Leren van docenten in de context van een
onderwijsvernieuwing
Citation for published version (APA):
Ketelaar, E., Beijaard, D., Brok, den, P. J., & Boshuizen, H. P. A. (2008). Leren van docenten in de context van een onderwijsvernieuwing. In W. M. G. Jochems, P. J. Brok, den, T. C. M. Bergen, & M. Eijck, van (Eds.), Licht op leren, proceedings van de 35e Onderwijs Research Dagen (ORD), 18-20 juni 2008, Eindhoven (pp. 206-207). Eindhoven School of Education.
Document status and date: Published: 01/01/2008 Document Version:
Publisher’s PDF, also known as Version of Record (includes final page, issue and volume numbers) Please check the document version of this publication:
• A submitted manuscript is the version of the article upon submission and before peer-review. There can be important differences between the submitted version and the official published version of record. People interested in the research are advised to contact the author for the final version of the publication, or visit the DOI to the publisher's website.
• The final author version and the galley proof are versions of the publication after peer review.
• The final published version features the final layout of the paper including the volume, issue and page numbers.
Link to publication
General rights
Copyright and moral rights for the publications made accessible in the public portal are retained by the authors and/or other copyright owners and it is a condition of accessing publications that users recognise and abide by the legal requirements associated with these rights. • Users may download and print one copy of any publication from the public portal for the purpose of private study or research. • You may not further distribute the material or use it for any profit-making activity or commercial gain
• You may freely distribute the URL identifying the publication in the public portal.
If the publication is distributed under the terms of Article 25fa of the Dutch Copyright Act, indicated by the “Taverne” license above, please follow below link for the End User Agreement:
www.tue.nl/taverne
Take down policy
If you believe that this document breaches copyright please contact us at:
openaccess@tue.nl
providing details and we will investigate your claim.
Poster
Leren van docenten in de context van een onderwijsvernieuwing
Ketelaar, Evelien, Fontys HogescholenBeijaard, Douwe, Eindhoven School of Education TUe Brok, den, Perry, Eindhoven School of Education TUe Boshuizen, Els, Open Universiteit
Het onderzoek dat in deze poster wordt gepresenteerd, gaat over het leerproces van MBO- docenten in de context van een onderwijsvernieuwing. Door zowel ontwikkelingen binnen het onderwijs als veranderingen in de maatschappij en op de arbeidsmarkt, wordt van docenten en scholen verwacht dat zij innoveren en zichzelf blijven ontwikkelen. Een voorbeeld van een onderwijsvernieuwing die ontstaan is uit deze ontwikkelingen is het competentiegericht onderwijs, dat de komende jaren op alle Nederlandse MBO-scholen zal worden ingevoerd. Wanneer er een onderwijsvernieuwing wordt ingevoerd, wordt er van docenten verwacht dat zij hun onderwijsactiviteiten aanpassen aan de vernieuwing. Dit is voor docenten vaak een complex leerproces dat wordt beïnvloed door een breed scala aan factoren op zowel het niveau van de docent als het niveau van de school. Hoe dit leerproces precies verloopt en hoe de verschillende factoren zowel op het proces als op elkaar van invloed zijn, is nog nauwelijks onderzocht. De centrale vraagstelling van dit onderzoek luidt dan ook:
Hoe leren docenten in de context van een onderwijsvernieuwing? Het onderzoek is gericht op een specifiek aspect van competentiegericht onderwijs binnen het MBO, namelijk hoe docenten leren hun studenten te coachen.
Drie begrippen krijgen in dit onderzoek een centrale plaats. Het eerste begrip is ownership. Wanneer docenten zich eigenaar voelen van de vernieuwing is de kans groter dat zij hun bestaande werkroutines aanpassen (Bergen & van Veen, 2004). Het tweede centrale begrip is sense-making, het actieve proces waarin docenten proberen de nieuwe informatie in hun bestaande kennis en beliefs in te passen (Spillane, Reiser & Reimer, 2002). Het derde begrip is agency, de mate waarin docenten het gevoel hebben controle te hebben over hun eigen acties (Metcalfe & Greene, 2007). Deze drie begrippen spelen een belangrijke rol in het leerproces van docenten, maar zijn in combinatie nog niet of nauwelijks onderzocht. De invloed van een aantal persoonlijke en contextuele factoren op het leerproces van docenten wordt tevens in het onderzoek meegenomen.
De opzet van het onderzoek is als volgt. Er worden twee studies uitgevoerd, waarbij de eerste studie een oriënterend karakter heeft en informatie zal opleveren voor de uitvoering van de tweede studie.
In studie 1 zullen 20 docenten en 4 schoolleiders van 4 verschillende MBO-scholen
geïnterviewd worden over het leren coachen van studenten. In studie 2 zullen 12 docenten van dezelfde 4 MBOscholen gedurende een jaar intensief gevolgd worden om te
onderzoeken hoe zij leren hun studenten te coachen. Hierbij zal gebruik gemaakt worden van observaties, video-stimulated recall, interviews, concept maps, digital logs en
vragenlijsten voor studenten. Referenties
Bergen, T. & Veen, K. van (2004). Het leren van leraren in een context van
onderwijsvernieuwingen: waarom is het zo moeilijk? VELON Tijdschrift voor Lerarenopleiders, 25 (4), 29-39.
Metcalfe, J. & Greene, M. J. (2007). Metacognition of agency. Journal of Experimental Psychology:
General, 136 (2), 184-199.
Spillane, J. P., Reiser, B. J. & Reimer, T. (2002). Policy implementation and cognition:
Reframing and refocusing implementation research. Review of Educational Research, 72 (3), 387-431.