Inhoud
Introductie 6 Materiaal 8
Essentiële technieken 16 Aan de slag 34
Landschapsbenodigdheden Lagen 58 50
Uw tablet gebruiken 66
Uitzicht over de heuvels 76 Stap voor stap
Maanverlichte nacht 86 Stap voor stap
Op een winterdag 96 Stap voor stap
Herfstbos 106 Stap voor stap Hoe nu verder? 122 En nu wordt het echt 126 Index 128
De schilderijen 74
Winter in het Peak District (‘The Peaks’)
Dit stemmige schilderij is volledig in grijstinten geschilderd. Toch maakt de variatie in penseeltypes dit schilderij erg interessant. Het laat zien hoe effectief monochroom werk op uw tablet kan zijn.
Uitzicht over Derwent Water Een vreedzaam tafereel met zeilboten.
Dit schilderij van het prachtige Derwent Water in het Britse Lake District laat alle penseelvarianten zien van de vorige pagina’s. Het grote waspenseel is hier gebruikt voor de donkere hoeken en de lucht, het wolkenpenseel voor de wolken en de structuur- en vegetatiepenselen voor de groengedeeltes.
31
31
Tonaalblok
Zodra u de kleur uit het kleurenwiel heeft gekozen, houdt u uw vinger op dit vlak om de tint en de intensiteit te wijzigen.
De lichtste tinten staan bovenin en de donkerste onderin. De rechterkant van het blok geeft meer verzadigde, levendi- gere kleuren en de linkerkant is onverza- digd (transparant) en subtiel.
Instellen van de kleuren in andere apps
Andere kunstapps hebben enigszins afwijkende kleurenkiezers en paletten, maar ze doen allemaal hetzelfde en ze werken allemaal op eenzelfde manier. Hier laten we de Procreate versie zien. Het belangrijk- ste verschil is dat het tonaalblok in het midden van het kleurenwiel staat.
Schuifknop voor de dekkingsgraad Wijzigen van deze schuifknop is vergelijk- baar met het verdunnen van de kleur, alsof u meer water toevoegt aan water- of acrylverf. U schuift de knop gewoon van rechts (volledige sterkte en dekkende kleur) naar links (helemaal geen kleur, volledig transparant).
Kleurenbron
Dit moet u zien als een vakje op een palet.
Als u de kleur eenmaal gemengd heeft, wordt het hier in de grotere cirkel zicht - baar. De vorige kleur verschijnt in de kleinere cirkel zodat u snel en makkelijk kunt vergelijken.
Kleurenwiel
U kunt een basiskleur selecteren, vergelijkbaar met verf die rechtstreeks uit een tube komt. Ga met uw vinger langs deze cirkel om een algemene kleur te kiezen die u voor het schilderen wilt gebruiken.
De basisbeginselen van kleur
Mengen van kleuren
Het kiezen en mengen van kleuren in digitale kunst lijkt heel erg op het prepareren van echte verf. U start met het kiezen van een basiskleur. Dit kunt u vergelijken met het kiezen van een bepaalde tube of plakkaat verf uit een schilderdoos. In de meeste apps gebeurt dit met behulp van een kleurenwiel, vergelijkbaar met het wiel dat op deze pagina wordt getoond.
Nadat u de kleur heeft geselecteerd, kunt u de tint van de gekozen kleur wijzigen. In Brushes gebeurt dit met behulp van een tonaalblok. Het tonaalblok is gelijk aan uw mengpalet, waar u wit of zwart toevoegt om de tint lichter of donkerder te maken.
Het laatste deel van het kleurenmenu is de schuifknop om de dekkings- graad in te stellen. Hiermee wordt de kleur in meer of mindere mate dekkend, net alsof u water aan pure verf toevoegt. Hierdoor kunt u een subtiele waslaag of glazuur creëren. Dit is essentieel om een mooi digitaal kunstwerk te maken.
Het kleurenmenu (‘colour menu’) Als u op de knop ‘paint pan’ linksonder in het scherm tikt, opent u het kleuren- menu. U ziet dan een palet, een kleuren- wiel, een tonaalblok en een schuifknop om de dekkingsgraad in te stellen.
32
Uw kleurenpalet opschonen
U kunt de opgeslagen kleuren ook verwijderen en opnieuw beginnen. Dit doet u door een van de lege vakjes met + naar een vakje met kleur te slepen.
Dat is bijna hetzelfde als het schoonmaken van uw schilderpalet.
Uw kleurenpalet samenstellen
Nadat u de kleur heeft gemengd, slaat u deze op in het palet door op een van de lege vakjes onder het kleurenmenu te tikken. Deze worden getoond als + knoppen.
Dit is een zeer nuttige functie als u kleuren heeft die u veel gebruikt, zoals groentinten voor bomen of blauwtinten voor luchten. U kunt ze gewoon opslaan voor later gebruik, waardoor u makkelijk kunt wisselen tussen kleuren, zonder dat u ze elke keer opnieuw moet mengen.
Het palet
Lege vakjes worden getoond als + knoppen.
De kleur wordt in het palet opgeslagen door op een leeg vakje te tikken. Om een bepaalde kleur later opnieuw te selecte- ren, tikt u nogmaals op dat vakje.
Uw penseel schoonmaken in andere apps
Om een vakje schoon te maken in de app Procreate, houdt u uw vinger op de kleur in het palet en sleept deze vervolgens naar een plaats buiten het gebied.
33
1
Knijp uw vingers naar binnen zodat u de randen van het schilderoppervlak ziet.2
Kies de kleur waarin u de lucht wilt schilderen. Ik adviseur een kleur die lijkt op azuurblauw. De exacte kleur is niet belangrijk, als u maar zorgt dat de dekkingsgraad op honderd procent is ingesteld en de kleurtint zo sterk mogelijk is. Sla deze kleur op in uw palet door op + te tikken in een van de open vakjes onderin.3
Kies het grote waspenseel (zie pagina 28).4
Beweeg uw vinger vloeiend op en neer, waarbij u boven in het schilderoppervlak begint en langzaam naar beneden werkt in horizontale streken tot op ruwweg een derde van het totale oppervlak. Zorg ervoor dat u geen gaten laat vallen.Oefening 1: Eenvoudige lucht
Deze oefening laat zien hoe u uw tablet moet gebruiken om te schilderen. U leert een heldere, blauwe lucht te maken, die langzaam afzwakt van levendig blauw naar een blekere kleur richting de horizon.
Deze oefening gebruikt slechts een penseel en is een beetje vergelijkbaar met een gefaseerde wastech- niek bij waterverf. Om te beginnen
opent u de app Brushes en stelt u deze in zoals beschreven op pagina 16. Vervolgens kiest u het juiste
formaat voor de tablet waarop u werkt, in dit geval 1536 x 2048 pixels voor een iPad Air. Controleer of het beeld
‘staand’ is ingesteld en tik op ‘create’.
1
3 4
2
De keuzeknop staat rechtsboven in het tonaalblok voor de sterkst mogelijke kleur.
Een kleur, lijkend op azuurblauw, verschijnt rond dit gedeelte van het kleurenwiel.
De keuzeknop is bijna helemaal naar rechts geschoven voor een volledige dekkings
graad.
De kleur wordt in het palet opgeslagen.
Uw vooraf geprepareerde grote waspenseel ziet er zo uit.
Als u hierop tikt, verschijnen uw penselen.
Aan de slag
Met de basistheorie in uw rugzak kunnen we nu starten met schilderen op een tablet. De oefeningen op de volgende pagina’s zijn ontworpen om u langzaam wegwijs te maken met schilderen op uw tablet door middel van verschillende eenvoudige landschappen. Zelfs als u al vertrouwd bent met uw tablet, adviseer ik u toch om deze oefeningen te doen om inzicht te krijgen in het creëren van de kleuren die bij latere oefeningen worden gebruikt, en om te oefenen met het gebruik van verschillende penselen.
34
34
5
Reduceer de dekkingsgraad van de kleur tot ongeveer vijfentwintig procent.6
Bedek het middelste deel van het schilderoppervlak, ook nu weer voor een derde, door middel van vloeiende horizontale streken.7
Vermeng de overgang tussen de twee gedeeltes met diagonale streken tussen het bovenste en het middelste derde van het oppervlak.8
Reduceer de dekkingsgraad van de kleur tot tien procent.9
Werk naar beneden in het onderste derde met gladde, vloeiende horizontale streken, zoals u al eerder deed.10
Vlak eventuele ruwe gedeeltes of zichtbare sporen in de lucht af met snelle streken in diagonale hoeken. U gebruikt hierbij nog steeds het grote waspenseel met een dekkingsgraad van tien procent.De tint blijft dezelfde als voorheen.
Het kleurenvak van waaruit u werkt (hier volledige sterkte) wordt getoond in de kleine cirkel.
De vorige dekkingsgraad van vijfentwintig procent wordt hier getoond ter vergelijking.
Schuif de keuze
knop naar rechts tot ongeveer een kwart.
De keuzeknop is bijna hele
maal naar links geschoven.
Als de kleur transparant is, ziet u een geruite achter
grond in de grote cirkel.
Bij deze bleke, lage dekkings
graad is de geruite achter
grond zeer duidelijk zichtbaar.
5
8
6 7
9 10
35
35
11 Door de keuzeknop naar beneden te bewegen wordt de kleur dieper.
U kunt de nieuwe kleur die u aan het maken bent (grote cirkel) vergelijken met de vorige (smalle cirkel). Gebruik dit ook om ervoor te zorgen dat u de kleur voldoende verdiept heeft.
De transparantie blijft gelijk, op ongeveer tien procent.
Als u een kleur in het palet opslaat met een gewijzigde dekkingsgraad, wordt het vakje gesplitst getoond zoals hier.
11
Maak de kleurtint iets donkerder door de keuzeknop naar beneden te bewegen richting het zwarte gedeelte onder in het blok. Houd de keuzeknop dichtbij de rechterkant om ervoor te zorgen dat de kleur zo blauw mogelijk blijft. Sla deze kleur op in uw palet door op een van de open kleurvakjes te tikken.12
Gebruik het grote waspenseel om de donkere kleur aan te brengen in de bovenste hoeken van de lucht, waarbij u gebruikmaakt van licht gebogen streken. Verdonkeren van de gebieden bij de randen van uw schilderij zorgt ervoor dat het oog van de kijker binnen de afbeelding blijft. Dit effect wordt ‘vignettering’ (lichtafval) genoemd.13
Gebruik herhaalde, overlappende, gebogen streken om de kleur aan de bovenkant van de lucht op te bouwen. Transparante kleuren geven veel vrijheid bij een geleidelijke opbouw van de kleur, zodat er geen duidelijke vingerafdrukken zichtbaar blijven.12
36
Lucht in context
Door het toevoegen van enkele verafgelegen bergen onder de lucht verandert de afbeelding in een eenvoudig land- schap. Op de pagina’s 39-40 ziet u hoe u bergen schildert.
De voltooide, eenvoudige lucht 13
37
Oefening 2: Landschap met bewolkte lucht
Voortbordurend op de vorige oefening, laten de volgende pagina’s u zien hoe u een eenvoudige lucht verandert in een volledig landschap met wolken en verafgelegen, glooiende heuvels op de achtergrond. In deze oefening leert u penselen wisselen en aanpassen, net als bij echte penselen.
1
Zet een eenvoudige lucht op zoals u dat al eerder deed (zie pagina’s 34-37).2
Voeg een wit vak toe aan uw palet met een dekkingsgraad van vijfenzeventig procent.3
Selecteer het wolkenpenseel.4
Voeg met kleine cirkelbewegingen van uw vinger een grote wolkenbank toe aan het bovenste derde deel van de afbeelding. Houd de wolkenbank grotendeels horizontaal en maak ze groter richting de uiteinden van het schilderoppervlak.1
3
2
Als u de keuzeknop naar de linkerboven
hoek beweegt, krijgt u altijd puur wit.
Als u wit aanmaakt, is de basiskleur niet relevant.
Het vakje moet gesplitst getoond worden omdat het niet dekkend is.
De dekkingsgraad zit dicht bij de rechterkant.
Zoals hier, verschijnt het wolkenpenseel in uw penseelselectie.
4
38
5
Reduceer het penseelformaat tot 75 pixels.6
Voeg enkele kleinere wolkenbanden toe onder de eerste, waarbij u kleinere vingerbewegingen maakt. Laat de wolken aan de uiteinden wegvloeien met kleinere tikbewegingen.7
Reduceer de dekkingsgraad tot ongeveer drieëndertig procent en sla de kleur op in uw palet. Gebruik dit zachtere wit om de lagere delen van iedere wolken- bank te laten samensmelten met de lucht. Daarna reduceert u het penseel- formaat tot 50 pixels en voegt u wat vage wolken toe in de verte met kleine, hori- zontale streken en enkele overlappende tikjes om wat vorm te suggereren.8
Stap over naar het kleine waspenseel en kies een kleurloos grijs met vijfen- twintig procent dekkingsgraad. Voeg deze toe aan uw palet.9
Uw vinger tijdens de beweging op het scherm houdend, voegt u een lijn van heuveltoppen toe op ongeveer een kwart vanuit de onderkant naar boven.10
Nog steeds uw vinger naar beneden houdend om bandvorming te voorkomen, begint u met het vullen van de vlakken onder de skyline.11
U gaat door met het invullen van de vlakken tot de onderkant van het schilder- oppervlak, waarbij u ervoor zorgt dat u uw vinger niet optilt.8
7
9
10 11
6
De keuzeknop zit links om alle tinten uit de kleur te halen (onverzadigd).
Omdat de dekkingsgraad laag is, ziet u hier de lucht achter het bovenste gedeelte van de heuvels.
Verplaats de formaatschuifknop naar links om het formaat te reduceren.
Net als bij wit, is de basiskleur hier niet relevant.
5
In een grijs vierkant verschijnt een voorbeeld met het formaat en de afdruk die uw vinger maakt.
39
Het voltooide landschap met bewolkte lucht
12 De keuzeknop blijft op
dezelfde positie in het tonaalblok.
De verschillende dekkings
graden kunnen makkelijk herkend worden.
De schuifknop voor de dekkingsgraad staat in het midden van de balk.
13 14
15
12
Verhoog de dekkingsgraad naar vijftig procent en voeg dit toe aan het palet.13
Terwijl u uw vinger op het scherm houdt, voegt u een donkerdere lijn toe binnen de eerste. Dit zijn de toppen van de heuvels in het middengedeelte.14
Voor de verafgelegen heuvels vult u het vlak onder de bovenste lijn in tot aan de rand van het schilderoppervlak.15
Herhaal dit proces voor de heuvels op de voorgrond, waarbij u gebruikmaakt van grijs met een dekkingsgraad van vijfenzeventig procent om het af te maken.40
Bewolkte lucht
Deze verder uitgewerkte lucht met landschap werd exact op dezelfde manier opgebouwd als de oefening. Er is met meer lagen gewerkt en dat kost natuurlijk ook meer tijd.
