Rijkswaterstaat Dienst Verkeerskunde
VERVOERPLAN
De juiste weg
tussen huis en werk
ministerie van verkeer en waterstaat
FOTO: AEROCAMERA - HOFMEESTER ROTTERDAM
Grote problemen voor veel organisaties
VervoerPlan biedt prima oplossingen
Woon-werkverkeer. Elke morgen rijden vele Neder- landers alleen in hun auto van huis naar werk. En 's avonds weer terug. Dat kost niet alleen veel geld maar heeft ook an- dere grote nadelen. Wegen raken verstopt en steden worden onbereikbaar. Om over de leefbaarheid maar niet te spreken...
Wie eindelijk zijn bestemming heeft bereikt, moet lang zoeken naar een parkeerplaats.
Voor bedrijven en instellingen levert deze situatie grote problemen op.
Klanten en andere relaties hebben steeds meer moeite om hun bestemming te berei- ken. Medewerkers komen regelmatig te laat en raken gestressed door het verkeer.
Dat komt hun arbeidspresta- tie niet ten goede. Reistijden worden steeds langer en ver- minderen daarmee de pro- duktiviteit. In de buurt van het bedrijf parkeren wordt steeds moeilijker, zo niet onmogelijk. Ook dat is niet bevorderlijk voor de tevre-
denheid bij relaties en medewerkers.
Soms gaan medewerkers door deze problemen op zoek naar een andere baan.
En er zijn ook al bedrijven die moeten uitwijken naar een andere - beter bereikbare - vestigingsplaats.
Al dat autoverkeer ver- stoort de bereikbaarheid en vormt een zware belasting voor het milieu. En de voor- spelling is dat dit bij onge- wijzigd beleid alleen nog maar erger zal worden ...
Gelukkig hoeven we ons niet bij deze situatie neer te leggen. Er zijn goede alter- natieven voor het reizen tus- sen woning en werk. Een Vervoerplan zet die allemaal op een rij. Zo ontstaat een compleet systeem voor het woon-werkverkeer. Vindt u de juiste weg voor iedere medewerker tussen huis en werk. Met nieuwe mogelijk- heden voor zakelijk verkeer in de dal-uren. Een prima oplos- sing voor elk afzonderlijk bedrijf. Of voor een groep bedrijven die dicht bij elkaar liggen.
Een VervoerPlan biedt enkele belangrijke voor- delen:
• betere bereikbaarheid
• geringere belasting milieu
• minder parkeerproblemen
• spaart parkeervoor- zieningen uit
• ruimte voor bedrijfsuit- breidingen
• medewerkers zijn op tijd en tevreden
• beter imago voor bedrijf Deze brochure laat zien hoe een bedrijf van deze voor- delen kan profiteren.
En welke gunstige effecten
een goed VervoerPlan heeft.
Compleet systeem voor
totale mobiliteit
Een VervoerPlan is een com- pleet systeem voor de mobiliteit van werknemers. Toegesneden op woon- werkverkeer en het zakelijk verkeer.
Een volledig pakket maatregelen, passend voor de organisatie die hét plan opstelt. Daarbij is het uitgangs- punt dat de reistijd van elke mede- werker zo concurrerend mogelijk is ten opzichte van het individueel reizen per auto.
Voor iedereen afzonderlijk wordt binnen een VervoerPlan zo goed mogelijk benaderd welke tijd, afstand en kosten gemoeid zijn met het reizen per openbaar vervoer en per auto. Daarnaast wordt bekeken welke mogelijkheden er zijn voor bedrijfsvervoer (met grote bussen of kleine busjes) en carpoolen. Natuurlijk wordt ook gekeken naar mogelijk- heden als fietsen en/of lopen. Al dan niet in combinatie met andere ver- voerswijzen.
Voor het maken van zo'n plan wordt gebruik gemaakt van compu- terprogramma's. Alle berekeningen zijn gebaseerd op de postcodes van de werknemers. De privacy van elke individuele medewerker wordt daarbij gewaarborgd.
Persoonsgericht advies voor
elke medewerker
Op grond van het resultaat van de berekeningen krijgt iedere werk- nemer een vervoersadvies. Geheel afgestemd op zijn of haar individuele situatie. Over dit advies kan iedereen de eigen mening geven. Net als over eventuele alternatieven die dikwijls zijn gebaseerd op persoonlijke omstan- digheden.
Al deze gegevens worden ver- werkt en op basis daarvan wordt het VervoerPlan opgesteld.
Ruimte voor eigen ideeën
Uiteraard wordt in elk Vervoer- plan rekening gehouden met speci- fieke kenmerken van de organisatie die het plan opstelt. Eigen ideeën, randvoorwaarden, eisen en wensen maken onderdeel uit van een gedegen Vervoerplan. Dit geldt uiteraard ook als bedrijven zo'n plan gezamenlijk (laten) maken en uitvoeren.
Overigens is het opstellen van een VervoerPlan verdeeld in een aan- tal fasen die u aantreft in het bijgaan- de schema. Na elke fase wordt het resultaat geanalyseerd. Op basis daar- van wordt besloten óf, en zo ja hoe, de volgende fasen worden uitgevoerd.
INVENTARISATIE
• vaststellen uitgangspunten
• inventariseren reistijden, afstanden en kosten in de huidige situatie
• visualiseren woonlokaties werknemers
f
OPSTELLEN CONCEPT VERVOERPLAN
• indeling in vervoerswijzen
• peiling behoeften werknemers
f
OPSTELLEN DEFINITIEF VERVOERPLAN
• verwerking enquêteresultaten en opstellen VervoerPlan
• informeren werknemers over 'grote' eenheden
• indeling kleinere eenheden
• in praktijk brengen VervoerPlan
f
EVALUATIE EN ONDERHOUD
• evaluatie/bijstelling
• actualiseren VervoerPlan
Vijf mogelijke vervoerswijzen
Voor het reizen tussen huis en werk is het in principe mogelijk te kiezen uit vijf alternatieve vervoers- wijzen. Dat zijn:
• Openbaar vervoer
• Bedrijfsvervoer
• Carpoolen
• Eigen vervoer (fiets, lopen of auto)
• Combinaties van 1, 2, 3 en 4.
Deze mogelijkheden worden hierna kort beschreven.
Openbaar vervoer:
keuzemogelijkheden
Alle vormen van openbaar ver- voer worden in een VervoerPlan betrokken. Zoals bij voorbeeld: trein, bus, metro en tram. Door die mogelijk- heden biedt deze oplossing flexibiliteit voor veel werknemers. Is openbaar vervoer voor iemand een goede reis- mogelijkheid, dan wordt dit aanbe- volen in het individuele vervoersadvies.
Kiezen voldoende medewerkers voor het openbaar vervoer? Dan zijn er diverse mogelijkheden om extra kortingen te verkrijgen bij de vervoer- bedrijven.
Minimale reistijden en meer comfort bij bedrijfsvervoer
Wonen in een bepaald gebied voldoende medewerkers dan is bedrijfsvervoer wellicht een mogelijk- heid in het VervoerPlan. Daarbij kan worden gestreefd naar minimale reis- tijden en comfortabele omstandig- heden voor de deelnemers.
f T p *
Soms kunnen poolbussen (voor 20 tot 45 personen) worden ingezet Op een beperkt aantal vaste opstap- punten worden werknemers dan op een vast tijdstip opgehaald. In bepaal- de situaties mogen dergelijke pool- bussen gebruik maken van vrije bus-
banen en voorzieningen voor bussen bij verkeerslichten. In de bus kan wor- den gezorgd voor koffie en een krantje...
Zijn er niet voldoende gebrui- kers voor een grote bus, dan kunnen misschien 9-persoons busjes worden ingezet. Als het bedrijf deze busjes aanschaft, kunnen ze overdag worden gebruikt voor andere doeleinden.
Af en toe zal een werknemer geen gebruik maken yan het bedrijfs- vervoer. Bij voorbeeld door een bezoek aan de (tand)arts of bij een middag verlof. Er kunnen speciale regelingen worden getroffen om dit probleem op te lossen.
Minder parkeer- problemen bij het carpoolen
Zijn er geen of onvoldoende mogelijkheden voor bedrijfsvervoer met grote of kleine bussen? Dan wordt in het VervoerPlan vastgesteld of carpoolen voor groepjes werk- nemers tot de mogelijkheden behoort.
Het indelen in pools gebeurt met behulp van computerprogramma's.
Bij carpoolen kan men kiezen voor het gebruik van auto's van de medewerkers zelf. Maar het gaat ook uitstekend met auto's van de zaak (eigendom of geleased). Die auto's van de zaak kunnen dan overdag worden ingezet als dienstauto. In een Vervoer- Plan kan dit prima worden gecoördi- neerd.
Bedrijven met voldoende car- poolers zullen merken dat de parkeer- druk rond de vestiging behoorlijk kan verminderen. Om carpoolen te stimu- leren wordt aanbevolen om voor elke carpoolauto een gereserveerde par- keerplaats beschikbaar te stellen.
Ook bij carpoolen kunnen regelingen worden getroffen voor vervoer in bijzondere situaties.
Aandacht voor fiets bij
eigen vervoer
Het kan blijken dat er geen adequate oplossingen te vinden zijn via openbaar vervoer, bedrijfsvervoer of carpoolen. Of in sommige gevallen verdient een eigen vervoermiddel gewoon de voorkeur. Vooral bij kortere afstanden is de (brom)fiets (of lopen) vaak een uitstekend alter- natief.
Elk goed VervoerPlan bevat een serie maatregelen die het gebruik van de fiets stimuleren. Zoals betere stal- lingen, een ruimte om kleding te drogen en een gelegenheid tot om-
kleden of douchen.
Een bepaalde groep medewer- kers blijft aangewezen op de auto als vervoermiddel. Een afgelegen woon- plaats of de aard van het werk kunnen de reder zijn dat geen van de andere alternatieven binnen het VervoerPlan als oplossing in aanmerking komt.
Combinaties soms onontkoombaar
Er komen altijd situaties voor waarin het gebruik van één vervoers- wijze niet voldoende blijkt. Dan is men aangewezen op een combinatie van de diverse vervoerswijzen. Bij voor- beeld: met eigen vervoermiddel naar een carpool plaats, een opstappunt voor (mini)bus of een halte van het openbaar vervoer.
Al deze mogelijkheden kunnen in het VervoerPlan voor iedere werk- nemer worden uitgewerkt.
Aanpak per bedrijf of per gebied
In sommige gevallen kan een organisatie een VervoerPlan opstellen voor eigen gebruik. Bij voorbeeld als het gaat om grote aantallen mede- werkers. In andere situaties is het heel goed mogelijk om met andere bedrij- ven of instellingen gezamenlijk zo'n plan op te stellen.
In bepaalde gebieden zal in de toekomst een VervoersCoördinatie Centrum (VCC) worden opgericht.
Zo'n VCC voert dan gemeenschappe- lijke taken uit en zorgt voor de belan- genbehartiging.
Aanpak per bedrijf of per gebied
Bedrijf 1 Bedrijf 2 Bedrijf 3 Bedrijf 4
VervoerPlan VervoerPlan \u
VervoerPlan
VervoerPlan per bedrijf/kombinatie van bedrijven
Bedrijf 1
w
Bedrijf 2 Bedrijf 3
ir v Vervoers Coördinatie Centrum
VervoerPlan
Bedrijf 4
VervoerPlan per gebied
Meer mogelijkheden dan u denkt
Allerlei maatregelen kunnen in een goed opgezet VervoerPlan wor- den uitgewerkt en toegepast.
Zoals bij voorbeeld:
• carpoolauto's van de zaak die over- dag als dienstauto worden gebruikt;
• gereserveerde parkeerplaatsen voor medewerkers die samen in één auto reizen;
betere accomodaties voor fietsers, zoals stallingen en kleed- en douche- ruimten;
afsluiten van speciale contracten met extra korting in het openbaar ver- voer;
gebruik van Openbaar Vervoer Jaar- kaarten voor het maken van dienst- reizen;
aanstellen van een vervoermanager die per bedrijf of een vervoercoör- dinator die voor een groep bedrijven het plan regelt en bewaakt.
Specifieke voordelen voor bedrijven die deelnemen
Een goed opgezet en uitgevoerd VervoerPlan levert een aantal specifieke voordelen op voor de deelnemende bedrijven. Zoals:
• Betere bereikbaarheid.
Niet alleen voor de mede- werkers, maar zeker ook voor klanten en relaties. Dat voorkomt veel ergernis.
• Minder parkeerproblemen.
De claim van werknemers op parkeerruimte neemt af. Daardoor kunnen kosten voor parkeervoor- zieningen worden beperkt.
Tegelijkertijd wordt de parkeerge- legenheid voor klanten en bezoe- kers verbeterd.
• Uitbreidingsmogelijkheden.
In sommige gevallen kan vrij- gekomen parkeerruimte worden benut voor noodzakelijke uitbrei- ding van gebouwen.
• Lagere reiskostenvergoedin- gen.
In bepaalde situaties blijkt dat de totale post reiskostenvergoe- dingen omlaag kan.
• Minder mensen te laat.
Medewerkers die nu vaak lang in de file staan komen geïrri-
teerd en te laat op hun werk. Bij een goed VervoerPlan kan dit sterk ver- beteren.
Men komt op tijd en fris aan.
1 Instrument managementszorg.
De aandacht yan het mana- gement wordt bij een VervoerPlan gericht op de specifieke zorg voor het woon-werkverkeer en het overige zakelijke verkeer.
Waardering van personeel.
Het blijkt dat medewerkers het waarderen als hun werkgever een VervoerPlan laat opstellen. Dat geldt niet alleen voor het huidige personeel, maar ook voor nieuw aan te trekken werknemers.
Laden en lossen verbetert.
Voor bepaalde bedrijven worden de problemen rond laden en lossen behoorlijk verminderd.
Imago-verbetering.
Het opstellen en actief uit- voeren van een VervoerPlan zal het imago van een bedrijf een krachtige en positieve impuls geven.
In de Verenigde Staten bestaat al een jarenlange ervaring met Vervoer- plannen. Vele van de hier genoemde voordelen worden in evaluaties dikwijls verme'd.
Verbetering voor bereikbaarheid en milieu
De verwachting is dat het de komende jaren nog aanzienlijk drukker zal worden op de Nederlandse wegen.
Als we niets doen, zal er in het jaar 2010 maar liefst 70 procent meer auto- verkeer zijn dan nu. Wat dit voor effect heeft op bereikbaarheid en milieu laat zich raden . . .
Het individuele autogebruik kan worden teruggedrongen door Vervoerplannen in de praktijk te brengen. Naast de genoemde speci- fieke voordelen wordt daarmee tevens een wezenlijke bijdrage ge- leverd aan de algemene problematiek van de bereikbaarheid. Tevens wordt een belangrijk minder zware belasting van het milieu gerealiseerd.
Flexibele opzet vangt wensen op
Wie zich bezig houdt met maat- regelen voor woon-werkverkeer voor grote groepen mensen, ontdekt al snel dat de opzet van een VervoerPlan zeer flexibel moet zijn. Mensen ver- anderen van woonplaats, er komen nieuwe medewerkers in dienst, iemand wil veranderen van vervoers- wijze, de poolbus krijgt een andere route, enzovoort. Het zijn allemaal gebeurtenissen die van invloed zijn op de organisatie.
Een VervoerPlan opzetten betekent dan ook steeds weer ruimte maken voor aanvullingen en ver- anderingen. Pas als nieuwe wensen van deelnemers soepel kunnen wor- den opgevangen is sprake van echte flexibiliteit.
Vervoermanager doet coördinatie
Om dat te kunnen bereiken wordt aangeraden binnen het bedrijf (of de groep bedrijven die een plan opzet) een speciale contactpersoon aan te stellen. Mogelijk kunt u in uw directe omgeving terecht bij een reeds gerealiseerd Vervoers-Coördinatie Centrum. Daar zijn een of meer per- sonen belast met het regelen van transport voor diverse bedrijven in een bepaald gebied.
De Vervoermanager kan wor- den belast met de coördinatie van alle werkzaamheden. Deelnemers kunnen bij hem (of haar) terecht met al hun vragen, opmerkingen of problemen.
De Vervoermanager is vanaf het begin bij de opzet en uitvoering van het plan betrokken. Eenmaal gestart, zorgt hij ook voor de aanpassing en het onder- houd van alle gekozen vervoers- systemen.
POSITIEF RESULTAAT:
Autogebruik terug!
Bij een organisatie in Rotterdam (800 medewerkers), waarvoor een VervoerPlan is opgesteld en
uitgewerkt, reist nog maar 20 procent met de eigen auto.
Ook in de Verenigde Staten worden ten aanzien van dit punt
gunstige resultaten bereikt Zo zijn er diverse bedrijven waar
het autogebruik met de helft is afgenomen.
Financiële aspecten afhankelijk van plan
Het opstellen, invoeren en onderhouden van een VervoerPlan kost natuurlijk tijd en geld. Daar tegenover echter staan financiële voordelen: personeel komt minder vaak te laat, kosten van parkeervoor- zieningen worden beperkt en even- tueel ontstaat extra ruimte voor uit- breidingen. Verder kunnen de totale reiskosten worden verminderd, afhankelijk yan de regeling die wordt gehanteerd voor reiskostenver- goedingen.
Waar bedrijven ervaring hebben met een VervoerPlan (zoals in de Verenigde Staten) blijkt vaak dat de materiële en immateriële voordelen samen ruimschoots opwegen tegen de totale kosten. Het resultaat hangt echter sterk af van de wijze waarop een VervoerPlan wordt gehanteerd.
Profiteren van een
VervoerPlan begint met het aanvragen van
meer informatie
Deze brochure vertelt in grote lijnen w a t een Vervoer- Plan is. Voor u wellicht een eerste kennismaking met een compleet plan dat medewer- kers tot een andere keuze kan brengen als het gaat om woon- werkverkeer.
Wilt u die kennismaking voorzetten en uw bedrijf laten profiteren van de voordelen van een VervoerPlan? Dan raden wij u aan meer informatie op te vragen.
Tekst: - Kunst/Voorlichting & PR - AGV Adviesgroep voor
verkeer en vervoer bv Vormgeving: - Guus van Teeseling,
Publidteitsvormgeving & Realisatie Fotografie: - Dienst Verkeerskunde,
Rijkswaterstaat -Aerocamera, Hofmeester
Rotterdam
Begeleiding: - Dienst Verkeerskunde, Rijkswaterstaat
- Directoraat-Generaal voor het Vervoer-Ministerie van Verkeer en Waterstaat
Rijkswaterstaat
Dienst Verkeerskunde
Dienst Verkeerskunde De heer R. Overweg
Postbus 1031, 3000 BA Rotterdam. Telefoon 010 - 4026740.
