Opgave 5 De kosten van criminaliteit

(1)

www.examenstick.nl www.havovwo.nl

maatschappijwetenschappen havo 2017-I

Vraag Antwoord Scores

Opgave 5 De kosten van criminaliteit

22 maximumscore 2

a

• De aantallen misdrijven uit figuur 1 zijn gebaseerd op politiestatistieken 1

b

• voorbeelden van juiste antwoorden, één van de volgende: 1 − De gegevens van de delictgroep ‘vermogensmisdrijven’ zijn

vermoedelijk het meest betrouwbaar, omdat de aangiftebereidheid in deze delictgroep het grootst is in verband met het claimen van schade bij de verzekeringsmaatschappij.

− _{De gegevens van de delictgroep ‘geweldssmisdrijven’ zijn}

vermoedelijk het meest betrouwbaar omdat vanwege de ernst van het delict veel slachtoffers aangifte zullen doen bij de politie.

• Volgens de gelegenheidstheorie hangt de keuze om wel of geen misdrijf te plegen af van de situatie, die bepaald wordt door drie factoren:

− aantal potentiële daders,

− aantal aantrekkelijke doelwitten en

− de mate van toezicht 2

indien drie juiste factoren 2

indien twee juiste factoren 1

indien één of geen juiste factoren 0

voorbeeld van een juiste uitleg:

• De factor ‘de mate van toezicht’ speelt een rol.

Door inbraakpreventie aan woningen en gebouwen / door het aanbrengen van technologische beveiligingssystemen/sloten / door meer cameratoezicht / door de aanwezigheid van BuurtWhatsApp in

wijken neemt de kans van het stelen van goederen af 1 of

• De factor ‘aantal aantrekkelijke doelwitten’ speelt een rol.

Bijvoorbeeld burgers wordt geadviseerd waardevolle spullen uit het zicht te leggen, zodat het huis een minder aantrekkelijk doelwit vormt

voor inbrekers 1

(2)

maatschappijwetenschappen havo 2017-I

• activiteit ‘opsporing’ uit figuur 2: de officier van justitie geeft leiding aan

het opsporingsonderzoek 1

• activiteit ‘berechting’ uit figuur 2: de officier van justitie is de openbaar aanklager in de rechtszaal / leest in de rechtszaal de tenlastelegging

voor / eist in de rechtszaal de straf 1 • activiteit ‘tenuitvoerlegging’ uit figuur 2: de officier van justitie is

verantwoordelijk voor de uitvoer van de oplegde sanctie 1 Ook juist:

activiteit ‘ondersteuning van slachtoffers’ uit figuur 2: het Openbaar Ministerie informeert, adviseert en begeleidt slachtoffers tijdens de hele strafzaak.

• in de omzettingsfase / conversie 1

voorbeeld van een juiste uitleg:

• De eisen van politici / de minister worden omgezet in overheidsbeleid, namelijk een wetsvoorstel (dat ter advies wordt voorgelegd aan diverse instanties). / Er is sprake van beleidsvoorbereiding 1

voorbeelden van juiste antwoorden, één van de volgende:

− De VVD (beschouwt de burger als een rationeel handelend wezen en) gaat er (daarom) vanuit dat strenge wetten en straffen / repressieve maatregelen - zoals de eigen bijdrage aan het strafproces en detentie door criminelen - mensen afhouden van crimineel gedrag.

− Een belangrijk uitgangspunt van de VVD bij het vormgeven van het straf(proces)recht is de eigen verantwoordelijkheid van het individu. Dat past bij het voorstel om gedetineerden zelf financieel te laten bijdragen aan strafproces en detentie.

− De VVD staat een meer repressief beleid voor. Dus vindt de partij dat strenge wetten en straffen (repressieve maatregelen) - zoals de eigen bijdrage aan het strafproces en detentie door criminelen -

tegemoetkomen aan de wens tot vergelding.

(3)

maatschappijwetenschappen havo 2017-I

voorbeelden van een juist antwoord:

• Door akkoord te gaan met het voorstel van de VVD om gedetineerden voor het verblijf in een gevangenis te laten betalen, kan de PvdA op

een ander terrein iets ‘binnenhalen’ dat voor deze partij gunstig is 1 • Een regeerakkoord is namelijk een compromis/overeenkomst tussen

partijen die elk concessies aan elkaar doen (anders is regeren niet

mogelijk) 1

of

• De PvdA wilde graag regeren en zonder het sluiten van compromissen

is regeren niet mogelijk 1

• Een regeerakkoord is namelijk een compromis/overeenkomst tussen partijen die elk concessies aan elkaar doen / een overeenkomst waarbij een voordeel voor de ene partij op kan wegen tegen een voordeel voor de andere partij op een ander deelterrein. Op een ander

terrein heeft de PvdA een voordeel behaald 1

De PvdA legt bij de aanpak van criminaliteit de nadruk op het nemen van preventieve maatregelen / het verbeteren van de maatschappelijke omstandigheden van mensen.

En de genoemde wensen uit het regeerakkoord (het bevorderen van samenwerking tussen ouders, onderwijs, jeugdzorg en politie; maatregel “ter beschikking aan het onderwijs” opleggen,) zijn voorbeelden van preventieve maatregelen / verbeteringen van de maatschappelijke omstandigheden en sluiten daarom aan bij de visie van de PvdA op criminaliteit.