Op 20 december 2001 was de Financietoren het voorwerp van een zogenaamde sale-and-lease- back-operatie: de overheid ver- kocht het gebouw voor 311 mil- joen euro aan de Nederlandse groep Breevast om het dezelfde dagnogterugtehuren.Naonder- houdswerken wegens asbest werddehuurprijsin2003vastge- legd op 42 miljoen euro per jaar.
Looptijdvanhetcontract: 33jaar.
Met aftrek van een korting be- taalde de overheid in totaal 1,275 miljardeurovooreengebouwdat het verkocht voor 311 miljoen euro.Eenmerkwaardigedeal,die ondertekend werd door toenma- ligministervanOverheidsbedrij- ven Rik Daems (Open Vld).
De BijzondereBelastinginspectie (BBI), die nota bene haar kanto- ren heeft in het gebouw, opende meteen een onderzoek, waarna ook het gerecht in actie schoot.
Uit dat onderzoek bleek dat drie tussenpersonen smeergeld zou- den hebben ontvangen, in totaal zo’n 9 miljoen euro. Dat geld be- landde op Luxemburgse en — via heel wat omwegen — op Zwitser- sebankrekeningen.MichelBelle- mans, ex-adviseur van minister Daems,zoudieconstructieopge- zethebbenviazijn vennootschap Caelum en zelf ook geld ontvan- genhebben.Anderevermoedelij-
ke ontvangers: lobbyisten Hugo De Roeck en Rony Van Goethem en diens zoon Yves. Rony Van Goethem is ondertussen overle- den, de drie andere betrokkenen zijn nu door het gerecht doorver- wezen naar de correctionele rechtbank wegens witwasprak- tijken en valsheid in geschrifte.
Ondervraging
Inhetdossierisechternogsprake van een vierde partij die smeer- geld ontvangen zou hebben. Op documenten van Bellemans komtdecodenaamTheBirdvoor. Wie ‘De Vogel’ is en hoeveel hij ontvangen heeft, is nog onduide- lijk.Maarherenderinhetdossier wordtgeopperddatniemandan- ders dan Rik Daems zelf schuil- gaat achter de codenaam. «Als de speurders die vraag voorleggen aan mijn cliënt, dan zegt hij dat dit wel mogelijk zou kunnen zijn»,zegtadvocaatLucDeleu,die optreedt voor Michel Bellemans.
«DerolvanDaemsisinditdossier nooit deftig onderzocht. Meer- maals heb ik gevraagd om hem te verhoren en met mijn cliënt te confronteren, maar dat is nooit gebeurd. Men schermde met zijn onschendbaarheid, maar dat klopt niet. Hij kon perfect onder- vraagd worden als getuige en de vraagkrijgenof hijinderdaadThe Bird was.» Wanneer de zaak voor de rechtbank zal komen, is voor- lopig niet duidelijk. «Maar als het zover komt, zullen wij Rik Daems dagvaarden. Ik wil weten of hij The Bird is of niet. Dit moét uitge- klaard worden», vervolgt Deleu.
«Wezullendanzienof hijoponze vraag ingaat.»
Gaan vliegen
Ook bij de nv Immolux, die mee naar de rechtbank verwezen werd, stelt men zich vragen over
de rol van Daems. «Wie The Bird is, is helaas nooit opgehelderd. De vogel is in ieder geval met het geld gaan vliegen», zegt advocaat Kristiaan Vandenbussche. «Het is opzijnminstmerkwaardigdatde toenmalige minister hierover tot op vandaag nooit is ondervraagd, gelet op de meerdere objectieve stukken in het dossier die wijzen op een mogelijke betrokkenheid als‘economisch begunstigde’. De wet moet gelijk zijn voor ieder- een. Ook het parket-generaal van Brusselvondeenverhoordestijds noodzakelijk, maar keerde later op zijn stappen terug.»
Vlaams Parlementslid en senator Rik Daems is niet onder de in- druk. «Ik heb geen zin om daar veel woorden aan vuil te maken. Hij (Bellemans, red.) heeft amper een paar maanden bij mij ge- werkt. Ik neem akte van zijn ma- noeuvre.»
Voordevolledigheid:deverdach- ten ontkennen elke vorm van misbruik. «Die 9 miljoen was een commissie, geen smeergeld», zegt Deleu.
WEEKEND
M orgen
**
12 vrijdag19september2014
Verdachten in fraudezaak
Financietoren wijzen naar ex-minister
Dertien jaar na de verkoop van de Brusselse Financietoren zijn drie mannen en twee vennootschap- pen naar de rechter verwezen.
Ze zouden 9 miljoen euro smeer- geld hebben opgestreken. Op- merkelijk: de spilfiguur wil toen- malig minister van Overheidsbe- drijven Rik Daems laten getuigen.
Hij zou een rol gespeeld hebben onder de codenaam ‘The Bird’.
• LAURENS KINDT EN BJORN MAECKELBERGH •
Is Rik Daems
‘The Bird’ die smeergeld
opstreek?
Superfans van 5 tot
95 jaar
35 liedjes in
het Sportpaleis:
ik moet daarop blokken
KOEN WAUTERS (47)
MET TWEE LEZERS NAAR
GEVANGENIS
Nieuwe -collectie is uit!
Daems’ rol is nooit onderzocht. Men schermde met zijn onschendbaarheid, maar dat klopt niet
ADVOCAAT LUC DELEU
Sale-and- leaseback, het trucje van
Verhofstadt
Bij een sale-and-leaseback- operatie verkoopt de eige- naar zijn onroerend goed om het meteen terug te huren voor een langere periode. Tussen 2001 en 2006 deden de regeringen- Verhofstadt op die manier 84overheidsgebouwen van de hand, waaronder de Financietoren. Op die manier kon de begroting in evenwicht gehouden worden. De Nederlandse vastgoedgroep Breevast, die de Financietoren kocht, verwierf zo ook het Rijks- administratief Centrum in de Kruidtuinlaan. Het Egmontgebouw, één van de WTC-torens en de Ko- ninklijke Munt verander- den eveneens van eigenaar via sale-and-leaseback- deals. (LKI)
Topambtenaar steelt 400.000 euro uit kankerfonds
Een topambtenaar bij de federale overheids- dienstFinanciënwordtervanverdachtsamen met zijn echtgenote minstens 400.000 euro geplunderdtehebbenvanderekeningvaneen privéstichting. Met het geld zouden José V. en zijnvrouw—die respectievelijk liden voorzit- ster zijn van de raad van bestuur — een appar- tement in Knokke en verscheidene BMW’s gekocht hebben. Ook betaalde het koppel er snoepreisjes mee.
De stichting Suzanne Thérèse Helaers werd opgerichtdooreenouderedameenstaatmen- sen met kanker of andere ernstige ziektes bij en komt ook op voor de bescherming van die- ren. José V. werkte al 30 jaar op Financiën en was lid van verscheidene kabinetten. Hij en zijn echtgenote werden even opgepakt, nadat hun woning in Ukkel werd doorzocht. De onderzoeksrechter liet hen vrij in afwachting van hun proces. (WHW)
De omstreden deal werd destijds ondertekend door Rik Daems.Foto Kos
Weer straffe ALS-campagne: «Hoera, ik ga dood»
Na de ludieke ‘Ice Bucket Challenge’ pakt de Belgische ALS Liga uit met een harde campagne die ons met de neus op de feiten moet druk- ken. «Onder de slogan ‘Hoe- ra, ik ga dood’ wilden we to- nen hoe hard de ziekte eigen- lijkis»,zegtEvyReviersvande Liga. Naast affiches van een verjaardagstaart werd ook eenfilmpjegelanceerd.Daar- inzienweeenALS-patiëntdie samen met zijn familie viert
dat hij dood zal gaan, als was het een verjaardagsfeestje.
Degastenzingen‘Langzalhij niet meer leven’ terwijl hij kaarsjes uitblaast. «Als ALS- patiënt is sterven de enige manier om aandacht te krij- gen voor je ziekte en meer geld voor onderzoek. Dus ik feest, al is het niet met volle goesting»,klinkthet.
De ALS-liga hoopt dan ook datdeaandachtvoordezeld- zame ziekte ook na de Ice
BucketChallengeblijftduren, en dat de giften iets structu- reels kunnen worden. «Voor- lopig bracht het ons al 228.000 euro op. Nooit eer- der kregen we meer geld, en daarzijnwedusergdankbaar voor.» Het bedrag zal inte- graal besteed worden aan wetenschappelijk onderzoek naar de spierziekte, en in het bijzonder aan ‘project MinE’
waarbij DNA-profielen ver- gelekenworden.(LS)
FotoPN Foto’sDomensino