Life Science & Technology
Bachelor of Science
Universiteit Leiden & Technische Universiteit Delft
Aantrekkelijk onderwijs, internationale contacten en persoonlijke begeleiding in sfeervolle studentensteden. Dat is wat de Universiteit Leiden en de TU Delft je bieden. Je krijgt onderwijs van docenten die zich laten inspireren door baanbrekend onderzoek en maatschappelijke kwesties. Zo leer je zelf om complexe vraagstukken te ontrafelen en oplossingen te bedenken.
De universiteiten dagen je uit om je talent verder te ontwikkelen.
Aan het eind van je studie beschik je over de kennis die je nodig hebt om in Nederland of in het buitenland aan het werk te gaan.
w
w
10.10
-6: de grootte van een typische cel
w
w
1-2 meter: de lengte van de grootste menselijke cel
w
w
20 minuten met de trein van Leiden naar Delft (en vice versa)
w
w
40 aminozuren/seconde: snelheid waarmee eiwitten worden gemaakt in een cel
w
w
2000x: maximale vergroting zichtbaar met een lichtmicroscoop
Fotografi e: UFB Photo & Digital, Marc Blommaert, Pim Rusch, Marc de Haan, Thomas Koopman en Guus Schoonewille.
Aan deze brochure, die met zorg is samengesteld, kunnen geen rechten worden ontleend.
Waarom Life Science & Technology?
In de opleiding Life Science & Technology (LST), de gezamenlijke opleiding van de Universiteit Leiden en TU Delft , combineer je de vakgebieden wiskunde, scheikunde, natuurkunde en biologie om de levende cel te bestuderen. Deze kennis leer je toepassen op bijvoorbeeld duurzaamheids- en gezondheidsvraagstukken. Hoe kun je virussen als medicijn laten werken? Hoe kunnen bacteriën schadelijke stoff en in het milieu afb reken?
Hoe worden algen omgevormd tot producenten van biobrandstof? Dit zijn typische vragen die je bij de opleiding LST behandelt. Je leert doorgronden hoe de cel is opgebouwd en hoe processen die zich in de cel afspelen, leiden tot bijvoorbeeld gezondheidsproblemen of ziektebeelden. Op die manier kunnen toepassingen worden bedacht om de werking van cellen te beïnvloeden. Met kennis in deze processen én inzichten in het besturen en beïnvloeden ervan lever je met LST een belangrijke bijdrage aan een gezonde en schone wereld.
LST in Leiden
& Delft
3
4
5
11
Profi el &
Toelating
Opbouw van de bachelor
10
Haal meer uit je studie
Voorlichtingsactiviteiten
& contact
8
Bereid je voor op de
arbeidsmarkt
Lees meer over:
7
Overzichtsschema
vakken LST
Life Science &
Technology
in Leiden & Delft
LST combineert het beste van twee universiteiten om de kleinste bouwsteen van het leven te bestuderen: de cel. Maak kennis met een levenswetenschappelijke (fundamentele) benadering in Leiden en met toegepast onderzoek in Delft.
Veelzijdige studie
In het unieke onderwijsprogramma van LST combineer je bètavakken om de cellen van mensen, planten, dieren en micro- organismen vanuit verschillende invalshoeken te bestuderen. Je leert over de biologie van de cel, hoe deze in elkaar zit en werkt. Vervolgens leer je hoe je deze processen kunt sturen.
Je doet kennis en vaardigheden op in de moleculaire en cellulaire biologie en je krijgt een sterke basis in de bètavakken scheikunde, wiskunde en natuurkunde. De combinatie van kennis en vaardigheden leer je inzetten in onderzoek naar bijvoorbeeld nieuwe medicijnen, betere voedingsmiddelen en een schonere industrie. Met een diploma LST ben je geschikt om in diverse functies aan de slag te gaan: je begrijpt de onderliggende principes en kunt deze kennis vervolgens ook toepassen.
Leiden en Delft
LST is een gezamenlijke opleiding van de Universiteit Leiden en de TU Delft . Je profi teert van de kennis en faciliteiten van twee universiteiten en ontvangt na afronding van de studie één diploma waarop beide universiteiten staan vermeld. In Leiden wordt de cel fundamenteel wetenschappelijk bestudeerd. In Delft wordt onderzoek gedaan naar de technologische toepassingen van de levende cel, als basis voor duurzame industriële processen. Voor het ontwikkelen van toepassingen is een grondige theoretische kennis nodig. Daarom vullen beide domeinen elkaar sterk aan.
Meer informatie:
bachelors.universiteitleiden.nl/lst tudelft.nl/bsc/lst
Peter-Leon Hagedoorn
docent LST
‘In de opleiding proberen we altijd de link te leggen met de actualiteit.
Onderzoekers zijn bijvoorbeeld serieus bezig om eiwitten te gebruiken als aanpak om de huidige obesitas-epidemie te bestrijden. We discussiëren over hoe waarschijnlijk het is dat dit gaat werken.
Het is leuk dat wat de studenten in de colleges leren, ook iets zegt over wat er nu gebeurt in de wetenschap en wat het betekent voor het oplossen van actuele problemen.’
De studie LST past bij jou wanneer:
w
wje nieuwsgierig bent naar de werking van levende cellen en hoe je die werking kunt beïnvloeden;
w
w(cel)biologie en scheikunde je interesse hebben;
w
wje aanleg hebt voor wiskunde en exacte vakken;
w
wje graag praktische labvaardigheden wilt ontwikkelen;
w
wje wilt werken aan maatschappelijke vraagstukken op het gebied van gezondheid en milieu, gericht op een duurzame wereld.
Toelating
Je wordt direct toegelaten tot de bacheloropleiding LST als je in het bezit bent van een vwo-diploma met een van de volgende profi elen:
w
wvwo-profi el Natuur & Techniek;
w
wvwo-profi el Natuur & Gezondheid met wiskunde B en natuurkunde;
w
ween ander vwo-profi el met als aanvulling wiskunde B, natuurkunde en scheikunde.
Heb je een propedeuse- of einddiploma van een hbo-instelling of een universitaire opleiding? Controleer dan bij de opleiding of je een toelatingsverzoek moet indienen. Kijk voor de precieze eisen en mogelijkheden op tudelft .nl/bsc/lst/toelatingseisen
Uit de agenda van Martijn van der Zwet, eerstejaars
08:00 Opstaan, douchen en ontbijten met mijn huisgenoten. Daarna fi etsen we samen naar de universiteit.
08:45 Start practicum voor het vak Life Sciences. Vandaag gaan we DNA isoleren. Hiervoor gebruiken we onder andere micro-pipetten en een fotospectrometer, om de intensiteit van het licht dat door een bepaalde stof heengaat, te bepalen.
12:30 Pauze. Met een aantal medestuden- ten ga ik naar de kantine, om wat te eten, kletsen en ontspannen. Als het goed weer is, zitten we lekker buiten.
13:30 We gaan verder met het practicum.
We voeren onze bevindingen in de computer in en laten de data ver- werken tot grafi eken. Daarna wer- ken we alles uit in een verslag.
17:00 Mijn vijf huisgenoten doen dezelfde studie. Vanavond koken en eten we samen.
19:30 Met een huisgenoot ga ik naar de sportschool om te fi tnessen.
21:30 Ter voorbereiding van het college van morgen lees ik enkele artikelen.
22:30 Nog even een biertje drinken in de stad en daarna duik ik mijn bed in.
Profi el &
Toelating
Opbouw van de bachelor
In de eerste twee jaar volgt iedereen hetzelfde onderwijsprogramma, zodat je een sterke basis hebt. Daarna is het tijd voor keuzes in de richting van jouw favoriete vakgebied.
Algemeen
De bacheloropleiding LST duurt drie jaar. De voertaal is Nederlands, maar je studieboeken zijn Engelstalig. Bij practica kom je ook regel- matig Engelssprekende assistenten tegen en je schrijft een aantal verslagen in het Engels. Het studie programma bestaat uit hoor colleges, begeleide werkgroepen, practica, aangevuld met online modules en zelfstudie. Je werkt veel samen met medestudenten aan experi- menten in het laboratorium en aan groeps- opdrachten. Tijdens de practica ontwikkel je onderzoeksvaardigheden in het lab.
Life Sciences en Biotechnologie
Bij LST worden de vakgebieden Life Sciences en Biotechnologie bestudeerd. In het vakge- bied Life Sciences bestudeer je hoe een cel in elkaar zit en welke scheikundige processen zich daarin afspelen. In het vakgebied Biotechno- logie richt je je op het sturen en beïnvloedenvan processen in een cel. Door deze kennis te bundelen, kun je bijdragen aan o.a. betere medicijnen, betere voedingsmiddelen en zelfs een schoner milieu. Denk bijvoorbeeld aan het opsporen van kankergenen via DNA-chips of het produceren van insuline. In het eerste en tweede jaar volg je de helft van je vakken in Leiden en de andere helft in Delft.
Het eerste jaar
In de propedeuse, het eerste jaar van de oplei- ding, werk je aan je fundament in de verschil- lende disciplines van LST. Je volgt vakken in de Celbiologie, Biochemie, Moleculaire Genetica en Biotechnologie. Zo krijg je het vak Life Sciences, waar je leert hoe de genetische informatie op het DNA wordt vertaald naar RNA, en het vak Biotechnologie waar je kennis van micro-orga- nismen gaat gebruiken voor het ontwerpen van biotechnologische processen zoals waterzuive- ring of geneesmiddelen productie. Daarnaast
volg je basisvakken in de scheikunde, natuur- kunde en wiskunde. Zo leer bij het vak Calculus hoe je differentiaal vergelijkingen oplost, modellen opstelt en functies met meerdere variabelen analyseert. Ook komt de maatschap- pelijke kant van het wetenschapsgebied aan de orde.
Uit de agenda van Martijn van der Zwet, eerstejaars
w
wInstroom 1e jaars studenten (2019): 191
w
wGemiddelde studiebelasting eerste jaar (uur per week): 40
w
wColleges/werkcolleges: 12
w
wProject-uren en practicum: 16
w
wZelfstudie: 12
w
wVerhouding man-vrouw: 50-50
Facts & Figures
meewerken aan onderzoek naar het labelen van pathogene degradatie in fagocyten of naar nieuwe genetische-modifi catietechnieken in bacteriën. Over je bevindingen schrijf je een scriptie en geef je een mondelinge presentatie.
Na afronding ben je Bachelor of Science (BSc).
Studievoortgang
Als je vakken succesvol afrondt, krijg je studiepunten (EC). In het eerste jaar geldt een bindend studieadvies. Als je minder dan 45 van de 60 studiepunten haalt, dan mag je de studie niet voortzetten. Uiteraard kun je rekenen op goede studiebegeleiding en wordt er rekening gehouden met persoonlijke omstandigheden.
Het tweede jaar
Het tweede jaar is een verdieping en uitbreiding van de propedeuse. Je krijgt zowel vervolgvakken uit de propedeuse als nieuwe vakken waarbij je kennismaakt met vakgebieden als de gentechnologie en de chemische biologie.
Het derde jaar
Het derde jaar vul je grotendeels zelf in.
Je volgt twee verplichte vakken en kiest een minor: een vakkenpakket rondom een bepaald thema, al dan niet verwant aan LST.
Een minor kun je volgen in Leiden, Delft of aan een andere universiteit in binnen- of buitenland. Aan het einde van het derde jaar komt alles samen in een eigen onderzoek: het bachelor eindproject. Je doet drie maanden onderzoek in jouw favoriete richting bij een onderzoeksgroep van Universiteit Leiden of de TU Delft . Je kunt bijvoorbeeld
Nikki Blankerts
ouderejaars
‘Mijn favoriete vak is
Moleculaire Genetica en Gentechnologie, waarbij we genen uit DNA combineren tijdens de practica. Laatst maakten we bijvoorbeeld bacteriën resistent tegen een bepaald antibioticum, door er een specifi ek gen in te zetten. Dat was heel leuk om te zien, omdat je echt je kennis kunt toepassen. Ook krijgen we soms inspirerende colleges van mensen uit het bedrijfsleven. Laatst hadden we een vak waarvoor je moest presenteren voor de topmensen van bedrijven. Ik vind het heel leuk dat de bedrijfskant erbij wordt gehaald op die manier. Zo zie je waar je ook terecht kunt komen.’
Bekijk de studiegids via:
https://studiegids.leidenuniv.nl/
Propedeuse (60 EC)
Overzichtsschema vakken LST
Life Science & Biotechnologische 22 EC vakken
> Celbiologie & Biochemie: een introductie
> Life Sciences incl. practicum
> Biotechnologie
> Biochemie 2
Schrijfvaardigheid (onderdeel van meerdere vakken)
Life Science & Biotechnologische 30 EC vakken
> Moleculaire Celbiologie en Immunologie incl. practicum
> Moleculaire Analytische Methoden incl.
practicum
> Microbiële Fysiologie
> Moleculaire Genetica en Gentechnologie incl. practicum
> Metabolic Engineering
Bètavakken 29 EC
> Calculus
> Organische Chemie 1 incl. practicum
> Kwantitatieve Moleculaire Biologie
> Thermodynamica van Levensprocessen
> Inleiding in de algoritmiek en programmeren met Python
Bètavakken 8 EC
> Bio Informatica
Bètavakken 26 EC
> Statistiek
> Organische Chemie 2
> Chemische Biologie
> Statische Thermodynamica
> Moleculaire Fysica
> Transportverschijnselen in Life Science
Practica 9 EC
> Biotechnologische basistechnieken
> Bio(farmaceutische) Technologie en Maatschappij
Presenteren (onderdeel van meerdere vakken)
Practica 4 EC
> Microbiële Biotechnologie in de Praktijk
Jaar 2 (60 EC) Jaar 3 (60 EC)
Minor 30 EC
> Een zelf gekozen vakkenpakket aan een universiteit naar keuze
Projecten 22 EC
> Bachelor Onderzoeksproject inclusief scriptie
> Ontwerpen van Duurzame Biotechnologische Processen
LST is een veelzijdige bètaopleiding, waar je veel verschillende richtingen mee op kunt.
Welke richting dat wordt, bepaal je tijdens je studie door de vakken die je kiest, waar je je onderzoeksproject doet en welke masteroplei- ding je gaat volgen.
Masters in Leiden & Delft
Verreweg de meeste studenten volgen na de bachelor een tweejarige masteropleiding.
Zowel Leiden als Delft bieden een master- opleiding LST aan.
In Leiden is de masteropleiding gericht op het fundamentele onderzoek in bijvoorbeeld de chemische biologie en de biochemie. De masteropleiding in Delft is gericht op toege- past onderzoek in onder meer de industriële biotechnologie en de enzymologie. Ook andere masteropleidingen, in binnen- en buitenland, staan voor je open.
Na je studie
Het afronden van de masteropleiding LST is een goed vertrekpunt voor je carrière op de arbeidsmarkt. Met je diploma laat je zien dat je:
w
wzowel biologisch als technologisch deskundig bent;
w
win staat bent snel de kern van een probleem te ontdekken en te benoemen;
w
wgewend bent om multidisciplinair te werken;
w
wgeleerd hebt te communiceren over je vak.
Je kunt aan de slag als onderzoeker binnen bedrijven of starten met een promotie- onderzoek aan een universiteit of onder- zoeksinstituut. Ook kun je aan de slag als adviseur, beleidsmedewerker of voorlichter bij de overheid of in biotech- en farmaceu- tische bedrijven en zijn er mogelijkheden binnen het onderwijs en de wetenschaps- communicatie.
Oriënteren op je eerste baan
Zowel in Leiden als in Delft kun je deelnemen aan workshops over loopbaanoriëntatie en zijn er bijeenkomsten waar afgestudeerde LST’ers vertellen over hun carrière. Ieder jaar vinden in Leiden de Bètabanenmarkt en in Delft de Delftse Bedrijvendagen plaats. Daar- naast helpt de Science Career Service jou bij jouw loopbaankeuzes en kun je het advies inwinnen van alumni via het Alumni Mentor- netwerk.
Tip: In de brochure ‘Jouw toekomst na Life Science and Technology’ lees je meer over mogelijke banen in onderzoek, bedrijfsleven en overheid te vinden op
bachelors.universiteitleiden.nl/lst.
Bereid je voor
op de arbeidsmarkt
Jouw toekomst na
Life Science & Technology
Bij Life Science & Technology (LST) leer je de wereld kennen door het bestuderen van de kleinste eenheid van het leven: de cel. Vanuit verschillende invalshoeken bestudeer je de cel van mens, plant en dier en micro-organismen. Door de interdisciplinaire insteek kan deze studie je op veel verschillende plekken brengen.
LST combineert moleculaire/cellulaire biologie met bètavakken zoals scheikunde, wiskunde en natuurkunde. De combinatie van kennis en vaardigheden uit deze wetenschapsgebieden leer je inzetten in onderzoek rondom maatschappelijke vraagstukken in de Ziekte en Gezondheid, Energie en Duurzaamheid en Milieu en Technologie. Na de bachelor LST gaan de meeste studenten verder met een masteropleiding in binnen- of buitenland.
Master
eigen masteropleiding LST aan. In Leiden ligt de focus op fundamenteel onderzoek in chemische biologie en biochemie gericht op een gezonde en duurzame maatschappij. De onderzoek in de industriële biotechnologie en enzymologie.
Je houdt je bezig met het onderzoeken van nieuwe duurzame methodes om biologische producten te ontwikkelen.
Arbeidsmarkt
Na een aansluitende masteropleiding biedt de arbeidsmarkt voor afgestudeerde LST-studenten momenteel uitstekende perspectieven. Na je studie kun je aan de slag als onderzoeker binnen bedrijven of starten met een promotieonderzoek aan een universiteit of onderzoeksinstituut. Ook vinden afgestudeerde LST-studenten een baan als adviseur, beleidsmedewerker of voorlichter bij de overheid of in biotech- en farmaceutische bedrijven. Daarnaast zijn er ruime mogelijkheden binnen het onderwijs en de wetenschapscommunicatie.
Alumni vertellen
De verhalen van LST-alumni in deze brochure laten de diversiteit aan carrièremogelijkheden zien die er zijn na afronding van de opleiding LST.
3 Overig
Onderwijs
Wetenschappelijk onderzoek Toegepast onderzoek/
Bio-engineering
Management, beleid of advisering
...
In de grote cirkels zijn meer alumni werkzaam.
Wetenschapscommunicatie
Waar komen LST’ers terecht?
Vincent Leeuwenburgh
Promovendus UMC Groningen en Rijksuniversiteit Groningen
‘Ik doe promotieonderzoek naar het metabolisme van kanker.
Samen met chemici en bio-informatici bouwen we aan stofj es en moleculen waarmee we het metabolisme in patiëntmateriaal bekijken. Hierdoor wordt het mogelijk om kanker beter te diagnosticeren waarmee oncologen de juiste behandeling kunnen starten. Het is waardevol om interdisciplinair te werken en de chemische en medische werelden met elkaar te verbinden. Daarnaast is erg prettig om aan de frontlinie te staan van kennisvergaring.’
Kelly Hamers
Procestechnoloog bij Royal HaskoningDHV
‘Ik hou me veel bezig met de biologische processen in afvalwater. Mijn werkzaamheden variëren van ontwerpen van zuiveringen tot het adviseren over de juiste procesinstellingen.
Ik doe veel slibanalyses, daarmee kwam ik in mijn bachelor al veel in aanraking. Ook in scheikunde en fysisch-chemische processen ben ik redelijk onderlegd door mijn studie, dat is nu heel handig. Ik werk veel samen met mensen van andere afvalwatertakken en drinkwatertakken. Het bedrijf is over de hele wereld actief, dus ik ga regelmatig naar het buitenland. De afwisseling en het werken in teams zijn de leukste kanten van het werk.’
Een toekomst in de life sciences
Een toekomst in de biotechnologie
Studievereniging LIFE
Als student LST kun je lid worden van Studievereniging LIFE. De vereniging organiseert het hele jaar door studie- gerelateerde activiteiten als workshops, bedrijfsbezoeken, tutoraten en studiereizen.
Ook wordt er iedere twee jaar een symposium georganiseerd met interessante sprekers uit binnen- en buitenland. Naast deze leerzame activiteiten worden er borrels, feesten en filmavonden gehouden. Hierdoor leer je je studiegenoten beter kennen en ben je op een andere manier met je studie bezig.
Extra uitdaging
Ben je een goede student en wil je meer uitdaging? Dan kun je deelnemen aan een Honours programma in Leiden of Delft, bijvoorbeeld het Honours College Bèta en Life Sciences. Dit is een interdisciplinair programma gericht op extra inhoudelijke en persoonlijke ontwikkeling.
Haal meer uit je studie
Werken naast je studie
Als LST-student heb je volop keuze uit nuttige bijbanen. Als je iets verder in je studie bent, kun je binnen de opleiding werken als onderwijsassistent. Je helpt dan eerstejaarsstudenten bij practica of werkcolleges die je zelf als student ook hebt gevolgd. Vind je het leuk om scholieren enthousiast te maken en wil je graag meewerken aan voorlichting over LST?
Dan kun je mogelijk ook aan de slag gaan als student-assistent, studentambassadeur of als assistent bij het ‘reizend DNA-lab’, waar je practica op middelbare scholen verzorgt.
Meer informatie:
svlife.nl
s.v._lifeHeb je vragen over de voorlichtingsactiviteiten?
Stel ze aan de Studielijn: studielijn@leidenuniv.nl of 071 527 11 11.
Gaan je vragen over de opleiding? Dan kun je terecht bij de studieadviseur of student- ambassadeur. Je vindt hun contactgegevens op bachelors.universiteitleiden.nl/lst
tudelft.nl/bsc/lstWil je meer weten over LST en over studeren aan de Universiteit Leiden en TU Delft? Zoek je meer informatie over de inhoud van de opleiding? Of ben je benieuwd naar verhalen van studenten en wil je hen alles vragen over hun studie? Ontdek welke activiteiten jou kunnen helpen bij het maken van je studiekeuze.
Maak kennis met de opleiding
Je kunt op de online Open Dagen met meerdere opleidingen kennismaken.Tijdens een opleidingspresentatie krijg je te horen waar de studie over gaat, wat het arbeidsmarktperspectief is en hoe studenten de opleiding ervaren. Ontdek ook alles over Leiden en Delft als studentenstad. En natuurlijk kun je tijdens de Open Dag al je vragen stellen aan studenten, docenten en studieadviseurs. Een perfecte start van je studiekeuze!
Opbachelors.universiteitleiden.nl/
voorlichtingsactiviteiten of
opendagen.tudelft.nl vind je wanneer deze activiteiten plaatsvinden, of ze online of op locatie in Leiden en Delft worden aange- boden en hoe je je kunt aanmelden.
Verdiep je verder in de opleiding
Om een nog beter beeld te krijgen van de inhoud van de opleiding en of de vakken je aanspreken, kun je verschillende activiteiten bijwonen. Volg colleges tijdens (online) Proefstuderen of (online) Meeloopdagen. Je maakt huiswerk, doet actief mee tijdens de colleges en ervaart zo of de opleiding echt bij je past. En je kunt op de website altijd terecht om te chatten met studenten of om een virtuele tour te volgen en zo digitaal de sfeer te proeven van studeren in Leiden en Delft.Neem deel aan
voorlichtingsactiviteiten
Universiteit Leiden & Technische Universiteit Delft
Aantrekkelijk onderwijs, internationale contacten en persoonlijke begeleiding in sfeervolle studentensteden. Dat is wat de Universiteit Leiden en de TU Delft je bieden. Je krijgt onderwijs van docenten die zich laten inspireren door baanbrekend onderzoek en maatschappelijke kwesties. Zo leer je zelf om complexe vraagstukken te ontrafelen en oplossingen te bedenken.
De universiteiten dagen je uit om je talent verder te ontwikkelen.
Aan het eind van je studie beschik je over de kennis die je nodig hebt om in Nederland of in het buitenland aan het werk te gaan.
w
w
10.10
-6: de grootte van een typische cel
w
w
1-2 meter: de lengte van de grootste menselijke cel
w
w
20 minuten met de trein van Leiden naar Delft (en vice versa)
w
w
40 aminozuren/seconde: snelheid waarmee eiwitten worden gemaakt in een cel
w
w
