VRIJDAG 14 JAN. 1949 No. 42

VBIJBIID EN DEMOCI·ATIE

VRIJDAG 14 JAN. 1949 No. 42

,~---,

DIT ZEGGEN ONZE I

• LEZERS

^Png.

6

_,

WEEKBLAD VAN DE V 0 L K S P A R TIJ V 0 0 R V R IJ HE I D E N D E M 0 C R A T IE

NogmaalS het Indonesische vraagstuk

Over wanbegrip en radicaliteiterigheden W

ij zijn er van overtuigd, dat met betrekking

tot het Indonesische vraagstuk nog vele kwesties tot moeilijkheden aanleiding kunnen geven. De politionele actie is ingezet en in het parlement heeft slechts de communistische frac- tie in haar geheel zich daar tegen verzet. Ook de fractie van de Partij van de Arbeid heeft als zodanig het beleid der regering gesteund, hoewel bekend was, -- het is trouwens door de fractie- leider, jhr. van der Goes van Naters in zijn ter gelegenheid van de regeringsverklaring van 20 December gehouden redevoering ook gezegd - , dat in die partij ook bezwaarden waren. In een vergadering van de partijraad van de P. v. d. A.

is het vraagstuk ook besproken. Een minderheid daar ·wilde de vergadering in een motie doen uit·

spreken, dat het standpunt van de P. v. d. A.- ministers in het Indonesische vraagstuk moest worden afgekeurd, maar deze motie kreeg slechts 12 van de 102 uitgebrachte stemmen.

Toen er nog een poging werd gedaan om de ver- gadering een motie te doen aannemen waarin werd gesteld, dat de regeringspolitiek moest worden betreurd, verwierf deze 19 stemmen. De Partij van de Arbeid keurde daarmede tevens het door de fractie in de Tweede :Kamer gevoei'•

de beleid goed.

* * *

D

e fractie was echter niet eensgezind. In een artikel in het weekblad Paraat heeft het Tweede Kamerlid, de héer F. J. Goedhart thans het standpunt dier minderheid uiteengezet en in Het Parool van Zaterdagavond troffen wij ook een artikel van zijn hand -- geschreven onder het in bezettingstijd zo hekende pseudoniem Pie- ter 't Hoen -- oyer de vraag wat onze regering thans te doen staat.

ln Paraat doet de heer Goedhart ook medede- ling omtrent zijn mede-bezwaarden. Daartoe be- horen de heren de Kadt, ir. Vos, Nederhorst, Hof- stra, Evert Vermeer en prof. Schermerhorn. De laatste is niet alleen bezwaard, maar heeft ge- meend zijn licht wederom te moeteu laten schij- nen over de toekomst. Na alle bemoeienissen van de hooggeleerde met het Indonesische vraagstuk was een periode ingetreden waarin wij van al zijn zorgen dienaangaande waren verlost, maar thans acht hij het ogenblik gekomen om de lezers van Het Vtije Volk een antwoord te geven op de vraag: "Wat radicale politiek in Indonesië thans van ons vergt."

H

et is ondoenlijk de drie artikelen in den brede te bespreken. Wel zij op enkele punten de aandacht gevestigd.

De minderheid uit de Partij van de Arbeid ziet "drie uiterst zwaar wegende bezwaren te·

gen het Indonesische beleid, zoals dit door het ltabinet-Drees gevoerd wordt". In de eerste plaats vreest zij van "de gewapende overval op de Republiek", - zoals de heer Goedhart het politionele optreden noemt, - dat daardoor de verstandhoudi-ng tussen Nederland en Indonesië zo zal worden "dat ten slotte geen vrijwillige en duurzame samenwerking tussen be~e landen meer mogelijk zal blijken te zijn". HiertejJenovel' kan worden gesteld, dat de actie zich richt tegen die elementen in de Repoeblik, welke samenwer- king juist onmogelijk hebben gemaakt en zouden blijven maken zo niet met de sterke arm tegen hen opgetreden ware. Deze lieden streefden er ook naar- de goede samenwerking, die er was met de andere deelstaten, die 2/3 van de gehele bevolking van Indonesië omvatten, te verstoren.

Wanneer zij in de gelegenheid waren gelaten hun destructieve acties voort te zetten, dan had Indonesië geabandonneerd moeten worden, daar van samenwerldng geen spralte meer had kunnen

~ijn.

In de tweede plaats vreest de heer Goedhart van de actie een aaneensluiten van communis- ten en niet-communisten in Indonesië en daar- door een versterking van het communisme. Wij stellen daar tegenover dat het communisme in de Repoehlik groeide als .gevolg van armoede en ten·eur. Men kau het communisme .niet beter

bestrijden dan door het scheppen van ordelijke toestanden, waarbij rechtszekerheid heerst en dl"

bevolking een behoorlijk bestaan is gewaarborgd.

Om tot zulke betere toestanden te komen was nodig, dat die elementen terzijde werden gesteld, die een constructieve opbouw op het gebi<'d der Repoehlik in de weg stonden.

In de derde plaats vreest de heer Goedhart van het ,.militaire optreden" een gevoelige ver- zwakking van onze internationale positie. Zou dit juist zijn, dan zou dit argument toch nooit mogen worde.n gebruikt om ons af te houden van maatregelen, die slechts beogen aan onmen- selijke toestanden een einde te maken in een gebied waarvoor wij verantwoordelijkheid dra- gen. Maar bovendien menen wij, dat van ver- zwakking onzer positie geen sprake zal z\in. Er kan aanvankelijk veel wanbegrip zijn, en er lmn- nen aanvankelijk moeilijkheden daaruit voort- vloeien, wanneer men echter ziet, dat het Ne- derland ernst is met de hervormingsplannen, dan zal er re~pect komen voor de wijze waarop het lndonesische probleem van onze zijde is aan- gevat, en dan zal ons aanzien stijgen, want men zal inzien, dat wij tegen de wil van hen, die het verkeerd zagen, handelden, zoal~ wij meenden te moeten handelen.

• • •

D

e heer Goedhart geeft verder nog enige beschouwingen. Over zijn partijgenoot mi- .nister-president Drces is hij niet bepaald vrien- delijk. Bij dezen blijken volgens de schrijver "in het Indonesische beleid de handhaving van het Nederlandse gezag en de positie van de Neder- landse devieze.nkas de hoofdpunten van zijn politiek te zijn". Het is beangstigend, indien men voor een partijgenoot, met wie men ver- schil van inzicht heeft, geen andere waardering kan opbreng·en. Vooral wanneer tien regels vcr- der Hatta wordt genoemd ,.één der meest waar- dige figuren van de Indonesische leiders". De objectiviteit is hier wel geheel zoek. Met be- trekking tot een figuur als Hatta zou enig be- wijs voor de stelling trouwens ook wel nodig geweest zijn. De schijn heeft hij in ieder geval toch wel zeer sterk tegen zich!

* ... ...

D

^e oplossi:~~g zou volgens de mindcrlwid in de Partij van de Arbeid zijn gewt'cst: ar- bitrage. De ·heer Goedhart zegt daarvan, dat wij door het aanvragen van arbitrage "onze E'igen onmacht om de Indonesiscbe warboel te redde- ren" zouden hebben erkend. Wij achten zulk een ,.erkenning" nu eerlijk gezegd niet zo bevorder- lijk voor ens intet·nationa:le aanzien, afgezien

nog van het feit, dat het gewoon te dol is om los te lopen, dat wij ons zelf zulk een hrevet van onvermogen zouden geven; h~t is waarlijk genoegzaam gebleken, dat wij eig<:n hoontjes zeer wel kunnen doppen. Verèer ziet de heer Goedhart wel "risico-'s, die ket te hûlp roepen van "niet volledig enbaatzuehtige scheidsrech- ters" met zich zou IJ.reitgen, .maar' die .,risico's"

zouden genomen moeten worden. De Commissie van Goede Diensten schijnt hem ·nog niet zo slecht bevallen te zijn.

Wij willen nu de be!tchóuwing va-n de heer Goedhart· verder laten rusten,. omdat wU met die ,.arbitrage" op een punt zijn gekomen, dat <HlS

aansluiting geeft bij het betooi; van prof. Scher- merhorn.

P

rof. Schermerhorn is radicaal. Hij zet een program op va.n 19 punten. Met de behan- deling daarvan iou men zich een avond kunnen vermaken, maar wij moeten kort zijn. Eén punt van de radicaliteiterigheid als voorbeeld.

Bij ons bezoek aa.n Indonesië, bezochten wU ook Oost-Java en maakten daar mede de instal- Iatie van de volksvertegenwoordiging, die door vrije verkiezingen tot stand is gekomen. Deze volksvertegenwoordiging heeft met algemene stemmen een resolutie aangenomen, waal'in ge- vraagd werd Oost-Java als deelstaat te erken- nen. Maal' daL zegt voor de heer Schermcrhorn

niets. Zelfbewust en rustig spreeltt hij in punt 6 v3:n het program van 19 punten uit, dat de vor- mmg van de staat Oost-Java "wordc ongedaan g0maakt".

Wij zouden nog meer voorbeE'ld<'ll kunnen ge·

ven van de radicaliteiterigheden. Met dit voor·

beeld lijkt ons VOO't' df~ goede vcn:taander het stuk echter wel getypeerd.

Zo willen wij ook niet .. schrijven over dP wijze waarop ook prof. Sehermerhorn buitenlamlsn i·n- menging voorstelt. Alleen willen wij \.W·l t·en;;

op het volgende wijz0n. ·

Wij vinden in het buitenland over het :ügP- meen weinig begrip voor onze politiek. Dt~ mi- nistf•r va.n buitenlandse zaken, dat is al wel ge- bleken, vindt veel moeilijkheden op z~in weg. · :Moeilijkheden, die voor een zeer groot deel nog het gevolg zijn van de politiek, die ook de heer Schermerhorn heeft gevoerd. De he0r Schermer·

horh moest zich echter bedenken, dat hij oud- minister-president is en dat daardoor in het buitenland zijn w&rd een anden· klank he<'ft dan van iemand, die niet zo hoog gezeten heeft.

Dezer dagen is de Indonesische kwestie we- derom in de Veiligheidsraad.WU weten nu wel, wat dit college in deze waard is. Welnu, wij achten het onjuist als vlak voor de bijeenkomst van de Veiligheidsraad een stuk verschijnt, dat daar aan een enkeling de gelegenheid geeft om te betogen, dat een oud-minister-president van het Koninkrijk der Nederlanden zelf om buiten•

landse inmenging vraagt bij de verdere oplos- sing van het Indische probleem. Dit verzwaart de taak van de minister van buitenlandse zaken en onze diplomaten zeer. De heer Schermcrhoru heeft tijtlens zijn ministerschap eens gefulnli·

necrd tegen de pers, die het de regering bij on•

derhandelingen wel eens moeilijk had gemaakt.

Welnu, hij bedenke, dat een oud-minister-presi·

dent een gelijksoortige, maar dan op hoger plan gelegen verantwoordelijkheid draagt als de pers

in deze kwestie. K.

.,Overhebben''

M

en klaagt vaak in en buiten onze gelede- ren, dat onze beginselen niet voldoende in de prakt\ik gebracht worden, men ontwerpt rap- porten en bestudeert mogelijkheden om de actie te vergroten, men betreurt, dat de aantallen van onze vcrtegenwoordigers in de openbare licha- men niet groter zljn, maar men denkt daarbij niet altijd aan het feit, dat men beginnen moet om iets voor de partij over te hebben. Daaraan werden wij nog eens heri.nnenl, toen wij een ver"' gadering van een commissie van onze part\i meemaakten welke dezer dagen in Amsterdam gehouden werd en waar ook enige leden van onze partij uit het hoge Noorden tegenwoordig waren. Die waren 's morge.ns om vijf uur opge- staan om tijdig op de vergadering te zijn en die zouden pas 's avonds om twaalf uur weer in hun woonplaats terug zijn. Zo iets dient tot navol- giillg te· strekken. Hier toonden verschillenden iets over te hebben voor de idealen, de strek- king, de geestelijke stroming, welke de V.V.D.

in Nederland V<'rtegenwoordigt. En men mag:

wenHen, dat het aantal van hen, cJie op die wijze iets ov-.;r hebben vom· de V.V.D., steeds talrijker moge worden. Dan zal daardoor ook de invloed van onze denltbeelden in het openbaar in gel~ike

mate toenemen.

Schandelijk!

I

ⁿ Amsterdam wordt per week door de schil·

lenboeren 20.000 K.G. brood opgehaald. in Den Haag ongeveer 6.000 K.G. Als meu deze cijfers omzet over het gehele land, dan worden tieuduizenden kilo's brood per week weggegooid.

J<::en verspilling, die ergerlijk en schandelijk is.

Een ieder, in het bijzonder de vrouw, geve in eigen omgeving het voorbeeld om hiertegen op te treden. De i1erinnering aan de hongerwinter moge iedereen bij het tegengaan va.n deze ver- spilling voor ~gen staan.

VRIJHEID EN DEMOCRATIE 14 JANUARI 1949 - pag. S

liet Roerstatuut is een wassen neus

De Duitsers klagen altijd

Het internationale statuut voor het Roergebied verdient de luide protesten, waarmede het in Duitsland is begroet, niet. Het

is

waar dat liet de Duitse vrijheid van beweging aan enige beperkingen onder- werpt, maar als men deze op de keper beschouwt, dan vallen zij mee.

De belangrijkste taak van het internationale orgaan, dat opgericht zal worden, bestaat uit het verdelen van de kolen en de staal van het Roer- gebied over de behoeften van het Duitse binnenland en die van het buitenland. Nu wordt algemeen verwacht, dat binnen afzienbare tijd de Europese kolennood zal zijn opgeheven en ook

op

de staalmarkt wordt1

-

zij het iets latet· - een zekere mate van verzadiging verwacht. De schaarste-economie heeft de belangrijkste taak van het internationale lichaam voor het Roet·gebied bepaald; wanneer zij zal hebben plaats.

gemaakt voor een "buyers market", zal meteen die belang1·ijkste taak zijn weggevallen. Verde1· zal er gewaakt moeten worden tegen buiten- sporige machtsconcentratie en tegen het innemen van leidende posities door oud-nationaal-socialisten, maar aangezien enerzijds buitensporige machtsconcentratie ·nooit synoniem is geweest met rendabiliteit en men met de tweede bepaling onvermijdeliJkerwijs enigszins de hand

zal

moeten lichten (immers bijna alle bruikbare Duitsers zijn nazi geweest), anderzijds het nog onzeker

is,

hoe en door wetk lichaam tegen deze geva1·en gewaakt zal worden, is er ook op dat punt voor de Duitsers werkelijk niet veel zakelijlee reden iot klagen.

Monde: .,De Duitse regering zal, naast de geallieerde vertegenwoordi- gers, een zetel krijgen in het inter- nationale liphaam; zij zal kunnen bouwen op de steun van de millioe- nen Duitsers - bedrijfsleiders, in- genieurs en arbeiders - die in het RÖergebied werkzaam zijn. Tot op welke hoogte zal een klein aantal buitenlanders in staat zijn zijn in- zichten de doorslag te doen geven tegen dergelijke massa's?" Dit is' een vraag, die zich voor zal doen, zodra de Duitsers zullen ,deelnemen aan het werk van dit lichaam, d.i.

zodrá de West-Duitse regering het Roer-statuut zal hebben goedge- keurd. Bovendien zal men geenszins altijd één gesloten front van gealli- eerden tegen Duitsers behoeven te verwachten. De Fransen en de Bene- lux zijn b.v. tezamen in de minder~

heid tegenover Amerikanen, Engel- sen en Duitser~>.

" " "'

D

^iezelfde onzekerheid bestaat ook ten aanzien van een be- langrijker punt, nl. het toezicht over de productie, de investeringen en de ontwikkeling van de Roer-industrie- ën. Zoals men weet, hebben de Fran- sen bereikt, dat de internationale contröle zich ook over deze aspecten zou uitstrekken en niet beperkt zou blijven tot de verdeling van {toer- producten tussen Duitsland en· bui- tenland. Na veel geharrewar zijn de Amerikanen {die door de Fransen op effectieve wijze bang waren ge- maakt voor "De Gaulle au pouvoir", als de Franse eisen niet zouden wor~

den ingewilligd) geweken voor deze druk, maar de tekst van het statuut weerspiegelt de twijfel, die er .nog op dit punt bij althans sommige der ondertekenaars heerst. De voldoe- ning, die in Frankrijk gewekt is door het statuut, is tekenend voor de eigenlijke betekenis er- van. Immers de practische beteke- nis ervan is, gezien de vaagheid op vitale punten, niet groot. De Fransen maken zich blij met een dode mus en zij onder hen, die dit beseffen, zijn blij, dat de publieke opinie zich laat verblinden uoor het spectacu- laire aspect.

Deze slimmerikken hebben trou- wens van meet af begrepen, uat de Engelsen en de Amerikanen zich niet zo maar zouden laten verleiden tot een tot in de details gaande con- tröle. Zou het internationale Roer- lichaam de centrale "planning" van het Roergebied gaan controleren, dan zou men van de Duitsers niet de overname van de verantwoorde- lijkheid voor de bedrijfsleiding kun- nen verlangen. Deze zou na korte of lange tijd op de schouders van de geallieerde controleurs afgeschoven worden. Een contröle op de produc- tie van het Roergebied zou m.a.w.

op den duur een buitenlandse be- drijfsleiding tot gevolg hebben, het- geen het gevaar van ernstig sociale, economische en politieke onrust zou vergroten. Daarvan waren de Ame- rikanen en ook de Engelsen, die grote ervaring hebben opgedaan met de nationalisatie van hun eigen ko- len- en staalindustrie, zich al gauw bewust, maar aan de andere kant stonden zij voor de politieke nood- zaak om de Fransen niet op stang

te

jagen. Vandaar het compromis, dat op het eerste gezicht de Fran•

sen veel biedt, maar bij nadere be- schouwing weinig om het lijf heeft.

*

*

*

N

iet allfi)en de vaagheid van de tekst is daarvan een bewijs.

Immers wanneer eenmaal de bezet- ting weggetrokken zal zijn, wie zal dan de besluiten van het internatio•

nale lichaam, dat bedoeld wordt dan te blijven voortbestaan, afdwingen?

Indien een to<'komstige Duitse rege-

ring zou besluiten om- deze beslis- singen fn de wind te slaan of zelfs te saboteren, dan zou dat internatio- nale lichaam alleen maar de kwes- tie aan de regeringen kunnen voor- leggen. Denkt men heus, dat dan - over een jaar of vijf - nog Enge- land en Amerika bereid zullen zijn hun troepen in beweging te zetten om de uitvoering van maatregelen, die zij maar half goedgekeeurd heb·

ben, af te dwingen? Of dat Frank- rijk daartoe in staat zal zijn? Trou- wens . de uitvoerbaarheid is een kwestie, die niet eerst in de tijd van na de . bezetting· opkomt. Met de nuchterheid, het blad eigen, schrijft de belangrijkste Franse courant Le

E

r is dus weinig reden voor de Duitsers om te klagen. Toch doen zij het. Maar dat doen zij al·

tijd. De Duitser, die niet protesteert tegen een geallieerde maatregel, is zijn prestige en aanhang onder eigen landgenoten kwijt. Bovendien ver- schaft een protest de verantwoor- delijke Duitser bij voorbaat een soort van vrijbrief tegen verant- woordelijkheid bij tegenslag. Lndien het dus in het Roergebied mis gaat, kunnen de Duitsers steeds de schuld op de buitenlandse inmenging, be- lichaamd in het internationale con- tróle-lichaam, schuiven. Is het, zoals wij zagen, reeds zeer de vraag, of het Roer-statuut aan zijn pl·even- tieve en repressieve bedoelingen zal

heeft zijn particuliere en ziJn publieke stokpaarden.

0 t(!Jeze ^burger Twee grote stallen vol. De pa1·ticuliere zijn particu- lier. Die draven alleen in zijn privé-manege en een van zijn geliefdste publie- ke hengsten - als ik da.t

' 0

'

f 0

~ 0 9 ~

zo mag uitdrukken - is de ovetheidsvoo1·li7hting. .

W

U zijn daar aa1·dig laat mee begonnen, met

d1e pubhelce

voorlichting, maar - om in het paardige te blijven - wij hebben het klappen van de zweep goed geleerd. De vol- gende cijfers tonen dat wel aan. Per departement zullen wij, ijs en weder dienende, in 1949 het volgende aan voorlichting besteden:

Regerings Voorl. Dienst • • • • • • • Buitenlandse Zaken

Oorlog (Lege1· Voorl. D.) • • Marine

(Marva)

. • • • • • , • • 302.400,-

(Zeekadetten) • . . . . • • . 52.400,- Wedempbouw en Volkshuisvesting . . • • Verkeer en Waterstaat

. • • • •

Economische Zaleen

(Ec. V. D.) (Petsdienst) Landbouw, Visserij (Afd. Voorl.) (Alg em. Prop.) (Buit. Agr. V.) (Tentoonstell.) (Congressen)

Sociale Zaken

. .

. • • • • 2.081.000,- . • • • .

76.720,- en Voedselvoorziening

154.000,- 75.000,- 251.000,- 60.000,- 320.000,- Overzeese Gebiedsdelen

(Publ. Cont.)

•

126.722,-

• • • 1.123,747,-

(Cult. C.)

769.300,- 2.033.924,- 280.400,-

354.800,- 33.000,- 5.000,-

2.157.720,-

860.000,- 8.235,-

1.250.469,- Totaal 7.752.848,- Wanneer U nu nog weet dat alléén

bij

de VooTlichtings- diensten van Landbouw, Visserij en Voedselvoorziening, alléén bij de Voorlichtingsdiensten van één departement dus, 1251 man werkzaam zijn, dan kunt U wel begrijpen hoe zo'n verwoed pro-voorlichte1· als deze burger is, met al die dingen in zijn nopjes is en dat dit zijn lievelings- paardje van de stokpaardenstal is.

Vóór de oorlog hadden wij aan onze officiële voorlich- ttng vier man en een paardekop werken. Nu een hele stal vàl. Hengsten, ruinen en merries. Een enkel ezeltje er tussen door. Een genot te zien hoe zij soms doordraven.

Alles prachtig gedresseerd, zodat van ver-galopperen natuurlijk nooit sprake

is.

Alles

tot

diepe equestrale

vreugde, uiteraard, vnn

·

DEZE BURGER.

..

bea.ntwoorden, vrijwel zeker is het, dat het v:m iedere paedagogische uitwerking gespeend zal zijn. Het 111 goed, dat de Duitsers leren samen te werken met de vertegenwoonU·

gers van andere naties, maar dan

!llioet dat geschieden op een basta, die iedere onzekerheid omtrent hun verantwoordelijkheid uitsluit. Zij moeten leren de consequenties• van hun daden te dragen, óók, ja juist, in de ogen van hun volk. Dit is niet mogelijk, zolang er maar een zweem van tweeslachtigheid bestaat in de souvereiniteit over Duitsland of Pen deel van Duitsland.

Zolang· bezetting en (wanneer de·

ze eenmaal opgeheven zal zijn) an- dere prevèntieve maatregelen v!Ul kracht zijn, zal deze dubbele, duB aan Duitse zijde onvolledige, souve•

reiniteit voortduren. De oplossing van het vraagstuk: hoe de Duits<>rl'l tot gelijkwaardige medewerkers op te voeden, moet dus in andere rich- ting gezocht worden, en wel in de richting van de vermindering van do souvereiniteit dier naties, die Duill!- lands medewerking wensen, tot het peil, dat deze naties Duitsland niet wensen te zien overschrijden.

M

et andere woorden: indien ·h.et gevaarlijk is om aan de Dlllt- sers de volle souvereiniteit over het Roer-gebied te geven, maar het aa.n de andere kant duidelijk is, dat een buitenlandse contróle op dat Roer- gebied door de Duitsers als een ver·

nedering wordt gevoeld, die slechts het gevreesde Duitse nationalisme in de kaart speelt, en het tenslotte wenselijk, ja noodzakelijk, is om Duitslands medewerking aan West•

Europa's versteviging te krijgen, dan zit er niet anders op dan om aan de Duitsers evenveel zegg·enschap te geven in de kolen- en staal-centra van West-Europa als de West-Euro·

pese landen hebben in het Roerge·

bied, m.a.w. om alle \Vest-Europ<~se

kolen- en staal-centra (en niet al- leen het Roergebied) onder een in·

ternationale contróle te stellen.

Dit is het wat de Amerikanen hadden gewild, maar de

andere

landen hebben daar niet van

wH-

Zen horen. Zo is het gekomen tot een statuut, dat practisch ni.et veel meer dan een toossen neus is en politiek een uiterst' kortzichtig instrument. De Amerikanen heb·

ben in de tekst

de

vrome wens laten opnemen, dat het

h~terna­

tionale lichaam zal dienen als een voorbeeld voor de komende inte- gmtie van de West-Europese

eco-

nomie, maar nu alle Duitse poli- tici a!.s gieren op deze waarlijk internationale oplossing zijn ge•

vallen, zal, als zij

·ooit

nog door de dwang der omstandigheden zat worden aangenomen,

zij

gmten•

deels haar uitwerking hebben verloren. Immers dan zal zij

be-

reikt worden door middel van een concessie, door het geduchte Duit-

se nationalisme aan de bang ge- worden buurlanden ontwrongen.

Op die manier zal zij de Duitse quaerulanterij slechts aanmoedi·

gen. Terwijl zij, indien zij van- daag als een grootmoedig gebaar door de overwinnaars was ge- schonken, zij èn meteen de Duit- sers de mond zou hebben ge ..

snoerd èn hen de enige mogelijke

kans zon hebben gegevet& om

wereldburgers te worden.

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

VRIJBEID EN DEMOCRATIE

WIEKBLAD V.AN DE VOLKSPARTIJ VOOR VRIJHEI() EN lJlHOCRAtl.

Voorzitter Redactie-comm.: Drs. H. A. Korthals.

.Rectactle-secretans : Mr. E Elias

Adres Victorta Hotel Amsterdam. Kamer 435.

Administratie: Postbus 43. A'foort, tel. 5267 Abonnementsprijs J 1.90 p. kwartaru,

i

7.50 p. jaar.

Losse nummers 15 cent.

Voor het zenden van abonnements- en adverten- tie-gelden : Postgiro no. 245103. ten name van de Penmngmeester van de Stichting .. VrljhelCl en Democratie" te Amersfoort.

Voor advertenties wende men zich tot de adminis- tratie of tot de hoofdvertegcnwoordiger: L. Vlug, Geestbrugweg 69 Rijswijk CZ.-H.>.

Vrijheid

D

e debatten in de Tweede Kamer over het ontslag aan de gehuwde vrouw als ambte- nares en onderwijzeres hebben wel aangetoond, dat met het ontslag van de gehuwde vrouw in menig geval zeer grove onbillijkheden zouden plaats grijpen ... Wij juichen daarom de tot stand koming van een comité ter verdediging van de vrijheid van arbeid voor de gehuwde vrouw ten zeerste toe en wij vinden het gelukkig, dat naast talloze andere vrouwenorganisaties, ook de vrou- wen van de V.V.D. een vertegenwoordigster in dit Comité hebben. Wij wensen dit comité, dat op bescheiden wijze en met bescheiden middelen werkt, het resultaat toe; dat inderdaad in be- ginsel de vrijheid van arbeid voor de gehuwde vrouw mogelijk blijft, ook als ambtenares, ook als onderwijzeres. Ook al zullen da.n de aantallen van deze vrouwen niet in de honderden lopen.

·Succes

D

ezer dagen heeft het Bestuur van de Ten- toonstelli..ng De Nederlandse Vrouw 1898-- 1948

aan

Prinses Wilhelmina een som van f 250.000 overhandigd als financieel resultaat van deze tentoonstelling, met bestemming voor charitatieve doeleinden. Dit is een buitengewoon succes. Zonder garantie-fonds, zonder subsidie, terwijl de tentoonstelling op Zondag gesloten was, heeft men dit prachtige resultaat weten te bereiken. Een resulaat, waar menige organisa·

tie, door mannen opgezet, een voorbeeld aan kan nemen. En een bewijs te meer, hoe noodzakelijk de actie is en hoe billijk tevens om voor de vrouw de vrijheid van arbeid te waarborgen, welke op het ogenblik voor de gehuwde vrouw in gevaar is.

Weer en politie~

I

n de wereld va.n de weerberichten-stations had men afgesproken om met ingang van het nieuwe jaar een nieuwe code in te stellen, welke een aanmerkelijke vereenvoudigi..ng teweeg zou brengen in de berichtgeving en welke ook de arbeid voor de velen, die op meteorologisch gebied werkzaam zijn, zou vergemakkelijken.

Alles leek in kannen en kruiken. Iedereen zou er aan meedoen, alle landen hadden dat immers toegezegd. Tot 1 Januari 1949 kwam. En de mededeling van de weerberichten inplaats van vergemakkelijkt, bemoeilijkt werd. Omdat Rus·

land, in strijd met de afspraak, zich niet aan·

sloot bij de nieuwe regeling op code-gebied voor de weerberichten, maar zijn eigen code behield.

Hetgeen voor de weerkundigen, die zich met veel moeite de nieuwe code hadden eigen gemaakt, de zaak dubbel lastig maakte, omdat zij nu ook nog de andere code moesten bijhouden. De re·

den: wij weten het niet. Maar het kan best zijn, dat ook hier de politiek boven de wetenschap•

pelijke samenwerki..ng is uitgegaan en de macht•

hebbers in Rusland zelfs op het gebied van de weerberichten niet wilden samenwerken met hen, die in plutocratisch-kapitalistische weersomstan·

digheden wonen. De frisse Westenwind mocht eens te ver doordringen in de grimmige koude van Siberië!

Wijs bes luit

I

n een van de legerorders van ons Neder·

landse leger was in November als een on•

derdeel van de kledi..ngsvoorschriften opgenomen, dat korporaals en soldaten buiten diensttijd niet met lage bruine schoenen mochten lopen. Dit gaf o.i. terecht een protest van vele zijden, waarbij zich ook verscheidene officieren aanslo·

ten. Dit protest maakte bovendien nog meer in·

druk, omdat bleek, dat i.n feite de legerorder niet te handhaven viel, want het aantal over·

tredingen was legio. In vroegere tijden had men vermoedelijk deze legerorder niet zo gemakkelijk tngetrokken, maar onze tegenwoordige leger•

leiding, die goed aanvoelt, wat onder de troep leeft en die inderdaad naar de woorden van Ge·

neraal Kruis van ons leger een leger wil màken, dat in het volk leeft, heeft deze legerorder weer Ingetrokken. Hetgeen o.i. een wijs besluit is. Al gaat het

dan

ook over een schijnbaar niet

zo

belangrijke

zaak.

Socialistisch "Commentaar"

I

n Het Vrije Vólk wordt aan de hoofdredac·

teur, de heer K. Voskuil, in zijn rubriek ge- naamd "Socialistisch Commentaar" (antwoord op vragen van radio-luisteraars) o.m. de vol·

gende vraag door een luisteraar uit Amsterdam voorgelegd: ·

"Als ik het goed heb moeten wij hier in Holland ons economisch aanpassen

biJ

het peil van België in verband met de Benelux.

Maar ik krijg sterk de indruk, dat er in België nu niet direct van geleide economie sprake is. Eerder het tegendeel. Als het langs deze weg moet gaan, dan maar liever niet. Volgens mij is al die opvoering van productie verkeerd als die productie niet wordt geleid. Geleide economie dus. En geen .,gerichte"! Uit "H.V.V." blijkt nu toch wel duidelijk, dat de toestand in België voor

het

kapitaal misschien een aardig zaakje is, doch voor de arbeider allesbehalve.

Als België ons voorland is, dan alsjeblieft geen Benelux."

De heer Voskuil beantwoordt deze vraag nu als volgt:

"Er is zojuist een nota gekomen over de Marshall-hulp voor West-Europa. Die nota ziet er niet vrolijk uit. West-Europa is er nog niet in geslaagd tot samenwerking op economisch gebied te komen. Deze onmacht zal zich, als er geen verandering komt, wre- ken in het levenspeil.

Samenwerking is nodig en daarom is het een gevaarlijke stelling

om

te zeggen: dan maar geen Benel·ux. Want de Benelux is de eerste poging om tot die samenwerking te komen.

Maar de Benelux mag geen herstel van de vrije economie worden, omdat we alleen door de combinatie van soberheid en ge- leidë

economie

uit de nesten kunnen komen.

De Belgische economie, die inderdaad

be-

denkelijk veel vrijer is dan de onze, zal her- zien moeten worden. België moet in veel

be-

langrijker mate naar ons toe komen dan wij naar België. Anders gaat het in beide lan- den mis."

Tot zover het antwoord van de hoofdredacteur van Het Vrije Volk.

Ons commentaar hierop kan uiteraard kort zijn. Wij weten nu waar wij aan toe zijn. Het is te betreuren, dat de vraagsteller dermate door de socialistische propaganda is beïnvloed, dat hij op zij.n zachtst uitgedrukt de zaak wat eenzijdig beziet. "Het kapitaal" is weer de boeman. Dat door samenwerking tussen kapitaal en arbeid grote resultaten kunnen worden bereikt, is de vraagsteller helaas onbekend. De heer Voskuil Iaat hem in dit opzicht onwetend en meent met het stokpaardje der geleide economie, waarover zijn Belgische partijgenoten (Spaak!) gelukkig neel anders denken; zijn vraagsteller voldoende van zich te hebben afgeschud.

Wellicht verdient het in dit verband aanbeve- ling te herinneren aan een verklaring van Spaak op een dezer dagen gehouden algemene partij·

raad van de socialistische partij, waarin hij zeide, niet te geloven in het wondermiddel van de ge- leide economie om b.v. de werkloosheid op te lossen. Waarschijnlijk heeft de heer Voskuil öf hiervan geen kennis genomen, öf het beter ge- acht hierover maar te· zwijgen. ·

Zeuren

B

^ij jubilea worden vaak vele en soms ook zeer plechtige redevoeringen gehouden.

Dat hoort er nu eenmaal bij. En dat aanvaarden de toehoorders als iets onvermijdelijks. -wat men echter niet als iets onvermijdelijks aanvaardt, is de lengte van de toespraken. Als men een plech·

tigheid of een feestelijke bijeenkomst organiseert, mag men de redevoeringen niet zo lang maken, dat de aandacht van de toehoorders verslapt en de volgende sprekers in tijdnood komen te ver- keren.

Een dergelijk verschijnsel heeft zich voorge- daan bij de viering van het 50-jarig bestaan van het Centraal J:!ureau voor de Statistiek. De direc·

teur-generaal van het Bureau hield zo'n lange redevoering, dat de Minister van Economische Za·

ken, prof. van den Brink, zijn rede drastisch moest bekorten, terwijl bovendien, toen de bijeenkomst zo Jang duurde, er steeds meer genodigden weg- slipten, hetgeen na een zekere tijd zelfs de vorm van een massale uittocht aannam. Wij vermelden dit voorval slechts om een algemene stelling uit te spreken. Dat men niet uitgaat van het feit, dat anderen, die niet zo nauw bij een instelling, een organisatie, een vereniging, of wat dan ook, be·

trokken zijn, dit net zo belangrijk vinden als de·

genen, die midden in dat werk zitten. Hoe belang- rijk dat werk ook moge zijn, men trachte in zelf·

beperking de juiste maat te houden. En als het Centraal Bureau voor de Statistiek nog eens een nieuwe statistlek wil aanleggen, dan moet het eens na~aan, wat de gemiddelde lengte van een jublleumtoespraak in ons land is. En hoeveel arbeidsuren gemiddeld verloren gaan door de vie·

ring van jubUea.

U JANUARI 1949 - pag. I

Niet duidelijk

"In samenwerking met de Amsterdamse af•

deling van de vereniging "Nederland- Indonesië", aldus lazen wij onlangs in het "Alge- meen Handelsblad", heeft het dezer dagen opge·

rlchte Comité voor vrede

in

Indonesië op tweede Kerstdag te Amsterdam in de Diamantbeurs een protestvergadering gehouden, welke zeer druk bezocht . was.

Na een inleiding van de voorzitter, de heer H. M. van Randwijk, hebben het woord gevoerd:

mevr. Alma-Heinen, prof. dr. N. A. Dor.kersloot, Albert Helman, Albert de Jong, drs. Lou de Jong, Jef Last, prof. dr. W. F. Wertheim en Sam de Wolff. De bijeenkomst die besloten werd met het zingen van de Internationale, heeft aan het slot met algemene stemmen de volgende verklaring aangenomen:

,.Vijftien honderd Nederlanders van ver·

s c h i 11 ende politieke (spat. va.n ons, Red. V. ^& D.) en godsdienstige gezindheid in Amsterdam, op 2e Kerstdag in openbare verga- dering bijeen, protesteren met de meeste klem tegen de ontketening van de. oorlog in Indonesië, spreken zich onvoorwaardelijk uit voor het vol- ledige zelfbeschikkingsrecht van de volken van Indonesië, vragen va.n de Nederlandse regering"

enz.

Hierna volgen enige eisen die inmiddels door de loop der gebeurtenissen niet meer opportuun zijn. ·

Zeer opmerkelijk is echter, dat hier door de protesterenden met nadruk wordt verklaard, dat zij va.u "verschillende politieke gezindheid" zijn.

Zo heel groot kan dit verschil in politiek in- zicht toch niet geweest zijn. Immers, anders ware de genoemde bijeenkomst niet met de In- ternationale gesloten. Of is hier sprake van een bepaalde groep van politieke vrienden, die haar wil

aan

de aa.nwezige andersdenkenden - die wellicht een minderheid vormden - onverwacht heeft opgelegd?

Het is en blijft een vreemd geval waarbij d,e door de protesterenden gebruikte term ,.van ver';

schillende politieke gezindheid" enigszins dema•

gogisch aandoet.

Gevaarlijke kolder

volgens de dagbladen heeft mevrouw Jankov- cova, de Tsjechoslowaakse minister voor voedselvoorziening i..n een communistisch week- blad verklaard, dat. het principe van gelijkheid in de voedselrantsoenering afgeschaft moét worden. Er moet, aldus heet het verder, diffe- rentiatie zijn ten gunste van de arbeidersklasse en ten nadele. van de .,parasieten' .

Dola.nsky, haar collega van financiën, maakt het

zo

mogelijk nog bonter, door bij de indiening van zijn begroting voor 1949, te verklaren, dat gelijkheid in strijd is met het socialistisch be·

ginsel van beloning voor werkelijk werk verricht.

Deze politiek van begunstiging der arbeiders blijkt o.m. in de winkels, waar op de .,vrije markt" goederen als textiel en schoeisel tegen zeer verhoogde prijzen worden verkocht. Slechts in deze winkels kunnen degenen, die van de com·

munistische autoriteiten geen koopvergunning krijgen, terecht. Al degenen, die bij particuliere ondernemingen werken, kunnen deze vergunnin·

gen, waarop men tegen gereduceerde prijzen kan kópen, niet krijgen.

Ziehier een voorproefje van hetgeen het com·

munisme de "gemeenschap" te bieden heeft. Een weerlegging van deze absurde methoden lijkt ons overbodig. Laat dit voorbeeld echter een hernieuwde aansporing zijn om met een ver- hoogde activiteit te zorgen dat ons volk nimmer het slachtoffer worde van dergelijke waanzinnige practijken. Dit lokaas is trouwens voor de Ne- derlandse arbeid.ers te doorzichtig dan dat men er in zou bijten. Doch waakzaamheid en actieve strijd blijft meer dan ooit geboden. ·

Men vergete niet, dat de Nederlandse com- munisten in hun propaga.nda dergelijke metho- den en leuzen trouw copiëren. Zo heeft Paul de Groot, algemeen secretaris van de C.P.N. on•

langs in een openbare vergadering te Amster•

dam betoogd, dat in het nieuwe jaar, de ,.eenheid in de werkplaatsen en in de bedrijven moet wor- den versterkt", waarbij hij kennelijk op het ont- ketenen van stakingen doelde, als reactie op de, zoals hij het noemde, "holle staki..ngsleuzen van de Partij van de Arbeid".

:Lnderdaad is "eenheid" geboden. Een andere eenheid echter dan de heer de Groot bedoelt.

De versterking van de ware eenheid zullen wij in toenemende mate niet alleen fnet het woord, doch met de daad moeten dienen. Ook in de be·

drijven. Ook onder de arbeiders, vooral mede op het platteland. De voorbeelden zijn talrijk ge- noeg om aan te tonen, dat ook de arbeiders door de communistische ,,zegeningen" slechts hun vrijheid verliezen, dus hun ondergang tegemoet- gaan!

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

Abraham van Stolk & Zoonen N.V.

Houthandel

Schaverij Zagerij

Vuren - Dennen - Oregon Pine - Pitch-Pine - Heipalen

Rotterdam, T elef. 35400 - Postbus 11 00

N.V. CORNs. SWAR1.'TOUW'S STUWADOORS MAA'r80HA.PPIJ

Rotterdam

Lossen en laden van zeeschepen en alle verdere werkzaamheden.

Opslag van alle soorten goederen.

Het hoofdkantoor, Wiltemskade 21, verstrf'kt gaarne op aanvraag mlièhtingen.

Bijkantoren te:

AMSTERDAM • ANTWERPEN - GENT.

J. en K. SMIT's

SCHEEPSWERVEN EN MACHINEFABRIEKEN

KINDERDIJK

I

N. V. Staaldraadkabel· en Herculestouwfabriek

voorheen

]. C. DEj_V HAAN

I ^GORINCHEM I

N.V.

W. A. HOEK's

MACHINE- EN ZUURSTOFFABRIEK Hoofdkantoor en Macninefabriek te Schiedam.

Compressors voor alle gassen en iederen druk. .,.

Installaties voor de bereiding van zuurstof, stikstof, enz.

GROENEWEGEN'S MOTORBOOTDIENSTEN

& TRANSPORTONDERNEMING - LEIDEN

Geregelde dienst Leiden-Amsterdam v.v.;

speciale transporten.

Hoofdkantoor Leiden, Utr.Veer 6, tel. 21788

lmp. ^N.V. Jac. Blom

<Auto suppiy Atd.)

Rotterdam - Filiaal Den Haag

N. V.

Lijm~

en Gelatine[ abriek

,,~lft"

FabrieksmerK:

TWEETORENS Tel.

106~363

- De Jf

t

IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIUIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIII

r A~verteert

in dit blad

..._________,)

111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111111

Hotel Café Restaurant

Rotterdam Zuid

~LOEREH

U JANUARI 1U9 - pag. 4

\ov

·./;.r....~

tJ

PEINST OVER EEN GESCHENK?

•

S.X.G~

HOF JUWELIER;

S GRAVENH.O.GE »

HOOGSTRAAT 23 TELEFOON 11.17.57

NY. BETON-

l!

PLATENFABRIEK

\ GEBRS. MYNLIEFF NYMEGEN

Fa. Plas ti mode

Knopen en Gespen voor groothandel en industrie

A M S T E L 2 5 2 AMSTERDAM-C.

Wfjz1 lltl,,lflertlers

11/{Jren p•m•f

;" ~ lllltl tl•l

•riill•nllel•·

poliliek

IIIJIJFSitlllf

VRIJHEID EN DEMOCRATIE U JANUARI 1949 - pag. I

Wat nu te doen?

Federale Regering spoedig vormen

Leiders der· deelstaten aan het woord

"De keuze Is aldus: zullen wij van ons vaderland een lulster- rijke tuin nlaken of een oerwoud 'l Indien wij van ons land een tuin wensen te maken, dan moet de revo- lutiegeest, die door wanbegrip en misdadigheid tot anarchisme is uit- gedijd, beteugeld worden. Dan moet aan deze soort "merdeka", die niets anders is dan losbandigheid, een eind worden gemaakt."

"Laat ons· zo spoedig mogelijk de handen aan de ploeg slaan om er aan te werl,en, dat ons land niet alleen voor ons zelf, maar ook voor alle vreemdelingen die er wonen, recht en veiligheid waarborgt. Ons bestaan als beschaafd volk hangt af van het antwoord op de vraag, in hoeverre wij in staat zijn te garanderen, dat de individuele vrijheid en die voor de eigen groep ook inhoudt eerbied voor de vrijheid van anderen en van an~

dere groepen."

"Anders immet•s wordt deze vrij~

held een overheersing en een "recht"

om aan anderen te onthouden, wat dezen als vrijheid waarderen."

Deze zinsneden zijn ontleend

aan

een redevoering van een Indonesiër.

Wij zullen aanstonds zeggen, van welke Indonesiër. Maar eerst nog de volgendè citaten:

"Ik weet, dat velen onder U nog bevangen zijn van de vr'ees voor kwaadwillige elementen. Rusteloos·

znllen dezen worden achtervolgd en in een dichtbevolkt gebled is een gnerilla-ool'log op de duur niet m~~

gelijk. De gnerilla-benden immers worden gesignaleerd als zij om eten komen vragen. En ir. Soekarno, die steOOs beloofd heeft de gnerilla-oor- log zelf te zullen leiden, heeft zich onvoorwaardelijk <>vergegeven ••• "

"De wereld zal er Ulans getuige van zijn, dat noch inwendige, noch uitwendige dwang de Indonesiërs wordt opgelegd. Ook de Indonesisch- Nederlandse Unie zal zijn een vrije.

unie van Vrije volken."

,,De basis voor de opbouw van de Verenigde Staten en de Unie is thans ten dele gelegd. Uw taak ls mede te helpen aau de voltooUng. Zonder vrees en zonder enige dwang. Stug, geduldig gaan wij verder, vastbera,.

den voorwaarts. Wij zijn er nog niet,

maar

we zullen er komen. Dat gev~

God." .

De Indonesiër die· zich, toen de politionele actie was begonnen, aldus over Radio--Datavia tot zijn volk richtte, w~ Raden Abdul Ka~

dlr. Thans nog ambteloos burger, maar naar men hopen moet, spoedig geroepen om opnieuw een hoogst be·

langrijke functie in het Indische staatsbestel te gaan vervullen.

Er waren ook andere Indonesiërs, die zich tijdens de politionele actie hebben uitgesprpken.

Daar was Abdul Malik - de wali negara, het staatshoofd, van Zuid- Sumatra. Hij noemde de maatregel hard en pijnlijk - maar stelde de noodzakelijkheid voorop. "God zal ons de moed en de kracht geven alle bedrijvers der verschroeide-aarde~

politiek en alle on-nationale elemen- ten uit te schakelen. Wij staan· het ltelang voor van geheel Indonesië, en

niet dat van politieke avonturiers, die slechts baat vinden waar chaos is."

Daar was dr. Mansoor, het staats- hoofd van Oost-Sumatra: "de ramp- zalige werkelijkheid van de toestan- den in de Republiek maken bet thans door de Nederlandse regering geno~

men besluit niet alleen een daad van politieke betekenis, die het vertrou- wen in de deelstaten versterkt, maar vooral en in <Ie eerste plaats een

<laad van gerechtigheid en menselijk- beid. Hier wordt een humane plicht vervuld."

Daar was het staatshoofd van Oost-Java: "van uit <le Republiek gezonden terroristen, die elk mense- lijlr gevoel mfssen, zijn er op uit te roven en te moorden. Kan zulli een toestand voortbestaan? Neen, en nogmaals neen. Hieraan dient paal en perk ·te worden gesteld. Anders zou de souvereiniteit, die in handen ligt van het Koninkrijk der Neder- landen, te zeer worden aangetast."

Het staatshoofd van Madoera achtte de politionele actie onvermij- delijk en riep het Madoerese vollr op niet ongerust te zijn.

Het staatshoofd van West-Borneo, Sultan llamid ll, heeft verklaard:·

"het doel van de Nederlandse re ge•

ring is de waarlijk vrije en souve- reine Verenigde Staten van Indone- sië tot stand te brengen, betgeen betekent, dat de ene deelstaat zich niet door de andere overheerst kan voelen. In afwachting van de tot- standkoming ''an de V.S.I. t:rkent West-Borneo de souvereiniteit der J{roon over geheel Indonesië, het- geen onder meer inhoudt de verant- woordelijkheid voor orde en rust binnen Indonesië en

oo

verzorging van de buitenlandse betrekkingen."

~

Zo spraken

de

leiders van alle Indische deelstaten. Op twee na.

Doch het staat vast, dat zowel het staatshoofd van Pasoendan West-Ja va - als het staatshoofd

·van Oost-Indonesië in dezelfde geest hadden gesproken, ware het niet dat in hun deelstaten de re- geringen waren' afgetreden. Daar maakte namelijk de aanwezigheid van republikeinse figuren in

de

- ministeries een reconstructie nood-

zakelijk, alvorens ook deze twee belangrijlee deelstaten· als passend in het kader der Verenigde Staten van Indorn?sië 1cunnen worden be- schouwd.

D

e leiders echter der regeringen van geheel overig Indië spra- ken zich al aanstonds uit - zij rechtvaardigden de Nederlandse ae~

tie tegen de Republiek.

Het is zonderling, dat van Neder- landse zijde niet gezorgd is voor het zeer algemeen bekend worden van dit kardinale feit.

Het is minstens even zonderling, dat van Nederlandse zijde niet al- thans gestreefd is naar het vinden van internationale erkenning va,n deze realiteit.

Maar laten wij ons hierin niet ver~

diepen. Men zou zich dan te licht verdiepen in het te kort schieten onzer buitenlandse voorlichting in- zake Indië. Hoe erbarmelijk die ge- weest is, weet nu wel iedereen. Wij plukken daarvan nu de wrange

vruchten. En hoewel verbetering na-.

tuurlijk altijd nuttig blijft, is het toch te Iaat, om tijdig op dit stuk nog iets te bereiken. Wij hebben nu als voldongen feit te aanvaarden, dat van Nederlandse zijde noch langs diplomatieke weg, noch door doel- matige voorlichting gezorgd is, dat men in het buitenla,nd zou begrijpen, wat wij inzake Indië nu eigenlijk voorstaan. Natuurlijk hebben de radio-redevoeringen van H.M. de Koningin een nuttige invloed gehad.

Evenzeer heeft met name het inter- view met premier Drees goed ge- werkt. Maar de afschuwelijke lacu- nes in de voorlichting zijn te groot, dan dat zelfs deze middelen toerei~

kend zouden zijn.

Nederland zal derhalve nog enige tijd zijn eigen weg moeten gaan.

Het zal nodig blijven, besluiten van de Veiligheidsraad alleen in zo~

verre uit te voeren, als naar ons eigen inzicht mogelijk is. Het zal eveneens nodig blijven, tegelijk zo- wel goedbe'doelde maar slecht-ge- fundeerde Angel-Saksische adviezen, als felle agitatie door het Russische bloc en even felle bestrijding door het Aziatische gezelschap, hetwellt Pandit Nehroe om zich heen verza- meld heeft, te trotseren.

Dat is pijnlijk. Dat is zeer· onaan- genaam. Maar men kan troost put- ten uit de z-ekerheid, dat het alle- maal zo lang niet behoeft te duren.

Want als de Nederlandse politiek inzake Indië, welke wij kunnen voe- ren nu het gebied va.n de voormalige Republiek bezet is, eenmaal waar- lijk gevoerd wordt, zal het spoedig een ieder duidelijk zijn, wat Neder~

land en Indonesië samen kunnen be- reiken.

W

at moet er dan thans ge- beuren?

Wat nu gebeuren moet - en wel met de grootste spoed - is dat metterdaad de voorlopige Federale Regering wordt gevormd. In die Fe~erale Regering - die dus de voorloopster zal zijn van de defini- tieve regering der Verenigde Staten van Indonesië, kunnen leidende ft- gnren alle.reerst uit de bestaande deelstaten, met name uit Oost-Su- matra, Zuid-Sumatra, Borneo, Oost- Indonesië, West~ en Oost-Java en Madoera worden opgenomen. De ~­

bieden van de vroegere Republiek kunnen, zowel wat Sumatra als wat Midden-Java betreft, In die Fede~

1·ale Regering vertegenwoordigfl worden door enkele bekwame figu- ren, waarbij men zich niet tot de kringen der zelfbestuurders behoeft te bepalen.

De gehele verdere staatkundige ontwikkeling zal dan in nauw over- leg met dit college moeten plaats- Vin<len.

De instelling van deze voorlopige Federale Itegering vormt een zaak van <le grootste urgentie. Het Is verkeerd, biermede te wachten. Het is vooral verkeerd, hiermede te wachten tot de situatie in de vroe- ger republikeinse gebieden zich wat meer heeft gekristalliseerd. En het zou eveneens verkeerd zijn, de ver- tegenwoordiging van die gebieden der voormalige Republiel• uit te stellen, totdat bet contact met be- paakle figuren, die 'Toeger bij haar

regering betrokl<en waren, positief resultaat heeft opgeleverd.

In elk geval behoort hierbij vast te staan, dat het niet in de bedoe~

ling ligt tot de Verenigde Staten als deelstaat een gebied toe te la- ten, dat dezelfde geografische gren~

zen heeft als die, welke de Repu·

bliek pretendeerde. Zodra immers de niet-republikeinse gebieden tot deelstaten gevormd waren, was de gestalte van de Republiek reeds on- werkelijk: er bestond voor de sa- mEmvoeging van haar Sumatraanse en haar Javaanse gebieden niet één goede grond.

De niet tot Oost- en niet tot Zuid-Sumatra behorende Suma·

traanse gebieden kunnen elk een eigen staatkundige vorm krijgen -- er lmnnen op Sumatra, behalve Oost-Sumatra en Zuid-Sumatra en het ook onder de Republiek reeds geheel zelfstandige Atjeh, nog enkele Sumatraanse deelstaten wor- den gevormd. Op Java vormt Ban·

lam van ouds een natuurl\ike een- heid. Dit geldt ook voor de Vorsten~

landen. Voor de ov<.>rigc ·Midden- Java-gebieden zullen eveneens dgen vol'men te vinden zijn.

En in al die gebieden is het mo- gdijk, om niet alleen figm·cn te vinden, die reeds thans in de Fede- rale Regering zitting kunnen ne- men, maar zijn ook reeds thans kringen aanwijsbaar, waaruit men de regeringen der uit die republi- keinse gebieden te vormen deelsta- ten kan formeren. Voor deze laat- ste arbeid is natuurl\jk tijd nodig en voor die laatste arbeid kan :>:eker een beroep worden gedaan op fi- guren, die ook in de Republiel~ een rol speelden.

De hoofdzaak blijft:

eerst die voorlopige Federale Re- gering.

Is die eenmaal gevormd, dan lmn- nen wij ons allerlei aandrang, om toch vooral weer met de heer llat~

ta te gaan praten, f>n allerlei lieden, die van m~ing z\jn tlat wij tie heel' Soekarno niet mogen passeren, mits- gaders de vreemde bemoeiseis van de Commissie voor Goede Diensten, van het lijf houden. Dat zal zeker nodig zijn - want aan allerlei ir- relevante, last.ige en zelfs gevaar- lijke pogingen om Nederland weer van bet rcehte- pad te dringen zal het noch in het buitenland, noch in Nederland, noch in Indië ontbreken.

\Vij kunnen ons evenwel sterk ge~

voelen in één zekerheid: Nederland heeft inzake Indië een harde plicht voortreffelijk vervuld. En de con- ceptie van een sterk gebled in Zuid·

Oost~Azië, dat buiten het bereik blijft van het agressieve Aziàtische communisme en dat zich verbonden gevoelt met Nederland en West- Europa, is dichter bij verwezenlij- king gebracht. En in menig een- voudig Indonesisch buis gevoelt men zich, na bange jaren yan Ja·

panse overheersing en Republikeinse terreur, voor het eerst wat veiliger.

Omdat de Nederlanders teruggeko- men zijn.

d. K.