Samenwerking tussen dorpen en gemeente
Juni 2018 Aanleiding
Er komt altijd veel op vrijwilligers en in het bijzonder belangenverenigingen in de dorpen af.
Vooral de bestuurders ervaren een spanningsveld tussen de tijd en energie die zij hebben als vrijwilliger en hetgeen er soms van ze gevraagd/verwacht wordt. Als gemeente willen we daar de komende jaren mee aan de slag, om het beter behapbaar te maken. Tegelijkertijd komen er ook nieuwe zaken op de dorpen af (bijv. glasvezel, acties die uit Voorst onder de Loep voortkomen, Kijk in de kernen, woningbouw, etc.).
We dachten met een groep betrokken mensen uit de kernen na over hoe we dit kunnen doen. Hoe kunnen we vrijwilligers, en met name ook de besturen en de
belangenverenigingen, goed ondersteunen bij acties en ontlasten waar mogelijk? En hoe kunnen we daarbij met elkaar toch zoveel mogelijk voor elkaar krijgen voor kwalitatief sterke kernen, nu en in de toekomst? Dit is het verslag hiervan.
Overlegstructuur
De infrastructuur van overleg en samenwerking is in onze gemeente grotendeels al aanwezig. Heel belangrijk daarin zijn de dorpscontactpersonen als verbindende schakel.
Houd dat in stand.
Als gemeente kun je meer plannen van alles wat richting de dorpen gaat. Dat vereist
bewustwording in de gemeente. Naast de gemeente komen ook andere partijen langs bij de belangenverenigingen: Provincie, leefbaarheidsalliantie, Rijkswaterstaat, Mens en Welzijn, etc. Als bestuurder heb je zelf ook kennis nodig om een goede partij te kunnen zijn.
Plaatselijke belangenverenigingen
De verbinding tussen plaatselijke belangenverenigingen is sterker geworden de afgelopen jaren. De PB’s en de gemeente zouden op de agenda de onderwerpen kunnen bundelen die meerdere verenigingen aan gaan. De vraag is dan hoe doen andere kernen het?
Vb. Werkgroep led verlichting Klarenbeek. Misschien is er in andere dorpen al wel ervaring? Of is er kennis beschikbaar. Zodat wij niet het wiel hoeven uit te vinden.
Gezamenlijk op zoek naar subsidies?
Vb. Kunstgraskorrels discussie: daarmee ontzorgden we sportverenigingen. Speelde overal. Gemeente heeft leiding genomen in kunstgrasveld.
Vb. AVG: wat vraagt dit van verenigingen? Mens en Welzijn heeft hiervoor een bijeenkomst georganiseerd.
Vb. BTW verhaal dat er aankomt: heeft consequenties voor verenigingen en accommodaties. Kunnen we daar gezamenlijk in optrekken. In Klarenbeek is er iemand die bij het Ministerie werkt en hier veel verstand van heeft.
Druk bij verenigingen
Soms is er veel druk maar het blijft toch veel werk. Dat is en vraagt organiseren. Het is een natuurlijke selectie en prioritering: waar steken mensen wel tijd en energie in en waarin niet.
De betrokkenheid van mensen bij de vereniging is een uitdaging. Het zou enorm helpen als we de druk kunnen verminderen en bestuurders kunnen ondersteunen bij het zoeken van
mensen die kunnen helpen. Dorpscontactpersonen zijn daarin een mooi voorbeeld wat heel erg helpt. Krijgen de dorpscontactpersonen ook training aangeboden?
Er is behoefte aan ondersteuning op gebied van deskundigheidsbevordering onder bestuursleden. De persoonlijke groei en vaardigheden kunnen ook een trigger zijn voor mensen om bestuurslid te worden. Bijvoorbeeld: Hoe zit ik een vergadering voor? Hoe schrijf ik een goed projectplan? Hoe werkt een gemeente? Hoe kan ik subsidie binnenhalen?
Dorpsfans: hoe vind je mensen die wat willen betekenen voor het dorp? Eén van de
belangenverenigingen heeft een diverse samenstelling van het bestuur. Het is hen gelukt om ook jonge mensen te interesseren voor een bestuursfunctie. Dat doen zij door te werken vanuit de motivatietheorie. De motivatie theorie werkt vanuit: Mastery – autonomy – purpose.
Status –access – power – stuff. Hoe kun je laten zien dat besturen leuk is?
Dorpen met meer eigen regie
De verwachting is dat op termijn de verenigingen fuseren en groter worden en dat dan de verenigingsmanagers (weer) in beeld komen. Waarbij bestuurders meer een soort van raad van toezicht worden en het dagelijkse reilen en zeilen in handen ligt van de manager. Op dorpsniveau is dat misschien ook een optie waarbij de stap van dorpscontactpersoon naar dorpsmanager misschien logisch is?
De verwachting is dat over 25 jaar de dorpen meer eigen regie hebben. Mensen willen steeds meer invloed uitoefenen. Wanneer werk je samen met de gemeente en wanneer niet? Belangen lopen soms uiteen.
Wat kan de gemeente doen?
Naar de toekomst toe kan de gemeente zich nog veel meer opstellen als partner van de dorpen. Dat er veel meer initiatief en verantwoordelijkheid ligt in de dorpen. De gemeente kan ondersteunen door dorpen te voeden met inhoudelijk interessante onderwerpen. Voor vrijwilligers is het belangrijk om te weten of het resultaat oplevert, of zij er in geloven, of ze perspectief zien. Op het moment dat je het belang raakt van groepen mensen, dan heb je zo een groep om tafel. Wat zijn de thema’s die spelen? In Teuge zijn bijvoorbeeld betaalbare woningbouw ook voor jongeren en snelle internetverbindingen actuele thema’s.
Het is als gemeente belangrijk om procesinterventies te doen en dorpen, verenigingen, etc.
te ondersteunen op proces door hen mogelijkheden te geven om tot acties te komen. We moeten niet invullen voor de dorpen, wat inhoudelijk nodig is. Niet op inhoud overnemen, maar vragen aan de dorpen wat zij kunnen en willen. En dat dan goed ondersteunen en faciliteren.
Het zou ook ontzettend helpen als er een subsidie-expert is die kan helpen om subsidies te vinden en aan te vragen. Het is toch een vak apart.
Per dorp zou je met de dorpen zelf in beeld kunnen brengen waar nu de belangrijkste aandachtspunten liggen voor de komende vier jaar. Het zou helpen als ieder dorp een kort en krachtig dorpsplan heeft: een agenda voor de acties. Misschien in de vorm van een doorkijk voor meerdere jaren en dan concreet een jaarplan met de drie acties voor dat jaar.
Daarin kan ook een vertaalslag vanuit Voorst onder de Loep worden gemaakt, maar dan per dorp bepaald. Daarvoor is een moderator nodig om dat proces te begeleiden. Saxion zou vanuit de inhoud onderzoek kunnen doen.
De gemeente zou intern breed over de jaarplannen van de dorpen moeten communiceren.
Zodat voor iedereen helder is waar de prioritering van ieder dorp ligt. Het delen van de notulen met de gemeente (via de coördinator maatschappelijke initiatieven) helpt ook. Dan kan relevante informatie worden gedeeld met de desbetreffende ambtenaren.
Het zou helpen als de gemeente subsidie verleent op basis van het jaarplan en niet op basis van het jaarverslag! Subsidie voor het eind van het jaar verlenen.
Nog een tip van één van de deelnemers voor de collega’s: zij hebben in aanloop naar de gemeenteraadsverkiezing hun visie op het dorp aan de politieke partijen mee gegeven.
