Collegevoorstel onder
verantwoordelijkheid van : wethouder F.J.J. de Win
Onderwerp : Krediet verkeersbesluit vrachtwagenverbod doorgaand vrachtverkeer centrum Heeze
Programma : Wonen, bedrijven en recreëren
Voorstelnummer : 21.13
Info bij afdelingshoofd : T. Smits Telefoonnummer : 040-2241 530
Emailadres : t.smits@heeze-leende.nl Rondetafelgesprek : 19 april 2021
Opiniërende/Besluitvormende
raad : 10 mei 2021
Aan de raad, Samenvatting
Met de aanleg van de Randweg en reconstructie van de Muggenberg in 2020 is er een alternatieve route gekomen om het doorgaand (vracht)verkeer om het centrum van Heeze te leiden. Door het invoeren van een vrachtwagenverbod voor doorgaand vrachtverkeer door het centrum van Heeze worden vrachtwagens gedwongen om deze route te nemen. In de begroting is geen rekening gehouden met de kosten voor de invoering van dit vrachtwagenverbod. De gemeenteraad wordt gevraagd om hiervoor een krediet beschikbaar te stellen.
Inleiding
Door de kern van Heeze (Geldropseweg – Kapelstraat – Jan Deckersstraat) rijden dagelijks ruim 11.000 motorvoertuigen. Hiervan is een gedeelte doorgaand (vracht)verkeer. De weg door het centrum was tot voor kort de enige logische route voor dit verkeer om door Heeze te rijden.
Om een alternatief te bieden voor het doorgaand (vracht)verkeer is er een randweg aangelegd welke aansluit op de Muggenberg en de Leenderweg.
De gemeente heeft een pakket aan flankerende maatregelen begroot om ervoor te zorgen dat het doorgaand verkeer wordt gestimuleerd om over de randweg te gaan rijden (vrachtverkeer verplicht) en niet door de kern van Heeze. Het uiteindelijke doel is om de verkeersveiligheid en leefbaarheid in de kern te vergroten door het verminderen van
(vracht)verkeer in het centrum van Heeze. Onderdeel van het pakket aan maatregelen is het instellen van een vrachtwagenverbod voor doorgaand vrachtverkeer op de route door het centrum. Dit in combinatie met het complementeren van de 30 km/uur zone met bijbehorende maatregelen op de Jan Deckersstraat/Kapelstraat (fase II) en een mogelijke afwaardering van de maximum snelheid op de Geldropseweg (van 50 naar 30 km/uur) met bijbehorende maatregelen.
Eerdere besluitvorming
In 2010 is de ‘Verkenning wegverbinding Valkenswaard – Leende – Someren’ vastgesteld.
Onderdeel hiervan is het afwaarderen van de centrumwegen naar 30 km/u en het invoeren van een vrachtwagenwagenverbod.
In 2013 heeft de gemeenteraad de ‘verkeersmaatregelen Jan Deckersstraat – Kapelstraat, 30 km/u’ vastgesteld, waaronder het invoeren van een vrachtwagenverbod.
In 2013 in de Structuurvisie Heeze-Leende vastgesteld. Onderdeel hiervan is het weren van doorgaand (vracht)verkeer uit de dorpen.
In het coalitieakkoord 2018 – 2022 is opgenomen om direct (vracht)verkeer uit de kernen te weren.
In de begroting 2021-2024 zijn budgetten opgenomen voor de flankerende maatregelen in Heeze. Voor de maatregel voor de invoering van het vrachtwagenverbod is echter geen bedrag begroot.
Alternatieven en argumenten
Een adviesbureau heeft een memo opgesteld waarin een onderbouwing is opgenomen voor het ontwerpverkeersbesluit van het vrachtwagenverbod. De memo en het ontwerpverkeersbesluit zijn als bijlage bij dit voorstel gevoegd. Het vrachtwagenverbod geldt alleen voor doorgaand vrachtverkeer in het gebied zoals dat is opgenomen in onderstaande afbeelding.
Er geldt een uitzondering voor ‘aantoonbaar bestemmingsverkeer’. Bestuurders van
vrachtwagens moeten kunnen aantonen dat ze in dit gebied (de kern van Heeze) moeten zijn om goederen te laden of lossen. Als voorbeeld kan worden gedacht aan het tonen van een (vracht)brief met een adres. Dit geldt dus alleen voor vrachtwagens.
Overleg stakeholders
Eind vorig jaar is de memo besproken met onder andere de verkeerscommissie, ondernemers vertegenwoordigd in diverse verenigingen, Recreatief Heeze-Leende en de Politie. Hieruit kwamen overwegend positieve reacties. Aandachtspunten zijn de uitwerking en
handhaafbaarheid van het vrachtwagenverbod en de verkeerssituatie op het Wilhelminaplein.
Ook het mogelijk sluiten of afwaarderen van de spoorwegoverwegen en het vervolg van de Centrale As kwamen ter sprake. Deze aandachtspunten worden in dit raadsvoorstel uitgelicht.
Centrale As
Om bedrijventerrein De Poortmannen te bereiken moet het vrachtverkeer nog gedeeltelijk door de kern van Heeze rijden; over een gedeelte van de Leenderweg, Oude Stationsstraat,
Nieuwendijk en Ginderover. Zodra er een verbinding gemaakt is van De Randweg naar de Poortmannen kan de zone van het vrachtwagenverbod worden uitgebreid. Het voorgestelde vrachtwagenverbod is echter niet afhankelijk van deze ontwikkeling en kan nu ingesteld worden. De wegen waarover de vrachtwagens gestuurd gaan worden, zijn beter ingericht dan de Jan Deckersstraat en Kapelstraat.
De Centrale As zorgt voor een wegverkeerssysteem dat de doorgaande verkeersstromen geheel buiten de kernen afwikkelt en De Poortmannen optimaal ontsluit. Dit is echter een ontwikkeling voor de lange termijn. Zodra dit tracé is aangelegd kan het vrachtwagenverbod verder worden uitgebreid, ook voor de andere kernen.
Wilhelminaplein
De verkeersveiligheid op het Wilhelminaplein is een belangrijk aandachtspunt. Het aantal verkeersbewegingen zal echter niet wijzigen op deze rotonde. Alleen de rijrichting van het verkeer verandert. Het adviesbureau heeft een verkenning uitgevoerd om de verkeersveiligheid van deze rotonde te vergroten. Een totale reconstructie van de rotonde is de beste oplossing.
Doordat er echter nog steeds vrachtverkeer gebruik moet maken van deze rotonde is ook de beste oplossing niet optimaal. Daarnaast is dit een kostbare ingreep waarvoor geen budget is opgenomen in de begroting. Een verbinding van De Randweg naar De Poortmannen zorgt ervoor dat het Wilhelminaplein sterkt ontlast wordt. Hoewel deze verbinding niet op korte termijn gemaakt wordt, weegt de ‘winst’ van een grote reconstructie van het Wilhelminaplein niet op tegen de kosten.
De aanleg van een by pass voor de fietser vanuit de richting Oude Stationsstraat - Nieuwendijk zorgt voor een betere veiligheid van de fietser. De fietser komende vanaf de Oude
Stationsstraat richting Jan Deckersstraat zit nog wel in ‘dode hoek’ van de vrachtwagen. Door het plaatsen van waarschuwingsborden worden de bestuurder hier extra op geattendeerd. Voor de aankoop van het perceel is overeenstemming bereikt met de eigenaren. De
koopovereenkomst maakt onderdeel uit van dit voorstel.
Een alternatief zou kunnen zijn om het vrachtwagenverbod pas in te voeren nadat alle flankerende maatregelen uitgevoerd zijn. Dan zijn zowel in de kern maatregelen genomen om doorgaand verkeer te belemmeren en zijn om de kern de wegen beter ingericht om het verkeer te verwerken.
Eerder heeft de gemeenteraad echter besloten om na de aanleg van de randweg het vrachtwagenverbod in te stellen. Daarnaast zijn de centrumwegen niet ingericht voor
vrachtverkeer. Iedere vrachtwagen die niet door het centrum rijdt, draagt bij aan het bevorderen van de leefbaarheid en verkeersveiligheid.
Risico’s
Aandachtspunten bij het uitvoeren van het vrachtwagenverbod zijn de voorlichting en de handhaafbaarheid.
Handhaving en informatievoorziening
Zodra het vrachtwagenverbod wordt ingesteld, wordt dit breed gecommuniceerd middels de bekende kanalen van de gemeente. Daarnaast worden er één week voor de instelling van het vrachtwagenverbod en de eerste twee weken na invoering van het verbod tekstwagens naast de inkomende hoofdwegen geplaats om bestuurders op het vrachtwagenverbod te attenderen.
Het voorstel is om de eerste twee weken verkeersregelaars in te zetten voor een aantal dagen op wisselende momenten. Zij dienen bestuurders van vrachtwagens aan te houden die toch door het centrum rijden. De enige geschikte plek hiervoor is de Geldropseweg binnen de kom.
De verkeersregelaars kunnen zowel het inkomend als het uitgaand vrachtverkeer aanhouden.
Na de eerste twee weken wordt voor 96 uur een boa ingehuurd. Zij kunnen indien nodig vrachtwagenbestuurders beboeten.
Direct na het instellen van het vrachtwagenverbod is informatievoorziening en handhaving cruciaal. Door de inzet van bovengenoemde maatregelen laat de gemeente zien het
vrachtwagenverbod uiterst serieus te nemen. Indien deze maatregelen niet worden genomen, wordt verwacht dat doorgaand vrachtverkeer door het centrum blijft rijden. Dit kan leiden tot frustraties bij bewoners en ondernemers.
De Politie heeft positief geadviseerd over het vrachtwagenverbod, maar ook aangegeven dat handhaving geen prioriteit heeft. In het ‘veiligheidsoverleg’ zal de gemeente er op aandringen om indien nodig handhavend op te treden.
Vervolgproces
De memo die als onderbouwing dient voor dit ontwerpverkeersbesluit is in eerder stadium besproken met stakeholders. Er is overwogen om eerst alleen deze memo openbaar te maken en deze open te stellen voor reacties voor een ieder. Het nadeel hiervan is dat er ook veel reacties kunnen binnenkomen die niet direct ingaan op het vrachtwagenverbod. Tevens moeten al deze reacties weer voorzien worden van een reactie. Het is vervolgens niet logisch om daarna een ontwerp- en een definitief verkeersbesluit te nemen. Dit betekent dubbel werk en heeft ook voor degene die een reactie indient geen meerwaarde. Er wordt daarom voorgesteld om de uniforme openbare voorbereidingsprocedure toe te passen.
In complexe en omstreden situaties wordt deze procedure toegepast. Door het toepassen van deze procedure worden de rechtstreeks bij het verkeersbesluit betrokken belangen goed afgewogen. Alleen degene die een zienswijze hebben ingediend bij het ontwerpverkeersbesluit kunnen bij het definitief verkeersbesluit bezwaar aantekenen. Bij het ontwerp verkeersbesluit is hierdoor duidelijk hoeveel en op welke gronden er beroep verwacht kan worden.
De procedure om te komen tot een verkeersbesluit wordt hierdoor wel iets langer. Belangrijk voordeel is dat de besluitvorming op een zorgvuldige wijze tot stand komt. Dit kan zijn vruchten afwerpen tijdens bezwaar- en beroepsprocedures.
Belanghebbenden kunnen hun zienswijze over dit ontwerpverkeersbesluit kenbaar maken door het indienen van een zienswijze gedurende de ter inzage periode van zes weken. Na de ter inzage periode worden de zienswijzen voorzien van reacties. Het college burgemeester en wethouders neemt vervolgens een besluit over het al dan niet instellen van dit verkeersbesluit.
Een belanghebbende, die eerder een zienswijze ingediend heeft, kan tegen dit besluit beroep instellen bij de rechtbank.
Financiën
In de begroting is geen rekening gehouden met de invoering van het vrachtwagenverbod.
Hiervoor is dan ook geen bedrag begroot. Zonder bovengenoemde maatregelen zal het verbod niet het gewenste effect hebben. In onderstaande tabel is een kostenoverzicht opgenomen.
Maatregel Prijs excl. btw
Plaatsen verkeersborden € 3.500 Aanpassing Wilhelminaplein € 10.000 Grondverwerving Wilhelminaplein € 4.000
Plaatsen tekstwagens € 5.000
Inzet verkeersregelaars € 3.500
2 x 6 dagdelen (100 uur) Inzet BOA’s
2 x 6 dagen (96 uur) € 5.000
Totaal € 31.000,-
Dit overzicht is indicatie van de kosten en zou naar aanleiding van zienswijzen op het ontwerpverkeersbesluit nog aangepast kunnen worden.
Voorgesteld om de benodigde dekking van € 27.000,-- te onttrekken uit de reserve
“Totaaloplossing verkeersproblematiek” die tot doel heeft om de verkeersproblematiek in de kernen op te lossen. Alsmede voor de aankoop van grond van circa € 4.000,-- een
investeringskrediet beschikbaar te laten stellen. De stand van de reserve “Totaaloplossing verkeersproblematiek” (begrotingspost 91122120) bedraagt per 1-1-2021 €3.539.000,-.
Communicatie
De stakeholders waarmee eind vorig jaar de memo is besproken worden op de hoogte gebracht van het ontwerp verkeersbesluit. Daarnaast is met HWV besproken om ondernemers van De Poortmannen en de Berkenschutse te verzoeken om vanaf heden niet meer door het centrum te rijden.
Belanghebbenden kunnen tijdens de ter inzage periode een zienswijze indienen. Zienswijzen kunnen ertoe leiden dat het verkeersbesluit aangepast wordt. Iedereen die een zienswijze heeft ingediend ontvangt een reactie.
Er is een filmanimatie gemaakt waarin de verkeersvisie van de gemeente wordt toegelicht. Ook het weren van doorgaand vrachtverkeer komt hierin aan bod.
Voorstel
1. Een krediet beschikbaar stellen van € 27.000,- ten lasten van de reserve “Totaaloplossing verkeersproblematiek” voor de uitvoering van het vrachtwagenverbod voor doorgaand vrachtverkeer voor centrum Heeze.
2. Een investeringskrediet beschikbaar stellen voor de verwerving van een gedeeltelijke perceel voor de aanleg van fiets by pass aan het Wilhelminaplein voor de aankoopprijs van € 3.012,-- plus kosten koper.
Heeze-Leende, 9 maart 2021
BURGEMEESTER EN WETHOUDERS VAN HEEZE-LEENDE,
de secretaris, de burgemeester,
mw. C.G. Klesman-Nacken P.J.J. Verhoeven