TSCHAPPIJ TER BEVORDERING DER PHARMACIE
TOEKOMSTVISIE APOTHEKER
GENEESMIDDEL & MAATSCHAPPIJ
Z I C H T B A R E S C H A K E L S I N G E ZO N D H E I D
NOVEMBER 2020
In 2025 zijn apothekers Geneesmiddel & Maatschappij duidelijk zichtbaar
in de maatschappij, in het bijzonder in en rond de gezondheidszorg, en wordt
hun unieke combinatie van farmaceutische en sectorspecifieke competenties
erkend en noodzakelijk geacht voor functies die zijn gerelateerd aan de
ontwikkeling en toepassing van geneesmiddelen.
VOORWOORD
Om apothekers die buiten de directe individuele patiëntenzorg werkzaam zijn bij elkaar te brengen is in 2012, eerst nog onder de naam BO3, de sectie apotheker Geneesmiddel & Maatschappij (AGM) opgericht.
Apothekers Geneesmiddel & Maatschappij zijn werkzaam in uiteenlopende sectoren gerelateerd aan geneesmiddelen, binnen en buiten de gezondheidszorg. Zij hebben een actieve rol in de verschillende fasen van de levenscyclus van geneesmiddelen. Hun specifieke expertise als apotheker is essentieel voor de kwaliteit, veiligheid en werkzaamheid van deze producten in de praktijk.
Het werkveld van apothekers Geneesmiddel & Maatschappij is nauw verbonden met andere apothekers zowel openbaar-, ziekenhuis- en industrie apothekers met het uiteindelijke doel om de patiënt te voorzien van optimale farmaceutische zorg en bij te dragen aan een gezonde maatschappij.
De komende jaren wordt het AGM-netwerk verder versterkt zodat men elkaar goed weet te vinden om kennis en ervaring te delen om zo de identiteit als apothekers Geneesmiddel & Maatschappij te versterken.
Daarnaast wordt ingezet op zichtbaarheid van de apothekers Geneesmiddel & Maatschappij - door beroepstitel en register – zodat deze apothekers herkenbaar zijn als schakels in gezondheid en erkend worden voor hun expertise en competenties. Hierdoor kunnen zij, zowel binnen de KNMP als binnen de maatschappij, hun expertise breed inzetten en delen.
Maayke Fluitman, voorzitter apotheker Geneesmiddel & Maatschappij, Linda Härmark, commissie apotheker Geneesmiddel & Maatschappij, Jaap Claessens, commissie apotheker Geneesmiddel & Maatschappij,
Cynthia Regensburg-Hilkhuijsen, commissie Apotheker Geneesmiddel & Maatschappij,
DE APOTHEKER GENEESMIDDEL &
MAATSCHAPPIJ
Apothekers Geneesmiddel & Maatschappij zijn werkzaam in uiteenlopende sectoren gerelateerd aan genees- middelen, binnen en buiten de gezondheidszorg. Zij hebben een actieve rol in de verschillende fasen van de levenscyclus van geneesmiddelen, “substance based” medische hulpmiddelen, en andere gezondheidsproducten met een farmacologische werking1. Hun specifieke expertise als apotheker is essentieel voor de kwaliteit, veiligheid en werkzaamheid van deze producten in de praktijk.
HET WERKVELD VAN APOTHEKERS GENEESMIDDEL & MAATSCHAPPIJ OMVAT:
• de ontwikkeling van geneesmiddelen en het verzamelen en ontsluiten van kennis en informatie ten behoeve van verantwoorde toepassing en goed gebruik;
• de voorbereiding, vaststelling en uitvoering van beleid m.b.t. de beschikbaarheid en toegankelijkheid van geneesmiddelen en de daarbij behorende zorg;
• de toelating van geneesmiddelen tot de markt en het verzekerde pakket;
• het toezicht op de geneesmiddelvoorziening en de farmaceutische zorg;
• wetenschappelijk onderzoek rond de ontwikkeling en toepassing van geneesmiddelen;
• onderwijs aan (toekomstige) apothekers en andere zorgprofessionals.
Apothekers Geneesmiddel & Maatschappij werken soms op korte afstand van de individuele patiëntenzorg en hebben dan een heel directe invloed op de kwaliteit daarvan, bijv. als een inspecteur IGJ n.a.v. een inspectiebezoek een aanwijzing geeft aan een apotheek. Hun invloed kan ook meer indirect zijn, bijv. als universitair docent bij het opleiden van apothekers, of gericht op innovatie, zoals bij een onderzoeker naar nieuwe geneesmiddelen of productiemethoden.
De reikwijdte is dan groot en de impact op de kwaliteit van de farmaceutische zorg aan patiënten dus zeker niet minder.
Uiteindelijk richten apothekers Geneesmiddel & Maatschappij zich – samen met alle apothekers – op het bereiken van de best mogelijke uitkomst van de toepassing van geneesmiddelen, voor de individuele patiënt en voor de samenleving als geheel. Hun eed/belofte en het Handvest van de apotheker vormen het fundament van hun handelen.
VERBINDING
De sectie AGM coördineert en faciliteert binnen en buiten KNMP-verband de bijdragen die apothekers Geneesmiddel
& Maatschappij kunnen en willen leveren aan de maatschappelijke positionering, herkenning en erkenning van de beroepsgroep apothekers als geheel en die van apothekers Geneesmiddel & Maatschappij in het bijzonder.
NETWERK
De sectie AGM biedt haar leden een netwerk voor uitwisseling van kennis en ervaring, en een bron van inspiratie voor een optimaal gebruik van (farmaceutische) competenties op ieders werkterrein.
COMPETENTIEONTWIKKELING
De sectie AGM streeft naar het breed en duurzaam inzetten van apothekers op alle terreinen waar farmaceutische kennis ertoe doet.
De sectie AGM stimuleert competentie-ontwikkeling van haar leden op basis van het competentieprofiel (2019), middels een leerhuis dat bestaat uit farmaceutische nascholing en scholing die relevant is voor en wordt aangeboden binnen ieders werkomgeving.
De sectie AGM onderhoudt het Register voor apothekers Geneesmiddel & Maatschappij, waarvan de waarde wordt herkend door de beroepsgroep, externe stakeholders en relevante werkgevers.
COMPETENTIES
Apothekers Geneesmiddel & Maatschappij delen, ondanks de grote diversiteit in beroepsuitoefening, competenties op de diverse gebieden van de levenscyclus van geneesmiddelen en de toepassing daarvan. Daarnaast beschikken zij over specifieke, niet farmaceutische kennis en ervaring, die aansluit bij hun werkterrein. Deze combinatie en het vermogen zich steeds als apotheker op te stellen zorgt voor de unieke bijdrage die zij op uiteenlopende posities in de zorg kunnen leveren.
In 2025 beschikken apothekers Geneesmiddel & Maatschappij aantoonbaar over de competenties zoals beschreven in het in 2019 ontwikkelde Competentieprofiel voor apothekers Geneesmiddel & Maatschappij. Zij onderhouden deze competenties middels relevante werkervaring en een leerhuis dat bestaat uit farmaceutische nascholing en scholing die wordt aangeboden binnen ieders werkomgeving.
Om dit transparant te maken zijn zij opgenomen in het Register apothekers Geneesmiddel & Maatschappij, zodat blijkt dat zij voldoen aan criteria voor deskundigheid en werkervaring.
MISSIE
VISIE
In 2025 zijn apothekers Geneesmiddel & Maatschappij duidelijk zichtbaar in de maatschappij, in het bijzonder in en rond de gezondheidszorg, en wordt hun unieke combinatie van farmaceutische en sectorspecifieke competenties erkend en noodzakelijk geacht voor functies die zijn gerelateerd aan de ontwikkeling en toepassing van geneesmiddelen.
Bij (semi)overheidsorganen en andere organisaties, gericht op vorming en uitvoering van beleid op het gebied van de farmacie, nemen apothekers Geneesmiddel & Maatschappij sleutelposities in. Zij streven naar de best mogelijke condities voor de ontwikkeling en toepassing van geneesmiddelen en de daarbij behorende zorg, zowel op individueel als op populatie niveau.
Bij toelatings- en toezichtinstanties, zoals CBG en IGJ, bewaken apothekers Geneesmiddel & Maatschappij de toelating van effectieve en veilige geneesmiddelen tot de markt, de productie en distributie in overeenstemming met wet- en regelgeving, de praktische toepassing in de patiëntenzorg volgens de laatste wetenschappelijke inzichten en de richtlijnen van de beroepsgroep, en de registratie en evaluatie van gewenste en ongewenste uitkomsten van geneesmiddelgebruik. Zij maken daarbij deel uit van een internationaal netwerk.
Bij onderzoeksinstituten, gericht op innovatie van geneesmiddelen, de toepassing daarvan en de zorg eromheen, prioriteren apothekers Geneesmiddel & Maatschappij die onderwerpen die de meeste toegevoegde waarde hebben voor patiënt en samenleving. Zij waarborgen de integriteit van de onderzoeksopzet, van de uitvoering en van de wijze waarop resultaten worden verzameld, geïnterpreteerd en gedeeld.
Bij kennisinstituten ten behoeve van de optimale toepassing van geneesmiddelen en de daarbij behorende zorg verzamelen, toetsen en ontsluiten apothekers Geneesmiddel & Maatschappij relevante informatie op basis van wetenschappelijke criteria, vanuit een onafhankelijke opstelling.
Bij onderwijsinstellingen, voor het opleiden van apothekers en andere medewerkers in de farmaceutische sector, zetten apothekers Geneesmiddel & Maatschappij zich in voor de ontwikkeling van competenties die hun studenten voorbereiden op een leven lang leren en creëren daarbij omstandigheden die hen motiveren om innovaties en ontwikkelingen in de farmacie te blijven volgen en te implementeren. Zij zorgen dat studenten zich kunnen voorbereiden op het volledige scala aan mogelijke functies voor apothekers, zowel binnen als buiten de directe patiëntenzorg, en maken daarbij gebruik van het AGM mentornetwerk.
Bij organisaties gericht op de financiering van de zorg, zoals Zorginstituut Nederland (ZiN) en zorgverzekeraars, zijn apothekers Geneesmiddel & Maatschappij mede bepalend voor ontwerp en uitvoering van de bekostiging van de farmaceutische zorg. Zij stimuleren het hanteren van objectieve, evidence based criteria voor de doelmatige inzet van geneesmiddelen en de continuïteit van zorg.
Apothekers Geneesmiddel & Maatschappij zijn alert op nieuwe inzichten en ontwikkelingen rond geneesmiddelen, bijvoorbeeld vraagstukken rond milieu en duurzaamheid, gezond zijn en gezond blijven (preventie, de wisselwerking tussen voeding en geneesmiddelen, zelfzorg), substance based medical devices, etc. In 2025 hebben zij kansen benut om hun expertise op die terreinen te versterken en in te zetten.
Binnen de beroepsgroep worden apothekers Geneesmiddel & Maatschappij in 2025 herkend op de diverse posities die zij bekleden in en rond de gezondheidszorg, erkend voor de impact van hun activiteiten op de volksgezondheid en de kwaliteit van de zorgverlening, en gewaardeerd voor hun bijdrage aan (de ontwikkeling van) het beroep van apotheker en de positionering van apothekers in het zorgveld.
In 2025 werken apothekers Geneesmiddel & Maatschappij structureel samen met andere zorgprofessionals, in het bijzonder met artsen Maatschappij en Gezondheid, en met relevante stakeholders in de gezondheidszorg.
Onderling vormen apothekers Geneesmiddel & Maatschappij een coherente groep, op basis van een gezamenlijke visie op de farmaceutische beroepsuitoefening en op daarmee samenhangende gemeenschappelijke competenties.
Tegelijk blijft er alle ruimte voor de zeer uiteenlopende functies en werksituaties, waarin apothekers Geneesmiddel &
Maatschappij hun waarde bewijzen.
