Dyslectische leerlingen richting het eindexamen:
de rol van de docent
www.masterplandyslexie.nl
•Protocol Dyslexie VO
• Vakkaternen
• Interventieprogramma’s
• Toetsen en Interventies in het VO.
• Technische maatjes
•www.digitalecollega.nl
• Dyslexiemonitor
Een doorgaande lijn
Protocol Dyslexie vo
Deel 1:
- Dyslexie en de gevolgen ervan binnen het vo
- Dyslexiebeleid en beleidsontwikkeling
Deel 2:
- Signaleren, diagnose en begeleiding
Begeleiding
• Wie?
• Wat?
• Waar?
• Wanneer?
Onderwijszorgniveaus
Geïntegreerde begeleiding
Binnen de klas Buiten de klas
Remediëring Buiten school
Algemene pedagogisch-
didactische maatregelen Specifieke Leertaakgericht
maatregelen
Alle vakken
Moderne vreemde talen
Nederlands
Rekenen-wiskunde
Faciliteiten
Dispensaties
Eindexamen
Cognitie Metacognitie en motivatie
Sociaal-emotioneel Ondersteunende technologie
Onderwijszorgniveaus
Niveau 1: begeleiding binnen klassenverband
Niveau 2: Specifiek op dyslecticus afgestemde begeleiding Niveau 3: Remedial teaching
Niveau 5: Behandeling in speciale Onderwijsvoorziening
Niveau 4: Behandeling in zorg Vakdocent
Zorgspecialist
Niveau 1 & 2
• Talen
• Zaakvakken
• Exacte vakken
• Praktijkvakken & creatieve vakken
Niveau 3
• Interventieprogramma Nederlands, Engels en Praktijkonderwijs
• Integratie van strategieën
• Oplossingsgericht
• Rolwisselend leren
• Buiten de klas, maar ook in de klas
ICT
• Technische Maatjes
• Handzame overzichten
• Dedicon
Achtergronden & beleid
• Toetsen en interventies
• www.digitalecollega.nl
• www.dyslexiemonitor.nl
Oplossingsgericht werken
• Ik weet dat je dyslexie hebt; waar loop je bij mijn vak het meest tegenaan?
• Wat heeft je in het verleden het meeste geholpen en waar zou je NU het meest mee geholpen zijn?
• Wat heb je tot nu toe zelf gedaan en wat denk je daarvan te blijven doen?
Docent
• Wat weet hij/zij?
• Wat kan hij/zij?
• Wat wil hij/zij?
Opbouw vakkaternen
• H1: Definitie, kenmerken en begeleiding van dyslexie
• H2: Maatregelen binnen de les (niveau 1 & 2)
• H3: Toetsing en beoordeling
• H4: Maatregelen buiten de les (niveau 3)
Begeleidingstips niveau 1 & 2
• Algemene begeleiding
• Vakspecifieke begeleiding
Talen
• Vakspecifieke vaardigheden:
- uitspraak - woordbetekenis
- spelling & strategisch schrijven - technisch & begrijpend lezen - strategisch luisteren - grammatica
Zaakvakken & exacte vakken
• Nadruk op compensatiemogelijkheden
• Vakspecifieke vaardigheden:
- talige vaardigheden - niet-talige vaardigheden
• Accentverschillen zaakvakken / exacte vakken
Talige vaardigheden
• Taalgericht vakonderwijs
• Technisch lezen
• Woordenschat
• Strategisch lezen
• Strategisch schrijven
Niet-talige vaardigheden
• Symbolen en formules
• Structureren van realistische contexten
Specifiek voor de exacte vakken:
- theoretische verdieping
- aandacht voor technisch en realistisch rekenen
Praktijkvakken & creatieve vakken
• Breed scala aan vakken en niveaus
• Compensatiemogelijkheden / bieden van kansen
• Taal- en rekenvaardigheden ondanks de praktische aard van het vak
• Veel concrete voorbeelden voor de praktijkvakken
Doel inzet ICT
Functies ICT en behoeftes van
leerlingen
Zorgspecialist
• Specifieke vaardigheden die binnen vakken en vakonderdelen noodzakelijk zijn
• Het leren omgaan met compenserende software
• Veranderingen in aanpakgedrag
• Het leren omgaan met de gevolgen van de dyslexie.
• Afstemming met de docent
Toetsing & beoordeling
• Wat zijn de organisatorische aspecten en randvoorwaarden?
• Wat zijn de inhoudelijke aspecten: wat en op welke manier toets je?
• Hoe beoordeel je het eindproduct van de leerling?
Wet- en regelgeving
• Onderbouw
• Bovenbouw
• Schoolexamens / PTA’s
• CSE
•Protocol Dyslexie VO
• Vakkaternen
• Interventieprogramma’s
• Toetsen en Interventies in het VO.
• Technische maatjes
•www.digitalecollega.nl
• Dyslexiemonitor
Hedwig de Krosse
h.de.krosse@expertisecentrumnederlands.nl