Clustervorming in de Eemsdelta:
Bijlagen
Bijlage 1 Overzicht geïnterviewden
Organisatie Naam Functie
Sealane Dhr. G. Vels Algemeen Directeur
Theo Pouw Dhr. J. Pols Plant Manager
Reisiger Dhr. W. Everts Commercieel Adviseur
Water & Soil Dhr. T. Broekhuis Algemeen Directeur
Merema Dhr. K. Merema Algemeen Directeur
Havenbedrijf Delfzijl Dhr. G. Wit Algemeen Directeur
AG Ems Dhr. R. Bouwman Bedrijfsleider
Hekkema Industrial Services Dhr. T. Boekhoudt Salesmanager
SBE Mw. J. Kemkers Algemeen Secretaris
Bijlage 2 Vragenlijst
Tijdens het afstudeertraject is een ommekeer gemaakt in de methode van onderzoek. In
eerste instantie was het de bedoeling om de onderzoeksvragen te achterhalen op een
kwantitatieve manier van onderzoek. Voor dat doel is destijds een enquête ontwikkeld. Door
een verandering in de onderzoeksopzet is besloten om de benodigde informatie op een
kwalitatieve manier via diepte interviews te achterhalen. De vragen uit de enquête zijn op
dezelfde literatuur gebaseerd en konden gedeeltelijk ook gebruikt worden tijdens de diepte
interviews. De geïnterviewden hebben de vragenlijst gezamenlijk met een aanbiedingsbrief
toegestuurd gekregen. Tijdens het interview zijn de vragen doorlopen en heeft de interviewer
de vragenlijst ingevuld en zijn aantekeningen bijgehouden op een apart blad. De
aanbiedingsbrief en de selectie van de gebruikte vragen worden hieronder gepresenteerd.
Onderzoek naar clustervorming in de havenregio van de Eemsdelta
Delfzijl, 3 april 2006 Geachte heer Mulder,
Naar aanleiding van ons telefoongesprek van 2 april j.l. doe ik u dit schrijven toekomen. Tevens bevestig ik hierbij onze afspraak op 13 april 2006 om 14:00 bij uw op kantoor .
De havens van Delfzijl en de Eemshaven genieten de laatste jaren van een toenemende belangstelling. Dit is te danken aan nieuwe initiatieven van huidige en nieuwe ondernemingen. Het is zaak om deze positieve trend door te zetten en daardoor is het belangrijk te weten waar de kansen voor de havenregio in de Eemsdelta liggen. Dit zal zowel voor uw onderneming als voor de regio een positieve uitwerking hebben!
De economische vooruitgang van bepaalde landen en regio’s wordt vaak toegeschreven aan clustering van bedrijfsactiviteiten. Een havenregio, zoals in de Eemsdelta, is het schoolvoorbeeld van een regio waar dit effect ook een rol kan spelen.
Dit onderzoek heeft als doel inzicht te verkrijgen in de eigenschappen van de havenregio. Hoe wordt er in de havenregio samengewerkt en wat moeten speerpunten worden voor het clusterbeleid in de Eemsdelta?
De informatie uit de interviews zal worden gebruikt in het kader van een afstudeeropdracht binnen de Rijksuniversiteit Groningen van de ondergetekende student. De begeleiding is in handen van dr.
C.H.M. Lutz en dr. Th.J.B.M. Postma van de faculteit Bedrijfskunde.
Vanzelfsprekend zullen de interviewresultaten met de grootste vertrouwelijkheid worden behandeld en wordt de anonimiteit gewaarborgd. De gegevens zullen alleen dienst doen voor het formuleren van de algemene conclusies en niet voor andere doeleinden gebruikt worden.
Het ingevulde enquêteformulier mag u faxen of opsturen. U kunt ook een afspraak met mij maken.
De contactgegevens staan onderaan deze brief vermeldt.
Mocht u na het interview benieuwd zijn geworden naar de resultaten van het onderzoek, dan kunt u op het einde van de vragenlijst uw e-mail adres invullen.
Als u vragen heeft over het onderzoek dan kunt u altijd contact met mij of de begeleiding opnemen.
Alvast bedankt voor uw tijd en medewerking,
Douwe Woldring
Groningen Seaports, T.a.v. Douwe Woldring, Postbus 20004, 9930 PA DELFZIJL
Fax: 0596-630464, Mobiel: 06-18637644, Email: d.j.e.woldring@student.rug.nl
- Vragenlijst diepte interview -
Onderzoek naar clustervorming in de havenregio van de Eemsdelta
Het interview bestaat uit twee delen en zal ongeveer 1 uur in beslag nemen. Als in het interview wordt gesproken over “de havenregio” dan wordt hier geografisch het volgende mee bedoeld: alle havengerelateerde en aangrenzende industrieterreinen in Delfzijl en de Eemshaven.
Algemene informatie:
1. Organisatie:
2. Naam:
3. Functie:
4. Aantal jaren werkzaam in de havenregio: jaar
5. Aantal werknemers in bedrijf: personen
Deel A: Samenwerking
Definitie:
Bedrijfsmatige samenwerking is het geheel van activiteiten die door bedrijven gezamenlijk worden ingevuld op basis van structurele afspraken, vanuit gezamenlijke doelstellingen en strategieën. U kunt daarbij denken aan: gemeenschappelijke inkopen, gemeenschappelijke promotie, vaste vormen van kennis delen en gegevens uitwisselen en gemeenschappelijke winkel- of bedrijfsformules. Ook het op basis van een vaste relatie toeleveren en uitbesteden van producten en diensten wordt volgens deze definitie gezien als samenwerken. Het behoeft daarbij niet altijd te gaan om formele afspraken.
6. Doet uw bedrijf binnen de havenregio aan samenwerking, uitgaande van de bovenstaande definitie?
Ja, ga door naar vraag 7;
Nee, ga door naar vraag 8.
7. Kunt u aangeven hoe de partijen waar u mee samenwerkt geografisch verdeeld zijn? Ga na de beantwoording van deze vraag door naar vraag 10.
Binnen havenregio: % Buiten havenregio: %
8. Werkt u op dit moment nog niet samen maar zou u dit wel willen?
Ja, ga door naar vraag 8;
Nee, ga door naar vraag 10.
9. Wat is de reden dat u nog niet samenwerkt?
Nog niet de juiste partner gevonden;
Onbekend met de mogelijkheden van samenwerken;
Nog niet serieus naar gekeken maar sta wel positief t.o.v. samenwerken;
Anders, namelijk 10. Op welke termijn zou u willen gaan samenwerken? (Na de beantwoording van deze vraag mag u vervolgen
met vraag 11).
Korte termijn;
Middellange termijn;
Lange termijn.
11. Wat is uw reden om af te zien van samenwerking? (Na de beantwoording van deze vraag mag u vervolgen met deel B op pagina 6).
Verlies aan zeggenschap;
Verlies aan eigen identiteit;
Afhankelijk worden van partner;
Ongewenste kennistransfer;
Sta sterk genoeg;
Zie weinig voordelen;
Te weinig kennis van mogelijkheden samenwerking;
Anders namelijk:
Samenwerkingspartners:
12. Met hoeveel partijen werkt uw bedrijf samen?
Met 1 partij; (1)
Met 2-4 partijen; (2) Met 5 of meer partijen. (3)
13. Werkt u samen met: (omcirkel uw antwoord) (+)/(-)
a. Leveranciers? ja / nee
b. Klanten? ja / nee
c. Kennisinstellingen? ja / nee
d. Overheidsinstellingen? ja / nee
e. Concurrenten? ja / nee
f. Bedrijven uit een compleet andere branche? ja / nee
14. Branche-/ belangenorganisatie:
a. Bent u lid van een landelijke branche- of belangenorganisatie? ja / nee b. Bent u lid van een regionale branche- of belangenorganisatie? ja / nee
15. Kunt u aangeven (rekening houdende met uw eigen branche) hoe de partijen waar u mee samenwerkt qua bedrijfsgrootte onderverdeeld zijn?
Grootbedrijf: %
MKB-bedrijf: %
Kenmerken samenwerking:
16. Op welke terreinen werkt u samen binnen de havenregio? (kruis uw antwoord aan, meerdere antwoorden zijn mogelijk)
inkoop halffabrikaten en onderdelen;
inkoop eindproducten voor verkoop aan consumenten;
ontwikkeling nieuwe producten/diensten;
gericht op het productieproces;
gericht op de dienstverleningen zelf;
het handels- en winkelproces;
de marketing- en verkoopbevordering;
de beheersing van de goederenstroom;
het gebruik van de handelsnaam;
de automatisering van de bedrijfsvoering;
de informatievoorziening;
het gebruik van de winkelformule;
bedrijfsfinanciering;
onderhandelingskracht richting overheid;
andere terrein(en), namelijk:
17. Wat is de intensiteit van de gebruikte samenwerkingsvormen binnen de havenregio? De volgorde van de antwoorden geven een oplopende intensiteit weer. (kruis uw antwoord aan, meerdere antwoorden zijn mogelijk)
Autonoom, volledige controle over de eigen operaties; (1)
Tijdelijk, samenwerken op projectbasis; (2)
Langdurige relatie, op contractbasis; (3)
Co-development, samen ontwikkelen van producten/ diensten; (4) Integratie van activiteiten, door bijvoorbeeld oprichting van een joint venture. (5) Doel samenwerking
18. Wat zijn de belangrijkste redenen waarom u binnen de havenregio samenwerkt? (maximaal 3 mogelijkheden)
Kostenreductie doorvoeren;
Verzekerd zijn van continue bedrijfsondersteuning;
Verbetering productaanbod en kwaliteit;
Sterker staan tegenover directe concurrenten;
Sterker staan tegenover leveranciers;
Delen van kennis;
Toegang tot nieuwe markten;
Sneller op de markt kunnen brengen van producten;
19. Op welke manier probeert u voordeel uit uw samenwerking te halen? (kruis uw antwoord aan, meerdere antwoorden zijn mogelijk)
Delen van kennis;
Coördineren van strategie;
Delen van bezittingen;
Verticale integratie;
Bundelen van onderhandeling;
Gedeelde bedrijfsoprichting.
20. Met welke tijdshorizon worden de samenwerkingsverbanden binnen de havenregio aangegaan? (kruis uw antwoord aan, meerdere antwoorden zijn mogelijk)
Operationele doelen: dagelijkse gang van zaken; (1)
Tactische doelen: ter ondersteuning van beleid, bijvoorbeeld het samen opzetten van een
onderzoek; (2)
Strategische doelen: gebaseerd op langdurige concurrentievoordelen. (3) 21. Welke invloed heeft de regionale samenwerking op de winstgevendheid van uw bedrijf?
Zeer winstgevend; (1) Enigszins winstgevend; (2) Niet winstgevend. (3)
22. Welke invloed heeft de regionale samenwerking op de marktpositie van uw bedrijf?
Marktpositie is versterkt; (1) Marktpositie niet beïnvloed; (2) Marktpositie is verslechterd. (3)
Einde van Deel A. U kunt vervolgen met Deel B op het volgende blad. Deel B is tevens het laatste onderdeel van deze vragenlijst.
Deel B: Clustering havenregio
In deel B worden u een tiental stellingen voorgelegd die verband houden met clustervorming in de havenregio van de Eemsdelta. Geef bij de onderstaande stellingen aan of u er mee eens of oneens bent. Omcirkel het antwoord van uw keuze.
(+) (-) (=)
(1) In de havenregio wordt veel samengewerkt tussen bedrijven. eens / oneens / geen mening (2) De kennisoverdracht tussen kennisinstellingen en bedrijven verloopt goed. eens / oneens / geen mening (3) Samenwerking in de havenregio wordt voldoende gestimuleerd door de overheid. eens / oneens / geen mening (4) Er wordt in de havenregio veel geconcurreerd tussen de gevestigde bedrijven. eens / oneens / geen mening (5) Interne concurrentie in de havenregio zorgt voor versterking van het havencluster als geheel. eens / oneens / geen mening (6) De kwaliteit van overheidsbeleid heeft geen substantiële invloed op de prestaties van een
havenregio. eens / oneens / geen mening
(7) Samenwerking tussen bedrijven in deze regio moet door de overheid meer gestimuleerd worden. eens / oneens / geen mening (8) Voor het soepel verlopen van de bedrijfsactiviteiten is het belangrijk dat mijn toeleveranciers in
de havenregio aanwezig zijn. eens / oneens / geen mening
(9) Door de vestiging in de havenregio kan ik mijn belangrijkste klanten beter bedienen. eens / oneens / geen mening Ten slotte heeft u hier nog de ruimte om opmerkingen en suggesties te plaatsen over het onderwerp
“Samenwerken in de havenregio”. (Vermeld uw emailadres als u van mij een antwoord wenst.)
………
………
………
………
U bent aan het eind gekomen van de vragenlijst. Vriendelijk bedankt voor het deelnemen aan het onderzoek! Als u de uitkomsten van het onderzoek wilt ontvangen kunt u hieronder uw emailadres vermelden. U zult dan in de loop van juni 2006 de uitkomsten van het onderzoek digitaal ontvangen.
Naam:
Organisatie:
E-mail:
* EINDE *
Bijlage 3 Scoretabel vragenlijst
Bedrijf/ Vraag 12 13a 13b 13c 13d 13e 13f 17 20 21 22
Ag Ems 2 + - + - - + 1,2 1 2 2
HBD 3 - + + + + + 1,3,5 3 2 2
HIS 3 + + + + - + 1,2,3,4,5 1,2,3 1 1
Merema 3 + + - - - + 1,3,4,5 1,2 2 1
Reisiger 3 - + - - - + 1,2,3,4 1,2 1 1
Sealane 2 + + - + - + 1,3 1,3 1 1
Theo Pouw 2 + - - - - + 1,2,3 1,3 2 1
Water & Soil 3 + - + + - + 1 1 2 1 Bedrijf/ Stelling 1 2 3 4 5 6 7 8 9
Ag Ems - + - + + - + + +
HBD + = - + + - + + +
HIS + + - + + - + + +
Merema + - + + - + - + +
Reisiger + - - + - - + - +
Sealane + - - + + - + + +
Theo Pouw + = = = + - = + - Water & Soil - = = = + - + + -
