Toelichting overlapping lesuren Ondernemend Gedrag Project SLB LOB

(1)

Toelichting overlapping lesuren Ondernemend Gedrag | Project | SLB | LOB Introductie

Een belangrijk thema binnen het onderwijs is Loopbaanontwikkeling- en begeleiding (LOB). Iedere opleiding mag dit thema op zijn eigen manier inzetten binnen het onderwijs, mits deze opleiding zich houdt aan een aantal loopbaancompetenties, de vaste gesprekscyclus die hoort bij LOB en het invullen van een aantal verplichte documenten.

Voor het mbo-college ME&I geldt dat LOB een verantwoording is onder de noemer Ondernemend Gedrag, een gedachtegang die in alle jaren van ons onderwijs terugkomt. Ondernemend gedrag is dus geïntegreerd in ons onderwijs. In het eerste leerjaar van de opleiding wordt dit keuzedeel geëxamineerd, maar daarnaast wordt er op ieder moment van de opleiding gerefereerd naar deze gedachtegang en wordt er in de opleiding veel aandacht besteed aan het ondernemende gedrag van onze leerlingen.

Ondernemend gedrag en SLB staan dicht bij elkaar. Om te voorkomen dat er veel dingen dubbel gedaan worden, worden bepaalde onderdelen samengevoegd. In dit document wordt de overlap verduidelijkt en worden deze samengevoegde onderdelen uitgelegd om als slb-er zo efficiënt mogelijk te werken.

Powerpoint ‘Van SLB en OG naar LOB’ te vinden via Plaza

De verplichte onderdelen die horen bij het thema LOB zijn:

I. De vijf loopbaancompetenties

1. Kwaliteitenreflectie: Ontdek je talent. Waar ben ik goed in?

2. Motievenreflectie: Ontdek je passie. Wat drijft mij? Waar wil ik moeite voor doen?

3. Werkexploratie: Ontdek je werkplek. Welk soort werk past bij mij?

4. Loopbaansturing: Zelf aan zet. Welke stappen moet ik nemen?

5. Netwerken: In gesprek met. Wie kan mij helpen om mijn geplande stappen te realiseren?

(2)

Deze loopbaancomptenties zijn ook onderdelen van de gedachtegang van Ondernemend Gedrag, LOB en dus ook SLB. Zoals eerder vermeld is wordt Ondernemend gedrag niet als een los vak gezien te worden, maar is het een geïntegreerd onderdeel van de opleiding.

II. De gesprekscyclus in het loopbaangesprek (Cum Laude) 1. Terugkijken

2. Reflecteren 3. Vooruitkijken 4. Activeren

Aan de hand van bovenstaande punten is het loopbaangespreksformulier opgesteld. Iedere student heeft minimaal 2 keer per schooljaar een loopbaangesprek.

III. Concreet > verplichte taken slb-er leerjaar 1

1. Loopbaangesprek 1 + studievoortgangsformulier (a.d.h.v. gesprekscyclus) - Afnemen voor eind kwartiel 2

- Gebaseerd op ervaringen kwartiel 1 basisvaardigheden 2. Eerste studieadvies

- Na eerste 6 schoolmaanden, uiterlijk vóór 1 maart

- Gebaseerd op ervaringen kwartiel 2 project bibberspiraal 4. Bindend studieadvies

- Na 1 mei, uiterlijk vóór 15 juni

Een eerste en bindend studieadvies mag pas afgegeven worden als het desbetreffende loopbaangesprek is gevoerd en het studievoortgangsformulier is besproken.

-

IV. Concreet > verplichte taken slb-er leerjaar 2, 3 & 4 1. Loopbaangesprek 1 + studievoortgangsformulier (a.d.h.v. gesprekscyclus)

- Afnemen voor eind kwartiel 2 - Gebaseerd op ervaringen of stage

- Gebaseerd op ervaringen school of stage Let op!

Aangezien een bindend studieadvies moet worden verstrekt vóór 15 juni, zijn de laatste studieresultaten vaak nog niet bekend. Mocht je een positief bindend studieadvies hebben verstrekt is het niet meer mogelijk de student te gebieden de opleiding te verlaten. Wel is het, ondanks een positief BSA, mogelijk om de student het jaar over te laten doen als de resultaten de laatste periode onvoldoende blijken.

Toelichting loopbaangespreksformulier + studievoortgangsformulier

Het loopbaangespreksformulier is gekoppeld aan Ondernemend Gedrag. Hier starten we in het eerste leerjaar mee en zal gedurende 4 leerjaren, twee keer per jaar worden afgenomen. In de bijlage is het formulier opgenomen. Het loopbaangespreksformulier is opgesteld aan de hand van de onderwerpen die onder andere bij Ondernemend Gedrag aan bod komen, gecombineerd met de praktijk. Uiteindelijk allemaal in het verlengde van het thema LOB. De student heeft de regie/leert regie te nemen over de ontwikkeling van zijn loopbaan. Tijdens het loopbaangesprek heeft de student de regie. Hij bereidt zich voor op zijn loopbaangesprek door vooraf te reflecteren op zijn ontwikkeling middels het

(3)

loopbaangespreksformulier. Daarnaast is het de bedoeling dat de leerlingen ontwikkeldoelen opstellen en deze gedurende hun loopbaan proberen te ontwikkelen. Het loopbaangespreksformulier wordt tijdens de lesuren SLB en de lesuren Ondernemend Gedrag ingevuld. Daarnaast is het de verantwoordelijkheid van de leerling om dit eventueel in eigen tijd af te maken. Onderdelen van dit formulier worden tijdens de lessen Ondernemend Gedrag uitgelegd.

Ondernemend gedrag is sterk gekoppeld aan de praktijk en daarom is óók het formulier hieraan

gekoppeld. De studenten leren op deze manier kritisch naar zichzelf te kijken en worden zich bewust van bijvoorbeeld het eigen handelen. Door het formulier op deze manier in te zetten wordt het voor de leerlingen concreet en leren ze vanaf leerjaar 1 het formulier in te vullen.

Concreet:

- Het loopbaangespreksformulier 1 is gekoppeld aan kwartiel 1, basisvaardigheden en de projecturen.

- Het loopbaangespreksformulier 2 is gekoppeld aan kwartiel 2 & 3 en de projecturen gecombineerd met het examen ONG.

Een onderdeel van het loopbaangesprek is het studievoortgangsformulier. Daarin staan 4 verplichte beoordelingen: presentie, studie- en beroepshouding, studievoortgang en BPV-voortgang. Het formulier wordt na de rapportvergadering opgenomen in het loopbaandossier. Dit formulier dient tijdens het loopbaangesprek met de leerling doorgenomen te worden.

Belangrijke informatie loopbaandossier voor slb-ers.

Iedere slb-er dient op de hoogte zijn van de regels omtrent de gesprekscyclus en het loopbaandossier.

Data die bij de gesprekscyclus horen zijn opgenomen in de jaarplanning van de student en medewerker.

Belangrijke informatie met betrekking tot het loopbaandossier staat op Cum Laude, rechts in beeld van het ‘loopbaandossier medewerker’.

Belangrijke handleidingen zijn:

- SLB-er: handleiding eerste en bindend studieadvies - Handleiding loopbaandossier!

(4)

Planning en overlap Ondernemend gedrag | Project | SLB

Kwartiel 1 Ondernemend gedrag Project uur 1 Project uur 2 SLB

Week 1 Introductie programma ONG

- Kennismaken met ONG? Wat is ONG? Wat verwacht jij/wij?

- Filmpje p–schijf + PPT.

Introductie programma PRO - Wat verwacht de opleiding?

- Agendagebruik > jaarplanning

opnemen/agenda gebruiksklaar maken - Uitleg efficiënt plannen + verschil aangeven planning maken/uitvoeren planning a.d.h.v PPT.

Groepsdynamiek (Leerling

informeren over sportkleding in introductieweek)

Introductie programma SLB - Evalueren introductieweek + excursie

- Cum Laude/

loopbaandossier uitleg - Doorgeven planning individuele gesprekken Week 2 Leerstijlentest invullen Kolbe + PP/evalueren - OneDrive/ Office koppelen, werk in

OneDrive

- Mappenstructuur aanmaken in documenten

- Plaza quicklinks uitleggen via

studentenplaza. /m/ in weblink wordt /s/

Printen, cijferregistratie, Cum Laude e.d.

Groepsdynamiek Individuele gesprekken 2 per les (15 min. per lln)

Week 3 - Uitleg presentatie excursie, kennismaken met verschillende metaalbedrijven en de

verschillende beroepen

- Groepen vormen, oriënteren bedrijf/keuze maken, starten opdracht

- Opleidingsplan uitleggen cijfers (bijlage 1 van het informatieboekje) + handtekening - Evalueren agendagebruik.

- Uitleg aantekeningen maken

Week 4 Uitwerken presentatie - Uitleg feedback geven/assertief zijn Groepsdynamiek Individuele gesprekken 2 per les (15 min. per lln) Week 5 - Uitwerken presentatie

- Klassengesprek (inhoudelijk) feedback geven, refereren aan PRO week 4

- Bedenken beoordelingsformulier presenteren

- Uitleg leren leren + oefeningen (Maak de koppeling met de theorie van de opleiding)

Week 6 Presentaties + beoordeling a.d.h.v. formulier - Uitleg samenwerken

(Maak de koppeling met de praktijk)

Groepsdynamiek Individuele gesprekken 2 per les (15 min. per lln) Week 7 Presentaties + beoordeling a.d.h.v. formulier Invullen toetsoverzicht, inventariseren

leerstof > weekopdracht

(5)

Week 8 Presentaties + beoordeling a.d.h.v. formulier Planning maken voor toetsweek a.d.h.v.

toetsoverzicht

Groepsdynamiek Uitloop vrij in te vullen Week 9 Presentaties + beoordeling a.d.h.v. formulier

Eventuele uitloop: ballondebat

Uitloop vrij in te vullen Groepsdynamiek Uitloop vrij in te vullen

Week 10 Toetsweek

Kwartiel 2 Ondernemend gedrag Project 1&2 SLB

Week 1 Uitleg + doornemen loopbaangespreksformulier, Cum Laude /examen ONG

Opdracht meegeven over reflecteren omgeving (onderdeel 1, stap 3 examen ONG)

Uitvoering project bibberspiraal

Voor planning zie It’s Learning

Reflecteren op kwartiel 1

Invullen testen examenopdracht onderdeel 1

Week 2 Reflecteren op testen (onderdeel 1, stap 4) Invullen loopbaangespreksformulier

onderdeel schoolperiode Week 3 Uitleg 21-eeuwse vaardigheden, nadenken over deze

vaardigheden & invullen lijst examen

Uitwerken opdrachten ONG

Week 4 Uitleg ontwikkeldoelen stellen + starten met gespreksformulier

Individuele gesprekken 2 per les (15 min. per lln) Week 5 Korte uitleg stageprocedure. Klassikaal gesprek over

solliciteren en uitleg over lessenserie solliciteren.

Uitwerking lessenserie solliciteren

Individuele gesprekken 2 per les (15 min. per lln)

Week 6 Uitwerking lessenserie solliciteren Individuele gesprekken

2 per les (15 min. per lln)

Week 9 Uitloop lessenserie solliciteren Individuele gesprekken

Week 10 Toetsweek

(6)

Kwartiel 3 Ondernemend gedrag Project SLB Week 1 Uitleg stageprocedure door Walter ten Oever, starten

met oriënteren stages (brief, cv)

Uitvoering project werkbank.

Voor planning zie It’s Learning

Uitleg + doornemen loopbaangespreksformulier, Cum Laude

Week 2 Uitleg examen ONG + starten uitwerking examen Loopbaangespreksformulier invullen

Week 3 Uitwerking examen ONG Loopbaangespreksformulier invullen

Week 4 Uitwerking examen ONG Individuele gesprekken

Week 8 Uitloop ONG Individuele gesprekken

Week 9 Inleveren examen ONG, presentatie project maken. Individuele gesprekken

Week 10 Toetsweek

Kwartiel 4 Ondernemend gedrag Project SLB

Week 1

Nakijken examen ONG Stage Stagebegeleiding

Week 2 Week 3 Week 4 Week 5 Week 6 Week 7 Week 8 Week 9 Week 10

(7)

Bijlage 1. Loopbaangespreksformulier 1 | Verantwoording/voorbeeld

De 5 loopbaancomptenties en de gesprekscyclus (LOB) zijn in dit formulier verweven met elkaar. Alle onderdelen zijn gekoppeld aan project, slb en ONG.

Voorafgaand | Intake

De inhoud van het voorliggend onderwijs, AMN/DDD, dient als inhoud voor het intakegesprek gebruikt te worden. Teambreed afgesproken dat wij wel intakes houden om zo studenten te leren kennen en ze voor te bereiden samen met ouders op de opleiding.

Terugkijken | Kwaliteitenreflectie/motievenreflectie/werkexploratie

1. Beschrijf twee concrete situaties die indruk op jou hebben gemaakt in de afgelopen periode. Dit zijn situaties die voorkwamen tijdens de schooluren met betrekking tot het project van het vorige kwartiel. Dit kan zijn in de praktijk, maar ook tijdens de theoretische vakken.

2. Leg uit waarom deze situaties indruk op jou maakten.

Reflecteren | Kwaliteitenreflectie/motievenreflectie

1. Wat deed jij goed in deze situaties?

2. Welke persoonlijke kwaliteiten heb je hierbij ingezet?

a. Voorafgaand aan deze vraag worden de kwaliteiten/vaardigheden uitgelegd tijdens ONG.

Formulier 21-eeuwse vaardigheden leerlingen laten invullen op Cum Laude.

3. Wat ging minder goed in deze situaties?

a. Voorafgaand aan de volgende drie vragen uitleg geven over doelen stellen/ontwikkelen tijdens ONG.

4. Wat wil je veranderen ten opzichte van het project van het tweede kwartiel? Minimaal 100 woorden.

a. Situatie > Als ik ergens mee bezig ben in de praktijk en ik vind het moeilijk, dan schuif ik dit voor mij uit. Ik vraag de docent of mijn klasgenoten niet om hulp en ik maak dan een belangrijke opdracht voor de praktijk niet op tijd af. Hierdoor kom ik aan het eind van de periode in tijdnood en moet ik in de toetsweek alles afmaken. Ook heb ik hierdoor in de toetsweek minder tijd om voor mijn toetsen te leren. Dit wil ik veranderen zodat ik mijn opdrachten eerder af heb en ik hierdoor meer rust voor mijzelf kan creëren.

5. Waarom is dat belangrijk? Minimaal 50 woorden.

a. In de bedrijfswereld is het belangrijk dat iedereen zich houdt aan de planning die er gemaakt wordt. Als je dit niet doen kan je de gemaakte afspraken niet nakomen en heb je je werk niet op tijd af. Je moet hier niet alleen rekening houden met jezelf, maar ook met je werkgever en ook de klant.

6. Welke vaardigheden horen hier volgens jou bij? Kijk in de lijst van 21-eeuwse vaardigheden.

Noem er twee.

a. Doorzettingsvermogen hebben Doelgericht zijn en plannen

(8)

Vooruitkijken | Werkexploratie/loopbaansturing

Beschrijf je doel concreet aan de hand van onderstaand voorbeeld. Indien je dit voorbeeld gaat gebruiken moet je kiezen voor een derde doel. Indien je verwacht dat je extra ondersteuning nodig hebt, geef dit dan aan. Geef concreet aan wie jou kan helpen.

Voorbeeld

Vaardigheid: Doorzettingsvermogen hebben.

Doel: Wanneer iets niet lukt in de praktijk geef ik niet gelijk op.

Bereiken: Tijdens de praktijk zoek ik naar een oplossing wanneer iets niet gelijk lukt of verkeerd is gegaan. Hiervoor schakel ik hulp in van mijn klasgenoten of de docent.

Doel 1 Vaardigheid:

Doel:

Bereiken:

Doel 2 Vaardigheid:

Doel:

Bereiken:

Activeren | Werkexploratie/loopbaansturing/netwerken

Verantwoord in de vorige stap van de cyclus, door middel van bereiken.

Overige onderwerpen van het loopbaangesprek

Reflecteren op stage/school in het algemeen.

Aanvulling loopbaangespreksformulier 1 (stageperiode i.p.v. STARRT)

 Wat vond je van je stage?

o Wat heb je als positief ervaren?

o Wat heb je als minder positief ervaren?

o Wil je later aan het werk in dezelfde sector? Leg uit waarom wel of niet.

o Heb je een beter beeld gekregen van het werkveld? Leg uit waarom wel of niet.

o Vind je dat de opleiding goed aansluit bij de stage? Leg uit waarom wel of niet.

o Zou je deze stage aanbevelen? Leg uit waarom wel of niet.

o Zijn er nog onderwerpen die je wil bespreken tijdens jouw loopbaangesprek?

Aanvulling loopbaangespreksformulier 2 (schoolperiode)

 Wat vind je van de opleiding?

o Wat heb je als positief ervaren?

o Wat heb je als minder positief ervaren?

o In welke werktuigbouwkundige functie zie jij jezelf werken in de toekomst? Leg uit waarom.

o Heb je door de afgelopen periode een beter beeld gekregen van het werkveld? Leg uit waarom wel of niet.

o Heb je kwaliteiten waarbij je wel wat meer uitdaging en verdieping zou willen?

o Zijn er nog onderwerpen die je wil bespreken tijdens jouw loopbaangesprek?

(9)

Bijlage 2 Uitleg 21-eeuwse vaardigheden

Een lerende en open houding hebben

En lerende en open houding houdt in dat je vragen stelt. En hulp vraagt aan anderen. Zo toon je interesse en neem je initiatief. Je vindt het niet erg om fouten te maken, want van fouten kun je leren. Kritiek is misschien niet leuk, maar je luistert er wel naar. Je kijkt of je dingen beter kunt doen, zodat je er uiteindelijk van groeit en jezelf ontwikkelt. Dit wordt ook wel metacognitie genoemd: vaardigheden om het eigen leergedrag te leren kennen, controleren en bij te sturen.

Communiceren

Communiceren is de ander goed begrijpen én zelf goed begrepen worden. Hoe breng je jouw boodschap op een goede manier over? Om te communiceren gebruiken we uiteraard woorden. Maar minstens net zo belangrijk is hoe we deze woorden uitspreken (de toon van onze stem, onze stijl) en hoe onze

lichaamstaal is. Communicatie is ook luisteren. De ander écht begrijpen. Waarnemen en interpreteren spelen hierbij een belangrijke rol.

Communicatie is:

 7% woorden

 55% lichaamstaal

 38% intonatie Gemotiveerd zijn

Gemotiveerd zijn heeft te maken met motivatie. Dat is het motortje dat ervoor zorgt dat je in actie komt.

Als je gemotiveerd bent, wil je je best doen voor iets. Je hebt de wens om iets wat je wilt, ook echt te doen.

Doorzettingsvermogen en lef hebben

Doorzetten is doorgaan, ook bij tegenslag. Niet opgeven, ook als je lang moet wachten op succes. Met een duidelijk en helder doel voor ogen overwin je uiteindelijk elke hobbel. Lef hebben is omgaan met

onzekerheid. Risico’s nemen en je nek uit durven steken. Het is initiatief nemen en kansen grijpen. Dat kost energie maar levert je ook veel op.

Doelgericht zijn en plannen

Doelgericht zijn en plannen is weten wat je doel is, welke taken je moet uitvoeren om dat doel te bereiken en in welke volgorde je dit doet. Weten wanneer je welke activiteiten moeten uitvoeren om je doel te halen. Dit wordt ook wel zelfregulatie genoemd. Zelfregulatie is het vermogen om doelen te stellen, een relevante strategie te kiezen en te monitoren of het doel bereikt is. Daarbij rekening houdend met je eigen capaciteiten en verantwoordelijkheid nemend voor je eigen handelen. Een belangrijk aspect van zelfregulerend vermogen is het zorgen voor overzicht van het geheel. Inzicht in je eigen capaciteiten wordt verkregen door een regelmatig proces van evalueren van en reflecteren op het eerdere handelen.

Beslissen en knopen doorhakken

Zelfstandig zijn en zelf beslissingen kunnen nemen. Dat is vaak de reden voor iemand om voor het ondernemerschap te kiezen. Doen wat je denkt dat goed is, bijvoorbeeld zelf bepalen met wie je samenwerkt. Ook als werknemer is het belangrijk dat je de verantwoordelijkheid neemt om zelf te

(10)

beslissen. Dat is niet altijd makkelijk. We worden overspoeld door keuzemogelijkheden. Kiezen kan lastig zijn. De een is een snelle beslisser, de ander een echte twijfelaar. Om beslissingen te kunnen nemen moet je kritisch kunnen denken. Bij kritisch denken gaat het om het vermogen om zelfstandig te komen tot weloverwogen en beargumenteerde afwegingen, oordelen en beslissingen. Kritisch denken is een bewuste activiteit waarbij ook reflectie en zelfregulerend vermogen van belang zijn: een kritisch denker onderzoekt het eigen denkproces en stelt zo nodig zijn beslissing, opvatting of handeling bij.

Zelfvertrouwen hebben

Succesvolle ondernemers hebben vertrouwen in zichzelf, ze kunnen hun doelen zelf bereiken. Succesvolle studenten weten zeker dat ze een oefening kunnen doen en afmaken. Eigen succes hangt niet af van anderen, maar van henzelf. Zelfvertrouwen vergroten begint bij jezelf leren kennen en een goed zelfbeeld te hebben. Als je weet waar je voor staat, dan kun je naar je doel toewerken.

Initiatief nemen

Initiatief nemen houdt in dat je uit jezelf actie onderneemt en niet afwacht. Initiatiefrijke mensen zien kansen en problemen. Ze zoeken en benutten kansen in de omgeving en handelen proactief. Ze doen voorstellen, dragen oplossingen aan of ondernemen zelf actie.

Samenwerken en netwerken

Succesvol omgaan met andere mensen en samen doelen bereiken. Mensen die goed zijn in samenwerken en netwerken zijn gericht op anderen en leggen makkelijk contact. Zo kunnen ze hun werk beter doen.

Samenwerken en netwerken is geven en nemen, elkaar betrekken, aanvullen, en ondersteunen bij het gezamenlijk realiseren van een doel. Taken verdelen en talenten onderkennen. Je helpt elkaar. Meer specifiek gaat het om: verschillende rollen bij jezelf en anderen (h)erkennen; hulp kunnen vragen, geven en ontvangen; een positieve en open houding ten aanzien van andere ideeën; respect voor culturele verschillen; kunnen onderhandelen en afspraken maken met anderen in een team; kunnen functioneren in heterogene groepen; effectief kunnen communiceren.

Openstaan voor je omgeving

Als je openstaat voor je omgeving, zie je overal kansen. Je zet stappen om die kansen te benutten. Echte ondernemers wachten niet af. Zij hebben aandacht voor de wereld om zich heen, leren daarvan en kunnen nieuwe informatie toepassen. Nieuwgierig zijn past hier goed bij: de wil om te verkennen, te onderzoeken en te leren.

Creatief denken en oplossingsgericht zijn

Creatief denken is spelen met gedachten. Nieuwe kansen zien en uitproberen. Geen problemen zien, maar oplossingen. Creatief denken en handelen is het vermogen om nieuwe en/of ongebruikelijke maar toepasbare ideeën voor bestaande vraagstukken te vinden. Dingen anders doen dan anderen. Creativiteit gaat om het bedenken en ontwikkelen van een vernieuwend en passend idee of product, ‘out of the box’- denken. Hierbij horen:

- het kennen en hanteren van creatieve technieken - het denken buiten gebaande paden

- nieuwe samenhangen kunnen zien

- het durven nemen van (verantwoorde) risico’s - fouten kunnen zien als leermogelijkheden - een ondernemende en onderzoekende houding

(11)

Naast het vernieuwende aspect moet er ook aandacht zijn voor toepasbaarheid en bruikbaarheid in een specifieke context. Creatief vermogen wordt het sterkst ontwikkeld in een rijke leeromgeving waarin je wordt gestimuleerd om zelf oplossingen te bedenken.

Probleemoplossend denken en handelen

Probleemoplossend denken en handelen is het vermogen om een probleem te (h)erkennen en tot een plan te komen om het probleem op te lossen. Bij probleemoplossend vermogen gaat het om het kunnen definiëren van een probleem en het kunnen maken van denkstappen om het op te lossen. Meer specifiek gaat het daarbij om:

- problemen signaleren, analyseren en definiëren;

- strategieën kennen en hanteren om met onbekende problemen om te gaan;

- oplossingsstrategieën genereren, analyseren en selecteren;

- patronen en modellen creëren en beargumenteerde beslissingen nemen.

Daarbij is het proces dat leidt tot het oplossen van het probleem belangrijker dan het vinden van de oplossing zelf, moet het probleem gedefinieerd zijn in een specifieke context en moet er gebruik worden gemaakt van vakinhoudelijke kennis en vaardigheden om tot een oplossing te komen.

Onderhandelen en overtuigen

Onderhandelen is zorgen dat twee of meer partijen samen iets besluiten, ook al hebben ze verschillende belangen. Je hebt overtuigingskracht als je mensen voor je plannen, ideeën of producten weet te winnen.

Dat doe je met enthousiasme, energie en argumenten waar mensen gevoelig voor zijn.

Betrokken zijn

Betrokken zijn is ergens deel van uitmaken. Je verbonden voelen met iemand of iets. Het gaat over (emotioneel) betrokken zijn bij de belangen van iemand of iets. Je bent betrokken als je je identificeert met de ander en je inspant om het doel van de ander te behalen. Als je bereid bent om wat extra’s te doen als de situatie daarom vraagt. Als je betrokken bent dan ben je trots op degene/datgene waarmee je je verbonden voelt en laat je dat zien. Je bent betrokken als je rekening houdt met cultuurverschillen en diversiteit zonder dat je je eigen identiteit kwijtraakt of bijvoorbeeld actie onderneemt als iemand wordt buitengesloten of wordt gepest. Betrokkenheid houdt ook in dat je trots bent op het bedrijf waar je werkt en dat toont.

Jij als professional

Markt- en klantgericht zijn. Klantgericht zijn is je inleven in de wereld van de klant en inspelen op zijn behoeften. Marktgericht zijn is precies weten wat je concurrenten doen, de bladen volgen en praten met klanten. Zo kun je op tijd veranderen als de markt verandert.

Verantwoordelijk zijn

Verantwoordelijk zijn is dat je goed weet wat jouw taken en plichten zijn op het werk. En dat je ze goed uitvoert. Je bent verantwoordelijk als je ervoor zorgt dat iets goed verloopt. Zet je je persoonlijk in voor een goede afloop van iets? Dan heb jij verantwoordelijkheidsgevoel.

(12)

Flexibel zijn

Als je flexibel bent, pas je je makkelijk aan. Je kunt snel schakelen. Succesvolle ondernemers zien veranderingen in de omgeving. Bijvoorbeeld nieuwe wensen van de klant of nieuwe concurrenten op de markt. Ze denken na over kansen en bedreigingen en passen hun plan daarop aan.

Communiceren op de werkvloer

Communicatie op de werkvloer is anders dan met je vrienden en familie, evenals de (ongeschreven) regels. Communiceren is informatie uitwisselen, al dan niet met gebruik van digitale hulpmiddelen, zonder ‘ruis’. Het gaat om het effectief en efficiënt overbrengen en ontvangen van een boodschap. Goede communicatie zorgt er voor dat je boodschap overkomt. Dat is belangrijk als je goed wilt samenwerken met collega’s en je leidinggevende. Communicatie is tweerichtingsverkeer, dus informatie geven en krijgen. Ondernemende mensen kunnen hun boodschap goed overbrengen en luisteren naar de mensen om hen heen. Meer specifiek gaat het om het:

- doelgericht kunnen uitwisselen van informatie met anderen (spreken, luisteren, de kern van een boodschap herkennen, effectief verwoorden, duidelijk zijn, ruis voorkomen);

- kunnen omgaan met verschillende communicatieve situaties (gesprekken, presentaties, debatten, etc.) en het kennen van de gesprekstechnieken, -regels en sociale conventies bij elke situatie;

- kunnen omgaan met verschillende communicatiemiddelen (teksten, films) en het hanteren van verschillende strategieën daarbij;

- hebben van inzicht in de mogelijkheden die ICT biedt om effectief te communiceren.

(13)

Bijlage 3 Invultabel 21-eeuwse vaardigheden

Een lerende en open houding hebben

O/M/V/G

Communiceren O/M/V/G

Gemotiveerd zijn O/M/V/G

Doorzettingsvermogen hebben O/M/V/G

Doelgericht zijn en plannen O/M/V/G

Beslissen en knopen doorhakken O/M/V/G

Zelfvertrouwen hebben O/M/V/G

Initiatief nemen O/M/V/G

Verantwoordelijk zijn O/M/V/G

Flexibel zijn O/M/V/G

Communiceren op de werkvloer O/M/V/G

Samenwerken O/M/V/G

Creatief denken O/M/V/G

Betrokken zijn O/M/V/G

(14)

Bijlage 4 Formulier studievoortgang (formulier leidraad voor slb-gesprek)

Naam:

Begeleider:

Klas:

Datum:

Voortgang vakcompetenties: Geen problemen Problematisch, omdat …….

VAKKEN NED

ENG WIS NAT BUR ONG CON VAT GEN GEV MAT BES BEK PBE PAN PAV PRO

Voortgang algemene competenties: O M V G Opmerkingen:

Motivatie: inzet tijdens lessen / projectactiviteiten maken opdrachten / huiswerk

toont betrokkenheid en interesse vakgebied presentie, op tijd komen

Werkhouding zelfstandig: neemt initiatieven bereidheid tot samenwerken

neemt actief deel aan les / projectactiviteit maakt actief aantekeningen tijdens de les plant en maakt tijdig huiswerk

discipline, houdt zich aan geldende normen en waarden

Gedrag omgang met docenten en overig ROC- personeel en medestudenten hanteert correcte omgangsvormen omgang met materiaal / accommodatie komt afspraken na

staat open voor kritiek / feedback

Opmerkingen van de student m.b.t.:

Projectgroepbegeleiding/SLB-er Vakdocenten

Klas Anders, nl.:

(15)

Bijlage 5 Overzicht jaarrooster

Leerjaar 1

Onderdeel Beschikbaar Uiterlijke datum

accorderen Loopbaangesprek 1 versie school Start kwartiel 2 Voor einde kwartiel 2 Loopbaangesprek 2 versie school Start kwartiel 3 Voor einde kwartiel 3 Eerste studieadvies Week 7, na rapportvergadering Voor 1 maart

Bindend studieadvies Week 20, na meivakantie Voor 15 juni Leerjaar 2

Loopbaangesprek 1 versie stage Start kwartiel 1 Voor einde kwartiel 2 Loopbaangesprek 2 versie school Start kwartiel 4 Voor einde kwartiel 4

Leerjaar 3

Loopbaangesprek 1 versie stage Start kwartiel 1 Voor einde kwartiel 2 Loopbaangesprek 2 versie school Start kwartiel 4 Voor einde kwartiel 4

Leerjaar 4

Loopbaangesprek 1 versie stage Start kwartiel 1 Voor einde kalenderjaar Loopbaangesprek 2 versie stage Start kwartiel 3 Voor einde studiejaar

Toelichting overlapping lesuren Ondernemend Gedrag Project SLB LOB

Let op! Eventuele SMEOT-studenten moeten uiterlijk voor periode 3 aangemeld worden!

Bespreek deze leerlingen in de studentenbespreking.