www.ioresearch.nl
Flitspeiling Vluchtelingen uit Oekraïne – 16 maart 2021
16 maart 2021
In opdracht van NCTV
Introductie
• In som m ige gevallen tellen percen tages n iet op tot h et totaal of tot m eer dan 10 0 procen t. Dit kom t door afron din gsversch illen .
• Bij som m ige vragen waren m eerdere an twoorden m ogelijk. Dit staat bij de uitkom sten verm eld.
• De vragen zijn aan alle respon den ten voorgelegd. De percen tagebasis is overal gelijk (n =1.39 5).
Aanleiding
De Nation aal Coördin ator Terrorism e en Veiligh eid (NCTV) h eeft I&O Research gevraagd om een flitspeilin g uit te voeren over de Nederlan dse h oudin g tegen over de kom st en de opvan g van vluch telin gen uit Oekraïn e. I&O Research voerde h iervoor een peilin g uit die liep van m aan dag 14 m aart tot en m et din sdag 15 m aart 15:0 0 uur. Voor NCTV zijn er in m iddels twee an dere flitspeilin gen uitgevoerd. De eerste op 24 februari jl.
Beide peilin gen betroffen h et beeld van de Nederlan dse bevolkin g ron dom de situatie in Oekraïn e in h et algem een . Uitvoering onderzoek
Het on derzoek is uitgevoerd on der 1.39 5 Nederlan ders van 18 jaar en ouder, die lid zijn van h et I&O Research Pan el. Er zijn 3.0 0 0 person en ben aderd voor dit on derzoek. De respon s op dit on derzoek bedraagt 4 7 procen t. Dit is ruim voldoen de om op basis van de resultaten
betrouwbare uitspraken te kun n en doen .
Op de data is een wegin g (op ran dtotalen ) toegepast op de ach tergron dken m erken : leeftijd, geslach t, opleidin g, m igratieach tergron d, stem gedrag bij de Tweede Kam er verkiezin gen in m aart 20 21 en regio (op basis van de NIELSEN 4 in delin g van h et CBS). De wegin g is uitgevoerd con form de rich tlijn en van de Gouden Stan daard. Hierm ee kom en de verh oudin gen in de steekproef op deze
ach tergron dken m erken overeen m et de werkelijke verh oudin gen on der de Nederlan dse bevolkin g van 18 jaar en ouder.
3
Aan Nederlanders vroegen we hoe positief of negatief ze het vinden dat vluchtelingen uit Oekraïne in Nederland worden opgevangen. De ruime meerderheid vindt het (heel) positief (82%). Twaalf procent is neutraal, terwijl slechts vijf procent (heel) negatief is.
Meerderheid van de Nederlanders vindt de opvang van Oekraïense vluchtelingen (heel) positief
Flit speilin g Oekraïense vluchtelingen – 16 maart
Figuur 1. Hoe positief of negatief vind je het dat vluchtelingen uit Oekraïne in Nederland worden opgevangen? Basis: Alle Nederlan ders n =1.39 5
82% 12% 5%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
(heel) positief Niet positief, niet negatief (heel) negatief Weet ik niet
De positieve houding over het opvangen van vluchtelingen uit Oekraïne zien we ook terug in de stellingen die we Nederlanders voorlegden. Zo vindt driekwart van de Nederlanders dat
vluchtelingen uit Oekraïne opgevangen moeten worden. Hun etniciteit maakt hierbij niets uit. Zeven procent is het hier (helemaal) mee oneens.
Eveneens driekwart van de Nederlanders vindt dat de opvang van vluchtelingen uit Oekraïne verspreid wordt over zoveel mogelijk locaties over het land.
Nederlanders zijn wel wat terughoudender als het aankomt op de vraag of Nederland zoveel mogelijk vluchtelingen op moet vangen als nodig is. De meerderheid is het hier (helemaal) mee eens (56%), een kwart is neutraal, terwijl 17 procent het er (helemaal) mee
oneens is.
Men is verdeeld over of Oekraïners in Oost - Europese buurlanden opgevangen moeten worden. Twee op de vijf zijn het hier helemaal mee eens, terwijl een kwart het hier helemaal mee oneens is. Een
Driekwart van de Nederlanders vindt dat vluchtelingen uit Oekraïne verspreid over Nederland opgevangen moeten worden
Figuur 2. in hoeverre ben je het eens of oneens met de volgende stellingen? Basis: Alle Nederlan ders n = 1.39 5
76%
73%
56%
39%
16%
17%
25%
32%
7%
7%
17%
27%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Nederland moet vluchtelingen uit Oekraïne opvangen, ongeacht etniciteit
Het heeft mijn voorkeur dat vluchtelingen uit Oekraïne worden opgevangen op zoveel mogelijk locaties
verspreid over het land
Nederland moet zoveel mogelijk vluchtelingen uit Oekraïne opvangen als nodig is
Vluchtelingen uit Oekraïne moeten worden opgevangen in Oost-Europese buurlanden
(helemaal) mee eens neutraal (helemaal) mee oneens weet niet/ geen mening
5
Wederom blijkt de positieve houding ten opzichte van de
opvang uit de vragen naar wat Nederlanders vinden van opvang in hun gemeente of in hun buurt. Nederlanders vinden het
prima als vluchtelingen uit Oekraïne in hun gemeente worden opgevangen (84%). Er is ook veel draagvlak om vluchtelingen uit Oekraïne in de eigen buurt op te vangen (82%).
Vluchtelingen in hun eigen huis opvangen zien de meeste Nederlanders zelf niet zo zitten. Acht procent wil hun huis open stellen, twee derde heeft hier geen behoefte aan. In een open vraag aan het einde van de vragenlijst noemden enkele
respondenten dat ze wel vluchtelingen op willen vangen in hun eigen huis, maar dat het hun qua ruimte niet gaat lukken.
Acht op de tien Nederlanders vinden dat vluchtelingen uit Oekraïne net zo lang mogen blijven, totdat het weer veilig is in hun eigen land. Zes op de tien vinden dat de opvang langer dan een jaar mag duren.
Veel draagvlak om Oekraïense vluchtelingen in eigen gemeente / eigen buurt op te vangen
Figuur 3. in hoeverre ben je het eens of oneens met deze stellingen? Basis: Alle Nederlan ders n = 1.39 5
84%
82%
8%
79%
60%
10%
11%
19%
14%
22%
5%
6%
68%
6%
11%
5%
7%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
In mijn gemeente mogen vluchtelingen uit Oekraïne worden opgevangen
In mijn buurt mogen vluchtelingen uit Oekraïne opgevangen worden
Ik wil vluchtelingen uit Oekraïne bij mij thuis opvangen
Vluchtelingen uit Oekraïne mogen net zo lang in Nederland blijven, totdat het in hun eigen land
weer veilig is
Vluchtelingen uit Oekraïne mogen langer dan een jaar in Nederland worden opgevangen
(helemaal) mee eens neutraal (helemaal) mee oneens weet niet/ geen mening
Flit speilin g Oekraïense vluchtelingen – 16 maart
Nederland bereidt de opvang van de eerste 50.000 vluchtelingen voor. Vier op de tien vinden dan Nederland hiermee voldoende vluchtelingen opvangt, terwijl een kwart noemt dat Nederland meer vluchtelingen op moet vangen. Een bijna even grote groep weet niet wat ze hiervan moeten vinden.
Vier op de tien vinden dat Nederland voldoende vluchtelingen opvangt
Figuur 4. Nederland bereidt de opvang van de eerste 50.000 vluchtelingen voor. Welke stelling geeft jouw gevoel hierover het beste weer? Basis: Alle Nederlan ders n = 1.39 5
44% 24% 9% 22%
0% 20% 40% 60% 80% 100%
Nederland vangt hiermee voldoende vluchtelingen op Nederland moet meer vluchtelingen opvangen Nederland moet minder vluchtelingen opvangen Weet ik niet/ wil niet zeggen
7
Aan Nederlanders vroegen we welke gevolgen ze denken dat de komst van vluchtelingen uit Oekraïne heeft. Hiervoor is hen een lijst met drie mogelijke positieve gevolgen en twee mogelijke negatieve gevolgen voorgelegd.
Een klein deel van zes procent van de Nederlanders verwacht geen gevolgen. Driekwart denkt dat er meer krapte ontstaat op de woningmarkt. Net iets minder dan de helft vindt dat het een oplossing kan bieden voor het tekort aan arbeidskrachten. De verhoogde saamhorigheid wordt als derde het meest genoemd (41%). Het gevolg wat men het minst verwacht is overlast. Een op de vijf denkt dat de komst van Oekraïense vluchtelingen zal leiden tot meer ervaren overlast.
Onder de categorie ‘anders’ konden inwoners zelf nog gevolgen noemen die zij denken dat waarschijnlijk zijn. Zes procent heeft hiervan gebruik gemaakt. De antwoorden lopen hier uiteen, maar de meeste mensen noemen de extra druk op het
belastingsysteem en de verzorgingsstaat als een mogelijk gevolg van de komst van Oekraïense vluchtelingen.
Nederlanders zien met de komst van Oekraïense vluchtelingen gevolgen voor de woningmarkt
Figuur 5. Welke gevolgen denk je dat de komst van vluchtelingen uit Oekraïne heeft voor Nederland? Basis: Alle Nederlan ders n = 1.39 5
74%
45%
41%
31%
20%
6%
6%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80%
Meer krapte op de woningmarkt
Een oplossing voor het tekort aan arbeidskrachten
Verhoogde saamhorigheid (bv. toename in vrijwilligerswerk)
Een culturele verrijking van de samenleving
Overlast (bv. rondhangende mensen, delicten, gevoel van onveiligheid)
Anders
Ik verwacht geen gevolgen
Flit speilin g Oekraïense vluchtelingen – 16 maart
Vier op de tien Nederlanders hebben geen behoefte aan meer informatie. Een bijna even grote groep wil weten welke
mogelijkheden vluchtelingen uit Oekraïne hebben om deel te nemen aan de Nederlandse samenleving. Een kwart van de Nederlanders heeft meer behoefte aan informatie over de
opvanglocaties in Nederland en over de aanpak van de opvang.
Vier op de tien willen informatie over de mogelijkheden van vluchtelingen tot participatie in de Nederlandse samenleving
Figuur 6. Over welke onderwerpen wil je meer informatie? Basis: Alle Nederlan ders n = 1.39 5;
m eerdere an t woorden m ogelijk)
37%
28%
27%
21%
16%
2%
41%
Welke mogelijkheden vluchtelingen uit Oekraïne hebben om deel te nemen aan de Nederlandse
samenleving
Over de opvanglocaties voor vluchtelingen uit Oekraïne in Nederland en in mijn omgeving Over de aanpak van de opvang van vluchtelingen
uit Oekraïne
Wat ik zelf kan doen om vluchtelingen uit Oekraïne te helpen
Opvang van alleenstaande minderjarigen vluchtelingen uit Oekraïne
Anders
Ik heb geen behoefte aan meer informatie
9
Wanneer Nederlanders informatie willen over de opvang van vluchtelingen uit Oekraïne, dan kijkt net iets meer dan de helft op rijksoverheid.nl. Daarnaast kijkt de helft naar hun gemeente voor
meer informatie (51%). Een kwart noemt VluchtelingenWerk als organisatie waar ze naar toe gaan voor meer informatie.
Vluchtelingen uit Oekraïne hebben een aparte status doordat ze uit Europa komen, hierdoor komt het Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) niet met deze groep in aanraking. Desondanks denkt toch 13 procent van de Nederlanders dat het COA informatie biedt over deze groep.
Mensen konden via de categorie ‘anders’ nog andere manieren aangeven waarop ze informatie zoeken. Zeven procent doet dit.
Zij googelen informatie, of lezen het veelal in de (lokale) krant.
Een op de vijf weet niet bij welke organisatie ze meer informatie kunnen zoeken over vluchtelingen uit Oekraïne.
Rijksoverheid en de gemeente eerste bronnen voor informatie over vluchtelingen uit Oekraïne
Figuur 7. Als je meer informatie wil over de Nederlandse opvang van vluchtelingen uit
Oekraïne, bij welke organisaties zoek je deze informatie dan op? Basis: Alle Nederlan ders n = 1.39 5; m eerdere an t woorden m ogelijk
56%
51%
24%
13%
13%
6%
6%
5%
4%
3%
7%
19%
0% 10% 20% 30% 40% 50% 60%
Op rijksoverheid.nl Bij mijn gemeente VluchtelingenWerk Rode kruis Centraal Orgaan opvang asielzoekers (COA) Bij mijn Veiligheidsregio VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR Immigratie en Naturalisatie Dienst (IND) Leger des Heils Bij de Vereniging van Nederlandse Gemeenten
(VNG)
Anders Weet ik niet
Flit speilin g Oekraïense vluchtelingen – 16 maart
I&O Research Enschede
Zuiderval 70 Postbus 563
7500 AN Enschede
I&O Research Amsterdam
Piet Heinkade 55 1019 GM Amsterdam T (020) 308 48 00
