Verstopping (obstipatie)
Wanneer spreekt men van verstopping?
Minder vaak dan ‘’normaal’’ optredende ontlasting (<3x per week), waarbij
ontlasting vaak hard en droog is en met veel moeite en soms pijn wordt geloosd
Wat kunnen oorzaken zijn van
verstopping?
Oorzaken verstopping
Weinig vezelrijk voedsel
Te weinig lichaamsbeweging
Te weinig vocht
Ontlasting ophouden ondanks aandrang
Stress
Reizen/vakantie – verandering van voedsel
Onderliggende aandoeningen
Darmkanker
Chronische darmontsteking
Ziekte van Parkinson
Dehydratie
Koemelkallergie
Hypercalciëmie
Porfyrie
Uremie
Hypothereoïdie
Diabetes mellitus
Prikkelbare darmsyndroom (IBS)
Niet ernstige, maar lastige aandoening
Stoelgang wisselend van aard
Soms buikpijn
Oorzaak nog onduidelijk:
Stress/angst/onvoldoende vezels/bepaalde voedingsmiddelen?
https://www.pdsb.nl/filmpjes
Overloopdiarree
(paradoxe diarree)
Frequent kleinere hoeveelheden dunne waterige ontlasting
Oorzaak: verstopping
klachten
Harde, droge ontlasting
Hard persen om er wat uit te krijgen
Buikpijn
Buikkramp
Pijn bij het poepen
WHAM-vragen
W - kind
- zwangere - oudere
H - afwijkend stoelgangpatroon?
- pijnlijke ontlasting?
A - voeding - beweging
- laxeermiddel
M - gnm op R/ die verstopping veroorzaken
Verschil acuut <-> chronisch
Acute verstopping: als men een paar dagen niet naar toilet is geweest terwijl men dit normaal wel heeft en dit niet langer aanhoudt dan 14 dagen
Chronische verstopping: een verstopping die langer dan 14 dagen aanhoudt ondanks
aanpassing van de voedings- en leefgewoonten
Vertel elkaar wat het verschil is tussen acute en chronische
verstopping
Wanneer naar de huisarts?
Zie boek blz. 287
Duur zelfbehandeling
Aanpassing leefwijze: na maximaal 2 weken effect
Gebruik laxeermiddel gedurende enkele dagen leidt niet tot ontlasting huisarts
Volumevergrotende middelen: mag langere tijd (naast aanpassing leefgewoonten)
Niet medicamenteus advies
Voeding en vochtinname
Aanpassing voedings-en leefgewoonten:
voldoende vezels
Eventueel zemelen, gedroogde pruimen, laxerende limonadesiroop
Voldoende vochtinname (1,5-2 ltr: 6-8 glazen)
Ontbijten stimuleert darmperistaltiek
Andere leefstijladviezen
Half uur lichaamsbeweging per dag.
Ontlasting niet ophouden.
Niet hard persen.
https://www.mlds.nl/gezonde-buik/alles-over-poep/
Advies bij kinderen
Vezelrijke voeding, veel bewegen, voldoende drinken.
Eventueel laxerende limonadesiroop.
Bij aandrang direct naar toilet.
Eerstekeuzemiddelen voor direct effect bij verstopping
Eerste-keuzemiddel:
Lactulose (houdt vocht vast)
Drank:15-30 ml in 1 dosis tijdens ontbijt
Granulaat/poeder”: 12-24 g opgelost in glas water in 1 dosis tijdens ontbijt
Macrogol (houdt vocht vast)
Zonder electrolyten: 1-2 sachets (10g) opgelost in glas water in 1 dosis bij ontbijt
Met electrolyten: begindosis 2 sachets van 2,95g opgelost in glas water in 1 dosis tijdens ontbijt, daarna 1-4 sachets
Tweedekeuzemiddelen voor direct effect bij verstopping
bisacodyl oraal of rectaal
Niet langer dan 3 dgn gebruiken
Natriumlaurylsulfoacetaat (rectaal)
Eerstekeuzemiddelen voor
effect op langere termijn bij verstopping
Eerste-keuzemiddel:
plantago ovata
sterculiagom
Altijd extra glas water bij drinken!!
Algemene regel bij obstipatie door onbekende oorzaak
‘van onder af’ laxeren mag altijd
‘van boven af’ kan gevaarlijk zijn bij ernstige klachten
Soorten laxantia
Volumevergrotende middelen (bulkvormers):
psylliumvezels, sterculiagom
Contactlaxantia (=darmprikkelaar): bisacodyl
Osmotisch werkende laxeermiddelen: lactulose, macrogol
Emolliëntia: na.laurylsulfoacetaat
Afgeraden middelen
Anthraceenderivaten bijv. senna
Kan ernstige buikkramp veroorzaken.
Bij chronisch gebruik aantasting zenuwstelsel darm
