RAADSVOORSTEL
Onderwerp: Bijlage(n): Vergadering de
dato:
Agenda- nummer:
p.h.:
Omzetten van het rioolrecht naar een algemene
waterheffing 1 2 juni 2009 09.06.05 WI
de raad
van de gemeente Asten
Per 1 januari 2008 is de wet verankering bekostiging gemeentelijke watertaken van kracht geworden. Oogmerk van deze wet is de aanpassing van het huidige rioolrecht naar een brede waterheffing waaruit alle watertaken kunnen worden gefinancierd. Deze heffing nieuwe stijl dient uiterlijk per 1 januari 2010 te worden ingevoerd. De gemeenteraad dient een besluit te nemen over de wijze van heffing. Hierbij dient een keuze dient te worden gemaakt tussen twee heffingen te weten:
1). één gecombineerde heffing voor de bekostiging van alle watertaken (afvalwater, hemelwater en grondwater)
2). twee heffingen, één voor de instandhouding van het afvalwatersysteem en één voor systeemmaatregelen voor het hemelwater en grondwater.
Uit praktische, uitvoerbare en efficiëntie overwegingen adviseren wij u om te kiezen voor optie 1, een gecombineerde waterheffing.
Inleiding
De gemeenten hebben naast de bestaande zorgplicht afvalwater (riolering) tevens de
zorgplicht hemelwater en de zorgplicht grondwater in te vullen. De nieuwe wetgeving levert de gemeente het instrument voor integraal watermanagement waarbij het water als systeem wordt benaderd met daarin de componenten afvalwater, grondwater en hemelwater. Hieraan wordt door de gemeente Asten deels al invulling gegeven middels het Waterplan 2006 en het GRP 2007-2011. Voor 2013 dienen al deze nieuwe zorgplichten in het GRP te worden
vastgelegd. De gemeente zal dit nieuwe zogeheten Verbrede Gemeentelijk Riolering Plan, VGRP, opstellen en vast laten stellen door de gemeenteraad in 2011.
De gemeente Asten voldoet dan ruim voor de deadline van 2013 aan de nieuwe regels.
Beoogde effecten zijn ondermeer het leveren van een bijdrage in het tegengaan van water op straat, grondwateroverlast en een slechte waterkwaliteit van het oppervlaktewater. Door gericht af te koppelen wordt invulling gegeven aan de landelijke beleidslijn om het water daar te verwerken waar het valt. Met de oplevering van de plannen van het gebiedsproces (KRW) wordt op integrale wijze op gebied- en landgrens overstijgende niveaus invulling gegeven aan de systeembenadering van water.
Samenvatting
2
Daarnaast wordt door de gemeente Asten nauw samen gewerkt met het waterschap Aa en Maas aan een aantal gemeenschappelijke doelen. De Optimalisatiestudie Afvalwater Systemen waarbij per zuiveringsgebied wordt geanalyseerd waar de optimalisatie kansen liggen en hoe deze te benutten is hier een voorbeeld van.
Relevante wetgeving:
Wet Milieubeheer;
In de vernieuwde uitgangspunten van de Wet Milieubeheer, wordt nadrukkelijk ingezet op de verantwoording van de perceelseigenaar. De eigenaar is verantwoordelijke voor al het water dat op zijn grondgebied valt. De gemeente is niet langer verplicht om het hemelwater te accepteren dat door particulieren wordt aangeboden, tenzij de perceeleigenaar redelijkerwijs het hemelwater niet op het eigen perceel kan verwerken. In de nieuwe Wet milieubeheer is het zelfs verboden om hemelwater afvoeren aan te sluiten op het afvalwatersysteem wanneer er een gescheiden rioolstelsel ligt.
Waterwet
Hierin krijgt de taakverdeling van de verschillende overheden een wettelijke basis. Daarnaast is het de bedoeling dat de samenwerking tussen de verschillende overheidsdiensten wordt verbeterd. Ook het nieuwe vergunningen stelsel is hierin ondergebracht. De Waterwet regelt straks het beheer van oppervlaktewater en grondwater en verbetert ook de samenhang tussen waterbeleid en ruimtelijke ordening. De Waterwet vervangt ondermeer de volgende wetten voor het waterbeheer Wet op de waterhuishouding, Grondwaterwet en de Wet verontreiniging oppervlaktewateren. Deze wet zal naar verwachting eind 2009 worden vastgesteld.
Wet ‘Verankering en bekostiging van de gemeentelijke watertaken’
In deze wet zijn de gemeentelijke watertaken vastgelegd met daarin de volgende elementen:
• Zorgplicht voor het Afvalwater
De gemeente is verplicht het afvalwater dat door de inwoners en bedrijven wordt aangeboden in te nemen en te transporteren naar een afvalwaterzuiveringsinstallatie.
• Zorgplicht voor Hemelwater;
De zorgplicht voor hemelwater omvat het voorkomen van wateroverlast op straat door (stort)buien. Dit geldt nadrukkelijk niet voor neerslag die op particulier terrein voor overlast zorgt en die redelijkerwijs kan worden opgelost door de perceeleigenaar. Er zal waar mogelijk verharde oppervlakten worden afgekoppeld van het DWA stelsel en het regenwater zal,
conform de landelijke richtlijn, zoveel mogelijk daar waar het valt worden verwerkt.
Afkoppelen van particuliere verharde oppervlakten zal worden gestimuleerd door bijvoorbeeld een regentonnenactie, eventuele financiële bijdragen en het geven van voorlichting.
• Zorgplicht voor Grondwater;
De zorgplicht voor het grondwater bestaat uit het voorkomen van overlast. Hiertoe zal binnen de bebouwde kom een meetnet van peilbuizen worden aangelegd. Periodiek kunnen de grondwaterstanden dan worden gemeten en verwerkt. Op basis van deze gegevens kan de oorzaak van eventuele grondwateroverlast worden vastgesteld. Door toepassing van drainages in nieuwe exploitaties en gerichte kosteneffectieve maatregelen in bestaande situaties kan veel worden bereikt. Wanneer overtollig grondwater niet kan worden geloosd op het oppervlakte water wordt de drainage aangesloten op, indien aanwezig, het hemelwaterriool. In de wet wordt nadrukkelijk gesproken over inspanningsverplichting en niet over resultaatverplichting.
Met andere woorden doen wat je kunt maar de kosten dienen wel in verhouding te staan met het beoogde resultaat. Deze en andere voorkomende situaties zullen worden verwoord in de nieuw op te stellen Aansluitverordening riolering.
• Communicatie naar de burger;
Per 1 januari 2013 is de gemeente verplicht om de burger desgevraagd te informeren over de verschillende wateraspecten middels een waterloket. Op dit moment beschikt de gemeente Asten over een goed functionerende Servicelijn Openbare Ruimte.
3
Perceeleigenaren en huurders die (grond)wateroverlast op (particulier) terrein ondervinden kunnen via dit Servicepunt hun klacht/melding kenbaar maken.
Deze worden opgeslagen in het meldingensysteem en na analyse van de klachten naar locatie en aard kunnen gerichte maatregelen worden genomen. Daarnaast wordt informatie verstrekt waarmee de overlast kan worden beperkt en eventueel opgelost en/of informatie over hoe de gemeente de overlast tegengaat. In het nieuwe in 2011 vast te stellen Verbreed Gemeentelijk Riolerings Plan (VGRP) zullen voorstellen worden gedaan met betrekking tot de gemeentelijke Servicelijn Openbare Ruimte.
Tot en met 2009 bestaat nog de mogelijkheid het bestaande rioolrecht krachtens artikel 229 van de Gemeentewet te heffen. Vanaf 2010 is dat niet meer mogelijk en dient de gemeente Asten een keuze te maken uit:
1.) één gecombineerde heffing waarin de hiervoor beschreven zorgtaken zijn opgenomen;
2.) twee heffingen, een heffing voor het afvalwater en de andere heffing is voor de gemeentelijke zorgplichten met betrekking tot het hemelwater en het grondwater;
Bij optie 1 wordt de opbrengst van de gecombineerde heffing benut ter dekking van alle kosten die verband houden met de aanleg, instandhouding en onderhoud van het
gemeentelijke rioolstelsel alsmede het treffen van maatregelen betreffende hemelwater en grondwater.
Bij optie 2 wordt de heffing uit elkaar getrokken in een afvalwaterheffing, het oude rioolrecht, met daarnaast een heffing om systeemmaatregelen voor het grond- en hemelwater te kunnen bekostigen. Deze keuze wordt niet aanbevolen omdat de inning niet doelmatig is, niet
transparant voor de burger en doet afbreuk aan het collectieve belang.
Wij stellen u dan ook voor te kiezen voor optie 1, de gecombineerde heffing vanwege:
- Doet recht aan het collectieve belang;
- Verminderd de juridische risico’s;
- De lasten die in het verleden zijn genomen ook niet gesplitst werden in een systeemdeel en een afvalwaterdeel, complex om uit elkaar te trekken;
- Het is gemakkelijker en efficiënter te innen;
- Geeft duidelijkheid voor de burger;
1.) Wij willen een degelijke financiële basis voor het uitvoeren van de nieuwe uitgebreide gemeentelijke zorgplichten met betrekking tot afvalwater, hemelwater en grondwater zoals vastgelegd in de wet gemeentelijke watertaken.
2.) Daarnaast willen wij voldoen aan de Wet verankering bekostiging gemeentelijke watertaken door te kiezen voor de introductie van één algemene waterheffing.
3.) Beperken van de juridische risico’s door het instellen van een algemene waterheffing waarmee de nieuwe gemeentelijke zorgplichten op het gebied van water kunnen worden bekostigd.
De keuze van heffing wordt concreet ingevuld met vaststelling van de nieuwe verordening.
Wat willen we bereiken
Wat gaan we daarvoor doen
Niet van toepassing
De juridische risico’s worden met de vaststelling van deze wijze van heffen beperkt omdat dan alle uitgaven op het gebied van water uit de Voorziening Riolering komt.
Er zijn met dit voorstel geen kosten verbonden.
- Raadsbesluit
- Brochure “van rioleringszaak naar gemeentelijke watertaak”;
- verslag van de commissie Ruimte d.d. 12 mei 2009.
dict : d.zandijk@asten.nl type : RV.OW.09.AC.003 coll :
Mogelijke Alternatieven
Risico’s
Wat mag het kosten
Bijgaand treft u aan:
Voor u ligt ter inzage: