Computer Hobby Club. 24 ste jaargang no 11 november Digi$tring november

(1)

D ig i$ tr in g

Computer Hobby Club

24

^ste

jaargang no 11

november 2020

(2)

De Computerhobbyclub

Digital

stelt zich ten doel om te komen tot informatie uitwisseling op computergebied.

Hiertoe organiseert zij bijeenkomsten en onder- steunt activiteiten die in de lijn van haar doelstel- lingen liggen.

> Bezoekers dragen zelf de verantwoording voor de apparatuur en andere bezittingen die ze meebrengen.

> Het bestuur aanvaardt geen enkele aanspra- kelijkheid voor schade, ontstaan aan eigendom- men van de leden, van welke aard ook.

> Handel op een bijeenkomst is alleen toegestaan met schriftelijke toestemming van het bestuur. Dit geldt zowel voor handelaren als voor particulieren.

> Tijdens de bijeenkomsten mogen geen re- clame folders worden uitgedeeld zonder toestem- ming van het bestuur.

> In gevallen waarin het huishoudelijk regle- ment niet voorziet, beslist het bestuur.

Door bezoek of deelname aan een bijeenkomst verklaart men zich akkoord met bovengenoemde

regels.

(3)

Inhoud

In deze Digi$tring ...3

Kende je deze verborgen mappen in Windows 10 al? ...4

Zelfs startmenu is map ...5

En de rest! ...6

Windows 10 October 2020‐Update: dit zijn de aanpassingen ...8

Kleinere veranderingen Windows 10 ...9

Chromecast‐tips om optimaal te streamen ... 11

Casten naar televisie ... 12

Chromecast of Ultra? ... 12

Naar goedkoopste shop ... 13

Audio naar luidsprekers ... 14

Foto's en slides ... 14

Tabbladen casten ... 14

Geef anderen toegang ... 15

Verbeter geluid met externe USB DAC ... 16

Resolutie en samplefrequentie ... 17

De cd voorbij ... 17

Portable USB‐DAC ... 18

Met weinig geld al flinke verbetering ... 18

Het echte werk ... 19

Bron ... 19

Bluetooth ... 20

Bijeenkomsten Digital... 22

De clubdag gaat weer door ! ... 24

Digi$tring blijven ontvangen? ... 25

In deze Digi$tring

(4)

Wie Windows zegt, zegt mappen. Elk onderdeel van Windows 10 krijgt wel een eigen mapje toegewezen. De meeste daarvan open je nooit zelf of ken je wellicht niet omdat ze verstopt zijn. We zetten enkele van deze al dan nietverborgen mappen in Windows 10 graag even in de spotlight.

Om alle mappen binnen Windows 10 zichtbaar te maken, ga je in Win‐

dows Verkenner naar het lint Beeld.

Plaats daar alvast een vinkje voor de optie Verborgen items. Klik daarna op de knop Opties en kies voor Map‐ en zoekopties wijzigen.

Als het dialoogvenster Mapop‐

ties wordt geopend, ga dan naar het tabblad Weergave. Daar geef je aan dat je de écht verborgen mappen en bestanden wilt kunnen zien, en dat

doe je door het vinkje voor de op‐

tie Beveiligde besturingssysteem‐

bestanden verbergenweg te halen.

Gebruikersmappen

De Prullenbak van Windows 10 is in feite gewoon een snelkoppeling naar een map. Ga met de Windows Verkenner naar de hoofdmap van de C‐partitie en je ziet nu de map $RECYCLE.BIN. In die map be‐

vindt zich namelijk de inhoud van de Prullenbak van Windows 10.

Kende je deze verborgen mappen in Windows 10 al?

(5)

Een andere interessante locatie is

de map C:\Gebruikers,

maar C:\Users zou ook zomaar kun‐

nen. De echte mapnaam op de harde schijf is Users, maar de Neder‐

landstalige versie van Windows 10 maakt daar Gebruikers van. In die map Gebruikers staan drie interes‐

sante submappen:

1. De submap met je eigen naam.

Daarin staan alle gegevens die op jou van toepassing zijn. Denk aan onder meer het Bureaublad en de map Documenten.

2. De submap Default. De inhoud van deze map dient als een sjabloon voor nieuw aan te maken Windows 10‐gebruikers. Iedere gebruiker krijgt een eigen map en de inhoud van de map Default (oftewel Stan‐

daard) is dan de schone lei waarmee wordt begonnen.

3. De submap Openbaar. Hier staan items die door alle gebruikers kun‐

nen worden gedeeld. Denk bijvoor‐

beeld aan een snelkoppeling die te‐

voorschijn komt op alle bureaubla‐

den van alle gebruikers. Let op, er is meer openbaar dan alleen het bu‐

reaublad.

Zelfs startmenu is map

We moeten toch nog een submap uit C:\Gebruikers noemen, te we‐

ten All Users. Het gaat hier niet om een echte map, maar om een verwij‐

zing naar een andere map: C:\Pro‐

gramData. In de map C:\Gebrui‐

kers is de submap Start Menu te vinden. Je kunt deze submap nog niet openen, dus het is tijd om een foefje uit te halen met de beveiliging van Windows 10.

Klik die submap Start Menu aan met de rechtermuisknop en kies voor Eigenschappen. Ga naar het tabblad Beveiliging en klik op Gea‐

vanceerd. Wijzig eerst de eigenaar van de map en verander dat van SYSTEM in Administrator. In‐

tussen is te zien dat het weergeven van de map wordt geweigerd. Klik die specifieke regel aan en klik dan op Bewerken.

(6)

Vervolgens kun je de weigering weg‐

nemen, met als gevolg dat de in‐

houd van de submap Start Menu even later wél zichtbaar wordt.

En de rest!

Dan rest ons alleen nog om je wat leuke (systeem)mappen te noemen.

Eerst enkele gebruikersmappen:

C:\Gebruikers\<naam>\Ap‐

pData: In deze map kunnen pro‐

gramma’s hun instellingen (en meer) bewaren. Het kan weleens helpen om de instellingen van een vastgelopen programma weg te gooien.

C:\Gebruikers\<naam>\Bureau‐

blad: Dit is de Windows Verkenner‐

weergave van je Bureaublad. Met meer mogelijkheden om te organi‐

seren en weg te gooien.

C:\Gebruikers\<naam>\Documen‐

ten: Hier worden al je gewone docu‐

menten neergezet. Deze map kan

ook naar elders – bijvoorbeeld D: – worden verhuisd.

C:\Gebruikers\<naam>\LocalSet‐

tings: Is eveneens een map waarin programma’s instellingen kunnen bewaren.

C:\Gebruikers\<naam>\Re‐

cent: Hier vind je snelkoppelingen naar alle bestanden en mappen die je onlangs hebt aangedaan. Kan on‐

verwacht welkom zijn als je iets kwijt bent!

C:\Gebrui‐

kers\<naam>\SendTo: Dit is de map die samenwerkt met de Win‐

dows Verkenner‐optie Kopiëren naar.

Verder zijn er nog wat speciale sys‐

teemmappen die je voornamelijk in de hoofdmap C:\Windows zult te‐

genkomen:

C:\Windows\Fonts: Hierin vind je alle lettertypen die binnen Windows 10 zijn geïnstalleerd. Er is ook de mogelijkheid om lettertypen te ver‐

wijderen en toe te voegen.

C:\Windows\Media: Hierin staan wat standaard mediabestanden,

(7)

waaronder geluiden. Daar wil je mo‐

gelijk weleens wat aan toevoegen.

C:\Windows\Prefetch:Dit een map waarin de belangrijkste bestanden van toepassingen die je vaak ge‐

bruikt worden voor‐geladen. Op z’n tijd opschonen kan Windows 10 ver‐

snellen.

C:\Windows\SoftwareDistribu‐

tion: Dit is een tijdelijke map voor Windows Update. Kan gaandeweg behoorlijk vollopen. Schakel dan de service Windows Update uit en ver‐

wijder de inhoud van deze map.

C:\Windows\WinSxS:WinSxS staat voor Windows Side By Side. Kan dui‐

zenden mappen en bestanden be‐

vatten en vele GB’s groot zijn. Kijk eens rond, maar wees voorzichtig.

Gebruik de Schijfopruiming van Windows 10 om deze map veilig op te schonen.

C:\Windows\System32\spool: Wat zich hier afspeelt heeft alles met de printers en met de print‐spooler (de wachtrij) te maken. Een vastgelopen afdruktaak is hier te vinden.

(8)

In november kunnen we de nieuwe Herfst‐update van Windows 10 ver‐

wachten. Er is goed nieuws en slecht nieuws. Het goede nieuws is dat er weinig grote aanpassingen zijn. Het slechte nieuws is dat er dus weinig nieuwe functies naar het besturingssysteem komen. Dit mag je verwach‐

ten van de update.

Een belangrijke verandering is een wijziging waar we al eerder over geschreven hebben: het verdwij‐

nen van het Configuratiescherm.

Dit klassieke venster moet plaats‐

maken voor een nieuwe iteratie, zodat Microsoft het voor elkaar krijgt dat gebruikers niet constant hoeven te werken om twee omge‐

vingen. Alle informatie die je voor‐

heen aantrof in het Configuratie‐

scherm, staan nu in de Instellingen‐

applicatie. Het klassieke configura‐

tiescherm blijft middels een om‐

weg nog wel beschikbaar; in elk ge‐

val totdat alle opties overgeheveld zijn naar Instellingen.

Daarnaast wordt Microsoft Edge standaard naar iedereen uitgerold, of je dat nu wil of niet. Windows Update zal de browser automa‐

tisch installeren. Verder wordt de Your Phone‐app naar meer men‐

sen uitgerold, zodat je je Android‐

Windows 10 October 2020-Update: dit zijn de aanpassingen

(9)

smartphone ook binnen de Win‐

dows‐omgeving kunt gebruiken.

Deze functie is vooralsnog alleen beschikbaar voor mensen met een Samsung‐smartphone.

Meer functies voor Herfst‐update Win‐

dows 10

Het startmenu gaat ook op de schop. De iconen passen straks be‐

ter bij het gekozen thema van Win‐

dows 10. De accentkleuren passen dan veel beter bij elkaar. Mocht je dat niets vinden, dan kun je de kleuren alsnog zelf aanpassen in de personalisatieopties.

Een kleine verandering is het feit dat de toetscombinatie Alt + Tab ook standaard tabs uit de Micro‐

soft Edge‐browser laat zien. Heb je dus veel tabs openstaan in die browser, dan kun je met de be‐

kende combinatie snel wisselen tussen webpagina. Binnen de sys‐

teeminstellingen onder Multitas‐

king kun je dit gedrag veranderen

en daarmee de Edge‐browser uit Alt + Tab halen.

Verder kun je erop rekenen dat Fo‐

cus Assist – waarmee je notificaties uitschakelt wanneer je gamet of een app in full screen geopend hebt – ook echt alle notificaties blokkeert. Je zult dus helemaal niet meer gestoord worden wanneer je de concentratiehulp activeert. En gebruik je de tabletmodus nog wel eens op Windows 10? Dan is het systeem voortaan standaard voor‐

zien van het gedrag dat er automa‐

tisch gewisseld wordt naar tablet‐

modus wanneer het systeem dit herkent.

Kleinere veranderingen Windows 10

Dan hebben we nog een aantal kleinere veranderingen.

• Notificaties krijgen ook een app‐

icoon naast het bericht, zodat je sneller achterhaalt welke app ver‐

antwoordelijk is voor welk bericht;

• De taakbalk krijgt standaard ico‐

nen erbij wanneer je bepaalde functies gebruikt; zo komt er een Xbox‐icoon wanneer je je Xbox Live‐account koppelt of een Your

(10)

Phone‐icoon wanneer je je tele‐

foon koppelt (je kunt dit ook zelf helemaal wijzigen als je dat wil);

• Verbeteringen voor Modern De‐

vice Management; administrators krijgen toegang tot nieuwe functies

via Local Users en Groups, zodat in‐

stellingen gelijkgetrokken kunnen worden.

Een precieze releasedatum van de Herfst‐update voor Windows 10 is nog niet bekendgemaakt.

(11)

Ga je een Chromecast kopen of heb je er net eentje in huis gehaald, dan wil je daar alles uit kunnen halen. Met de Chromecast‐tips in dit artikel weet je precies wat de mogelijkheden van Google’s streaming‐gadget zijn!

Chromecast is een verbinding van twee woorden: Chrome en cast.

Chrome is afkomstig van het feit dat een Chromecast draait op een versimpelde versie van Chrome OS, het besturingssysteem van Google.

Het woord cast is afgeleid van cas‐

ting (in goed Nederlands ‘casten’), het streamen van inhoud van het ene naar het andere apparaat. Met een Chromecast is helemaal niet moeilijk om inhoud naar je tv te streamen en je hoeft ook geen grote bedragen uit te geven. Laten

we eerst eens even ingaan op wat een Chromecast nu eigenlijk is.

Een Chromecast is een klein appa‐

raatje dat wordt gebruikt om mate‐

riaal van je smartphone, tablet of computer naar je hd‐televisie te streamen. Stel, je hebt Netflix op je smartphone geïnstalleerd en je wilt op een groot scherm kijken naar een film of aflevering uit het aan‐

bod. Het is vaak onmogelijk om een kabeltje aan te sluiten tussen je mobiele apparaat en je televisie.

Bovendien is het veel makkelijker Chromecast-tips om optimaal te streamen

(12)

om dit draadloos te doen. Het enige wat je nodig hebt, is een wifi‐

netwerk en een apparaat dat het materiaal om kan zetten ‐ een Chromecast in dit geval.

Casten naar televisie

De Chromecast sluit je middels een gewone hdmi‐kabel aan op je tele‐

visie. Het casten zelf doe je vervol‐

gens met een speciale cast‐knop in de app. Veel apps hebben zo’n aparte cast‐knop, waarmee je een serie van Netflix, een programma van NPO Start of een YouTube‐

filmpje direct vanuit de app naar je tv streamt. De bediening doe je ge‐

woon op je mobiele apparaat. Als je bijvoorbeeld vooruit of achteruit wilt spoelen, tik je op de respectie‐

velijke knoppen in de app; je ziet dit meteen op je televisie weerge‐

geven.

Sommige apps hebben geen di‐

recte cast‐knop, maar dat betekent niet dat je de inhoud niet naar je tv kunt zenden. Er is altijd nog de mo‐

gelijkheid om je complete smartphone‐scherm te spiegelen op je tv. Veeg in Android naar be‐

neden en tik op Casten; je toestel

kijkt of er zich Chromecast‐appara‐

ten in je netwerk bevinden. De kwaliteit van de inhoud die je op deze manier streamt naar je televi‐

sie is wel van mindere kwaliteit;

het is dus altijd aan te raden om di‐

rect vanuit een app te streamen, als dit mogelijk is.

Chromecast of Ultra?

De selectie aan Chromecast‐appa‐

raten is heel overzichtelijk, er zijn er in feite maar twee. De normale Chromecast kost 39 euro en is be‐

schikbaar in wit en antraciet. Het is een klein rond apparaatje met een vaste hdmi‐aansluiting die je recht‐

streeks in een vrije hdmi‐poort van je tv steekt. Een stroomkabel wordt ook meegeleverd, want de Chromecast heeft wel netstroom nodig. Met de Chromecast kun je in hd‐kwaliteit naar je tv streamen tot een resolutie van 1080p.

Het tweede apparaat is de Chro‐

mecast Ultra. Deze ziet er vrijwel

(13)

identiek uit maar is alleen in het zwart verkrijgbaar. Het grote ver‐

schil is dat je met de Chromecast Ultra in 4K ultra hd kunt streamen.

Heb je een 4K‐televisie, dan is het dus aan te raden om iets meer geld uit te geven. De Chromecast Ultra kost namelijk 79 euro. De Chrome‐

cast Ultra heeft bovendien een ex‐

tra aansluiting; is je wifi‐netwerk niet snel genoeg, dan kun je de Chromecast Ultra met een ether‐

netkabel op je router aansluiten.

Google Chromecast 3

 Smart TV‐dongle

 wifi, HDMI

 HDMI

9,7(10)

v.a. € 39,005 prijzen Naar goedkoopste shop Google Chromecast Ultra

 Smart TV‐dongle

 wifi, HDMI

 HDMI

6,8(6)

v.a. € 79,992 prijzen Naar goedkoopste shop

De slimme assistenten van Google hebben niet direct Chromecast‐

technologie aan boord en je kunt ze ook niet op je tv aansluiten, maar deze apparaten werken wel prima samen met de Chromecast of Chromecast Ultra. Je moet er‐

voor zorgen dat je Chromecast, je smartphone en je Google Home al‐

lemaal op hetzelfde wifi‐netwerk zijn aangemeld en dat Google Home toegang heeft tot alle appa‐

raten en apps. Geef een com‐

mando als: “Hey Google, speel De‐

signated Survivor af op Netflix”, en je Google Home geeft door dat je Android‐toestel de serie via de

(14)

Netflix‐app naar de Chromecast streamt.

Van de slimme assistent zijn twee varianten beschikbaar: de Google Home en de Google Home Mini.

Het grootste verschil is dat de grote versie twee ingebouwde luidspre‐

kers heeft zodat je makkelijk mu‐

ziek af kunt spelen.

Audio naar luidsprekers

Het geluid van de inhoud die je naar je Chromecast streamt, wordt middels de hdmi‐aansluiting door‐

gegeven aan je televisie. Wil je dat het geluid over externe luidspre‐

kers is te horen, dan moet je je te‐

levisie met je luidsprekers of av‐re‐

ceiver via een optische audiover‐

binding met elkaar verbinden. Dit gaat met een speciale optische ka‐

bel. Hiermee wordt het geluid digi‐

taal doorgestuurd en is er dus geen enkel kwaliteitsverlies.

In sommige gevallen moet je bij de instellingen van je tv aangeven dat je het geluid wilt laten lopen via de externe luidsprekers. Als je een ou‐

dere receiver hebt, dan kun je in de elektronicawinkel een optisch‐

naar‐tulp‐adapter kopen en deze op de analoge tulpaansluiting van

je receiver of versterker aanslui‐

ten.

Foto's en slides

Niet alleen films kun je naar je tv streamen, ook foto’s en slideshows zijn met een Chromecast makkelijk op je televisie te zien. In de Foto’s‐

app in Android vind je ook het cast‐

logo. Tik erop en als je nu een foto op je smartphone selecteert, wordt het op de tv weergegeven. Je kunt gewoon naar links of rechts vegen op je toestel om andere foto’s op de televisie te tonen.

Google Slides, oftewel Presenta‐

ties, kan op dezelfde manier pre‐

sentaties laten zien op je tv. Vanaf een iPhone of iPad kun je ook foto’s of presentaties casten, maar je moet dan wel Google Foto’s of Google Presentaties als app zelf hebben geïnstalleerd.

Tabbladen casten

(15)

Als je Chrome als browser op je computer hebt geïnstalleerd, dan kun je Chrome‐tabbladen naar je tv streamen. Dit is heel simpel en ver‐

eist opnieuw alleen dat al je appa‐

raten op hetzelfde netwerk zijn aangemeld. Om foto’s van Google Foto’s te streamen, ga je in Chrome naar https://photos.google.com e n log je in op je account. Klik op Weergeven, Cast om de foto’s te tonen. Andere inhoud van je Chrome‐tabblad kun je ook strea‐

men; klik hiervoor gewoon op de drie bolletjes en kies voor de op‐

tie Casten. De inhoud van je tab‐

blad is nu te zien op het grote scherm van je tv. Het streamen van tabbladen gaat zowel vanaf een pc als vanaf een Mac.

Geef anderen toegang

In principe kun je alleen inhoud casten naar je Chromecast vanaf de apparaten die op je wifi‐net‐

werk zijn aangemeld, maar wat als

je inhoud vanaf een ander appa‐

raat wilt streamen naar de Chro‐

mecast? Als je het wifi‐wacht‐

woord niet uit je hoofd weet of als je je wachtwoord niet weg wilt ge‐

ven, dan is er altijd nog een andere optie die we nu tot slot bespreken.

Open de Google Home‐app op je Android‐apparaat en tik op het ap‐

paraat dat je wilt delen met ande‐

ren, in dit geval een Chromecast of Chromecast Ultra. Tik op de drie bolletjes en kies voor Gastmodus.

Zet de functie aan en je Chrome‐

cast zendt een speciaal wifi‐signaal uit . Ga op een smartphone naar een app dat Chromecast onder‐

steunt, bijvoorbeeld Netflix of YouTube en tik op de cast‐knop. Je kunt nu verbinding maken met de Chromecast zonder dat je je wifi‐

netwerkgegevens hebt gedeeld met dit apparaat.

De beide apparaten worden ge‐

koppeld middels voor ons onhoor‐

bare hoge tonen; dit is dan ook de reden dat alleen apparaten van deze optie gebruik kunnen maken die in de buurt van je Chromecast zijn.

(16)

Veel pc’s, notebooks, tablets en smartphone beschikken van huis uit over een redelijke geluidskwaliteit. Maar het is meestal verre van optimaal.

Een externe USB DAC biedt hulp.

Geluidskwaliteit is niet iets waar de gemiddelde pc‐ of notebook‐fabri‐

kant heel veel aandacht aan be‐

steedt. Sterker nog: hoe meer er opgeschept wordt over de geluids‐

kwaliteit van een notebook, hoe beroerder die vaak is. Bij veel smartphones en tablets blijft het ook hangen bij wat blikkerig en scherp klinkend geschal. Een kop‐

telefoon inpluggen zorgt al snel voor een forse verbetering. Maar dan komen veelal ook andere ge‐

breken rap aan het licht. Denk aan

ruis, storende achtergrondgeluid‐

jes of gewoon een vlak klinkend ge‐

heel.

Heeft alles te maken met de in computers en veel mobiele sys‐

temen gebruikte DAC ofwel digi‐

taal‐analoog‐converter. Daar wor‐

den niet de beste voor ingezet, maar de meest universeel ge‐

bruikte exemplaren. Makkelijk, want dat scheelt veel gedoe met drivers schrijven, bijvoorbeeld.

Ook ontbreekt het maar al te vaak aan goede filtering van de voeding.

Verbeter geluid met externe USB DAC

(17)

Het is allemaal heel basic van op‐

zet, anders wordt het gewoon te duur. En dan is er ook nog het ver‐

haal betreffende resolutie en sam‐

plerate.

Resolutie en samplefrequentie

Veel smartphones en tablets on‐

dersteunen geen kwaliteit die veel hoger ligt dan die van de standaard cd. Ofwel: een samplefrequentie van 44,1 kHz bij 16 bit resolutie. Die 16 bits leveren 2^16 = 65536 ver‐

schillende geluidniveau’s op. In principe prima voor een goed klin‐

kend geheel, we hebben de cd im‐

mers niet voor niets inmiddels al‐

weer bijna 40 jaar omarmd. Tege‐

lijkertijd zien we de laatste vijf tot tien jaar ook dat audio eveneens gebruik is gaan maken van techni‐

sche vernieuwingen.

Daar waar in studio’s al veel langer gebruik gemaakt wordt van bij‐

voorbeeld een samplerate van 96 kHz bij een bitdiepte van 24 bits of meer, begint dat in de huiskamer ook steeds normaler te worden. 24 bits resolutie betekent 2 ^ 24 = 16,8 miljoen volumestappen, nogal een groot verschil met de 16 bits van . Muziekstreamingdiensten als

bijvoorbeeld Tidal bieden derge‐

lijke geluidskwaliteit desgewenst ook in streamvorm aan.

De cd voorbij

Je raadt het al: je kunt een hogere kwaliteit van bijvoorbeeld die ge‐

noemde 96 kHz / 24 bit alléén dan horen als je ook een DAC‐chip in je mobiel of notebook hebt zitten die daar (goed) mee overweg kan. En dat valt nogal eens tegen. Ofwel de maximaal haalbare kwaliteit blijft steken op 44,1 (soms 48) kHz bij 16 bit, of de hogere resolutie is wel beschikbaar, maar verzuipt volle‐

dig in de beroerde geluidskwaliteit van de ingebouwde DAC dankzij ruis en andere storingen. Een ex‐

terne USB‐DAC biedt uitkomst.

Vaak zie je zelfs al dat een goedko‐

per exemplaar een flinke verbete‐

ring oplevert. Ben je van plan om ook echt te gaan genieten van be‐

ter geluid, check dan voor aankoop of je USB‐DAC tenminste een kwa‐

liteit van 96 kHz / 24 bit onder‐

steunt. Dat is trouwens ook met‐

een de maximale kwaliteit die Win‐

dows kan native kan leveren zon‐

der extra drivers te hoeven instal‐

leren.

(18)

Portable USB‐DAC

Heel handig zijn de portable DAC’s.

Het zijn veelal compacte appa‐

raatjes die je zo in je mobiel prikt.

Het is daarbij wel even opletten wat voor aansluiting jouw mobiel heeft, en wat voor een de DAC ge‐

bruikt. In een aantal gevallen zal een adapter – bijvoorbeeld van usb‐a naar Lightning of USB C noodzakelijk zijn; vergeet niet die mee te bestellen. Ook zijn er DAC’s speciaal ontworpen voor Lighting of usb‐c.

Met name bij de speciale Lightning‐

exemplaren moet je even goed na‐

denken. Ja: het is handig, máár je kunt zo’n DAC’je alleen op een Lightning‐connector aansluiten. En dus niet op bijvoorbeeld je Win‐

dows‐laptop, of een toevallig nog ergens rondslingerende Chrome‐

book. Voor Appelaars is het wel‐

licht meer interessant om te inves‐

teren in een meer universele usb‐a of usb‐c DAC plus bijbehorende converterplug (of kabeltje). Koop je een DAC van minder dan drie tien‐

tjes, dan is er geen man overboord als je die alleen op je Apple mobiel

kunt gebruiken, duurdere exem‐

plaren worden dan wel erg duur.

Met weinig geld al flinke verbetering

Prijzen van externe USB DAC’s in portable vorm variëren enorm. Bij Apple koop je voor een tientje een toch wat kwetsbaar ogend frieme‐

lig snoertje met ingebouwde DAC.

Een verplicht onderdeel voor ie‐

dereen die een traditionele be‐

drade hoofdtelefoon wil aansluiten op bijvoorbeeld een meer recente iPhone. Er is zowel een versie be‐

doeld voor toestellen met Light‐

ning‐ als met usb‐c aansluiting. De geluidskwaliteit is niet eens slecht, maar ontstijgt die van een cd niet.

Interessanter is bijvoorbeeld al de Sharkoon Mobile DAC, die vanaf een Euro of 15 te koop is. Die prijs in ogenschouw nemende klinkt het ding zelfs verbazingwekkend goed, kunnen we zelf constateren. In ie‐

der geval ondersteunt deze mini‐

DAC – voorzien van universele usb‐

c‐aansluiting – een geluidskwaliteit tot en met 96 kHz / 24 bit. LED’jes in de plug geven aan welke geluids‐

kwaliteit gebruikt wordt, terwijl er voor de liefhebbers ook nog een

(19)

via een drukknop instelbare equali‐

zer. Kortom: een aardige eerste stap in de wondere wereld van hi‐

res audio.

Het echte werk

Heb je meer geld over voor beter geluid, check dan de Dragonfly Co‐

balt eens. Die kost je rond de €300, maar levert wel een geluidskwali‐

teit waar je u tegen zegt. De in een stevige aluminium behuizing ge‐

vatte DAC beschikt over een tradi‐

tionele USB‐A aansluiting, waarbij een ook qua design passende con‐

verterkabel naar USB C wordt ge‐

noemd (de ‘dragon tail’ zoals de fa‐

brikant ‘m met een knipoog noemt). Ook hier een maximale kwaliteit van 96 kHz / 24 bit, wat betekent dat je hem zonder driver‐

gedoe in Windows kunt gebruiken.

Inwendig wordt de ESS ES9038Q2M SABRE DAC‐chip ge‐

bruikt, een zogeheten ‘reference‐

exemplaar’ van topkwaliteit. Ge‐

koppeld aan een ook in de stick verwerkte rappe processor en een eigen stabiele klokgenerator levert dat – zo kan ondergetekende zelf constateren – een indrukwekkend

geluid op. Overigens heeft fabri‐

kant Audioquest ook andere ‐ goedkopere ‐ Dragonfly’s voor je in de aanbieding. Voor allemaal geldt dat ze een forse verbetering van je (mobiele) geluid zorgen.

De Audioquest Dragonfly Cobalt (boven) en de goedkope Sharkoon bij elkaar.

Bron

Vanzelfsprekend haal je het onder‐

ste uit de kan qua resolutie en sam‐

plefrequentie alleen dan wanneer het bronbestand ook die hogere kwaliteit ondersteunt. Een opname in cd‐kwaliteit blijft een opname in cd‐kwaliteit. Echter: doordat een externe DAC (en dan vooral de be‐

tere exemplaren) voorzien is van een goede ontkoppeling van voe‐

dingsruis en andere storingen, een (veel) betere hoofdtelefoonver‐

sterker en andere extra’s hoor je ook dan direct al een forse verbe‐

tering.

(20)

Geluid in hogere kwaliteit haal je bijvoorbeeld via het al ge‐

noemde Tidal, of Qobuz. Beide muziekdiensten bieden ook een hi‐

res‐abonnement aan waarbij je muziek in bijvoorbeeld 96/24‐kwa‐

liteit aangevoerd krijgt. Koop je lie‐

ver losse tracks, dan biedt Qobuz eveneens de helpende hand, of neem eens een kijkje bij HD Tracks.

Afspelen van dergelijke hi‐res‐

tracks doe je bijvoorbeeld via Foo‐

bar2000 (gratis beschikbaar voor zowel Windows, macOS, iOS/iPa‐

dOS als Android). Kortom: kiezen, kopen, downloaden, openen in Foobar en genieten maar!

HDtracks heeft een ruime collectie aan downloadbare hi‐res muziek voor je klaar staan.

Bluetooth

We horen het je hardop denken: ‘Ik wil draadloos luisteren’. Kan, maar daar zitten flink wat haken en ogen

aan als het gaat om geluidskwali‐

teit. Niet elke bron (smartphone, tablet, computer) ondersteunt elke codec. Sowieso wordt er altijd een vorm van compressie gebruikt bij het draadloos verzenden van ge‐

luid via Bluetooth. Het is zaak om te zorgen dat in ieder geval je ap‐

paraat en hoofdtelefoon dezelfde compressiemethode ondersteu‐

nen om hercompressie te voorko‐

men. Veel Bluetooth hoofdtele‐

foons gebruiken alleen de oer‐

Bluetooth codec voor geluid en die klinkt niet echt hifi. Met name in de lagere tonen hoor je al snel ‘gepin‐

gel’ en klinkt het allemaal wat dof‐

fer.

Apple gebruikt standaard AAC voor geluidscompressie, dus als je een

Apple‐apparaat gebruikt als draad‐

loze bron, dan is AAC het minste dat je hoofdtelefoon moet onder‐

steunen. Aan de Android/pc‐kant is er meer keuze. Daar is aptX vaak in

(21)

zwang, al ondersteunt dan weer lang niet ieder mobieltje die truc.

Feitelijk biedt de aloude kabel nog altijd de beste geluidskwaliteit,

waarbij je door de keuze van com‐

ponenten zelf controle houdt over de hele keten.

(22)

Het bestuur heeft een oplossing voor het bezoeken van de bijeenkomsten. Wel onder strikte voorwaarden zoals: han‐

den ontsmetten bij binnenkomst, bij lopen in de gymzaal draag je een mondkapje (zelf voor mondkapje zorgen). We gaan open om 10.00 uur en sluiten om 14.00 uur. Koffie en thee zijn gratis.

Voor elke bijeenkomst reserveren via e‐mail met daarin ver‐

melden:

‐ Naam.

‐ E‐mail adres.

‐ Telefoon nummer.

Stuur de mail voor 19 november naar: info@digital‐den‐

haag.net

Op 20 november ontvangt U per e‐mail bericht of wij U wel‐

kom mogen heten.

Meer informatie over het reserveren kijk op de website: Re‐

serveren

Bijeenkomsten Digital

(23)

Als u één van deze vragen met ja heeft beantwoord kom dan NIET naar de clubdag.

(24)

Er is op 21 november weer een clubdag.

Maar…U moet zich wel van te voren aanmel- den. Dat moet vanwege de Corona maatrege- len. Zie pagina 22.

Raadpleeg in ieder geval vóór u komt onze website. (www.digital-denhaag.net)

De clubdag gaat weer door !

(25)

Wilt U de Newsflash of de Digi$tring (in

kleur) in de mail ontvangen, dan kunt U zich op de Digital website in de linker kolom aan- melden.

www.digital-denhaag.net

Bestuur DIGITAL

Hans Meijers (voorzitter) Leo Hesseling (penningmeester) Fred Blankespoor (redactie)

Harry Leever (secretaris en ledenadministratie) Simon Keyser (materialenbeheer)

Nico Wareman (algemeen) Ed Berntsen (Linux)

Contributie voor 2021 € 15,00 per jaar

over te maken op postrekening NL26INGB0003791476 t.n.v. Computer Hobby Club

Digital, Zevenhuizen

Digital is op Internet te vinden en wel op de volgende adressen:

Http://www.digital-denhaag.net Digi$tring blijven ontvangen?

(26)

Computer Hobby Club. 24 ste jaargang no 11 november Digi$tring november

D ig i$ tr in g