inclusief resultaatbestemming weergegeven:
Meerjarenbegroting (x € 1.000) 2020 2021 2022 2023 2024
Baten 20.285 19.724 19.328 19.034 18.913
Lasten 21.017 20.062 19.453 19.178 19.088
Saldo baten en lasten 733- 338- 125- 144- 175- Financiële baten en lasten 8 6 4 0 0 Resultaat 724- 332- 121- 144- 175-
Resultaatbestemming centraal (x € 1.000) 2020 2021 2022 2023 2024 Reguliere exploitatie 107- 32 39 1- 36 Bestemmingreserves verbouw en meubilair 52- 35- 14- 13- 13- Bestemmingsreserve Professionalisering - - - - - Bestemmingreserves buiteninrichting 17- 17- 15- - - Overdracht reserves scholen voor mop, ict 166- 79- 65- 42- 23- Baten samenwerkingsverbanden vorig jaar - - - - - Allocatie middelen passend onderwijs - - - - - Benutting financieel surplus 135- 35- 6- 6- 6- Resultaat centraal 476- 134- 61- 62- 7-
Resultaatbestemming scholen (x € 1.000) 2020 2021 2022 2023 2024 Reguliere exploitatie 146 199- 60- 82- 168- Allocatie middelen passend onderwijs - - - - - Benutting financieel surplus 394- - - - - Resultaat scholen 248- 199- 60- 82- 168-
De resultaten zijn alle jaren negatief. In hoofdstuk B.5 wordt uitgelegd dat dit financieel haalbaar is door de benutting van het financieel surplus.
In de exploitatie van centraal is een taakstellende bezuiniging opgenomen van € 70.000 in 2021 en
€ 140.000 jaarlijks met ingang van 2022. Daarnaast hebben we in de meerjarenbegroting 2020-2024 reeds fors op kosten bezuinigd bijvoorbeeld door meer dingen zelf te gaan doen in plaats van met externe inhuur. Ervan uitgaande dat we het huidige centrale voorzieningenniveau willen handhaven, zal deze taakstellende bezuiniging ingevuld worden door een aanpassing van de allocatie van scholen naar centraal. Dit wordt in de volgende meerjarenbegroting 2021-2025 verwerkt.
De exploitatie van de scholen is alle jaren negatief. De scholen beschikken over een reserve die ze eenmalig kunnen investeren in het onderwijs. De komende jaren zullen de scholen deze reserves daadwerkelijk inzetten, veelal doordat de formatie langzamer teruggebracht wordt dan de daling van de leerlingaantallen vereist. We monitoren dat iedere school de begroting weer sluitend heeft als de reserves geheel besteed zijn.
Diverse scholen hebben verplaatsingsdoelstellingen opgenomen om de formatie passend te houden bij de dalende leerlingaantallen. Het is de verwachting dat deze verplaatsingen door vacatures op andere scholen en natuurlijk verloop (pensioneringen, minder werken na zwangerschap)
gerealiseerd kunnen worden.
In de vorige meerjarenbegroting 2019-2022 was voor 2021 en 2022 een positief resultaat van respectievelijk € 63.700 en € 68.400 begroot. Er was toen niet uitgegaan van het besteden van de reserves van de scholen in meerjarig kader.
4. Investeringen in 2020-2024
In 2020 is een totale investering begroot van € 635.600. Dit is € 20.700 meer dan vorig jaar nog opgenomen was in de meerjarenbegroting voor 2020. Het verschil zit met name in de
investeringsbegroting van meubilair. De KWS heeft een deel van haar begrote investeringen in meubilair een jaar doorgeschoven (€ 65.000). De Groen van Prinsterer gaat in kleutermeubilair investeren hetgeen nog niet begroot was (€ 35.000).
2018 2019 2020 2021 2022 2023 2024
(x € 1.000) realisatie begroting
Gebouwen en terreinen - - - -
ICT 169 177 253 320 603 526 175
Meubilair 131 411 165 54 20 - -
Overige inventaris 80 100 50 12 - - -
Leermiddelen 144 192 169 91 94 13 13
Totaal investeringen 524 880 636 477 717 539 188
Voor ICT is in 2020 € 252.500 aan investeringen begroot. Het bedrag voor jaarlijkse aanschaf van leerling devices is verhoogd van € 111.500 tot € 202.000 om het toegenomen gepersonaliseerd onderwijs te ondersteunen. Daarnaast is € 40.500 begroot voor de vervanging van laptops van de schooldirecteuren, het bestuursbureau en de OPD. Voor onderhoud aan de netwerkinfrastructuur is
€ 10.000 opgenomen.
De vervanging van de desktops (€ 135.000) is uitgesteld tot 2021. Verder is in 2021 € 175.000 begroot voor de jaarlijkse aanschaf van leerling devices en € 10.000 voor onderhoud aan de
netwerkinfrastructuur. In 2022 is naast de investering in leerling devices (€ 175.000), de vervanging van het eerste deel van de touch screens (€ 285.200), vervanging van de netwerkinfrastructuur (€ 110.000) en vervanging van de laptops van de ib’ers (€ 33.000) begroot. Ook in 2023 wordt het nodige in ICT geïnvesteerd. Het betreft de investering in leerling devices (€ 175.000), de vervanging van de rest van de touch screens (€ 285.200), vervanging van de laptops van de schooldirecteuren, bestuursbureau en OPD (€ 40.500) en vervanging van de leskisten (€ 25.000). In 2024 staat alleen de jaarlijkse aanschaf van leerling devices op de planning (€ 175.000).
De begrote investeringen in overige inventaris van € 50.000 in 2020 betreffen met name een
buitenberging bij IKC UnieK (doorschoven uit 2019) en buitenspeeltoestellen bij de Bontebrugschool.
Er is geen extra jaarlijkse investering in zonnepanelen meer opgenomen (voorheen jaarlijks
€ 50.000) omdat een bijdrage vanuit TWAO verwacht wordt, gebruik gemaakt kan worden van subsidies en jaarlijks € 50.000 voor duurzaamheid in het Meerjaren OnderhoudsPlan is opgenomen.
Investeringen in leermiddelen (methodes) worden door de jaren heen lager wegens de overgang naar gedigitaliseerd onderwijs. De uitgaven hiervoor worden in de exploitatie verantwoord omdat dit veelal jaarlijkse licenties betreft.
5. Balans en financiële kengetallen
5.1 Balans
Na een aantal jaren van toename van de materiële activa nemen de materiële vaste activa sinds 2017 in omvang af. De jaarlijkse afschrijvingskosten zijn hoger dan de investeringen.
De financiële vaste activa worden in 2020 (terugvordering transitievergoeding en aflossing obligatie) en in 2022 (aflossing obligatie) geheel afgebouwd. De vorderingen zijn gelijk verondersteld aan eind 2018. De liquide middelen zijn een resultante en nemen af door de begrote negatieve resultaten. In 2024 stijgen de liquide middelen weer door een lager bedrag aan begrote investeringen ten opzichte van voorgaande jaren.
Aan de passivazijde van de balans daalt de algemene reserve door de begrote negatieve resultaten als gevolg van de benutting van het financieel surplus. De omvang van de publieke
bestemmingsreserve daalt als gevolg van de onttrekkingen voor de desbetreffende doelen tot nihil in 2022. De private bestemmingsreserve is ontstaan door het saldo van de bankrekeningen van de scholen en het verkoopresultaat van de woningen.
( x € 1.000) 2018 2019* 2020** 2021** 2022** 2023** 2024**
ACTIVA Vaste activa
Immateriële vaste activa - - - - - - - Materiële vaste activa 3.427 3.416 3.230 2.955 2.936 2.768 2.284 Financiële vaste activa 594 394 199 99 100 - - Totaal vaste activa 4.021 3.810 3.429 3.054 3.036 2.768 2.284 Vlottende activa
Voorraden - - - - - - - Vorderingen 1.257 1.257 1.257 1.257 1.257 1.257 1.257 Liquide middelen 3.639 3.070 2.653 2.665 2.603 2.658 2.852 Vlottende activa 4.896 4.326 3.910 3.922 3.860 3.915 4.109 TOTAAL ACTIVA 8.917 8.137 7.339 6.976 6.896 6.683 6.393
PASSIVA Eigen vermogen
Algemene reserve 5.357 4.548 3.872 3.570 3.460 3.310 3.129 Bestemmingsreserve publiek 187 109 54 17 - - - Bestemmingsreserve privaat 518 524 531 537 543 550 556 Bestemmingsfonds publiek - - - - - - - Bestemmingsfonds privaat - - - - - - - Totaal eigen vermogen 6.063 5.181 4.457 4.124 4.004 3.860 3.685 Voorzieningen 891 1.037 963 933 973 904 789 Langlopende schulden - - - - - - - Kortlopende schulden 1.963 1.919 1.919 1.919 1.919 1.919 1.919 TOTAAL PASSIVA 8.917 8.137 7.339 6.976 6.896 6.683 6.393
* prognose 2019
** meerjarenbegroting 2020-2024
De voorzieningen bestaan uit de onderhoudsvoorziening, de voorziening jubilea en sinds kort de voorziening duurzame inzetbaarheid. We hebben voor de bepaling van de omvang van de onderhoudsvoorziening nog geen rekening gehouden met wijzigingen als gevolg van nadere wetsvoorschriften. De omvang van de voorzieningen fluctueert afhankelijk van de geplande werkzaamheden in het MOP (Meerjaren OnderhoudsPlan).
De kortlopende schulden zijn gelijk aan 2019 verondersteld.
5.2 Financiële kengetallen
Sinds september 2016 hanteert de Onderwijsinspectie onderstaande set kengetallen. In een bijlage is de definitie van de kengetallen weergegeven. De verwachte ontwikkeling van de kengetallen in de komende jaren is als volgt:
De uitkomsten van de kengetallen dalen over de jaren heen door de begrote negatieve resultaten. Alleen het kengetal rentabiliteit wijkt af van de signaleringswaarden van de Onderwijsinspectie. De Onderwijsinspectie maakt een opmerking als de rentabiliteit drie jaar opeenvolgend negatief is. Dit is in de jaren 2019 tot en met 2024 het geval. De negatieve rentabiliteit is een gevolg van de benutting van het financieel surplus. In gesprek met de Inspectie wordt dit door het CvB beargumenteerd en onderbouwd.
De financiële buffer is geen onderdeel meer van de set kengetallen van de Onderwijsinspectie maar wordt wel door ons gemonitord. Sinds vorig jaar maken we gebruik van de definitie van Verus van de financiële buffer: eigen vermogen -/- (materiële vaste activa exclusief
gebouwen). Dit kengetal kan op ieder moment aan de hand van de balans en de winst- en verliesrekening berekend worden. Overigens zal de Onderwijsinspectie naar verwachting in het voorjaar 2020 met een nieuw kengetal komen om de reserves van schoolbesturen te monitoren.
Toezicht Inspectie 2018 2019* 2020** 2021** 2022** 2023** 2024**
solvabiliteit 0,78 0,76 0,74 0,72 0,72 0,71 0,70
liquiditeit 2,49 2,25 2,04 2,04 2,01 2,04 2,14
huisvestingsratio 0,08 0,09 0,08 0,08 0,08 0,08 0,08
weerstandsvermogen 0,30 0,26 0,22 0,21 0,21 0,20 0,19
rentabiliteit 1,4% -2,9% -3,6% -1,7% -0,6% -0,8% -0,9%
* prognose 2019
** meerjarenbegroting 2020-2024
bedragen x € 1.000 2018 2019* 2020** 2021** 2022** 2023** 2024**
eigen vermogen 6.063 5.181 4.457 4.124 4.004 3.860 3.685 -/- mva (excl. gebouwen) 2.843 2.886 2.753 2.512 2.528 2.395 1.945 financiële buffer (x € 1.000) 3.219 2.295 1.704 1.612 1.476 1.465 1.740 waarvan nodig voor calamiteiten 1.356 1.356 1.356 1.356 1.356 1.356 1.356 --> financieel surplus 1.863 939 348 256 120 109 384
AccentScholengroep heeft al langere tijd een grotere financiële buffer dan vereist volgens de risico- analyse die jaarlijks uitgevoerd wordt en kent daarmee een zogenaamd financieel surplus. In de meerjarenbegroting 2020-2024 zijn diverse plannen opgenomen om dit financieel surplus te benutten.
Bijlage bij Begroting in cijfers 2020: Definitie financiële kengetallen
Voor het toezicht op de financiële continuïteit van onderwijsinstellingen hanteert de inspectie vanaf september 2016 de volgende kengetallen:
Kengetal Berekening Signalerings-
waarde
Solvabiliteit:
Geeft inzicht in de mate waarin
instellingen/besturen op langere termijn kunnen voldoen aan hun verplichtingen.
(eigen vermogen + voorzieningen) / totaal passiva
< 0,30
Liquiditeit:
Geeft inzicht in de mate waarin
instellingen/besturen op korte termijn (<1 jaar) kunnen voldoen aan hun verplichtingen.
vlottende activa / kortlopende schulden
< 0,75
Huisvestingsratio:
Geeft inzicht in het relatieve aandeel van huisvestingslasten ten opzichte van de totale lasten.
(huisvestingslasten + afschrijvingen gebouwen en terreinen) / totale lasten
> 0,10
Weerstandsvermogen:
Geeft inzicht in vrije vermogen voor het opvangen van eventuele calamiteiten.
eigen vermogen / totale baten
< 0,05
Rentabiliteit:
Geeft inzicht in de mate waarin baten en lasten elkaar in evenwicht houden.
saldo baten en lasten / totale baten inclusief financiële baten
3-jarig < 0 2-jarig < -5%
1-jarig < -10%
C. BEGROTING IN BELEIDSKADERS 2020
1. Financieel beleid
De begroting 2020-2024 is gebaseerd op het OCW-voorschrift jaarverslaggeving voor de sector Primair Onderwijs en op de uitgave Bekostigingsstelsel Basisonderwijs, programma’s van eisen voor het jaar 2020.
De totale bekostiging van het Ministerie van OCW bestaat uit een aantal verschillende budgetten, zoals lumpsumvergoeding Personeel en lumpsumvergoeding Materiële instandhouding.
Sommige vergoedingen c.q. budgetten hebben het karakter van een kalenderjaarvergoeding, andere een schooljaarvergoeding. Sinds 2016 hanteert AccentScholengroep weer een planning en control cyclus op kalenderjaren.
De personele inkomsten zijn gebaseerd op de lumpsumvergoeding personeel schooljaar 2019-2020 op basis van de beschikkingen van oktober 2019. Hierbij wordt uitgegaan van de laatst bekende gemiddelde gewogen leeftijd (GGL), zoals vastgesteld tijdens de jaarrekeningcontrole 2018.
De vergoeding voor materiële instandhouding wordt jaarlijks aangepast om de prijsveranderingen op te vangen. Daarbij wordt uitgegaan van het prijsstijgingspercentage volgens de Macro Economische Verkenningen. In de begroting 2020 en verder zijn de tarieven gehanteerd van de reeds vastgestelde materiële instandhouding 2020.
De volgende personele componenten komen voor rekening van centraal en worden niet ten laste gebracht van de schoolbegrotingen: vervangingskosten bij ziekte, zwangerschap en CAO-verlof (behalve de eerste twee dagen van overig verlof), ouderschapsverlof, BAPO/duurzame
inzetbaarheid, jubilea, arbodienstverlening, spaarverlof, re-integratietrajecten, werving en
selectie, jubileumgratificaties, personeelszorg (waaronder lief en leed), integraal personeelsbeleid, Accent Onderwijsdag, DirecteurenTweeDaagse, outplacement, ontslagprocedures, wachtgeld, coördinatie en loonkosten ICT, RI & E trajecten, AccentAcademie, vertrouwenspersoon, de Orthopedagogische Dienst en de GOVAK-aansluiting. Sinds 2020 komt daar de bezoldiging van de RvT, de ambtelijk secretaris van de GMR en de aansluiting bij WW Plus voor de uitvoering van de bovenwettelijke regeling bij. Vanaf 2021 is een bijdrage verschuldigd aan uitkeringen die voorheen op het Participatiefonds verhaald konden worden.
Met het bovenstaande worden alle mogelijke personele risico’s op centraal niveau gelegd. Om deze componenten te kunnen bekostigen wordt een deel van de rijksbijdragen gealloceerd naar centraal en de OPD. Het betreft 80,0% van de materiële instandhouding, 54,5% van de bekostiging
personeels- en arbeidsmarkbeleid (exclusief bekostiging werkdrukvermindering) en 6,0% van de lumpsumvergoeding personeel.
Het materiële uitgavenpatroon van scholen wordt bepaald door beïnvloedbare en niet-
beïnvloedbare kosten. Vooral de niet-beïnvloedbare kosten kunnen de scholen voor grote financiële problemen zetten. Daarnaast worden gebouwafhankelijke zaken steeds meer centraal
gecoördineerd. AccentScholengroep heeft daarom met ingang van 2018 alle gebouwafhankelijke componenten overgeheveld van de schoolbegrotingen naar de centrale begroting, op het klusbudget en tuinonderhoud na. Dit geldt zowel voor de baten (zoals medegebruik en bijdragen van
gemeenten) als voor de huisvestingslasten. De allocatie van de bekostiging van de scholen naar centraal is hierop aangepast. Voor Accent-totaal heeft deze overheveling van kosten geen effect op het resultaat en voor de resultaten per school beperkt dit zich tot minimale bedragen.
Het gaat om de volgende uitgaven die centraal worden gedragen: het planmatig onderhoud (groot en jaarlijks onderhoud waaronder inspecties van technische installaties en liften), pleinonderhoud, onderhoud van de zandbakken inclusief verversing, vervanging van het kunstgras, het onderhoud van de ondergrond en valbeveiliging bij speeltoestellen, aanpassingen aan huisvesting in verband met passend onderwijs, geld voor de arbeidsmarktmiddelen voor het primair onderwijs en voor de vakbondsfaciliteiten (Govak-middelen) en de kosten van vaste telefonie.
De kosten van de volgende zaken zijn al eerder gecentraliseerd en vallen niet onder de
verantwoordelijkheid van de afzonderlijke scholen: ICT infrastructuur, werkomgeving en beheer, verzekeringen, administratie- en beheerlasten, GMR faciliteiten en vermogensbeheer.
2. Beleidsafspraken
Accent heeft als doelstelling om beschikbare middelen zoveel mogelijk ten goede te laten komen van het onderwijs. Door de wijziging in de allocatie van huisvesting-gerelateerde middelen van decentraal naar centraal wordt het financieel risico van de scholen kleiner. De scholen kunnen hierdoor een kleinere reserve als % van de jaarlijkse baten aanhouden dan voorheen voorgeschreven werd. Tot en met 2017 bedroeg de schoolreserve gemiddeld 6% van de jaarlijkse baten van de schoolbegroting. De vereisten met betrekking tot de omvang van de algemene reserve van de scholen zijn vanaf januari 2018:
De reserve van iedere school is gemiddeld over drie jaar minimaal € 0;
Er is sprake van een bandbreedte: de reserve als percentage van de jaarlijkse baten blijft tussen de -3% en +3%.
Ten aanzien van de jaarlijkse begrotingen worden overschrijdingen zonder voorafgaande toestemming niet toegestaan. Indien de begroting van een school negatief sluit is hiervoor, na argumentatie van de schooldirecteur, toestemming verleend door het College van Bestuur.
Budgetbewaking is een verantwoordelijkheid van de schooldirecteuren. Het College van Bestuur toetst op basis van ontvangen rapportages van CABO.
Het opheffen van niet-efficiënte situaties in de huisvesting van scholen (met name dislocatie en leegstand) is op onderwijskundige en materiële gronden een continu aandachtspunt.
3. Risicoparagraaf
De administratieve organisatie van AccentScholengroep is goed op orde. Belangrijke onderdelen hiervan zijn de procuratieregeling (wie mag tot welk bedrag verplichtingen aangaan) en de planning en controlcyclus (van het opstellen van een begroting tot de bewaking ervan).
Alle financiële risico’s die de afzonderlijke scholen kunnen oplopen, worden op bovenschools (centraal) niveau gedragen en zijn met de vorming van reserves, voorzieningen en het afsluiten van verzekeringen in voldoende mate afgedekt.
De volgende voorzieningen zijn getroffen: voorziening jubilea, voorziening duurzame inzetbaarheid en onderhoudsvoorziening.
De volgende (Bestemmings-)reserves zijn gevormd:
Algemene reserve (in principe vrij beschikbaar).
Bestemmingsreserve voor verbouw van scholen. Hiertoe wordt de eventuele bijdrage vanuit de scholen direct overgeheveld naar centraal. Afschrijving vindt vervolgens centraal plaats zodat de scholen er geen rekening meer mee hoeven te houden in hun exploitatie.
Bestemmingsreserve voor de afschrijving van buiteninrichting. De afschrijving vindt op dezelfde wijze plaats als hierboven beschreven.
Bestemmingsreserve privaat: opgebouwd met de saldi van de schoolgeldrekeningen en de verkoopopbrengsten van woningen.
Elke organisatie heeft een financiële buffer nodig om calamiteiten te kunnen opvangen en continuïteit te waarborgen. AccentScholengroep houdt jaarlijks een risicoworkshop waarin de risico’s geïdentificeerd worden. Het deel van de risico’s dat niet beheerst wordt, wordt
gekwantificeerd. Uit de laatste risicoworkshop van begin 2019 is een benodigde financiële buffer van € 1.356.250 gebleken. Deze financiële buffer is aanwezig.
4. Vermogensbeheer
Het vermogensbeheer wordt uitgevoerd op basis van het Treasurystatuut door de controller onder verantwoordelijkheid van het College van Bestuur. Het Treasurystatuut is per juli 2019 aangepast omdat de tijdshorizon van de kasstroomprognose van vier naar vijf jaar verlengd is.
De effectenportefeuille is in lijn met de regeling beleggen, lenen en derivaten OCW 2016 en eenvoudig te beheren.
De laatste jaren is de rente op de geldmarkten alleen maar gedaald. Hierdoor zijn er geen producten beschikbaar die én aan de regeling beleggen, lenen en derivaten OCW 2016 voldoen én extra rente opleveren ten opzichte van de rente op de vrij beschikbare spaarrekeningen. Gevolg hiervan is dat de vrijgekomen gelden uit de afgeloste obligaties niet herbelegd worden en het saldo op de beleggersrekening toegenomen is ten koste van de financiële vaste activa. Door de lage spaarrente is het rendement op het vermogen vrijwel nihil geworden.
Bestuursgegevens
Naam bestuur: Stichting Accent
Bestuursnummer: 41787
Inschrijvingsnummer KvK: 09177747
Raad van Toezicht in 2019
Voorzitter: Mevrouw G.H. Hoornenborg
Overige leden: De heer J.H.M. van de Noort
Mevrouw W.F. Boland De heer J.H. Rademaker De heer H.B. Prange
College van Bestuur
Voorzitter: Mevrouw H.J. van Schilt-Kuenen
Lid: De heer P.J.M. Putman
Scholen
Naam: Speciale basisschool nieuw Hessen
Adres: Hessenweg 4
Postcode/plaats: 7121 MG Aalten
Directeur: Dhr. G. Hebbink
Brinnummer: 02WC
Naam: De Hoeksteen
Adres: Biss Philip Roveniusstraat 8
Postcode/plaats: 7141 KS Groenlo
Directeur: De heer J.W. Duenk
Brinnummer: 04RJ
Naam: Koningin Wilhelmina School
Adres: Burgemeester van Nispenstraat 36
Postcode/plaats: 7103 WJ Winterswijk
Directeur: De heer P. Mokkink
Brinnummer: 04VW
Naam: Bontebrugschool
Adres: Bontebrug 52
Postcode/plaats: 7064 LM Silvolde
Directeur: De heer J. van Essen
Brinnummer: 04WR
Naam: CBS Barlo
Adres: Markerinkdijk 18
Postcode/plaats: 7122 RK Aalten
Directeur: De heer G.J. Houwers
Brinnummer: 05LR
Naam: De Klimop
Adres: Schooldijk 21
Postcode/plaats: 7122 LX Lintelo
Directeur: Mevrouw M. Hebbink-Kuenen
Brinnummer: 05QO
Scholen (vervolg)
Naam: Knienenbult
Adres: Stompdijk 3
Postcode/plaats: 7054 AT Westendorp
Directeur: Mevrouw E. Hupkes
Brinnummer: 05UK
Naam: De Hoeksteen
Adres: Oosterstraat 4
Postcode/plaats: 7081 DP Gendringen
Directeur: Mevrouw M. Klumpenhouwer
Brinnummer: 06UI
Naam: 't Möllenveld
Adres: Haartseweg 12a
Postcode/plaats: 7121 KZ Haart
Directeur: Mevrouw D. ten Dolle
Brinnummer: 06ZL
Naam: De Bataaf
Adres: Hortensialaan 18d
Postcode/plaats: 7101 XB Winterswijk
Directeur: Mevrouw I. Dragt
Brinnummer: 07OM
Naam: Basisschool Emma
Adres: Vredenseweg 170
Postcode/plaats: 7113 AE Winterswijk
Directeur: Mevrouw D. ten Dolle
Brinnummer: 08BP
Naam: 't Warmelinck
Adres: Kruisdijk 17
Postcode/plaats: 7122 JX IJzerlo
Directeur: Mevrouw M. Hebbink-Kuenen
Brinnummer: 08BQ
Naam: IKC UnieK
Adres: Vondelstraat 11a
Postcode/plaats: 7121 VB Aalten
Directeur: Mevrouw M. Willemsen
Brinnummer: 08CY
Naam: Gr. van Prinstererschool
Adres: Ludgerstraat 86
Postcode/plaats: 7121 EM Aalten
Directeur: De heer A.M. Smit
Brinnummer: 08RL
Naam: De Meeander
Adres: Hofskampstraat 25
Postcode/plaats: 7051 DM Varsseveld
Directeur: Mevrouw P. Bruijl-Brons
Brinnummer: 08WG
