1
Algemene Beschouwingen Lokaal Belang Programmabegroting 2017
Mooi, 10 jaar Maasgouw
De fractie Lokaal Belang begint de algemene beschouwingen net als de laatste jaren: Fractie Lokaal Belang wil wederom het college van B&W en de ambtelijke organisatie
complimenteren met de voorgestelde sluitende begroting 2017 en de daarop volgende jaren. De afgelopen maanden waren voor onze ambtenaren bijzonder druk, mede door het pas laat kunnen vaststellen van de jaarstukken over 2015, de veranderingen in de
organisatie en de nieuwe voorschriften waaraan de begroting moet voldoen. Toch hebben we inhoudelijk her en der een opmerking en willen ook over enkele zaken die in onze mooie gemeente Maasgouw spelen enige zorg uitspreken. Onze gemeente bestaat in 2017 tien jaar en daarin is veel bereikt. Onze gemeente ligt goed op koers en Lokaal Belang is er trots op via de raad en de eigen wethouders hieraan een wezenlijke bijdrage te leveren en ook al te hebben kunnen leveren. Aan het einde van deze beschouwingen zullen wij een aantal voorbeelden memoreren. Graag willen we ook de komende 10 jaar veel bereiken en het wonen, ondernemen, werken en recreëren in onze gemeente zo prettig mogelijk maken.
Financieel gezond zijn is heel voornaam, maar gezond blijven is het belangrijkst. Er is voor het jaar 2017 ongeveer 1 ton aan “speel- / werkruimte” op de begroting, maar er liggen ook risico’s op de loer. Enige ruimte is dus wenselijk in de begroting. Het is vier jaar achter elkaar gelukt om zonder lastenverhoging voor de burger allerhande zaken te kunnen waarmaken, echter een heel lichte lasten verhoging het komende jaar is onontbeerlijk. We hebben het afgelopen jaar onder andere voor elkaar gekregen dat de verenigingen geen leges meer hoeven te betalen bij het organiseren van evenementen. Lokaal Belang is continu op zoek naar mogelijkheden om het woon- en werkgenot zo goed mogelijk te maken in Maasgouw.
1. Programma Bestuur, Samenwerking & Dienstverlening
Burgerparticipatie vinden wij als fractie Lokaal Belang het een zeer goede zaak om als gemeente extra in te investeren. De meerdere onlangs opgerichte dorpsraden en dorps -
2 overleggen binnen Maasgouw geven duidelijk aan dat onze inwoners heel graag willen meedenken en meepraten in ieder geval over zaken in hun eigen dorpen. Lokaal Belang ziet dan ook graag dat de gemeente deze initiatieven blijft ondersteunen en omarmen.
Afgelopen jaar is de ‘participatieladder’ geïntroduceerd, waarmee precies wordt
weergegeven wat de rol van de gemeente en de burger is. Dit zien wij graag nog meer naar voren komen in de beleidsstukken, zodat voor iedereen duidelijk is wat er van hem of haar verwacht wordt.
We zien graag ook de toekomstvisie van Maasgouw op gebied van communicatie tegemoet.
Digitalisering is niet meer weg te denken uit onze samenleving, maar we moeten niet uit het oog verliezen dat digitalisering ook betekent dat een grote groep men sen ( in het bijzonder ouderen ) buitengesloten kan worden als we onze communicatie alleen digitaal willen gaan verzorgen. Denk ook maar aan de commotie rond het verdwijnen van de ‘blauwe envelop’.
Niemand heeft er graag een in de bus, maar zodra hij alleen nog maar digitaal wordt verstuurd wordt een groep mensen niet bereikt.
Zoals ik al zei, bestaat onze gemeente in 2017 10 jaar en dat mag gevierd worden! Feest mag er zijn, maar dan wel een feest voor iedereen. 10 jaar - 10 kernen in 1 gemeente. Lokaal Belang vindt dat Maasgouw zo lang mogelijk dient te blijven bestaan als zelfstandige
gemeente en het is daarom ook een goede zaak dat het bestuur en de ambtenaren hieraan mee kunnen werken straks vanuit een vernieuwd en qua arbeidsomstandigheid sterk verbeterd gemeentehuis in Maasbracht.
VRAAG: De begroting geeft aan dat het college activiteiten wil ‘laten’ organiseren zondom het 10 jarig bestaan. Lokaal Belang hecht eraan dat deze feestelijke activiteiten zo worden vorm gegeven om het ‘wij’-gevoel vergroot wordt. Hoe gaat het college van Burgemeester en Wethouders ( BenW ) hieraan vorm geven.
GEMEENSCHAPPELIJKE REGELING MER:
Lokaal Belang betreurt dat langzamerhand het beeld ontstaat dat de gemeenschappelijke regeling Servicecentrum MER elke keer weer happen structureel geld zegt nodig te hebben..
De raad kan slechts wensen en/of bedenkingen kenbaar maken in dit dossier, echter het College kan via het Algemeen Bestuur ( AB ) van de MER meer. Lokaal Belang vindt dat er te weinig overzicht is met betrekking tot de gelden wat nu structureel danwel incidenteel geld is. De MER is niet meer weg te denken gezien de splitsing van werkzaamheden de laatste paar jaar maar de gemeenteraad blijft wel de controle houden met betrekking tot de financiën. De fractie snapt ook dat er straks zeker meer structureel geld nodig zal zijn in de MER. Uitbreiding met nieuwe taken is het gevolg dat meerdere ambtenaren hun
werkzaamheden in de MER gaan krijgen. Dit moet natuurlijk gaan in goed overleg en met goede begeleiding naar hun nieuwe taak. Wij hopen dat er op enig moment wel een batig saldo zal ontstaan voor de drie deelnemende gemeenten. Lokaal Belang verwacht van het
3 college een tijdige en zorgvuldige informatievoorziening, zodat de raad goed op de hoogte blijft en zo nodig ook tijdig kan bijsturen.
2. Programma Veiligheid & Handhaving
VEILIGHEID: De fractie Lokaal Belang hoort dat er ook binnen de gemeente Maasgouw steeds meer dorpen en wijken zich aansluiten bij zogenaamde Whatsapp – groepen, wat door diverse vrijwilligers onder auspiciën van de politie en gemeente wordt opgepakt. Hier kunnen we alleen maar veiliger door worden, vooral als de politie alert kan reageren op meldingen. Meer oog en oor vanuit de burger vindt Lokaal Belang heel belangrijk.
Met de veiligheidsregio zijn ook weer nadere afspraken gemaakt op het gebied van meer veiligheid vooral ditmaal ook voor de brandweer mensen zelf, wat een heel goed zaak is.
Dat dit extra geld kost is onontbeerlijk en dus ook begrijpelijk.
3. Programma Werk, Zorg & Jeugd
Afgelopen jaar gaven we nog een compliment voor de aanpak van de nieuwe taken in het Sociaal Domein. De overgang van taken en bevoegdheden van de Participatiewet, de Wet Maatschappelijke Ondersteuning ( WMO ) en de Jeugdzorg van de Rijksoverheid naar de gemeenten mag dan in relatief korte tijd door de Rijksoverheid zijn geregeld, het werk is nog in volle gang en vraagt veel tijd en aandacht. Maasgouw is inmiddels eventjes onderweg met de nieuwe manier van zorg bieden en het is vooral zaak om minimaal vast te houden wat er in gang gezet is en te verbeteren waar mogelijk. Een eerste enquête onder de diverse doelgroepen wordt binnenkort verwacht en zal enig inzicht geven in de ervaringen die burgers hebben. Het vooral blijven praten met de mensen in de praktijk blijft zeer belangrijk, ook omdat ons signalen bereiken dat echt nog niet alles op rolletjes loopt. De drempel tussen de burger en de gemeente moet zo laag mogelijk zijn.
VRAAG: Lokaal belang zou graag zien dat elke twee jaar een dergelijke enquête gehouden wordt om de kwaliteit te waarborgen en waar mogelijk te verbeteren. Wil het college hieraan meewerken ?
U geeft zelf al aan dat er in het coalitie programma twee sporen worden aangegeven waar langs we de uitdaging van de transitie en transformatie van de rijkstaken op het gebied van werk en inkomen, participatie, zorg en jeugd gaat waarmaken. De fractie Lokaal Belang zal dit dossier met grote
belangstelling blijven volgen.
WESTROM / RISSE: Zorgen baart ons de ontstane situatie rondom de beoogde
samenvoeging van de sociale werkvoorzieningbedrijven Westrom en de Risse. Het spontane lijkt er steeds meer van af te gaan, vooral ook vanuit de zijde van de Risse (gemeenten rondom Weert). Het grote verschil in verdienmodel is duidelijk ten nadele van de Westrom.
Een fusie lijkt dan ook op losse schroeven te staan.
4 Daarnaast lukt het de gemeente maar niet om voldoende mensen naar de reguliere
arbeidsmarkt te krijgen. Positief vinden we dat via onze wethouder voor Openbare Werken een aantal mensen van deze doelgroep in dienst zijn kunnen komen en die nu werken in de buitendienst en z.g. wijkteams binnen Maasgouw. Het beoogd resultaat is een nobel streven maar in hoeverre is dit reëel. We maken ons dan ook grote zorgen dat er meer energie gaat naar de inrichting van een fusie tussen Westrom en Risse, dan naar het aan het werk krijgen van zo veel mogelijk mensen in het reguliere bedrijfsleven. Daar ligt wat ons betreft de prioriteit!
VRAAG: Lokaal Belang hecht er aan dat de portefeuillehouder / het college een plan van aanpak maakt om meer WSW’ers in het gewone bedrijfsleven te laten instromen. Wil het college dit toezeggen ?
VRAAG: In hoeverre is nu al gebleken dat werkgevers hier aan mee willen werken en het ook daadwerkelijk doen?
Het is ons bekend dat de gemeente hier al in meedenkt en doen. Maar de verantwoordelijkheid zal ook elders gevoeld moeten worden. Bij verschillende
bijeenkomsten in het verleden leek het allemaal heel rooskleurig maar hoe is het in de praktijk. Wij denken dat het goed is om te kijken naar innovatieve oplossingen die andere gemeenten in het land toepassen om het aantal instromers in reguliere bedrijven zo groot mogelijk te maken.
HUISKAMER PLUS VOORZIENING: Bij de Huiskamer Plus voorziening probeert men zaken te signaleren en zo nodig door te verwijzen. In een aantal kernen waar de Huiskamer Plus voorziening wordt opgestart lopen al goed lopende activiteiten en voor ouderen en hier lijkt het mogelijk minder meerwaarde te hebben.
VRAAG: Wat voor meerwaarde heeft het PLUS ten opzichte van de projecten die er nu al zijn?
4. Programma Verenigingen & Accommodaties
ACCOMMODATIES: Het maken van plannen en het daarna realiseren van accommodaties duurt altijd lang, zo ook de plannen omtrent de harmoniezaal en een complex voor TTV Westa, beiden te Wessem. Zoals bekend voldoet de harmoniezaal al jaren niet aan de behoefte van de diverse verenigingen en heeft Wessem behoefte aan een echt
gemeenschapshuis, iets waar Lokaal Belang ook voor gaat. TTV Westa speelt nog steeds in de verouderde gymzaal bij het voormalige zwembad Wisheim en contractueel is de tijd verstreken. Westa’s rol als trainings- en opleidingsvereniging voor regionale. provinciale en zelfs landelijke verenigingen vraagt om een duidelijk verbeterd complex.
5 VRAAG : Wanneer agendeert de wethouder / het college de concrete plannen hierover bij de gemeenteraad?
Een goede zaak vinden wij dat de speeltuin en het kleine zwembad een Linne een
opknapbeurt krijgt, zo is afgelopen jaar in de raad beslist. Wat nu te doen met het zwembad in Maasbracht ? We wachten de plannen in deze van het college af.
5. Programma Wonen & Leefomgeving
WONINGMARKT: Verder moet de focus op de woningmarkt vooral liggen bij de juiste
doelgroepen, met name starters en ouderen en statushouders. De laatstgenoemden moeten de komende jaren toch wel versneld een woning krijgen en dit vooral ook nog steeds door het rijk geregisseerd ech ter de gemeenten moeten voor huisvesting zorgen. Lokaal Belang blijft er bij dat het niet ten koste mag gaan van onze autochtone bevolking.
WINKELS: Ook de winkelleegstand baart ons nog steeds zorgen. Steeds meer kopen mensen via Internet en dat gaat dan weer ten koste van de reguliere winkels. Hoe houden wij onze kernen, vooral de “koopkernen “ Maasbracht en Heel publieksvriendelijk? Provinciaal is er geld vrijgemaakt voor hulp in deze.
Lokaal Belang gaat er van uit dat het college al hiermee bezig is maar toch….
portefeuillehouder … op naar het provinciehuis willen we hierbij aangeven.
SCHOLEN: De fractie Lokaal Belang is begaan met een goed woon-, werk- en leefklimaat binnen de dorpen. Zo zijn wij zeker begaan met de problemen welke zich momenteel voordoen in Beegden, waar de basisschool vanaf augustus 2018 mogelijk zou kunnen verdwijnen vanwege te weinig leerlingen. In oktober 2018 komt de staatssecretaris met nieuwe nagenoeg zeker lagere cijfers ten aanzien van ingeschreven leerlingen. Ofschoon het een verantwoording is van het Rijk willen wij als fractie mede blijven zoeken naar
oplossingen om een sluiting te voorkomen. Het zal natuurlijk flinke impact hebben voor de mensen en verenigingen in Beegden en ook voor bijvoorbeeld de gymzaal, welke door de school gebruikt wordt. De gemeente Maasgouw blijft verantwoordelijk voor de gebouwen en leegstand is niet aan te bevelen. Het scheppen van valse hoop moeten we in deze natuurlijk wel voorkomen.
OMGEVINGSWET: Deze wet heeft een enorme impact op hoe gemeenten in de toekomst omgaan met ruimtelijke ordening. Voor de ambtenaren zal dit ook een hele omschakeling zijn en adequate opleiding zal nodig zijn. Expertise en hulp is natuurlijk ook heel goed verkrijgbaar en vindbaar bij speciale overheidsloketten! Lokaal Belang twijfelt of dure externe inhuur in deze mate noodzakelijk is.
6 6. Programma Ruimtelijk beheer, Milieu & Verkeer
BURGERPARTICIPATIE OPENBARE RUIMTE: Het was een gouden greep om in Stevensweert te beginnen met het opknappen van de unieke historische kern. Ook het meedoen om prijzen in de landelijke uitverkiezing van het groenste dorp om daarmee vervolgens een 2e prijs weg te kapen heeft een goede impuls gegeven aan het toerisme in het Vestingstadje.
Het bevordert de saamhorigheid in een dorp is ons gebleken, daarnaast is het reclame voor onze gemeente. Het verder opknappen en verfraaien van de 2 andere oude kernen Thorn en Wessem is een goede zaak ook uit toeristisch oogpunt. Wat ons betreft worden ieder jaar kernen uitgelicht, in nauwe samenwerking met de burgers. Het zou mooi zijn als we elk jaar een kern in de spotlight kunnen zetten!
VRAAG: Lokaal belang stelt voor een planning te maken om alle kernen binnen Maasgouw op eenzelfde manier te verfraaien. Wanneer mag de raad een voorstel op dit terrein, inclusief de financiële verplichtingen, verwachten ?
RUIMTELIJK BEHEER: Het afgelopen jaar zijn ook weer enkele grote projecten in onze gemeente tot een goed einde gebracht onder andere het verbeterde fietspad en rotondes langs de Rijksweg vanaf Roermond via Linne en Brachter Statie naar Echt is voltooid, een aanwinst vooral voor de verkeersveiligheid.
MILIEU: Oplossing van de milieu problemen bij het bedrijf MSZ en onlangs fa. BREUKERS in Maasbracht zijn / worden in overleg en onder auspiciën van de Provincie aangepakt. Een overzicht van mogelijk nog op ons afkomende probleembedrijven is al vanuit de
gemeenteraad aan U gevraagd om verrassingen in de nabije toekomst te voorkomen.
VERKEER
: Het recreatief fietsverkeer neemt steeds meer toe. Het aanpassen vanverkeersregels waar mogelijke knelpunten liggen is daarbij een must. Wij denken hierbij o.a.
het scheiden van langzaam verkeer ( voetgangers fietsers / bromfietsers /
landbouwvoertuigen ) van het snelverkeer op de Parallelweg tussen Maasbracht en Wessem waar ook veel schoolgaande jeugd gebruik van maakt. Motoren mogen gewoon nog via de Parallelweg rijden terwijl er naast de autosnelweg ligt. Dit zorgt voor gevaarlijke situaties getuige meerdere meldingen hierover de laatste weken ook bij LB.
VRAAG: wil het college hier eens goed naar laten kijken en zo nodig de juiste maatregelen nemen in het belang van de verkeersveiligheid, vooral ter bescherming van de kwetsbare verkeersdeelnemer ?
ENERGIE: Het vraagstuk van windenergie binnen Maasgouw heeft nog steeds een open einde. Er zou een onderzoek komen naar de mogelijkheden voor windenergie in onze gemeente. Lokaal Belang is dan ook nieuwsgierig naar de uitkomsten van het onderzoek dat in de hele provincie is uitgevoerd. We stelden hier verleden jaar ook al een vraag over, maar zien nog steeds geen officiële plannen.
7 VRAAG: op welke termijn kunnen we plannen verwachten ? Waar moeten we denken aan mogelijke plaatsen waar de windmolens zouden komen te staan.
7. Programma Economie, Toerisme & Recreatie
RECREATIE en TOERISME: Recreatieve ontwikkelingen rondom de Groeskamp in Thorn komen nog steeds niet van de grond ondanks duidelijke plannen.
VRAAG: Welke ontwikkelingen zijn hier in korte tijd te verwachten?
In ieder geval vinden wij het zonder meer goed dat het plan Vijverbroek als camping met daarop te bouwen chalets verder uitgewerkt kan worden en het witte stadje Thorn mogelijk hierdoor meer toeristen voor iets langere verblijfstijd kan aantrekken.
NAUTISCHE BOULEVARD: We noemen hierbij de in gang gezette herstructurering van de bedrijventerreinen met name de Prins Maurits - haven in Wessem en de Kruchterplas in Maasbracht. Dat dit samen gebeurt met de ondernemers is een heel goede zaak. Het aanpassen van bedrijventerreinen en verplaatsingen van bedrijven zal een kostbare zaak zijn, maar met steun van provincie en OML alsmede met steun vanuit het bedrijfsleven staan wij als LB daar positief tegenover.
ONDERNEMERS: De ondernemer in Maasgouw moet zo veel mogelijk kansen en vrijheden krijgen om te doen waar hij goed in is. Daarbij vinden wij het belangrijk dat de gemeente dit faciliteert en stimuleert en daarom trekken we dit jaar extra geld uit om de ondernemers te laten netwerken en samenwerken. De begroting loopt vooruit op zaken door 500.000 euro te reserveren en daarvan alvast 50.000 als werkbudget aan te wenden voor het
ontwikkelprogramma Toerisme en Recreatie.
Lokaal Belang stelt voor om alleen € 50.000 in de begroting op te nemen en concrete plannen in te dienen voordat er een beroep gedaan kan worden op het overige beoogde geld.
8. Programma Financiën & Belastingen
Lokaal Belang heeft een aantal kernwaarden als het gaat om Financiën en Belastingen. Ten eerste vinden wij het belangrijk dat de gemeente structureel een sluitende begroting heeft, zodat we ook in de toekomst kunnen blijven doen wat nodig is. Ten tweede willen we de lastendruk in onze gemeente zo laag mogelijk houden. Zowel het beperkt houden van deze belastingdruk als ook het meerjarig sluitend maken van de begroting is in deze begroting van 2017 wederom gelukt, waarvoor onze complimenten. Toch willen we naast deze lofzang ook een kritische noot plaatsen. Het is ons gelukt om al vier jaar op rij, de lasten voor onze inwoners gelijk te houden. Helaas zal er in 2017 iets meer worden gevraagd om ook in toekomstige jaren aan alle verwachtingen te kunnen voldoen. De lastendruk neemt slechts
8 minimaal toe. We hebben het geluk om als gemeente een appeltje voor de dorst achter de hand te hebben in de vorm van de verkoopopbrengst van de Essentaandelen. Appels zijn, niet alleen goed voor de dorst, maar ook heel gezond. Daarom vinden we het belangrijk dat we heel goed omgaan met onze financiële buffers, zodat we zo lang mogelijk onze burgers kunnen laten profiteren van een financieel gezonde gemeente.
Veel zaken in deze begroting zijn echter eenmalig en worden afgedekt uit reserves. Dit mag zich uiteraard niet jaarlijks herhalen.
In de audit - commissie willen we daarom bespreken hoe dit de komende jaren gemonitord kan worden. Ook merken wij op dat met de ogenschijnlijk riante meerjarige
begrotingsruimte, met de nodige terughoudendheid moet worden omgegaan, want deze ruimte zou zo maar kunnen verdwijnen. Denk daarbij aan de risico’s rondom de Westrom en bij vervoerder Omnibuzz.
De bezuinigingen in Den Haag hebben onder andere geleid tot de overgang van de
zorgtaken, wat voor grote financiële en personele druk zorgt bij de gemeenten. De politiek in Den Haag kan mede daardoor nu cadeautjes uitdelen in de vorm van lasten verlichtingen. De gemeenten moeten het er maar mee doen. Lokaal Belang vindt het jammer dat de landelijke politiek zichzelf zo in de kijker speelt, de kraan open zet en de gemeenten eigenlijk laat dweilen. We zullen voor Maasgouw in ieder geval ons best blijven doen om de kwaliteit zo hoog mogelijk te houden, zonder dat dit leidt tot te zware lasten voor onze inwoners en ondernemers.
WAT HEEFT MAASGOUW BEREIKT GEDURENDE HET LAATSTE JAAR ?
Met betrekking tot de aanpak van de diverse speerpunten per dorp welke die door Lokaal Belang in het coalitieprogramma zijn aangegeven, kunnen we stellen dat we voortvarend aan de slag zijn. We noemden al enkele zaken in Thorn, Linne en Stevensweert. Onlangs hebben we een ontwikkelaar in Beegden ondersteund met de beoogde aanpak en ombouwen van het monument Huis ter Beegden. In Heel, nu het belevenispark vanuit Daelzicht ( St. Joseph ) niet doorgaat, is de rust weergekeerd voor de patiënten en hun ouders, het personeel en vooral ook binnen de directe woon – omgeving.
Gemeenschapshuis Don Bosco is langzaam een stabiele factor aan het worden tav financiën.
De Brede School in Maasbracht en Thorn zijn inmiddels gerealiseerd en in gebruik genomen.
Het havenfront in Maasbracht ziet er geweldig uit en de terrassen worden elk redelijk zonnig weekend druk bezocht. In Ohe en Laak nadert het nieuwe sportpark zijn voltooiing. In Wessem is in samenwerking met de Dorpsraad het voormalige sportpark omgetoverd tot een parkachtig geheel, met daarin plaats voor een fiets - crossbaan voor de jeugd. Het terrein van de Mutsaersstichting wacht op eventuele woningbouw waar veel vraag naar is.
9 Met betrekking tot eventuele moties en amendementen naar aanleiding van de algemene beschouwingen overleggen we begin november met de overige partijen met hopelijk weer goede ondersteuning vanuit de griffie.
De fractie van Lokaal Belang wil via deze weg de huidige prettige samenwerking met de herbenoemde burgemeester de heer Strous, de wethouders, de ambtenaren en ook de griffie extra benadrukken en onze dank uitspreken. Zo wil ik ook de goede sfeer binnen de partijen in de gemeenteraad als extra pluspunt zeker aanhalen. Keep on going……..
Tot zover de Algemene Beschouwingen vanuit de fractie van Lokaal Belang.
Gerrit Vervoort Marc Hilkens Sjors Blomen Rob Cretskens Greet Hilbrink Tom van Herten Ger Reijners
