Concept
Colofon
Uitgave: Gemeente Oss, Stadsbeleid
Redactie: Joyce Bergmans, projectleider Gemeente Oss Uitgave: februari 2011
Inhoudsopgave
Voorwoord 3
Leeswijzer 4
1. Inleiding 5
1.1. Achtergrond 5
1.2. Resultaten 5
1.3. Proces 6
2. Wijkschets Centrum, Krinkelhoek, Mettegeupel 10
2.1. Inwoners 11
2.2. Ruimtelijk beeld 12
2.3. Woningen 15
2.4. Leefbaarheid en veiligheid 15
2.5. Verkeer en vervoer 16
2.6. Werk en inkomen 18
2.7. Onderwijs en scholen 18
2.8. Sport en recreatie 18
2.9. Overige welzijnsorganisaties en sociale voorzieningen 19
2.10. Bedrijvigheid 20
3. Toekomstvisie CKM 22
3.1. Visie CKM 2025 22
3.2. Kaders, randvoorwaarden en aandachtspunten 22
3.3. Hoofdpunten 23
3.3.1. Wonen 24
3.3.2. Ontmoeten 27
3.3.3. Groene leefomgeving 29
3.3.4. Schone leefomgeving 30
3.3.5. Veilige leefomgeving 31
3.3.6. Toegankelijke voorzieningen 32
3.3.7. Plezierig recreëren 34
3.3.8. Verkeer en mobiliteit 37
3.4. Belangrijke ontwikkelingen 40
4. Uitvoeringsparagraaf 41
4.1. Uitvoering activiteiten 41
4.2. Financiële dekking 41
4.3. Actielijst 43
Bijlage 47
Bronnen 49
Een plezierige wijk om te wonen, werken en recreëren
Centrum, Krinkelhoek, Mettegeupel is een groene, ruime wijk met veel voorzieningen. Dat maakt het een plezierige wijk om te wonen, werken en recreëren. Dat merkten we ook bij het maken van het wijkplan. De bewoners zijn over het algemeen zeer tevreden over hun wijk. Dat betekent niet dat er geen wensen meer over zijn. Integendeel. Met elkaar willen we voor Centrum, Krinkelhoek,
Mettegeupel de huidige kwaliteit vasthouden en waar mogelijk verbeteren.
Wat zijn uw wensen voor de toekomst? Met deze vraag zijn we de wijk ingegaan. Dat leverde veel op.
Om alle wensen en behoeften voor Centrum, Krinkelhoek, Mettegeupel te leren kennen, hebben we op verschillende manieren naar de wijk gekeken. Bijvoorbeeld vanuit onderwijs, werken, veiligheid of verkeer. Mensen in deze wijk voelen zich heel betrokken bij hun wijk. Ik ben trots op deze bewoners.
Ze maken dat deze wijk een krachtige wijk is. En ook de manier waarop zij begrip tonen voor de huidige economische ontwikkelingen draagt daaraan bij. Samen gaan we op zoek naar
mogelijkheden en grijpen we kansen aan.
Niet alleen met bewoners maar ook met de wijkraad, vrijwilligers en professionals in de wijk hebben we de belangrijkste wensen, mogelijkheden en kansen voor Centrum, Krinkelhoek, Mettegeupel verzameld en opgenomen in het plan. Het is een plan voor én door bewoners geworden. Vanuit dit wijkplan investeren we in kleinschalige buurtactiviteiten. Zodat bewoners hun wijk kunnen verbeteren.
De gemeente investeert de komende jaren nadrukkelijk in een wijkaccommodatie in deze wijk.
Het wijkplan is klaar. Nu gaan we aan de slag. Ik hoop dat u als bewoner, samen met ons, de wijk nóg mooier maakt. Leefbaarheid heeft immers ook te maken met wat je zelf wilt investeren in je eigen leefomgeving.
Met dank aan alle betrokkenen die zich de afgelopen periode hiervoor hebben ingezet. Blijf gebruik maken van uw eigen kracht en kunde om het wonen, werken en recreëren in de wijk nog plezieriger te maken.
Reina de Bruijn
Aandachtswethouder Centrum, Krinkelhoek, Mettegeupel
Leeswijzer - Van inventarisatie, via analyse naar toekomstvisie
Dit wijkplan is tot stand gekomen in zeer uitgebreid traject. We hebben alle betrokkenen nadrukkelijk uitgenodigd om samen de onderwerpen voor het wijkplan te bepalen, mee te denken over
oplossingen en mee te doen aan de uitvoering. We vinden het zeer belangrijk dat bewoners betrokken zijn of raken bij hun wijk of buurt. Dit levert een beter plan op dat aansluit bij de
verwachtingen van de bewoners (en gebruikers) van de wijk. Het wijkplan is daarmee een duurzaam plan dat ook bewoners activeert om een concrete bijdrage te leveren aan het verbeteren van de wijk en de buurt. Hoofdstuk 1 beschrijft het proces dat bij dit traject is doorlopen.
Vanuit de inventarisatie hebben we een wijkschets gemaakt. Hoofdstuk 2, ‘De wijkschets’, laat zien dat Centrum, Krinkelhoek, Mettegeupel (CKM vanaf nu) een zeer diverse wijk is. Elke ‘subwijk’ kent haar eigen kenmerken. De subwijken in CKM zijn de afzonderlijke buurten Centrum, Centrum-West, Krinkelhoek, Metteguepel en Ooijense Zij. Zo zijn de huishoudens van Mettegeupel vooral
tweeverdieners met veel jeugd tot veertien jaar. Centrum, daarentegen, kent veel alleenstaanden. De leeftijden variëren van twintig tot negentig jaar. Krinkelhoek heeft een hoge populatie van allochtone bewoners. De wijkschets laat op verschillende gebieden zien hoe de wijk is opgebouwd, bijvoorbeeld op basis van leeftijd, type woningen, openbare ruimte, bedrijvigheid en voorzieningen.
We hebben de wijkschets aangevuld met een uitgebreide analyse. Samen met betrokkenen van de wijk hebben we krachten en zwakten van de wijk besproken. Wat speelt er momenteel in de wijk en wat zal in de toekomst gaan spelen? Dat zijn twee leidende vragen geweest. Wat bij de antwoorden opvalt, is dat zowel bewoners als professionals aangeven dat CKM over het algemeen een heel tevreden wijk is.
Binnen de wijk is incidenteel sprake van overlast, van bijvoorbeeld hangjeugd of hondenpoep.
Bewoners missen ook zaken in de wijk, zoals bankjes in een park (voor recreatie) of een
multifunctioneel vrij toegankelijk wijkcentrum. Wijkbewoners van CKM kennen ook veel kwaliteiten toe aan de wijk. Zo wonen ze zeer centraal tussen alle voorzieningen, het centrum, de polder en het treinstation. Het contact met de buren ervaren zij als goed. De ruimtelijke verschillen in de wijk en de diversiteit van de wijkbewoners ervaren ze als pluspunt, maar ook als aandachtspunt.
Er zijn veel ontwikkelingen en landelijke trends die van invloed zijn op de toekomst van CKM. Denk aan de sociale ongelijkheid (het verschil tussen arm en rijk), een terugtrekkende overheid,
individualisme en verschillende ruimtelijke ontwikkelingen (woningbouw, verbeteren van het
stadscentrum en inrichting van verkeersstromen). Twee trends die eruit springen, zijn de vergrijzing en ontgroening.
Vergrijzing
We leven in een maatschappij waarin we gezond ouder kunnen worden. De verwachte ontwikkeling is dat 25% van de bewoners in CKM in 2025 zestig jaar of ouder is. Dit heeft onder andere gevolgen voor de zorg. De zorgvraag, en ook het zorgaanbod, veranderen. Mensen willen langer thuis blijven wonen. De vraag is of de huizen daarop gebouwd zijn. De gemeente moet steeds meer zorgtaken uitvoeren, maar heeft door de bezuinigingen minder te besteden. Deze ontwikkelingen hebben ook gevolgen voor CKM en ze worden daarom ook meegenomen in de schets van de wijk.
Ontgroening
In Mettegeupel woont nu veel jeugd tot veertien jaar. Dat betekent dat in 2025 30% van de bevolking tussen de vijftien en dertig jaar is. Dit heeft gevolgen voor de voorzieningen. Denk aan de afname van het aantal leden voor sportverenigingen, krimp in de aanmeldingen voor basisscholen,
kinderdagverblijf, naschoolse opvang, onderwijshuisvesting, maar denk ook aan de gevolgen voor de behoefte aan speelplaatsen, kinderopvang en andere voorzieningen voor de jongste jeugd. Wellicht blijven kinderen ook langer thuis wonen door de huidige financiële situatie. Vaak betekent dat: meer auto’s per gezin. Dit doet ook een beroep op de openbare ruimte, denk aan extra parkeerplaatsen, mobiliteit, doorstroom van vervoersstromen, et cetera.
Vanuit deze gezamenlijke analyse is een toekomstvisie voor de wijk ontstaan. Hoofdstuk 3 ‘De toekomstvisie’, beschrijft de verwachte gemeentelijke en wijkgerichte ontwikkelingen. Deze verwoorden samen met de visie de belangrijkste punten voor CKM. Deze hoofdpunten hebben we nader uitgewerkt tot concrete actiepunten voor de korte termijn, maar ook tot doelen voor de middellange en lange termijn. Samen bepalen deze onderdelen het toekomstbeeld voor CKM.
1. Inleiding
De gemeente Oss werkt wijkgericht. Wijkgericht werken is een aanpak die zich richt op het verbeteren van de directe leefomgeving in de wijk in samenwerking met de burgers. Het gaat bij wijkgericht werken om een integrale aanpak van problemen op een overzichtelijk en werkbaar niveau: de wijk of de buurt. Bij wijkgericht werken zijn de gemeente, de dienstverlenende instellingen en bewoners betrokken.
Wijkgericht werken maakt het vaak mogelijk om snel zichtbaar resultaat te behalen bij de verbetering van de leefbaarheid in een buurt of wijk. Daarnaast is wijkgericht werken een aanpak die dient om de kloof tussen de burger en de lokale overheid te verkleinen.
Om het wijkgericht werken te ondersteunen maken we een wijkplan waarmee alle betrokkenen, zowel bewoners als professionals, aan de slag kunnen. Het wijkplan voor Centrum, Krinkelhoek,
Mettegeupel (hierna CKM) is het laatste wijkplan in de reeks van wijkplannen. Het plan is bedoeld om een profiel van de wijk te bepalen en een aanpak aan te reiken om de wijkkwaliteit te behouden of te verbeteren. Als gemeente komen we zo tegemoet aan de wensen en behoeften van bewoners en aan het gemeentelijk beleid op wijkniveau.
Niet alleen de gemeente is aan zet, maar ook u als betrokkene kunt een steentje bijdragen aan het behoud en verbeteren van de wijkkwaliteit. Met dit wijkplan wil de gemeente Oss iedereen die actief is in CKM stimuleren om nog meer te investeren in de wijk. Het kan daarbij gaan om incidentele, maar ook om structurele activiteiten. We hopen dat iedereen, samen met de gemeente Oss, deze
verantwoordelijkheid neemt.
1.1. Achtergrond
Binnen het wijkgericht werken is afgesproken om dorps- en wijkplannen te maken. Begin 2009 hebben we het wijkgericht werken voor de tweede keer geëvalueerd. Uit de eerste evaluatie bleek dat dorps- en wijkraden zich voornamelijk bezighouden met het fysieke aspect van hun wijk en minder met een visie voor de langere termijn. Het strategisch denken over leefbaarheid, sociale structuur en cohesie en ruimtelijke ontwikkelingen op de lange termijn vergt een meerjarig kaderstellend plan (een dorps- en wijkplan). Daarnaast is er behoefte aan een concrete uitwerking voor de korte en
middellange termijn. Vanuit die evaluatie bleken de wijkplannen een goed antwoord. Dorps- en wijkraden geven in de tweede evaluatie aan dat de dorps- en wijkplannen een goede basis bieden om plannen te ontwikkelen voor de toekomst.
1.2. Resultaten
Het wijkplan is een duurzaam, breed gedragen plan met een gezamenlijke visie van wijkbewoners en professionals in en uit de wijk. Het plan stelt kaders en reikt handvatten aan om prioriteiten te kunnen stellen voor onder andere de wijkraad van CKM.
Het wijkplan bestaat uit:
1. Een wijkschets. Deze geeft een schets van de huidige situatie van de wijk.
2. Een toekomstvisie. Een schets van ambities en doelen op langere termijn; noem het wensen of zelfs dromen, oftewel een visie. Een visie op wat de mensen op sociaal en ruimtelijk gebied willen in de wijk (randvoorwaardelijk). Hierbij liggen de accenten vooral op de opgroeiende jeugd, de opkomende vergrijzing en de bijhorende zorgvraag, de sociale cohesie,
leefbaarheid en (sociale) veiligheid in de wijk.
3. Een uitvoeringsplan. Dit brengt op basis van de visie activiteiten in beeld die op korte termijn in de wijk kunnen worden uitgevoerd.
Kortom, in het wijkplan komen visie, ambities voor de langere termijn en concrete acties die richting geven aan toekomstige ontwikkelingen samen.
1.3. Proces
Deze paragraaf beschrijft het proces dat de afgelopen maanden is doorlopen. Het proces van de Visie Openbare Ruimte loopt gedeeltelijk parallel met het proces van het wijkplan CKM. Daarom hebben we ervoor gekozen om in het contact met de wijkbewoners zoveel mogelijk samen op te trekken, om wijkbewoners niet te overvragen.
Gedurende de inventarisatiefase van het wijkplan zijn er al veel kleine oplossingen geboden voor de klachten die naar voren kwamen. Ook dat is de kracht van dit wijkplan. Daarmee heeft het
projectteam laten zien dat daadkrachtig wordt gehandeld en dat problemen, waar mogelijk, worden opgelost. Het wijkplan is in een uitgebreid traject samen met bewoners en professionals uit de wijk tot stand gekomen. Het wijkplan is door de gemeentelijke organisatie opgesteld, maar is ingekleurd door een gezamenlijke reactie van alle betrokkenen.
Projectorganisatie
Voor de ontwikkeling van het wijkplan is een projectteam samengesteld dat de spin in het web (de wijk) is. Binnen de wijk zijn er veel betrokkenen. Zij zijn onderverdeeld in subgroepen. Het kernteam is de sparringpartner geweest voor het projectteam; daar is informatie gebracht en gehaald. Ditzelfde geldt voor de wijkbewoners. De professionals uit de wijk hebben input geleverd voor het wijkplan en hebben meegedacht over de inhoud van het wijkplan. Ook de ambtelijke organisatie heeft informatie geleverd aan het projectteam om het wijkplan inhoudelijk te onderbouwen. Het projectteam heeft de verantwoordelijk wethouder gedurende het proces voorzien van informatie rondom het wijkplan.
Uiteindelijk is het plan ter besluitvorming voorgedragen aan het college van B&W en vervolgens aan de gemeenteraad.
Procesverslag
Vanaf januari 2011 is het projectteam, bestaand uit projectleider, wijkcoördinator, gebiedsbeheerder en ondersteuning, gestart met het ontwikkelen van het wijkplan CKM. Er is veel tijd geïnvesteerd in de inventarisatie en de contacten met alle betrokkenen.
Gemeentebestuur
Voor het wijkplan is een stuurgroep opgesteld, waarin de opdrachtgever en opdrachtnemer plaats namen. Opdrachtgever is de aandachtwethouder mevrouw De Bruijn en opdrachtnemer is
afdelingshoofd Wijkzaken, de heer Berendsen. De stuurgroep is onder leiding van de projectleider Projectteam
Projectleider Wijkcoördinator Gebiedsbeheerder Ondersteuning
Kernteam Vivaan,
BrabantWonen, Wijkstichting, Politie, Projectteam Wijkplan Ambtelijke
organisatie Gemeente Oss Beleidsadviseur (expertise)
Professionals Scholen,
Centrummanager, RIGOM, GGD, Ouderensociëteit, SEC, etc.
Alle
wijkbewoners
De wijk
Gemeentebestuur Gemeenteraad Commissie College B&W
Aandachtswethouder
Wijkraad
verschillende keren bijeengekomen om de stand van zaken te bespreken en de conceptstukken door te nemen. Zo is de relatie gelegd met het college van B&W.
Ambtelijke organisatie
Binnen de gemeentelijke organisatie is er voor het wijkplan op verschillende manieren informatie verzameld en geanalyseerd.
Het projectteam heeft de redactie en regie in handen gehad om tot een gedragen wijkplan te komen.
De beleidsmedewerkers en uitvoerders hebben het projectteam van onderbouwende informatie voorzien, gespecificeerd voor de wijk CKM.
Voor de inventarisatiefase is het projectteam gestart met een interne bijeenkomst. Daarbij zijn alle beleidsmedewerkers en projectleiders betrokken die een relatie hebben met de wijk CKM. Vervolgens is een verdieping gemaakt met alle individuele ambtenaren.
Tijdens de ontwikkelfase heeft nog een interne bijeenkomst plaatsgevonden. Vanuit de
inventarisatiefase zijn daar verschillende vragen naar voren gekomen. Daarop is inhoudelijk antwoord gegeven. Tijdens deze bijeenkomst zijn de feiten gecheckt en is er draagvlak gezocht bij de interne organisatie. Er is namelijk ook een voorzet gemaakt voor de oplossingrichting in de vorm van een actie of een project.
(Maatschappelijke) organisaties
Voor een breed gedragen wijkplan is het van belang alle partijen, zoals professionals in de wijk en (maatschappelijke) organisaties, te betrekken bij het tot stand komen van het wijkplan.
Het wijkkernteam, bestaande uit wijkcoördinator, gebiedsbeheerder, politie, Vivaan, jongerenwerk, Brabant Wonen en de wijkstichting, is als externe kopgroep opgetreden. De kopgroep heeft het projectteam van informatie voorzien over bevindingen, knelpunten, aandachtspunten en sterkten van de wijk en haar bewoners en gebruikers. De kopgroep is verschillende keren bij elkaar gekomen om de projectleider te voorzien van feedback op voortgang, proces en conceptstukken.
Daarnaast zijn in de inventarisatie- en ontwikkelfase alle grotere (maatschappelijke) organisaties betrokken, op een bijeenkomst of in een individueel gesprek. Dit waren:
- centrummanager, - centrumondernemers,
- directieleden van basisscholen, - RIGOM,
- Vivaan,
- BrabantWonen, - BrabantZorg, - wijkstichting, - wijkraad,
- politie en wijkagenten, - de ouderensociëteit, - GGD Hart voor Brabant,
- sportverenigingen op de Rusheuvel (geïnformeerd per brief), - het Bisdom (geïnformeerd per brief).
Tijdens deze gesprekken vond een inventarisatie plaats en hebben we ontwikkelingen, wensen en behoeften verzameld. Daarnaast hebben we draagvlak gezocht bij de betrokken partijen; er is gevraagd feedback te geven op de voortgang en de conceptstukken. Ook hebben we de verbinding gezocht en keken we waar er samengewerkt kon worden. We hebben getracht elkaar te versterken waar het mogelijk is.
Wijkraad
De wijkraad is gedurende het gehele proces intensief betrokken bij de voortgang en de
conceptstukken. Voorafgaand aan de ontwikkeling van het wijkplan is met hen afgesproken dat zij ambassadeur van het wijkplan zijn. Door verschillende presentaties bij de wijkraadsvergaderingen en de voortdurende terugkoppeling van wijkcoördinator aan wijkraadsvoorzitter onderhielden we bewust contact en betrokken we de wijkraad bij de voortgang.
Wijkbewoners
Ook de wijkbewoners hebben we nauw betrokken bij het wijkplan. Op verschillende bijeenkomsten, in verschillende samenstellingen en overlegvormen zijn hun wensen en behoeften geïnventariseerd en doorvertaald naar een toekomstvisie. Op www.oss.nl staan de verslagen van de bewonersavonden.
De wijkbewoners hebben we in verschillende samenstellingen betrokken. Tijdens een
startbijeenkomst in twee delen van de wijk - Centrum/Krinkelhoek en Mettegeupel - was de eerste inventarisatie bij de wijkbewoners. Bij deze twee bewonersavonden bleek dat er een aantal
bewonersgroepen onderbelicht werd: de jeugd, de ouders van basisschoolkinderen, ouderen en de allochtonen. Voor hen hebben we aparte bijeenkomsten georganiseerd waar een verdieping op punten is doorlopen.
Wijkbewoners zijn ook betrokken met de verschillende presentaties bij de wijkraadsvergaderingen en twee nieuwsbrieven die digitaal werden verspreid.
Alle wijkbewoners die hun betrokkenheid op wijkavonden toonden, hebben we persoonlijk benaderd om in klankbordgroep plaats te nemen. Deze klankbordgroep heeft hun commitment aan de
hoofdpunten kenbaar gemaakt.
Op 28 november 2011 heeft de laatste bewonersavond plaatsgevonden. Hierin werd het concept- wijkplan toegelicht. Waar nog vragen, onduidelijkheden of aanvullingen waren, kregen de bewoners de gelegenheid om deze te delen.
Tijdens de vele bewonerscontacten zijn ook kleine zaken, klachten en opmerkingen verzameld. We hebben getracht met dit wijkplan vooral grotere zaken voor de lange termijn op te pakken en te kijken naar mogelijke oplossingen. De kleinere zaken heeft het projectteam meteen opgepakt en opgelost.
Hieronder vindt u een overzicht.
Opgeloste zaken en verholpen klachten
Veel vragen en verzoeken zijn door de wijkcoördinator of gebiedsbeheerder in een gesprek met de bewoner nader uitgezocht. De geldende beleidsmaatregelen en de inzet van menskracht en middelen waren medebepalend voor (het vinden van) een passende oplossing.
Concreet is er gewerkt aan de volgende onderwerpen:
• Het aanpassen van de voormalige speelvoorziening aan het Bastion. Deze aanpassing is in samenspraak met omwonenden uitgevoerd.
• Het vervolg op een ontmoetingsplaats voor jongeren in de openbare ruimte. Dit is onder andere besproken in het kernteam van CKM en met de verschillende deskundigen van de gemeente. Het proces zal worden gecontinueerd en moet leiden tot een plek in de wijk die volledig is ingericht.
• Het onderhoud van riet en groen is opgenomen in de plannen van het beheer openbaar groen.
• Het terugplaatsen van de bomen nabij het Kasteel wordt door Beheer openbare ruimte opnieuw bezien.
• De ingang van de school aan de Litherweg is weer gesloten en de ingang aan de rustige kant van de straat is behouden.
• Het voetpad tussen de Schilwacht en de Oijensweg is aangepast op verzoek van bewoners.
• De graffiti op een Enexis-huisje is verwijderd. De omgeving is gesnoeid en schoongemaakt.
Bewoners zijn hierover met een gesprek én een brief op de hoogte gebracht.
• Een aantal suggesties van wijkbewoners voor verbetering of verandering in het centrum is in behandeling genomen. Een aantal suggesties wordt opgenomen in de lopende
ontwikkelingen. De betrokken bewoners zijn hiervan met een brief op de hoogte gebracht.
• Het aanbrengen van visverbodsborden in de visvijvers. Bewoners zijn in een gesprek met de wijkcoördinator hiervan op de hoogte gebracht.
• Het aanpassen van het uitlaatterrein bij het toernooiveld en omgeving, waardoor het meer terrein geschikt is voor kleine honden. Dit is nog in ontwikkeling samen met gebiedsbeheer, de wijkraad en de bewoners.
• De ervaren geluidsoverlast bij het sportpark de Rusheuvel is bespreekbaar gemaakt en er zijn metingen verricht. De bewoners zijn hiervan op de hoogte gebracht.
• De voortgang in de verbouwing van de Mettegeupelschool en omgeving. De verbouwing is gestart. Er zijn gesprekken geweest met belanghebbenden. Er zijn afspraken gemaakt over
het parkeren, het herinrichten van de vrijgekomen openbare ruimte, het groen en het eenrichtingsverkeer. Inmiddels is de sloop van de school gestart en volgt een
voortgangsoverleg met belanghebbenden eind 2011. Medio 2012 wordt dit traject afgerond
• De snelheid op de Macharenseweg is onder de aandacht gebracht: daar geldt een 30 km- regeling. Dit is met een brief gecommuniceerd met de bewoners.
Sociaal-emotionele aspecten:
Naar aanleiding van diverse zorgen die geuit zijn door bewoners is een aantal huisbezoeken gehouden en zijn gesprekken gevoerd met de bewoners. Veelal betreft het hier ervaren overlast van afval in de leefomgeving, van het parkeren, van te hard rijden en van jeugd. Het merendeel van de vragen is naar tevredenheid opgelost. Een eenmalig gesprek, een bezoek en ontmoeting op de betreffende locatie heeft per geval veel opgeleverd.
2. Wijkschets Centrum, Krinkelhoek, Mettegeupel
In dit hoofdstuk beschrijven we de wijk CKM aan de hand van feiten uit de deskresearch. Deze wijkschets geeft een duidelijk beeld van hoe de wijk CKM er in de huidige situatie uitziet. Dat is het vertrekpunt om een toekomstvisie voor de wijk te ontwikkelen. Aan de hand van tien onderwerpen wordt de wijk feitelijk beschreven. Binnen de verschillende onderwerpen zoomen we in naar subwijk (Centrum, Krinkelhoek of Mettegeupel) of naar CBS-buurt (Centrum-zuid, Centrum-West, Centrum-Noord, Hertogenbuurt, Oorlogsheldenbuurt, Mettegeupel, Rusheuvel, De Noord, Meerdijk en Frankenbeemd).
Gemeente Oss, in rood omlijnd wijk CKM
Indeling van de wijk CKM volgens CBS-buurten
2.1. Inwoners van CKM
Op 1 januari 2011 telde de wijk CKM volgens de cijfers van de gemeente 13.548 inwoners. Uit cijfers van de gemeentelijke basisadministratie blijkt dat er van 2000 tot 2004 een bevolkingstoename was van 1.750 inwoners, mede door de realisatie van de buurten Mettegeupel en Oijense Zij. Vanaf 2004 is er een bevolkingsaantal dat schommelt tussen de 13.442 en 13.600 inwoners.
Inwonerstotaal 2000-2011 Centrum, Krinkelhoek, Mettegeupel
2000 11.756
2001 12.906
2002 13.223
2003 13.340
2004 13.502
2005 13.511
2006 13.442
2007 13.493
2008 13.600
2009 13.530
2010 13.510
2011 13.548
Bron: Gemeente Oss Gemeentelijke Basisadministratie
CKM is met haar 13.548 inwoners na de wijk Noord-West, de grootste wijk binnen de stadskern van Oss. De gemiddelde leeftijd (39,9) is een goede afspiegeling van het gemiddelde van de gehele gemeente Oss (39). Toch is de leeftijdsopbouw van de inwoners van CKM anders dan in de gemeente Oss als geheel. Het aantal mensen van 45 tot 75 jaar is relatief gezien sterk
ondervertegenwoordigd, terwijl het aantal 75-plussers relatief is oververtegenwoordigd. Ook het aantal 30- tot 44-jarigen is hoger dan gemeentebreed. De leeftijdsgroep van 0-29 jaar is een goede afspiegeling van de gemeente Oss. De onderstaande tabel geeft dit weer.
Leeftijdsklassen 15-jaar (%) 2011 Centrum, Krinkelhoek, Mettegeupel
0-14 jaar 15-29 jaar 30-44 jaar 45-59 jaar 60-74 jaar 75-90 jaar > 90 jaar
Centrum-West 13,1 15,1 19 18,9 16,3 16,1 1,5
Centrum-Noord 5,2 15 17,4 18,7 21,8 20 1,8
Centrum-Zuid 4,4 23,5 20,1 15,6 17,6 18,2 0,7
Oorlogsheldenbuurt 14,6 16 18,8 20,7 19,5 10,6 0
Hertogenbuurt 15 19,9 20,4 18 16,7 9,8 0,2
Mettegeupel 26,2 14,2 27 23,5 7,8 1,4 0
De Noord 26,7 13,7 29 20,2 8,6 1,8 0
Rusheuvel 33,2 13,8 36,8 11,2 4,1 0,8 0,2
Meerdijk 16,7 26,7 6,7 30 13,3 3,3 3,3
Frankenbeemd 17,9 21,4 10,7 32,1 17,9 0 0
Gemiddelde 17,5 16,6 23 19 13,7 9,6 0,6
Bron: Gemeente Oss Gemeentelijke Basisadministratie
NB. Het zorgcentrum De Wellen bevindt zich in Centrum-West; we zien daar geen hoger percentage ouderen dan in de rest van de wijk.
In CKM wonen 17% allochtonen; dit is niet meer dan het gemiddelde van Oss. Wat wel opvalt, is dat de allochtone wijkbewoners gecentreerd zijn in de Hertogenbuurt (13%) van Krinkelhoek. De wijk is zeer divers en dit is terug te zien aan de leeftijdsopbouw en samenstelling van de huishoudens. In de subwijk Centrum is 50% alleenstaand en 55+; 44% van de wijk. Krinkelhoek is een
tweepersoonshuishouden zonder kinderen in de leeftijd van dertig tot zestig jaar. Mettegeupel heeft 55% tweepersoonshuishoudens met opgroeiende kinderen (0-14 jaar).
2.2. Ruimtelijk Beeld
Het plangebied bestaat uit een aantal subwijken: Centrum waarbinnen het stadscentrum valt, Krinkelhoek en Mettegeupel waarbinnen de Oijense Zij, de polder en sportpark de Rusheuvel vallen.
De subwijken zijn in uiteenlopende perioden gerealiseerd. CKM vormt geen duidelijk herkenbare eenheid, maar is een verzameling van buurten met alle hun eigen identiteit. Over het algemeen zijn het planmatige uitbreidingen met een eigen karakter, waarbij het historische stratenpatroon op veel punten nog wel herkenbaar is.
Centrum
Winkelgebied Stadscentrum
Dit is het oudste deel binnen het plangebied. Het stadscentrum van Oss vervult van oudsher een centrale rol in de eigen gemeente én in de regio Maasland. Niet alleen als winkelcentrum voor de bewoners van Oss en bezoekers uit de regio, maar ook als woongebied voor starters en doorstromers op de woningmarkt uit Oss en het Maasland. Daarnaast is het een werkgebied voor een nog grotere regio.
De compactheid van het stadscentrum wordt als een goede kwaliteit gezien; wel kan de
circuitvorming voor voetgangers verbeterd worden en is er behoefte aan ruimte voor schaalvergroting in de detailhandel. Om een grotere regionale betekenis te krijgen is voor het stadscentrum een versterking van de verblijfsfunctie gewenst, onder meer door de architectuur van de bebouwing en de inrichting van de openbare ruimte. Het centrum wordt als een prettige omgeving ervaren. Er is in dat perspectief geen drastische vernieuwing nodig. Het gaat eerder om een gerichte, strategische aanpak van knelpunten en om benutting van mogelijkheden met de bestaande kwaliteiten en structuur als vertrekpunt, zoals de openbare ruimte, inrichtingselementen en de aanloopstraten.
De mogelijkheden voor uitgaan in Oss zijn de afgelopen jaren sterk verbeterd en uitgebreid. Een koersbepaling voor de verdere toekomst is nadrukkelijk gewenst, mede vanwege de spanning met de woonfunctie in delen van het centrum. Wonen boven winkels gebeurt niet veel in het stadscentrum;
het vraagt desondanks wel om aandacht. Dat kan namelijk de sociale veiligheid in de stad vergroten.
Visie Dynamisch Stadscentrum
Versterking van centrumfuncties en onderlinge verbanden is dus nodig, voor meer (ruimtelijke) kwaliteit en een goede bereikbaarheid met voldoende parkeermogelijkheden. De huidige ruimtelijke kwaliteit is in grote lijnen redelijk tot goed, maar vraagt op onderdelen om verbetering. De grote parkeerterreinen in en rond het centrum zijn erg dominant en dragen niet bij aan een goede belevingskwaliteit. De openbare ruimte buiten het kernwinkelgebied is gedateerd en heeft niet de gewenste kwaliteit. De samenhang tussen verschillende delen van het stadscentrum
(kernwinkelgebied, aanloopstraten, stationsomgeving, Raadhuislaan en omgeving) is onvoldoende.
Hier ligt een belangrijke ruimtelijke opgave. Verder zijn de kwaliteit van de gevels in het stadscentrum en de leegstand zorgpunten.
Woonbuurt Centrum-West
De woonbuurt Centrum-West grenst aan de historische kern van Oss. Door deze buurt lopen nog wel enkele oude radialen die er ook al rond 1880 waren. Bij de ontwikkeling van dit gebied zijn deze historische routes grotendeels behouden gebleven.
De oorspronkelijke buurt dateert grotendeels uit de jaren ’20 en ’30. Hoewel dit de oudste buurt is, is hier inmiddels ook een groot aantal relatief nieuwe woningen. Een vernieuwingsslag heeft
plaatsgevonden als gevolg van vervanging van enkele vooroorlogse woningbouwcomplexen, herstructurering van een voormalig fabriekscomplex (Philips) en benutting van destijds nog onbebouwde terreinen. Ondanks tal van ruimtelijke ingrepen heeft de buurt zijn kenmerkende vooroorlogse karakter niet verloren.
Centrum-West kan getypeerd worden als een compact, kleinschalig woongebied dat in de oudere delen vooral uit eengezinswoningen bestaat. In deze delen van de buurt is nauwelijks enig openbaar groen aanwezig. Openbaar groen van enige betekenis is aanwezig in de omgeving van de nieuwere woningbouwcomplexen in Centrum-West. Kracht van de buurt is de diversiteit en de markante plekken zoals de molens en watertoren, waarin nu een moskee gevestigd is.
Ook kent de wijk een aantal appartementencomplexen uit het begin van de jaren ’80 die zijn
gesitueerd in Boschpoort (onder andere St. Sebastiaanstraat). De complexen voegen zich goed in de bestaande stedenbouwkundige structuur en vormen geen uitzondering op de andere bebouwing, terwijl ze wel een nieuwe stedenbouwkundige structuur kennen.
Krinkelhoek
Krinkelhoek, bestaande uit de Hertogenbuurt en Oorlogsheldenbuurt, is een planmatig opgezette woonbuurt uit de jaren ’60. Een rationeel opgezette woonomgeving in een vierkant
verkavelingspatroon. De historisch gegroeide bedrijvigheid op de achterpercelen van de woningen aan de Oijenseweg, een oude radiaal, is daarbij destijds ingepast.
Het openbare groen in de buurt ligt veelal in de directe omgeving van de meergezinswoningen. Een uitzondering hierop vormt de groene ‘spie’ ter hoogte van de Foulkesstraat. Deze groene ruimte die in de bocht van de Hertogensingel ligt, geeft een doorzicht op de later gerealiseerde woonwijk
Mettegeupel. Het groen heeft van oorsprong meer het karakter van kijkgroen in de vorm van ruime groenstroken en plantsoenen. Deze groene strook is cultuurhistorisch bepalend voor de wijk. Het openbare groen tussen Brabantstraat en Kennedybaan is recentelijk heringericht en heeft nu meer het karakter van een buurtpark gekregen: het Brabantpark.
De rotonde op de hoek Hertogensingel en Vierhoeksingel vormt een stedenbouwkundig knooppunt waaraan de voormalige Pauluskerk en het buurtwinkelcentrum met bovenwoningen liggen. Door ligging, niet-woonfunctie en architectuur is de voormalige Pauluskerk een markant gebouw in de Krinkelhoek. Herkenbaar in de buurt is de parochiegedachte van vroeger. De Pauluskerk is het middelpunt van een buurt compleet met voorzieningen.
De nieuwere appartementencomplexen aan de westkant van de Zaltbommelseweg zorgen voor een herkenbare entree van de buurt en hebben op stedelijk niveau ook een functie als oriëntatiepunt.
Binnen de gehele buurt is er een goede mix van koop- en huurwoningen.
Aan de Oijenseweg ligt het gebouw van de ouderensociëteit De Krinkelhoek. Dit is een houten noodgebouw uit 1975 waarvan de technische en economische levensduur is verstreken. Ook voldoet het gebouw niet meer aan de eisen van deze tijd. Vervangende nieuwbouw is gewenst. De
gemeenteraad heeft dit gebouw als prioriteitsaccommodatie aangewezen.
Mettegeupel
De Oijense Zij en Mettegeupel vormen samen de subwijk Mettegeupel in de wijk CKM. Nadat in de jaren ’70 en ’80 de woonwijk Ussen aan de westzijde van Oss ontwikkeld werd, volgde in de jaren ’90 de ontwikkeling van Mettegeupel en rond de eeuwwisseling de ontwikkeling van de Oijense Zij.
Mettegeupel is een ontspannen, typisch Osse woonwijk en de Oijense Zij is een grotere, in alle opzichten (qua architectuur en openbare ruimte) samenhangende woonwijk. De Oijense Zij heeft een eigen karakter dat ook door de aaneengesloten bebouwing en het kleurgebruik als meer stedelijk overkomt.
Mettegeupel
In de stedenbouwkundige opzet van Mettegeupel zijn de oude radialen, Oijenseweg en Litherweg, op een wijze ingepast die zoveel mogelijk recht doet aan het oorspronkelijke karakter. De
Rusheuvelstraat en Mettegeupelstraat volgen weliswaar het historische tracé, maar het
oorspronkelijke karakter met bijbehorend profiel is verloren gegaan vanwege nieuw geprojecteerde bebouwing en de gewijzigde functie. De destijds aanwezige woningen zijn ingepast, maar voor een deel inmiddels vervangen door nieuwbouw. De wijk bestaat voornamelijk uit vrijstaande en twee- onder-een-kapwoningen, waarbij de particuliere vrijstaande woningen ruimtelijk geclusterd zijn.
Appartementen zijn er beperkt, in drie woontorens aan de Westrand van het noordelijke deel van Mettegeupel. Verder bevinden zich aan de rand twee woonwagenkampjes in combinatie met een zogenaamd daghandelterrein.
Mettegeupel kent een centraal gelegen groengebied dat visueel verbonden is met het open buitengebied: de groene vinger. Om dit centraal gelegen groen zoveel mogelijk leefbaar en
bereikbaar te maken, is uitgegaan van een oost-west stratenpatroon. Een oriëntatie die goed aansluit bij het benutten van passieve zonne-energie. Het groen onder de hoogspanningszone is zo
vormgegeven dat dit tevens betekenis kan hebben voor de aangrenzende woonwijken. Vorm, gebruik en inrichting zijn wisselend van aard. Zo komen in de zone dierenweiden, trapvelden, speeltuinen en tuinbouwgronden voor. Ook zijn er in dit gedeelte van de wijk een aantal volkstuinen.
Verder bevinden zich in het noordwesten van de wijk een vijver en een waterloop door de buurt (het Eiland) waarvan de oevers en het aangrenzende groen ecologisch zijn ingericht. De vijver heeft een functie voor de waterhuishouding van het gebied.
Oijense Zij
De ontwikkeling van de Oijense Zij in 1999 kent een wat andere geschiedenis dan tot op dat moment gebruikelijk in Oss. Het betreft in dit geval een geïntegreerde ontwikkeling van verkaveling en
woningbouw, waarbij nadien op basis van dit stedenbouwkundig en architectonisch ontwerp het bestemmingsplan is opgesteld.
De stedenbouwkundige hoofdopzet is gebaseerd op de geografische situatie. Enerzijds tussen polder en stad (noord-zuid) en anderzijds tussen groen van uitbreidingswijk Mettegeupel en sportpark Rusheuvel (west-oost). De Oijenseweg doorsnijdt het plangebied, wat aanleiding is om binnen de wijk uit te gaan van twee identiteiten. In het westelijke deel van een watermilieu dat aansluit op het
noordelijk deel van Mettegeupel. Aan de oostkant bepaalt de boomgaard de identiteit. De boomgaard heeft voor dit plandeel een visuele en recreatieve betekenis. In het westelijke deel heeft het water een waterhuishoudkundige en visuele functie, terwijl het centrale groen van Mettegeupel een functie voor de recreatie kan vervullen. De richting van de straten is gebaseerd op de situering in het plan. Noord- zuidstraten waar zicht op de polder mogelijk is. Oost-weststraten voor een visuele relatie met het centrale groen en de watergang in de buurt. Het plan is met de rug naar het sportpark georiënteerd:
de achtererven van de huizen grenzen eraan.
De Oijense Zij is een compacte eengezinswoningenbuurt met vooral rijtjeswoningen en tweekappers.
Het parkeren voor de rijtjeswoningen vindt hoofdzakelijk plaats in het openbare gebied in kopse parkeerhavens langs de straten. Een uitzondering hierop vormen de oostelijke rijtjeswoningen, waar op het achtererf geparkeerd wordt.
2.3. Woningen
CKM telt 6.217 woningen en is daarmee de grootste wijk van de gemeente Oss. De gemiddelde WOZ-waarde (€ 223.000,-) van deze woningen ligt lager dan het gemiddelde in Oss (€ 257.000,-).
En ook tussen de verschillende buurten binnen CKM is een onderscheid.
WOZ-waarde gemiddeld (x € 1.000) 2011 Centrum, Krinkelhoek, Mettegeupel
WOZ-waarde
Centrum-west 199
Centrum-noord 208
Centrum-zuid 180
Oorlogsheldenbuurt 227
Hertogenbuurt 187
Mettegeupel 319
De Noord 305
Rusheuvel 262
Meerdijk 423
Frankenbeemd 463
Gemiddelde 223
Bron: Gemeente Oss - WOZ-registratie
In CKM is 32,6% van de woningen een sociale huurwoning, 8,3% is een particuliere huurwoning en 59,1% is een koopwoning. In de gehele gemeente is deze verdeling respectievelijk 29,6%, 5,6% en 64,8%. Binnen de buurten zijn de onderlinge verschillen groot.
Beheersvorm koop/huur (%) 2011 Centrum, Krinkelhoek, Mettegeupel
Koop Huur Beheer onbekend
Centrum-west 43,7 55,3 1
Centrum-noord 50 47,5 2,5
Centrum-zuid 44,1 51,7 4,1
Oorlogsheldenbuurt 95,6 4,4 0
Hertogenbuurt 37,1 62,7 0,2
Mettegeupel 96,5 3,2 0,3
De Noord 98,5 1,5 0
Rusheuvel 96,9 3,1 0
Meerdijk 80 20 0
Frankenbeemd 75 12,5 12,5
Gemiddelde 58,4 40,5 1,1
Bron: Gemeente Oss - WOZ-registratie
2.4. Leefbaarheid en veiligheid
De wijk CKM is een wijk met knelpunten die vaker voorkomen bij centrumwijken. Dit als gevolg van de grootschaligheid, centrumkarakter en bijbehorende functies binnen de wijk.
Er is relatief veel sprake van:
- fysieke overlast - sociale overlast
- criminaliteit (met name fietsendiefstal) - geweldsmisdrijven
Er is meer overlast in CKM dan in de andere wijken van de gemeente Oss. Dit bovengemiddelde is af te leiden van de subwijk Centrum. De wijk CKM kent woon-, werk-, en recreatiegebieden, waaronder het stadscentrum met haar winkels en uitgaansgelegenheden. Dit zorgt ervoor dat de cijfers van overlast worden versterkt of juist worden afgezwakt.
Sociale problematiek
CKM is in vergelijking met de andere stadswijken een gemiddelde wijk. Er wordt meer overlast ervaren van horecagelegenheden en openbare dronkenschap. Dit beeld wordt onder andere ervaren door de inwoners van het centrumgebied, als gevolg van de concentratie van horecagelegenheden hier. Incidenteel ervaren inwoners overlast van drugs, geweld en andere dreigende incidenten. Maar ook de ontmoetingsplekken in de wijk, zoals op de schoolpleinen, parken en brandgangen, zijn plekken waar inwoners overlast van geluid, dronkenschap, drugs en vernielingen ervaren.
Fietsendiefstal, (jeugd)overlast en vernielingen
Het aantal fietsendiefstallen van Oss is het hoogst in CKM: 17,3% ten opzichte van 8,9% gemiddeld in de gehele gemeente. De zogeheten hot spots waar de meeste fietsen gestolen worden, bevinden zich in het stadscentrum en de stationsomgeving. Door het fietsenparkeerbeleid zijn er
fietsparkeerconcentratieplekken, waar regelmatig een fiets gestolen wordt. Ook het aantal meldingen bij de politie van jeugdoverlast is in CKM het hoogst van heel Oss. Het betreft vooral incidentele klachten, die worden opgelost door middel van jongerenwerk. Verder zijn er ook relatief veel meldingen van vernielingen en zaakbeschadigingen in het centrumgebied. In het stadscentrum worden tijdens de feestdagen meer vernielingen gepleegd. Deze richten zich vooral op de feestelijke versieringen. Daarnaast kent de gehele wijk incidentele plekken met graffiti.
Toch niet meer onveiligheidgevoelens in centrumgebied
Hoewel de wijk CKM zich iets negatiever aftekent ten opzichte van de andere wijken in Oss, voelen de inwoners zich niet onveiliger dan gemiddeld. Bewoners vertonen niet meer dan gemiddeld vermijdend gedrag om onveilige situaties of plekken uit de weg te gaan. Zij zijn zich bewust van onveilige situaties in de wijk, maar voelen zich hierdoor niet onveiliger en dat weerhoudt hen er niet van om de straat op te gaan.
Evenementen en Rusheuvel
In de wijk bevindt zich sportconcentratieplek de Rusheuvel en een evenemententerrein aan de Eikenboomgaard. Deze voorzieningen brengen de nodige mobiliteit en logistiek met zich mee.
Overlast wordt ervaren tijdens de (sport)evenementen, zoals geluid, vernielingen en verkeersproblematiek.
2.5. Verkeer en vervoer Mobiliteitsvisie 2020
De mobiliteitsvisie is uitgewerkt in het Mobiliteitsplan Oss 2020, waarin de gewenste structuren voor wegen, fiets en openbaar vervoer zijn vastgelegd. Het centrumgebied is een gebied waar mobiliteit bij uitstek van belang is. Alle vervoersoorten en doelgroepen komen hier bij elkaar. Het is een
(economisch belangrijk) gebied dat goed bereikbaar moet zijn voor alle vervoersoorten. Het is ook een gebied waar kansen liggen om een substantiële bijdrage te leveren aan de doelstellingen van de mobiliteitsvisie; denk met name aan het stimuleren van het gebruik van openbaar vervoer, het goed faciliteren van de keten van verplaatsing en het stimuleren van het gebruik van het spoor voor het vervoer van goederen. De belangrijkste knelpunten en uitdagingen op het gebied van verkeer voor de wijk CKM zijn:
• het kruispunt Koornstraat – Singel 1940-1945;
• de verkeersfunctie van met name de Raadhuislaan en in mindere mate ook de Oostwal terugbrengen tot stedelijke gebiedsontsluitingsweg;
• het maaiveldparkeren in het centrum;
• het parkeerverwijssysteem dat in voorjaar 2012 gereed is.
Parkeren
In het Parkeerbeleidsplan centrum Oss staat de volgende doelstelling:
Het Parkeerbeleid 2005-2015 moet, als onderdeel van het Mobiliteitsbeleid dat mede gericht is op het stimuleren van fiets en openbaar vervoer, een bijdrage leveren aan het behoud en de uitbouw van de regionale functie van Oss op het gebied van wonen, werken en voorzieningen. Daartoe dient het beleid bij te dragen aan het garanderen van de bereikbaarheid en de leefbaarheid van het centrum.
Concreet betekent dit dat voor verschillende doelgroepen in voldoende mate parkeeroplossingen (voor auto en fiets) moet worden geboden. Daarbij moet de uitwerking van het parkeerbeleid bijdragen aan de verbetering van de kwaliteit van de openbare ruimte in het centrum.
De belangrijkste maatregel die uit het Parkeerbeleidsplan is voortgekomen, is dat het
vergunningensysteem is overgegaan naar een compleet fiscaal systeem. Daarnaast ligt de nadruk op de volgende maatregelen:
- invoeren van bewonersvergunningen, een bezoekersregeling voor bewoners en zakelijke vergunningen;
- differentiatie in parkeertarieven en parkeerduur;
- uitbreiding van achteraf betalen;
- dynamische parkeerverwijzing.
In juli 2010 is het parkeerbeleid geëvalueerd. Voor een uitgebreid evaluatieverslag (inclusief
gegevens over de bezetting van auto- en fietsparkeren) verwijzen we naar het collegebesluit van 15 juli 2010 op de gemeentelijke website.
Vanuit de visie Dynamisch Stadscentrum wordt bij nieuwe ontwikkelingen met de betrokken partij(en) gesproken over gebouwde parkeervoorzieningen. Daarmee wordt er zuiniger met de ruimte
omgegaan en verbetert de verblijfskwaliteit, omdat het parkeren in het openbaar gebied beperkt wordt.
Openbaar vervoer
De provincie en het Samenwerkingsverband Regio Eindhoven (SRE) werken aan één openbaarvervoervisie (OV-visie) voor heel Brabant. Al in 2010 troffen beide overheden
voorbereidingen voor de actualisatie van hun eigen OV-visie. De uitkomsten van het proces in 2010 vormen de input voor de gezamenlijke OV-visie. De nieuwe OV-visie legt de basis voor de
aanbesteding van de provinciale openbaarvervoerconcessies. De gunning van deze concessies moet in januari 2014 rond zijn. De vervoerders hebben dan een jaar de tijd om het OV in te regelen. De concessieperiode gaat op 1 januari 2015 formeel in.
In Oss zijn er vier vormen van lokaal openbaar vervoer: stadsbuslijnen, streekbuslijnen, de buurtbus en natuurlijk de trein. In CKM rijden de stadslijnen 3 en 4 en de buurtbussen 261, 257, 262 en 256.
Daarnaast ligt het eindpunt van de streeklijnen in CKM, bij het busstation en het treinstation. De buurtbussen verbinden het centrum van Oss met de kleine kernen. De Mobiliteitsvisie verwoordt het uitgangspunt stimuleren van het gebruik van de fiets en het openbaar vervoer. Het stimuleren van OV en fiets is mogelijk wanneer deze goed gefaciliteerd worden. Helaas kan de gemeente niet
gemakkelijk veranderingen in de buslijnen doorvoeren, aangezien de provincie verantwoordelijk is voor het openbare busvervoer. Daarnaast bepaalt Arriva als uitvoerende maatschappij mede hoe de buslijnen lopen.
De huidige busroutes dekken niet de hele wijk CKM af, terwijl vooral oudere bewoners daar wel behoefte aan hebben. Er is daarentegen een laag gebruikerspercentage. Weinig bewoners maken gebruik van het lokale openbaar vervoer. Op de bewonersavonden gaf één op de honderd bewoners aan gebruik te maken van het openbaar vervoer, een magere 1% dus. Bewoners gaven als reden dat ze het openbaar vervoer in de wijk duur en onbetrouwbaar vinden kijkend naar de dienstregeling.
Momenteel is de provincie in overleg met de gemeente Oss om de toekomst van de stadsdienst Oss te bespreken in relatie tot de andere openbaarvervoervoorzieningen. In juni 2012 neemt de provincie hierover een besluit. De provincie heeft verder in 2010 input gekregen via onder meer de
GebiedsGerichteAanpak-regio's (tevens via het reizigersoverleg, de vervoerders, de Kamer van Koophandel, de milieufederatie en de statenleden) over de toekomst van het openbaar vervoer in Brabant. De provincie komt begin 2012 met een concept Mobiliteitsvisie naar de verschillende partijen, waaronder de GGA-regio's.
2.6. Werk en inkomen
Van de Osse potentiële beroepsbevolking (15 tot 64-jarigen) heeft ongeveer 66,8% inkomsten uit arbeid of is als zelfstandige werkzaam. In CKM is dat percentage 63,8%. Als we kijken naar de
(geregistreerde) werkloosheid dan zien we dat het percentage nagenoeg gelijk is aan dat van geheel Oss. Zo ligt het werkeloosheidpercentage van CKM met 5,8% dicht bij het gemeentelijk gemiddelde van 5,3%.
Huishoudens 2008 Centrum, Krinkelhoek, Mettegeupel
Besteedbaar inkomen
Centrum-west 26,8
Centrum-noord 27,1
Centrum-zuid 25,1
Oorlogsheldenbuurt 33,6
Hertogenbuurt 26,8
Mettegeupel 44,8
De Noord 42,5
Rusheuvel 39,3
Meerdijk onder drempelwaarde
Frankenbeemd onder drempelwaarde
Bron: CBS - Regionale inkomensverdeling (RIO)
Het gemiddelde huishoudinkomen (€ 30.800,-) van CKM ligt ver onder dat van de gehele gemeente (€ 34.300,-). Bekijken we dit per subwijk, dan zien we dat Centrum ver onder het gemiddelde ligt met een gemiddeld huishoudinkomen van € 25.500,-. Dit komt door de vele alleenstaanden en
gepensioneerden in dit gebied. Mettegeupel daarentegen schiet uit met een gemiddeld huishoudinkomen van € 41.600,-. Krinkelhoek zit met € 34.700,-rond het gemiddelde van Oss.
2.7. Onderwijs en scholen
Er bevinden zich twee horizonscholen in de wijk: in Krinkelhoek is dat De Meteoor en in Mettegeupel is dat Het Noorderlicht. In deze twee horizonscholen zijn basisscholen, kinderdagverblijven,
peuterspeelzalen en buitenschoolse opvang gevestigd. In de horizonschool De Meteoor is de regionale school, De Mozaïek. Aan de rand van het stadscentrum is een derde basisschool gevestigd, de Nicolaasschool, die tweetalig onderwijs geeft.
Locatie TBL (Titus Brandsmalyceum) van Het Hooghuis is een school voor voortgezet onderwijs in de onderwijssoorten havo en vwo in Oss en deze bevindt zich in het centrum. Het ROC de Leijgraaf heeft aan de Schelversakker ook een dependance; hier wordt middelbaar beroepsonderwijs gegeven.
2.8. Sport en recreatie Sport
Vanuit het Integraal Voorzieningen Beleid is Sportpark Rusheuvel tot een van de
sportconcentratieplekken benoemd. Het sportpark faciliteert verschillende sportverenigingen maar geeft ook het onderwijs de mogelijkheid om er gebruik van te maken.
Het sportpark vormt in stedenbouwkundig opzicht een open, groene ruimte tussen stad en
buitengebied. Dit sportpark met een stedelijke functie, herbergt naast een groot aantal veldsporten ook een multifunctionele sporthal en een tennishal. Hoewel de sporthal primair een sportfunctie heeft, is worden incidenteel ook sportvreemde evenementen toegestaan. Enkele jaren geleden is het complex gerevitaliseerd waarbij velden en verouderde accommodaties zijn herschikt. Bij deze operatie is het uitgangpunt gehanteerd dat het centrale deel van het sportcomplex zoveel mogelijk onbebouwd blijft en de bebouwing vooral in de randen plaatsvindt. Om het groene, open karakter te waarborgen is het maximum bebouwingspercentage beperkt.
De verschillende binnensportfaciliteiten in de wijk zijn te reserveren voor wijkbewoners. Ruimte reserveren gaat via publiekszaken de (telefonische) balie, waar burgers voor veel zaken terechtkunnen. Mensen kunnen daar telefonisch en per mail een ruimte (sporthal, gymzaal, kunstgrasveld) reserveren. De tarievenlijst staat in de bijlage. Sportpark de Rusheuvel vormt een unieke (sport)meerwaarde voor de wijk CKM.
Daarnaast zijn ook een golfbaan en een manege aan de rand van de wijk gevestigd. Binnen de wijk zijn verschillende mogelijkheden om ongeorganiseerd sport te beoefenen. Bijvoorbeeld het grasveld
bij het toernooiveld is geschikt om te voetballen, de skateramp bij de horizonschool Noorderlicht voorziet in de behoefte van skaters en bikers en bij het Brabantpark zijn onder andere
basketbalveldjes te vinden.
Recreatie
Ook voor recreatie kunnen wijkbewoners goed terecht in hun wijk. Enkele recreatieve stadsfuncties bevinden zich in de wijk, onder andere het Museum Jan Cunen, de Bibliotheek en theater De Lievekamp. Ook Terweanen en de Heuvel bevinden zich in het centrum waar weekmarkten
plaatsvinden. Deze trekken veel mensen uit de regio, net zoals de evenementen als het Fantastival, de kermis en Winterland met gevarieerde horeca. Deze voorzieningen brengen Oss en de regio gezamenlijk op de been richting het stadscentrum.
Daarnaast zijn er specifieke wijkgerelateerde recreatieve functies, zoals de volkstuinenvereniging, twee ouderensociëteiten, buurthuis De Binnenstad, de scoutingvereniging en verschillende
activiteiten- en hobbyclubs. De wijk kent vele speelvoorzieningen. Vooral Mettegeupel en Krinkelhoek hebben een ruim variërend aanbod, van wipkip tot voetbal- en speelpark. Het centrum heeft een geringer aanbod. Dit heeft mede te maken met de winkelfunctie. Ook jongeren vragen om een plek binnen Krinkelhoek en Mettegeupel. Momenteel wordt gekeken naar de mogelijkheden voor een ontmoetingsplek voor jongeren.
In het centrum zijn er ontmoetingsplekken in de buurtparken, met onder andere een concentratie van sport- en spelvoorzieningen met een divers aanbod voor alle leeftijden. De pleintjes dienen als kleinschalige verblijfsplekken en de volkstuin wordt gebruikt voor buurtactiviteiten. Het noordelijke stadspark met daarin Brabantpark, met uiteenlopende recreatieve mogelijkheden voor alle
doelgroepen, biedt veel mogelijkheden voor ontmoetingen. Ook het Rode Hoedje in Krinkelhoek is een functionerende ontmoetingsplek. In het woongebied Mettegeupel ontmoeten bewoners elkaar bij de Hofvijver en in het nabij gelegen Noordelijke Park. Daar zijn voldoende voorzieningen voor sport, spel en verblijf. Het meest zuidelijke deel van de Hofvijver is ingericht als een multifunctionele ontmoetingsplek voor jong en oud. De maatschappelijke betekenis van de volkstuin en de toegankelijkheid ervan is groot. Vanuit de omliggende scholen en de buurt worden de activiteiten georganiseerd in de volkstuin. De Edelenburg, het Toernooivel, de openbare ruimte rondom de Rusheuvel en de openbare ruimte bij het Kasteel, zijn goede ontmoetingsplekken.
Binnen CKM lopen recreatieve fiets- en wandelroutes vanuit het centrum over de oude radialen: de Begijnenstraat in de richting van het noordelijke stadspark, de Tuinstraat in de richting van Ussen, de Arendstraat in de richting van Amsteleind en de Kruisstraat in de richting van het zuidelijke stadspark.
Daarnaast zijn er recreatieve fiets- en wandelroutes langs de overige lijnen van de ruimtelijke hoofdstructuur in de richting van het poldergebied. Ook zijn er losse wandelpaden in de buurtparkjes en in het nabijgelegen park achter de Grote Kerk, Brabantpark en de Hofvijver.
2.9. Welzijnsorganisaties en sociale voorzieningen
In CKM zijn diverse maatschappelijke voorzieningen die onder meer betrekking hebben op de gezondheidszorg, maatschappelijke dienstverlening en sociaal-culturele voorzieningen. Het betreft bijvoorbeeld tandartspraktijken, fysiotherapeuten, kinderopvang, ouderensociëteit, de Grote Kerk, een moskee en een verzorgingshuis. De R.K. Pauluskerk wordt sinds medio 2010 niet meer als zodanig gebruikt.
In het Centrum bevindt zich ook De Binnenstad, het wijkgebouw dat voor de wijkraad en andere organisaties in de wijk beschikbaar is. Het heeft een wijkfunctie. Maar het heeft desondanks weinig capaciteit en ruimte voor bewoners.
In de wijk zijn instellingen en organisaties actief op het terrein van sociaal-cultureel werk en het organiseren van buurt- en wijkactiviteiten. Stichting Vivaan bevordert de participatie van bewoners door inzet van opbouwwerk, jeugd- en jongerenwerk en emancipatiewerk. De stichting heeft een ondersteunende functie binnen de wijkstichting. RIGOM organiseert in de wijk ouderenwerk gericht op ontmoeting, en organiseert dat in De Binnenstad. Stichting Ouderen Welzijn houdt zich bezig met het bieden van een ontmoetingsplek voor ouderen uit de wijk en het “beschermen” van hun sociale leven.
Ook bevindt de volksuniversiteit zich in de wijk.
De wijkstichting organiseert activiteiten in de wijk. Zij brengt ook in samenwerking met de wijkraad de wijkkrant ’t Spotje uit. De wijkraad CKM is een adviesorgaan, dat door het college van Burgemeester en Wethouders is ingesteld. Inwoners kunnen bij de wijkraad en de wijkstichting terecht met ideeën voor het organiseren van buurtactiviteiten of met wensen voor verbetering van hun leefomgeving. De wijkraad en wijkstichting hebben een eigen budget om verzoeken te honoreren.
Binnen de wijk is ook een kernteam actief. Hierin komen verschillende instellingen en organisaties bijeen. Tijdens de overleggen gaat het team met elkaar in gesprek over de wijk(problematiek). Doel hiervan is het wijknetwerk te versterken, kennis uit te wisselen, de leefbaarheid in de wijk te vergroten en individuele problematiek gericht aan te pakken.
2.10. Bedrijvigheid
De wijk CKM kent verschillende vormen van bedrijvigheid. Aangezien het stadscentrum zich in de wijk bevindt, zorgt dit voor een verhoogd aantal functies. Hieronder geven we een overzicht.
Detailhandel en commerciële dienstverlening
Het stadswinkelcentrum bevindt zich in de wijk die - naast een regionale winkelfunctie - ook de tweewekelijkse markt herbergt. Binnen het stadscentrum zien we leegstand van winkelpanden; dit is een zorgpunt. Daarentegen zien we geen toename van leegstand wat zorgwekkend is. Daarnaast is er binnen CKM verspreid in het oudere deel van het gebied detailhandel gevestigd. De locatie van deze detailhandel is vooral historisch bepaald en ontstaan in een periode dat hier nog niet planmatig mee werd omgegaan. Het betreft winkels van beperkte omvang voor zowel dagelijkse als niet- dagelijkse goederen. Een buurtwinkelcentrum met onder meer een supermarkt is gevestigd aan de Vierhoekssingel. Het verzorgingsgebied daarvan is groter dan alleen de Krinkelhoek.
Horeca
Het stadscentrum biedt naast de detailhandel ook veel ruimte voor de horeca. Zo zijn op de Heuvel verschillende eetcafés te vinden en herbergt de Eikenboomgaard de uitgaansgelegenheden. Buiten het buurtwinkelcentrum in de Krinkelhoek, waar een afhaalchinees en een cafetaria zijn gevestigd, zijn verder in de wijk twee cafetaria’s, een restaurant, een buurtcafé en een horecagelegenheid met feestzalen. Vanwege onder meer bingoavonden trekt de laatstgenoemde gelegenheid veel
bezoekers, wat de nodige parkeerdruk in de omgeving veroorzaakt. Om de parkeerdruk te verlichten, is op de hoek met de Tuinstraat een tijdelijke parkeervoorziening ingericht.
Bedrijven
Binnen het CKM vinden diverse soorten bedrijven hun plek. Het stadscentrum kent de grootste vorm van bedrijvigheid. Daarnaast betreft het over het algemeen bedrijvigheid die op binnenterreinen is gevestigd en die dus niet prominent aanwezig is in de wijk. Een uitzondering hierop vormen de autobedrijven in het gebied, die zich wel nadrukkelijk presenteren. Aan de Hertogensingel is een combinatie van een autobedrijf met een benzinestation. Aan de Katwijkstraat en Rusheuvelstraat liggen binnen het woongebied solitair gevestigde autobedrijven. Aan de Voorburcht is op het achterterrein in een deel van de bedrijfsbebouwing een tijdelijke brandweerpost gevestigd als
‘uitrukdependance’ van de kazerne aan de Wethouder van Eschstraat. Een van de schoolwoningen van de Mettegeupelschool is verbouwd tot gezondheidscentrum voor de wijk. Naast een praktijk voor fysiotherapie gaan zich hier onder andere een (kinder)diëtisten-, een logopedie- en een
kinderpsychologiepraktijk vestigen. Verdere uitbreiding volgt in 2012. Daarnaast is op de
Frankenbeemdweg een groot tuincentrum gevestigd. Dit zorgt voor veel verkeerstromen in de wijk.
Kantoren
De beleidsnota over kantoren beschrijft de dringende behoefte aan nieuwe kantoorlocaties, vooral voor centrumstedelijke locaties, als antwoord op de specifieke lokale en regionale marktvraag.
Verkenning van concrete mogelijkheden hiervoor is dan ook een belangrijk onderdeel van de visie op het centrum. Die verkenning staat nu in het Masterplan Spoorzone.
Zelfstandige kantoren zijn er incidenteel en ze zijn beperkt van omvang. De situering van deze kantoren is historisch ontstaan en is niet gebaseerd op een planologische visie. Het betreft voormalige woningen die nu geheel of gedeeltelijk in gebruik zijn als kantoor. Door hun
verschijningsvorm voegen zij zich onopvallend in de omgeving. Daarnaast ligt aan de Raadhuislaan de kantoorzone die in de Visie Dynamisch Stadscentrum is benoemd tot kantorenlocatie.
3. Toekomstvisie CKM
De wijkschets vormt de inhoudelijke basis voor de toekomstvisie. Het startpunt hebben we in het vorige hoofdstuk bepaald aan de hand van feitelijke gegevens. De wijkschets is aangevuld via
fieldresearch (gesprekken met bewoners, overleggen met wijkraad, wijkstichting en de instellingen die in de wijk actief zijn). Dit alles vormt de nulmeting om te bepalen waar de wijk CKM tot 2025 naartoe wil. Op basis daarvan is een missie en een visie geformuleerd. Deze toekomstvisie is verder
uitgewerkt in hoofdpunten. De hoofdpunten zijn tot stand gekomen naar aanleiding van de gegevens uit de fieldresearch. De hoofdpunten beschrijven hoe de gemeentelijke trend is. We dalen daarna af tot wijkniveau en beschrijven daar specifiek de problematiek. Aan de hand van die opsomming beschrijven we vervolgens, in lijn met de toekomstvisie, de oplossingsrichting en de acties.
De looptijd van de visie is van 2012 tot 2025.
3.1. Visie CKM 2025
In een wereld die constant in beweging is, weten we dat we in de toekomst te maken krijgen met onder andere een terugtredende overheid, flinke bezuinigingen, veranderende
bevolkingssamenstelling, internet, mondigheid en individualisering. De gemeente Oss heeft als doel om de huidige kwaliteit zeker te behouden en waar mogelijk te versterken. Daarbij plaatsen we de kanttekening dat de Visie Dynamisch Stadscentrum 2020 nog steeds leidend is voor het winkelgebied Centrum binnen de wijk CKM. Met deze missie is de visie voor de gehele wijk CKM verwoord (met uitzondering van het winkelgebied/Centrum).
Een diverse en dynamische wijk, waarin kwaliteiten worden behouden en daar waar mogelijk versterkt
De wijk Centrum, Krinkelhoek, Mettegeupel is een wijk waar iedereen zich thuisvoelt. Waar bewoners gezond zijn en met plezier wonen, leven, recreëren en werken.
Alle bewoners hebben de mogelijkheid om elkaar te ontmoeten in een (verkeers)veilige, toegankelijke, groene en schone leefomgeving.
Het is een wijk waar bewoners betrokken zijn en zich nog meer verantwoordelijk voelen, waar ze vanuit eigen kracht oog hebben voor elkaar, voor de leefbaarheid en voor hun leefomgeving.
3.2. Kaders, randvoorwaarden en aandachtspunten
Om vanuit de visie een wijkplan te kunnen opstellen, zijn kaders, randvoorwaarden en
aandachtspunten nodig. Hier beantwoorden we vragen als: Wat wordt wel en niet in het wijkplan beschreven? Worden alle ontwikkelingen in de wijk meegenomen? En hoe gaan we om met de uitvoering van de plannen? Wie is waarvoor verantwoordelijk en aanspreekbaar?
Kaders
1. Het wijkplan voor Centrum, Krinkelhoek, Mettegeupel richt zich op de woonbuurten in de wijk.
Het grote buitengebied (polder) komt niet uitgebreid aan de orde, hoewel het wel bij CKM hoort. Het wijkplan gaat vooral over leefbaarheid, de woon- en leefomgeving en
voorzieningen op wijk- en buurtniveau. De planontwikkelingen van de Visie Dynamisch Stadscentrum en de eventuele uitwerkingen van het Mobiliteitsplan worden niet in het wijkplan behandeld. Hiervoor zetten we aparte trajecten uit. Waar nodig vindt uitwisseling en afstemming tussen deze trajecten plaats.
2. De Visie Dynamisch Stadscentrum - Het plangebied van de visie Dynamisch Stadscentrum valt binnen het plangebied van het wijkplan CKM. De visie Dynamisch Stadscentrum is daarom leidend voor dat gebied binnen het plangebied van het wijkplan. Door het uitgebreide traject waarbinnen de centrumvisie (samen met alle betrokkenen) is opgesteld, nemen we deze visie ook één op één over voor dat gebied. De visie is terug te vinden op de
gemeentelijke website.
3. Het wijkplan geeft een aanpak voor de hele wijk, waar nodig ook op buurt- of straatniveau.
4. Het wijkplan bevat zowel sociale als fysieke aspecten van de wijk.
5. In het wijkplan gaat het om gezamenlijke belangen; zo mogelijk moeten alle bewoners(groepen) profijt hebben van de voorgestelde aanpak.
6. Het wijkplan voegt iets toe aan wat er al in CKM gebeurt. Bestaande ontwikkelingen spelen een belangrijke rol. Het wijkplan staat niet op zichzelf, maar sluit aan bij het vastgestelde beleid. Het wijkplan geeft een kader voor de ontwikkelingen in de wijk voor de komende jaren en kan een aanzet zijn voor nieuw beleid.
7. De Visie Openbare Ruimte - Het wijkplan beschrijft op wijkniveau alle sociale en fysieke aspecten waarvan de openbare ruimte er één is. De Visie Openbare Ruimte beschrijft de openbare ruimte, maar dan voor het gehele stedelijke kerngebied van Oss. De visie gaat in op de ruimtelijke structuur op stadsniveau en per deelgebied, het gebruik, de kwaliteit van de inrichting en tot slot op de implementatie van de Visie Openbare Ruimte.
Randvoorwaarden
- uitgaan van eigen kracht en de zelfredzaamheid van bewoners;
- herkenbaar;
- duurzaam;
- passend binnen bestaande beleidskaders;
- aansluitend op bestaande wijknetwerken en initiatieven;
- duidelijkheid over verantwoordelijkheden;
- slim de verbinding en samenwerking zoeken met alle betrokken partijen;
- de gemeente Oss werkt samen met de wijkbewoners, wijkraad en de professionals in de wijk om de ambities van het wijkplan te realiseren.
Aandachtspunten
- De financiële dekking voor activiteiten is niet geregeld.
- De gemeentelijke bezuinigingen zijn van invloed op alle hoofdpunten.
- Door de landelijke en gemeentelijke bezuinigingen en taakstellingen is er de komende jaren een verandering in de verhouding tussen de ketenpartners.
3.3. Hoofdpunten Thuis voelen
CKM is over het algemeen een plezierige wijk om te wonen. Tijdens de bewonersavonden gaven veel bewoners aan tevreden te zijn over hun woon- en leefomgeving. Ook de verschillende professionals uit CKM bevestigen dat het goed gaat. De centrale ligging van de wijk heeft veel voordelen. CKM ligt dicht bij voorzieningen als de winkels in het centrum van Oss, het station, het zwembad, de polder, de bibliotheek, het theater en de bioscoop. Mensen willen graag in de wijk blijven wonen.
CKM bestaat uit veel verschillende buurten, die alle hun eigen kenmerken hebben. De diversiteit van de buurten wordt als zeer positief ervaren. De wijk kent vele mooie markante plekken en veel openbaar groen. Onder andere de molens, de watertoren, de Grote Kerk, Museum Jan Cunen, het heringerichte Brabantpark, de openbare ruimte onder de hoogspanningsmasten en het aangrenzende buitengebied (de polder) zijn de trots van de wijk. De groene vinger (strook) zorgt voor een natuurlijk verloop van de polder naar de wijk. Ook bewoners kenmerken dit als positief punt van de wijk. De samenstelling van de wijkbewoners kent een grote diversiteit. De wijk kent vele verschillen qua etnische identiteit, opleidingsniveau, inkomen en leeftijd. Deze diversiteit behoeft aandacht, maar is ook zeker een kracht van de wijk. Mede hierdoor is het zo prettig wonen en leven in de wijk. Om tegemoet te komen aan deze diversiteit zoomen we binnen de hoofdpunten in op delen van de wijk.
De wijk wordt opgedeeld in drie subwijken; Centrum, Krinkelhoek en Mettegeupel. Elke subwijk kent haar eigen krachten en problematiek. Dit wijkplan richt zich op de gehele wijk. Ook de hoofdpunten zijn wijkbreed opgepakt en niet uiteengezet op subwijk- of buurtniveau. Desondanks zoomen we bij een aantal hoofdpunten toch in op de problematiek of kracht van een subwijk of buurt. In de uitvoeringsparagraaf wordt dit nadrukkelijk vermeld.
We onderscheiden de volgende hoofdpunten als thema; deze werken we verder uit.
• Thuis voelen 1. Wonen
2. Ontmoeten
• Met plezier leven, recreëren en werken 3. Groene leefomgeving
4. Schone leefomgeving 5. Veilige leefomgeving 6. Plezierig recreëren
• Oog hebben voor leefbaarheid 7. Toegankelijke voorzieningen 8. Verkeer en mobiliteit
3.3.1 Wonen
Een diverse en dynamische wijk
De wijk CKM is een gevarieerde wijk. Er is veel diversiteit in de wijk qua leeftijd, inkomen, sociale en etnische achtergrond en opleidingsniveau. Er zijn buurten waar de bewonerssamenstelling heel homogeen is. Dat wil zeggen dat er qua huishoudens en bevolkingstype één duidelijke meerderheid is. Er zijn echter ook buurten waar de bewonerssamenstelling veel meer heterogeen is. Dat wil zeggen dat de samenstelling van de bevolking meer verdeeld is. De onderlinge samenhang neemt vooral af wanneer de buurt gevarieerd is.
Bevorderen van sociale cohesie en binding in de buurt en de wijk is belangrijk voor de leefbaarheid.
Als we investeren in onderlinge relaties ontstaan duurzame, laagdrempelige contacten tussen bewoners. Daarbij proberen we ook dieperliggende gevoelens van ongenoegen bespreekbaar te maken en de individualisering in de samenleving te doorbreken. Hierbij is het bevorderen van persoonlijk contact zeer van belang.
Op zoek gaan naar gezamenlijke interesses die de wijk binden, is een manier om contacten te leggen waarbij de overeenkomsten een belangrijke rol spelen.
De wijkraad zal samen met de wijkcoördinator aandacht en communicatie wijden aan het
kennismaken en ontmoeten tussen wijkbewoners. Hierbij wordt extra aandacht gevraagd voor de buurt, de buren en hun eigen kracht. Respect voor elkaar en kennis over elkaars levenswijze en cultuur wordt hiermee tot stand gebracht.
Het veiligheidsteam van de politie, Vivaan en Centrum Jeugd en Gezin constateerden dat de kloof tussen de autochtone en allochtone jeugd steeds groter wordt. Niet alleen op het schoolplein van de basisscholen, maar ook op straatvoetbaldagen en in de vrije tijd van de jeugd. De drie genoemde partners onderzoeken dit nu en verwerken de resultaten en adviezen in de een rapport voor de gemeente, dat zij naar verwachting medio 2012 aanbieden. Aan de hand daarvan kijkt de wijkcoördinator waar eventuele extra aandacht nodig is; de inzet daarvan wordt bezien op haalbaarheid en uitvoering.
Eigen kracht
“We willen een beweging op gang brengen van ‘zorgen voor’ naar ‘participeren in’. We bedoelen daarmee dat we de eigen verantwoordelijkheid van inwoners willen verstevigen, zodat meer een beroep gedaan kan worden op het probleemoplossend vermogen van de inwoners, in plaats van aanbod door professionals. Binnen deze gedachte is meer ruimte voor maatschappelijke organisaties en eigen verantwoordelijkheid. Iedereen heeft talenten en voor de toekomst van Oss zijn die allemaal nodig.” (collegeprogramma 2011-2014)
Vanuit het wijkgericht werken besteedt de gemeente in samenwerking met de wijkraad de komende jaren meer aandacht aan het activeren van de eigen kracht van wijkbewoners en de zelfredzaamheid van kwetsbare bewoners. Bewoners kunnen een bijdrage leveren aan het oplossen van kleine, praktische problemen. De wijkraad en andere partners, zoals Vivaan en BrabantWonen, kunnen hierbij een ondersteunende rol spelen. Het doel is dat de bewoners zich verantwoordelijk voelen voor hun eigen leefomgeving en de leefbaarheid in de wijk. Er is in de wijk veel kennis en ervaring.
Bewoners moeten de mogelijkheid hebben meer betrokken te raken bij activiteiten waarmee zij affiniteit hebben of waarin zij ervaringsdeskundige zijn.
