Profiel en ervaringen cliënten activeringstrajecten

(1)

Profiel en ervaringen cliënten

activeringstrajecten

Monica Wouters & Goedroen Juchtmans (KULeuven-HIVA) Trefdag SAM, 21 januari 2021

(2)

Opzet onderzoek

• Evaluatie activeringstrajecten (MMPPS)

• Analyse data

• Penhouders

• Casemanagers (focusgroepen)

• Actoren

• Werkgevers (online vragenlijst)

• Cliënten (interviews)

• Tussentijdse resultaten à niet voor publicatie

2

(3)

3

Kwantitatieve

gegevens

(4)

Kwantitatieve gegevens

• Bronnen

• VDAB

• Departement Werk & Sociale economie

• Geanonimiseerde informatie rond:

• Profiel cliënt

• Inhoud activeringstraject

• Tewerkstellingsstatus na activeringstraject

4

(5)

Profiel cliënt

• 2088 aanvaarde dossiers activeringstraject

• Status traject

(op 30 juni 2020)

5

Status Percentage

Nog te starten 10,06

Bezig 71,02

Vroegtijdig stopgezet 2,44 Stopgezet na eindadvies 16,48

(6)

Profiel cliënt

6

(7)

Profiel client

Studieniveau Percentage Opleidingsniveau Percentage

Lager onderwijs + 1^egraad secundair

14,33 Laaggeschoold 49,45

2e graad ASO 1,63

2^egraad TSO 4,98

2^egraad KSO 0,57

2^egraad BSO 22,09

Deeltijds

Beroepssecundair (DBSO)

2,78

Leertijd (Syntra) 3,07

3^egraad ASO 6,80 Middengeschoold 40,81

3^egraad TSO 10,01

3^egraad KSO 0,86

3^een 4^egraad BSO 21,37 Hoger beroepsonderwijs

(HBO)

1,77

Professionele bachelor 6,71 Hooggeschoold 9,73

Academische bachelor 0,48

Master 2,54

7

(8)

Profiel cliënt

• 72,75% arbeidsbeperking

• 66,86% arbeidshandicap à 13,17% recht op Vlaamse Ondersteuningspremie (VOP)

8

(9)

Profiel cliënt

• ICF: 43 factoren inschatting

• Sterkte

• Geen probleem

• Gemiddeld 7 v.d. 43 factoren ernstig probleem

• Maatschappelijke attitudes (71,85%)

• Psychische stabiliteit (62,62%)

• Werkervaring (59,03%)

9

• Licht probleem

• Ernstig probleem

(10)

Profiel client

• ICF-factoren probleem

(licht of ernstig)

• Psychische stabiliteit (97,60%)

• Maatschappelijke attitudes (96,65%)

• Omgaan met stress (92,38%)

• Copingstijl (91,85%)

10

(11)

Profiel client – per provincie

• Antwerpen en Limburg significant meer vrouwen dan Oost- en West-Vlaanderen

11 * Des te hoger, des te meer vrouwen

(12)

Profiel client – per provincie

• Opleidingsniveau:

• meer laaggeschoolden in West-Vlaanderen dan in Limburg en Vlaams-Brabant

• Arbeidsbeperking:

12

(13)

Profiel client – per provincie

• Arbeidshandicap

13

• Recht op VOP

(14)

Profiel client – per provincie

• Gemiddeld aantal ernstige problemen

14

(15)

Profiel client – per provincie

Provincie Meest

voorkomende ernstig probleem

2e meest

voorkomende ernstig probleem

3e meest

voorkomende ernstig probleem Algemeen Maatschappelijke

attitudes (71,85%)

Psychische stabiliteit (62,62%)

Werkervaring (59,03%)

Antwerpen Maatschappelijke attitudes (79,74%)

Werkervaring (67,07%)

Psychische stabiliteit (60,51%)

Limburg Maatschappelijke attitudes (73,85%)

Oost-Vlaanderen Maatschappelijke attitudes (66,85%)

Vlaams-Brabant Psychische stabiliteit (62,45%)

Maatschappelijke attitudes (58,42%)

Copingstijl (54,26%)

West-Vlaanderen Maatschappelijke attitudes (74,51%)

15

(16)

Profiel client – per provincie

16

(17)

Inhoud activeringstraject

• Geregistreerde intensifiërende activiteiten

• 99,89% bereikt

• Meest geregistreerd:

• Activerende stage

• Werkplekleren

• Doorverwijzing partners

17

(18)

Inhoud AT – per provincie

18

(19)

Tewerkstellingsstatus na AT

• 344 cliënten eindadvies

• Gemiddelde duurtijd traject: 387 dagen

19

Eindadvies psychiater Percentage cliënten

Percentage ooit gewerkt (normaal circuit en/of sociale economie)

Percentage van gewerkten dat in sociale economie werkte

Arbeidsbemiddeling (AB) 0.61 0.00 0.00

Arbeidszorg doorstroom (AD) 1.82 16.67 100.00

Arbeidszorg (AZ) 8.21 3.70 0.00

Beschut circuit (BC) 10.03 66.67 95.45

Lokale diensteneconomie (LD) 1.52 20.00 100.00

Normaal circuit (NC) 42.55 52.14 0.00

Niet toeleidbaar (NT) 35.26 4.31 0.00

Totaal 100 31.31 22.33

(20)

Tewerkstellingsstatus na AT

• Duurzaamheid tewerkstelling: gewerkt* binnen X aantal maanden

20

* In normaal circuit en/of sociale economie

Einde

activeringstraject

3 maanden

N=329 24,32% gewerkt Gem. 2,83 maanden

6 maanden

12 maanden

(21)

Tewerkstellingsstatus na AT

• Kans tewerkstelling afhankelijk van eindadvies

21

(22)

Tewerkstellingsstatus na AT

• Geen verschillen tussen provincies

• Eindadvies

• Geen significante verschillen in kans eindadvies ‘NT’

• Tewerkstelling

• Geen significante verschillen in kans ooit gewerkt

22

(23)

24

Kwalitatieve gegevens

(24)

Interviews cliënten: profiel

- 18 cliënten gesproken - <45 jaar: 5

>45 jaar: 13 (grootste groep in categorie 50-55) - 6 mannen, 12 vrouwen

- Meeste cliënten werkten traject al af.

25

(25)

Interviews cliënten: analyse profiel (bij start AT)

- Grote wil om te werken, maar perceptie/gevoel / ervaring dat ze dit omwille van allerlei redenen niet kunnen omzetten in praktijk.

- Perfect te plaatsen onder concept

= ‘bounded agency’

Bounded agency is socially situated agency, influenced but not determined by environments and emphasizing internalized frames of reference as well as external actions. (Evans, 2007)

26

(26)

Interviews cliënten: analyse profiel (bij start AT)

27

Geschiedenis

• Historische factoren: familie, sociale verwachtingen, fysische / mentale beperkingen, werkervaringen

• Uitkomsten: onderwijs / werkgeschiedenis

Huidige omstandigheden

• Persoonlijk: burn-out / depressie / lichamelijke klachten / laag zelfbeeld

• Relationeel: langdurig werkloos / beperkt sociaal netwerk

• Institutioneel: begeleiding ziekenkas / VDAB – risico om werkloosheidsuitkering te verliezen

Handelingskracht

• Drempels richting werk: lage zelfwaarde / ‘ik ben op’ / fysische beperkingen / leeftijd / geen ervaring

• Bronnen / mogelijkheden richting werk: gedrevenheid richting werk, sociaal netwerk, doorzettingsvermogen, leergierig

(27)

Interviews cliënten: analyse profiel (bij start AT)

Conclusies:

- Cliënten hebben gelaagd en complex profiel: in tijd / combinatie van factoren en drempels die op elkaar inspelen / hebben zowel drempels

als bronnen mbt handelingskracht richting werk - In welke mate laat ICF toe om dit gelaagd

profiel te schetsen? In welke mate nodig?

28

(28)

Activeringstrajecten als hefboom naar meer handelingskracht?

Activeringstraject = traject dat zich situeert in de institutionele invloedsfeer van cliënt.

Achterliggend idee: invloed uitoefenen op zowel persoonlijke als sociale drempels richting werk (integrale benadering)

In welke mate en hoe slagen in beleving van cliënten activeringstrajecten er in hun

handelingskracht te verruimen / versterken? Rol van begeleiding mbt zorg hierin?

29

(29)

Sleutels tot succes

• Moment van contact met GTB als positief keerpunt

• Houding cliënt bij start + tijdens AT: motivatie, perceptie AT als kans, actief betrokken (kunnen zijn) in traject

• Begeleiding zorg maakt verschil indien:

• erkenning / begrip

• altijd en snel bij iemand terecht die tijd neemt voor hen (vertrouwensfiguur, klik met)

• begeleiding op maat van noden cliënt vaak na goede diagnose via Cmzorg

• goed evenwicht rust geven en motiveren.

• Goede wisselwerking zorg – werk / stage: team rond cliënt + mét cliënt. Succes vereist dat ook stage goed zit. Zorg alleen is niet voldoende.

• Weten dat na AT begeleiding niet helemaal stopt.

30

(30)

Drempels tot succes

• Onhelder trajectverloop / onduidelijkheid rond wie welke rol opneemt / geen zicht op eindadvies

• Vele wissels in begeleiders, zeker indien er tussentijds verloop is

• Werkgevers en (externe) psychologen zijn niet mee met verhaal AT

• Overdaad aan gesprekken (focus op talige begeleiding)

• Cliënt durft geen initiatief nemen om begeleider(s) te contacteren, maar dit wordt wel verwacht

• Cliënt is te verstrikt in huidige omstandigheden /

andere drempels wegwerken zijn eerst noodzakelijk / onzekerheid over toekomst (zullen inspanningen

opbrengen?)

31

(31)

Vervolg onderzoek

32

(32)

Vervolg onderzoek

• Workshop beleidsaanbevelingen:

• Donderdag 18 februari (10u-12u) OF

Dinsdag 23 februari (10u-12u)

• Inschrijven (voor 14 februari):

https://nl.surveymonkey.com/r/2G882BW

33

(33)

DANK U

Goedroen.Juchtmans@kuleuven.be Monica.Wouters@kuleuven.be