WAAROM EEN MLF .... ?

(1)

Donderdag 17 ~ecember 1964 - No. 804

Waarom een MLF ... ?

Il

(Zie párg. 2)

LONEN, SPELREGELS EN BOTSINGEN

het wil "vooruit" te komen, staat hier gelijk met een nièmand en niets ontziende agressiedrift Steeds her- haalde voorlichting, maar bovenal verscherping der controle zullen hier het enige redmiddel zijn.

~Het looncompromis, verkregen na bemiddeling van Minister Veldkamp heeft Het Vrije Volk tot beeldend proza verleid. Wij lazen immers: "Wanneer het Haagse loon- edict inderdaad was uitgevaardigd, zouden wij er waarschijnlijk geen goed woord voor over hebben ge- had. Maar dan had de regering in elk geval haar gezag hoog gehouden Dan had zij geregeerd. Nu heeft zij, weliswaar op het nipperjte, haar verstand laten spreken, maar haar gezag zwijgt. Dat Meft zij weer eens te grabbel gègooid".

Ziehier dan mannentaal. Ontdaan van deze socialistische franje, komt het alles hierop neer, dat een breuk in de Stichting van de Arbeid ver- m.eden is. Men zou zeggen, dat, wanneer twee partijen, werkgevers en we1'knemers, niet tot elkaar kunnen komen, een poging om beider stand- punten te verzoenen, geen hoon doch lof verdient. Onder bemiddeling van de Minister heeft men terecht niet alles op haren en snaren willen zet- ten. Te meer waar het de samenwerking tussen werkgevers en werknemers en indirect de arbeidsvrede betreft, is dit stellig verheugend.

Het Vrije Volk nu erkent zelf, dat het voor een "loon-edict" van de zijde van de regering geen goed woord zou hebben overgehad. Dat spreekt boekdelen. Want in het te- gengestelde geval, nu de Regering haar "verstand" heeft laten spreken, gooit zij haar gezag te "grabbel" Deze laatste salto mortale kunnen wij niet volgen. Eén ding is zon- neldaar. Wat deze R2gerirÎg ook doet, in ieder gevàl moet het door het PvdA-orgaan worden afgekamd.

Het wenst het regeringsbeleid in strijd met iedere waarheid, voor te stellen als een "grabbelton" met uit- sluitend nieten. Met andere woorden hier wordt oppositie louter om der wille van de oppositie gevoerd. Een uiterst onvruchtbaar tijdverdrijf.

.. *

*

Voor hen, die zich interesseren voor staatsrechtelijke fines- ses, biedt de Memorie van Antwoord op de Begroting van Algemene Za- ken belangwekkènde lectuur. Het bètreft de hogere spelregels van on-

ze~ constitutioneel-parlementaire monarchie. Want· in deze Memorie wordt immers minutieus toegelicht, hoe en in hoeverre de ministeriële verantwoordelijkheid zich uitstrekt ten opzichte van het Staatshoofd en de leden van het Koninklijk Huis. De gebeurtenissen in het bijna afgelopen jaar zijn aan deze mededelingen na- tuurlijk niet vreemd. Aan de Memo- rie is toegevoegd het door de Rege- ring gevraagd advies van de Minis- ters van Staat dr. W. Drees en prof.

mr. P. J. Oud.

Voorop staat, dat de ministeriële verantwoordelijkheid zich uitstrekt, zowel tot het doen en laten van de Koning, als tot dat van de "leden van zijn Huis". Maar er is verschil:

de Koning is onschendbaar. Hetgeen betekent, dat de ministers de gedragingen van de Koning met hun verantwoordelijkheid moeten dekkf-'n De leden van het Koninklijk echter zijn niet onschendbaar. :fl_;n faits-et-gestes vallen dus slechts onder indirecte ministeriële verantwoordelijkheid. In de praktijk zal het hierop neerkomen, dat de ministers in uitzonderlijke geval- len zullen trachten, ten opzichte van de leden van het Koninklijk Huis invloed uit te oefenen voor het voorkomen van bepaalde gedragingen.

Maar uitdrukkelijk wordt geconsta- teerd,. dat ook een lid van het Ko- ninklijk Gezin het recht moet hebben van vrije meningsuiting. En dat zijn vrijheid om deel te hebben aan het maatschappelijk verkeer niet "verder mag worden ingesnoerd" dan noodzakelijk is. Ons dunkt dit een ruim standpunt, dat rekening houdt met de democratische tendenzen van de moderne monarchie. Het advies van de beide 'Ministers van Staat, blijkbaar overgenomen door de Re- gering, houdt ook in, dat nieuwe voorzieningen, voor het effectueren van de ministeriële verantwoordelijkheid, niet nodig zijn.

Ten slotte de voorlichting. Daar- op waren in de loop van het jaar de stormrammen van een bepaald deel van de publieke opinie gericht.

Wij onderstrepen, dat de directeur van de Rijksvoorlichtingsdienst dr. J.

G. Lammers, hier in een drietal functies werkzaam is. Als directeur van de RVD, als voorlichtingsadvi-

seur van het Koninklijk Huis en ten slotte als perschef van de Premier moet hij in staat zijn, de eenheid van voorlichting te verzekeren. Zie- hier dan een cumulatie, die wij juist en zinvol achten.

" "' _*

Een jubileumwedstrijd van de KNVB leverdEo als bijkom- stigheid een 200 kettingbotsingen op.

Dat dit trieste record, waarbij ern- stig gewonden voorkwamen niet slechts aan toeval is te wijten, is duidelijk. Men heeft er \ -'n bepaalde zij- · de de slechte toestand var. onze wegen bij gehaald. Hoezeer wij het ook op prijs stellen, dat het door de VVL,> voorgestane Wegenfonds thans snel tot een verbetering van ons wegennet zal leiden, in dit geval waren er andere redenen voor de verkeers- chaos.

Een aanvangsuur vlak na de avondspits. Slecht weer en slecht zicht. Gladde wegen en de haast, om niets van de wedstrijd te missen werden als begrijpelijke facto- ren opgegeven. Bovendien was een aantal wagèns niet geheel modern meer en met onvoldoende functione- rende ruitenwissers uitgerust. Ten slotte bleken enkele "nieuwe"

rijders niet tegen de moeilijke om- standigheden opgewassen. Naar onze mening is het deze onervarenheid.

lees: gemis aan routine, benevens bij de "oudere" rijders een onbeheerste snelheidsdrift, die deze massa-kettingbotsingen hebben veroorzaakt.

Gemis aan afstand houden bij hoge snelheden is een blijkbaar bij bepaalde individuën onuitroeibaar euvel. De drang om,. het koste wat

In verband met de komende feestdagen zal het weekblad op 24 december a.s. niet verschijnen. Het eerstvolgende nummer wordt gedateerd op 29 december 1964.

In verband met de komende feestdagen zal het Algemeen Se- cretariaat der Partij donderdagmiddag 24 december en donderdagmiddag 31 december a.s. gesloten zijn.

KIJKT EN LUISTERT NAAR ... .

T E L E V I S I E - U I T Z E N D I N G

MAANDAG, 21 DECEMBER a.s., Nederland I, van 20.20-20.30 uur.

Spreker: SIDNEY J. VAN DEN BERGH, lid van het Dagelijks Bestuur Onderwerp: Hulp aan ontwikkelingslanden.

RADIO -UITZENDING

DONDERDAG, 24 DECEMBER a.s., van 18.20-18.30 uur, over de zender Hilversum 11 (298 m.).

Op kerstavond spreekt tot U de Algemeen Secretaris der Partij, Jhr. mr. W. H. D. QUARLES VAN UFFORD.

L.M.

Looncompromis

Op het laatste ogenblik is er dan toch nog een looncompromis uit de bus gekomen.

Het is, zoals de woordvoerder van onze Tweede-Kamerfractie, de heer Corver, bij het loondebat tijdens de behandeling van de begroting van Sociale Zaken j.l. dinsdag opmerkte:

vorig jaar was men op aandrang zowel van de vertegenwoordigers van werknemers als van werkgevers in feite een heel stuk verder gegaan dan op dat ogenblik mogelijk was en het kon dus niet anders, dan dat ditmaal een nieuwe optrekking der lonen bin- nen nauwe grenzen moest worden gehouden.

Het is dus nu inplaats van de eerst door de regering genoemde verhoging van maximaal 4, 7% geworden 5%, d.w.z. 3,5% als maximale verhoging van de z.g. contractlonen, vermeer- derd met 1,5% compensatie voor verhoogde premielasten, terwijl het mi-~

nimumloon is vastgesteld op f 110,-.

Met behoud van de loonpolitieke uitgangspunten van de regering, neergelegd in haar brief van 1 december zal nu de Stichting van de Arbeid,' op grond van de bereikte overeenstemming, de loon-politieke bevoegdheden dus gaan (en blijven) uitoefenen.

Met de heer Corver verheugen wij ons over dit bereiken van een voor alle partijen aanvaardbaar compromis en over de tenslotte toch ge toon- de wijze zelfbeperking van de zijde der vertegenwoordigers zowel van de werknemers 1ïls van de werkgevers.

Mocht de economische ontwikkeling in de loop van 1965 aanmerkelijk blijken af te wijken van die, welke op basis van het vijfde halfjaarlijkse rapport van de SER valt te verwachten dan zal t.z.t. nader overleg kun- ner{ worden gepleegd over de mogelijkheid van een bijzondere uitkering.

Daarbij zal dan vooral worden gelet op de ontwikkeling van de produk- tiekosten van het reëele loon en van de betali~gsbalans.

En wat een mogelijke wijziging. van de spelregels der loonvorming betreft, de heer Corver wees er nog eens op, dat onzerzijds altijd in be- ginsel een vrijer loon- en prijsbeleid is voorgestaan.

Het moet in de concrete omstan- digheden echter ook in de praktijk mogelijk blijken en of de omstandig- heden van dit ogenblik niet naar beide zijden te grote risico's voor in- voering daarvan inhouden, zal wel eerst nauwlettend moeten worden bekeken.

A.

(2)

.RIJHEID EN DEMOCRATIE 11 DECEMBER 1964 - PA GIN A 2

WAAROM EEN MLF .... ?

Door E. H. van Rees, Kapitein ter Zee.

(Il)

Bet militaire krachtenveld tussen het Sowjetblok en het westen is in een paar woorden samen te vatten als een westers kernwapenoverwicht gepaard aan een eonventioneel overwicht van de Sowjets. Als men de MLF invoert, wordt het kernwapenoverwicht vergroot. ·

Wanneèr.men de conventionele strijdkrachten van het westen zou ver- sterken wordt het evenwicht der conventionele wapens bevorderd. Boven- dien wordt· de mogelijkheid van "flexible response" vergroot.

De vraag rijst dan, of de vele honderden miljoenen guldens die de MLF gaat kosten niet beter zouden zijn besteed aan versterking der conventi9- nele wapens," of aan andere - nog nuttiger - projecten, zoals hulp aan onderontwikkelde gebieden.

Beperken wij ons tot Nederland, dan herinneren wij ons de Defensienota, waaruit blijkt, dat Nederland niet geheel aan zijn NATO-verplichtingen vol- doet. Kunnen de twee- à driehonderd- miljoen gulden, die Nederland in de eerste jaren in het MLF-projekt zou moeten steken in geval van deelname, dan niet beter worden besteed aan vergro- ting van onze bijdrage aan conventionele middelen in de NATO, zoals bijvoor- beeld versnelde mechanisering van onze divisies, versnelde uitvoering van het Starfighterprogramma of een extra ^fre~

gat voor de Koninklijke marine, of ver- wapening van de tweede kruiser, of een extra kernonO.e~boot?

Het is bekend, dat de Sowjet-Unie fel is gekant tegen de MLF. Ik ben geneigd te veronderstellen, dat deze houding op- recht is, omdat de MLF de Duitse Bonds- republiek zeggenschap geeft over kernwapens, hetgeen de Sowjet-Unie ziet als een vorm van "proliferation".

In de inleiding stelde ik dat een oplossing van een probleem een nog ern- stiger probleem kan oproepen en ik vraag mij dan ook af wat voor ·tegen- maatregelen de Sowjet-Unie zal nemen tegen de MLF.

Zal een Sowjet-MLF het gevolg zijn, of zal op ander gebied het samenleven met de Sowjet-Unie op deze planeet worden bemoeilijkt? Zal dan Oost-Duits- land worden uitgerust met kernwapens?

Ik kan mij niet onttrekken aan het gevoel, dat met de MLF een extra-irri- tatie voor de Sowjet-Unie wordt gecre-

N. Va Houthandel v.h.

W~

KUNST

*

EL!MSKANAAL Z.Z. 19 GRONINGEN Telef. 05900. 36541 •

INGEZONDEN

ëerd, die niet nodig is. De MLF zoals thans voorgesteld, munt uit door gebrek aan flexibiliteit. ^DeMLF-schepen k!unnen slechts kruisen over de oceanen, zoals de Vliegende Hollander, alleen met dit verschil, dat op elk MLF-schip een paar honderd man zitten, die bezig moeten worden gehouden.

Als ,.pro-argument" voor Nederlandse deelname wordt wel eens aangevoerd, dat indien Engeland zou deelnemen aan de MLF, Nederland in een nauwere sfeer van samenwerking geraakt met een gezelschap, dat niet alleen bestaat uit Westeuropese landen, zulks in tegenstel- ling tot de Westeuropese organisatie, waar wij deel van uitmaken ·en waarvan Engeland is buitengesloten. Doch gezien de Labour-overwinning is de kans op Britse deelname aan de MLF verminderd. Bovendien lijkt dit "pro-argunient wat ver gezocht.

Indien geen M.L.F., wat dan?

De heer Smith verwijt in zijn lezing de Westeuropese landen, dat zij niet met suggesties zijn gekomen ten aanzien van de medereggenschap over kernwapenen:

,.If consultation about alliance strategie forces remain imperfect, it is not for lack of good will or machi- nery. Rather it is because the consultation is one sided. So long as consultation means other countries ad- vising the US what to do with Ame- rican strategie power, to which they have made little contribution, I have the feeling that it will, while use- ful, remain limited in effect. The ef- fectiveness of consultation is apt to be in direct proportion to the de- gree of participation by the consulting nations, in the operation they are consulting about."

Deze woorden van de heer Smith geven de situatie niet geheel-zuiver weer, want een groot aantal NATO-leden wenst geen medezeggenschap, doch wordt desondanks door de Amerikaanse regering onder zware druk gezet deel te nemen aan de MLF; een voorbeeld daarvan is Neder- land.

De leden die medezeggenschap willen en tevens kernwapenen bezitten worden overreed tot deelname aan de MLF, omdat de Amerikanen blijven streven naar een monopolie-positie op het gebied der kernwapens.

Het lid dat krachtens verdrag geen kernwapens mag hebben, krijgt voor deelname aan de MLF wèl zeggenschap daar- over.

De MLF lijkt derhalve een principieel onjuiste oplossing en de enige andere weg is, dat de Amerikaanse regering berust

N.V. AANNE:MERSBEDRIJF ^V/h J. ^{ST AM}

KORTENAERSTRAAT 3 te ZWIJNDRECHT TELEFOON (01850) 2 86 63

•

WONINGBOUW

1n het bestaan yen de Britse en Franse kernwapens en dat zij tot eeri wederzijds aanvaardbare samenwerking op dat gebied tracht te komen, zowel strategisch als tactisch.

Daartoe is echter een volslagen andere politiek jegens Frankrijk nodig, een politiek, die niet leidt tot isolatie van Frankrijk, doch tot binding, De nieuw verkozen president van het land, dat ^op zijn munt een Indianenhoofd heeft afge- beeld met daaronder het woord "LIBER- TY" zal voor het realiseren van deze binding de nodige offers moeten brengen, wil president De Gaulle daarmede accoord gaan.

Hoewel wij de laatste conclusie van de ge- achte inzender geenszins onderschrijven, heb-

.

sha.ve lotion

tJer6uet·end frist

een fantás!isch geschenk I

..

_~

•

ben wij zijn kernachtig en uiterst deskundig betoog gaarne in ons blad geplaatst.

Red. Vrijheid en Democratie

OVERZICHT SPREEKBEURTEN

1964:

18 december 1965:

8 januari:

9 januari:

11 januari:

12 januari:

14 januari:

15 januari:

18 januari:

21 januari:

29 januari:

30 januari:

3 februari:

5 februari:

8 februari:

11 februari:

12 februari:

18 februari:

19 februari:

Amsterdàm Emmelomd Vinkeveen Heerenveen Meppel (JOVD) Assen

Vlaardingen Zwijndrecht Drachten Baarn Amsterdam Molenaarsgraaf Vlissingen Rockanje·

. Ruurlo

~oekse Waard Schiedam Hoogeveen Steenwijk Meppel Emmen Winterswijk Wageningen

Mr. "vV. J. Geertsema

Mevr. H. van Soli9eren-Downer Mr. F. Portheïne

J.C. Corver

Mr. W. J. Geertsema Mr. H. van Riel Mr. W. J. Geertsema

Mevr. H. van Someren-Downer Ir. L. G. Oldenbanning Mr. H. van Riel

Mevr. H. van Someren-Downer Mevr. H. van Someren-Downer Sidney J. van den Bergh J.C. Corver

·Th, H. Joekes

Mevr. H. van Someren-Downer Th. H. Joekes

Mevr. H. van' Someren-Downer Ir. D. S. Tuijnman

Th. H. Joekes

Ir. L. G. Oldenbanning

Mevr. H. van Someren-Downer Mr. W. J .. Geertsema

26 februari:

4 maart:

Wolvega

Goeree/Overflakkee - Almelo

Dr. K. van Dijk

Mevr. H. van Someren-Downer Mevr. H. van Someren-Downer Th. H. J oekes

5 maart:

(Lib. Soc.) 8 maart:

10 maart:

19 maart:

31 maart:

7 april:

28 april:

(Vrouwenorg.

+ JOVD)

Leeuwarden Gouda Emmen

Gorredijk Heerlen Goes Gouda

Mevr. Mr. J. M. Stoffels- van Haaften Mevr. H. van Someren-Downer Mevr. H. van Someren-Downer Mevr. H. van Someren-Downer Mevr. H. van Someren-Downer Mevr. H. van Someren-Downer

N.B. IN DEZE OPGAVE ZIJN NIET VERWERKT DE SPREEKBEURTEN, WELKE DOOR ONZE KAMERLEDEN EN ANDERE SPREKERS BUITEN HET VERBAND VAN ONZE PARTIJ WORDEN GEHOUDEN.

j

UIT DE PARTIJ

l

NIEUWE AFDELING

BERGAMBACHT OPGERICHT

Op 8 december j.l. vond een bijeenkomst plaats in café-restaurant •t Cen- trum te Bergambacht met het doel een afdeling van de VVD op te richten.

Onder de talrijke aanwezigen bevonden zich de heren F. P. Nobel, voorzitter van de afdeling Lekkerkerk, A. Hoogendoorn, voorzitter van de afdeling Ouderkerk a;'d IJssel, L. van Vlaardingen, organisator- propagandist en H. G. Raadhuyzen, regio- naal propagandist van Zuid-Holland.

Als spreker trad op mr. F. Kort- hals-Altes lid van het Dagelijks ^Be- stuur met als onderwerp: "De doel-

stellingen van de Volkspartij voor Vrij- heid en Democratie".

Van de gelegenheid om vragen tè stellen werd druk gebruik gemaakt.

Hierna werd met algemene stemmen besloten de afdeling op te richten.

Het voorlopig bestuur is als volgt sa- mengesteld:

Voorzitter, A. van Wijngaarden, Secr. penningm. D. A. Kok, Lekdijk West 19a, en lid, P. Oskam.

DAGELIJKS BESTUUR GROEP NEDERLAND

LIBERALE INTERNATIONALE BIJEEN

Het dagelijks bestuur van de groep Ne- derland van de Liberale Internatio:u1.le heeft op woensdagavond 9 december in Den Haag vergaderd ter bespreking van de statuten en de financiële toestand.

(3)

VRiffiEID EN DEMOCRATIE

REMWEG

De REM is uit de lucht, de omroepverenigingen hebben weer het rijk alleen in de ether. Zowel in de Tweede- als in de Eerste Kamer hebben onze fracties zich fel verzet tegen de wijze waarop de regering het REM-probleem wil oplossen.

De juridische bezwaren hebben bij beide fracties zeer zwaar gewogen.

Het is uiterst bedenkelijk als een land exterritoriaal gaat opereren op deze wijze,

Dan spreken we nog niet van de lachwekkende operatie die nodig is geweest om de Anti Remwet toe te passen. Of dit het prestige van ons land internationaal goed doet, is op zijn minst te betwijfelen.

Intussen moeten we voor ditzelfde prestige het beste hopen van de pro- cessen die te wachten zijn. Mocht de REM of de onderneming die er achter staat een proces tegen de Staat der Nederlanden winnen, dan .zou dit een blamage zijn voor de overigens zo bekwame minister van justitie.

Wat zou de positieve oplossing zijn geweest?

Alsnog op· de kortste termijn op eigen grondgebied datgene tot stand brengen waaraan gezien de popula- riteit van de REM behoefte bestaat.

Bij deze behoefte gaat het niet allereerst om de reclame, maar om . de openheid in de ether, het alternatief naast de omroepverenigingen.

Was dat tot stand gebracht, dan zou de REM geen poot aan de Noordzee- bodem hebben gekregen of in korte tijd overbodig zijn geworden.

'Jan zou Nederlands aanzien niet in de waagschaal zijn gesteld, dan zou een slepend probleem werkelijk op- gelost zijn.

Nu is er niets positiefs gebeurd.

Het ongenoegen over deze hele gang van zaken bestrijdt men niet met de mondjesmaat-openheid van minister Bot, maar alleen met echte openheid, en echt alternatief. Het is de taak van regering en parlement dit snel tot stand te brengen.

VERGETEN

* * ^{Mr. H.}^W. van Doorn, K.V.P.

* Tweede Kamerlid en blijkbaar vooral voorzitter van de K.R.O., heeft grof geschut in stelling gebracht. Op een kringvergadering van zijn partij te Amsterdam stelde hij een ultimatum aan de V.V.D.- en C.H.-ministers. Deze ministers zouden moeten aftreden als zij niet akkoord gaan met de inhoud van de motie-Baeten omtrent het aether-beleid, die op 21 of 22 december in de Tweede Kamer in stemming komt. Zonder op dit debat vooruit te lopen moet men constateren, dat de heer Van Doorn twee dingen uit het oog verliest. Hij is blijkbaar "vergeten"

dat bij, hoewel oud-voorzitter van de K.V.P., geen voorzitter van de K.V.P. · Tweede Kamerfractie is. Eveneens is hij j:'eheel "vergeten", dat er een akkoord van Wassenaar bestaat. Zijn par- tijgenoot mr. P. A. Blaisse dacht er op die vergadering anders over.

STATUS

* * De burgemeester van Best reed

* -zo oordeelden de GeeL Staten van Brabant - in een te bescheiden auto. Dies verhoogden zij des burge- meesters onkostenvergoeding. Achteraf werden deze kosten weer met een aantal bonderden guldens verminderd.

Toen bracht de burgemeester de zaak voor het ambtenarengerecht in Den Haag. Dit zal 24 december uitspraak doen. Dit geval van status-symboliek - wèl te duur, nièt te duur - ligt, neen staat, ons zwaar op de maag. Men kan er begrip voor hebben dat de burgemeester te kijk staat, wanneer hij in een te onaanzienlijke auto rijdt.

Maar bij staat eveneens te kijk en zelfs aan de schandpaal, als de ·auto zijn status te boven gaat. In dit span- nend geval wachten wij in alle "staten" de uitspraak af.

17 DECEMBER 1964 - PAGINA I

MIJN OPINIE IS

_• _{• •} _•

Als rechtgeaard liberaal verontrust mij het optreden van het kabinet-Marijnen, waarvan de verantwoordelijkheid mede wordt gedragen door de V.V.D.

De V.V.D. is, oorspronkelijk als Partij van de Vrijheid, opgericht na de tweede wereldoorlog om te komen tot een bun- dèling speciaal van de middengroepen.

Men zou dus van de V.V.D. een beleid mogen verwachten, dat tenminste voor de belangen van deze groepen op zou durven komen, niet alleen met woorden, maar ook met daden.

Het kabinet-De Quay, waarin de V.V.D.

voor het eerst na vele jaren de Partij van de Arbeid verving, heeft vele moeilijke ijskastproblemen moeten afhandelen, en heeft daarnaast toch nog kans gezien het regeringsbeleid enigszins om te buigen in een wat minder dirigistische richting.

Daarbij heeft het in sterke mate gestreefd de voortschrijdende geldsontwaarding, veroorzaakt door de steeds op elkaar volgende loonsverhogingen, tegen te gaan.

Van het kabinet-Marijnen hadden we gehoopt en verwacht, dat haar beleid nog wat sterker zou zijn, omdat de goede weg reeds was ingeslagen.

Hiervan is weinig terecht gekomen en ook van V.V.D.-zijde wordt geen conse- quente houding aangenomen ten aanzien van het regeringsbeleid.

De middengroepen, welke toch de rug- gegraat van de V.V.D. uitmaken, worden steeds weer blootgesteld aan onaangena~

me maatregelen van de regering, welke mede onder V.V.D.-verantwoordelijkheid

·zijn ontstaan, o.a. met betrekking tot:

A.O.W., loonexplosies, verhoging accijnzen op benzine, voorgestelde verhoging van wegenbelasting, uitstel van belastingver- laging (jarenlang het paradepaardje van de V.V.D., waarvan door de voortgaande inflatie geen reëel effect is te verwachten, speciaal niet van het kleine gedeelte voor de middengroepen), woningbouwbeleid, enz.

Het is jammer, dat de V.V.D., welke zo'n goed beginselprogramma heeft en daarin de volle ontplooiing van de individu zo voorstaat, er in de praktijk niet volledig achter durft te gaan staan en

steeds tot een compromis bereid is.

Dit is de tragedie van de V.V.D., die hierdoor veel van haar kracht verliest (L'histoire se repête: denk maar aan het V.V.D.-beleid inzake het voormalige Ned.

Indië en aan het beleid ten aanzien van ex-minister Visser met de "onderste steen").

Het verdriet mij, dat de V.V.D. :P,aar oorspronkelijke opzet niet waar kan ma- ken (is misschien de naam Volkspartij hiervoor typerend?), en op deze wijze vele liberalen van zich vervreemdt. Mo- gelijk verklaart dit het optreden van di- verse liberale groeperingen bij de laatste verkiezingen.

Vianen D. OSKAM

Het wil ons voorkomen, dat de geachte in- zender de daden van het Kabinet-Marijnen veel te ongunstig ziet. Om ons tot enkele voor- beelden te bepalen: de strijd tegen de geld- ontwaarding wordt door dit Kabinet en in het

·bijzonder door Minister Witteveen hardnek- kig en geenszins zonder s-ucces gevoerd. In- zender vergeet trouwens, dat de monetaire situatie niet los van het buitenfund kan wor- den beschouwd. Hij verliest ook uit het oog, dat in dit Kabinet, dat op een samenwerking van Ministers van verschillende politieke kleur berztst, de V.V.D. het niet alleen voor het zeggen heeft. Wanneer men op zijn tijd niet tot compromissen bereid is, wordt het land onregeerbaar. De enige uitkomst is dan een dictatuur, waar inderdaad vrm compro- missen geen sprake is en alle niet-gelijkgezin-

den worden uitgeschakeld. .

Wat verder de middengroepen en de belas- tingverlaging betreft, het is inzender toch stel- lig bekend, dat het eerste gedeelte van die verlaging 1 juli 1965 zal ingaan. Dat daarvan door de voortgaande inflatie geen reëel effect te verwachten is, schijnt ons in strijd met de feiten.

Tenslotte de verhoging van de accijns (juister, bestemliging van die verhoogde ac- cijns) op benzine en vrm de motorrijtuigenbe- lasting. Die verhogingen moeten ten goede komen aan een snelle verbetering vrm ons wegennet. Het schijnt ons een misverstand

FRA~S RESTAURANT • BAR - TE.RRAS

DE RONDE VENEN

Uniek uitzicht over de plassen. Ruime parkeer- gelegenheid, De juiste, rustige sfeer voor Uw zakenlunch of -diner.

Groenlandsekade 73 - Vinkeveen • Tel. 02949-251

DES ZONDAGS GESLOTEN

CAPELLE AAN DE IJSSEL

Soms zijn er verrassingen; zo ver- namen wij nu, dat er in Capelle a/d IJssel een vrouwengroep bestaat.

Deze hield in november onder leiding van de voorzitster, mevrouw Bijl-Mey- ling, een goed bezochte bijeenkomst in de door de secretaresse, mevrouw Hui- zer-Hoekman, beschikbaar gestelde, met bloemen versierde zaal van de N.V. Hui- zer.

Mevrouw Bier-Reitsma, lid van de gemeenteraad van Nieuwerkerk a;d LJssel, sprak over het werk van de VVD in de gemeenteraad. ·

Haar causerie werd door de aanwezigen zeer op prijs gesteld.

VAN HIER EN DAAR

Er liggen nog enige aankondigingen, die te laat kwamen om in deze rubriek tijdig geplaatst te worden. De post is helaas niet meer zo betrouwbaar als vroeger (en bezorgt soms wel eens iets helemaal niet!).

Van deze bijeenkomsten kregen wij geen verslagjes, maar wij willen ze hier wel noemen, zodat men kan zien wat er omgaat en men er zich misschien door kan laten inspireren. Wij geven ze hier in volgorde van de data.

In Zeist sprak de heer J. J. M.

Truyens, directeur van de gem. dienst SOCiale Zaken, over de Algemene Bij- standswet die 1 januari a.s. in werking treedt.

~

Copie .voor dese rubriek te sen- den aan: Mej. Joh. H. Springer, Alexanderstraat 16, Haarlem,

Voorschoten had de heer H. J. L. Von- hoff, lid van het D.B .. van de VVD uit- genodigd de mammoetwet te behande- len.

In Utrecht (stad) sprak de journaliste, mevrouw Mimi Rijpstra-Verbeek, over Europese Burgerzin.

Voorschoten zocht het later op een fleuriger terrein. Op een contactavond hield mevrouw E. P. H. Corten-Beukema een causerie over tuinaanleg, planten en bloemen.

Kennemerland Zuid mej. S. M. J. van Dam, De strijd van ds. M. L.

rassendiscriminatie.

luisterde naar die sprak over King tegen de

te menen, dat het wegverkeer in zi:in totaliteit die betrekkelijk kleine extra lasten niet zou kunnen dragen. De jaarlijkse toeneming van het autopark met 100.000 wagens bewijst het tegrmdeel. En, een goed modem wegennet is trouwens economisch voor het bedrijfsleven van groot belrmg.

Redactie r uJheid en Democra#tJ

DAGELIJKS BESTUUR EN HOOFDBESTUUR

VERGADERDEN

Zaterdag 12 december j.l. kwamen zowel het Dagelijks Bestuur als het Hoofdbestuur der Partij te Utrecht in vergadering bijeen.

Het Dagelijks Bestuur behandelde een aantal zaken. van huishoudelijke aard.

In het Hoofdbest:mr kwamen onder meer ter sprake de activering der Partij en de rapportage der Partijcommissies, benevens andere huishoudelijke kwesties. Daarne- vens werd de politieke toestand besproken.

Massief kartonnen ·

DOZEN

voor export en binnenlands

·gebruik

N.V. Stroocartonfabriek v/b

E. Free & Co.

1L W. STRAAT 20--22, OUDE PEKELA Afd. Kartonnage

TeL nr. 0 59 78-22 33.

Tx. nr. 53251

VROUWEN VAN BOEREN EN TUINDERS IN GEZIN.

HUISHOUDING EN BEDRIJF

Dit is de titel van een overdruk van ca. 25 bladzijden uit het "Agra- risch plan voor Noord-Holland".

Het is het resultaat van een onderzoek in Noord-Holland en dus daarvoor in de eerste plaats van belang, Wanneer wij het doorzien komt het ons echter voor, dat het ook anderen kan interesseren, niet alleen voor vergelijking met de eigen omgeving, maar ook omdat er fac- toren van algemene aard besproken worden.

Er zijn 83 interviews gehouden en daaruit zijn de volgende paragrafen gemaakt: de huishouding, de bewerkelijk- heid van de woning, het contact met het bedrijf, de voorbereiding van de kinderen op het maatschappelijk leven, be- moeïenis met de beroepskeuze van de Zoons en idem van de dochters, gastvrij- heid, de centrale positie in het gezin vergt vrije tijd, het geisoleerde wonen.

Stedelingen kunnen hierdoor een kijkje krijgen op een heel ander huishouden en

gezinsleven dan zij zelf hebben.

Problemen, die in het algemeen maatschappelijk leven en in de politiek een rol spelen kunnen er door verhelderd worden.

De prijs van de overdruk is f 2,- plus t 0,30 porto, te bestellen bij het Provinciaal Bestuur van Noord-Holland te Haarlem. Men kan het geschrift ook bij ons lenen.

(4)

VRIJHEID EN DEMOCRATIE

Mr. }. de JfiTilde

WONINGN-OOD VORMT IN W.EZEN

EEN FINANCIERINGSVRAAGSTUK

Donderdag 10 december j.I. sprak mr. J. de Wilde, lid van de Eerste

=Kamer dèr Staten Generaal, voor

·de radio over het woningbouw- en huurbeleid.

Aan deze radio-rede ontlenen wij

·onder meer· het volgende:

Ik wil vooropstellen, dat er vóór de oorlog 2 miljoen woningen in Nederland waren en circa 2 miljoen huishoudens, terwijl wij geen woningnood hadden, al- thans niet in die zin zoals deze nog steeds bijna 20 jaar na de oorlog, door ieder- een aan de lijve wordt gevoeld.

· Wij moeten bedenken, dat er inmiddels

·wezenlijke wij,zigingen hebben plaatsge- y;onden, waarvan de voornaamste zijn:

gezinsverdunning, het stellen van hogere eisen aan de bewoning als gevolg van de welvaart en een verdere scheiding tussen woon- en arbeidsplaats. _

Op grond van de vergelijkende cijfers

·van vóór en na de oorlog kan men stellen dat - ook indien men rekening houdt met de gezinsverdunning - . er nimmer in Nederland zoveel woonruimte ter beschikking is geweest als thans. De verdeling van deze ruimte is echter geheel scheefgetrokken.

Vraag naar betere woningen

De scheiding van wOon- en arbeidsplaats en de behoefte aan betere accom- modatie hebben een tegenovergesteld effect op het verschijnsel woningnood. De behoefte aan meer comfort houdt in, dat de vra~g naar woonruimte zich steeds meer richt op de betere woningen, in het bijzonder op die woningen, die na de oorlog zijn gebouwd, hoewel de kostprijs en zelfs de huren niettegenstaande de ruime subsidies die gegeven worden, veel hoger liggen. De scheiding tussen woon- en arbeidsplaats met de daaraan verbon- den verbeterde transportmogelijkheden heeft tot gevolg, dat iemand in de keuze van zijn woonplaats veel vrijer is dan vroeger.

De jongeren onder ons kunnen zich nau- welijks voorstellen hoe de toestand voor de oorlog was. Indien men ging trouwen liep men wat rond in de buurt waar men zou willen gaan wonen en men had dan eeri grote keuze tussen woningen, die leeg waren of leeg kwamen. Het ambte- lijke apparaat kwam er niet aan te pas;

men had geen vestig·ingsvergunning en geen toestemming van huisvestingsautori- teiten nodig; alleen de toestemming van de eigenaar, die vlot werd gegeven met nog een behangetje voor het opknappen van de woning toe.

Doorstroming gestagneerd

Op dit moment is de hele doorstroming gestagneerd. DJ.t betekent, dat iedere bur- ger de woningnood aan de lijve voelt, omdat er in het menselijk leven, vanaf 't geboren worden t"t de. dood, steeds wisselende situaties optreden, gepaard met gewijûgde behoeften aan woningcomfort.

Op het ogenblik leven we in de onmoge- lijke situa.tie, dat een jong gezin bij ouders moet intrekken dan wel een voor zijn gezinsbudget veel te dure nieuw- bouwwoning moet betrekken. Degenen, die oudere kinderen hebben en een groter gezinsinkomen, betalen in hun, oudere woning veel minder huur. De ouderen vin- den geen plaats in bejaardentehuizen of in woningen voor bej·aarden-alleen- staanden, omdat voor ·deze categorie on-

·Voldroende gebouwd wordt en zij in hun te grote oudere woningen een huur beta-

len, die zij nog net kunnen opbrengen.

· Het vorig j.aar opgetreden kabinet, dat de bestrij<Hng van de woningnood voor- opstelde, heeft in de twee nota's, die minister Bogaers heeft geschreven, thans het hele complex van vraagstukken, die er liggen, aan de orde gesteld.

Twee nota's

De eerste nota met de moeilijke naam richtte zich op het meer en efficiënter bouwen; de tweede nota, die in feite voor de oplossing van de woningnood ·____.: zoals boven omschreven - belangrijker is, richt zich op een betere verdeling van het woningbezit. Ik geloof dan ook bepaald, dat de regering de juiste koers inslaat voor het oplossen van de woning- . nood en dat de minister van Volkshuis- vesting, nu hij zijn tweede nota heeft voorgelegd, niet vetweten mag. worden, dat hij een wisselende koers vaart. Inte- gendeel, de tweede nota is een noodzakelijk complement van de eerste: zij is voor de oplossing van de woningnood zelfs veel belangrijker.

Zojuist heb ik gezegd, dat de behoefte van ·het Nederlandse volk duidelijk in de richting gaat van een beter woongerief;

dit is een verheugend verschijnsel, aange- zien een gezonde volkshuisvesting een groot sociaal goed· is.

De logische consequentie van deze stelling is echter, dat men dan ook de bereidheid moet hebben meer voor de woning te betalen. Indien men bedenkt ditt het Nederlandse volk voor de oorlog 15 pct. van het nationale inkomen betaalde voor woongerief, terwijl dit thans slechts 8 pct. is, is het duidelijk dat de wensen naar een beter woongerief niet parallel lopen met de financiering daarvan. Ik ben het dan ook geheel eens met de minister, dat de oplossing van de woningnood in feite een financieringsvraagstuk is.

Ik zou het zo willen stellen, dat het Ne- derlandse volk bereid moet zijn voor dit kostbare goed namelijk een goede volkshuisvesting, haar offer te brengen. Indien men· dit niet doet,. zal ons nageslacht nimmer de vrijheid van keuze van een woning hebben, zoals wij dat vroeger hadden en zal ons woningbezit ongetwijfeld verkommeren.

Ik geloof dat ieder in Nederland, die met deze problemen vertrouwd is, er net zo over denkt. Indien men hiernaar in het verleden had gehandeld, zou de woningnood reeds tot het verleden hebben behoord. Ik hoop echter van harte, dat men in de toekomst uit politieke over- wegingen geen stok tussen de benen van de minister zal steken nu hij van plan is het probleem fundamenteel aàn te pak- ken. Men kan niet alléén met de mond belijden, dat de volkshuisvesting een kost- baar goed is, zonder hieraan de directe consequentie te verbinden, dat 't Neder- landse volk dan ook haar offers hiervoor moet brengen.

Offer voor een woning

Bij de wijze, waarop dit offer moet worden gebracht, moet men niet uitgaan van de toevalligheid, dat Jantje of Pietje in de een of andere woning wonen; men kan ook geen offers vragen van de vele bejaarden, die van minimale inkomens leven: op deze categorie behoort de sub- sidiepolitiek juist te worden gericht.

Het is echter volstrekt billijk, dat ieder die als gevolg van de welvaart een toe- nemend inkomen geniet, hiervan een deel afstaat voor de financiering van ons woningbezit, dat wil zeggen: de oplossing van de woningnood. Dit is sociale politiek.

N.V·. RIJNSTAAL

FABRIKANTE

v /h J. W. Oonk & Co.

Telefoon 24941 I 45 - Arnhem Postbus 42

VAN

NAADLOZE EN

GELASTE

STALEN BUIZEN

I

17 DECEMBER 1964 - PAGINA 4

CONFERENTIE

OVER DE EUROPESE EENHEID

's-GRAVENHAGE 16 JANUARI 1965

Pulchri Studio - Lange Voorhout l5 - Aanvang 10.30 v.m.

Op deze conferentie, die wordt georganiseerd door de Kamercentrales Dordrecht, 's-Gravenhage, Leiden en Rotterdam, zal worden gesproken en gediscussieerd over

"DE HOUDING VAN NEDERLAND IN DE EUROPESE GEMEENSCHAPPEN EN DE LIBERALE KIJK DAAROP".

Praeadviseurs:

Mr. H. R. NORD,

Secretaris-Generaal van het Europees Parlement.

Mr. Dr. C. BERKHOUWER,

Lid van de Tweede Kamer, Lid van het Europees Parlement.

Toespra~k van

Zijne Excellentie J. REY,

Lid van de Commissie van de E.E.G . Deze conferentie staat onder voorzitterschap van

Mevrouw Mr. J. M. STOFFELS-VAN HAAFT·EN,

Lid van de Tweede Kamer,

Voorzitster Raadgevende Interparlementaire Benelux-Raad, Lid van de raadgevende vergadering van de

Raad van Europa en West-Europese Unie.

De deelnemers, die zich opgeven aan het Secretariaat van de Afdeling 's-Gravenhage, Prins Hendrikplein 13, Telefoon (070) 39 30 52 - n<t kantoortijd (070) ·· 36 05 05, zullen tijdig de praeadviezen ontvangen.

De kosten van de conferentie bedragen .f 8.50 (inclusief lunch); voor hen, die niet deelnemen aan de lunch (lunchtijd 12.30 tot 13.30 uur)

bedragen cie.kosten f 3.50.

Op te zenden aan het Secretariaat Afdeling 's-Gravenhage.

Ondergetekende De kosten ad f 8.50 of f 3.50 zijn overgemaakt op, postrekening 7112 van de Algemene Bank Nederland Adres

Lid van Afdeling

. N.V., Kantoor 's-Gravenhage ten gunste van de rekening: "V.V.D.- Conférentie".

Handtekening meldt zich aan voor deelneming aan

de conferentie op 16 januari 1965.

WeCJens gebrek aan plaatsruimte moesten enige afdelingsberichten blijven overstaan.

VERVEN EN LAKKEN

VAN GOIID.N, HUIZBI

autolakken vemiaaen Industrielakken ach aapevervan

conatructlevarven.

muurverven plasUcofor verven

hulsechilderverven

BUITENLANDSE FABRIEKEN EN VESTIQINQEN O.A. IN BELQI!, DENEMARKEN, DUITSLAND, ENGELAND, FINLAND, FRANKRIJK. ITALII!, JAPAN, PAKISTAN EN IPANJE

FRIESCH-GRONINGSCHE HYPOTHEEKBANK "·'·

EN AANGESLOTäN BANKEN

Amsterdam - Arnhem - Eindhoven - 's-Gravenhage Groningen - Rotterdam

PANDBRIEVEN

EEN VEILIGE EN RUSTIGE BELEGGING