• No results found

Zorgplicht voor PSA risico s

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Zorgplicht voor PSA risico s"

Copied!
26
0
0

Bezig met laden.... (Bekijk nu de volledige tekst)

Hele tekst

(1)

Bent u verantwoordelijk of aansprakelijk?

Door : Marjol Nikkels-Agema Datum : 29 juni 2017

1

Zorgplicht voor

PSA risico’s

(2)

Werkgeversaansprakelijkheid

Zorgplicht werkgever

Essentie: werkgever moet voor de veiligheid van zijn werknemers zorgen

Publiekrechtelijke zorgplicht vloeit voort uit de arbo-wetgeving : arbeidsomstandighedenwet,

Arbeidstijdenwet en andere publiekrechtelijke regelingen met betrekking tot arbeidsomstandigheden

Civielrechtelijke zorgplicht is neergelegd in art. 7:658 BW

2

(3)

Publiekrechtelijke zorgplicht

Naleven arbeidsomstandighedenwetgeving - Europees & nationaal

- Bijvoorbeeld opstellen van RI&E

Minimumnorm voor de invulling van de zorgplicht

3

(4)

Civielrechtelijke zorgplicht

Art. 7: 658 BW heeft betrekking op de inrichting en

onderhoud van lokalen, werktuigen en gereedschappen waar arbeid mee wordt verricht

Kenbaarheid gevaren

De te verwachten oplettendheid

Treffen van veiligheidsmaatregelen

Geen huis-, tuin en keukenongevallen

4

(5)

Zorgplicht veiligheid werkomgeving

art. 7 : 658 lid 1 BW

De werkgever is verantwoordelijk voor de veiligheid op het werk waarbij de werkgever moet voorkomen dat de werknemer

schade lijdt bij het uitvoeren van zijn werkzaamheden

Artikel gaat over inrichting en het onderhoud van lokalen, werktuigen en gereedschappen die medewerkers gebruiken

De Hoge Raad heeft in 2005 expliciet bepaald dat de

bescherming van artikel 7:658 BW zich ook uitstrekt tot het voorkomen van psychische schade

(6)

Artikel 3 lid 1 Arbowet

Een werkgever dient te zorgen voor de veiligheid en gezondheid van zijn werknemers door adequate

bescherming te bieden tegen eventuele gevaren en

risico’s, voor aanpassing van de arbeidsplaatsen aan de persoonlijke eigenschappen van de werknemer en voor voldoende afwisseling tussen pauzes en het werk.

(7)

Artikel 3 lid 2: PSA-beleid

Artikel 3 lid 2 Arbowet: werkgever moet ook een beleid voeren om psychosociale arbeidsbelasting (PSA) te voorkomen:

1. (seksuele) intimidatie

2. agressie en geweld

3. pesten

4. werkdruk

5. discriminatie

(8)

Arbocatologus per sector

Veel bedrijfstakken hebben zogenaamde arbocatalogi

gemaakt waarin de eisen van de Arbowetgeving nader zijn uitgewerkt voor de werkzaamheden in de betreffende

bedrijfstak.

Bij naleving van de regels van de catalogus voldoen

werkgevers en werknemers aan de wettelijke eisen van de Arbowet.

www.arboportaal.nl

(9)

Arbocatologus

Verwar de arbocatalogus niet met de sector RIE (inzicht en evaluatie van de risico’s)

De arbocatalogus beschrijft meer het gebruik van de bedrijfsmiddelen

(10)

Verantwoordelijk of aansprakelijk?

Een werkgever is niet aansprakelijk voor schade indien hij kan aantonen dat hij zijn veiligheidsverplichtingen

volkomen is nagekomen (art. 7:658 lid 2).

Hoe bewijs je als werkgever dat je aan alle veiligheidsverplichtingen hebt voldaan?

(11)

Schade veroorzaakt door werknemer

Hoofdregel: een werkgever is aansprakelijk voor de

schade die zijn werknemer tijdens het werk veroorzaakt.

(art. 7:661BW)

Indien er echter sprake is van opzet of bewuste

roekeloosheid vanuit de kant van de werknemer dan kan van deze hoofdregel worden afgeweken. (= art. 7: 661 lid 1 BW).

(12)

Roekeloosheid door werknemer

Conclusie: de werkgever is zelfs aansprakelijk indien de schade door toedoen van de werknemer zelf is ontstaan

- Bijv. werknemer droeg geen veiligheidshelm

- Indien werknemer zich niet houdt aan de regels, dan werknemer sanctioneren (naar huis sturen, loonstop etc)

Alleen indien de werknemer opzettelijk of bewust roekeloos gehandeld heeft, is de schade

voor eigen risico van de werknemer

(13)

Bewuste roekeloosheid?

Bij bewuste roekeloosheid moet de werknemer zich daadwerkelijk bewust zijn geweest dat zijn roekeloos handelen tot schade kon leiden.

- Een werknemer zal derhalve altijd proberen om aannemelijk te maken dat hij zich voordat het ongeval

plaatsvond zich niet bewust was geweest van zijn roekeloos gedrag.

(14)

Opzet

Bij opzet moet er al sprake zijn van het bewust veroorzaken van een ongeval of schade

(15)

Risicoverdeling werkgever en werknemer

Art. 7 : 661 lid 2 regelt dat er ook een andere

risicoverdeling tussen werkgever en werknemer mag worden afgesproken indien de werknemer zich dan ook verzekert voor dit risico

(16)

PSA-risico’s

1. (seksuele) intimidatie : werkgever kan zelfs

strafrechtelijk vervolgd worden indien hij te weinig doet

2. agressie en geweld

3. pesten

4. werkdruk

5. discriminatie

16

(17)

(Sexuele) intimidatie

Intimidatie: ontoelaatbaar machtsmisbruik die de waardigheid van de ontvanger aantasten

- Gevolg: mensen worden geschaad in vertrouwen

- seksuele intimidatie: opmerkingen, gebaren, zelfs fysiek contact

- het gaat niet om hoe de dader het bedoelt, maar om hoe de ontvanger het ervaart

Komt m.n. voor in sterk hiërarchische organisaties of in organisaties waar weinig vrouwen werken

Beleid: stellingname door werkgever: niet toelaatbaar met sancties i.g.v. overtreding. Stel een onafhankelijke

vertrouwenspersoon in en speciale klachtencommissie

17

(18)

Agressie en geweld

Geweld omvat gedragingen die als doel hebben fysieke schade aan te richten

- Gewelddadig gedrag is altijd agressief

Agressieve gedragingen zijn niet altijd gewelddadig

Komt vanuit de organisatie zelf (collega’s,

leidinggevenden), maar ook door buitenstaanders (klanten, patiënten, leerlingen)

Beleid: agressie wordt niet getolereerd! Ingrijpen en

sanctioneren bij concrete situaties. Preventief trainingen zoals ‘omgaan met lastige klanten’. Ook onafhankelijke vertrouwenspersoon en een klachtencommissie

18

(19)

Pesten op de werkvloer

Pesten is iemand stelselmatig buitensluiten.

Door een of meer werknemers en is gericht tegen een individu.

- Rollen van pester, slachtoffer en bijrollen (assistent, meeloper, buitenstaander, verdediger)

- Het slachtoffer krijgt permanent kritiek of wordt bedreigd

- Het slachtoffer raakt geïsoleerd; collega’s praten niet meer met hem en hij wordt vaak volledig genegeerd.

(20)

Aanpak voor sociaal veilige werkomgeving

Stellingname door directie (pesten is niet toelaatbaar!)

Werknemers een gedragscode laten tekenen

Werknemers aanspreken op niet toelaatbaar gedrag

Gesprekken over welbevinden van werknemers

- Sociaal emotioneel functioneren van werknemers bespreekbaar maken (kan met deskundigen)

Bespreekbaar maken van pesten met gepeste werknemer

Apart gesprek met pester, assistent en meelopers - pester heeft ook zorg nodig!

Anti-pest programma (preventief)

20

(21)

Werkdruk

te veel / te weinig werkdruk  psychische en/of fysieke gezondheidsklachten

- beleving werkdruk is per persoon verschillend

- optelsom van factoren en invloed van omgeving (sfeer etc.)

nooit meer vrij zijn … werknemers lezen thuis ook werkmail en gebruiken werktelefoon  technostress.

Beleidsoplossingen:

- duidelijkheid scheppen over wederzijdse verwachtingen

- voldoende rust, meer bewegen of gezonder eten

- bespreekbaar maken van werk-privébalans (bewustzijn)

- focussen op positieve gedachten

21

(22)

Discriminatie

Discriminatie is het maken van onderscheid op onterechte gronden, met andere woorden: discriminatie is het ongelijk behandelen van mensen op basis van kenmerken die er niet toe doen

- Verbod op discriminatie ligt in grondwet vast

- Discriminatie op bijv. homoseksualiteit, huidskleur, godsdienst of vrouw zijn

22

(23)

PSA-beleid

Beleving van de arbeidsomstandigheden

- Risico inventarisatie PSA: hoe werknemers de arbeids- omstandigheden beleven

checklists (o.a. met meting van de stressfactoren,

arbeidsverhoudingen, mogelijkheid zelf werk in te delen, vervelende klanten etc.

Betrokkenheid management

- PSA onderdeel binnen werk en functioneringsgesprekken

- Gedragscode ongewenste omgangsvormen (+ voorlichting)

Onafhankelijk vertrouwenspersoon

Instellen van klachtenregeling en -commissie

23

(24)

Aanpak

Open cultuur

Werknemer laten tekenen voor gedragsregels

Aanspreken op gedrag / gedrag doorbreken

Bekendheid geven aan vertrouwenspersoon

Interventies deskundigen

Pestprotocol opstellen

Klachtenprocedure

Sancties

Ondersteuning

(25)

Beperken van werkgeversaansprakelijkheid

PSA-risico’s ontstaan omdat werknemers en

leidinggevenden voorkeuren hebben en vooroordelen - Verkeerd gedrag bespreekbaar maken

- Negatieve / onveilige werksfeer leidt tot verzuim

Zorgplicht werkgever is ruim!

Werkgever moet aantonen dat hij alles gedaan heeft voor een veilige werkplek: aantonen dat je e.e.a. volkomen bent nagekomen! (art. 7:658 lid 2)

PSA-beleid en aanpak is essentieel ter beperking van je risico-aansprakelijkheid!

25

(26)

Vragen?

26

Referenties

GERELATEERDE DOCUMENTEN

A full description of the method is available in [2], and couples the thermo-mechanical properties of the fibre and the matrix and the basic geometrical properties of the

Wil de werkgever na 2 jaar arbeidsongeschiktheid van de werknemer het dienstverband beëindigen, dan is toestemming nodig van UWV als dit niet met wederzijds goedvinden of

Copyright and moral rights for the publications made accessible in the public portal are retained by the authors and/or other copyright owners and it is a condition of

Als iemand die valt onder de doelgroep van de cao Aan de slag direct in dienst treedt bij een publieke werkgever (provincie, waterschap of de rijksoverheid) of bij een

Deze computers zouden er niet zijn, als niet bekend was welke gegevens allemaal nodig zijn en hoe deze gebruikt moeten worden.. Er komen steeds meer mogelijkheden om gegevens te

Fabrikagemethode (korte omschrijving) Fabrikagemethode (omschrijving) Fabrikagemethode - code Naam stof Extern stof-code Aard vd stof-code Grondsoort-code Grondsoort

I will focus on two aspects which might serve as a bridge between Deleuze and Guattari’s theory of desire and the theory of sexuality in the early Freud: the primacy

Vooral sinds de jaren zeventig is veel van ons nationale ar- beidsrecht ingevoerd, dan wel aangepast door de invloed van intemationale rechtsbronnen. Sommige bepalingen