Vraag nr. 148 van 13 mei 1996
van de heer LUK VAN NIEUWENHUYSEN Geweld op school – Onderzoek
Naar verluidt zou een enquête bij schooldirecteurs in Frankrijk aan het licht hebben gebracht dat er in de Franse secundaire scholen een verontrustende toename is van geweldplegingen.
Werd in Vlaanderen ter zake ook al onderzoek ver-richt ?
Zo ja, wat waren dan de bevindingen ?
Zo neen, wordt een dergelijk onderzoek in het vooruit-zicht gesteld ?
Antwoord
1. Er zijn in Vlaanderen, zowel in het verleden als recentelijk, enkele onderzoeken geweest met betrekking tot bepaalde facetten van geweld op school. Betrouwbare en voor de hele leerlingenpo-pulatie representatieve gegevens over de omvang en over de recente evolutie hiervan, ontbreken echter. Gegevens die een indicatie kunnen geven over de omvang van geweld op school, zijn ook moeilijk te verzamelen. De problemen rijzen zowel op het vlak van betrouwbaarheid, als op het vlak van privacy. Een eerste belangrijk probleem is overigens het definiëren van "geweld op school". Hierbij wordt in de literatuur en in rapporten vaak een zeer ruime definitie gehanteerd en gaat het zowel over psy-chisch, fysiek als materieel geweld. Hierdoor komen het storen van lessen, pesten en scheldwoorden aan bod, maar ook bedreigingen, handtastelijkheden, vandalisme, diefstal en slagen en verwondingen. Ik acht het dan ook belangrijk dat het probleem van het geweld op school binnen de context van de ado-lescentieperiode wordt gewogen. Deze periode wordt vaak gekenmerkt door probleemgedrag dat vrijwel altijd van voorbijgaande aard is. Dit doet echter geen afbreuk aan het feit dat scholen vol-doende aandacht moeten besteden aan probleemge-drag op school.
2. Er bestaan geen systematische overzichtscijfers over de evolutie van geweld op school. Zeer schaarse cij-fers over jeugddelinquentie in het algemeen spre-ken een vermeende stijging hiervan tegen.
3. Een onderzoek over de evolutie van geweld op school is niet gepland. Beschikbare middelen wil ik prioritair op een geïntegreerde manier inzetten om de kwaliteit van het onderwijs te optimaliseren. Onderzoekers wezen er overigens op dat werken aan een betere kwaliteit van het onderwijs en aan een oplossing voor de spanningen tussen leerlingen en leerkrachten, te verkiezen is boven het afzonde-ren van het probleem van geweld op school. Welbe-vinden en motivatie van de actoren zijn belangrijk voor aanpak en preventie van problemen op school in het algemeen. In dit verband lopen momenteel in het kader van het Onderwijskundig Beleids- en
Praktijkgericht Onderzoek twee onderzoeksprojec-ten. Eén ervan onderzoekt de loopbaanbeleving van leerkrachten, het andere de motivatie van leerlin-gen en het functioneren van leerkrachten algemene vakken in het beroepssecundair onderwijs.
