EMOTIONELE REMEDIËRING (ER) STOPPEN MET KROPPEN
ICOBA CONGRES
GEWELDIG OMGAAN MET AGRESSIE
KINDEREN EN JONGEREN GEVEN
SIGNALEN…WORDEN ONZE KINDEREN ZIEKER OF FULMINEREN ZE TEGEN DE DRUKTE, HET RITME, HET UITEENVALLEN VAN HUN NESTEN, HET NIET
BEGREPEN WORDEN!
ANDERS KIJKEN EN LUISTEREN…IS KIJKEN MET EEN DUBBELE BRIL!
EERSTE STOEL:
wat toont het kind!
TWEEDE STOEL:
wat wil jij mij ècht vertellen?
HET EMOTIONELE VAT
OPGEKROPTE EMOTIES WORDEN ONTSPOORDE
EMOTIES EN UITEN ZICH VAAK IN MOEILIJK EN
EXTREEM GEDRAG EN HANDELINGEN!
DE BEGELEIDER
VEEL OVERLEVINGS- EN VLUCHTMECHANISMES
OP EMOTIE (ZOALS KWAADHEID) EN GEVOEL.
(Zoals onderdrukken-ontkennen-negeren tot rust brengen-veroordelen-afwijzen-
diagnostiseren-labelen-stigmatiseren en andere)
POSITIEF OMGAAN MET GEDRAG EN ACHTERLIGGENDE GEVOELENS:
DE EERSTE STOEL
1. LIEFDEVOL CONSEQUENT ZIJN (EMOTIONELE TRIGGERS)
2. GEDRAG BEGRENZEN: STRAF OF CONSEQUENTIE!
3. DE 3 B’s: BISSEN-BEVRAGEN-BENOEMEN
4. EMOTIONELE REMEDIËRING: BINNEN- EN BUITENREMEDIËRING
WE ZOEKEN ALTERNATIEVEN VOOR KWAADHEID, VERDRIET, EEN ZORG, PROBLEEM…
DE JONGERE LEERT ‘ZELF’ MOGELIJKHEDEN TE ZOEKEN.
WAT IS ’EMOTIONELE REMEDIËRING’ (ER)?
De ER methode zorgt ervoor dat elk kind, elke jongere kan leren om een opgekropte, ontaarde emotie om te zetten in een constructieve taal (dit voorkomt agressie,
woede uitbarstingen, moeilijk gedrag).
HET PERSPECTIEF VAN DE BLEEKWEIDE…
EMOTIE (ENERGIE) -> ACTIE -> EXPRESSIE-> INTERACTIE
ONDERZOEK VANUIT HET PERSPECTIEF VAN DE BLEEKWEIDE…
Gevoelsplekken maken: methode voor Emotionele Remediëring.
Vakgroep: Orthopedagogiek, UGent (2016-2017)
(580 kinderen en jongeren, 19 sites: 15 scholen, 4 residentiële voorzieningen)
ER-Inboks: methode voor Emotionele Remediëring.
Vakgroep: Orthopedagogiek, UGent (2020-2021)
EFFECT ’ER’
Het onderzoek schuift waardevolle dingen naar voor in verband met effectiviteit.
1. VASTSTELLING: “IK BEN BOOS”
Groeiende trend: gedragsproblemen, hoge agressie, woede, ontspoorde kwaadheid.
2. EFFECT ER:
ER als alternatief voor kinderen en jongeren: het veruiterlijken van een gevoel op een daartoe bestemde gevoelsplek is effectief. Alternatieven die ze zelf mee helpen bedenken hebben altijd effect (empowerment).
ER als alternatief voor leerkrachten en hulpverleners -> geen uitbesteding naar
‘professionelen’.
“DE AGRESSIE OP DE SPEELPLAATS DAALT”EMOTIES WORDEN GEVOEL NEURO BIOLOGISCH PERSPECTIEF
EMOTIE:
Emoties zijn zeer individueel en fysiek waarneembaar: hartslag, bloedstroom, gezichtsexpressie en andere lichaamstaal (eerste signalen).
GEVOEL:
Emoties vloeien over in gevoelens. Een gevoel is een mentale omschrijving of descriptie van wat er gebeurt in jouw lichaam wanneer je een emotie tegenkomt.
ER:
Kan procesmatig eerder ingrijpen (emoties zijn fysiek waarneembaar), door
bewustwording van eerste signalen, erkennen èn mogen veruiterlijken.
Verhaeghe, P. (2018). Intimiteit. Amsterdam: De Bezige Bij.
o Het niet kunnen ervaren en uiten van het gevoelsleven maakt ziek o Emotionele stress maakt ziek.
o Spanningen in het lichaam -> stresshormonen -> immuniteit daalt ->
infectieziektes en ontstekingen, hart en bloedvaten -> Immuunsysteem wordt hyperactief -> ernstig risico auto-immuunziektes.
o Conclusie: langdurige blootstelling aan emotionele stress maakt ziek.
Het verband tussen het niet kunnen uiten van gevoelens en ziekte zijn lang verwaarloosd geweest (ook in onderzoekstermen) omdat gevoelens op zich al weinig aandacht kregen en omdat ratio en de dominante medische visie alle aandacht kreeg.
EMOTIONELE REMEDIËRING ER-INBOKS
ER-GEVOELSPLEKKEN
ER- Inboks Inspiratie bokszak
- 10 concrete laagdrempelige symbool-communicatieve materialen - Handige ER-fiches (implementeren van de ER-methode).
- 4 vormingsmomenten van 2u
- Deze ER-tool is ontstaan in volle coronatijd.
- Financieel ondersteund door Rode Neuzen
DE ZORGENTAK
KRACHTMAT
ER-GEVOELSPLEKKEN
o Gevoelsplekken zonder ER-methodiek bouwen we niet.
o Gevoelsplekken zijn afgebakende plekken waar een gevoel mag Zijn (constructieve veruiterlijking).
o Een ER-coach begeleidt het ER-traject: voorkomen van ‘wildgroei’ èn garant staan voor degelijkheid van het project op lange termijn.
o ER is een gepatenteerd project van de Bleekweide.
BOZENPLEK IN RESIDENTIËLE VOORZIENING VOOR JONGEREN
ROEPHUIS
SCHRIJFMUREN
DE VUURPLEK
© Lut Celie
info@bleekweide.be
Luister
Als ik je vraag naar mij te luisteren En je begint met me advies te geven Deed je niet wat ik vroeg.
Als ik je vraag naar me te luisteren
En je begint me te zeggen waarom ik me zo niet mag voelen, Dan vertrappel jij mijn gevoelens.
Als ik je vraag naar me te luisteren
En je hebt het gevoel dat je iets moet ondernemen om mijn probleem op te lossen dan stel je me teleur hoe vreemd dat ook moge klinken.
Luister ! Al wat ik jou vroeg was luister...
Niet praten of iets ondernemen , enkel mij horen.
Doen kan ik best zelf. Ik ben niet hulpeloos.
Misschien ontmoedigd en struikelend maar niet hulpeloos.
Als jij iets doet wat ik zelf kan en nodig heb te doen lever jij een bijdrage aan mijn angst en mijn zwakte.
Maar als je simpelweg kunt aanvaarden dat ik voel wat ik voel,
hoe onredelijk ook, dan kan ik je misschien overtuigen eens achter de feiten te kijken om te begrijpen wat achter dat onredelijke schuilt. Is dat duidelijk dan liggen de antwoorden voor de hand en heb ik geen raad vandoen.
LITERATUUR:
- Brown, B. (2013). De kracht van kwetsbaarheid. Amsterdam: Bruna uitgevers B.V.
- Broeckaert, E. (2009). Naar een integratief handelingsorthopedagogiek. Leuven: Garant.
- Broeckaert, E., Vandevelde, S., Cole, E., & Vanderplasschen, W. (2015). Een “kleine” geschiedenis van de “grote” vakgroep Orthopedagogiek aan de Universiteit Gent.
- Celie, L. (2008). Anders kijken en luisteren naar kinderen en jongeren. Leuven: Van Halewyck.
- Celie, L.., Struyf, A. (1996). Het kleine sterven. Leuven: Van Halewyck.
- Chopra, D., Tanzi, R. (2013). Superbrein. Nieuwe hersenwegen naar geluk en gezondheid.
Utrecht/Antwerpen: Kosmos Uitgevers.
- Damasio, A. R. (2004). A neurobiological Perspective. In A. S. R. Manstead, N. Frijda, A. Fischer, Feelings and emotions: The Amsterdam Symposium.
- Damasio, A. R. (1999). How the Brain Creates the Mind. Scientific American, a division of Nature America, Inc. 281(6), 4-7,
- De Wachter, D. (2012). Borderline Times. Leuven: Lannoo.
- Horeweg, A. (2015). Gedragsproblemen in de klas in het voortgezet onderwijs: een practische handleiding. Tielt: Uitgeverij Lannoo.
LITERATUUR:
- Herman, J. L., (1998). Trauma en herstel. Oorspronkelijke titel: Trauma and Recovery. Amsterdam:
Wereldbibliotheek.
- Manstead, A.S.R., Frijda, N., Fischer, A. (2004). Feelings and Emotions. The Amsterdam Symposium.
Cambridge University Press.
- Neimeyer, R., Anderson, A. (2002). Meaning reconstruction Theory. New-York: Palgrave.
- Parkes, C. (2006). Love and Loss: the roots of grief and its complications. London/New York: Routledge.
- Pasteels, I., Mortelmans, D., Bracke, P., Matthijs, K., Van Bavel, J. & Van Peer, C. (2013). Scheiden in Meervoud. Over partners, kinderen en grootouders. Leuven: Acco.
- Sapolsky, R., (2017). The Biology of Humans at Our Best and Worst. New York: Penguin Press.
- Stroebe, M., Schut, H. (2005). To continue or relinquish bonds: a review of conseqeunces for the bereaved. Washington: APA.
LITERATUUR:
- Verhaeghe, P. (2018). Intimiteit. Amsterdam: De Bezige Bij.
- Verhaeghe, P. (2012). Identiteit. Amsterdam: De Bezige Bij.
- Verhaeghe, P. (1998). Liefde in tijden van eenzaamheid. Leuven: Acco.
- Wilson, J. (2011). Bijnieruitputting. Het stresssyndroom van de 21ste eeuw. Oorspronkelijke titel: Adrenal Fatigue. USA: Smart Publications.
- Worden, J.W. (2002). Grief counselling and Grief Therapy: a handbook for the mental Health Practitioner.
New-York: Springer.
- Worden, J. W., & Silverman, Ph. R. (1996). Parental death and the adjustment of school-age children.
New-York: Springer.
