Afsluitende avond 20 juni 2022

(1)

Kring Openbaring, bijeenkomst 13 1 Opening: Openbaring 22: 6-17

6Toen zei hij tegen mij: ‘Wat hier gezegd is, is betrouwbaar en waar. De Heer, de God die profeten bezielt, heeft zijn engel gestuurd om aan zijn dienaren te laten zien wat er binnenkort gebeuren moet.’

7‘Ik kom spoedig!’ Gelukkig is wie zich houdt aan de profetie van dit boek.

8Ik, Johannes, was het die deze dingen hoorde en zag. En toen ik alles gehoord en gezien had, wierp ik me neer aan de voeten van de engel die me deze dingen liet zien, om hem te aanbidden. ⁹Maar hij zei: ‘Doe dat niet! Ik ben een dienaar zoals jij en je medeprofeten, en zoals degenen die zich houden aan wat er in dit boek staat. Je moet God aanbidden.’ ¹⁰Verder zei hij tegen me: ‘Houd de profetie van dit boek niet geheim, want de tijd is nabij. ¹¹Wie onheil aanricht zal nog meer onheil aanrichten, en wie onrein is zal nog onreiner worden. Wie goeddoet zal nog meer goeddoen, en wie heilig is zal nog heiliger worden.’

12‘Ik kom spoedig, en heb het loon bij me om iedereen te belonen naar zijn daden. ¹³Ik ben de alfa en de omega, de eerste en de laatste, het begin en het einde.’

14Gelukkig zijn zij die hun kleren wassen: zij kunnen over de levensboom beschikken en zullen de stad door de poorten binnengaan. ¹⁵Buiten is de plaats voor de honden die zich

bezighouden met toverij en ontucht, met moord en afgodendienst, voor iedereen die de leugen koestert en ernaar handelt.

16‘Ik, Jezus, heb mijn engel gestuurd om jullie deze dingen bekend te maken voor de gemeenten. Ik ben de telg van David, zijn nakomeling, de stralende morgenster.’

Afsluitende avond 20 juni 2022

Kring Openbaring

(2)

Kring Openbaring, bijeenkomst 13 2

17De Geest en de bruid zeggen: ‘Kom!’ Laat wie luistert zeggen:

‘Kom!’ Laat wie dorst heeft komen; laat wie dat wil vrij drinken van het water dat leven geeft.

Opzet avond

- Gesprek over de betekenis van de kring voor jouw geloof.

1. Is het boek meer voor je gaan spreken?

2. Als je een ander moet vertellen wat dit boek voor jouw geloof betekent, wat zou je dan zeggen?

3. Welke woorden passen voor jou bij het boek Openbaring, en waarom?

- hoop - oordeel - straf

- eng - vergeving - waarschuwing - bemoediging - onzin - toekomst - dreiging - waarheid - verleden - onbegrijpelijk - mooi - mysterie - duidelijk - verlangen - belofte - Opengebleven vragen (zie onder)

- Ideeën voor volgend seizoen.

(3)

Morgenster (vraag van Wijnie, of er in de grondtekst iets anders staat als het in Jesaja 14 over de satan gaat.)

In de Nederlandse vertaling komen we vier keer de naam

‘Morgenster’ tegen. Maar in de grondtekst staat er wel steeds een verschillende omschrijven.

2 Petrus 1: 19

Φωσφόρος, de ster die het morgenlicht brengt; een naam voor de planeet Venus.

Openbaring 2: 28

τὸν ἀστέρα τὸν πρωϊνόν, de ster van de morgen Openbaring 22: 16

ὁ ἀστὴρ ὁ λαμπρὸς ὁ πρωϊνός, de stralende ster van de morgen Jesaja 14: 12 (Hebreeuws en LXX/septuaginta)

לֵ֣ ֵלי ֵה

ר ַח ָׁ֑ ש־ן ֶּב , ‘de stralende’, zoon van de morgen

ὁ ἑωσφόρος, de brenger van de morgen, de morgenster (Vaak wordt hier ‘Satan’ gelezen, maar het kan ook over de koningen van Babylonië gaan.)

In het Oude Testament komt het woord “morgenster” in de Statenvertaling ook voor in Job 38:7. Daar is het een letterlijke vertaling van ר ֶּק ָׁ֑ ב י ֵב ְכוֹ ֵ֣כ, ’kowkab boqer’ (ster van de morgen). Met de morgensterren worden daar waarschijnlijk de heilige engelen

bedoeld. Zij hebben vrolijk gezongen en gejuicht toen de Heere de aarde grondde.

Met de morgenster wordt de planeet Venus bedoeld in de tijd dat zij vóór de zon opkomt. Zij kan dan zeer helder zijn. In de antieke gedachte bracht Venus elke dag het licht aan.

Een andere naam die onder de Romeinen in zwang was voor de planeet Venus, is Lucifer, lichtdrager. In de Latijnse Bijbel, de

Vulgata, is לֵֵ֣לי ֵה ,’heejleel’ dan ook vertaald door Lucifer, en zo ook in de Engelse Bijbel. Luther vertaalde het echter in de Duitse Bijbel met Morgenstern. In de Middeleeuwen zag men Jes. 14:12 als een beschrijving van de val van de duivel. Zo kwam de gewoonte op om de satan Lucifer te noemen. Wij hebben hier bezwaar tegen. Lucifer betekent lichtdrager. Dat is de satan niet.

(4)

Maar wanneer in het Nieuwe Testament van de Morgenster

gesproken wordt, ziet dat op Christus en de verlichting die Hij werkt in de harten van de Zijnen, niet alleen in Openb. 22:16, maar ook in 2 Petr. 1:19 en Openb. 2:28. De morgenster in de natuur gaat op wanneer de duisternis van de nacht op het diepst is. Zo verschijnt Christus als de Morgenster in de inktzwarte duisternis van een hart dat zich vol weet van enkel verlorenheid, schuld en ongeloof en een onmogelijkheid van zalig worden. Zo belooft Hij Johannes, en in hem de ganse kerk, ook dat Hij te midden van de bangste wereldweeën haar niet zal verlaten, maar als de blinkende

Morgenster haar hoop levende zal houden op het aanbreken van de heldere dag van Zijn toekomst in eeuwige heerlijkheid.’ [van:

Refoweb]

Conclusie: ook als het volgens onze vertaling zo is dat in Jesaja 14 met de Morgenster de satan bedoeld wordt, kunnen we vanuit de tekst wel zeggen dat context en omschrijving, dus ook betekenis, heel verschillend zijn.

(5)

Kring Openbaring, bijeenkomst 13 5 Vragen over De Openbaring, Liesbeth van der Plas

1. 11:3

Twee getuigen die 1260 dagen profeteren.

God heeft blijkbaar twee getuigen? Voor mij komen ze uit de lucht vallen.

Ze staan op uit de dood na 3 1/2 dag.

Valt hier meer over te weten? Staat er elders in de bijbel ook iets over Gods twee getuigen?

{Jaap} Uit de formulering moet je afleiden dat de twee getuigen bekend zijn bij de hoorders. Je zou dan kunnen denken aan Mozes en Elia, of Henoch (zie ook Judas 14) en Elia. Zij zijn in het OT opgenomen in de hemel. Zij worden in vers 10 profeten genoemd en in vers 12 is er weer sprake van een opneming.

Er is geen consensus over. Veel verschillende interpretaties. Uit dit overzicht blijkt dat de verklaringen van allerlei aard zijn: historisch en symbolisch, individueel en collectief, contemporain en

toekomstig. Er is brede consensus dat de twee getuigen zijn gemodelleerd naar het duo Mozes en Elia, vooral door de typering in vers 5 en 6. Hierbij dient te worden opgemerkt dat de traditie in het jodendom over een terugkerende Elia diep geworteld is. Dit geldt niet voor de rol als voorloper op de Messias en in de Hebreeuwse Bijbel vinden we ook geen verwachting van een terugkomst van Mozes.

2. 13:3

Beest met één gewonde maar genezen kop

Een van de koppen van het beest zag eruit alsof het dodelijk gewond was, maar zijn wond genas.

13:12

… het eerste beest, dat van zijn dodelijke verwonding genezen was, …

13:14

… een beeld te maken voor het beest dat ondanks zijn steekwond toch leefde.

Waarom is dat blijkbaar zo belangrijk, die gewonde maar genezen

(6)

kop? Het wordt drie keer gezegd. Het zegt mij niets.

{Jaap} Het beest uit de zee staat voor de verschillende wereldrijken die er waren en altijd weer zullen zijn. De zeven koppen staan voor zeven koningen/machthebbers. De vraag is dan, over welke koning zou dit gaan? Welke koning is zo door een zwaar verwond

geraakt? Julius Caesar? Caligula? Nero? Blijkbaar gaat het om een koninkrijk dat zwaar verwond is, maar toch terugkomt. Dat zou het Romeinse rijk kunnen zijn, of….

Sommigen denken dat het over Nero gaat, omdat over hem de mythe gaat dat hij zou zijn teruggekomen van de dood, terugkeren uit de hel… Maar het is niet duidelijk waarom in een Openbaring zou worden aangesloten bij een mythe.

(Nero Redivivus legend -

https://en.wikipedia.org/wiki/Nero_Redivivus_legend ) Hersteld Romeins rijk…

Je kunt je wel voorstellen dat een verwond dier nog gevaarlijker en valser is dan oorspronkelijk.

3. 14:3 - 4

Niemand kon het lied begrijpen, behalve de

honderdvierenveertigduizend mensen die van de aarde zijn vrijgekocht. Dat zijn degenen die zich niet met vrouwen hebben afgegeven maar maagdelijk zijn gebleven.

Zijn dit dezelfde 144.000 uit Openbaring 7:4? Waarom zijn ze maagdelijk? Hoe kunnen ze onberispelijk zijn? Ze volgen het lam, zijn het de eerste Joodse Christenen?

{Jaap} Het getal 144.000 lezen we als een groot aantal, vooral symbolisch. Je zou hier dezelfde groep kunnen lezen als in 7:4, maar daar gaat het vooral over de stammen van Israël. Hier lijkt (met een toevoeging in vers 4 en 5) toch weer een andere selectie bedoeld te zijn, waar Johannes zelf geen deel van uitmaakt. Want het lijkt erop dat hij niet verstaat waar het lied over gaat.

De maagdelijkheid van deze groep kun je het beste vertalen naar morele zuiverheid (ritueel en in gedrag vs 5) van deze groep. In vers 8 wordt over ontucht gesproken en in ver 12 over

standvastigheid. Daar gaat het om. Openbaring is immers een

(7)

doorlopende oproep aan de gemeenten om zuiver te blijven in deze wereld.

4. 17:3

Babylon zit op beest 17:12

Tien koningen en beest zullen voor één uur koninklijke macht krijgen.

17:16

… de tien hoorns en het beest zelf zullen een afkeer krijgen van de hoer en ze zullen haar te gronde richten.

P17:17

… zodat ze allemaal met hetzelfde doel voor ogen hun macht aan het beest overdragen,

18:10

“Wee! Wee Babylon, grote sterke stad! In één uur tijd is je vonnis voltrokken

Het lijkt erop dat het beest zelf Babylon vernietigt in één uur. Zie ik dit goed? God laat het beest zelf Babylon vernietigen, dat een woonplaats is geworden voor demonen (18:2).

God schakelt de vijand in om de vijand te vernietigen?

{Jaap} In hst. 17 is het niet heel moeilijk om het genoemde Babylon te laten samen vallen met Rome. Ik denk dat hieronder ook wel iets historisch zit van de innerlijke verdeeldheid in het Romeinse rijk. In de eerste eeuw is er heel wat fout gegaan, met vier keizers in één jaar tijd. Hoe we het verder precies moeten interpreteren is moeilijk.

Maar je ziet natuurlijk voortdurend dat het ene kwaad het andere kwaad bestrijdt.

Ook bij 18:2 is het niet moeilijk om een historisch plaatje te krijgen van de adelaar van Rome, en de zondige praktijken die in het decadente Rome een rol speelden.

18:10 geeft de tijdelijkheid van de grootheid van Rome aan.

Uiteindelijk stelt het niets voor. Het is een instrument van het beest, maar ook niet meer dan dat.

5. 20:6-14

Zielen van onthoofden heersten 1000 jaar met Christus

(8)

Daarna, nadat de duivel voor korte tijd los is, komen de andere doden pas tot leven en worden geoordeeld.

Die 1000 jaar zonder de duivel vind ik moeilijk. Staat hier meer over in het oude testament of elders in de bijbel?

{Jaap} Er zijn door de eeuwen heen veel vragen gesteld over het 1000-jarig rijk en er zijn veel verschillende interpretaties gegeven.

In het Oude Testament vinden we daar niet veel over terug. Wel wordt het vaak gecombineerd met de belofte van het komende Vrederijk. (Jesaja 24:21-23, Jesaja 11, Ezechiël 38:12; Micha 4:1- 5; Zacharia 14:16-19 etc.) Daar zijn veel teksten over te vinden.

Maar dat het Vrederijk 1000 jaar zou duren, vind je niet terug.

Goed overzicht van de interpretatiegeschiedenis:

https://nl.wikipedia.org/wiki/Duizendjarig_vrederijk

Een voorbeeld van de combinatie met het Vrederijk, wat ik persoonlijk dus niet volg: https://isreality.nl/bijbel/duizendjarig- vrederijk/